Katalog

2 EYLÜL 1988 EKONOMİ CUMHURİYET/9 TÜRKİYE'den ALTINDÖVİZ SERBEST PİYASADA DÜN Dolar (satış) 1573 Marfc (satış) 838 Ata Ura (satış) 147.000 M. BANKASl'NDA BUGÜN Dolar (dövız alış) 1543.14 Dolar (efektif satış) 1561.66 Mark (dövız alış) 821.12 Mark (efektif satış) 830.97 Interbank faizi: 61.89 İzmir Ticaret Odası Başkanı Halit ŞarlakEBSO'ya destek verdü Rahatsızhk yayılıyor Nadir, Pınar Süt'e talip Selçuk Yaşar Devlet faizi yüzde 58.8 ANKARA (AA) Devlet iç borçlanma senetlerinin faizleri gerilemeye devam ediyor. Önceki gün 1 yıl vadeli tahvil ihalesinde yıllık ortalama faiz yüzde 58.8'e geriledi. Diinkü 2 yıl vadeli tahvil ihalesinde de yıllık ortalama faiz yüzde 54.62 olarak belirlendi. 2 yıl vadeli tahvil ihalesi en son 4 ağustos tarihinde yapılmış, yıllık ortalama faiz yüzde 56 olmuştu. Döviz tevdiat hesapları ANKARA (AA) Merkez Bankası, döviz tevdiat hesapları karşılığı tutulacak munzam karşılıklara uygulanacak faiz oranlanm yükseltti. Eylül ayında döviz munzam karşılıklara ödenecek faiz geçen aya göre ABD Doları için yüzde 4.7, Fransız Frangı için yüzde 7, Hollanda Florini için yüzde 7.5, tsviçre Frangı için de yüzde 1.8 oranmda arttırıldı. Federal Alman Markına ödenecek faiz ise yüzde 3.7 oranmda düşürüldü. Toplam mevduat arttı ANKARA (ANKA) Toplam mevduat 512 ağustos günleri arasındaki bir haftalık dönemde 273.4 milyar lıra artarak 17 trilyon 596.3 milyar liraya yükseldi. Aynı haftada vadesiz ticari mevduat 144.8 milyar Ura artarak 2 trilyon 667 milyar liraya, vadeli tasarruf mevduatıysa 109.6 milyar Ura artarak 8 trilyon 387.3 milyar liraya yükseldi. Bütçe açığı tırmanıyor ANKARA (ANKA) Konsolide bütçe hazirandan sonra temmuz ayında da yüksek miktarda açık verdi ve yedi aylık açık 1.7 trilyon lirayı aştı. Temmuz ayında konsolide bütçe gelirleri 1 trilyon 272 milyar Ura düzeyinde kalırken, harcamalar 1 trilyon 860 milyar liraya ulaştı. Böylece temmuzda 588 milyar liralık açık verildi. Japonya'dan kredi ANKARA (AA) Türkiye, kamu sektörü ithalatınm fınansmamnda kullanılmak üzere Japonya piyasasmdan toplam 700 milyon dolar tutarmda kredi sağladı. Yapılan görüşmeler sonucu, mali sektör kredisi adı altında Japonya thracatlthalat Bankası 'ndan (Eximbank) 400 milyon dolar, Japon ticari bankalanndan oluşan bir konsorsiyumdan da toplam 300 milyon dolar (40 milyar yen) tutarmda sendikasyon kredisi alınacak. MOSKOVA (AA) Türkiye Dış Ticaret Derneği tarafmdah pazartesi günu Moskova'da açılan Türk İhraç Ürünleri Sergisi büyük ilgi görüyor. TÜRKTRADE Başkanı Mustafa Süzer, A.A muhabihnin sorulannı yanıtlarken, firmalann SSCB'ye 50 milyon dolarhk dış satım bağlantısı sağladıklarını söyledi. Moskova'da Türk mallarına ilg ı ni 1984'te enflasyon yuzde 55'lerde kredi faizleri yüzde 6O'larda\dı. Sonra göstergeler değişli, 4 Şubat Kararları geldi. Enflasyon yüzde 75'lere, kredi faizleri yüzde 120'lerdüzeyine geldi." Bu ekonomik koşullarda sanayi kuruluşlanna günah yüklenemeyeceğirîi vurgulayan ŞarŞARLAK Yanlıs SOYER Ekonomi lak, "Hükümet, hesabınm dogru yapın diyor. adrese mi gittik? tedaviye muhtaç. Bunu diyemez, çünku 1984'te bunu leşvik etli. Ticaret kesimi olarak, bu rahatsızlık bizi etİZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) Ege me geldi. ITO Başkanı Halit Şarlak, sanayi kilemedi, diyemeyiz. Çunkü bu rahatsızhk bu izmır Pmarbasfndakı Pınar Sut Fabrikası'nda 650 kışi çalışıyoc Bölgesi Sanayi Odası'nın (EBSO) "ofke rapo deki rahatsızlığın çok büyük olduğunu vur laşıcı hastalık gibi lüm sektorlere yayılıyor. ru"ndan sonra, İTO da sesini yükseltti. ITO guladı ve şunları söyledi: Hükümet bize kulak vermeiidir" dedi. Şarlak Başkanı Halit Şarlak sanayi kesimindeki raayrıca daha önce sıkıntılarını Devlet Bakanı "Onlann sıkıntılan ticaret kesiminden da Başbakan Yardımcısı Kaya Erdem'e aktardıkhatsızlığın kendilerini de etkilediğini belirterek, "Rahatsızhk bulaşıcı hastalık gibi yayılı ha fazla. Turki>e'de iyi yonetilmemiş olmak lannı, ancak sonuç alamadıklarını anlattı. Şaryor. Hükuraet bize kulak vermeiidir" dedi. Es tan dolayı işkri bozulan işletmeler vardır. Ama lak, "Bazen yanlış adrese mi gittik diye diişüEkonomi Servisi Babıâli'nin yeni patronlannki İTO Başkanı Dundar Soyer de Türk eko bizim bahseltiğimiz rahatsızhk bu değil. Ne nüyorum. Konu başka bir bakana soyleniyor, dan Günaydın gazetesinin sahibi Asil Nadir'in Yanomisinin "yogun bakım"da olduğunu savu ticede ekonominin iyi olduğu dönemlerde de ses çıkmıyor, o zaman mesele ortada kalıyor" şar Grubu şirketlerinden Pınar Süt'e talip olduğu narak, "Acil servis diye bir şey icat ettiler. De kötu duruma diişen işletmeler vardır. diye yakmdı. ögrenildi. Nadir'in Pınar Süt'ü alarak, lngiltere'de mek ki Türk ekonomisi acil servis ihtiyacı.ıa 19848586'da hükümet, bazi işkollanna çeşitü olduğu gibi gazeteyle birlikte süt dağıtımını da aydüşmiış, hükümet acz içinde" diye konuştu. teşvikler verdi. Bunun anlamı açıktır. Hükü Y o ğ l I I l nı organizasyonla gerçekleştirmek istediği belirtiltZMİR (Cumburiyet EBSO'nun hukümete sert çıkışından son met belirledigi işkollannın ilerlemesini, gelişdi. Nadir'in bu nedenle, finansman zorluğu çektiği Ege Bürosu). Yaşar ra, ITO Meclis toplanfsında da konu günde mesini arzu ediyordu. Bu söylendigi zaman yaEski tTO Başkanı Dündar Soyer de mecliste belirtilen Pınar Süt'e teklif verdiği ifade edildi. Holding Yönetim Kurulu yaptığı konuşmada surekli beklenti içinde olNadir Şirketler Grubu yetkilileri, Pınar Sut için Başkanı Sdcak Yaşar, duklanna işaret ederek sözlerini şöyle sürdürteklif hazırladıklarını doğruladılar, ama tekliTın Türkiye'de yatırım yapdü: hangi aşamada olduğunu belirtmekten kaçındılar. manın "hay«l" olduğunu "Göstergeler bizim kısa sürede beklentilePınar Süt Genel Müdürü Ahmet Arsen ise böyle bir bildirerek "Bir bira fabİZMİR (Comhuriyet Ege Bürosu > yi, ticaret odalan ve borsa yetkUifcri ile göriirimize karşılık alacağımız ümidini vermiyor. teklirın kendilerine gelmediğini belirterek "Sütümürikası kurmak 200 milyar, TOBB Başkanı Ali Coşkuo uç gün süren Ege şen TOBB Başkanı AliCoşkun, önceki akşam Faizler tutarlı degil, enflasyon almış başını gizün günlük satılma sorunu yok. Pınar Süt tıkır bYAŞAR Et fabrika bir et fabrikası 100 milgerisini Çeşme'deyonetim kurulu toplantısın Çeşme'de toplanan yönetim kurulunda yapdiyor. Türkiye seçim ekonomisinden kurtulaüğı göruşmelerin bir değertendirmesini yaptı. kır çalışıyor. lşi yolunda bir verimli fabrika" dedi. sı 100 milyar yar, bnttlar milyariı rada değerlendiıdikten sonra yapağı açıklamamadı. Türk ekonomisi yogun bakım içinde. Coşkun'un toplantı sırasmda Egeli sanayiciArsen'in verdiği bilgiye göre 1988'in ilk yarısında kamlar. Bu rakamlaria yeni bir lesis kurmak da Egeti sanay icilerin tepkisini küçümseyerek Kaos içinde, tedaviye muhtaç halde. Acil ser900 milyon lira kâr eden Pınar Süt, yıl sonuna kaçok güç" dedi. "Ege'irin sesini, sorunlannı dMedik. Deger lerin sert tepkisini "büyütmemek" gerektiği vis diye bir şey icat ettiler. Demek ki, Türk ekodar cirosunu 75 milyar liraya çıkaracak. Holding bünyesindeki bazı şırketlerin sıkınlendin&k. Sorunlan faridı degü. En büyfik so uzerinde durduğu ögrenildi. Coşkun, toplanü nomisi acil servis ihtiyacına düşmüş. Hükütılan olduğunu, ancak bu güç durumu atlatmak runlart mütesdsil sonımlalukla Ugili 153 sa sonrasında yaptığı açıklamada, "Üç gündür metin bugüne kadar uyguladıgı ekonomik poÇok ortaklı bir şirket olan Pınar Süt Mamulleri boigesorunlannıdinliyoruz. Ege'nin sesini, üzere olduklannı bildiren Selçuk Yaşar, Tuyıh tebüg" dedi. litikanm faydasız hale geldigini kabul etmek Sanayii A.ŞInin geçen yıl satışlarında artış görülsorunlanru dinleme fırsatmı bulduk. Ege'nin borg'a 50 milyon dolarhk yabancı sermaye gilazım. Hükümet bize, 3 ay sonra ekonomi şumesine karşılık borçlanma oranmda da hızlı bir yükDaha önceden Izmir Uhıslararaa Fuan ne sorunlan farklı değfl. En önemli sorunlan 153 rişinin olacağını söyledi. Türkiye'de turizmin raya gidecek, derse dognıyu soylemiş olmaz. selme meydana geldi. 1987 yılında satışlardaki yüzde noiu tebüg ile düzeltilen 152 noiu tebüğin gedeniyle piania nan, ancak daha sonra "yumuharekeılenmesi ile birlikte bıracılık sektörünAcil servis hükümetin acz içinde olduğunu 84'lük artış sermayeden çok borçla finanse edilinşatma gezisine" dönüşen Ege gezisinde sana tirdiğı muteselsil sorurnluluk" dedi. gösteriyor. Uyan gorevimizi yapmanuz lazun." de bir canlanma olduğunun farkına varan yace şirketin borçlarında yüzde 82.6 artış görüldu. Şirbancı yatırımcıların harekete geçtiklerini belirketin 1986 yılında 11 milyar 592 milyon liraya vaten Yaşar, "Yatmmalar Toborg ve Erciyas, yaran toplam borçları 1987 yılında 21 milyar 5 milni Efes Pibea'e topiam 100 müyon dolarbfc yayon liraya yükseldi. Şirketin 1987 yılında vergi sontanm yapma teklifinde bulundular. CNumİB rası kârı ise 934 milyon lira olarak gerçekleşti. fcarşılandı" diye konuştu. Selçuk Yaşar, et sekKayıtlı sermaye tavanı 18 milyar, ödenmiş sermatöründe girdikleri darboğaz konusunda kendiyesi 3.6 milyar lira olan şirketin 13.3 hissesine Yaken, 1986 yılı itibariyre en fazla yok' diyordu. Hayali ihracat yok sine yöneltilen bir soruyu yanıtlarken şunları Daha önce, hayalicilere madalya dağıtmayacağım şar Grubu'na ait Tütünbank, yüzde 11.21 hissesine açıklayan İTO Başkanı Yalım Erez, ödül için başvuru Gelir Vergisi ödeyen tbrahim demek suça iştirak etmek demek söyledi: de Türkiye Iş Bankası Mensupları Emekli Sandığı Cansız 1987 sıralamasında yer al tir" diye konuştu. "El sektörundeki sorsalan gidermeye çalıyapan ftrmalar hakkında soruşturma olup olmadığını Vakfı sahip bulunuyor. Şirketin yüzde 75.46 oramadı. Kurumlar Vergisi'ndeyse şıyonu. Öaömuzdeki ganlerde et ve süt sanaHayali ihracat "var mı yok Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı 'na sorduklarını, nındaki hissesine ise küçük ortaklar sahip. 1973 yı1986'nın da birincisi olan Tekel yicilerini bir araya getirecek dernegin kurmlumu?" tartışmasmı yapmanın "halında ÎzmirPınarbaşı'nda kurulan Pınar Süt'te haDağıtım ve Pazarlama Müessesesi ama yanıt alamadıklarını söyledi. şu tamamlanraış olacak." vanda su dövmek" olduğunu beyerini korudu. len 650 dolayında personel çalışıyor. lirten Malatya Sanayi ve Ticaret Ekonomi Servisi Hayali ih kezi'nde yapılacak törenle toplam Bu arada, Malatya Ticaret ve Odası Başkanı Abdurrahman Yaracata adı kanşanlara ödül dağıt 330 ihracatçı fırmaya madalya ve Sanayi Odası Başkanı Abdurrahvuz, "Hayali ihracat var tabii. mayacağım açıklayan tstanbul Ti rilecek. man Yavuz, hayali ihracat olay Hatta loplam ihracatın yüzde caret Odası (ÎTO), Hazine ve Dış Başarılı ihracatçılar sıralama larının, toplamın yüzde 10'unu Ticaret Müsteşarlığı'ndan istedi sında 1986yılının birincisi ENKA, oluşturduğunu belirterek "Sayın 10'unu buluyor. Bu da büyük raği yanıtı alamayınca, bu sözünu 1987 yılında 5'inci sıraya düşer Başbakanımız 'hayali ihracat kamlar yapar" diye konuştu. Başbakan Turgut Özal başta olmak gerçekleştiremedi. Bugün Atatürk uzere hukumet uyelerinin "hayali Kültür Merkezi'nde düzenlenecek İZMİR (Cumhuriyet Ege Büro yon liralık 2. bitirme kredisinin de Anadolu ve hmlak Kredi bankaihracat yok" dediklerini anımsatörenle 330 başarılı ihracatçıyı su) Referandumun gündeme ödenmemesi sıkıntıyı arttırdı. Bu lannın birleştirilmesinden sonra. tan Yavuz, "Ancak daha sonra ödüllendirecek olan İTO, başvugelmesinden sonra, Toplu Konut kredinin ödenmesi işlemi sürekli birleşik bankanın temmuz 1988 yok diyen Sayın Başbakan Özal ru yapan firmalann listesini HaANKARA (Cumhuriyet Btiro, Yasaklama kararı. İhracat Re şimdi daha toleranslı konuşmaya Fonu "kesenin agzını açtı". ertelenirken son olarak 1 eylül gu itiban ile altına imza almış olduzine'ye göndererek haklarında ha su) Hayali kablo ihracatıyla jimi'nin 12'inci maddesi uyarınTürkiye Emlak Bankası Genel nüne dek öncelikli EgeKent ve gu 9 bin 790 proje ile 1.8 trilyon başladı. Çünku kesin yok demek yali ihracat soruşturması yapılıp milyarlardnira haksız vergi iadesi ca alınd). Müdürü Bülent Şemiler tamam EvKa projeleri için ödeme yapı kredi ve yanm milyon konut varsuça iştirak etmeklen başka aııyapılmadığını sordu. İTO Yöne aldığı öne sürulen Ugur Süzer'e dır. 1988 mali yılı birleştirme faihracat Rejimi'ne göre, verile lam taşımaz" dedi. Yavuz, haya lama kredilerinin öncelikle Iz lacağı açıklandı. tim Kurulu Başkanı Yalım Erez, ihracat ve ithalat yasağı getirildi. bilen en agır ceza dış ticaretten mir'e kullandınlacağını belirterek Referandum kararının alınma aliyetlerini sürdüren banka, bu li ihracat yapanların "ayan "Biz Hazine ve Dış Ticaret Müs Hazine ve Dış Ticaret Müşteşar yasaklama olabiliyor. "Mart 1989'dan itibaren banka sından sonra seçim havasına giri alanda daha aktif olabilmek için beyan" ortalıkta dolaştıklannı beteşarlıgı'na sorduk. Cevap gelme lığı, Uğur Süzer'in kardeşleri NiMüşteşarhk, Süzer Elektrik dı lirterek sözlerini şöyle surdürdu: mız mevduat sahibini enflasyona lince, kooperatifler de kredi bek yerli ve yabancı kaynakların düdi. İkinci sefer sorduk. Yine ce zam, Omer, Kudrtt ve Osraan şında Simeks Dış Ticaret A.Ş. ile karşı konıyarak e> sahibi yapan lentisine girdi. Nitekim Başbakan zenlenmesine başlamıştır. Mart vap yok. Kendi kriterlerimize gö Nnri Süzer ile birlikte sahibi göTaç Dış Ticaret A.Ş:ye de üçer yıl "Şimdi ben bütün Malatya ge banka olacaktır. Bu tarihten iti Turgut Özal'ın da katıldığı "Ko 1989'dan itibaren Emlak Bankare de hayali degeriendirmesi yapa ründüğu Suzer Elektrik Sanayü süre>'le ihracat ve ithalatı yasak celerine katılınm. Böylesi geceler baren banka kaynakb 20 senelik nut Bayramı"nda bu umutlar iyi sı mevduat sahibini enflasyona mazdık" dedi. ve Ticaret Şirketi'nin uç yıl sürey ladı. Ayrıca, Akın Çelik Demir de para, yani bağış toplanır. En ev edindirme kredilerine başlamış ce güçlendi. Izmir'deki öncelikli karşı konıyarak e> sahibi yapan (İTO) 1987 yılının le ihracat ve ithalat yapmasınt ya Sanayü ve Ticaret A.Ş:ye de 24 anlı şanlı işadamı ya da saııayici olacağız" dedi. İlk etapta banka projeler için ilk etapta 4 milyar li banka olacaktır. Mart 1989'dan başarılı ihracatçılan ve vergi re sakladı. Müşteşarlığm kararı. ağustostan itibaren be> yıl sürey 300500 bin lira para verir. Ama yönetim kurulunca İzmir için ra gönderileceği açıklandı. Türki itibaren banka kaynaklı 20 senekortmenlerini ödüllendiriyor. Sa dünkü Resmi Gazete'de yayımla le ithalat için hiçbir tahsis yapıl bazı kişiler 1520 milyon lira ba onaylanan 4 milyar liralık kredi ye Emlak Bankası Genel Mudü lik ev edindirme kredilerine başpaketi kullanılmaya başlandı. rii Bülent Şemiler, EgeKent ve lamış olacağız. Türkiye'de bu fiat 10.30'da Atatürk Kültür Mer narak yürürlüğe girdi. maması kararlaştınldı. gış yapıyor." Toplu Konut Fonu'nun darbo EvKa'nın tamanılama kredileri nansman sektoru GSMH'nin yüzğaza girmesinden sonra, yüzlerce nin yönetim kurulunda onaylan de 2'si oranındadır. Bu oran rakooperatifte inşaatlar durma nok dığmı belirterek şunları söyledi: hatlıkla yeni konut finansmanı tasına geldi. Yılbaşında yapılan "Tamamlama kredileri önce ürünleri ile GSMH'nin yüzde 10 1 ETW19M açıklamalarda söz verilen 1 mil likle lzmir'de kullandınlacaktır. civannda seyredebilir." En çok ışlem AgıriM İşlem Öncetase Bugunku Bugunku Bugunku Dövızın Dövız Dövız Efektif Efektif ansspan. enüşuk enyita* kapanış mktarı yaptlan fry ortfiy Cınsı Alış Alış Satış Satış Akpm(BU) 17000 16763 175O0 16600 2200 16500 17200 1 ABD Doları 1543 14 1543.14 1561.66 1546.23 2200 A Cam(BÜ) 2200 350 2200 2200 2200 2200 1 Avustralya Dolan 1231.42 1210.49 1246.20 1233.89 Arçelık 3500 1800 3450 3463 3450 3500 3450 , 1 Avusturya Şılını 116 82 116.82 117.05 118 22 2000 2100 1660 2045 Bagfas 2000 2100 2000 1 Batı Alman Markı 821 12 821 1? 830.97 822 77 Bolu Çunento 13500 13700 13485 13000 13700 13300 350 Çelık Halat 3600 3594 3625 2800 1 Belçıka Frangı 39.19 3575 3600 3575 38 52 39.27 39.66 ABD'nin en zengin kişileri 11100 11406 Çımsa (BÛ) 12000 11100 11800 765 11100 1 Danımarka Kronu 213.77 213.77 214 20 216.34 ÇEIektnk arasında yer alan Hunt 3900 7650 7646 77M 7600 7650 7600 1 Fın Markkası 34623 340.34 346 92 350.38 Döktaş 3700 3707 3775 3700 3725 370 925 1 Fransız Frangı 241.88 241.88 242.36 244.78 Kardeşler, 197980 yıllannda E Yjteım 1100 1100 11» 1100 1100 1100 250 1 Hollanda Florini 727.38 727.38 728.84 736.11 Ege Bıracılık 3250 3300 3291 3250 3300 3300 1150 yaptıkları gümüş 1 isveç Kronu 237.95 237.95 238.43 240.81 Ege Gibre 1300 1300 1300 1300 1300 1300 130 1 İsviçre Frangı 974 02 974.02 975.97 spekülasyonu nedeniyle hem 985.71 Ereglı D C 3625 3475 3600 5528 3500 3526 3475 100 İtalyan Lıretı 110 46 108.58 E 0 Ç (nama) 2900 2700 1000 2800 2750 2800 2700 110.68 111 79 servetlerini hem de tüm Goodyear 18200 745 17200 17335 17200 17500 17200 1 Japon Yenı 11 30 11 11 11.32 11.44 Güney Bıracılık 2200 2100 2200 2200 510 2200 2200 1 Kuveyt Dınarı 5398 42 5306 65 5463.20 itibarlarını yitirdiler. 5409 24 Hunt Kardeşler son darbeyi de yediler. Hektaş 2175 2175 2175 2175 2175 2175 175 1 Sterlin 2594 01 2594.01 2599 21 2625.14 İzmir DÇ 950 930 1250 930 930 930 930 1 S.Arabıstan Riyalı 411 56 404 56 412.38 416.50 Ekonomi Servisi "Hunt imparatorluğun çöküşündeki en fıyatları yine eski düzeyine gerileIzocam 4750 4700 450 4750 4733 4750 4700 Kaıtonsan 1450 1350 1425 1425 tmparatorluğu"nu gümüş çökert ölümcül daıbeyi yediler. Juıi, di. Nisan 1980'de Hunt kardeşler 1425 1425 1425 Kav 16000 16000 16000 16500 16000 200 16000 Hunt kardeşlerin yolsuzluk yaptı gümüş spekülasyonundan 1 milti. ÇAPRAZ KURLAR Kepez Elektnk 6100 200 6000 6000 6000 6000 6000 ABD'nin ünlü Dallas kentinde ğına, emtia ve antitekel yasalan yar dolar zarar ettiklerini açıklaKordsa 4050 4737 4050 4087 4200 4050 4175 $ 1 8792 B Alman Markı S 1397 02 İtalyan Lıretı dılar. petrol üreticisi bir aile olan Hunt nı çiğnediğine karar verdi. Koruma Tarım 3275 3300 1000 3300 3300 3300 3300 S 6 3798 Fransız Frangı S 136 59 Japon Yenı Koc Yatırım 2150 2175 1570 2175 2175 2175 2175 Hunt kardeşleri çökerten olaykardeşler, 197980 yıllarında yapMart 1985'te Hunt kardeş$ 2 1214 Hollanda Flonnı s 3 7495 S Arabıstan Riyalı Lassa 5300 5650 ' 5900 5300 1730 5525 5700 S 1 5843 Isvıçre Frangı C 1 6809 $ tıklan gümüş spekülasyonu nede lar şöyle gelişti: Aralık 1979'da lere ait şirketlerin iflas başvuruUetas 220 970 970 970 970 970 970 niyle tüm itibarlarını ve servetle Hunt kardeşler ve Arap ortakla lan başladı. En son olarak dev pet1200 1187 tiasK 1175 1175 1175 3000 1200 ALTIN GÜMÜŞ SERBEST PİYASADA DÖVİZ t.muksa 367 3425 3225 3225 3225 3233 3250 rı, tahmini en düşuk değeri 6.6 rol şirketleri Placid Oil de iflas rini kaybettiler. Olosan 2150 2150 900 2150 2150 2150 2150 Satış Alış 1960'larda 16 milyar dolarhk milyar dolar olan 200 milyon ons başvurusunda bulundu. Son olaAlış Satış Rabak 1275 1275 6900 1300 1296 1300 1300 serveti ile dünyanın en zengin ki (6 bin 220 ton) gümüş topladılar. rak gecen cumartesi günü yapılan Sirkuysan 145 500 ABO Doları 1571 Cumhunye. 147 000 1573 2625 2700 4420 2700 2700 2700 2700 TOemOok 2700 2675 2466 2675 2700 2700 2ww şileri arasında yer alan Hunt kar Arahk 79'da onsu 9 dolar olan gü mahkemede jüri, Hunt kardeşleResat 152 000 158 000 Batı Alman Markı 836 838 Teletaş 2850 2850 340 2850 2850 2850 2850 deşlerden Nelson Bunker Hunt, müş fîyatlan, ocak 1980'de 50 db rin dünya gümuş piyasasını ken24 ayar altm 22 000 22 100 Isvıçre Frangı T İS B (B) 986 988 1575 1550 1575 1575 650 1550 1558 geçen cumartesi günü diğer iki lara tırmandı. Ancak Hunt kar di çıkarlan için kuUandıklarına ve Yasas 1050 1050 3300 1050 1050 1050 1050 22 ayar blezık 19 760 Hollanda Flonnı 21 500 736 738 kardeşi Lamar ve VViUiam Herbert deşlerin spekülatif borsa oyunu binlerce gumuş yatırımcısının za18 ayar altın 16 500 16 575 Ingılız Sterlını 2640 2660 ile Manhattan'da bir mahkemede uzun süre tutmadı ve fiyatlar hız rar etmesine yol açtıklarına karar 235.199.937 İşlem mlktan: 70.033 l$leın hacni335 900 ayar gumus 380 Fransız Frangı 244 246 jüri önüne çıktılar ve belki de bir la inişe geçti. Mart 1980'de gümüş verdi. İMKB endeksi: 419.12 Sözleşne sayısı.. 281 İTO'nun eski Başkanı Dündar Soyer, Türk ekonomisiniri "yoğun bakımda" olduğunu savunarak "Acil servis diye bir şey icat ettiler. Demek ki Türk ekonomisi acil servis ihtiyacına düşmüş. Hükümet acz içinde" dedi. YaUrun hayul Coşkurv Ege'nin sorunları farklı değil Dıracatçıların "tümüne" ödül Taıııamlama kredileri açıldı Toplu Konut Fonu'ndan "referandum" atağı HayaHüımcatayusak DOVIZKURLARI Borsada işlemler Bir inıparatorlııgun çöküşü Fotokopi makineleri Ktantul: 133 03 49 133 03 95 tMurı: 117 21 15 I 5 kat llMr 22 31 93 U I M : 35M! KONUK YAZAR W Q> 2 EYLÜL 1988 TARİHİNDEKİ DÖVİZ KURLARI ÇJî S TC 2İRAAT BANKASI DÖVİZ Auşa. 550.86 1233.89 117 40 825.23 39 27 214.20 346.92 243.08 731.02 238.43 978.89 110.68 11.32 1248.97 5409.24 222 99 2607 412 38 1553.96 1240.05 117 63 826.88 39 46 215.27 348.65 243.57 732.48 239.62 980.84 111.23 11.37 1255.21 5436.28 224 10 2612.20 414.44 ü 1 DÖVİZİN CİNSİ 1 ABD DOLARI EFEKTİF 1550 86 1577 15 1204.43 1258.56 117 40 119.39 825.23 839 22 39 27 40.05 214.20 218.48 338.63 353.85 243.08 247.20 731.02 743.41 236.76 243.19 978.89 995.48 108.03 112.89 11.54 11.05 1219 15 1273.94 5280.11 5517.42 217 66 227 44 2607 2651.19 402.53 I 420.62 Borsada profesyoneller kazanır azalttı. Buna bir de yüksek enflasyon eklendi. Yüksek enflasyonda diğer yattrım araçları yüksek verim sağlayınca yatırımcılar risk alma yerine, bu yüksek verimli araçları tercih ettiler. Ama bugün borsadaki fiyatların daha da düşeceğini sanmıyorum. Bence fiyatlar yerine oturmuş durumda. Borsanın bugün içinde bulunduğu durumdan çıkışı da öyle suni müdahalelere bağlanmamalı. Ekonomik şartların getirdiği, pazar dinamiğinin ortaya çıkaracağı bir canlılık olmalıdır. Bu canlanma için ekonomik şartların oluşması gerekir. Bu şartların birincisi enflasyonun düşmesi, ikincisi alternatif yatının araçlannın veriminin azalması, üçüncüsü ise para musluklarının açılmasıdır. Şimdi bu üç şarttan, enflasyon eski hızıyla devam etmiyor. Yükselişin hızında azalma var. Yüzde 70'e kadar verim veren Hazine bonolarının getirisi de yüzde 55'lere inmiş durumda. Faizlerde de bir duşme başladı. tşte geçen seneki patlama da faizlerdeki düşüşlerden ve emisyon hacmindeki artıştan kaynaklanmıştı. Şimdi hisse senetlerini para piyasası araçlarına göre daha cazip kılacak şartlardan bazısı yerine gelmiş bulunuyor. Para ımısluklan da biraz açılırsa borsada canlılık beklenebüir. Sabırlı yatınmcılar için bazı hisse senetlerine yatırım yapmanın belki zamanı gelmiştir. Onun için suni müdahalelerle pazar mekanizmasının önüne geçmeye gerek yoktur. Ama piyasa düzenleyicileri (market maker) kurulması gereklidir. Bunu başlangıçta kamu bankaları yapabilir. Daha sonra Türkiye'ye gelecek yabancı yatırım ortaklıklan veya yatırım fonları da olabilir. Yabancı yatırımcılann Türkiye'ye gelmesini sağlayacak "transfer yönetmeliği" ise yayımlandı. Ama yeni çıkan bu yönetmelik kısıthdır. Bu hak yalnızca yatırım fonlarına ve yatırım ortaklıklarına tanındı. Halbuki tüm yabancı yatırımcılara tanınmalıydı. Bunun düzeltileceğini umuyo SATIŞ TL. AUSTL. SATIŞ TL. UGUN • İKV Danışma Kurulu tktisadi Kalkmma Vakfı (İKV) Danışma Kurulu saat 11.00'de Divan Oteli'nde toplanıyor. AT ilişkilerinden sorumlu Devlet Bakanı Ali Bozer'in katılmasmm beklendiği toplantıya kurul üyesi 40'a yakın işadamı da iştirak ediyor. • TÜSİAD'da turizm toplantısı TÜSİAD Merkezi'nde saat 17.30'da başlayacak toplantıda "turizmin sorunları" tartışılacak. Toplantıya sektör temsilcilen, TÜSİAD üyeleri ile Kültür ve Turizm Bakanı Tmaz Titiz ve bakanlık yetkilileri katılacaklar. • 1 AVUSTRALYA DOLARI 1 AVUSTURYA ŞİLİIIİ 1 BATI ALMAN N A R M 1 KLÇİKA FRAIUI 1 DAMİMARKA KRONU 1 FİN MARKKASI 1 FRANSIZ FRANGI 1 HOLLANDA aORtttJ 1 İSVEÇ KRONU 1 İSVİÇRE FRANGI 100 İTALYAN LİRETİ 1 JAPON YENİ 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 1 STERLİN 1 S. ARABİSTAN RİYAÜ Hisse senedi piyasasında yaşanan gelişmeler, grup psikolojisiyle hareket etmenin yanlışlığını ortaya çıkardı. Amatör yatmmalar herkes alırken alır, herkes satarken satar. Halbuki profesyonel yatırıma, herkes alırken satan, herkes satarken alan yatırımadır. Grup psikolojisinin tersini yapandır. Hele derinliği olmayan borsalarda grup psikolojisinin tersini yapanlar çok daha fazla kazamrlar. MELİH ŞENSOY Yapı Kredi Bankası Genel Müdür Yardımcısı, Menkul Kıymetler Sorumlusu. Hisse senedi piyasasında «ecen ağustosta yaşanan olaylar her çıkışın bir inişi olacağını, gösterdi bize. Aynı şekilde her inişin de bir çıkışı olacaktır. Bir de grup psikolojisiyle hareket etmenin yanlışlığı ortaya çıktı. Amatör yatırımcüar herkes alırken alır, herkes satarken satar. Halbuki profesyonel yatırımcı, herkes alırken satan, herkes satarken alan yatınmcıdır. Grup psikolojisinin tersini yapandır. Hele derinliği olmayan borsalarda grup psikolojisinin tersini yapanlar çok daha fazla kazamrlar. Geçen sene kâr ettiğı halde, fazla kazanca tamah ederek hisseleri ellerinden çıkarmayanlar daha sonra zarar ettiler. Zamanında satışa geçmediler. 4 Şubat kararlarıyla faizlerin yükseltilmesi ve para piyasasının daha cazip hale getirilmesi de hisse senetlerine olan talebi rum. Yabancı yatırımcıların "transfer yönetmeliği" çıkmasına karşılık henüz Türkiye'ye gelmemeleri ise talebin harekete geçmesini beklemelerinden kaynaklariıyor. Yabanalann tek başlarma borsayı canlandıracaklannı ummamak lazım. Bu yatınmcılar tek başlarına bir kuvvet olmak istemiyorlar. İç pazardaki talebi görmek istiyorlar. Türk sermaye piyasasının yabancılaıa açılmasını başından beri savunduk. Bunu sağlayacak bir 'Türkiye Fonu'nun da Borsa'yı geliştireceğine inanıyoruz. Yalnızca 50 milyon dolarhk rakamı çok fazia bulduk. 510 milyon dolarlık bir fon daha gerçekçi olurdu. Bu 50 milyon dolarhk fonu kurmaya başladığımızda içine büyük oranda hisse senedi koymamız lazım. Çünkü yabancı yatınmcılar, yüksek enflasyonun yaşandığı Türkiye'de sabit getirili araçları tercih etmezler. Bu fonun içine konulacak hisselerin bir bölütnu borsadan temin edilebilir, bir bolümü de özelleştirilecek şirketlerin hisseleri olabilir. Ama bu hiçbir zaman 7080 milyar liraya varamaz. Bunu borsadan almaya kalktığımızda fiyatlar fırlar gider, o zaman maliyetiniz yükselır ve başarısız olursunuz. Hisselerinizin hepsini özelleştirilecek şirket hisselerinden de karşılayamazsınız, çünkü özeileştirmeye hazır o kadar şirket yok. Biraz gerçekçi olmak durumundayız. Çok aceleci davranıyoruz. Yavaş, ama emin adımtarla gidelim. T.C. ZIRAAT BANKASI "Gücüne erişiltnez" Gnsel ilişki ile bulaşan hastalıktan kuşkunuz mu var? ÎSSSÎSL Liİtfenbiziarayın. TASMMI,^.™.^