Katalog

) AĞUSTOS 1988 EKONOMİ CUMHURİYET/9 TÜRKİYEUen Konkordato Komiseri Sümer Altay: ALTINDÖVİZ SERBEST PÎYASADA DÜN Dolar (satış) 1495 Mark (satış) 787 Ata LJra (sa&ş) 140.000 M. BANKASI'NDA BUGÜN Dolar (ddvız alış) 1478.46 Dolar (efektif satış) 1496.20 Mark «lövız alış) 778.34 Mark (efektıt satış) 787.68 Interbank faizi % 61.11 Narin'in borçları 207 milyar değü Halit Narin'den alacaklı bankaların temsilcileri "kefaletleri" de alacak gibi kaydettirdiklerini doğruladılar ve "Borçlar kadar kefaletler de söz konnsudur. Gerçek borç rakamı 8090 milyar lira dolayındadır" dediler. Ekonomi Servisi Konkordato Komiseri Sümer Altty Halit Narin'in 5 şirketi için yaptırılan toplam 207 milyar liralık alacak kayıtlannın tümunu borç saymanın "yanlış" olduğunu söyledi. AJtay, grup içindeki "borç kefaletlerinin"de borç gibi yazdırıldığını, gerçek borcun 4. lcra Tetkik Mercii'nın incelemesınden sonıa ortaya çıkacağını soyledi. Alacaklı bankalar da, Halit Narin'in şirketleri için Konkordato Komiserliği'ne yaptırılan alacak kayıtlarının kefaletlerden dolayı şişkin görunduğünu doğruladılar. Konkordato Komiseri Avukat Sumer Altay, Halit Narin'in 5 şirketi için yaptırılan toplam 207 milyar liralık alacak kaydının tumunun borç sayılamayacağını söyledi. Borç kaydında kefaletlerin de kaydettirildiğini belirten Sumer Altay, "Alacak kaydı borcu yansıtmaz. Borçla birlikte alacak kaydı yapnran kefaletlerin de borç gibi toplanması yanlış. Burada gerçek borç ne kadar, kefalet ne kadar onun belirlenmesi gerekir. Kefaletleri ayırdıklan sonra tekerrar borç kayıtlan ortaya çıkar. Narin'in beUrtilen borçlan işte bn kefaletlerden dolayı kabank göruliıvor" dedı. Sümer Altay, bankaların kefaletleri de alacak kaydı yaptırmalarının "normal" olduğunu söyledi. Altay, Narin'i kaydettirilen alacaklar hakkında beyana çağırdıklarını ve bunun için bir haftalık sure tanıdıklarını söyledi. Sümer Altay, bu sure sonunda borçlunun itiraz edeceği alacaklarla Ugilı dosyaları 4. İcra Tetkik Mercii'ne ileteceklerinı ve kararı orasının vereceğini sozlerıne ekledi. Öte yandan, Ankara Biiromuzun habenne gore, alacaklı bankalar, işadamı Halit Narin'in 200 milyar liralık borç rakamma itırazına hak verdiler. Narin'in değişik şirketlerinin birbirine kefaletlerinin de borç rakamına yansıdığını belirten bir bankacı, "Narin'in gerçek borcu 8090 milyar lira dolayındadır" dedi. Narin'in geçen hafta sonunda basında yer alan açıklamalarını değerlendiren alacaklı bankalardan birirun üst düzey yöneticisi konuya ilişkin şu bilgiyı verdi: "Hukuki yönden konkordato masasına butun alacaklann kaydettirilmesi gereklidir. Bu nedenle sadece şirketlerin borçlan değil, bunların birbirlerinin borçlanna kefaletleri de kaydettirildi. Ancak eğer tahsilal olursa dogaldır ki, 200 mifoar duzeyini bulmayacak. Çunku burada borçlar kadar kefaletler de söz konusu. Gerçek borç rakamı 8090 milyar lira dolayındadır." Konkordato karanmn temyizine gittiklerini anımsatan banka yöneticisi, karann aleyhlenne çıkması halinde de konkordatonun ancak alacaklılann üçte iki çoğunluğu ile uygulamaya konabileceğinin altını çizdi. faizi düşmedi İSTANBUL (AA) Yeni mevduat faiz oranlan dun yürürlüğe girdi. Mevduat faiz oranlarının 1 ila 5 puan arasında aşağıya çekilmesi, kredi faizi maliyetlerini 1.25 puan düşürdü. Ancak kredi faizlerinde berhangi bir düşuş beklenmiyor. Bankaların kredi birimlerinin sorumlulan, mevduat faizi oraıılarının aşağıya çekilmesinin piyasaya yansımasının beklenmediğini kaydettiler ve kredi maliyetlerindeki 1.25 puanlık düşüşü resmi kredi faizi oranlannda göstermeyeceklerinı belirttiler. Merkez Bankası'nın kısa bir süre once mevduat munzam karşılıklanndaki oranı yüzde 16.5'ten yuzde 17'ye yükselttiğine işaret eden bankacılar, şunlan söylediler: "Merkez Bankası'mn, karşılığında hiçbir faiz vermediği bn mevduat munzam karşılıklannın oranını 0.5 puan arttırması, esasen kredi faizi maliyetlerini >ukseltmişti. Şimdi mevduat faizi oranlannın 15 puan aşağıya çekilmiş olması, moduat munzam karşılıklanndan doğan maliyel artışını karşıtı>or. Geriye de onemli bir şey kalmıyor." Petlas'ta üretim 89 nisanında ANKARA (ANKA) Petlas tarafından Kırşehır'de kurulan Türkıye'nin ilk uçak lastiğı tesislerinde deneme uretimıne, 1989 yılı nisan ayında başlamlacağı bildirildi. Petlas Genel Müdurlüğü yetkililerinden alınan bilgıye göre montaj çalışmalarımn yüzde 95'iik bölumü tamamlanan tesislerde ilk aşamada "kara taşıt lastiğı" daha sonra da uçak lastıği üretimi gerçek leştirilecek. Alınan bilgilere göre uçak lastıği üretimi Ingiliz Dunlop, kara taşıt lastiğı ise Çekoslovakya Technoexport fîrmast lisansı ile yapılacak. Dolar 1.90 markı geçti 1.90 mark sımrını aşarak son 1.5 yılın en yüksek düzeyine ya Savaşı'ndan bu yana en düşük düzeye inmişti. Dolar, böylece mark karşısında bu taçıkan dolann hızı merkez bankası müdahaleleriyle kesilebildi.rihten bu yana yüzde 22 oranında değer kaEkonomi Servisi Uluslararası borsalarda uzun süredir tırmanışını sürduren ABD Dolan, haftanın ilk günü 1.90 mark sınırım aşarak son 1.5 yılın en yüksek değerine yaklaştı. Dolar, Frankfurt Borsası'nda 1.9010 marka çıkarken Londra'da 1.9004 marktan işlem gördü. Körfez'deki barış umutlan, Londra Borsası'nda tngiliz Kuzey Denizi ham petrolünün varilinin 15.35 dolara çıkmasına neden olurken aitının onsu 431.85 dolara geriledi. Dış borsalarda geçen cuma günü 1.88 marktan işlem gören ABD Dolan, dün sabah Tokyo Borsası'nda 1.9020 marka daha sonra da 1.9045 marka çıktıktan sonra günü 1.9010 marktan kapadı. Dolar Tokyo'da 133.97 yenden kapandı. Frankfurt Borsası'nda ise 1.9010 marktan kapanan Amerikan para birimi Londra'da 1.9040 marka çıktıktan sonra gün sonunda 1.9004 marktan işlem gördü. Borsa uzmanlan dolann gün sonuna doğru 'hızının kesilmesini', Federal Almanya Merkez Bankası'mn (Bundesbank) piyasalara müdahale ederek 300 milyon dolar satmasına bağlıyorlar. Dolann tırmanışını yorumlayan uzmanlar, ABD Merkez Bankası'nın (FED) ekonomik büyüme ile birlikte ortaya çıkabilecek enflasyonu önlemek için kısa vadeli faizleri yükseltebileceği yolundaki beklentilere dikkati çektiler. Borsacılar geçen cuma gunü açıklanan temmuz ayı ABD işsizlik rakamlannın dolann tırmanmasında etkili olduğunu belirtiyorlar. Dolar, mark karşısında en son 12 Ocak 1987 tarihinde 1.9175 mark ile en yüksek değerini almış, 4 Ocak 1988 tarihinde de 1.5615 paritesı ile bu para karşısında 2. Dünzanmış oldu. Uzraanlar, 16 ağustos günü açıklanacak ABD'nin haziran ayı dış ticaret açığı rakamlanrun düşük çıkması halinde dolann değer artışının devam edebileceğini ve 1.95 mark paritesine kadar çıkabileceğini savunuyorlar. Uzraanlar, dolann değer kazanmasında ABD yönetiminin başkanlık seçimleri öncesindekı politikasının da etkili olduğunu ifade ediyorlar. Körfez Savaşı'nın sona ermesiyle OPECte üretim fazlasının kısılması yoluna gidileceği yolundaki beklentiler ise petrol fiyatlarının artmasına neden o!du. Londra Borsası'nda ekim teslimı Ingiliz Kuzey Deniz Brent petrolünün varili 35 cent artışla 15.35 dolara yukseldi. Londra'da aliının 31.1 gramlık onsu da yarım dolar gerileyerek 431.85 dolara düştü. Dolann hızh nrmamşı dün tüm uluslararası borsalarda seansların hareketli geçmesine neden oldu Gecen 31 arahkta yalnızca 1 5690 mark eden doiar, bu yılbaşından ıtıbaren "inişlı çıkışlı" tırmanışla dun 1.90 markı yakaladı Batı Sigprta 4 yaşında İZMİR (AA) Yaşar Grubu şirketlerinden Batı Sigorta, 4. çalışma yılını tamamladı. Şirketin 1988 yılmın ilk altı ayında yuzde 115 prim artışı sağladığı açıklandı. Batı Sigorta Genel Muduru Faruk ömruuzak, geçen yıl da yüzde 118'lık prim artışı sağladıklannı hatırlattu Tîcaret hacmi arttınlmalı tSTANBUL (AA) Devlet Bakanı Yusuf Bozkurt Özal, Sovyetler Bırliğı'nden almacak doğalgaz karşılığı öngörulen 1 milyar dolarhk ticaret hacminin, enerji fıyatlanndaki düşuşe paralel olarak 300 milyon dolar düzeyine indiğını belirterek, ortaya çıkan açığı n kapatılması ıçın karşıhklı olarak değişık mal türleri arayışına gırilmesı gerektiğini söyledi. TürkSovyet Iş Konseyi'nin 1. yıllık olağan toplantısı Istanbul'da başladı. Devlet Bakanı özal toplantıda, Sovyetler Birliği'nin Turkiye'nin en buyük komşusu olduğunu, ancak en fazla ticaret yaptığı ulke nitelıği taşımadığuu kaydetti. Özal, "Bu durumu düzeltmek istiyonız" dedı. TurkSovyet Iş Konseyi Türk tarafı Başkanı Nihat Gökyiğit de halen tatmin edici düzeyde bulunmayan TürkiyeSSCB ekonomik ilişkilerinin gelişmesine hizmet için kurulan tş Konseyi'nin, her iki kanatta da ilgiyle karşılandığıru ve resmi makamlardan büyük destek gördüğünü kaydetti. Konseyin Sovyet tarafı Başkanı Nikolai Melnikov da konuşmasında, iki ulke arasındaki ekonomik işbirhğinin boyutlarının arttırümasının öngörüldüğüne işaret etti. Türk Sovyet İş Konseyi toplandı: Bagfaş'tan gübre dışsatunı Ekonomi Servisi Bandırma Gübre Fabrikaları 'nın (Bagfaş), Sovyetler Birliği ile aralarmda Suriye, Pakistan, trun, Bulgaristan, Fransa ve Italya'nm da bulunduğu Ortadoğu ve Avrupa ulkelerine 46 milyon dolar karşılığında, 231 bin ton gubre dışsatımı gerçekleştirdıği açıklandı. Bagfaş Genel Müdiirü Kemal Gencer, dün yaptığı açıklamada 1988 yılının ilk 7 ayını kapsayan bu rakamları yıl sonuna kadar arttırmaya kararlı olduklarmı belirtti. Kömüre bir zam daha Enflasyona endekslenen kömüre, ağustos zammı da yapılınca üç aylık zam mikiarı yüzde 44'ü buldu. Son zamla birlikte kömürün tonu 70 bin liraya kadar çıkarıldı. Çalışan kadmlar ve erkekler 1664 yas arası kadm ve erkek nüfusunda caiışanla'in I Kathn oranı O&*«* 100 Tavukve yoğurdazjam ANKARA (AA) Et ve Balık Kurumu (EBK), uretüği tavuk etinin kilosuna 100 lira zam yaparken, özel sektöre ait Birtat Süt Mamülleri Fabrikası da ürettiği yoğurdun fiyatlarıru 50 ila 200 lira arasında arturdı. EBK'nin ürettiği tavuk eti daha önce 2 bin 100 liradan satılmakla iken, yuzde 5 oranında zamlanarak, dünden itibaren 2 bin 200 liradan satılmaya başlandı. İthal dumanaltı ANKARA (ANKA) Çarpıcı rakamlarla ozendirilen ithal sigaralar, Türkiye'deki tiryakilerin gözdesi durumuna geliyor. Tekel'in sıgaradan elde ettiğı her 3 birim gelirın l'i ithal sigaralarla sağlanıyor. Tekel Genel Müdurluğu verilerinden yapılan derlemelere göre, geçen yıl içinde iç piyasaya 2 trilyon 13 milyar 52 milyon lira tutannda yerli yabana sıgara ve tütün ürünü verildi. Konut edindirme yardıım eridi KentKoop Genel Başkanı Murat Karayalçın, kullammı başlatılan konut edindirme yardımı için "Bu yardımı kimse hesaba bile katmıyor" dedi. Türk tnşa Başkanı Hamzaoğlu da "Toplanan para nerede belli değil. Zaten bir işe de yaramaz" şeklinde konuştu. tZMİR (Cumhuriyet Ege Burosu) Konut Edindirme Yardımı'nın kullanılmasına başlanırken bu yardımın, "enflasvon karşısında eridigi" bildirildi. Başbakanhk Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı tdaresı Başkan Yardımcısı Mahmut Okutan, fondan 2.5 milyon kişınin yararlanacağını belırterek, "Bu, bu>uk olçude 35 yıl sonra vatandaş için önemli bir yardım miktarına ulaşır" dedi. KentKoop Genel Başkanı Murat Karayalçın, "Kimse bu parayı hesaba bile katmıyor, hiçbir anlaraı yok" derken, Turklnşa Genel Başkanı Mevlut Hamzaoğlu da "Toplanan para nerede belli degil, zaten hiçbir işe yaramaz" dıye konuştu. Konut edindirme yardımı kesintılerı 1987 yıh ocak ayında başlamıştı. Y'asa uyarınca, net alanı 75 metre kareyi geçmeyen konutlar için kullanılabilecek olan bu fondan konutu bulunmayanlar 18 ay, konutu bulunanlar ise 36 ay sonra yararlanabilecek. Memurlar, işçiler ve bunların emeklilerinin kullanabileceği yardıma hak kazananlardan konutu bulunmayanlar 1 temmuzdan başlayarak Turkiye Emlak Bankası'nda toplanan yardım hesabını kullanmaya başladı. Konut edindirme yardımı kesintileri 3 bin 500 lira ile başladı, 15 bin liraya dek yukseldi. tşadamları bu kesintilere büyuk yon kişi yararlanacak." Mahmut Okutan, konut edindirme yardımının "35 yı) sonra" işe yarayacağım söylerken, kooperatifçiler ile muteahhitler bu yardımın ne bugun ne de 35 yıl sonra hiçbir işe yaramayacağını söyledıler. KentKoop Genel Başkanı Murat Karayalçın bu yardımı "ciddiye" almadıklannı Başbakanhk Toplu Konut ve Kamu Orvurgulayarak sözlerini şöyle sürdurdu: taklığı tdaresı Başkan Yardımcısı Mahmut "300500 bin liralık bir yardım bngunun Okutan, seçım haberlerinin gundemde ilk sıraya yukselmesiyle birlikte, "kredi koşullannda hiçbir işe varamaz, kimse zamujdeleri" vermeye başladı ANAP'lı Baş ten bunu hesaba bile katmıvor. Hiçbir ankan Burhan Özfatura ile birlikte konutla lamı yok. 200 bin lira peşin veriyorlar, sonpek ilgısı olmayan kent turlarına çıkan ra da taksit taksit onemsiz miktarlar veriOkutan, daha sonra da "fonun nasıl yorlar. Maksimum değere ulaşsa bile anbaşanh" olduğunu anlattı. Okutan, Ko lamı yok, enflasşon karşısında 300500 bin nut Edindirme Yardımı Fonu'nda 400500 lira gibi rakamların degeri kalmadı." milyar lira dolayında para biriktiğini beTurklnşa Başkanı Mevlut Hamzaoğlu lirterek şunları söyledi. da konut edindirme yardımının kımseye "Bu 20 yıl sürecek bir program. Buyük bir yararı olmayacağını savunarak, "Bu, ölçüde ancak 35 yıl sonra vatandaş için işverenlerin sırtına bindi. Yeni bir yuk geönemli bir yardım miktarına ulaşır. Meb tirdiler. Toplanan para nerede belli değil. lağlar şu anda çok yüksek değil. \ atandaş Enflasvon erilti zaten, enflasyona direnbunu Konut Fonu'na olan borcu için de me olanağı kalmadı, bu para da hiçbir işe kullanabilir. Bu tondan >aklaşık 2.5 mil yaramaz" dedi. tepki gösterirken, bunun "siyasal bir yatınm" olduğu, yardım miktarının "kayda değer" olmadığı göruşunu savundular. 1 temmuzda kullamlmaya başlanan fondan başlangıçta peşin olarak 200 bin lira, daha sonra ilk 6 ay her ay 13 bin, ikinci 6 ayda 16 bin lira kredi veriliyor. Ekonomi Servisi Enflasyona endekslenen komure ağustos zamları yapılmaya başlandı. Istanbul komür piyasasınm yarısını elinde bulunduran Yer Holding'e aıt komur ocaklan, dun komürün ton fıyatına yuzde 5.8 zam yaptılar. Kömurtın şehir içi perakende satış fıyatı ise 65 bin liradan 70 bin liraya çıkarıldı. lstaııbul kömur pazarının yaklaşık yarısını elinde tutan Imsık tşletmeleri'nin de en geç 10 gun içinde fîyatlarını yuzde 10 arttıracağı bildirildi. tstanbul kömur piyasasının yaklaşık yansına sahip Imsık Işletmeleri, ağustos zammını 10 gun sonra yapacak. Şirket yetkililerinden aİınan bilgiye göre, yüzde 10'da tutulacak bu zamla birlikte Imsık tşletmeleri'nde kömurün ton fıyatı 52.360 lira olacak. Imsık tşletmeleri'nin perakende komür satış fıyatı ise 59.920 liradan 66.000 liraya çıkarılacak. Yapılan bu son zamla birlikte haziran ayında açılan bu yılki komür mevsiminde fiyatlar toplam yüzde 44 arttırılmış oldu. Haziran ayı başında Yer Holding'e bağlı ocaklarda kömurun fıyatı 35 bin lira idi. Son yapılan zamla 50.400 liraya çıkan kömüre 70 gün içinde 3. kez zam yapılmış oldu. Kömur ocaklanrun bu zammına karşılık perakende kömur satan depolar ve kamyonlar da fiyatlarıru 5 bin lira arttırdılar. Daha önce 6570 bin liradan satılan perakende kömur, artık 70 bin liradan aşağı verilmiyor. Sadece kaloriferler için alınan toptan komurler 65 bin liradan satılıyor. 100 şo <;j) •) 60 40 20 0 ' su f C 1 1 I1 < c f f\ M c ) 1 '1 V f 11 ) L 3 C f l c) O f * 80 60 1i W 1 11 ıı 1 11 1 ı ı1 ı ıı i 1 1ı l1 11 ' 1 1 1 ^ . 20 0 Kaynak IL0 I r S l f l l l i l S I I ' C e ş ı t l 1 ulkelerde nüfusun yarısını oluşturan kadınlann toplam çalışan nufusa i v a u ı l l i a i o r a n | n e ? Uluslararası Çalışma Örgütünun (ILO) yaptığı çalışmaya göre birçok sanayıleşmış ülkede 1564 yaş arası kadınlann yüzde 4 0 ı ile yüzde 7O'ı ış sahıbı durumdalar Ispanya sanayıleşmış ülkeler sıralamasında en alt sırada yer alırken başta Isveç olmak üzere çocuk eğıtımı ıçın çeşıtlı kolaylıklar sağlayan Iskandınav hükumetlen üst sıralarda bulunuyoriar Suudı Arabıstan ve Mısır gıbı Müslüman ülkelerde bu oran en düşük düzeyde olurken, Çın Halk Cumhuriyetı yüzde* 76 ile kadınlann en çok çalıştıgı ülke unvanını kazandı Turkiye'de 2 5 milyonu aşan çalışanlar arasında kadınlann sayısı ise sadece 229 bin DÖVİZ KURLARI Dövızın Cınsı 1 AD Dolan 1 Avustralya Dolan 1 Avusturya Şılını 1 Batı Alman Markı 1 Belçıka Frangı 1 Danımarka Kronu 1 Fın Markkası 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florını 1 Isveç Kronu 1 isvıçre Frangı 100 Italyan Lıretı 1 Japon Yeni 1 Kuveyt Dınan 1 Sterlın 1 S Arabıstan Rıyalı Dovız Alış Dovız Satış 1481 43 1182 18 110 97 779 90 37 23 204 48 330 60 231 26 690.32 227 98 933 18 105.59 11.08 5218.12 2522 87 395.15 Efektıf Al.ş 1478 46 1159.76 110.75 /78.34 36 53 204 07 324.33 230 80 688.94 227 52 931 31 103 59 10 87 5119 15 2517 82 387 66 Efektıf Satış 1496 20 1193.98 112 08 787 68 37 61 206 52 333 90 233.57 697.21 230.25 942.49 106.64 11.19 5270.17 2548.03 399.09 Teletaş için 1.2 milyurhk reklam ANKARA (AA) Turkiye'de ilk ozelleştirme uygulaması olan Teletaş hisselerinin halka satışında reklama 1 milyar 272 milyon 285 bin 120 lira harcandı. Teletaş hisselerinin tanıtımı için yapılan reklam harcamalarmda en büyiik payı 761 milyon 240 bin lira ile televizyon aldı. Gazete ve dergilerde yapılan ilan ve reklamlar için de 511 milyon 645 bin 120 lira ödendi. 1478 46 1179 82 110 75 778 34 37 16 204 07 329.94 230.80 688 94 227.52 931 31 105 38 11 06 5207 68 2517 82 394 36 ÇAPRA2 KURLAR S S $ $ 1 8995 6 4058 2 1459 1 5875 B Alman Markı FranSiZ Frangı Hollanda Flonnı Isvıçre Frangı $ 1402 99 $ 133 70 S 3 7490 £ 1.7820 Italyan Lıretı Japon Yeni S Arabıstan Rıyalı $ ALTIN GÜMÜŞ Atış Cumhunyet Ftesat 24 ayar altın 22 ayar bılezık 18 ayar altın 900 ayar gümuş 138 500 145 000 21 050 18 800 15 785 Satış 140 000 155 000 21 150 20 600 15 865 SERBEST PİYASADA DÖVİZ ABO Dolan Batı Alman Markı Isvıçre Frangı Hollanda Flonnı Ingiliz Sterlını Fransız Frangı Alı; 1492 785 936 690 2490 232 Satış 1495 787 938 693 2520 233 Borsada işlemler 1MKB AkçımentcKBO) ArçHık Arç 1 cd Pıy Aymar BaOofaş Celık Halat Çımsa(BÛ) ÇEkktrik Ege 8ıraabk EgeGubre Ere#OÇ GoodYear GubreFab Güney Bıracıhk HeMaş Kartonsan KoçHoUng KordsafBU) Koruma Tanm Koç Vaanm Lassa(BÜ) Metaş Nasaş Pınar Süt Rabak Sarkuysan Öncelv seanslapoı 20400 3500 Buaünkü Buo&nkü 6uQünfcu uvyuMnu endişijk enyueek kapanış 21000 3400 3000 2700 2250 3725 14500 7300 3050 1400 4050 21500 1000 2100 2150 1450 3200 7700 3325 2200 14700 1050 1350 1100 1350 2750 2900 1600 21500 3400 3000 2700 2250 3775 14600 7550 3075 1425 4050 22000 1000 2100 2150 1450 3200 7800 3325 2200 15000 1050 1350 1100 1375 2750 2900 1600 21000 3400 3000 2700 2250 3775 14600 7550 3050 1425 4050 21500 1000 2100 2150 1450 3200 7750 3325 2200 15000 1050 1350 1100 1375 2750 2900 1600 İşlem mıktan 1230 En cok ısteffl AâifUoı yapılan fiy ortfiy 21000 3400 3000 2700 2250 3750 14600 7500 3050 1425 4050 21500 1000 2100 2150 1450 3200 7800 3325 2200 14900 1050 1350 1100 1350 2750 2900 1600 21020 3400 3000 2700 2250 3755 14580 7472 3059 1415 4050 21583 1000 2100 2150 1450 3200 7768 '3325 2200 14875 1050 1350 1100 1353 2750 2900 1600 3. Dünya'nın borcu ikiye katlandı 1500 2250 300 350 LONDRA (AA) Üçüncü Dünya'nın "dış borç krizi" 6. yılını doldururken, bu ulkelerin top300 lam borçlan da iki katına ulaştı. 910 100 2000 500 ilk kez, Meksika'nın ağustos 2150 1538 1982 tarihinde Batılı bankalara 1450 6050 olan borçlannı erteletmesi ile gun3200 2400 7500 1250 deme gelen dış borç sorununa, ge3350 525 çen sure içinde kalıcı bır çozum 2125 333 bulunamazken, ulkelerin dış borç14700 260 1025 ları toplamı da 60Ö milyar dolar120 1375 700 dan 1.2 trilyon dolara ulaştı. 1100 400 Krizin patlak vermesi ile Mek1350 3174 2750 800 sıka'yı örnek alan diğer borçlu ul2850 TDemDM 3460 keler, bir dizi borç ertelemesine 1550 T Iş B (B) 160 gittiler, dış borç faiz ödemelerini 520 5D 2 520 520 52) 520 19*0 gerçekleştirebilmek için taze kreYasaş 1100 W5 1075 1075 3650 1075 1075 diler aldılar. Verilen kredilerin önMvnn 171351.775 MM tmmk şartı olarak da "keraer sıkma" uyMIV gulamalarına başladılar. Ancak, İŞLEM HACMİ DÜŞTÜ Istanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda (IMKB), iş aradan 6 yıl geçmesine rağmen dış lem gören hısse senetlen gecen haftasonuna gore değer kazandı Dunku se borç sorununa henüz köklu bir anslarda işlem gören toplam 30 kâğıttan 17'sı değer kazandı 6 kâğıt değer çozüm bulunamadığını hatırlatan kayberJerken 7 kâğıt ise kapanışta geçen haftasonu değetiennden ıştem gordu uzmanlar, dış borç çıkmazı ile Hısse senetlennde dün gözlenen artışlardan sonra, geçen haftasonu 45388 karşı karşıya bulunan 3. Dünya ülpuan olan IMKB endeksı 725 puan artarak kapanışta 46113e yukseldi Is kelennin, borçlarırun geri ödemelem hacmı geçen haftasonuna göre düşüktü Geçen hafta sonundakı 190 mil lerıne hâlâ buyuk mıktarlarda yon liralık işlem hacrmne karşılık dün 176 milyon liralık işlem hacmı gerçekleştı kaynak ayırmak ve ekonomik bu 2600 2200 3600 13900 7300 3075 1375 4075 21000 0 460 150 165 5060 1350 1250 1459 550 1982 yılında toplam 600 milyar dolar olan 3. Dünya dış borçları, geçen yıl 1.2 trilyon dolara yukseldi. rin fiyatlan da dünya genelınde giderek geriliyor. Uzmanlar, bu nedenlerden dolayı giderek bır "açmaz" içine giren borçlu ulkelerin, "borç erteleme" yolunu tercih etmeye başladıklarını belirtiyorlar. Bu da ödenmeyen faiz miktarlannın, ana paranın uzerine eklenmesine ve borç yukunun artmasına neden oluyor. Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dunya Bankası gibi kuruluşlar ise, borçlu ülkelerden, "bfilce karcamalarını azaltmalannı", "ihracatı arttırmalannı" ve diğer "kemer sıkma ledbirlerini uygulamaya koymalanm" istıyorlar. Bu tur uvgulamaların ise, ülkelerde bazı sosyal huzursuzluklara neden olduğu gozlendı. Kreditörler tarafından da borç sorunu giderek onem kazanmaya başladı. Uluslararası kredıtor bankalar, "borçlu ulkelerin geri ödemelerini yapamayacakları ve iflas edecekleri" yolunda kaygılara kapılmaya başladılar. Bu nedenle ticari bankalar, ısteksizce de olsa "dış borç erteleme anlaşmalanna" ımza koyarken, bır kısmı da "olası bir tehlikeye karşı" rezervlerını kabarık tutmaya başladı. Fotokopi makineleri IsUrtul: 133 03 J9 133 03 95 fc*»ı 117 J1 15 ı i kat UıMc 12 31 53 M a u 35311 Şj V5 T C ZİRAAT BANKASI 9 AfiUSTOS 1988 TARİHİNDBd DAVİZ KURUUV J{ Sl I DÖVİZİN CİNSİ 1AB0 0 0 U R I 1 1 1 1 1 1 1 i 1 1 1 1 1 1 1 «VUSTMLYA DOÜUtl AVUSTURTA ŞİÜNİ BATI ALMAN MARKI BELÇİKA FflAMGI DAHİMARM KRONU FİN MARKKASI FRAHSIZ FKAIKH NOUAIIDA aonlıri tSVEÇ KR0MI İSVİÇRE FRANGI JAPON YENİ KANADA DOURI KUVEYT DİNARI MORVEÇ KRONU STERLİN DÖVİZ 1488 84 1185.74 111 30 783.80 37 34 205 09 331 59 231 95 693 81 228.66 937 85 105 01 11 11 1228 48 5233 61 215 82 2535 49 396 33 EFEKTİF ALIŞ a . SATIŞ T L AUSTL. Borçları katlanan 3. Ounya ülkelennde ulaşım da önemli sorunlardan bırı. yumelerınden ödün vermek zorunda kaldıklarını belirtiyorlar. Uzmanlar, dış borç karşılığı uygulamaya konulan "yapısal uyum programları" ile son yıllarda 3. Dünya Ulkelerinde ithal fıyatlannda artış gözlendığinı, bunun yanında ulkenin döviz gelirlerinin büyuk bır kısmının borç odemelerine ayrılması ile de kalkınma projelerinin pek çoğunun askıya alındığını belirtiyorlar. Bazı araştırmalar da, son yıllarda Latın Amerika ulkelerindeki toplam yatınmların yuzde 25 oranında gerilediğini ortaya koyuyor. Yatınmlarda buyuk pay da, asıl ihtıyaç duyulan karayolları ya da barajlar gıbı altyapı projelerine değil, ihraç mallan uretimine ayrüdı. Uzmanlar böylece, 3. Dünya'nın kalkınmasının yavaslama surecıne girdığıne işaret ediyorlar. 3. Dunya ulkeleri, dış borç odemelerinde kullanılmak uzere doviz gelirlerini arttırma yolunda, tarım urunlerı ve doğal kaynak ıhracına bel bağbyorlar. Bu urunle ioo ITALYAN URETİ 1 S. ARABİSTAN RİYALİ SATIŞ TL 1488 84 1488.84 1526.12 1188 12 1153 96 1217.88 111 53 111.30 114 32 783 80 783 80 803 43 37 42 3671 38 35 205.50 205 09 210 65 332 26 322 70 340 56 232 42 231 95 238 24 693 81 693 81 711 18 229 12 226 38 234 86 937 85 937 85 961 34 106 12 103 07 108 78 11 14 10 82 11.41 1230 95 1195 52 1261 78 5244 14 5093.55 5375 45 216 25 210 03 22166 2535 49 2535 49 2598 98 397 13 385 72 407 07 T C ZİRAAT BANKASI Glırune prl>ilm<>}'