Katalog

31 MART 1989 CUMHURtYET/13 \khya Demirel beraat etti Kay kay'la akrobasi Kaykay tüm dünyada gençliğin bir anda sevgiiisi oldu. Populeritği de gıderek artıyor. KayKayda ustalaşan gençlerse yalnızca kaymakla yetinmeyip 15 yaşındaki Pat Mahoney gıbı ışı afcrobasiye dökuyorlar. (Fotograt: AP) ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Eraniyeti suistimal davası sonuçlandı. Yabya Demirei ile Serap Biriik beraat etti. Cemil Özdöl, 1 yü 6 ay 20 gün hapse mahkum oldu. Şekerbank görevlileri CcmM Özdöi, Serap Birlik'in "emniyeti suistimal", Yahya Oemirel'in de "suça azmettinnekten" haklannda dava açılmıştı. Mahkeme hâkimi Sami Uğmr Cemil özdöl'ü önce 1 yıl 2 ay hapis cezasına çarptırdı. Uğur, daha sotıra suçun tekrarlandığını belirterek, Özdöl'ün cezasuu 1 yü 6 ay 20 güne çıkardı. Yapılan dünkü duruşma sonunda 1 yü 6 ay 20 gün hapıs cezası alan özdöl'un tutukluluk süresini göz öniine alan mahkeme, sanığın tahliyesine karar verirken, Serap Birlik ve Yahya Demirel'in de beraatını kararlaştırdı. r " ^ dönemlerde First Lady'ler arasındaki rekav b e t t^asının sürekli ılgisını çekerken ABD'de firsBerin arasına bir de töpek kattöi Beyaz Saray'ın yeni patronu George Bush'un sevgilı köpeği 6 yavru bırden doğurunca, Beyaz Saray'daki bu ilk köpek doğumu bir anda günun konusu haltne geldı George Bush yenı yavrulardan bıriyle basına poz verirken "First köpek" Millıe'nın de çalımından yanınayaklaşılmıyordu. (Fotoğraf: AP) SEKA Genel Mttdürü İZMİT (Cumhuriyet) 1983 yüından bu yana SEKA Genel Müdürlüğü görevinde bulunan Sebahattin Yalmpala'aın emekliye aynlacağı, yerine 26 martta seçimi kaybeden eski tzmit Belediye Başkanı Necati Gençoğln'nun atanacağı bildiriliyor. Emekliliği dolan Yalınpala'nın önümüzdeki salı günü yapmayı planladığı ancak henüz resmen açıklanmayan yetnekli basın toplantısında " e m e k l i l i ğ i n i isjteyeceğini" söyleyeceği belirtililyor. Gençoğlu'nun seçimlerden önce Özal'la görüştüğü, Özal'ın, "Kaybetsen de üzülme, seni SEKA Genel Müdürlüğü'ne getiririz" dediği öne sürüldü. Gençoğlu 131 gün süren SEKA grevi sırasında Selulozlş Sendikası yetküileri ile Başbakan Özal'ı Harbiye Orduevi'nde bir araya getirmiş ve gıevde anlaşma sağlanmasına çalışmıştı. Louvre'un cam piramidi Çin asıllı Amerikalı muhendis I.M.Pei tarafından inşa edilen, Paris'in unlü Louvre müzesınin camdan piramit girişi Cumriurt>aşkanı Françoıs Mitterrand tarafından açıldı. Yeni piramidtn Eytel Kulesi ve Zafer Takı gibi Paris'in sembollerinden biri olması bekJenıyor. (Fotoğraf: AP) HABERLERIN DEVAMI Bir Senaryo ve Otesi... lefet sokağa dökülür, seçime gitmekten başka çare yok" diyenlere karşı Yusuf özal, hayli sorumsuz biçimde, "iyi ya, olay çıkarken bu noktaların tümü, ANAP liderinin birsa, ondan da muhalefete karşı taydalanınz" kaç gün öncesine göre daha serinkanlı bir demiş, fakat sağduyu sahibi bazı bakanlayörüngeye kaydığını gösteriyor. Belirli işaretrın haklı tepkilerine hedef otmuştur. lere bakarak, Konut'un 11.5 yıla yayılacak 11.5 yıl sonra erken seçime gidilirse, bir erken seçim stratejisi oluşturmak istedianayasaya göre sonbaharda yapılması geği söyienebilir. reken cumhurbaşkanı seçimi ne olacaktır? Bu stratejinin değişik aşamalan neler olaErtelenip, yeni Meclise kadar Çankaya'yı vebilir? Sorunun yanıtları şu noktalarda özetkâletle yönetmek, yani Millet Meclisi Başkalenebilir: nı'nın yukarıya çıkması... Veya Başbakan Birinci aşama, hükümette radikal bir Özal'ın dün söylediği gibi, ANAP grubunun değişiklik yapmak ve Mecliste güvenoyuna oylarıyla seçmek... gitmek. Bunu yaparken, parti içindeki ve Şu günlerde Başbakanlık Konutu'nda biMeclis grubundaki ince dengeleri mümkün olabildiğince gözetmek. Bu arada, olabildi çimlenmeye başlayan bir erken seçim senarğince "laikbir makyajı" yapabilmenin yolla yosu böyle özetienebilir. Bu senaryo, tutar mı, tulmaz mı? Bu sorını aramak; bu konuda görüntü tazelemek ru, ayrı bir konudur. için çatışmak... Şimdi böyle bir senaryonun kafalarda to İkinci aşamada, ekonomi yönetiminde murcuklanması söz konusudur. Özal'ı şu ya belirli anlayışlar dahil radikal bir değişime yönelmek. Özellikle enflasyonu aşağı çek da bu biçimde bir erken seçime ikna etmek isteyen ANAP'lıların, bu konuda etkili olmamek için son derece sert önlemleri acımasızca almak. Bu konuda Başbakan Özal, se ya başladıkları dikkati çekiyor. Nitekim dünkü basın toplantısında Başbaçimin ertesi gunu kendisini ziyaret eden bir Amerikan heyetine, enflasyonu bir, bir bu kan Özal, "1986 ara seçiminde yüzde 32'ye çuk yıl içinde yüzde 1520'ye indirebileceğini düşmüştük. Doğru Yol da, SHP de umutlansöylemiştir. Türkiye'deki enflasyonun yapı mıştı. Ama 1987'de yüzde 36'ya çıktık" dersal nedenleri de göz önünde tutulduğunda, ken, partisinin gelecekteki şansına dönük olarak iman tazeleme çabasındaydı. Özal'ın bu hedefinin tutturulması kesinlikle olanaksızdır. Ancak erken seçim stratejisiBunu söylerken yüz ifadesıne dikkat ettik; nin bel kemiğini, enflasyonun aşağı cekilme pek inandırıcı olabildiğini söyleyemeyiz. si oluşturacaktır. 26 Mart'ta 4.5 milyon oy yitirmiştir ANAP; Stratejinin bir başka boyutu, muhale oy oranı yüzde 36'dan yüzde 21.76'ya inmişfete geçmış olan büyük belediyelerin çalış tir. Bunu 11.5 yılda toparlayıp yeniden semalarına değişik yöntemlerle, günlük deyışle çim kazanacak noktaya gelebilmek, mucize taş koymak; kent halkına, "Seçtiniz ama ile eşanlam taşır. Politikada mucizeler değil, katı gerçekler yönetemiyorlar" mesajını vermenin yollarını vardır. Sürekli iniş kaydederek attı yılda bu sonuna kadar denemek. Düşünce özgürlüğunü sınırlayan ana noktaya gelmiş olan ANAP'a, 11.5 yılda yeyasal ve yasal engellerin kaldınlmasına dö niden seçim kazandırmak... İnandırıcılığı olabilmesi çok zor bir kjdia. nük girişimleri bu arada yaparak, ANAP'ın Başbakan Özal, dünkü basın toplantısın"liberalliğl"n\n altını çizmek. Dün Konut'taki basın toplantısında Başbakan Özal, bir sü da gazeteciler dahil herkesı "sorumlu" olmare sonra bu konuda harekete geçeceklerini ya çağırmıştır. "Türkiye istikrarsızlığa gidiyor; Türkiye batıyor... Acaba bunları kimler kullasöyiedi. Böylece, bir yandan "laik bir makyaj" yaparak, öte yandan düşünce öz nacak?" demiştir. gürlüğünden yana gözükerek, büyük kentKimse Türkiye'nin battığını iddia etmiyor; lerde ANAP'tan kaçan bazı oyiarı geri ala fakat "istikrarsızlığa" itildiğini söylemeyen bilmek... yok gibi. Bu haklı görüşün temelinde yüzde Muhalefeti "anarşi kışkırttcılığı" ile suçla 21.76 ile ve üçüncu parti olarak Türkiye'yi manın vesilelerini bulabilmek. Bu da Konut' yönetme sevdası yatıyor. İşte bu sevdadır ki, un erken seçim stratejisinde bir boyut ola politik gerilimi tırmandırmakta, ülkemizi bir bilir. Muhalefet partileri, Başbakan Özal'ı er büyük krizin eşiğine itmektedir. ken seçime zorlamak için mitinglere yöneO yüzden Sayın Özal, bizlere sorumluluk lebilecek, protesto gösterileri düzenleyebı çağnsı yapacak yerde, kendisi bir an önce leceklerdir. Bunlann neden olabileceği olay sorumlu davranmalıdır. ları ANAP, muhalefete karşı kullanabitir. Türkiye'de gerilimi düşürmenin ve politiNitekim, Devlet Bakanı Yusuf Özal, seçim kayı doğal yörüngesine oturtmanın yolu, sonsonrasının ilk Bakanlar Kurulu toplantısında baharda, cumhurbaşkanı seçiminden önce bunun ilginç bir işaretini vermiştir. "Muha erken seçime gitmektir. (Baftarafi 1. Sayfada) Evrerfden güvenoyu uyarısı (Baflarafı I. Sayfada) sı ve uzun süredir aym bakanlıkta görev yapanlann kaydınlması bekleniyor. Başbakan Turgut özal, dün sabah saat 10.00'da Cumhurbaşkanlığı Köşkü'ne çıktı. Evren ve özal'ın görüşmesi, TBMM'de öldürülen DYP Siirt Milletvekili Abdürrezzak Ceylan'ın cenaze töreni nedeniyle kısa sürdü. Edinilen bilgiye göre, bu görüşmede Evren, özal'a seçimlerden sonra muhalefete geçen belediyelere artık devlet yardımının yapılmayacağı yolundaki açıklamalanndan duyduğu kaygıyı dile getirdi. Belediyelere bir hukuk devletinde, yasalann çizdiği ölçüde yapılan devlet yardımımn, seçim sonrasında değiştirilmesi görüşünün tepkilerle karşılandığını kaydeden EvTen, özal'ın konuya yeniden acıkhk getirmesi ve belirsizlikten kurtarması gerektiğini söyiedi. Görüşmede, Cumhurbaşkanımn üzerinde durduğu ikinci konu, yeni hükumetin belli olmasmdan sonra Mecliste anayasa gereği yapılması gerekenler oldu. Evren, büyük çapta yapüacak bir değişiklikten sonra Başbakan istifa etmemiş olsa bile, yeni hükumetin Mecliste güvenoyu istemesi gerektiğini söyiedi. Daha sonra Başbakan Turgut özal, yeni kabineye girecek isimler ile yapacağı kaydırmalar konusunda bilgi verdi. Başbakanın kabineye almayı düşündüğü yeni isimler üzerinde tek tek duruldu. özal, Evren'e kabineye "yeni ç e h r e " vermekteki amacını anlattı. Başbakanlık Konutu'nda bir basın toplanüsı düzenleyen özal, belediyelere yardımlann yasalar çerçevesinde süreceğini ve " k a p ederse, Mecliste güvenoyu isteyebüecegini" söyiedi. özal'ın bu açıklamalarımn Evren'in uyarılannın yani sıra, önceki akşam toplanan ANAP Grup Yönetim Kurulu'nda kendisine yöneltılen eleştirilerden kaynaklandığı ifade ediliyor. Cumhurbaşkanı ve Başbakan Özal, dün öğleden sonra yapılan Milli Güvenlik Konseyi toplantısından sonra ikinci kez görüştüler. Yanm saat süren bu görüşmede de yeni bakanlar kurulu konusu görüşüldü. Başbakan Özal, bu sabah 09.30'da partisinin Merkez Karar ve Yönetim Kurulu toplantısına katüacak. Bu toplantının ardından Cumhurbaşkanı Evren ile yeniden görüşecek olan özal, "aldığı görüşler istikametinde yapügı yeni kabinesinin tam listesini" sunacak ve ardından yeni bakanlar kurulunu ilan edecek. kin önerilerini aktaıdılaı. Milletvekilleri, öncelikle yönetimdeki "hanedan" görüntüsünün silinmesini, yolsuziuk ve usulsüzlük iddialanna kanşmış bazı isimlere görev verilmesinden kaçınılmasını, eğilimler arasında denge gözetilmesini, grup içinde "biriik bütunlüğü sağlayıa" kişilere daha etkin görevler verilmesini istediler. Başbakan özal ise, bu önerileri dikkate alacağım söyiedi. UGUR MUMCU (Baftarafi l. Sayfada) GOZLEM Başbakan yardımcüığı Başbakan özal'ı, Kaya Erdem'in istifasıyla boşalan Başbakan yardımcılığına kimin getirileceği sorunu düşündürüyor. özal, bu göreve getirmeyi düşündüğü Mesut Yümaz ile dün gece yeni bir görüşme yaptı. Ancak Yılmaz'ın Dışişlen Bakanlığı'nı sürdürmekte ısrarlı olduğu belirtiliyor. özal dün akşam ayrıca TBMM lçişleri Komisyonu Başkanı, Malatya Milletvekili Galip Demirel'i konuta çağırarak bir süre görüştü. Başbakan yardımcılığının Devlet Bakanı Kâzım Oksay tarafından sürdürülebileceği bir cjasılık olarak değerlendirildi. Başbakan Özal'ın bu göreve Hüsnü Dogan'ı düşündüğü, ancak grubun "hanedan" tepkisi yüzünden vazgeçtigi öne sürülüyor. Kâzım Oksay'ın ise, " d i n d " görüntüsü ve ANAP kulisinde teşkilat başkanı Oltan Sunguıiu ile sert tartışraa içine girnıesi, bu görevde kalma şansım zayıflattı. Kabine dengeleri Özal: Güvenoyu isteyebîlirim (Baftarafi 1. Sayfada) daki haberlere değindi. özal, merkezi hukümet ile ilgjsi olmayan geür kaynakları bulunduğunu vurgulayarak, "Bu bakımdan bizim belcdiyelere biitçeden verikn parayı kesme diye bir dnnunnmnz olamaz. Kanunlar buna müsait degikür. Ancak bir lumun çıkartınz, deriz ki biitçeye fdir, istodi^imiz kadar veririz. Bu da mümkün degil. BU de zaten böyle bir idarenin yanında defiliz" dedi. Başbakan, belediye yatınmlannın enflasyon yarattığı yolunda görüşler olduğunu, ancak tersini savunanlar da bulunduğuna işaret ettikten sonra şöyle devam etti: "Bu imkânlardan berhangi bir şeldlde geri gidilmesi söz konusu deiOdir. Söyledigim şudur: Belediyelerin siyasi yükü izerimizden gitmiştir. Sokakta yüriiyen, aya| ı çamura sapbımn, çnkurdan geçen rotu kınlan herVes dönüp belediyeye, sonra bize bir küfiir salbyordu. Bu yük bizden gitmiştir. Belediyelerde yolsuziuk iddialan olur, merkezi hakümet kabahaUi olmr. Benim söylediğim bu siyasi yakön önemH bir kısmı üzerimizden kalkmıştır. Oralann yöneticileri vardır, başka bir partiye mensmptnr. Vlyumlu çalışan belediye başkanlanna ber zaman yardım imkflnımu vardır. Merkezi hükumetin belediyelere az da olM yaıthm imkânı vardır. Eger bu betedryekr dogru dünisl projder, iyi kazntauunış projeler için dışardan kredi talep ederlerse hükümetin garantisi vardır. Eger hakikaten o proje oraya yararlı ise." Başbakan, belediyeleri 1988 yıh sonuna kadar yapümış gecekondulara tapu vermeye de çağırdıktan sonra, seçim neticelerine bakmadan Karaman, Aksaray, Bayburt ve Kmkkale'yi il yapacaklannı, baa ilavelerle söz verdikleri yerleri Uçe haline getireceklerini söyiedi. özal daha sonra gazetecilerin sorularuu şöyle yanıtladı: Kabine degişikligi için güve•oyfaunasua başvuracak ımsiBiz? ÖZAL Daha henüz bir karara vannış değilim. Karara vardığım zaman ifade ederim. Varabüirim de. Yani güvenoyu isteyebiürim de istemeyebUirim de. Önu arkadaşlarla konuştuktan sonra kabinenin büyüklüğüne göre icap ederse bir güvenoyu tazelerim. Gruptaki koDuşmanızda 'belediyeler yatınm diye gelmesinler. Enflasyon oluyor, 'Bakanlar Kundu'ndan sonra ise il ve ilçeleri seçim sonuçlanna göre yeniden gözden geçireceğiz' dediniz. Bu tavır degişikliginin nedeni var mı? ÖZAL Tavır değisikliği yok. Aynen söylüyorum. EHyorum ki bizim verdiğimiz sözler aynen yerine gelecektir. Borçlu belediyeler sizin belediyelerinizdi. Şimdiye kadar borçlanıu kestiniz mi? ÖZAL Şimdiye kadar borçlan kesüdi. Çatır çatır kesüdi. Yani kimse şikâyet etmesin, onun için söylüyorum. Biz kimseye insaflı davranmadık. Belediyelerimizin borçlannı takır takır lller Bankası kesti. Çok borçlan var, halen kesiliyor. ANAP'h belediyeler işbaşına gddiklerinde borçlan var mıydı? ÖZAL Zannetmiyorum. O zaman belediyder hiçbir iş yapmıyordu ki borçlan olsun. Belediyeler iş yaptıktan sonra borçları oldu. Akıllı belediyeciler, borcu olan gider borç alu. Yaptığı anlaşmaya göre borcunu öder. Hiikümeti kurduktan sonra mı Eüvenoyu isteyeceksiniz? ÖZAL Hükümet Meclisten her zaman güvenoyu isteyebilir. Olur herhalde, uygularız. Hükümel iyderinin hepsinin istifalannı aldığınıza göre bu müştafi bir hükümet olmaz mı? Ö Z A I Hayır, o sizin huku* ki görüşünüz. Yalmz o istifalar kabul edildiği takdirde geçerli olur. Ben bu kadar hukuk biliyorum. Sizin kadar büyük bir hukukçu değilim. Huknkçunun buyügü küçügü olmaz, ama istifa tek taraflı bir bukuk beyamdır. ÖZAL Yalıuz kabul edilirse, kabul edilmeyebUir. Hayır, bütün bunlara rağmen ben ısrar ediyorum derse, sizin dediğiniz olur. Bu konuyu Cumhurbaşkanı Ue jörüştünüz mü? OZAL Hayır. Siyasi Uderier, bu Medisin cumhurbaşkanı seçmemesi gerektigini söylüyorlar... ÖZAL Vallahi benim kanaatim, önümüzde çok şey var. Cumhurbaşkanı seçimine herkes çok meraklı. Hukukçu arkadaşımız Uğur Mumcu var burda. Anayasada cumhurbaşkanının nasıl secildiği açıkçayazıyor. Buna mani herhangi bir hüküm de yoktur. D e P mi efendim. Benim anlayışıma göre bir hukuk devleti olan Türkiye'de hukukun kaideleri uygulanır, onun için bu TBMM, cumhurbaşkanuu seçer. Sayın Söleyman Demirel, pariamentoya gelmemekten babsediyor. Buna ne diyorsunuz? ÖZAL Vallahi orada söyleyecek bir şeyim yok. Pariamentoya seçilmiş insanlar, parlamentoyu bırakırlarsa, onlar hakkındaki karan millet verir. Gelmemekle kalırlar. Erken seçim yapmama konusunda 27 mart sabahındaki kadar kararlı mısımz? ÖZAL Şimdi bakın bir şey söyleyeyim. Erken seçim yapma yetkisi ANAP grubuna aittir, o kadar. tşimue ne zaman erken seçim yapma geürse, erken seçim yapanz. lşimize gelmezse yapmayız. ANAP gnıbu oy düşiişünüu, hayat pahahhgından kaynaklandıgını söylüyor. ÖZAL O sizin iddianız. (Gülüsmeler.> Yani kendi iddianı ANAP grubuna mal ederek söyleme maharetini gösteriyorsun. Maşallahınız var. Yarın güvenoyu istediğimiz zaman görürsünüz? Yani bu sözleriniz güvenoyu isteyeceginiz manasına mı geliyor? ÖZAL Güvenoyu olma ihtimali kuvvetli. ları rrruhalefet liderlerine aktar bakan rolüne soyunur, dün söymışlardı. ANAP grubu yönetici lediklerinin bugün tersini açıklaleri, naşıl olduysa bir araya gel makta hiçbir beis görmez. dikleri Özal'a, "halkı cezalandırSaptırmacı rakamlar bularak maya hakkı olmadığını, sonucun beklediğinın tersine çıkacağını" erken seçimden kaçmasına özürter sıralar. 1986 ara seçiminsöytemişlerdi. de yüzde 32 oy almış da, DYP İç ve dıştan gelen baskılar so yüzde 24 gelmiş de, sonraki senunda, nihayet Özal'da sağdu çimde 35'leri bulmuş, DYP yuzyu ışığı yanmış mıydı? Dün, mu de 19'lara inmiş. Yedi ile sığan halefete geçen belediyelere ya ara seçimle genel seçim ölçütünsalann öngördüğü hazine yardı deki son rakamları kıyaslamaya mını sürdüreceğini uzun uzadı çalışır. Kısacası kendi söyler, ya anlatmak gereğini duyması, kendi inanır. içtenlikten çok, baskıdandı. Dün Çankaya'da CumhurbaşÖzal'ın doğasını bilmesek dünkü sözlerini inandırıcı bulabi kanı ile yeni kabine üzerinde iki aşamalı görüşmelerde bulundu. lirdik. Ne var ki Özal, hesapsız kitap İlkinde hafif bir anayasa ve desız, yitirmeye dayanamayan in mokrasi dersi almış gibiydi. Kasanlann patlamasına benzer son bineyi güvenoyuna götürecekti. çıkışlarını dün düzeltmeye çalı Öğleden sonraki görüşmede buşırken yine inandıncı değildi. Ya gün açıklayacağı hükümet üzebancı basın mensuplarının bile rinde durulacaktı. Özal, hizmet haberlerine, yazılarına konu ol değil, oy toplayacak bir kabine maya başlayan tepkileri hafiflet kurmaya çalışıyor. Eski MHP'limeye çalışıyordu. Özal, muhale leri, MSP'lileri, MÇP ile RP'yi oyfet belediyelerinin başarısızlığı dan alıkoymak için kabineye alanı kanıtlamak, tekerleğe taş koy bilir. "llımlı sağ parti" izlenimi mak için kuşkusuz vakti ve yeri verecek düzenlemelerle geniş geldiğinde elinden geleni yapa tabanı yeniden çekmeye yönelicaktı. Bugünü kurtarıyor, intikam yor. ANAP grubu, namus belası uygulamalarını yarına bıra güvenoyu verebilir ama, partinin yediği darbenin değişmez Özal'kıyordu. la kolay kolay hafiflemeyeceğini Nitekim Özal'daki çark ediş, bilerek. Özal ne yaparsa yapsın, "tavır değisikliği" diye nitelenen ister yeni kabine ve yeni parti yöbir soruyla gündemdeki yerini netimi deyip yola çıksın, hanekoruyordu. Değişemezdi, çünkü dan hanedan kaldıkça, Özal'ın kperide ve dışanda kardeşliği sur doğasında ve uygulamalarında dürmekle övünen Özal, sonucu yenilik olmayacağı bilindikten aldığı gün, basına ya öveceksin sonra, yaktığı mum ancak yatsıya da ödeteceğim anlayışıyla sa ya kadar ışık verir. vaş bayrağı açmıştı. Yarattığı gerginliğin ilk meyvesi Meclis koDün, gazetecilerin ortak yargıridorunda silinmeyen kan leke sr. İnandırıcı olamayan, ters gösiyle dururken, Abdürrezzak rüntüleri silebilmek için makyaj Ceylan'ın cenaze töreninde De tazeleyen Özal izlemiştik. mirel'i, İnönü'yü görmezlikten Bakalım daha ne kadar izlegelerek ellerini sıkmıyordu. yeceğiz? Başbakan özal, yerel seçim yenilgisinin ardından yapacağı bu hükümet değisikliği sırasında parti içi dengeleri gözetecek. özal, ANAP içindeki tepkileri yaüştırarak, grubun desteğini ve oy kaybını önlemeyi araaçlıyor. Milletvekillerinin istekleri ve tepkilerini dikkate alan özal'ın "83 ruhu"nu yeniden canlandırmayı hedeflediği kaydediliyor. ANAP içerisindeki eğilimlerin Kaydırmalar Grubun tepkisini çeken Yusuf güçlü isimleri, yerel seçimden sonra Başbakan Turgut özal ile yap Özal Ue Hüsnü Dogan başta olUyardann etkisi tıklan görüşmelerde, bakanlar mak üzere, uzun süredir aynı baSabahki ilk görüşmeden sonra kurulu ve parti üst yönetimine iliş kanlıkta görev yapan isimlenn başka bakanlıklara kaydınlmasının yeni bir dinamizm getireceği milletvekillerince dile getiriliyor. (Baftarafi 1. Sayfada) Seçim şokunu üzerinden ata Devlet Bakanı Yusuf Özal'ın Dıtısında tersine açıklamalarla iç mayanlara özgü bu bağnaz dav şişleri BakanlığYnı istediği, ancak ve dış kamuoyunda kemikleş ranış dün anımsatıldığında, bin bu kaydırmanın tepki toplayacameye başlayan kimi yargıları bir dereden su getirerek kalaba ğı ifade ediliyor. Yusuf özal'ın ters yuz etmeye özen gösteri lık arasında liderleri sonradan Milli Savunma Bakanlığı'na kayyordu. bulamadığını ıçeren özühere sı dınlmasının da gündeme gelebiSeçimi yitirdikten sonra, mu ğınıyordu ANAP'taki dört buçuk leceği, Hüsnü Doğan'ın ise eleşhalefetin göreve geldiği beledi milyon oy azalmasının nedenini, tirilere rağmen yerini koruyabüeyelerde halka hizmetin gerektir katılımın azlığına bağlayabiliyor ceği belirtiliyor. özal hükümetlerinde uzun südiği devlet yardımını keseceğini du. Küçük yerleşim birimlerinde ilan eden Özal, dün bir sevecen aldığı oyiarı bile hesaba yatıran redir görev alanları değişmeyen lik abidesi olmaya çalışıyordu. Özal'a göre katılım yüzde 5060 bakanlar Kâzım Oksay, Abdullah Oysa özal, ANAP grubunda arasında olduğundan, ANAP oy Tenekeci, Ahmet Kurtcebe Alptebelediyeleri elden çıkardıktan iarı az çıkmıştı. Bir gazeteci ses moçin ve Safa Giray'ın görev sonra derin bir nefes aldığını, lendi: "Bu sabahki resrni açıkla alanlarında değişiklik bekleniyor. üzerinden siyasal ve sosyal yü ma, katılımı yü2de 77 gösteri Devlet Bakanı Tenekeci'nin bu kün kalktığını ilan etme fütursuz yor". Tabii Özal, hemen su kez kabine dışı kalabileceği ifade ediliyor. luğunu göstermışti Sanki devle suyordu. tin parası babasının hazinesiyÖzal'ın her şeyi dar particilik Başbakan özal'm, ANAP'ın miş gibi muhalefeti yasal yardım anlayışına hapsettiğinin son ör eski Genel Başkan Başyardımcılardan yoksun bırakacağını söy neğini önceki gece TV'de izle lanndan Mehmet Kececiler'e de leyen Özal'ın intikam kokan bu dik. Vurulan milletvekilinin par "bekleme" tavsiyesinde bulundusözleri geniş tepkiler yaratmıştı. tisini verdirir, ama ölüme yol ğu, bazı milletvekülerince hatırlaBu politikasını ABD'den geten açan kurşunu sıkanın partisi tılarak, bu kabine değişikliğinde pariamenterlere de söylemiş, ANAP'ı gözierden saklar. Görgü Kececiler'e bir devlet bakanlığı veAmerikalılar şaşkınlıklarını, hiç tanıklarının ANAP'lının silahlı rilebileceği, ancak başbakan yarbir demokratik ülkede görülme saldırısını kanıtlayan sözlerini dımcılığı gibi etkin bir göreve geyen bu denli anlamsız kararı, ak makaslatır. Sonra basının karşı tirilmesinin grupta büyük sorunş^m yemeklerinde birlikte olduk sına geçer, şoktan kurtulan Baş lara yol açacağı öne sürülüyor. CUNEYT ARCAYUREK yaz.yor 1987 genel seçimlerinde ANAP 8 milyon 704 bin 335 seçmenin oyunu toplamıştı. ANAP'ın son yerel seçimlerde aldığı oy, 4 milyon 556 bin 186'dır. Aradan geçen iki yıl içinde ANAP'ın oy kaybı 4 milyon 656 bin 186'dır. SHP, 1987 kasım seçimlerinde 5 milyon 931 bin oy almıştır. SHP'nin son genel seçimlerde aldığı oy, 6 milyon 2 bin 827'dir. Bu iki yıl içinde SHP oylarında 71 bin 82Tlik bir artış olmuşturi 1987 seçimlerinde 4 milyon 587 bin 62 oy alan DYP, son yerel seçimlerde, oyunu, 5 milyon 309 bin 951'e çıkarmıştır. Artış, 722 bin 889'dur. 1983 seçimlerinde 717 bin 425 oy alan Refah Partisi, oyunu son yerel seçimlerde 2 milyon 66 bin 31'e yükseltmeyi başarmıştır. RP'deki seçmen arttşt 1 milyon 348 bin 606'dır. Bu durumda, son iki yıl içinde oyunu en çok arttıran partinin Refah Partisi olduğu anlaşılmaktadır. DSP'nin 1987 seçimlerinde aldığı oy 2 milyon 44 bin 576 ikBn, bu sayı son yerel seçimlerde 1 milyon 870 bin 766*ya düşmüştür. DSP, son iki yıl içinde 174 bin 810 oy yitirmiştir. MÇP'nin 1987 seçimlerinde aldığı oy 701 bin 538 iken, bu oy, son yerel seçimlerde 888 bin 141'e çıkmıştır. MÇP'nin iki yılda arttırdığı oy sayısı 188 bin 603'tür. IDP'nin 1987 seçimlerinde aldığı 191 bin 272 oy, yerel seçimde 203 bin 664e çıkmıştır. Aradaki fark, 12 bin 392'dir. Bu verilere göre en çok oy kaybı ANAP'ta, en çok oy artışı da Refah Partisi'ndedir. Gelelim toplam sağ ve sol oylardaki iterleme ve gerilemetere... 1983 seçimlerinde sağ partilere verilen toplam oy 15 milyon 901 bin 678.. Bu partilerin 1989 yerel seçimlerinde aldığı toplam oy ise 13 milyon 23 bin 973. Bu durumda sağ oylardaki kayıp 2 milyon 877 bin 705'tir. SHP ve DSP oylarmın toplamı, 1987 genel seçimlerinde 7 milyon 975 bin 576.. 1989 seçimlerinde iki partiye verilen oy 7 milyon 873 bin 593. Aradan geçen iki yıllık süre içinde sol oylar artmamış, tersine, »1987 seçimlerinde SHP ve DSP'ye oy veren 101 bin 983 seçmen bu kez bu partilere oy vermemiştir. Bu karşılastırmalı sayılardan çıkan sonuçları şöyle yorumlayabiliriz: ANAP'ın iki yıl içinde yitirdiği oyu bir daha toplaması hemen hemen olanaksızdır. İki yılda 4 milyondan çok oy yitiren bir partinin belini doğrultması çok güç görünüyor. ANAP sürekli olarak oy yitiriyor. Ve yitirecek... ANAP'tan kayan oylar DYP'de ve Refah Partisi'nde toplanıyor. Bu oyların çok küçük bir bölümü de MÇP ve IDP'ye gidiyor. Toplam sağ oylardaki kayıp büyük, toplam sol oylardaki kayıp ise çok küçüktür. Sağ oylardaki düşüş, 2 milyon 877 bin 705, sol oylardaki düşüş, 101 bin 983. Bu karşılastırmalı sayılar herkese şu uyanyı yapıyor: İktidar SHP için 'ipantada keklik" değildir. DYP de iktidarı öyle kolay kolay kazanacağı umuduna hiç kapılmasın. Türkiye'yi zorlu bir seçim bekliyor. önümüzdeki seçimlerdeki çekişmenin SHP ve DYP arasında geçeceği anlaşılıyor. Iran basını 'Evren ve Ozalh, büyük darbe' Haber Merkezi tran'da yayımlanan Cumhuru tslami Gazetesi, Türkiye'deki yerel seçimlerle ilgili yonımunda, "Knşkusuz seçim sonuçlan Cumhurbaşkanı Kenan Evren ve Başbakan Turgut Özal için büyük bir darbedir" görüşüne yeT verdi. tngiliz "The Guardian" Gazetesi ise yerel seçimleri yorumladığı başyazısında, "Başbakan ÖzaK ın seçmene 'Beni seçmezseniz Türkiye'ye anarşi geri gelir' oyunu tutmadı" ifadesini kullandı. AA'nın haberine göre, Iran'ın Cumhuru Islam Gazetesi'ndeki yorumda şu ifadeler yer aldı: "Bircok gözknıdye göre Tütk Müslümanlann başörtüsü yasağına karşı kampanyaları şok etkisi yarattı ve İslarai kurallan isteyenlerin ANAP'a bir tokadı olarak görüldü. Bunlann birçoğunun, laik sistemi reddetmeleri nedeniyle oy atmak için evlerinden dışan çıkmamalan. iktidar partisini büyük ölçüde etkiledi. Elbette Türk Müslümanlann ve orta sınıfın, kadın ve kızlanna en azından başörtüsü özgürlüğü verilmemesi ve Özal'ın enflasyonu dizginlemedeki başansLZİıgı nedeni>le hüküraete güvenlerini yitirmeleri ANAPın yenilgisinde önemli rol oynadı." Gazete, bir Amerikan yetkilisinin son zamanlarda "ABD, popularitesini yitiren birini tutacak kadar aptal değildir. Hizmet için can atan birçok başka dostumuz var" dediğini öne sürerek şöyle devam etti: "Özal erken seçimlere karşı direnmektedir. Ancak ABD Senalosu Dış İlişkiler Komisyonu desteğini DY P lideri Süleyman Demirel'e kaydırmıştır ve bu, Özal'ı istifaya mecbur bırakacaktır." lngiliz Guardian Gazetesi de "Sihir ve hayal" başlıklı başyazısında, Özal'ın seçimlerde aldığı ağır yenilginin ardından şimdi liderliğini yaptığı ANAP'ın geleceğini kurtarmak için "mucizeler" yaratacak bir çalısma temposuna gırmesi gerekeceğini savundu. Yazıda, Özal'ın, hükumetin 1992'ye kadar işbaşında kalacağını söylediğine işaret edilerek, "Dinci Refah Partisi yerel seçimlerde oylannı arttırarak Özal'ın partisinden çok belediye başkanı çıkarmıştır. Türkiye, bu gidişle somnlardan pek uzak değil. Bunun yanında büyük bir kesim Özal'ın Batı stili modernizasyon ve otoriter yönetim şeklini olumsuz karşılanuşür" denildi. İstenmeyenler ANAP içindeki eğilimlerin etkin adamlan Başbakan Özal'a "isim vererek" bazı bakanlarm başarısız olduklannı ve haklannda çıkan bazı söylentiler ve yolsuziuk iddialan nedeniyle ANAP'ı yıprattıklannı ilettiler. Milletvekillerinin büyük çoğunluğu kamuoyunda ANAP için kötü puan olabilecek isimlerin dışlanmasım, bakanlıklannda başansız oldukları görülenlere görev vetilmemesini önerdiler. Milletvekillerinin Abdullah Tenekeci, Adnan Kahveci, Mehmet Yazar, Cemil Çiçek, Mehmet Topaç, Ercan Vuralhan. A.Kurtcebe Alptemoçin, Nihat Kitapçı, tmren Aykul, Şükrü Yüriir, Fahrettin Kurt ve Tınaz Titiz'e tepki gösterdikleri belirtiliyor. Başbakan Turgut Özal'ın bakanlar kurulundaki değişikliğin ardından cumartesi günü merkez karar ve yönetim kurulunu toplayarak başkanlık divanında da çok büyuk değişikliklere gitmesi bekleniyor. İspanya tspanyol basınında ise yerel seçimler "El Pais" Gazetesi'nde seçim haftası süresince tam sayfa her gün yayımlandı. Yerel seçimlerin ardından Türkiye'yle ilgili bir yorum yayımlayan "El Pais", demokrasinin ülkede ne ölçüde var olduğunun önümüzdeki günlerde daha iyi anlaşüacağına işaret ederek "Türkiye'nin siyab tonlu demokrasilere gitmemesi" dileğine yer veriyor. "Demokrasinin tam yerieşmediği, yönetimin halk denetiminden uzak olduğu, kardeşler, akrabalar ailelerin yönettigi toplumlarda hükümetler kalelerini daha sağlam taşlara inşa etmek zorundalar" ifadesi kullanılan yazı "Baö ülketeri hükümetlerinde bile yolsuzluklann alıp yürüdüğü günlerde ise politikada ahlak aramak biraz fazla iyimserlik olacak" cümlesiyle sona eriyor. Bakan adaylan Grubun önerilerini dikkate alması halinde, yeni kabinede göre\ alması beklenenler ise şöyle: Cengiz Tuncer, Kemal Akkaya, Oltan Sungurlu, Hüsnü Doğan, Yusuf Bozkurt Özal, Halil Şıvgın, Ali Talip Özdemir, Avni Akyol, Hasan Celal Güzel.Ferruhtlter, Seçkin lırat, Sezai Pekuslu, Sabahattin Aras, Ülkü Gökalp Güney, Hilmi Özen, Kemal Karhan, Lutfullah Kayalar, Mustafa Kalemli, Mesut Yılraaz, Ekrem Pakdemirli, Safa Giray, Kâzım Oksay, lbrahim Özdemir, Mükerrem Taşçıoğlu, Ercüment Konukman, Akın Gönen ve İlker Tuncay." ROMANVE YAZARLIK ONURU Samim Kocagöz 1500 lira (KDV içinde) Çuğdaş Yaymlan Turkocaft Cact. 3941 Cağaloğluİstanbul