Katalog

SAYFA CUMHURİYET 8 Mısırİsrail gerginliği Savunma Bakanlığı'nın Ust düzeyde bir yetkilisinin, "lsrail ve Mısır arasında hâlâ bir savaş tehlikesi bulunduğu" yolundaki açıklaması, iici Ulke arasındaki ilişkilerde yeni bir pürüz yarattı. lsrail Savunma Bakanlığı Genel Direktörü David Hebrew, önceki gün yaptığı açıklamada, lsrail ve Mısır arasında 1979 yılında imzalanan barış antlaşmasının bir uzlaşmadan çok bir ateşkes durumunu yansıttığını ve hâlâ bir savaş çıkması tehlikesinin bulunduğunu söylemişti. Mısır Oışişleri Bakanı Amr Musa, bu konuda yaptığı açıklamada David Hebrew'un açıklamasının dUnyada barışın konuşulduğu bir sırada, güce sahip olma ve bunu kullanma hayallerinin hâlâ bazı lsrailli yetkilileri etkilediğini gösterdiğini bclirtti. DIŞ HABERLER Ankara, • KAHİRF (AA) lsrail 17NİSAN1992CUMA Turkiye, Libya'ya ambargo içîn 'dikkatli' • Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Erdal înönü, yaptınmlar uygulanırken Libya ile ikili ilişkilerin göz önünde tutulacağını ifade etti. Yetkililer, Libya Halk Bürosu'nun temsil düzeyinin indirilmesinin orada bulunan Türk firmalarında çalışan işçiler açısından yaratabileceği sorunları göz önünde bulunduruyorlar. HALUK GERAY ANKARA Libya'nın teröristlikle suçlanan iki sanığı Batılı ulkelere teslim etmeyi reddetmesi üzerine Birlesmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nce uygulamaya konan yaptırımlara Türkiye'nin uyacağı, ancak uygulamalar konusunda "dikkalli" davranacağı bildiriliyor. Ankara, yaptırımlar arasında bulunan, diploınutık tcmsılcılcnn dü/cyinın düşürülmesı ıstcğı konusuna sıcak bakmıyor. Devlet Bakanı vc Başbakan Yardımcısı Erdal İnönü de yaptınmlar uygulanırken Libya ile ikili ilişkilerin göz önünde tutulacağını ifade ettı. Islam ülkesi olan Libya'ya yönelik yaptırımları eleştirenlere yanıt veren Dışışlen çevrclen, Libya lideri Muammer Kaddafi yonctımının PKK'ya vcrdığı destcğin vc Körfe7 kn7i savaşında Türkıyc aleyhındckı tutumunun "unutulmaması" gercİctığını bclırtıyorlar. Birleşmış Milletler Güvenlik Konseyi, 1988 yılında Pan Am. 1989 yılında da Fransız UTA Havayolları'na aiı uçaklann havada patlatılarak düşürülmesinden sorumlu olduğu ileri sürülen iki Libyalıyı geri vcrmcsi için öncckf sabaha kadar sürc tanımıştı. Bu sürenın dolmasından sonra üüvenlık Konscyı'nın 31 martta aldığı 748 numaralı karan, Libya'nın dış ülkelerdekı temsil düzeyinin ındirılmesirü, Libya'ya uçuşlunn yasaklanmasını ve ülkeyc silah ambargosu uygulanmasını öngörüyor. Türkiye, LıbyaTürkıyc arasındaki uçuşlan önceki gun durdurmuş, yaklaşık 10 bın kadar ışçınin Lıbya'dan dönmesine gerek olmadığını bıldırmışti Ancak gelmek ısteyen ışçilcr ıçın denı? köprüsü kurulrcağı açıklanmıştı. Lıbya'nın Ankara'daki diplomatık temsil dü/eyinin düşürulmcsi konusunda değerlendirmelcnn devam eltığı bildiriliyor. Yetkililer, Libya Halk Bürosu'nun temsil düzeyinin mdinlmesinın iki ülke arasındaki ekonomik ilişkiler ve orada bulunan Türk firmalannda çalışan işçiler açısından yaralabılcceğı sorunlar göz önünde bulundurularak karara bağlanması gcrcktığını söylüyorlar. Yetkililer, Libya Halk Bürosu'nun 35 kişılik bir kadrosu bulunduğunu, bu düzcyin daha da indirilmesinin Libyu ılc ikili ilışkılcr açısından sakmcalı olabılcccğini söylüyorlar. Başbakan Yardımcısı vc Devlet Bakanı Erdal İnönü, dün Bo/üyük'e gidcrken gazetccılere otobüste yaptığı açıklamada, B M nin Libya'ya yaptınm uygulanması karanna Türkiye'nin dc katılmış olmasına yönelik eleşlirilcnn haksız olduğunu söylcdı. İnönü, BM kararlanna tüm ülkclenn uymasının 70runlu olduğunu kaydcderck "BM kararlanna uyarken her ülke kendi ikili ilişkilerini dc göz önünde tutacaktır. Biz de bunu yapıyonız. Orncğin Libyadaki işçilerimize 'Geri dönün' demiyoruz. Biz Libya ile ikili ilişkilerimizi devam ettirmek Lstiyor, bu anlaşmazlığın bitmcsini temcnni ediyoruz" dcdı. Bir Dışışlen yetkılisi, Türkiye'nin yaptınm uygulamasına karşı çcşitli çcvrelerden gclcn eleştırilen şöyledeğcrlendirdı: "Konunun diyalogla çözülmesi gerektiğini bütün taraflara ilettik. Ancak Türkiye BM kararlanna uymayı taahhüt etmiştir. Bu Libya'ya karşı yaptınm uygulanmasında da geçerlidir. Libya halkı dostumuzdur. Ama Libya yönetiminin Türkiye')c yönelik tavırlarının dostane olduğu söylenemez. Libya lideri Kaddafi'nin PKK'ya verdiği dcstek vc Körfez krizi sırasında Türkiye aleyhine söyledikleri umıtulmamıştır" Almanya'nın tatlı kazancı Almanya hükUmetinin lranIrak savaşı sırasında Irak'a olduğu gibi lran'a da silah satışını desteklediği bildirildi. Der Spiegel dergisinin haberine göre Bonn hükümeti, silah üreten Alman şirketlerine "Iranlı silah kaçakçılarına" 120 milyon DM tutarında mal satma izni verdi. Alman silah şirketi Fritz VVerner hakkında açılan bir adli kovuşturma çerçevesinde lranIrak savaşı sırasında bu Ulkelere Alman silahları satıldığını kanıtlayan belgeler bulunduğunu yazan dergiye göre Oışişleri Bakanı Hans Dietrich Genscher de şirkete yazdığı mektupta daha önce yapılan kontratlarda öngörülen yedek parça satışları ile ilgili ihracat izninin verileceğini bildiriyor. 'nin toprak payı 27'ye indiriJecek LONDRA (AA) tngiltere^ nin önde gelen haftalık haber dergisi The Economist, BM Genel Sekreteri Butros Gali'nin önerdiği çözUm planına göre KKTC'nin toprak payının yüzde 37'den yüzde 27'ye indirile ceğini, Türkiye'den gelerek KKTC'ye yerleşenlerin bir kısmının geri gönderileceğini, adada güvenliğin Türkiye ve Yunanistan'dan gelecek beşer bin kişilik askeri güç tarafından sağİanacağını, yerel asker bulunmayacağını yazdı. Dergi, iki toplum lideri tarafından da reddedilmediği için Kıbrıs'ta çözum umudunu güçlendiren, ancak şimdilik gizli tutulan planın ayrıntılarını açıkladı. Dergiye göre adada Türk bölgesinin toprak payının yüzde 10 dolayında azaltılması ile güneye göçen 90 bin Rum, evlerine dönebilecek, Türkiytfden Kuzey Kıbrıs'a gelenlerin çoğunluğu da Kıbrıslı Türklerle evlenenler ve Türkiye'den ailelerini adaya getirenler hariç geri gönderilecek. Adada güvenliğin sağlanması için Türkiye ve Yunanktan'dan eşit sayıda, her biri S bin kişilik askeri güç getirilecek, Kıbrıslı askeri bir güç oluşturulmayacak. Adada nüfusun 'yüzde 82'sine sahip' Rumların, planda öngörüldüğü bıçimde Türklerle "siyasi eşiUik" fikrini hazmetmekte gUçlük çektiklerini yazan dergi, nüt'usa göre Kıbrıs Bakanlar Kurulu'nda ve Millet Meclisi'nde Rumlarla, Türkler arasında 7'ye 3 oranının senatoda ise yüzde SO'ye yüzde 50 oranının sağlanacağını kaydetti. lçişleri, Maliye ve Dışişleri gibi üç önetnli bakanlıktan birinin Türklere verileceğini, Türklerin Dışişleri Bakanhğını istediklerini ileri süren dergi, 'dolaşım, yerleşim ve mülkiyet edinme' gibi üç önemli özgürlük konusunda da ilerleme sağlanacağını yazdı. Habere göre dolaşım özgttrlüğü konusunda iki tarafın itirazı bulunmazken yerleşim ve mülkiyet edinme özgürlüğü her iki bölgenin kendi etnik çoğunluğunun bozulmaması ilkesi ile sınırlandırılacak. KKTC'deki mülkiyetin yüzde 60'ımn Rumlara ait olduğunu ileri süren The Economist, söz konusu çözüm planmın birçok Rum tarafından 'aşırı Türk yanlısı' olarak nitelendirildiğini kaydetti. 'e göre Kıbrıs planı: • BONN (AA) Federal Libya'ya uygulanan yaptırımları protesto eden bir grup,dün ABD'nin Londra Büyükelçiliği önünde gösteri yaparak, Batılı ülkcleri suçladı.(Fotoğraf:REUTER) Yaptınmlara Çin de katıldı; Ruslar ülkeyi terk ediyor; Callud: Batıhlar yeni bir 'Haçlı SeferT başlattı alanlarında işbirliğine gidilrnesini öngören bir işbirliği anlaşması imzalandı. Tahran radyosunun haberine göre Türkmenistan'a yaptığı ziyareti tamamlayarak dun tran'a dönen Petrol Bakanı üulamnza Agazade, imzalanan anlaşma gereği halen Iran'ın tsfahan kentinde yapılmakta olan motoryağı tasfiye rafinerisinin aynısının Türkmenistan'da da kurulacağını bildirdi. Agazade, İran tarafının rafineri alımı karşılığında TUrkmenistan'dan petrol urünleri alacağını bclirtti. Anlaşmanın, ıran tarafının TUrkmenistan'da petrol arama vc sondajı yapmasını öngördüğünü de kaydeden Petrol Bakanı, Iran'ın bulunacak kuyulara ortak olacağını söyledi. Agazade, Iran'ın TUrkmenistan'dan bu yılın hazirantemmuz aylarından başlamak üzere yılda 150 bin ton mazot alımı yapacağını da kaydetti. • Muammer Kaddafi dün Mısır Devlet Başkanı Cm'ın"ligiiitiimtarafiarıııada nın HM nc/dındckı 12 dıploHüsnü Mübarek ve Moritanya Devlet Başkanı Şid l e t " v e gerçekçi bir çö/üm buiun matından üçünü sınırdışı cdc• TAHRAN (AA) tran ccğı bildirildi a s ı k o n u s u n d a tuı Ahmet Taya'ya telefon ederek bunalımin çözümü m » v al >*' a " n ' ile Turkmenistan arasında Libya Arap Havayolları, habirleştireccklerini unıduğu" bciçin yardımcı olmalannı istedi. ekonomi, sanayi ve ticaret lırtılcn açıklamada. Çin'in. BM va anıbargosuna rağmcn. ulusDış Haberler Scrvisi Araplaı dahıl çok sayıda ülkcnın yaptınm uyguladığı Libya. buyük bir yalnızlık ıçınc gömulurkcn Muammer Kaddafi, Güvenlik Konseyı yaptırımlannın kaldırılmasına yardımcı olmaları için Arap liderlerine ycnıdcn çağrıda bulundu. Trablus hükümeti bu arada Lıbyalı diplomatları sınırdışı cdcn ülkclcrc mısıllcmcde bulunacağını açıkladı Libya'ya karşı yaptınm uygulayan ülkclenn sayiM hızla artıyor. Son olarak Çın de Libya'ya BM tarafından bchrlcncn uluslararası yaptırımları uygulayacağını açıkladı AA'nın haberine göre Çın Dibislcrı Bakanlığı'ndan dün yapılan açıklamada, BM'nin Libya'ya yaptınm uygulanması yolundaki karannın "Keddcdilemez" olduğu kaydedildi. Güvenlik Konseyi karannın diplomatık pcrsoncl ındııımıyle ilgili bölümünü uygulamuyacağı da kaydedildi. ötc yandan, Libya'ya BM yaptırımlannın uygulanmaya başlanmasınm ardından bu ülkedc bulunan 3 bin Rus vatandasının ülkcdcn aynlmaya başladığı bildirildi ABD'nin de BM tarafından Libya'ya karşı uygulanan yaptınmlar çcrçcvcsınde, bu ülke larurası uçuşlarm devam edeceğını açıkladı Kıbrıs Rum yönelımının bir so/cıısu dc Rumların tavnyla ılgılı bir sorııya ccvabcn, Libya Havayolları'nın Larnaka seferinın iptal cdılmcsı konusunda hcnü/ bir karar alınmadığını kaydetti Türkmenistanİran işbirliği Libya'nın önlenemeyen yalnızlığı Haçlı seferi Libya'nın iki numaralı adamı AbdUsselam Callud, Batılı ülke leri, "ABD'nin yöneliminde tslamiyete ve MUsliimanlara karşı yeniden ikinci bir Haçlı seferi uygulamakla" suçladı. Callud, Libya'ya askeri ve hava ambargosunun başladığı önceki gün Trablus'ta düzenlenen bir toplantıda yaptığı, Libya ajansı JANA tarafından bugün yayımlanan konuşmasında, "Libya'ya karşı uygulanan bu enlrika, emperyalist guçlere ve Batılı kurumlara boyun egmlş tek tip bir dünya yaralma amacıyla emperyalizmin yönetiminde siirdüriilen dünya çapındaki komplonun bir parcasıdır" de di. DIŞ BASIN . Duyuyormusunuz? !, ('' Sovyetler yardım istiyor Sırplan AGİKde kınadı BosnaHersek Boğaziçi'ndeki hasta adam KaderTürkleri bugün batıdan doğuya mı ıtiyor? Turgut Özal'a sorulursa "300 yılda bir gclcn tanhsel şans kullanılmalı." Ozal Balkanlan ve Katlcasya'yı AT'yealternatıfgörmektcdir. Ama Türkiye şu sırada süper güç polilikası uygulayacak durumda değildir. Bunu en iyi askcrlcr bılıyor. Ankara'nın bıldıği başka bir gerçek de Avrupa'nın finansmanı olmadan BDT ülkelcriyle joıntventure gırişımlcrinın birçoğunun yaya kalacağıdır. Türkıye'nın ekonomik gücü, hırslı planlannı gerçekleştirmesi için yetcrsizdir 'HemTurk ekonomisi tulucu bir yapıya sahiptır vc rıskc atılmayı scvmcz. Evct, Pürkıyc, yöresındegıdcrek daha hırslı bir öncü güç olmak ıstediğıni bellı ediyor, Boğaziçi'ndckı hasta adam iyilcşmcyc çalışıyor; ama "ürtadoğu'nun kurtanciM"rolü oynayamayacak kadar hasta daha. Ama doğudaki kıpırdanmalar, nekahet devrcsindekı hasta üzcnnde hayat ıksiri tesin yapmaktadır. Türkler artık Avrupa kuyruğunun en arkasında değil Ortadoğu kuyruğunun en başında yer almaktan gurur duyuyorlar. Türkıyc artık Üçüncü Dünya dcğil, ama birinci dünyaya da aıt sayılmaz. Atatürk, Doğu'nun en başında yeralan ülkcsini Batı'nıncn sonundakı devlet haline gclirmiştı. Turkler artık bu konumu kabullenmek ıstcmıyor. Ülke, ıkı kültür arasında kalmaya mahkumTürkıye daima Avrupa'nın Asya'ya gidcn yoldaki köprüsü olarak görülmüştü. Asya'nın Avrupa'ya açılan köprüsü halınc gelırsc ne olur? (16Nisan) Türk kadını bıçaklandı Almanya'nın VVettau bölgesindeki Karden'de bir sığınma yurdunda kalan 37 yaşındaki sığınmacı Türk kadını bıçaklanarak öldürüldü. Darmstadt Valiliği'nin açıklamasına göre yurtta cesedi bulunan Türk kadının 40 yaşındaki kocasının sanık olarak arandığı bildirildi. Açıklamada, aralarında şiddetli geçimsizlik bulunan Türk kadını ile kocasının, ıltica başvurularından sonra ayrı sığınma yurtlannda barındırıldıkları kaydedildi. • FRANKFURT (AA) Çernobil durdu Dış Haberler Servisi BosnaHcrsck'tc Fcdcral Ordu tarafından destcklenen Sırp mılıslen Müslümanlar ve Hırvatlara karşı saldırılarını sürdürürkcn ABD'den sonra AGİK de (Avrupa Güvenlik vc tşbırliğı Konfcransı) Sırplann saldınlannı kınayarak Sırhistan'ın örgütten çıkanlabileceğini dolaylı bıçiınde belirtlı. BosnaHcrsek'te bağımsızlığım ilan cdcn Sırp topluluğunun lıdcrlcri isc genel seferbcrlik ılan cderck elı silah tutan herkesin milislere katılmasını ıstedilcr Bu arada BM Genel Sekreteri Butros Gali'nin özel tcmsilcisi Cyrus Vancedün Bosna Hersck'c gitti. Federal birlıklerle Sırp mılislcrin BosnaHcrsck'tekı saldınlannı kınayan AGlK, saldınlann devam ctmcsı halınde Şırbistan'ın örgütten çıkanlabileceğini bıldırdı.AGİK'e üye ülkelerin temsilcilerinin dün Helsınki'dc yayınladıklan bıldindc, BosnaHcrsck'te kuvvet kullanılmasından 'derin kaygı' duyulduğu kaydedildi ve BosnaHcrsek'e İconışu ulkelere olaylara kanşmaklan kaçınmaları çağrısında bulunuldu. Rusya'da rcformcularla muhafa/akarlar ^kişcdursun,pa/ardan eli boş dönen halk hükümeti protesto gösterileri düzenliyor. Birleşik Devletler Topluluğu'nun sorunlan bitmiyor Ukrayna'da 1986'da tarihin en bUyük nükleer kazasının meydana geldiği Çernobil Santralı'nda, elektrik enerjisi uretimi tamamen durdu. Interfaks Ajansı'nın haberine göre santralın faal olan birinci ve üçüncü reaktörleri onarım için kapatıldı. tkinci reaktörde üretime geçen yıl son verilmişti. Kazanın meydana geldiği dördüncü reaktör ise betonla kaplanmıştı. Ukrayna, geçen ay Çernobil Santrah'nı 1993'e kadar tamamen kapatma kararı almıştı. • MOSKOVA (AA) • Türkiye arabulucu olsun BosnaHersek Cumhurbaşkam Alia tzzetbegoviç, savaşın durması için ellerinden geleni yapacaklarını belirterek "Hırvatistan'da bozulan 14 aleşkesten sonra 15'incisi tuttu. Bu sürecin Bosna Hersek'te bu kadar uzun siırmeyeceğini umuyorum" dedi. BosnaHersek Başbakan Yardımcısı Muhammed Cenglç de Türkiye'nin ülkesi ve Belgrad arasında arabuluculuk yapmasını istedi. Saraybosna'daki Türk gazetecileri ile görüşen Cengiç, "Şehirlerimiz yıkılıyor, insanlarımız ölüyor, nedenini hilmek istiyoruz. Türkiye arabuluculuk yapsın" dedi. • Kısa bir süre öncesine kadar Baltık denizi kıyıları üzerinde hava sahasında beliren herhangi bir uçaktan Moskova'daki merkez anında haberdar edilirken, bugün hava sahasına isteyenin dilediği gibi girebildiği kaydedildi. Öte yandan Rusya Fcderasyonu'nun adı 'Rusya' olarak değiştirildi. MOSKOVA (Ajanslar) Birleşik Devletler Topluluğu silahlı kuvvetlerinin yayın organı Krasnaya Zvezda (Kızıl Yıldız) ga/ctcsi, cskı SSCB'nın hava savunma sıstemının "içler acısı" olduğunu ılcn sürdü. (iazetenin muhabirinin, BDT silahlı kuvvetlerinin hava savunma güçleri karargâhında 24 saatgcçırdıktcn sonra kalcmc aldığı makalcde, kısa bir süre önccsıne kadar Baltık dcnİ7i kıyılan ü>crinde hava sahasında beliren herhangi bir uçaktan Moskova'daki merke? anında haberdar edilirken bugün BDT hava sahasına ıstcycn herkesin gircbılcccğı bir durum oluşluğunu kaydetti. SSCB'nın dağılmasından sonra cski Sovyet cumhunyetlennın "bağunsız devletler" hahne gelmış olmalanna karşın tüm cskı Sovyetler cumhurıyctlerinın uçaklarının hıçbir crken uyarıda bulunmadan ötcki cumhuriyctlcnn hava sahalanna gırdığı kaydcdılcn ya/ıda, radar ekiplennın görevlennin ne olduğunu bile bilem&d hale geldıklcri bildirildi.Gazete. hava sahası devriyc görevı için yakıt yokluğu nedcniylc uçak vc hclikoptcrlenn dc artık havalanamaz duruma gcldiğını bıldırdı Rusya Halk Temsilcüer Kongresı, ülkenin adının "Rusya" olarak değiştirilmesini kararlaştırdı. Hava savunma sistemi dökülüyor Temsilcüer, dün bu konudaki anayasa değişikliği maddesinı oylarken "Rusya Federasyonu", "Kusya Kedere Cumhuriyeti" ve "Rusya Kedere Sovyet Cumhuriyeti" gibi sçenekler arasından "Rusya"yı seçtiler. Rusya Başbakan Birinci Yardımcısı Yegor Gaydar, Halk Temsilcileri Kongresi1 nin ekonomik reformu destcklemek amacıyla kabul ettiği bildirinin, hükümete ekonomik politikalarını tam anlamıyla uygulayabilmesi için yetki verdiğini söyledi. Gaydar, kongrenin büyük pazarlıklar sonucu ekonomik reformları destekleyen bildiriyi önceki gün kabul etmesinin ardından dün Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin'le görüştü. Basın toplantısında kongrenin ekonomik reformlara darbe vuran geçen hafta sonundaki "kararıyla" reformlara destek veren "bildirisi" arasında kesııı bir ayrım yapan Gaydar, "bildirinin karardan daha önemli olduğunu, çunku siyasi bir belge niteligl taşıdiRinı" vurguladı. THE INDEPENDENT Terör cezalandınlmalı Soğuk savaşın sona cnşındcn buyanayürürlüktc olduğu farzedılen yeni işbirliği dü/enındcdahi devletler hukukunun uygulanabılmesi hâlâkolaydcğıl Bınsı,başbınsının sınınnı gcçlı mı, olay basıv Dığcr ulkclcr bir araya gelcrck saldırganı dcfediyor Terörü dcstek lcdiğinden kuşku duyulan bir Arap lideri, bazı zanlılan yargılanmak üzcrcıadcctmczscbunı n sıyasal ve hukukı sonuçlan dahakarmaşık Bunedcnle Libya'ya ambargo uygulanmasına taraftar olmayanlar, ambargonun, Kaddati'nın fiknnı dcğıştirmesinc yardımcı olmayacağı görüşünde. Libya'nın petrol ıhracatına dokunulmadığı ıçın, ambargo ekonomik sıkıntı yaratmayacak. Zaten iyi silahlanmış bir ülke için silah ambargosunun da anlamı yok. Havayoni taşımacılığına gctırilcn sınırlama kolaylıkla çözülür. Bütün bu nedenlerle Kaddafi, dünya kamuoyu baskısına »öğüs gcrebilecck durumda. Taviz vercrek daha çok şcy kaybcdeceğıni düşünebılır. Oysa hukuken ambargo meşrudur. Hem BM kararıdır hem de Uluslararası Adalet Divanı da bu karan onaylarruştır. Libya, zanlılan yargılanmak üzcrc vermcdığı içıncczalandınlıyor. Dünya kamuoyu, tcrore kanşan İcışı ya da devletleri cczalandırmalı.