Katalog

CUMHURİYET/12 5 AĞUSTOS 1989 Solucan satıcısı Brezilya'da yaşayan Japon asıllı Pedro Matsuo Hirata kendine farklı bir iş seçmiş. 6u ulkede bulunan ve boyu 1 metreye ulaşan değişik bir solucan türiJ "Minhocucus" THY: Uçakların dîzaynı değîşiyor tSTANBUL (AA) Türk Hava Yolları filosundaki uçakların iç ve dış dizaynı değiştiriliyor. THY, Basın ve Halkla Ilişkiler Müduru Çelin Özbey, yapılacak değişiklikleri bir maket uçak uzerinde basına tanıttı. Uçakların kuyruk bölümündeki amblem kırmızı, turkuaz ve civit mavisi mavi renklerinden oluşacak ve üst üste gelecek şekilde düzenlendi. Uçak gövdesindeki THY'nin logosu olan kuş ise modernize edilerek hareketli halegetirildi. Gövdedeki eski şekiller de renk ve stil değiştirerek yeni düzenlemede varlığını korudu. Ayrıca, "Turkish" yazısı da gövdeyi kaplayacak şekilde büyük harflere dönuşturüldu. Doğalgaz ihaleâSTFA'nın ları toplayarak balıkçılara saüyor. (Fotoğraf: Reuter) ları, uzun süredır çok az benzın tuketen bir araç geliştırmenın peşındeydiler. Tamamı ortaokul öğrencilennden oluşan grup, sonunda sadece bir litre benzinle tam 355 kılometre yol kat edebilen bir otomobıl ortaya çıkardı. David, şimdi saatte 24 kilometre hız yapabılen otomobilinin, 355 kilometreyi gerçekten alıp alamayacağını denıyor. (Fotoğraf' AP) 1 litre benzinle 355 ANKARA <AA) Sovyet doğalgazına alternatif olarak Cezayir'den getirilecek sıvılaştmlmış doğalgazın depolanacağı Marmara Ereğlisi'ndeki tesislerin yapımını, Sezai TurkeşFeyzi Akkaya (STFA)S.N. Technigaz Konsorsiyumu kazandı. Konsorsiyum, doğalgaz tesislerinin yapımı için 2I7.8 milyon dolarlık teklif vermişti. Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ'den (BOTAŞ) yapılan açıklamaya göre tesislcr 1992 yılında tamamlanacak. Türkiye ile Cezayir arasında 14 Nisan 1988 tarihinde imzalanan anlaşma ile Türkiye'nin bu ulkeden 1992 yılından itibaren 20 yıl süre ile yılda 2 milyar metreküp sıvılaştmlmış. doğalgaz alması kararlaştırılmıştı. Cezayir doğalgazının depolanması için Marmara Ereğlisi'nde tesis yapılması öngörülmuştü. Tenis toplanndan koltuk Munihli mobilya tasanmcısı Frank Oelke son çalışmasını sergiliyor. Oelke'nin malzeme olarak 150 adet tenis topu kullandığı sandalyesi sonbaharda mağazalann vitrinlerini süsleyecek ve bin marka satılacak. (Fotoğraf: AP) HABERLERIN DEVAMI Enflasyon için ne dediler? Ekonomi Servisi Istanbul'da yapılan bir mini anket, sokaktaki vatandaşın kendini yıl sonunda enflasyonun yüzde 100 olacağı fıkrine alıştırmaya başladığını ortaya koyuyor. Enflasyonu genellikle "pahahhk" olarak lanımlayan sokaktaki valandaş, enflasyon nedir, sizce gelirniz yılbaşından bu yana ne kadar eridi, son günlerde kazancınızda (ücret, maaş, diğer gelir) artış otdu mu, bu artışı nasıl kullandınız, aylık mutfak harcamanız ne kadar, bu yıl enflasyon kaç olacak sorularına aşağıdaki cevapları verdi: Ahmet Balarban (Seyyar Satıcı) Enflasyondan bir şey anlamıyorum. Yılbaşında günde 10 bin lira kazanıyordum, şimdi 5 bin lira ancak kazanıyonım. O da masrafa gidiyor. Ayda mutfak için temiz 330 bin lira gider. Enflasyon yüzde 100'ü bulur bana göre. Ali Gülverdi (Fotograffi) ı Enflasyon deyince hayat pahalılığı, vatandaşlann alım gücünün' azalması anlaşılır. Şu an aldığım ücret, ev kirasım karşılamıyor, ama 6 ay önce karşılıyordu. Zam alınca borçlanmı ödedim. Mutfak harcaroamız ayda 300 bin lira, eğer insan gibi ihtiyaçlanmızı karşılasak I milyoou bulur. Bu yıl sonunda enflasyon yüzde 135'i bulur, otobüs 350 liraydı 500 oldu. Toplu taşıma araçlarına bile yüzde 135140 oranında zam geldi. Hacer Kuıadgu (Simitçi) Pahalılık demek. Bütçemiz 100 bin lira açık veriyor ayda. Zam almadık, eşim gündelikçi, eskiden 7 bin alıyordu günde, şimdi de7 bin alıyor. Ayda ancak 100150 bin mutfağa ayırabiliyoruz. Masraf artmasın diye tencere kaynatmayıp ekmek zeytin atıştınyoruz. Akşam tencere kaynatırsak, ertesi akşama yiyoruz, öğlenleri geçişüriyoruz. Enflasyon yüzde 100 olur. ,^ Perihan Çınar (Emekli) Pa«halılık demek. Alım gücümüz yüzde 50 düştü. Zammı henüz almadırn, alınca kızıma takviye yapacağım. Yemeğe ayda 200 bin lira ayınyoruz. Yıl sonuna kadar enflasyon ne olur bilemem, ama bana göre sadece temmuz ayında fıyat artışları yüzde 50 olmuştur. Moadder Muratoğhı (Ev Hanımı) Geçım zorluğu, pahalılıktır. Yılbaşından beri gelirim yüzde 80 eridi. Neye harcayayım? Eşimden ayda 43 bin lira alabiliyorum. Bu paranın nesini mutfağa ayıracağım? Enflasyon yüzde 90'ı bulur. Ahmet Takvur (Trikotaj Ustası) Hayat pahahlığı demek. Yılbaşından beri kazandığım yüzde 70 eridi. Zam alınca enflasyon karşısında eve harcadık ancak. Bekâr olduğum lıalde ayda mutfağa 270 bin gidiyor. Bu gidişle yüzde 80 olur enflasyon. Hüseyin Akgül (Matbaa Iscisi) Ekonomide düşuş olayı. Yılbaşına göre yüzde 30 azalma var. Zam alsak bile evi zor geçindiriyoruz. Mutfağa 400 bin gidiyor, 3 böyle sürerse fiyat artışı yüzde 200 I olur. " Abdulkadir Göktekin (Tezgâhtar) Pahalılık, başka ne akla gelir ki? Her gün zam zam. Alım gücü düşüyor. Ayda 320 bin alıyorum, bunun nesini mutfak için harcayacağım. Şekere dört kere zam geldi, hiçbir fıyat sabit dunnuyor. Yüzde yüzü bulur. Yılraa* Saraçoğlu (Bayan Tcrzisi) Ücretlerin düşüklüğüdür. Alım gücü yarı yarıya azaldı. Gelirimde bir artış olmuyor, artık bizim meslek tarihe karışıyor. Ayru fıyattan dikiyoruz, ama enflasyon devanüı artıyor. Mutfak için ortalama bir şey ayırmıyoruz. O ay gelirimiz iyi ise biraz daha harcıyoruz. Enflasyon geçen senekinden aşağı olmaz. Muzaffer Güngör (Sahaf) Enflasyon, pahalılık demek. Kazancım yübaşına göre en az yüzde 50 eridi. Ayhk mutfak harcaması için 400 ile 500 bin arası ayınyoruz. Yıl sonunda enflasyon yüzde 100'ü bulur. Meryem Giineş (Piyaago Satıcısı) Hayat pahalılığı ve ücretlerin düşüklüğü demek. Kazandığımız yarı yarıya azaldı. Ben de çalışmasam daha da azalır. Aldığımızı ancak tüketime yatmyoruz, üç kişiyiz, iki kişi çalışarak mutfağa 500 bin lira ayınyoruz, birinin de evde iş yapması gerek. Bu gidişle enflasyon yüzde 100'ü aşar. Fatma Evdedurmaz (Seyyar Sabcı) Geçim zorluğu, yaş 76 hâlâ uğraşıyoruz, her gün zam zam. Günlük kazanıp, günlük yiyoruz, bunun bir de kirası, elektriği, suyu var. Üç ayda bir aldığım ihtiyarlık parasını sermaye yapıp baharat alıp satıyorum. Nesini tasamıf yapacaksın. Günlük yaşıyorum, sattım mı 1000 İiralık zeytin alıp peynir ekmekle yiyorum. Osman Yüzbaşıoğlu (Biifeci) | Pahalılık geliyor aklıma, başka bir şey gelmiyor. Kazancım yüzde 50 azaldı. Ortalama 400 bin mutfağa ayınyoruz. Bu gidişle I enflasyon yüzde 100 olur. Erkan Erkasap (Taksi Şoförü) Enflasyon denince Özal geliyor aklıma valla. Yılbaşında bir taksi plakası parasıyla şimdi ancak yarım plaka alınır, 35 milyondan 65 milyona çıktı. Aldığımı, parçaya, benzine, ekmeğe veriyorum. Petrole 4 kez zam geldi. Mutfak için 1.5 milyonu buluyor, o da ailede birkaç kişi çaüşarak. Yıl sonunda enflasyon yüzde 40 daha artar. Bilal Kıcı (Cilt Ustası) Pahalılık zam, akşam sabah zam. Gelir yan yarıya düştü. Şu anda tasarruf hiç yok. Yiyeceğe en fazla 200 bin ayırabiliyorum. Yüzde yüz olur sene sonunda enflasyon. Ali Ayaz (Kuaför) Valla zamları düşünüyorum. Kazancım yüzde 30eridi. Zam aldığım zaman eve gidinceye kadar yolda eriyor. Mutfak 100 bin lirayı buluyor. Bu yıl enflasyon yüzde 80 olur. Cuma Yılmaz (Seyyar SalKi) Fiyat artışı ve hayat pahalılığı demek. Gelir hemen hemen yarı yarıya eridi. Mutfak için 300 bin gidiyor. Ancak karnımızı doyurabiliyoruz. İbrahim Doğan (Emekli Ögretmen) Pahalılık ve paranın değer kaybı. Alım gücü yüzde 8090 azaldı. Zam aldık, ama TT'ye (Tonton) verdik hepsini. Et zaten eve girmiyor, bizim artık kaloriye ihtiyacımız yok, ama karnımız doysun. Sabah kalkar zam yaparsa, akşam yatar zam yaparsa enflasyon üç haneye ulaşır. Erdal Konak (Satış Uemanı) j Enflasyon paranın değer kaybet} mesi ve alım gücünün azalmasıdır. Ücretim yılbaşından bu zamana kadar yarı yarıya azaldı. Aldığım zammı tasarruf a ayırj mam mümkün değil. thtiyaçlanmıza ayınyoruz. Mutfağa ayda 250 bin lira harcıyoruz. Yıl sonunda enflasyon yüzde 120 olur. *srKâzım Esen (Seyyar Satıcı) P a r a mı denir, pahalılık mı denir, bilemiyorum. Valla kendimi besliyorum, almmızı terletip yiyoruz, 50 mısır satıp geçiniyoruz. Her gün yemek için 10 bin lira gidiyor. Enflasyon için bir şey diyemem. Mevlüde Yeni (Ev Hanımı) Pahalılık, hayat şartlarıdır. Gelirin hemen hemen hepsini harcıyoruz, bir ekmek 350 lira oldu, beyim de seyyar satıcı, ona da belediye izin vermiyor. Çocuklar da tatilde su satıyor, öyle geçiniyoruz. Kazandığımız eve zor yetiyor. Yemeğe ancak 60 bin lira ayınyoruz. Yüzde 100 olur herhalde. tnci Liikiis (Ev Hanımı) Pahalılık haddinden fazla, tahammül edemiyoruz. Gelirimiz yüzde 3040 azalıyor. Oört sene öncesine kadar tasarruf yapabiliyorduk, şimdi sattığımız malı yerine koyamıyoruz. Mutfağa zaten gelirimizin yüzde 9O'ı gidiyor, 350400 bin civ arındadır. Yüzde 70 olur yıl sonunda. Münevver Giirsd (Ev Hanımı) Valla ortalığın pahalıhğıdır. Alım gücü aynen gidiyor. Eşimden emekli zammı alacağım, şartlara göre birşeyler yapacağız, pahalıhğa göre. Mutfak için 500 bin harcıyoruz. Enflasyona hiç aklım ermiyor, şudur budur diyemeyeceğim. Isa Dedeoglu (Tiiccar) Pahalılık, hayat pahalılığı. Alım gücü artıyor, bir tek yat almaya para yetmiyor. Tasarruf olarak köprü var, baraj var. Mutfak kesin 500 bin vardır. Yıl sonunda enflasyon yüzde 70 olur. Yusuf Ceyhan (Eczacı Kalfası) Pahahlıktan kaynaklanan bir olay. Aşağı yukan alım gücü yüzde 50 düştü. Valla hiç tasarruf yapamıyorum. Mutfak tnasrafı ise yaklaşık 400 bini buluyor. Yıl sonunda enflasyonda aynı şey devam eder, inmez de çıkar diye düşunuyorum. Kemal Almaz (Minibus Şoförü) Pahalılık ve özal, başka ne gelir akla. Kazanç yüzde 80 eridi. Lastik 90 bindi, şimdi fiyatını sordum, 205 bin oldu. Nasıl yüzde 80 demem? Yetiştiremiyoruz. Kazandığımızı mutfağa ayınyoruz, günlük harcıyoruz. Üç haneliyi bulur yıl sonunda. Songül Gönül (Tezgâhtar) Dolaşımdaki para hacminin mal hacmine gore artmasıdır. Kazancım en azından yüzde 50 azalmıştır, zam aldığım zaman tasarruf yapmıyorum, çünkü giderlerime yetmiyor. İki kişi çalışarak mutfak giderlerine 800900 bin ayırıyoruz. Enflasyon zaten şu anda yüzde 80 civannda, yıl sonunda yüzde 100'ü geçer. Vahip Eser (Ayakkabı Boyacı j sı) Pahalılık, Allah yardım et1 sin kazancımız yan yarıya azaldı. ı Devlet memuruyum, gece çalışıyorum, gündüz ayakkabı boyuyo j rum. Yemek için 500 bin gidiyor, geceden sonra gündüz de burada sürünüyoruz. Fiyatlar hızla artıyor. aklım yetmiyor. Ercan Değirmenci (Tezgâhtar) Hayat şartlarını düşunuyorum. Aldığım para aynı, fiyatlar devamlı yükseliyor. Zam alınca ihtiyaca harcıyoruz. Mutfağa 300 bin gidiyor, bu hızla fiyatlar artarsa yüzde 9O'ı bulur. Ziya Bulut (Tekel Bayii) Hepiınizin bildiği gibi hükümetin vatandaşın cebinden para çekmesidir. Enflasyon içinde takla atıyoruz. Kazancımıza gelince yüzde 3540 oranında eridi. Tasarruf mu? Aksine borçlanıyoruz, başkasının parasıyla çalışmaya başladık. Mutfağa asgari 400 gidiyor. Fiyat artışları geçen seneye göre yuzde 8090 olur. Lokman Harap (Satış Görevlisi) İlk önce pahalılık gelir. Hayat pahalılığı artıyor, maaşımız artmaysnca kazancımız yüzde 3540 azaldı. Tasarruf kesinlikle olmuyor, zaten yüzde 1520 zam alıyoruz. Enflasyon yüzde 80'i bulur. Sedat Ekteren (Oto Tamircisi) Pahalılık, pahalılık değil mi enflasyon? Alım gucü yok zaten, mutfağa haftada 100 bin gidiyor. Her şey yüzde yüz artıyor. Ümmiye Belergec (Ev Hanımı) Pahalılık duşünüyoruz. Çok azalmıştır, daha yeni zam alaCağız eşimden. Bir kenara ayırmak istiyoruz, ama zam yeterli olursa. Ak akce kara gün içindir. Yerine göre mutfak için 250 bin gidiyor. Yıl sonunda yüzde 80100 arası olur. Ramazan Duman (Oto Cam Şirket Yetkilisi) Paranın alım gücunun düşmesi. Nereden baksak yüzde 30 azalmıştır. Kâr oluyor, mal eriyor, rakamlar büyüyor, biz kâr ettik görünüyoruz. Mutfak aşağı yukarı 400 bine çıkıyor. Bu son ücret zamlarıyla yüzde 90 olacağını sanıyorum. Melih Akyıldız (Mağaza Sahibi) Enflasyon alım gücünün azalması dcmektir. Yan yarıya azalma var. Tasarruf yapmıyoıum, ihtiyaçlaıa ve mağazaya gidiyor. Mutlak harcamamız kazanca göre değişiyor. Enflasyon konusunda zihniyctin değişmesi lazım, fiyatı yüksek olan mal iyi maldır ima jı var. Bunun yıkılması gerek. Yıl sonunda enflasyon yüzde 50'yi gcçmez. Şaban Özgül (Mağaza Yetkili Ş" si) Enflasyon pahalılık. Alım gücu yüzde 100 azaldı. Tasarruf mümkün değil. Ayda 600 bin gidiyor. Enfasyon yüzde 150'yi bulur. 100'e koşuyor Enflasyonun panoraması (%) Entfeks Aynk 7ayhk Ekonomi Servisi Kamu zamlan enflasyonu kamçıladı. Özal'ın suçladığı özel sektör zamlan geçen ay yüzde 3.3 düzeyinde kalırken, kamu zamlan yuzde 9.8'e ulaştı. Böylece aylık enflasyon bir kez daha rekor kırarak temmuzda yüzde 5.7'ye yükseldi. Temmuz enflasyonunun yüksek çıkması, 12 aylık fiyat artışlannı da, geçen ay sonuna göre yüzde 67.7'den yüzde 72.4'e sıçratü. Yıllık ortalama enflasyon da DlE'ye göre yüzde 72.6, iTO'ya göre de yuzde 71.1 oldu. Aylık fiyat artışlan ortalama yüzde 67 olarak gerçekleştiği takdirde, yıl sonunda yüzde 8090'a ulaşüacak. Fiyat endekslerini derleyen kuruluşlar, temmuz ayına ilişkin rakamlarıru dün açıkladılar. Devlet Jstatistik Enstitüsü'nün (DİE) hesaplamalanna göre, aylık tüketici fıyatlan artışlan, yılbaşından bu yana ilk kez toptan fiyatlan ge •9 DIETuketıci DIE Toptan ITOTüketıci ITO Toptan 5.7 5.0 5.7 4.2 88 2.8 22 22 1.3 89 33.3 403 382 36.2 88 354 36.2 43.2 30.4 12ay1* 89 88 72.4 74.7 69.7 66.4 75.5 68.4 75.1 58.8 ılhk ortalama 89 72.6 69.5 71.1 59.9 88 59.6 54.0 65.9 52.7 ride bıraktı. Toptan eşya fiyatlarında daha önceki aylarda meydana gelen yüksek oranlı artışlann "ilk yansıtnası" olarak nitelendirilen bu gelişmeye göre, geçen ay tüketici fiyatlan yüzde 5.7, toptan eşya fiyatlan da yüzde 5.0 yükseldi. Rakamlar, geçmiş aylarda meydana gelen yüksek oranlı toptan eşya fiyatlan artışının, önümüzdeki aylarda tüketici fıyatlara yansımasını sürdüreceğini gösteriyor. Yılbaşından bu yana tüketici fıyatlanndaki artış yüzde 33.3 düzeyinde seyrederken, toptan eşya fiyatlarındaki artış yüzde 40.3'ü buluyor. Aynı şekilde, tüketici fiyatlannın son 12 aylık artışlan yüzde 72.4 düzeyinde kahrken, toptan eşya fiyatlan yüzde 74.7 ile "önde" gidiyor. Bu iki rakamsaJ fark, tüketici fiyatlannda "yeni ataklann" işareti olarak gösteriliyor. Lokomotif kamu Temmuz ayında yaşanan en ilgi çekici gelişmelerden bin de, rakamların, enflasyon artışında lokomotif rolünü kamu zamlannın oynadığını ortaya koyması oldu. DtE'ye göre, geçen ay kamu zamlan yüzde 9.8 ile yüzde 10'a dayanmasına karşıhk, özel sektör zamlannın yalnızca yüzde 3.3'te kalması, "enflasyonda kamunnn öncii rolünü" açığa çıkarttı. Bilindiği gibi, Başbakan Özal ise, geçen ayın son günlerinde, enflasyonun yükselmesinden, "rasgele zam yapan özel sektörü" sorumlu tutmuştu. Özal ayrıca, zam yapan özel sektör kuruluşlanna karşı, gumrük vergi ve fonlannın düşürülerek terbiyevi ithalata gidileceğini bildirmiş, Hazine'de de bu yönde çalışmalann yapıldığını duyurmuştu. lenmesi, yıl sonu enflasyonu tahminlerinde yüzde 8090'lı rakamları ön plana çıkanyor. Hesaplara göre, eğer önümuzdeki aydan itibaren tüketici fiyatlan artışı en az aylık ortalama olarak yüzde 5 olarak gerçekleştiği takdirde, yıl sonunda 12 aylık tüketici fiyatlan artışı yüzde 70.1 olacak. Aynı oranlarda artış toptan eşya fiyatlannda gerçekleştiği takdirde 12 aylık enflasyon yüzde 79.0 ile yüzde 80'e dayanmış olacak. Bu rakamlar yüzde 6 olduğunda toptan 12 aylık artış yüzde 87.7'ye, tüketici fiyatlanyla ise yüzde 78.3'e yükselecek. Aylık ortalama artışın yüzde 7 dolayında gerçekleşmesi halinde ise, 12 aylık toptan fiyat artışı yüzde 96.7'ye, tüketici fiyatlanyla ise yüzde 86.9'a tırmanacak. ÎTO ile DİE buluştu Temmuz ayında yaşanan bir başka ilginç gelişme ise, ÎTO ve DlE'nin tüketici fiyatlan endekslerinin aynı oranlarda yükselmesi oldu. Her iki kuruluş da yüzde 5.7'lik rakamda birleştiler. DlE'nin tstanbul için belirlediği rakam da yüzde 5.6 olarak açıklandı. İTO'ya göre, geçen ay perakende olarak gıda fiyatlan yüzde 4.7, ısıtmaaydınlatma giderleri yüzde 12.1, giyim ve ev eşyası fiyatlan yüzde 2.5, kira ve ev bakımı giderleri de yüzde 6.2 yükseldi. Fırtına eyltil ekimde (Baftarafi 1. Sayfada) nin kınlması açısından gerekiiydi. Bu, enflasyonla mucadele etmeleri gereken yönetim kademelerinin dağınıklık içinde olduklanm gösteriyor. Herkesi memnun etme telaşı içinde enflasyonu ciddiye aldıklannı zannetmiyorum. Enflasyonu bizler kadar önemli saydıklannı sanmıyorum. Enflasyonun bu yaz aylannda bu kadar yüksek çıkması bunun böyle olduğunu düşündürüyor. Yalım Erez (tstanbul Ticaret Odası Başkanı): Gerek toptan eşya gerek perakende fiyatlar endeksinde temmuz ayında ortaya çıkan artış, fiyatların düşme içinde bulunduğu yaz aylannda kaydedilen en yüksek artıştır. Bu artışta son zamanlarda devletin ve KİT'lerin fıyatlara yaptığı zamların büyük etkisi olmuştur. Bu zamlar, fiyatlardaki düşme eğüimini gidererek, yükselme yönüne çevirmek suretiyle enflasyonu hızlandırmıştır. Eylül ayından itibaren, fiyatlar mevsim dolayısıyla sürekli ve artan bir tempoda yükselecektir. Bu sebeple ekim ayından itibaren fiyatlarda hızlı bir artış ortaya çıkacaktır. Son günlerde yapılan zamların da etkisi olmakla birlikte her zaman yılın en düşük fiyat artışlannın gözlendiği temmuz ayında %5'in üzerinde fıyat artışlarının meydana gelmesi yıl sonu itibariyle enflasyonun °7ol00'u bulacağını ve yıllık ortalamanın °7o8O<den aşağı olmayacağını göstermektedir. Ben şahsen bütçe açıklan ile enflasyon arasında sıkı bir bağ bulunduğuna inanıyorum. Bütçelerin enflasyonist karakteri karşısında enflasyonun önleneceğini iddia etmek mümkün değildir. Prof. Dr. Gülten Kazgan: Hükümet kamu mallannın flyatlanru arttırarak halktan bir dolaylı vergi toplama yoluna gidiyor. Ama bu, halkın satın alma gücünü düşürdüğü için özel sektör de malını satamaz hale geliyor. Satış gucünü düşürüyor. Özel sektörü geliştireceğim diyen bir iktidann şimdi özel sektöre yaptığma bakın. Bu nasıl özel sektörcü, ben anlayamıyorum. Temmuz ayı enflasyon rakamları ise asıl potansiyel tehlikeyi yansıtmıyor. Esas enflasyonu siz bu aylardan sonra seyredin. Hele ekimde finans krizi ile birlikte enflasyon da patlayacak. Oran olarak geçen yılın mutlaka üstünde olacak. Çünkü müthiş bir emisyon yaptılar. Şimdi de hem emisyonu geri çekmek hem de enflasyonu indirmek üzere yüksek faizle iç borçlanmaya gidiyorlar. Yüksek faizin de yarattığı birikim yine dönüp enflasyonu körüklüyor. Bu politika değil bir çıkmaz sokaktır. Prof. Dr. Feridun Ergin: Temmuz ayı fiyat artışlan, enflasyonun tırmanışını gerceğe göre yansıtamaz. Tüketici fiyatlan enflasyon ölçüsüdür. Temmuzda açıklanan ücret zamlan, aylık ayarlamaları ve emekli ödemeleri ayın sonuna doğru hak sahiplerinin eline geçmiştir. Enflasyon şoku denilen satın alma gücü enjeksiyonlarının fıyatlara yansıması aylarca gecikebilir. Bu nedenle son kararlann tüketici fiyatlarına etkisini önümuzdeki eylül ayından başlayarak daha sonraki aylarda göreceğiz. Kişisel değerlendirmelerime göre, I Eylül 1989 31 Ağustos 1990 arasında yıllık ortalama enflasyon hızı yüzde 100'ün bir hayli üstüne çıkacaktır. Prof. Dr. Tansu Çillen Stagnasyon devam ediyor. Temmuz ayında toptan fiyatların perakende fiyatların biraz gerisinde kalması, aslında bir anda ucret artışından ve sadece bu aya rastlayan bayram öncesi alışverişten kaynaklandı. Bu, stagflasyonun bittiği beklentisini doğurmasın. Ama hem toptan hem perakende fiyat artış oranlan yazlık ortalamalann, mevsimlik ortalamalann çok üstünde seyrediyor. Ben asıl eylül ve ekimde çok daha yüksek rakamlar bekliyorum. Çünkü çok büyük. emisyon yapıldı. Bu emisyonun da fiyatlara yansıma süresi Türkiye1de 89 aydan 23 aya indi. Onun için asıl enflasyon patlamasının eylülekim aylannda olacağı beklentisindeyim. Daha önce de yaptığımız enflasyon tahmininde 1989 için yuzde 8085 oranı bulmuştuk. Bu tahminimi konıyorum. Bu Ne olacak? oran da 1988'in üstünde bir oranAğustos ve eylül aylanndan itidır. baren yüksek oranlı zamlann bek yüzde 25.3, özel sektörde de yüzde 3.4 oranında gerçekleşti. Geçen haziran ayında kimya ve petrol ürünleri fiyatlanndaki artış, devlet sektörü kaynaklı yüzde 0.3, özel sektör kaynaklı yüzde 3.2 oranında olmuştu. Temmuz ayında toptan eşya fiyatlan artışında etkili olan diğer kalemleT de su ürünleri, kömür, imalat sanayii ve su fiyatlan oldu. Temmuz ayında toptan fiyat artışları su ürünlerinde yüzde 15.9, kömürde yüzde 7.4, imalat sanayiinde de yüzde 6.1 olarak gerçekleşti. Temmuz ayında suya yapılan zamlar da yuzde 4.8'i buldu. Tanmdaki fıyat artışlan ise haziran ayına göre, temmuz ayında geriledi. Haziran ayında tarımda yüzde 7.8 olarak gerçekleşen fiyat artışı, temmuz ayında yüzde 3.0'a indi. Ancak geçen haziran ayında yüzde 27.7 gibi yüksek artış gösteren tahıl fiyatlan, temmuz ayında da yüzde 7.0 oranında yükseldi. Temmuz ayında aynca baklagiller fiyatı yüzde 4.7, sebzemeyve fiyatlan yüzde 2.6, hayvansal ürün fiyatlan yüzde 3.4 oranında arttı. Ayru ayda diğer tarla ürünleri fiyatı yüzde 3.7, canlı hayvan fiyatlan ise yüzde 2.9 oranında geriledi. Nelerin fiyatı yükseldi? İllere göre artışlar Devlet Istatistik Enstitüsü, toptan eşya fiyatlan endeksine göre, haziran ayında yüzde 1.3 olarak gerçekleşen kimya ve petrol ürünleri fiyat artış hızı, temmuz ayında yüzde 17.3'e ulaştı. Kimya ve petrol ürünlerinde fıyat artışlan, devlet sektöründe öte yandan, DlE'nin 14 il bazında belirlediği tüketici fiyatlan endeksine göre, temmuz ayında fiyatlar yüzde 5.9 ile en fazla Diyarbakır'da arttı. Fiyat artışlannda Diyarbakır'ı yüzde 5.8 ile Ankara, yüzde 5.6 ile de Istanbul ve lzmir izledi. A Y L Tatile hazırsanız, İşte Röportaj sizinle olmaya hazır. İster bavulunuzda ona yer ayırın, jster evinizde onunla dinlenin. Okumanın keyfine varın, yeni insanlar tanıyın. EROL ÇEVİKÇE SHP'ninGorbisi... Büyük bir tevazuyla pölitikasını yürütüyor, "Gorbaçov'un adı altında tarif edilmem, o düzeyde olduğumu göstermez. Belki biraz yaratıcı, daha bir yenilikçi yeniden yapılanma içinde oldugum için söylenmiştir" diyor. SEDAT CANER İşkenceleriitirafedeneski polis memuru Sedat Caner, "suçunun" bedelini agır ödedi: Önce hapse atıldı, sonradan da meslekten ihraç edildi. Hiçbir yerde iş bulamayınca balık satarak hayatını kazanmaya başladı. Şimdi yeni itiraflarlarda bulunuyor. F A T M A G İ R İ K Şişli Belediyesi'nden "beklentileri" olanlaryandı. Yeşilçam'ın güzel yıldızı "Fato"luğunu şimdi de belediye başkanlığında sürdürüyor. Eger torpille iş yaptırmak isterseniz, işte yanıt: "Bana ne? Ne yapayım yani?" ADAM ŞENEL Türkiye'nin en aykın adamı... Ete, teknolojiye ve de evlilige karşı. Evini gençlerle paylaşarak kıt kanaat geçinen Şenel ütopyalarını nasıl HUMEYNICİ İRAN gerçekleştiriyor? NUR ATABAY AtabayŞirketler TÜRKİYE'NİN İŞİNE GELİR I İLiıııcyni nın kohu£un.t Grubu'nun sahibi. Milyarlarla oynuyor. Ama elindeki uutracag] kcsinlc^vn Ali mücevhere değil, İstanbul'un güzelleşmesine harcıHa^inıi Kafsaıu'anı. İrjıı'ı yor. Bir partiye kayıtlı değilse de, poliükacılann en iKreyc goiur<.tek? Gazctccı (;cıı>jiz Çaııdar a Kürc büyükmaddidestekçisi.SADIK AHMET Engelleri AHDVc nny. kırpaıı Ir.ıııd.ı aşarak Yunan Parlamentosu'na girdi.Bulgaristan örtipik bir Arap rcjinıi neginden agzı yanmış, aynı ııyjjulanacak vc 'lurkiyo ılı sUniu>ııif uickrck .ııtac.ık oyuna gelmemeye kararh: "Şimdi Yunan Müslümanısınız diyorlar. Yann bunu da inkar edip, siz Yunanlısınız diyecekler. Haklarımızı alacağız." MAGAZİN BASINI 'BülçntErsoy'un'şey'idiyekavanoz içinde gösterilen et parçası bir gazetenin ofisinde çekildi. Londra'daki hastanede degil." İçlerinden birisi kirli çamaşırlan ortaya dökrti... "Tehlikeli İlişkiler" filmiyle yıldızı parlayan john Malkovkh seks hakkındaki düşüncelerini açıkladı. Ve Enis Batur, Turhan Ilgaz, Füsun Akatlı, Cihan Zarakol yazılarıyla İşte Rriportaj'ın öteki konukları... Xkangurü Hiirııbtlenr Caddvu Saadel Apanmam