Katalog

SAYFA CUMHURİYET 20 MAYIS1993 PERŞEMBE 8 DIŞ HABERLER Ortadoğu banş görüşmeleri • AMMAN (AA)- Filistin yetkiliIeri.ABDiIe hanrladıklan Ortadoğu banş görüşmelerine ilişkin bildirge taslağı konusunda göruşmeler yaptıklannı bildirdiler. faslakta, işgal topraklannın nihai statülerine ilişkin görüşmelerin başlangıç tarihi olarak Ekim 1994 belirleniyor. Taslağın gjrişinde, "Filistin ve Israil, banş süreci ve görüşmelerde ilerteme sağlanabihnesi amaayla ılişikteki prensipleri kabul etmişlerdir. Bu prensipler, aynnülı ve nihai bir anlaşmaya vanlmasına kadar bütün sürecin temebni oluşturacaktır" deniliyor. İkiHlistinfi • EL HALtL (AA) - tsrail askerleri, Batı Şeria'nın El Haül kentinde iki Filistinli'yi öldürdüler. İsrail askeri kaynaklan, El Halil kenti yakınında iki kişinin devriye gezen İsrail askerlerini görünceboşbireve saklandıklannı, bunun üzenne askerlenn eve tanksayar füzeler attıklan kaydedildi. ABDr Angola'yı tanıdı • DtşHaberlerServisi- ABD, 15 yıldır tanımayı reddettıği Angola Hükümetini dün resmen tanıdı. ABD'nin bu karan, BaşkanBfll Clinton tarafından açıklandı. Clinton, yaptığı konuşmada, "Bu karar, yönetimımizin demokrasiye verdiği büyük önceliği göstenyor" dedi. Clinton, hükümeti tanıma karanru, Angola'da demokratik olarak seçilen hükümetle Unita gerillalan arasında süren iç savaşı durdurmak için bir araç olarak kulanmak niyetinde olduğunu belirtti •MOSKOVA(AA)- Gürcistan Devlet Başkanı Eduard Şevadnadze, Abhaz güçlerinın 20 mayıstan itibaren Gumista nehri boyundaki çatışma cephesinde ateşkes uygulamayı kabul ettiklerini söyledi. Şevardnadze, önceki akşam parlamentoda yaptığı açıklamada. Moskova'da ateşkes düzenlemeleri için yapılan Rus-Abhaz-Gürcû görüşmelennde daha önce ateşkes için koşullar öne sürmüş olmalanna karşın Abazalann da 20 mayıstan itibaren ateşkes uygulamayı kabulettiklerini söyledi. Kolombiya uçağıdüştü • DtşHaberierServisi-Bır Kolombiya yolcu uçağı dün 125 yolcu ve 9 mürettebatla birlikte Medellin'in doğusundaki dağlık bir bölgede düştü. Sivil havacılık yetkılilerinin yaptığı açıklamada, Boeing 727 tipindeki SAM Havayollan'na ait uçağın, And Dağlan üzerindeyken Santa Barbara kasabası yakınlannda dûştüğû, kazaya fırtınanın yol açtığı bildirildi. Uçağın, Panama'run başkenti Panama City'den, Kolombiya'nın başkenti Bogota'ya gittiği, bu arada Medellin'e de uğrayacaği belirtildi. YetkiUler. uçağın Medellin'e yöneldikten sonra radyobağlantısının kesildigini duyurdular. Mısıp'ıta açlık gpevi •KAHİRE (AA) - Mısr'ın başkenti Kahire'nin gûneyindeki Tura tutukevinde gözaltında bulunan 1055 siyasi sanık. gerekçesiz olarak gözaltında tutulduklan iddiasıyla süresiz açbk grevine başladı. Muhalif El Vafd Partisi'nin yayın organı El Vafd gazetesinin haberine görc sanıklar, önceki gûn yakınlanyla görûşmeyi de reddettiler. Haberde, devlet gûvenbk savcılığının konumuyla ilgili soruşturmaya başladığı belirtildi. Halkın Maastricht Anlaşması'na 'evet' demesinde ekonomik etkenler önemli rol oynadı DanimarkaATViralıatlattı• Başbakan Rasmussen sonucu 'Danimarka ve Avrupa için tarihi bir karar' olarak niteledi. Kopenhag'da meydana gelen olaylarda 24 polisve 10gösterici yaralandı. FERRUHYILMAZ KOPENHAG - Danimarka hal- kı, ortak para, ortak vatandaşhk, polis ve savunma işbirliği alanlan- nın dışında kabnak şartıyla Maast- richt sözleşmesine "evet" dedi. Danimarkab seçmenlerin yûzde 86.2'sinin kaUİdığı halkoylamasın- da, sözleşmeye 1.931.630 kişi evet, 1.470.819 kişj de hayır dedi. Evet oylannın oranı yüzde 56.8, hayır oy- lannın oranı da da yüzde 43.2 ola- rak belirlendi. Hayır oylannın en çok büyük şehirlerde verildiği dik- kati çekti. Kopenhag'ta verilen oy- lann yûzde 55.3'ü hayır çıktı. Geçen yıl 2 hazirandaki oylama- da seçmenlerin yüzde 50.7'si hayır derken, evet oylan yüzde 49.3'te kalmıştı. Bu seferki halkoylamasının kade- rini özellikle sosyal demokrat oylar belirledi. Halkoylamasından hemen önce gerçekleştirilen kamuoyu yok- lamalanna göre kendisine soru yö- nelülen sosyal demokrat secmenİer- den sadece yüzde 36's geçen sefer evet dedığini belirtirken, bu sefer evet oyu vereceğıni belirtenlerin oranı yüzde 52 oldu. Bunda, sosyal demokrat parti yönetiminin bu sefer daha etkin bir evet kampanyası yü- rütmesinin yanı sıra daha soldaki JSosyalist Halk Partisi'nin sosyal de- nimarka televizyonuna görüşlerini calıklara gelecek tanımıyorlar. Av- anlatan parti liderleri, sonuçtan nıpa'nın karşı karşıya bulunduğu duyduklan memnunıyeti dille getir- güvenlik sorunlannın ortak bir dış diler. Sosyal Demokrat Parti bderi politikayı ve savunma politikasını ve Başbakan Poul Nyrup Rasmus- zorunlu kıldığını belirten yorum- sen, sonucu 'Danimarka ve Avrupa cular, Danimarka'ya tanınan mua- için tarihi bir karar' diye niteledi. fıyetlerin ayncalık değil, aksine Da- Sağ bberal parti bderi eski Dışişle- nimarka'nın şimdi bir parcası ol- ri Bakanı Uffe Elkman-Jensen ıse duğu Avrupa Birliği içinde önemli sonucu olumlu bulmasına rağmen alanlarda söz sahibi olma hakkıru evet-hayır arasındaki farkın az ol- kaybetmesi olarak değerlendirilme- masından hayal kınklığı duyduğu- si gerektiğini belirtiyorlar. nu belirterek bu konuda sosyal de- mokratlan suçladı. Parti yöneti- Çatişma Çlktl minin evet tavsiyesine rağmen, her Halkoylamasından evet çıktığı- ıkı sosyal demokrat seçmendenbın- m n y^ 0 ^ ^ ^ h e m e n 50,^ nın hayır dedığıne dıkkatı çeken El- Kopenhag sokaklan savaş alanına leman-Jensen, parti yoneümının d ö n d ü Çoğuniuğunu ev îşga lcisi seçmenlennı ıknaetrnek .çmyeterb ,e r l e ü s a r a s m d a ^ ü çaba gostermedığmı one surdu. ma larda, polisin açtığı ateş sonucu Danimarka'da yayımlanan gaze- 10 genç yaralandı. Yaralanan polis teler de Danimarka'ya tanınan ayn- sayıs ise 24 olarak açıklandı. mokrat seçmenler üzerindeki baskı- sırun kalkması da etkili oldu. Geçen yıl hayır kampanyası yürüten Sos- yalist Halk Partisi, Danimarka'ya tanınan ayncahklann belirlenme- sinde ağırbklı bir rol oynadığı için bu sefer dikkatb bir evet kampanya- sı yürütmek zorunda kaldı. Buna rağmen Sosyahst Halk Partih seç- menlerin sadece yüzde 19'u evet der- ken yüzde 81 'i hâyır oyu kullandı. Ekonomik etkenler Seçim yerlerinde gerçekleştirilen araştırmalar, evet oyu çıkmasında ekonomik nedenlerin etki olduğunu gösteriyor. Evet oyu verenlenn ikin- ci bir kaygısı da, Danimarka'nın hayır durumunda Avrupa'da yalnız kalma ihtimab. Ilk sayun sonuç- lannın eveti göstermesi ü zerine Da- ALMANYA Birlikhakkındaki kaygılarsürüyor DtLEK ZAPTÇIOĞLU BERLİN - Danbnarkahlarm Maastricht AnUşmasTna ikinci etapta 'evet' oyu vennesi, Av- rupa Tophıluğu'nu rabatlatsa bfle içinde bulunduğu krizden kurtarmıyor. Ahnan siyasi göz- lemdler, şimdi ATnin durup dü- şünmesi ve Maastricht söz- cüğüyle özetlenen siyasi, eko- nomik ve parasal biriik modeüni gözden gecinnes gerektiğinde birteşiyorlar. Danfanarka'nm 'evet1 "oyu, ATden kopma ve ekoDomik sonmianyla yalnız kabna korkusuyla acıklanıyor. Genel kanıya göre Danimar- kaUarn karan, Maastricht'e ohnnsuz bakan (ngilizleri de et- kfleyeceğirçinAT acsmdan ya- ı v sağladı. Ancak referanduma gjtmeyen ve mecKs karanyla Maastrichti kaboDenen Abnan- ya'da bfle biriik hakkrada endi- şeier azalacağı yerde artıyor. Almanlan kaygılandran baş komılardan biri, AT ülkelerinin içİDcdüştüğü ekonomik durgun- hık. Demir-çelik sektörü başta obnak üzere otomobil ve kimya sektörierinde yaşayan "reses- yon", on binlerce işyerinn tebü- kede oluşa, enflasyoo oranı ar- tarken büyüıne bjzmm azalması insanlan "Bu tren nereye gidi- yor" sorusana götûriryor. Abnanlar, Maastricht Anlaş- ması'nBi yürüriüğe ginnesiyİe parasal birtiğe geçişiıı Deotsche Mark'm değeriri dûşûrecegin- den korkuyoriar. HaOun birbaş- ka korkusu, MaastrichtTe bera- ber ulusal egemenlik haklarmm böyük ölcûde Brâksei'e geçeceği yohında. Ote yandan eski Yugoslaya'- daki iç şavaşın bir türiü dunht- ndamayışı. Avrupa'nın orta- smda kanayan yaramn sania- mayışıda Maastricht ideann yıprattL Maastrichti efeşdrenler, So- ğuk Savaş döneminden kabna buroodehnrevizeedflmesi ve gû- nün gerçeklerine uyarianması gerektiği konusunda biriesiyor- lar. Kısacası DannnarkabJann 'evet' oyu Avrupa Birfiği yolun- daki pûrüzkri ortadan kaMv- math. Mitterandia birtikte Ma- astridıt'İB en böyük savunucu- lanndan olan Kohl'ûn halkın gü- vensiziiğıni gidermek için daha çok yoi katetmea gerekiyor. Danimarka halkının Avrupa Biriiği'ne önceki günküreferandumla"evet" detnesi, Maastricht Sözleşmesi'nden yana olanlan sevince boğdu. Avrupa Birliği taraftariannın kutlamalan sokaklara taşta. (REUTER) INGILTERE Major sonuçtan memnunEDİPEMtLÖYMEN LONDRA - Birleşik Avrupa'nın nasıl kurulacağını bebrleyen Maastricht an- laşmasını Danimarka'nın bir yıllık ge- cikmeyle halkoylamasıyla kabulünün ardından arada bir tek Ingiltere kaldı. Avrupa Topluluğu'na ve Birleşik Av- rupa'ya daima kuşku ile bakan, ancak AT üyebğinden de vazgeçemeyen tngil- tere'de anlaşma. halkoylamasıyla değil, parlamentoda milletvekilleri ve lordlann oylanyla kabul edilecek. Bunun, tem- muz ile ağustos arasında olacağı sarulı- yor. Anlaşmaya karşı çıkanlar dahi bu- nun onaylanmasmı bekliyor. Bazı pü- rüzler üzerindeki tartışma ıse, yargıtay düzeyinde karar veren Lordlar Kamara- sı Hukuk Kurulu'na kadar gidebilecek. Ama bu bile sonucu değişürmeyecek. Başbakan John Major, Danimarka'nın karanndan duyduğu memnunıyeti "Eli- mizi kolumuzu bağlayan gecikmeleri bir an önce atlatmalıyız" dedi. Avam Kamarası, Maastricht anlaş- masını toplam 200 saat tartıştı. Anlaşma metni bugün nihayet Lordlar Kama- rası'na gidıyor. Ana muhalefet Işçi Parti- si, ATye karşı olmadığı, Birleşik Av- rupa'dan da yana olduğu halde anlaş- madaki bazı pürüzleri bahane ederek gö- rüşmelere kaülmayacak. Anlaşmanın Lordlar Kamarası'ndan da gecmesinin ardından imza için Krabçe'ye gidecek ve yasalaşacak. Ancak bütün bu sürecin en az 2-3 ay sürmesi gerek. Anlaşmaya muhalefetin iki kaynağı var: • Birleşik Avrupa fıkrini ilke olarak benimsemeyenler, Ingıltere'de de hal- koylaması yapılmasından yana. Halkın, Avrupa ile birleşmeyi gerçekten isteme- diği görüşündeler. • Birleşmeyi benimsemekle birbkte, anlaşmanın AT içinde işçi hak ve ücretle- rini belli ölçü ve kurallara bağlayan, AT işcisinin toplusözleşme haklannı sapta- yan "sosyal siyaset" maddelerine karşı çıkanlar. Tüm anlaşmanın 134 sayfası İçinde ancak 3 sayfayı bulan "Sosyal Şart" denilen bu kısım, şimdiye kadarki en büyük muhalefet konusu. "Avrupa Sosyal Şarü"nı 11 AT ülkesi imzaladı, bir tek lngjltere kaldı. Bunun temel nedeni, lngiltere'de uygulanan sosyal siyasete ilişkin hukuk mevzuatı- nın, AT hukuku ile çeüşmesi. lngiltere'- de işçi ücretleri, AT ortalamasırun altın- da. Emekbbk, sigorta, işsızlik ve hastahk tazminatı da öyle. HehnutKohlAııkaı*a Konuk Başbakan, Kızılay'da vatandaşlarla el sıkıştı EVRENDEĞER ANKARA - Türkiye- Almanya ilişkilerinde uzun bir süredir "inişli- çıkışb" yaşanan dönemde, Başbakan Hehnut Kohl'un dün başlayan 3 günlük resmi ziyareti ile yeni bir aşa- maya girildi. Ankara'ya 8 yıl sonra yaptığı ilk ziyaretinde, "samimi" davrandığı dıkkat çe- ken konuk Başbakan, Kızılay meydanında aracından inerek. halkı selamladı ve bazı vatan- daşlarla el sıkıştı. Almanya Başbakanı Kohl dün beraberinde Devlet Bakanı Berod Schmidbauer, Almanya- Türkiye Pıdamentosu Dotluk Gnıbu Başkanı Khomas Kos- sendey. bazı parlamenter ve işa- damlanyla Ankara'ya geldi. Kohl'ü, Esenboğa havabma- nında Başbakan Vekili Erdal Inönfi ve Dışişlen Bakanı Hik- met Çetin karşıladı. Konuk Başbakan ve tnönü havalimanında basına birer açıklama yapülar. Kohl, bura- daki konuşmasında, Türkiye'- nin Atatürk'ten bu yana büyük bir gebşme gösterdiğini söyledi. Bu durumun, Türkiye'nin Bağımsız Devletler Toplüluğu (BDT) ve Ortaasya cıımhuri- yetleri De ilişkileri acısından da geçerli olduğuna işaret eden Kohl, Türkiye'nin bölgede taşı- dığı büyük sorumluluğun, ken- dilerinin güvenliği için de önemb" olduğunu söyledi. Almanya'da yaşayan 1.8 mil- yon Türkü "saygıdeğer" insan- lar olarak niteleyen Kohl, "On- lann katkısı obnasaydı, Al- manya'da bugün ulaşüan gayri safi milü hasılayı gerçekleştir- KOHL- Samimi. memiz mümkün olmazdı. Fa- natik aşın uçlann, kanunlan çiğnemeleri bizleri de üzmekte- dir" diye konuştu. Kohl, ziyareti sırasında, iki ülke arasındaki ibşkilerde yaşa- nan bazı sorunlara ve üzücü olaylara da değinileceğini kay- detti. Almanya Başbakanı, "Dostluklarda farkb görüşlere sahip olmak doğaldır. Ama zi- yaretimin esas amacı bu anlaş- mazlıklan mümkün olduğu kadar ortadan kaldırmak ve ilişkilerimizde yepyeni bir sayfa açmakür" dedi. Erdal İnönü ise, Kohl'ün Türkiye zdyaretinin, iki ülke iHş- kilerine yeni bir ivme kazandı- racağını söyledi. Zyaretin, günlük sorunlann üzerine çıkı- larak, ikib işbirbğınin geleceği- nin tarihi perspeküf içinde yeni- den şekillenmesıne olanak tanıyacağmı bildiren İnönü, "Ziyaretiniz su^smda ikili iliş- kilerimizi ve güncel ulııslararası sorunlan özlü bir biçimde de- •ğerlendıreceğiz. Geleceğe yöne- bk somut projelerin temellerini atacağız" diye konuştu. Helmut Kohl daha sonra be- raberinde kalabahk bir kon- voyla Çankaya Köşkü'ne çıktı. Kızılay'da, Meşrutiyet Cad- desi'nin ginşinde aracmdan inen Kohl, halkı selamladı ve bazı vatandaşlarla el sıkıştı. Cumhurbaşkanı Sûieyman Demirel, Kohl'ü saat 19.15'de kabul etti. Kabule Başbakan Vekib' İnönü de katıldı. Görüş- me 1 saat 15 dakika sürdü. Konuk başbakan daha sonra Başbakanlık konutuna geçti ve İnönü ile birükte yemek yedi. THE GUARDIAN 'agöreClinton,izinvermeye hazırlanıyor ABD, nükleer denemelere yeııideıı başlayaeak Haber Merkezi - ABD Baş- kanı Bfll CfiDton, nükleer silah denemelerine yeniden ızin ver- meye hazırlanıyor. lngiliz The Guardian gazetesinin haberine göre, Clinton, 1 temmuzda so- na erecek olan ve ABD'nin nükleer silah denemeleri yap- masını yasaklayan moratoryu- mu uzatmayacak. İngiltere ve ABD askeri kuv- vetlerinin yoğun baskılanna boyun eğen ABD Başkanı Clinton'ın, önümüzdeki ayın sonunda Amerikan morator- yumu sona erdiginde nükleer silahlann denenmesine yeniden başlanmasını emretmesi bekle- niyor. ABD Kongresi'nden kay- naklar ve silah kontrol uzman- lan, bu gelişmenin ardından "nükleer kulübün" öteki üyele- ri Rusya, Fransa ve Çin'in de nükleer denemelere başlayaca- ğına kesin gözüyle bakıyor. Clinton moratoryumu uzat- mazsa İran, Kuzey Kore, Hin- distan ve Pakistan gibı nükleer silahlannı gebştirmekte olan ül- keler, bu karan kendileri için bir "yeşil ışık" sayabilecek. Bu ülkeler, Nükleer Silahsızlanma Anlaşması'na bağlı kalmayı reddetmışü. Başkan Clinton'ın nükleer si- lahlann denenmemesi anlaş- masına uymak konusunda verdiği kampanya vaatlerine karşın. ABD Savunma Bakan- bğı (Pentagon) tarafından da paylaşılan lngiliz görüşünün et- kisi aluna gjrdiği görülüyor. Bu görüşe göre denemeler, "soğuk savaş"ın sona ermesinin ardın- dan eski Sovyet cumhuriyetleri- ni silahsızlanmaya ikna etme çabalan olarak sürdürülüyor. Clinton'ın, eşcinsellerin or- duya abnması ve savunma ke- sintileri üzerindeki yasaklama- lann kaldınlması tartışmalan yüzünden ABD Silahb Kuvvet- lenyle arası zaten gergin. Bu nedenle. ordunun böylesi- ne hevesb olduğu bir konuda Pentagonu reddedemeyeceğı söyleniyor.