Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyet
fmtiyaz sahibi: Berin Nadi
Genel Yayın Yönetmeni Özgen Acar • Genel
Yayın Koordınatörır Hikmet Çetinkava •Genel
Yayın Damşmanr Orhan Erinç • Yazı İşlen
Müdürir Celal Başlangıç • Haber Merkezi Mü-
düriı: Mustafa Balba\
Gorsel Yönetmen Ali Acar •Duzenleme Mustafa Sağlamer Ankara Temsılcısr Cüneyt Arcavürek •Haber Mudürlen. Işık Kansu, Hakkı Muesese Mudûr V Erol Erkut •K.oordına-
• Istanbul Haberlen- Şenav Kalkan »Dış Haberler Ergım Bakı Erdem Z.GöiçaJp Blv İnkılap S No 19 4, Tel 4331141-47. Telex 42344, Fax: tör &met Korulsan »Muhasebe- Bülent Ye-
• lş - Ekonomr Dinç Tavanç • Yun Haberlen Mehmet Saraç (4)4330565•İznıır Temsilcısr Serdar Kızık, H Zıja Blv 1352S 2 3 Tel'831230 ner «Idare Hüseyüı Gurer •I5letme: önder
• Makaieler Sami Karaören »Spor Abdülkadir Yücelman «Dü- Tdex. 52359.Fax. (51)895360 • Adana Temsılcısi. Çetin Yiğenoğhı İnönü Cd Çeük»BıJgı-İşlem Nail Inal »Bılgısayar Sıs-
zeltme Abdullab Yazıeı I 1 9 S N o 1 Kat: 1, Tel: 59 37 52(4 hat), Telex 62155. Fax (71)5925 78 tem: Mürihel Çiler »RekJam: Reha Işrtman
Ygynlayan: Yenı Gün Haher A'ansı. Bdsn ve > av.ncıhk \ Ş Basm: Cumhun>et Malbaacılık veGazetecıIık TAŞ
Turkocağı Cad 39 41 Cjğdloğlu J4334İ5L PK. :4bI»UnbulTel 5i:O5O5Tetex 22246. Fa.x (1)5138595 9NİSAN 1993 Imsak 4 58 Guneş 6 28 Öğle. 13.10 lkındı 16 50 AJc^am 19 43 Yatsı. 21.07
Kmlırmak Deltası
Koruma Projesi
•SAMSLTV (AA) - Doğal
Hayaü Koruma
Derneği'nce, Samsun'ım
Bafra ilçesindekı Kızılırmak
DeJtası'rnn korunması
amaayla başlaülacak proje
için 260 bin Amerikan Dolan
harcanacak. AA
muhabirinin aldığı bilgiye
göre bır deterjan fîrmasının
maddi katkılanyla 3 yıl
içinde gerçekleştirilecek proje
uyannca Kızıhrmak
Deltası'ndakı 48 bın hektar
alanda, dünyanın en zengin
kuş türlen koruma aJtına
alınacak. Benzersiz doğal
ortam çeşıthliğınin yanı sıra
ender bulunan subasar
karakterlı ormanlarda
korunacak.
İstanbul'a,
eşcinsel akımı
• LONDRA (AA) - İngıliz
eşcınseller. İsianbul'da
temmuz ayında yapılması
beklenen Dünya
Homoseksüeller ve
Lezbıyenler Karnavalı"run
provasını, Londra'nın
güneyinde bir parkta
yaptılar. İngıltere'nin tüm
bolgelerinden binlerce
eşcinselin akın ettıği
Kennıngton parkında bir
açıkhava kıyafet balosuna
dönüşen Bırleşık Kralhk
Eşanseller ŞenliğTnde ilginç
giysi ve saç modelleri dikkat
çekti. Sayılan 3000'ü aşan
polisjn sıkı güvenlık
önlemleri aldığı şeniikte,
eşanseller ve lezbiyenlerin
kendilerini ilgiyle izleyen
halkın önünde açıkça
birbırlenyle sevişmekten
kaçındıklan gözlendi.
Güneş pislik
temiztiyor
•TELAVİV (UBA) - Güneş
ışığının kirli sulan anttığı
belirlendi. Bil Der
VVıssenschaft'ta yer alan
konuyla ilgili bir haberde,
"İsrairdeki Weizman
Entitüsü'nden profesör
Mordehal Halmann
herbisitlerin, pestisıtlerin ır
e
öteki zehirli maddelerin
bulunduğu kırli suya
titandioksid katalizatörü
katarak güneş ışığı altında
tuttuğunda, iki hafta içinde
14 değişik zararlı maddeden
12'sinin önemli oranda
azaldığı belirlendi" denildi.
Haberde kirli sulann klorla
anndınlmasından daha etkiü
bir yöntem olan güneş
ışığıyla anndırma için
katalizatörün büyük çaptaki
sulann temizliği için etkili
olup olmayacağının
araştınldığı bildirildi.
Asteriks'in köyü
bulundu
• İSTANBUL(UBA)-
Arkeologlar tarafından
yapılan kazılarsonucu
Fransa'nın Breton
kasabasında ortaya çıkanlan
3 bin yıllık köyün ünlü çizgi
roman kahramanı
Asteriks'in yaşadığı köy
olarak 33 çizgi romanda
çizilen köyün aynısı olduğu
belirlildi. Haftalık olarak
yayımlanan Nokta
dergisinde yer alan bir
haberde dünyaca ünlüçizgi
roman kahramanı
Askenks'in yaşadığı köyün
ortaya çıkanldığı belırtildi.
Fransız ve îngilız arkeologlar
tarafından yapılan kazılar
sonucu Fransa'nın Breton
kasabasında ortaya çıkanlan
köyün 3 bin yıllık bır geçmişi
olduğu ve 10 hektarlık bir
alana yayıldığı belirtüirken
köyün 33 Askeriks
romanında çizilen köyle
birkaç ufak aynntı dışında
aynı olduğu iddia edildi.
Doğu'daevıte
doğunriar
• ERZURUM(AA)-
Atatürk Üniversitesi Tıp
Fakültesi Halk Sağhğı
Anabilim Dalı Başkanı Prof.
Dr.Arifözel,Doğu
Anadolu Bölgesi'nde
kadınlann yüzde 42.5'inin
evlerinde doğum yaptıkJannı
söyledi. Prof. Dr. özel.
bölgede "15-19 yaş arasında
doğurgan çağdaki kadınlann
aile planlaması
hizmetlerinden
faydalanmalannı engelleyen
faktörler ve bu faktörleri
etkileyen olumlu ve olumsuz
durumlar" konulu
araştırmada, kadınlann
yanya yakınının, ilk
doğumlannı 15-19
yaşlannda yapuklannı
saptadıklannı bildirdi. Evde
doğum yapan kadınlann
doğumlanna, yerli ebelerin
uygunsuz koşullarda
yardımcı olduklannı_
kaydeden Prof. Dr. Özel,
"Doğumun evde
gerçekleştirilmesinde sağlık
kuruluşlanrun uzak ya da
yakın oluşlan önemlı rol
oynamıyor" dedi.
Trabzon Su Ürünleri Araştırma Merkezi kıyı şeridinde yaptığı araştırmayla rahatlattı
Karadeniz şimdilik teıııiz
AHMETŞEFtK
TRABZON - Yıllardır yapılan "Karadenız
kirlendi", "Karadeniz ölü deniz haline geliyor",
"Karadeniz elden çıktı" şeklındeki değerlendir-
me ve açıklamalann *şımdılık' doğru olmadığı
ortaya çıktı.
Trabzon Su Ürünlen Araştırma Enstitüsü ta-
rafından Artvin'den Kırklareb'ye kadar kıyı şe-
ridinde yapılan araştırmalarda, bazı çok sınırh
bolgeler dışında Karadenız'in temız olduğu sap-
tandı. Ancak evsel atıklarla fabrika atıklannın
antmasız denize verilmesinin sürdürülmesi ha-
linde kirliliğin önemli düzeyde artacağı uyan-
sında bulunuldu.
Projenin ilk ayağı 1989'da Doğu Karadeniz'-
de Artvın, Rize. Trabzon, Giresun ve Ordu ille-
• Trabzon Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü tarafından Artvin'den
Kırklareli'ye kadar kıyı şeridinde yapılan araştırmalarda, bazı çok sınırlı
bolgeler dışında Karadeniz"in temiz olduğu saptandı. Ancak evsel atıklarla
fabrika atıklannın antmasız denize verilmesinin sürdürülmesi halinde
kirliliğin önemli düzeyde artacağı uyansında bulunuldu.
nndeki 29 istasyonda a>da bir su numunesı alı-
narakgerçekleştirildı. İkinci ayak 1990'daSam-
sun. Sınop illerindekı 11 istasyonda, üçüncü
ayak 199 l'de Samsun. Sinop illerindekı 11 istas-
yonda. üçüncü a\ak 1991 "de yine Doğu Kara-
deniz'de 100 ve 500 metre açıİdarda, dördüncü
ayakta da Zonguldak, Kastamonu. Bolu, Sa-
karya, Kocaeli, îstanbul ve Kırkiareli ıllenndekı
14 istasyonda kıyının su numunelen alınarak
yapıldı.
Trabzon Su ÜrünJeri Araştırma Enstitüsü
Başkanı Yılmaz Bekiroğlu, araştırmanın denızin
en çok kırlendiğı varsayılan evsel ve fabrika atı-
klannın denize döküldüğü noktalarda gerçek-
leştinldiğıni söyledi. Bekiroğlu'nun verdiği bilgi-
lere göre araştırmanın üç yıllık sonuçlan şöyle:
"'Genellikle kıyıdan yapılan çabşmalarda ev-
sel atıklardan ıleri gelen organik madde, bı>o-
lojik oksıjen ihtıyaa, deterjan, bakır fabrikalan
atıklannın olduğu istasyonlarda askıdaki katı
madde demir ve bakır; aynca gübrelemelerden
ileri gelen nıtrat azotu lımit değerleri aşmak-
tadır. Bu durum kıyıdan 100 ve 500 metre açığa
girildikçe konsontrasyonda azalma görülmek-
tedir. Ûlkemizin birçok yerinde olduğu gibı
Karadeniz'deki yerleşim yerlerinde de belediye-
ler evsel katı atık ve sıvı atıklannı akarsulara ve
denızJere anümsız olarak direkt boşaltmaktadır.
Sana>i kuruluşlan da antma tesislerinin mali-
yetlennden kaçtıklan için anümsız olarak aü-
klannı akarsu ve derüzlere boşaltmaktadır.
Bakır işletmelerinin olduğu bolgeler hariç.
çalışılabiidiği kadanyla büyük ölçüde bir kirlen-
me görülmemektedir. Fakat antma tesisleri ku-
rulmadığı takdirde ve nüfus artışı da göz önün-
de bulundurulduğunda zamanla kırlılik had saf-
haya çıkacakür.."
Isveç'te turizm
Türkiye
•••• ••
uçuncu
sırada• İsveçlilerin en beğendikleri tatil
ülkesi sıralamasında Türkiye, son
yıliann gözde ülkelerini gecerek
üçüncülüğe çıkarken Antalya;
Rodos ve Girit gibi geleneksel
"İsveç tatil yerlerini" geçerek yine
üçüncü duruma geldi.
GÜRHAN UÇKAM
STOCKHOLM - 8.5 mılyonluk Isveç'te
1992 yılında 1.325.609 kişi turlarla
yurtdışına tatilegittı. Busayı, 1991'eoran-
la % 13'lük bir artışı gösteriyor.
Uzun süredır ilgi çekmek açısından geri
çekilmekte olan İspanya, halen birinciliği-
ni koruyor. Onu, yıllardır aynı sırada olan
Yunanistan ızliyor. İspanya sevdalılannın
oranı, % 46'dan % 40'a düştü. Aynı za-
manda Yunanistan. kendisıne gelen Isveçli
tur turistlerinin sayısını %20'den % 22'ye
çıkarmayı başardı.
Türkiye, İsveç turizm tarihinde eşi pek
görülmemiş bir artışı gerçekleştirerek.
1991'de 60.600 olan İsveçli konuk sayısını.
geçen yıl 115.000'e çıkardı. Türkiye'nın
ardından şırayla Kıbns, Portekız, İngilte-
re, ABD. İtalya ve Fransa geliyor.
Bu arada İsveçlilerin turizm beldesı ola-
rak seçtikJeri yerler sıralamasında Antalya;
Rodos ve Girit gibi yıliann en sevilen tu-
rizm merkezlerini geçerek 3. sıraya yerleşti.
Las Palmas. bir yıl önceki birinci olan Mal-
lorca'yı geçıp ilk sıraya yerleşti. Las Pal-
mas ikinci sırayı Larnaka'yla paylaşıyor.
Bu yılın ilk üç ayında çeşitli nedenlerle
turlara olan ilgi. % 30 azalmış durumda.
Bu azalışa neden olarak, İsveç kronunun
değer yitırmesi ve ışsizlığin artması göste-
rilıyor.
Sting hayalkmkhğınauğrattıHaber Merkezi - Sting yenı albümünün ilk
konsennde dinleyicileri hayal kınklığına uğrattı.
Eleştirmenleryeni albümündeki parçalan,
alışılmış Süngcıddiyetinden uzak buldular.
Diğer üç albümündeki performans ve titizlik
"Ten Summoner's Tales'"de görülmüyor.
Sting. Albert Hall'daki konsenne "If I Ever
Lose My Faith in You" adlı parçasıyla başladı.
Parça bittiğinde gözleri. konsere geç kaldıklan
için salona sessizce sızmaya çalışan birgnıba
takıldı. Pek şakaa olarak bilinmeyen Sting'in,
son günlerdeciddiyetinden uzaklaştığı
söylentilerini doğrularcasma, "Hah, ışte
eleştirmenler!" dedi. Bu kışilik farklılığının
temelınde. veni albümün tanıtılması vattısı
söyleniyor.
Grup konsere kendisine özgü doğaçlamalarla
havaya girerek başladı. Konsersüresince
bateride Vinnie Colaiuta, gıtarda Dooıinic Miller
ve keyboard'da David Sancious grubun yüreğini
oluşturan Sting'e eşlik etti. Aynı ekip "The Soul
Cages" albümünün tanıtım turnesmde de
Sting'eeşlik etmişti. Ama eleştirmenlerin donuk
ve cansız bulduklan albüm kendisınden
beklenileni verememişti. Albümü oluşturan
parçalar sadece keyifıçın yaraülmış izlenımini
veriyor. Söylenenlere bakılırsa, iki hafta içinde
kotanlmış. Fakat parçalan dinledikten sonra
daha az uğraşıldığı izlenımi edinibyor. Kimi
parçalar öylesine üstünkörü yapılmış ki,
Sting'in başanlı muzik kariyenni bilenler
oldukça şaşırdı. Eleştirmenler :"Yinede
albümde Sting'e özgü karmaşıklık yadsınamaz"
derken, albümde kayda değer sadece iki
parçanın olduğu görüşünde bırleşiyorlar. Biri
"Seven Days", pop müzikte çoğu kez rastlanan
güzel ve çarpıa bır cümlenin defalarca
tekrarlanması yerine, baştan sona evnm geçiren,
koro eşliğinde söylenen bir şarkı. Öteki "The
Shape of My Heart" tatlı ve dünya dışı yönüyle
albümün "Fragıle'"ı. Sting konserin sonuna
doğru "A Day in the Life" ve "Penny Lane"ile
Beatles'a saygısını gösterirken, eski grubu The
Police'in "Synchronicity" parçasıyla
dinleyicileri coşturuyor.
Etkileri arttı
Avrupa'yı
yöneten
kadınlar
• AT'ye üye ülkeler
arasında yapılan
araştırmaya göre
kadınlann en aktif olduğu
ülke Danimarka.
Danimarkaü kadınlann
yüzde 78.3'ü çabşıyor.
Haber Merkezi - Avrupa
ülkelerinde, kadınlann yöne-
time ve ekonomik etkinlikJere
katahmı giderek artıyor. Seç-
me ve seçilme hakkım 20.
yüzyılın ortalanna doğru elde
eden kadınlar, bugün hem iş
dünyasında. hem de devlet
yönetimınde kilıt noktalan
ele geçiriyor.
Son otuz yılda, kadınlann
çalışma oranı. yüzde ikiden
yüzde dokuza yükseldi. îlk
önceleri Kuzey ülkelerinde
görülen kadınlann ış hayatı-
na atılarak daha üretken ol-
ması, bütün Avrupa ülkeleri-
ni etkisi alüna aldı.
Bugün Avrupa ülkelerinde
parlamentolann yüzde 13'-
ünü ve hükümetlerin yüzde
15'ini oluşturuyor. Ama Av-
rupa Toplululuğu'nda yete-
rince ağırlık ve etkileri yok.
AT'ye üye ülkeler arasında
yapılan araşürmaya göre
kadınlann en aktif olduğu
ülke Danimarka. Danımar-
kalı kadınlann yüzde 78.3'f
çaLşıyor. Ulusal parlamento-
nun üçte birini, hükümetin de
beşte birini kadınlar oluşturu-
yor
Savaş verdiler
Kadınlann yönetime kaü-
lma oranı her ülkede aynı ge-
lışim sürecıni izlememiş. Ör-
neğin 1944'te oy hakkına sa-
hip olan Fransız kadınlan,
1946'da milletvekillerinın
yüzde 6.8'ini oluştururken
bugün ancak yüzde 5.9'unu
oluşturuyorlar. Bazı ülkeler-
de gerileme bile söz konusu.
Belçika'nın bayan AT temsil-
cisi Raymonde Dury:
"Sanınm kadınlann etkisi
artü. Ama son yıüarda görü-
len düşünce gebşimini, kadı-
nlann konumu o kadar hızlı
izleyemedi." diyor.
İş hayatında ve politikada
yer edinmek için çetin bir sa-
vaş veren kadınlar, yönetici
kadrolannda önemli mevki-
lere geldiler. Dammarka gizli
servisınin başkanı Anne Bech
Hansen, Palermo'da mafya-
ya karşı sorgu yargıa Liüana
Ferrero, İngiltere'de Avam
Kamarasmın başkanı Betty
Boothroyd, Fransız ordusu
generalleri Valerie Andre ve
Micheline Chanteloube-
Reboul, erkekJenn kaleJerini
ele geçiren kadınlardan sade-
ce birkaçı.
Proje 1998 yılında tamamlanacak
Âtina'daarkeolojikpark
. . . . . . . . . . _ «? J.
Hökümet beş yıl içinde projeye 550 milyon dolar verecek. Böyiece Atina, ATnin en kirli ve bakımsız şehri olmaktan kurtanlacak.
Haber Merkezi - Yunan hü-
kümeti, Atina'nın merkezinde
milyonlarca dolara malolacak
arkeolojik bir park yapma ka-
ran aldı. Kültür Bakanı Dora
Bakoyanni Atina'nın uygarlı-
ğın beşiği olduğunu iddia ede-
rek yeni proje gerçekleştiğinde
Avrupa'nın tarihi merkezi ola-
caklannı söyledi.
Hükümetten destek
Muhafazakar hükümet. gele-
cek beş yıl içinde projeye 550
milyon dolar verecek. Böyiece
Atina, Avrupa Topluluğu'nun
en kirli ve bakımsız şehri ol-
maktan kurtanlacak. Mrs.
Bakoyanni hükümetten tam
• Muhafazakar
hükümet, gelecek beş yıl
içinde projeye 550
milyon dolar verecek.
Böyiece Atina, Avrupa
Topluluğu'nun en kirli
vebakımsız şehri
olmaktan kurtanlacak.
destek aldıklannı kaydederek
projeye hemen başlanacağmı ve
1998 yılında tamamlamaya ça-
lışacaklannı beürttı.
Çeşitli tünel ve köprülerden
oluşan projenin en önemli kıs-
mı dört kilometre uzunluğun-
dakı yaya yolu.Bu yol batıdakı
Plato Akademisi'ni, beşinci
yüzyıldan kalan pazar yerini ve
Areopagus Tepesinı birleştire-
cek. Aynca Acropoüs'in etekle-
rinden, Zeus Tapınağı'nın kıyı-
sından gecip Panathenian Stad-
yumu'nda son bulacak.
Yol îamamlandığında turist-
ler yaya olarak şehnn tüm tari-
hini çeşitli görsel-işitse] donanı-
mın da yardımıyîa kolayhkla
gezip görecekler. Mrs.Bako-
yanni yeni bir Atina inşa ede-
ceklenne dikkat çekerek, "Bu
proje tüm sorunlanmızı çöze-
meyecek, fakat yeni metroyla
birleştiğinde günlük yaşantımı-
zı büyük oranda rahatlatacak"
dedi.
Tek doktorla yetinmeyip başka doktorlara danışmak ne denli doğru?
Hastalık tanısında yanılgı olasılığı
Haber Merkezi - Önemli bastalıklar-
da tek doktorun tantsma gfivenip, başka
doktoriara damşmamak ne denli doğru?
"Doktorlar en ivisini bilir" önyargısryla,
"doktonımla ilişkinıi bozmayayrm" kor-
kusu birieşince, hasta başka bir tıp otori-
iesine damşmaktan vazgeçiyor.
Deiia'nuı kadın hastalıklan doktoruna
gü>eni tamdı. Kendisini genç kızltğından
beri tanırdı. Aynca üç çocuğunun doğu-
munu da yapmıştı. 199l'de yılda bir
yaprırdıği smear testinin sonocunda
anormal bulgular çıktığı halde, doktonı
mcrak edilecek bir şey olmadığını söyle-
di. Delia doktoruna o denli güveniyordu
ki başka bir doktora görünmeği düşüo-
medi bile. Ancak bir yıl sonraki smear
testinde durumun iç açıcı ofanadığı ortaya
çıktı. İleri amştırmalar sonucu rahim
kanseri olduğunu öğrendiğinde histerok-
tomi'den (rahimin çıkarüması) başka
care kalmamtştı.
Delia, ilk testten sonra başka doktor-
lara da görünseydi erken tanı sayesinde
• Amerika'da bazı sağlık sigortalan, hastanın ikinci bir doktora
danışmasına olanak tanıyor. Katarakt, koroner anjiyoplasti,
safra kesesi alınması, kalça ve diz protezleri gibi büyük
ameliyatlan gerektiren vakalarda tek bir doktorun tavsiyesi
yetmiyor.
30 yaşında histeroktomi olmaktan kurtu-
labilir mivdi? Onun gibi başka doktorla-
ra gitmenin yaranna inanmavan hasta-
lar, kendi doktorlanna sonsuz güvenleri
olduğunu belirterek, "Aksi halde dokto-
nımla olan ilişkim bozulacak, kendisine
güvenim ounadığını sanacak" diye kor-
kuyor. Bu davranış, "doktorlar en ivisini
bilir" inamşmdan kavnaklanıyor. Bazen
hastalar başka doktorlara damşmanın
gereksiz zaman ve para kaybına yol aça-
cağına inanıvor. Böyiece tedavi secenek-
lerini azalttıklannı da biliyorlar raı aca-
ba?
Amerika'da bazı sağlık sigortalan,
hastanın ikinci bir doktora danışmasına
olanak tanıyor. Katarakt, koroner anji-
yoplasti, safra kesesi alınması. kalça ve
diz protezleri gibi büyük ameliyatlan ge-
rektiren vakalarda tek bir doktorun
tavsiyesi yetmiyor. tkinci bir doktorun
fikrine ancak şu koşullarda başvurabilir-
siniz:
1) İlk doktorun taıusına güvenmediği-
nizde; 2) Ameliyat önerildiğinde bunun en
iyi çözüm oiduğundan şüphe duydu-
ğunuzda; 3) Doktorun önerdiği tedavi
şekiinifl yaşamsal riskler taşıdığına
inandığınızda: Amerikan Tıp Demeğinin
benimsediği mesleki ahlak kuraUarma
göre başka doktorlara danışmak ilk dok-
tordan gizlenmemeli.
Gerçek bir doktor, birbiriyle çelişen
tamlan tartışabilmeli. Aynca hastasını
rahatlatmak için diğer meslekdaşlanyla
işbüüğine gjrip, elinde bulunan araştırma
raporlanm ve röntgenleri tekeline aima-
malı. Baş>urulan ikinci doktorun seçüni
çok önemli. Kendi dalında uzman ve bü-
yük bir hastane ya da üniversite Ue bağ-
lantılı olmalı. Aynca ilk doktor ile ilişki-
ye girip eldeki bilgileri beraberçe tartışıp,
bulguları değerlendirebilmeli. ikinci tur-
da yanıtlanması gereken birkaç soru şun-
lar
l)İlk tanı doğru mu? 2)önerilen tedavi
uygun mu? 3)Başka seçenekler var mı?
Hastanın, doktora aile fertlerinden biriy-
le gelmesi daha y ararlı. Stres altında kişi-
nin doktorunun söyiediklerini riimüvle
kavrayabUmesi hemen hemen olanaksız.
İkinci doktorun fîkirleri geneide birind
ileçelişir.
3u gibi durumlarda hasta ilk dokto-
nıyla, damşman doktorunu dayanışmaya
çağırıp konuvu aralarında tartısmalarını
isteyebüir. Üçü arasındaki yapıcı bir
iletişimk çözüme ulaştlabUir.