Katalog

•*• 5 milyondan 500 mityona... Konut Destek Kredisil AynnMı bıigı ıçn M O 9 4 188 24 24 Cumhuriyet ş ğ i z daireye Koıtut Destek Kredisi'yle kavuşun! \ PAMUKBANK iyî ba n k.ad ı r| trBI.YIL / SAY1 24136 / 2000 TL (KDV m KURUCUSU. YUNUS MADİ (1924-1945) BAŞYAZAM: NADİR NADİ (1945-1991) 1 KJLSM 1991 CUMA Smır öîesi operasyonun ardmdan KuzeyIrak'ta bomba korkusuPKK'ya karşı girişilen operasyondan sonra bölgede büyük tedirginlik hâkim. Türk uçaklannın, PKK kampı olduğu gerekçesiyle sivil yerleşim birimlerini bombaladığı iddiası bölgede yaygın. Sığınmacılar için yapılan evlerin de bombalandığını ileri süren Iraklı Kürtler, "Sınırdan bu kadar içeride PKK kampı olmadığını Türkiye biliyor. Buraları bombalamak anlamsız" şeklinde konuşuyorlar. MGK toplandı GDoğu'daki terör •• •• • • "1 1 * * gorüşüldu Cumhurbaşkanı özal'ın başkanlığında 5.5 saat süren MGK toplantısında 10 ilde süren Olağanüstü Hal'in devam ettirilmesine ilişkin görüşün, hükümete bildirilmesine karar verildi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) — Milli Güvenlik Kunılu (MGK), Güneydoğu Anadolu'da artan terör ey- lemleri sonrasında bölgede- ki Olağanüstü Hal'in devam ettirilmesi gerektiği görüşü- nün hükümete bildirilmesi- ne karar verdi. MGK toplan- tısında, Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) lideri Mesut Barzani'nin, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin, Kuzey Irak'a düzenlediği son harekâtta si- yil halkın öldürüldüğüne ilişkin iddialannı yerinde gönnek amacıyla bölgeye gönderilen Türk heyetinin gözlemleri de değeTİendiril- di. MGK, dün Cumhurbaş- kanı Turgut Özal'ın başkan- (Arkası Sa. 14, Sü. 2'de) VEDAT YENERER SHELADtZA/AMADtYE (Kuey Irak) — "Çamjn bölge- sinde HoH, HorabO, Razga, Many, Senje, Shanke, Baa, Nasra köyleri 26 ekim tarihin- de Türk açaklan tarafından bombaüuunaya başlandı. BiHn- da dagının arkaanda bnlunan bu köylerde bombaiama soaun- da göçmenlerin çadırlan ve eş- ymlan ymnmış. BM'ye başvurdu- lar, yardım istiyoriar ve çok korknyoriar. BM'den bu Tiirk ordnsnnun operasyonlannın dfdanılmasmı istiyoriar. Sade- ce cmmı günii 24 sorti yapddı. Bu insanlar lrmn ve Törkiye sı- nınndan dönen sıfınmacüar- dır." Yukandaki satırlar BM Göç- men Yüksek Komiserliği (UNHCR) Amadiye bürosun- dan Şakir Amedi imzasıyla, Dahok'taki BM merkezine gön- derilen raporda yer ahyor. Kuzey Irak'ta faaliyet göste- ren uluslararası yardım kuruluş- lan, dağlık bölgelerde Türkiye ve tran sınırlanndan geri dönen sığınmaalar için kurulan yeni yerleşim birimlerinin Türk uçaklan tarafından PKK kampı olduğu gerekçesiyle bombalan- dığını yoğun biçimde öne sürü- yorlar. Hatta Habur sınır kapı- sında bulunan peşmergeler, "Si- vil halkın Türk açaklan tarafın- dan sık sık bombalanmasuu protesto ediyoriar". Yaklaşık (Arkaa Sa. 14, Sü. 4'de) İŞADAMINA KANLI PUSU 15. Sayfada Batmanda temelden sürpriz çıktı Evlerin altı benzin hattıBatman'da ev temeli kazan bir yurttaş "süper benzin boru hattına" rastladı. Paniğe kapılan semt halkı Tüpraş aleyhine dava açarken, yetkililer boruların eylerden önce döşendiğini, sorunun belediyenin ihmalinden kaynaklandığını söylediler. ARtF ASLAN BATMAN — Evlerinin bir buçuk metre altından Batman - Diyarbafar - Malatya "süper benzio boru hattT'nın geçtiğini "tesadüfen" öğrenen 1500 yurt- taş, Tüpraş aleyhine dava açtı. Tüpraş yetküileri, boru hattının evlerin kurulmasından önce dö- şendiğini, sorunun, belediyenin ihmalindcıı kaynaklandığını öne sürerken belediye yetkilileri de Tüpraş 'ı boru hattının geçtiği bölgeleri istimlak etmeyerek yurttaşlann güvenliklerini teh- likeye setaıakla suçladılar. Tüpraş rafînerisinin kuruldu- gu 1957 Nilında yerleşim alanlan <lışından geçirilerek yaptınlan *ve zamaıla Batman'ın üç ma- lallesiyle Diyarbakır'm Bismil ilçesi ve baa küçük yerleşim bi- rimlerindeki evlerin altında ka- lan Batman - Diyarbakır - Ma- latya "süper benzm boru hatn" temel için kazı yapan bir yurt- taşın fark etmesi üzerine "tesa- düfen" ortaya çıkanldı. Bir an- da yıllardır içinde oturduklan evlerinin her an patlamaya ha- zır birer bomba olduğunun far- kına varan yurttaşlar, ardı arka- sma Tüpraş hakkında davalar açmaya başladılar. llki üç ay önce açılan davalann sayısı bu- günlerde 1500'e ulaştı. Bir anda neye uğradıklannı şaşıran davalılann dosyalan Batman 2. Sulh Ceza Mahke- mesi'nde görülmeyi bekliyor. Can güvenliklerinin tehlike al- tmda olduğunu belirten yurrtaş- lar ya hattın iptal edilmesini ya da evlerinin satın ahmnasını is- (Arkası Sa. 19, Sü. 7'de) Demirel, teamülen Köşk'e çıkması gerektiğini söyleyen Cumhurbaşkanı'na yanıt verdî: 'Sadrazam değUim 9 Anayasaya göre birinci gelen iktidar olmaz da sonuncu gelen mi olur? Hükümet, Çankaya'nın bir yerinde saklanmış, orada duruyor da birisi gidip elini uzatıp oradan alacak değil ki. Bizim dışımızda üç partinin bir araya gelmesi lazım ki hükümet kurulabilsin. Gelebiüyorlarsa gelsinler. Başbakan, Cumhurbaşkanı'nın memuru değil. Çankaya padişah değil, sadrazam tayin ediyor değil. Millet tayin ediyor. Erbakan'a "Çankaya'ya çıkacak kişi üzerinde anlaşılırsa anayasa değişikliğine destek veririz" diyor. Birinci irade, Çankaya milletindir. Çankaya'ya kimin çıkacağıru tayin değildir. Birinci irade oranın boşaltılmasıdır. "Ben oraya çıkacağı beğenmiyorum, boşaltmaya razı olmuyorum" demek, Çankaya'nın işgaline devama rıza göstermektir. Sayın Hoca'ya selam olsun. Bu ayrımı bir yapsın. Ondan sonra konuşalım. 4. Sayfada SHPuzlaşmaz noktada AHMETTÂN Özal'ınEkim Tezleri... Özal keyifli mi keyifliydi. Demirel'i, Çankaya'ııın aşagılannda, tek ayak Ustünde 'çıksam rru, çıkmasam mı' diye tedirgin etmek, belli ki keyifti...19. Sayfada Halkın beklentisi, bizim sorumluluk almamızdır. Bunu bir tarafa bırakıp geçmiş kurultay ortamına dönmeye hakkımız yok. Korkulacak şey yapmayın. Baykaleüar Kurultay toplanmazsa elimizden geleni yapacağız. Ifcuraç Üsküdar Belediye Başkanı Niyazi Yurtsever, yolsuzluk iddiası nedeniyle disiplin kuruluna verildi. Haterierl 5. Sayfaia Ekonomiye kara tabloBvyüme Ekonomideki istikrarsızlık en çarpıcı biçimde büyümeye yansıyor. 1990'daki 9.2'lik büyümeden sonra 1991'de yüzde 5'lik bir kalkınma hedeflenmesine karşın gerçekleşmenin yüzde 2.2 düzeyinde kalacağı tahmin ediliyor. Enflasyon Temel sorun olma özelliğini koruyor. Ortalama enflasyon hızımn yüzde 57-58 düzeyinde gerçekleşeceği hesaplandı. Bütçe Bütçe açığı 29 trilyon 450 milyar liraya ulaşacak. İç borçlar 1986 yılında 10.5 trilyon olan iç borç bu yıl 85 trilyon liraya yükseldi. Ödemeler dengesi İhracatm 14.5, ithalatın 22 milyar dolar düzeyinde gerçekleşmesi bekleniyor. Döviz rezervleri Bu yıtın sonunda 12.5 milyar dolara ulaşacak. BtLAL ÇETtN ANKARA — Ekonomi kurmaylarının, önümüzdeki günlerde hükümeti kurma gö- revi alması beklenen Süley- man Demirel'e sunulmak üzere hazırladıkları "ekono- mik durum raporian" son bi- çimini aldı. Ağırhkh olarak enflasyon, butçe ve kamu fi- nansmanmda düğümlenen sorunlar tablodaki olumlu göstergeleri de gölgeliyor. Ekonominin döviz yönünden herhangi bir sorunu olmadı- ğı, ancak kamu finansmanın- da ise bu yıl sonundan önce etkili baa önlemler alınmaması durumunda 1992 yılının "çok lor gececegi" belirtiliyor. DPT Musteşarlığı, Hazine ve Mer- kez Bankası'nca ayn ayrı hazırlanan durum raporlarında, ekonominin son durumuna ilişkin rakamsal veriler ile sorun noktalan ve alınması gerekli ön- lemlere yer verildiği öğrenildi. Konu- Mutfak fırladıSeçirn zamlan, geçen ay mutfak Bu zamlann daha başlangıç olduğu harcamalarıru arttırdı. Başta yağlar, konusunda hemfikir olan piyasa makarna, süt ve süt ürünleri olmak çevreleri, yeni zamlann yeni hükümeti üzere et ve et ürünleri, zeytin ve bekledi^ni belirtiyorlar. Incelemeye pirinçte bir zam furyası yaşandı. alınan 22 çeşit mal içinde geçen ay Istanbul'da yaşayan 4 kişilik bir ailenin sadece ekmekle, fıyatı devletçe mutfak gideri ekim ayında yüzde 5.6 belirlenen çay, şeker ve tüpgazın fiyatı oranında arttı. artmadı. ya ilişkin bilgi veren ekonomi kuımay- İan, yeni hükümetin kurulmasına ka- dar geçecek ara dönemin uzamasımn da ekonomide varolan bazı sorunlan buyüttüğünü kaydediyorlar. Özellikle bekletilen Fıyat ayarlamalannm gün geçtikçe kamunun zarannı arttırdığı ve ileriki aylarda yeni hükümetin daha vuksek oranlı zamlar yapma zorunlu- İuğunda kalabileceği belirtiliyor. Edinilen bilgiye göre Demirel'e su- nulacak durum raporlannda yer ala- cak ekonomik tablo ve görüşler ana başlıklarıyla şöyle: 1. Büyiime: Ekonomideki genel is- tikrarsızlık en çarpıcı biçimde büyume hızına yansıyor. Bir yıl yüksek ekono- mik büyüme, ertesi yıl daralma biçı- mindeki gelişme 1991'de de yaşandı. 1990'daki yüzde 9,2'lik büyümeden sonra bu yıl yüzde 5 oranında bir kal- kınma hızı hedeflenmesine karşın gerçekleşmenin yüzde 2.2 düzeyinde olacağı tahmin ediliyor. 2. Enflasyon: Temel sorun olma özelliğini yıllar- dan beri koruyor. Bu yıl so- nu itibanyla toptan fıyatlar- daki 12 aylık artışm yüzde 65-70 düzeyinde, ortalama enflasyon hızımn da yüzde 57-58 düzeyinde gerçekleşece- gi hesaplandı. 3. Bütçe: 1991 yılı bütçe harcamalarının 126.8 trilyon lira, gelirlerinin ise 76.6 trilyon lirası vergi olmak üzere 97 tril- yon 350 milyar lira olacağı hesaplan- dı. Buna göre bütçe açığı da 29 trilyon 450 milyar liraya ulaşacak. Ancak, Körfez krizi çerçevesinde Türkiye'ye sağlanan hibeler bütçeye gelir yazıldı- ğı için bütçe açığı olduğundan daha kü- (Arkası Sa. 14, Sü. 7'de) Sonbahann songünleri Kış mevsiminin soguk ve yagışlan geliverdi. Sonbahar mevsimi 'son günlerini' yaşıyor. Sotan yapraldar keBdflerini rüzgftra ve. çöpçülerin süporgelerine bırakıyor. Bir süre sonra yalnıziık ve hüzün mevsimi sonbahar gerilenk kalacak. Meteoroioji yetkilileri önümüzdeki günlerde havalann parcalı çok bulaün, yer yer yağışlı ve saganak yağışlı olacagını belirterek özellikle tç Anadolu, Baü ve Orta Karadeniz'in iç kesünkrindeki yüksek yerlerde karla kanşık yağmnr ve kar beklendigini söylüyoriar. İstanbol ise bagün yagmariu geçecek.* (Fotograf: MUHARREM AYDIN) TV / 6. Saytada Başanlı gerilim fllmi: Ikıtku Suçları Film Şenliği / 7. Saytada Feminist yaklaşımlı 'yolfilmi' Sinema / 7. Sayfada Yargı /14. Sayfada İsmail Beşikçi tahliyeoldu Alev Kapanı, Çaylakve Kızıma Dokunma Ortadoğu Konferansı • Israil taviz vermiyor Ortadoğu Barış Konferansı'mn ikinci gününde konuşan tsrail Başbakam îzak Şamir, banş karşılığında toprak verilmesine yanaşmayacaklannı söyledi. Arap ve Filistin heyetleri Şamir'in sözlerini eleştirerek banş ümitlerinin gerilediğini belirttiler. 10. Saytada HERKES BARIŞ İSTİYOR AMA!.. VEOH SAYAR'ın netlan 10. Sayfada 2 firar 12gardiyan gözaltına alındı ANKARA (Cumknriyet Bö- rosu) — Çok sayıda siyasi sui- kast eylemi gerçekleştiren ve ya- sadışı Dev-Sol örgütü üyesi ol- duklan ileri sürülen tbrahfaB Bingöl ile Lütfü Topal'm, ceza- evi görevUlerinin yardımı sonu- cu firar ettikteri sanıhyor. Ada- let Bakanlığı'ndan üst düzey bir yetkili içeriden yardım edilmek- sizin Bingöl ve Topal'ın kaldık- lan 4. koğuştan kaçmalannın olanaksız olduğunu söyledi Yet- kili, soruşturmamn özellikle bu olasıhk üzerinde yoğunlaşünldı- ğını da bildirdi. Cezaevinde gö- revli 12 gardiyan da gözaltına aunarak Ankara Emniyet Mü- dürlüğü'nde sorgulamyor. Ankara Kapalı Cezaevi Sava- sı D o f u TekiMşen tarafından Ankara Valisi Erdogan Ş«UBO|- IB, Emniyet Müdürü Metanct Cansevea, Başsava Fadd t a u ve emniyet yetkililerine firar ola- yına ilişkin bilgi verildi. Olayla ilgili soruştunna sürerken Sav- cı Tekinşen, $u bilgileri verdi: "Otey dün (onoeki) akjam jt- mektaanede yapılan sayım m - sında ortaya çıktı. 23 Idşüik 4. kofoşon sayımı sıumda ild tn- tmkhunın olınadıgı aalankk. Ya- pdan araşürma sonncn Ibrahim Bingöl vc Lutfi TopaTmflraret- tikkri beUrtendi. Kaçışu ceza- (Arkası Sa. 14, Sü. l'de) Oturdular, konuştular Devletin kültürve sanat politikası Ferlt Edgü Kültürün dışında tuttuğunuz halk kitleleri ile hiçbir zaman sivil topluma ulaşamazsınız. Onat Kntlar Türkiye'de herhangi bir siyasal iktidar, sanatçılann, kültür adamlarının üzerinde uzlaşacakları birtakım çözümler getirmek istese elinin altında bir sürü çözüm önerisi bulacaktu. Hulki Aktıuıç Politikanın istikrarh olmadığı ülkelerde kültür politikalannın istikrarlı olmasıru beklemek mümkün değil. 9.SayMa Caz / Âifca Sayfada Müziğin canlı hazineleri Sadettin Davran OLAYLARIN ABDENDAKI GERCEK Koalisyon,.. Rahnetli Ismet Paşa, savaş alanlamdan devlet yönetimine geçmişmaskerdi; "enflasyon" ya da koalisyon"gibi sözcük- leri iç ssasalyaşamında zaman- la sonelar ortaya çıktığı zaman ilk kez işittiğini ve öğrendiğini söylemişti. Hiç kuşkusuz yalnız Inönü'ye özgü değildir bu; ço- ğu kişi "sosyal devlet" kavramı- m 27 Mayıs'tan sonra duymus- tur; Türkiye "koalisyon"u ilk kez 1960'ların ilk yarısında sına- mıştu Inönü, deneyimi ve küttü- riiyle "kompleks" duymadan konuşabüecek dûzeye vardığın- dan bilgiçlikten sakınırdı. Türkiye, 1970lerde koalis- yonlarla yönetüdU ama o gün- lere ilişkin anılar belleklerde olumsuz izler bırakmıştır. Elbet bunun nedenleri de vardır. 1960'larda ve 1970'lerde içpoii- tika ortamı bugünkü hoşgörü düzeyine ulaşmamıştı; "cepheleşme" geçerliydi. Koalisyonlar, ancak demok- rasinin geliştiği toplumlarda iyi sonuç verebiliyorlar. Ülkemizde bu bakımdan umutlu bir ortam var mıdır? Belki umudumuzu kırmamak için iyimser bir yoruma başvu- rabiliriz. Türkiye, bugün 12 Ey- lül'ün düzenlediği hukuk içinde yaşıyor; ama toplumun demok- ratik özlem ve istemleri yasala- n aşnuştır, daha özgür bir dü- • • • (Arkası Sa. 19, Sü. l'de) • Erksan'ın son sinema filmi Starl'de 20.30'daki Türk Sineması'nda 1977 yapımı 'Sensiz Yaşayamam' gösterilecek. 6. Sayfada • Hep aynı çizgide TV2'de 23.15'teki Yanm Elma'da müzik çizgisini bugüne dek hiç değiştirmeyen Edip Akbayram, 8 şarkısını seslendirecek. 6. Sayfada m 'Deniz Gurbetçllerl' bir donem filmi Yönetmen Ayhan Onal, 'Deniz Gurbetçileri'ni yalın bir bakış açısıyla çekmeye çaiıştık' diye konuşuyor. 6. Sayfada • Genç oyuncular umutlan payiastı 4. Cenevre Film Festivali'nin somtçlan kimisini sevindirdi, kimisini üzdü. 7. Sayfada • TEK'te elektrikli günler Elektrik üretim ve dağıtımımn özel şirketlere verilmesi üzerine Danıştay'a dava açıldı. Ekonomide • Arzu Tan, sampiyon Dünya Tekvando Şampiyonası'nda 47 kilo sporcumuz Arzu Tan madalyaya ulaştı. Sporda • G.Saray'a Rumen santrfor Rumen antrenörun önerdiği Katinka'nm 2 milyara mal olacağı bildirildi. Sporda • Tüp bebekte 30 yaştn altı şanslı 30 yaşın üstünde tüp bebek yapma şansının giderek azaldığı belirtiliyor. Arka Sayfada • Yaşam ünlverslt»ierl Spordan tiyatroya uzanan sosyal etkinlikler, üniversiteli gençleri yaşama hazırlıyor. Arka Sayfada • Arkeolojik kazıya para yok ören yeri gelirinin %2.5'i kazıya venlıyor. Arka Sayfada GÖZLEM UGURMUMCU Madrid... Madrid'de toplanan "Ortadoğu Banş Korrferansf'nda, Tör- kiye'ye "gözlemci" olarak bile yer verilmedi. Oysa Türkiye, Ortadoğu bunalımında "kraldan da kralcı" bir tutum izle- rniş; bu yüzden bir savaşın eşığinden dönmüştü. Türkiye'nin, Özal'ın uyguladığı "aktif siyasef ile dünya- daki yerinin daha da sağlamlaştığt, Özal'ın uluslararası dip- lomasinin yeni yıldızı olduğu geçen yıl o kadar yazıldı ve (Arkusı Sa. 19, Sü. 7'de)