Katalog

CUMHURİYET/13 SEUL'ÜN GÛZDELERİ Koruma polislerinin eşlik ettifji ABD'li Carl Lewıs. Kanadalı Ben Johnson. Sovyet sırıkçı Sergeı Bubka ve Amerikalı hızlı atlet Florance Grifflth. Seul'de dikkatleri üzerınoe toplayacaK yıloızlar. Ben JohnsonCarl Lewis rekabeti Seul Olimpiyat Oyunlan'na damgasını vuracak Büyük randevu için nefes nefese cak JohnsonLewis rekabetinde müşterek bahisçüerin, en ufak aynntıları bile göz önüne alıp ikı sporcunun yarış günü yükselen burçlanna dek yaptığı hesapları bir yana bırakalım. JohnsonLewis rekabetinde küçük bir geziye ne dersiniz? Ben Johnson, her geçen gün büyük bir aşama yapacaktı. Sansasyonu sevmeyen, kendi halinde, içe dönük Ben, bu yülarda hâlâ kimilerine göre anlaşılması güç bir insandı. Ama bağlı bulunduğu Ross Earl Optirnist Kulübü'nün Başkanı, on yıldır tamdığı bu atlet için, "O bir dünıstlük. doğruluk abidesidir. Annesinin yardımıyla calışmalarını sürdürtıyordu. Surekli maddi sıkıntı içinde yaşıyordu, ama anne Johnson, iki ayn işte çahşarak ona yardımcı ohıyordu" diyor. Nitekim Johnson, annesinin katkılanru unutmayacak, her yarışta soluğunu tutup gözlerini kapayan ve dua eden annesi için para kazandığı yıllarda birev alacak, onunla birlikte yaşayacaktı. Amaç gaüp gehnek değiL, katümak CÜNEYT KORYÜREK SEVL Modern olimpiyatların 24'üncüsü Seul'de başladt. Aslmda otimpiyatlar Güney Kore için 1981 yuında, oyunlann Seul'e verilmesi ile başlamıştı. Gorünüşe göre bu seferki olimpiyatlar, şimdiye dek yapılanlann belki de en muhteşemi olacak. Zira Uluslararası Olimpiyat Komitesi'nin 176 üyesinden 16O'ı bu oyunlara katüıyor. Katümayanlar arasmda, eksiklikleri en çok hissedilecek iki ülke var. Bunlar Küba ve Etyopya. UOK Başkanı Samaranch, geçen gün yaptığı bir konuşmada, oyunları da şimdiye kadar tatbik edilmeyen bir kuralı uygulayarak, isteyen ülkenin son ana kadar oyunlara katılabileceğini söyledi. Ama çok iyi bir diplomat olan Samaranch, gülerek ilave etti: "Küba'nm katılması Küba Olimpiyat Komitesi'nin elinde değü. Buna ancak bir kisi karar verir.'' Samaranch, adını vermeden Fidel lü kaslanna, heybetine bakmayın. Yüzünün güldüğu fotoğrafların sayısı öylesine ender ki... 30 AraBu kez kim geçecek? Yeryüzülık 1961 'de Jamaica'da dar gelirnün en hızhsı, dünya rekortmeni li posta memurunun beşinci çocuBen Johnson mu, Los Angeles'ğu olarak dünyaya gelmiş. Yokin dört altın madalyalı süper atsulluk bir yandan, bir de kekemeleti Cw1 Lewis mi? Soru bu ya, lik. Zor yıllar olmuş bunlar Ben gel çık çıkabilirsen işin içinden. için. Derken Kanada... 24. oyunlara damgasını vuraJohnson garip bir adam. GüçLisede kekemeliğinden dolayı özel bir sınıfta okuduğu günlerde ağabeyi Edward'ın yüz metre 10.4'lük derecesiyle üniversite bursu kazanması, o güne değin sadece koşan Ben'in gözlerini açCastro 'dan söz ediyordu. veya bronz madalyanın hiç olmazsa masına yetecekti ve okulu da bıBoksorleri ve daha bir hafta önce dünya birkaçını kazanmak için Türkiye'nin çok rakıyordu. yüksek atlama erkekler rekorunu kıran iyi hazırlandığını söylemek olanaksız. "Bu karanmın büyük bir risk Sotomayer ve diğer atletleri ile Küba Buna rağmen Türkiye, ilk kez spor dalı oldoğanu biliyordum. Başanlı burada yokluğunu hissettirecek. Diğer dışında, olimpiyatlarda kendini olacaktım, ama ya sakatlansaytaraftan, genellikle uzun mesafelerdeki göstermek fırsatını Seul'de buldu. dım. Diplomasız ne yapabilirmuhteşem atletleri ile de Etyopya, 1984 Batılılar artık Olimpiyat Oyunları 'na dim?" diyor Ben. Yine de riski Los Angeles'ta olduğu gibi gene pek çok "festival" diyorlar. Bu kelimenin göze almıştı. madaiya kaçıracak. Türkçede kullamlan ve anlaşılan Atletizmin bu denli ağır bastıTürkiye'nin Naim dışında pek bir şey anlamını ele alırsanız, buna sirk demek ğı günlerde Ben'in rakip takımdan yapması güç. Tecrübesiz okçularımız, gerekir. Aslmda kökeni Batı'dan gelen arkadaşı Glen Brown, " O zamanbelki biri hariç, iddiasız güreşçilerimiz, festival kelimesi, bir coşku, bir kültür ve lar iyi bir atlet olacagım ciddiye iyi bir kura ile ancak semi finallere sanat karışımı bir olayı simgeliyor. almamıştık doğrusu. Oyle, büyük yükselebilecek boksörlerimiz dışında pek tstanbul Festivali dendiğinde sanat ve bir yeteneği de yoktu. Aniaşıltnazbir şeyler yapamayız. Atletlerimiz kültür akla geliyorsa, çok ktsa sürede dı bizim için" diyor. Tıpkı Johnkonusunda daha geniş bilgiyi sonra olimpiyatları artık bir spor, sanat ve son'u zirveye çıkaran antrenör vermek istiyorum. Zira oyunlarda kültür kansımı büyük bir olay olarak Cariiy Francis gibi: atletizm ikind hafta içinde başlıyor. görmek zorundayız veya buna alışmamız Ama bütün bunlara rağmen, gene de bir "Dogrusu onu ilk gördiiğümgerek artık. şeyi unutmamak gerek. Baron de de etkilenmemiştim. 1.60 boyunBu nedenle Seul'de, bu kültür ve sanat Coubertin'in dediği gibi, "Amaç, gaüp da, 60 kiloydu. Fiaksel yapısımn kavramı içinde, Türkiye gayet iyi temsil gelmek değil, katıhnak." bu denli gelişeceğini sanmıyorediliyor. Güney Kore'nin olimpiyatlara Ama 23 çeşitli spor dalında her birinden dum. Ama altı ayda 20 kilo alırtalip olmasınm ve "ben de varım" 237 adet dağıtılacak olan altın, gümüş ken 18 cm uzadı." deyişi yer alıyor. Francis'le çalışmaya başlayan Derteyen: NERGİZ KIZIK OLİMPİYAT PROGRAMI SPOR DALLARI EYLÜL EKİM 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 1 2 • AÇILIS TÖRENI • OKÇULUK ATLETİZM 8ASKETB0L BOKS KANO BİSİKLET BİNICILIK ESKRİM FUTBOL •• • • • • • • • Berlin, TokyoHelsinki ve Londra Olimpiyatı, düşmanlıkyıllanna kurban gitti 3 olimpiyat oyıımına savaş engeli Diğer renktaşları gibi teninin zorluklarını fazla çekmemiş biri Carl Lewis. Los Angeles Olimpiyat Oyunlan'nda yüz, ikiyüz, CİMNASTIK 4 x 100 ve uzun atlamada birinci HENTBOL olarak altın madalyaları toplarken bütün dünya ondan söz edi ; HOKEY • yordu. Burada yüz metrede JUDO 9.99'luk zamanla Ben Johnson'u geride bırakan Lewis, 200 metre MPENTATLON de 19.80, 4 x 100'de 37.83 ve uzun KUREK atlamada 8.54'lük derecelere imATCILIK zasını atıyordu. Madalyalar, iyi ve şatafatlı bir YUZME yaşamı her şeyin üstünde tutan MASATENISI j Carl'a bu olanağı sağlıyordu. Su i gibi para kazanmaya başlayan TENİS Carl, modern giysileriyle partiler VOLEYBOL •1 de, sahnelerde boy gösterirken plak doldurmaya kalkıyor, aktör HALTER lük denemelerine bile soyu GÛREŞ nuyordu. YELKEN KAPANIŞTORENI Ve Roma •• • • • I I •H t 1 1896'dan bu yana düzenlenen 20 olimpiyat oyununda dünya tarihine geçecek, insanoğlunun üstünlüğünü belgeleyecek sayısız olaylar var. Spor Servisi Seul'de yapılan olimpiyat oyunları, modern olimpiyatların 24'üncüsü. Savaş nedeniyle yapılamayanlar da bu sayının içinde. 1916 Berlin, 1940 TokyoHelsinki ve 1944 Londra hep savaş yıllannın içinde olimpiyatları unutmak zorunda kaldılar. 1896'dan bu yana organize edilen 20 olimpiyat oyununda dünya tarihine geçecek, insanoğlunun üstünlüğünü belgeleyecek sayısız olay vardır. Bunlara kısaca değinelim. 1 9 8 6 Atina: Yalnızca 311 erkek sporcunun katıldığı ilk oyunlarda 9 dalda 13 ülke yarıştı. 19OO P a r i s : 17 dalda 22 ülkeden 1319 erkek ve 11 bayan sporcu yanştı. 1 9 0 4 Sl. Lmıis: 12 ülkeden 14 spor dalında 68i erkek ve 6 bayan sporcunun mücadele ettiği oyunlar 4.5 ayda tamamlanabildi. 1908 Londra: 22 ülkeden 1999 erkek ve 36 bayan sporcu 22 dalda yanştı. Daha önce Roma'da düzenlenmesi planlanan oyunlar, İtalya'nın mali sorunlannı öne surmesi nedeniyle tngiltere'de gerceklestiridi. 1912 Stockholm: 27 ülkeden 13 spor dalında 2490 erkek ve 57 bayan sporcu yanşmalara girdi. Elektronik kronometre sistemi ilk kez bu olimpiyatlarda yer aldı. 1916 Beriin: 1. Dünya Savaşı nedeniyle yapılamadı. 1920 Anvers: 29 ülkeden 2543 erkek, 64 bayan sporcu 21 dalda müsabakalara katıldı. Savaştan yenik çıkan Avusturya, Bulgaristan, Almanya, Macaristan ve Türkiye oyunlara katılamadı. 1924 Paris: 17 dalda 2956 erkek ve 136 bayan sporcunun katıldığı oyunlarda, boks ve eskrim miisabakalannda çıkan olaylar nedeniyle Fransız izleyiciler, diğer ülkelerin milli marşlan sırasında protesto gösterileri yaptılar. 1 9 2 8 Amsterdam: 46 ülkeden 2724 erkek ve 290 bayan sporcunun 14 dalda yarıştığı 8. Yaz Oyunları'nda bayanlar, tenis, golf, okçuluk, yelken, yüzme ve eskrimin yanı sıra ilk kez atletizm dalında mücadele ettiler. 1932 Los Angeles: 1281 erkek ve 127 bayan sporcu 37 ülkeden 14 dalda yanştı. Dünyayı sarsan ekonomik kriz nedeniyle 1908'den bu yana en az katılımın olduğu oyunlarda iik kez otomatik zamanlayıcı ve foio finiş makinesi kullanıldı. « 1936 B e r l i n : 49 ülkeden 3738 erkek ve 328 bayan sporcunun 19 dalda mücadele verdiği bu oyunlar, Hitler'in siyasal propagandası altında geçti. Hitler'in "üstün ırk" savını rekortmen ABD'li zenci atlet Jesse Ovens kazandığı başarılarla çürüttü. 1940 TukvoHelsinki: 2. Dünya Savaşı nedeniyle yapılamadı. 1944 Londra: 2. Dünya Savaşı nedeniyle yapılamadı. 1 9 4 8 Londra: 59 ülkeden 3714 erkek ve 3«5 bayan sporcu 17 dalda müsabakalara katıldı. Almanya ve Japonya'nın çağnlı olmadığı Londra Olimpiyatlan'nda Sovyetler Birliği dışındaki Doğu Bloku ülkeleri de ilk kez yer aldılar. 1952 Hehiinkl: 17 dalda 69 ülkeden 4407 erkek ve 518 bayan sporcu madaiya mücadelesi verdi. Sov BASEBOL 1985'te San Jose'de yapılan ya• * !• • nşlarda ilk kez 10.01 'le Levis'i ge TAEKVVONDO ride bırakan Ben, Moskova'daki iyi niyet oyunlannda 9.95 ile tüm zamanların en iyi derecesini yapıp, 30 Ağustos 1987'de Roma'da yapılan dünya şampiyonasına gelmişti. Ama yine de herkesin fann^ln^^* " " ^ ^ P vorisi Lewis'ti. Ben'in 1986'da Zürih'te 60 metrede kırdığı reko •n^tm'f^ / ^M: run bile 100 metreye yeteceği, uzak bir olasıhktı. Ama herkesin gözünü açması için Ben'in, Roma'da, Lewis'in 1.5 metre önünde 9.93'lük derecesi sanki gerek 19'* '• * ^•TnVnVnn¥/ liydi. 'J*^^ A^Bn^BnS Bu yarışta en büyük silahı iyi konsantre ve mükemmel çıkışı gerçekleştiren Johnson, daha startta 0,067'lik bir zaman kazanmıştı. 60 metreyi 6.83'le geçen Ben'i, Carl, ancak 80. metrede aBlK. yakalayabilmişti, ama geçeme^^••^••^••^•nHBn^BBB^ ' mişti. Yarışın ardından Carl, bazı atletlerin doping yaptığını, bunun testlerle belirlenmediğini söylerken Ben'in ismini vermiyordu ancak herkes Ben'i kastettiğini biIiyordu. Lewis, daha da ileri giderek "Johnson, doğnı bir start yapmadı" bile demişti. 1 • I • I nn^Ln^Lv « ^ ^ n f ^ ^ ^ ^ ^ C ^ Jl^lnB "'^BT • ^ ^ ^ H dinH ' "^^^•VHMV ' a^ânH ~!>'vrsBaai^HH ^l^nnnnVB^Bn^Bn^Bn^BnV^ aSftn^B Ve Zürih Bu kez favori inanılmaz dünya rekorunun sahibi Ben Johnson'du. O her ne kadar Roma'dan sonra Köln'de yapılan uluslararası yarışmada Lewis'e geçilmişti ama bunu fazla önemseyen yoktu. Olimpiyat ve dünya şampiyonalanndan sonra atletizmin en popüler yarışlanndan Zürih Grand Prix'ine, sakatlığından dolayı iyi hazırlanamayarak gelse de Ben'i favori gösterenler çoktu. Geçen ayın 17'sinde koşulan yarışta Ben, hatalı çıkış yaparak önemli bir avantajı yitiriyordu. tkinci kez verilen startta Ben, koşuya yine önde başlamıştı, ancak bu kez Lewis, 50. metrede Johnson'u yakalıyor ve 9.93'lük bir dereceyle ipi önde göğüslüyordu. Yumruklan havada, tribünleıc şov yapan Carl, "İşte gerçek, işte gerçek" diye haykırırken, bu koşuda ancak üçüncü olan Ben, suskunluğu yeğliyordu. bir tek şey söyledi Johnson "Sakallığım nedeniyle iyi hazırlanamadım" ve gerçek düello için Seul'u gösteriyordu. Öyle görülüyor ki sakatlık ya da olağanüstü bir gelişme olmazsa şu anda hassas bir dengede duran terazinin kolları çok ince bir aynntıyla oynayacak. Neredeyse 24. oyunlara damgasını vuracak BenCarl rekabeti, büyük bir ilgiyle bekleniyor. GÜREŞTE ALTIN ADAMLARIMIZ Hamit Kaplan (1956 Melboum) ve Ahmet Bilek (1960 Roma) altın madaiya sevincini payiaşırken 23 olimpiyat oyununda 23 altın madaiya Bu yıl 24'üncüsü yapılan Yaz Olimpiyatlan'nda Türkiye şimdiye değin toplam 23 altın madaiya kazandı. 92 yıllık tarihinde olimpiyatlara 13 kez katılan Türkiye, birincilik kürsüsüne ancak güreş takımlannm sporcularıyla çıktı. Altın madalyalı olimpiyat şampiyonlarımız şunlar: AdıSora* Yıh Yaşat Erkan 1936 Mefcmet Oktav 1948 M e n M I Ahmet 1948 Nasriı Ak» 1948 Gazanfer Bikje 1948 Celal Atik 1948 Ya$w Dafiu 1948 Hasan Benricl 1952 Bayram Şit 1952 Hanrtt Kaptan 1956 Mttkat Bayrak 1956 M t t t a f ı Datıstanlı 1956 Mustafa D»jı$tanlı196C Afemet Bilek 1960 Hasan fiAngör 1960 bmet Ath 1960 Mazaklr SIBe 1960 Mltkat Bayrak 1960 Teirflk Kış 1960 KâzM Aytraz 1964 IsmailOtan 1964 Mabmıt Atalay 1968 A a m t Ayık 1968 Yfri Berlin Londra Londra Londra Londra Londra Londra Helsinki Melsinki Melbourne Melbourne Melbourne Roma Roma Roma Roma Roma Roma Roma Tokyo Tokyo Meksiko Meksiko Bransı Güreş (Gre. Güreş (Gre.) Güreş (Gre.) Gureş (Ser.) Güreş (Ser.) Güreş (Ser) Güreş (Ser.) Güreş (Ser.) Güreş (Ser.) Güreş (Ser.) Güreş (Ser) Güreş (Ser.) Gureş (Ser.) Gureş (Ser.) Güreş (Ser.) Güreş (Ser.) Güreş (Gre.) Gureş (Gre.) Güreş (Gre.) Güreş (Gre.) Güreş (Ser.) Güreş (Ser.) Güreş (Ser.) KiteH 61 62 Ağır 57 62 67 73 52 62 Ağır 73 57 62 52 79 87 62 73 87 70 78 78 97 KANLIOÜMPİYAT Münih Olimpiyat Oyunları gerillalann İsrailli sporcuların kampını basması sonucu kana bulanmış, 17 ki şinin hayatını yitırdiği baskından sonra olimpiyat köyîı eşofmanlı, elleri silahlı koruma görevlileriyle dolmuştu. yetler Birliği'nin olimpiyat sahnesinde ilk kez göründüğu ve gücünü gösterdiği bu oyunlar, organizasyon yönünden oldukça başanlı geçti. 1956 Melbourne: 67 ülkeden 2958 erkek ve 384 bayan sporcu 17 dalda yanşmalara katıldı. Olimpiyat oyunları "boykot" kavramıyla ilk kez lanışlı. Mısır, Irak ve Lübnan, Siiveyş Kanalı olayı nedeniyle İsrail'i; Hollanda, İspanya ve İsviçre de Sovyetler Birliği'nin Macaristan'ı işgalini protesto nedeniyle Olimpiyatlara katılmadılar. 1960 Koma: 84 ülkeden 17 dalda 4738 erkek ve 610 bayan sporcunun katıldığı müsabakalara ilk kez ırkçı beyaz azınlık yönetimindeki Güney Afrika Cumhuriyeti de ilgi gösterdi. 19«4 T o k v o : 94 ülkeden 4457 erkek ve 683 bayan sporcunun 19 dalda katıldığı yansmalardaıı, Kuzey Kore ve Kndonezya çeşitli nedenler ileri sürerek çekildiler. 1968 Mexieo City: 113 ülkeden 4750 erkek ve 781 bayan sporcu 18 U«uüa mukauciv cili. Sıjaiu allcıicııa ilk kez üstünlüğünü kabul ettirdiği 19. Yaz Oyunları'nda, 2 ABD'li atlet şeref kürsüsünde siyahlara yapılar. baskılan protesto etti Bu oyunlarda ilk kez bazı bayan sporcular kuşku üzerine cinsiyet testinden geçtiler. Mexico City'nin yüksek rakımh olması nedtniyle atletizmde uzun yıllar erişilemeyen 3 dünva rekoru kırıldı. 1 9 7 2 Münih: 122 ülkeden 6659 erkek ve 1171 bayan sporcunun 21 dalda katıldığı bu oyunlar, tarihe kanlı olimpiyat olarak geçti. İsrali'de hapisle bulunan 200 arkadaşlannın serbest bırakılmasını isteyen Filistinli gerillalar, tsrailli sporculann kampını basarak 11 İsrailliyi öldürdüler. Çıkan silahlı çatışmada, 5 terörisl ve 1 polis memuru da hayatını kaybetti. Oyunlara 34 saat ara verildikten sonra yeniden başlandı. 1976 Montreal: 92 ülkeden 4915 erkek ve 1274 bayan sporcu 21 dalda yanştı. Uzun bir aradan sonra boykotlar zindri bu olimpiyatlarda yeniden başladı. Afrika ülkeleri, rugby takımının Güney Afrika'ya yaptığı ziyaret nedeniyle Yeni Zelanda'yı protesto ederek oyunlara katılmadılar. 1980 Moskova: 81 ülkeden 4320 erkek ve 1192 bayan sporcunun 21 dalda katıldığı bu olimpiyat oyunlan da boykotlardan nasibini aldı. Ev sahibi ülkenin Afganistan'ı işgalini proteslo eden basta ABD olmak üzere Batı Bloku ülkeleri oyunlara girmediler. 1 9 8 4 Los A « g e l e s : Moskova'daki boykota karşıhk olarak bu kez Doğu Bloku'nun katılmadığı 23. Yaz Oyunlarf nda rekor denebilecek sayıda (140) ülkenin 21 dalda 5548 erkek ve 1620 bayan sporcusu katıldı.