Katalog

CUMHURİYET/14 9 ARALIK 1988 TürkAlman Sağlık Vakfı GIESSEN (AA) Giessen Üniversitesi Kardiyoloji Bölümü Başkanı Prof. H.U. Kloer ve aynı ünitede görevli Dr. Yaşar Bilgiııin girişimleri iie kurulan TürkAlman Sağhk Vakfı törenJe faaliyete geçti. Vakfın Giessen'deki yönetim binasında düzenlenen törene, Anavatan Partisi Genel Başkan Yardımcısı Ali Talip Özdemir, Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı Müsteşarı Dr. Ergin Özdemir, Hür Demokrat Parti (FDP) federal milletvekili Dr. G. Babel, Giessen Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Federiin'in yanı sıra Türk ve Alman bilim adamlarından oluşan kalabahk bir davetli topluluğu katıldı. ANAP Genel Başkan Yardımcısı özdemir, törende yaptığı konuşmada, vakfın çahşmalarına, parti olavak her türlü deste|i sağlayacaklarını söyledi. Klor sorunu geçiciolarak çözümlendî İslanbul Haber Servisi tSKİ Genel Müdurü Atom Damalı, Petkim'in klor ureumini arttırmasıyla klor sorununun şimdilik çözümleneceğini, Koruma Tanm fabrikasındaki grevin tstanbul suyunu etkilemeyeceğini söyledi. tstanbul'da gunde 6,5 ton klor kullanıldığını belirten Damalı, tehlikeliolduğuiçinhiçbirzaman 10 günlük stoktan fazla klonı bulundurmak istemediklerini, ancak grev nedeniyle ilk kez 1 Ogünlük klor rezervini 30 güne çıkardık larını belirtti. Bir milyonmetreküpsuyabiryada2metreküp klor katıldığını sıcak havalarda bunun 3 metreküpe kadar çıkabileceginidesöyleyen Damalı, Ankara ve Izmir gibi tstanbul'un da Petkim'den klor temin ettiğini, Petkim'in ileriki aylarda üretimi ni kesmemesi durumunda bir sıkıntırun olmayacağını bildirdi. Petkim üretimi arttıraı landı. 105 ulkenin tanm ve tıcaret bakanlanmn Montreal'de yaptıklan toplantının protesto edildiği gösteriye hayvanlar da katıldı.(Reuter) Fransa da çiftçilerin düzenledıği bir Çiftçi gösterileri gösteride ılginç olaylar yaşandı. Güvenlik amacıyla gösteri yeıine giden polisler, ınekler tarafından karşı M İ İ n İ h t o I r o r Y ° Ö u n k a r y^ 1 ? 1 sonucu Federal Almanya'm l l l l l l l VS I V d l nın Munih kenti beyazlar giyindi. İnsantar da kalın giysilerıni. Parklarda yürüyüşe çıkanlar karlaria kaplı sıralara oturmak yerine yürüyuşlerıni uzatmayı yeğlediler (Fotoğraf: Reuter) ce verem tedavisi için hapishaneden çıkarılarak bir kliniğe yatınlan Güney Afrikalı lider Nelson Mandela, Vıctor Verster Hapishanesi yakınlarındaki bir ev« nakledildi. Birçok ulke ve insan hakları örgütü Güney Afrika hükümetine, 25 yıldır hapiste olan 70 yaşındaki Mandela'nın serbest bırakılmast içın baskı yapıyor. Polis gözetimindeki bu evde cezasını çekecek Mandela, aile üyeleriyle görüşebilecek. (Fotoğraf AP) Mandela'nın yeni hapishanesi HABERLERİN DEVAMI Gorbaçov'un Noel rüzgârı (Bajtarafi I. Sayfada) sınırlarından da önemli miktarda asker çekeceklerini, Moğolistan Halk Cumhuriyeti'ndeki birliklerinden indirim yapacaklannı, Afganistan'da 1 Ocak 1989'dan itibaren kesin ateşkese gidilmesini istediklerini de duyurmuştu. gereken olumlu bir adım" diye ko < nuştu. ABD Dışişleri Bakanı George Shultz da açıklamayı "isabelli" bulduğunu söyleyerek, "ancak üstünlük yine SSCB'de" dedi. Eski Dışişleri bakanlanndan Henry Kissinger ise "Önemli bir konuşmaydı. Üslup olumluydu. Bu yüzden bana göre ABD'nin yeni yönetimi için ilişkiler açısından iyi bir temel oluşluracaktır" diye konustu. ka türlüsü de olamazdı zaten. Bu arada, Sovyet halkının acısını paylaşıyor ve her türlü yardıma hazır oldugumuzu da bildiriyorum. Gorbaçov ne zaman gelmek isterse gerekli hazırlıgı da hemen yapanz" dedi. Ingiltere Savunma Bakanı George Vöunger da Gorbaçov'un güç indirimi kararlarını "karariı bir politika izleven Batı ittifakının bir zaferi" olarak nitelendirdi. cisco Fernandez Ordonez, SSCB'nin konvansiyonel guçlerinde indirime gitmesini "surpriz olmaktan uzak, beklenen açıklamalar" olarak değerlendirdi. Ordonez bunu Batı ittifakının tezlerinin kabul bulması diye niteledi. Afganistan'daki Sovyet yanlısı rejime karşı mücadele eden Mücahitler ile Pakistanlı müttefikleri, Gorbaçov'un açıklamasını "soguk" karşıladılar. Mücahit gruplarından Cemiyeti tslami sözcüsu Abdül Rahim, "Afganistan'da yabancı işgali sürerken aleşkesten söz etroek anlamsız" dedi. Pakistan'ın ilk tepkisine göre Gorbaçov'un konuşması "devlet adamıvari" ancak "gerçekçi olrnaktan uzak" olarak nitelendirildi. Japonya Başbakanı Noboru Takeşita da Kyoto Haber Ajansı'na verdiği demeçte, SSCB'nin indirimlerini "çok iyi bir gelişme" olarak değerlendirdi. Avusturya Başbakanı Franz Vranitzky açıklamalan "Cesaret verici ve y'apıcı öneriler" olarak niteledi. FKÖ'nün BM Temsilcisi Lebib Ttarri de "Çok olumlu işaretler taşıyan bir açıklama. Askeri sanayiyi insanların refahı için harcamaya yol açacak bir sürecin habercisi" tanımlamasını yaptı. JVASHINGTON The Independent: "Dürrya beklentiler içindeydi ve hayalkırıklı|ına uğramadık." The Daily Telegraph: "Zamanlaması çok iyi ayarlarunış bir açıklama. İlk bakışta çok takdire şayan. Ama yine de ihtiyatlı olarak yaklaşırsak Gorbaçov bizi mazur görsün" The Guardian: "NATO'nun 40 yıldır tekrarladığı tehdit doktrinine Gorbaçov şimdi meydan okuyor" Italyan gazeteleri de konuşmayı birinci sayfalarından verdiler. Le Republica "Gorbaçov, silahlara veda" manşetini kullanırken, Corriera Della Sera ise, "Kremlin1 in girişimlerini belirleyen yumuşamacı ilhamlanm görmezliğe gelmek miyopluğu da sakımlması gereken tehlikelerdir" dedi. Doğu Bloku Doğu Bloku ülkelerinde ise SSCB lideri Gorbaçov'un açıklamalan "yonımsuz" olarak duyuruldu. Polonya'da devlet televizyonu önceki geceki yayınında haberi hiçbir yoruma gitmeden verirken, ülkedeki nükleer silah aleyhtarı grubun kurucusu Jacek Czaputowitz, bu açıklamaların "Polonyadaki Sovyel askerlerinin çekilmesi için ilk adım olarak" değerlendirilebileceğiıü söyledi. Doğu Almanya, Çekoslovakya ve Macaristan yayın organları ise ülkelerinden çekileceği duyurulan askeri birlik ve silahlarla ilgili haberi yorumsuz olarak kamuoyuna verdiler. 'Stirpriz' şaşırttı ABD'li stratejistler, indirim yapılacak araç ve birliklerin 'saldırı yeteneği olanlar'dan seçilmiş olmasını, Gorbaçov'un BM konuşmasmda söz ettiği tek yanlı indirimin en ilginç yanı olarak değerlendiriyorlar. UFUK GÜLDEMİR WASHINGTON ABD, Sovyet lideri Mihail Gorbaçov'un önceki gün BM Genel Kurulu'nda açıkladığı konvansiyonel silahlarda tek yanlı indirim karannın, müttefîklerin savunma bütçelerinde kısıntı yapmalannı kışkırtacağından son derece kaygılı. Eğer bu gerçekleşirse, güçlü Sovyet ordularının 40 yıldır yapamadığını Gorbaçov bir konuşmayla başarmış olacak. Washington bu bakımdan kaygılı, ama ABD'nin karşı karşıya olduğu muazzam bütce açığı göz önüne alınırsa tek yanlı indirimin "Gorbaçov'un Btısh'a Noel hediyesi. hatta lütfu" olabileceğini söylemek de mümkün. Amerikan Merkez Bankası istatistiklerine göre Gorbaçov bu tür adımları sürdürurse, Bush'un yönetimi devralmasım takip eden 18 ay içinde Amerikan savunma harcaraaiarında yapılacak 100 milyar dolarlık bir kısıntı, uzun vadeli kredi faizlerinin yüzde 5 oranında düşmesini sağlayabilecek. Bu da Üçüncü Dünya ulkelerinın yılda 50 milyar dolar tutarında faiz ödemesinden kurtulmaları demek. Tabii Gorbaçov'un bu açıklamayı ABD'de bir yönetimden diğerine geçiş süreci sırasında yapması da anlamlı. Bu konudaki en güçlü senaryoya göre Gorbaçov'un tek yanlı kuvvet indirimi, Bush yönetimi altındaki SovyetAmerikan görüşmelerinin ajandasını şimdiden saptama niyetini de içeriyor. cü. Diğer alanlarda süper güç olduğunu söylemek zor. Gorbaçov'un Sovyetler'in süper güç olduğu tek alana gem vurmayı düşünmesi, öte yandan uluslararası ilişkilerde, uluslararası kurumlara daha fazla rol teklif etmesi, örneğin Birleşmiş Milletler'i hiç görülmemiş ölçüde ön plana çıkarması Sovyetler'in dışarıya açılma ile birlikte, ne gariptir ki bir içe kapanma çağına girdiğini, iç meşguliyetinin giderek artacağını da gösteriyor. Batılı stratejistler INF Antlaşması imzalandığından beri Gorbaçov'un Doğu Avrupa'da konuşlandınlmış askeri gücün "saldın boyutunu" tehlikeye atacak derinlikte "asimetrik" (eşit olmayan) indirim yapıp yapmayacağını merak ediyordu. Gorbaçov, bu doğrultuda ciddi bir sinyal verdi, aynı zamanda topu Amerikan kalesine attı. Şimdi Amerika, Sovyet birliklerinin çekilmesini takip eden günlerde Avrupalılann "Avnıpa'daki Amerikan askerlerinin gelecegi" konusunda özlü sorularına muhatap olabilecek. En az tek yanlı güç indirimi kadar ilginç olan bir başka gelişme de Gorbaçov'un indirim yapılacak araç ve birlikleri, "taarruz" kapasitesi olanlardan seçmiş olması. Örneğin genel olarak bir taarruz aracı olarak kabul edilen "Köprii serrae makinelerinin" sayısında indirim öngörülüyor. Yine surpriz saldmya olanak tanıyacak hava indirme ve yıldınm taarruz kuvvetlerinin sayısı azaltılıyor. Bir saldırı aracı olarak kabul edilen tanklarda 5 binlik bir indirim planlanıyor. Shultz, "En fazla ilgi duyduğumuz perestroyka bu" diyerek Gorbaçov'un Sovyet ordusunun Avrupa doktrininde yapmayı planladığı köklü değişikliklerin ABD'de nasıl bir ilgiyle izleneceğinin ipucunu veriyor. ABDIi liderlcr Gorbaçov'un "bomba" gibi patlayan açıklamalanna ilk tepki ABD'nin şimdiki Başkanı Ronald Reagan ile 20 ocakta göreve başlayacak olan halefi George Bushtan geldi. BM konuşmasının hemen ardından Gorbaçov ile bir araya gelen başkan ve yardımcısı, tepkilerini, "lemkinli" şekilde dile getirmeye özen gosterdiler. Başkan Reagan "Eğer oneri, tümüyle ve hızla yerine getirilirse, tarihe önemli ve belirleyici bir adıın olarak geçebileceğini söyleyebilirim" dedi. George Bush ise Gorbaçov'un açıklamalan hakkında daha aynntıh bilgiye sahip olmak istediğini kaydederek, "Tek taraflı olarak önemli bir genel indirim düşüncesi güzel. Bunun güçlerde karşılıklı dengeyi sağlaması beklenemez, ama yine de alkışlanması tngiHere Başbakanı Margaret Thatcher da Gorbaçov'un açıklamalarını "Tara bizim istediğimiz şey" diye tanımladı. Thatcher, dün sabah BBC Radyosu'nun "Todaj" programını arayarak yaptığı açıklamada şunları söyledi: "Aldığım bilgilere göre bu indirim ler. Sovyetler'in konvansiyonel ustünluğunde azaltmaya gidiyor. İ stiinlük 3'e 1 oranından 2'ye 1 oranına duşuyor. Dolayı&ıyla çok önemli bir değişiklik. Bence bundan daha ileri de gidemeyiz." Thatcher, Sovyet liderinin, ülkesindeki deprem nedeniyle îngiltere gezisini de iptal ederek ülkesine dönme kararını ise anlayışla karşıladıklarıru belirterek, "Baş Thatcher Olumlu adım Avrupa'dan diğer tepkiler Federal Alman Başbakanı Helntut Kohl, indirimleri. "Avrupada konvansiyonel güçlerde dengenin sağlanmasına yönelik iyi bir fırsat" olarak değerlendirdi. Alman Savunma Bakanı Rupert Scholz da Gorbaçov'un bu önerilerini gerçek kılmak için bir an önce somut adımlar atmasını beklediklerini söyledi. Hollanda Dışişleri Bakanı Hans Van Den Broek de Gorbaçov'un konuşmasını "sörpriz" olarak niteledi ve "Bu açıklamalar, Doğu ile Batı arasında konvansiyonel silahlanmayı durdurma açısından çok önemli" diye konuştu. Ispanya Dışişleri Bakanı Fran Batı basım Dün yayımlanan Ingilizgazeteleri gerek haber, gerekse yorumlannda Gorbaçov'un açıklamalanna geniş yer ayırdılar. The Times: "Gorbaçov'un konuşması, Nikita Krusçev'in kursüye ayakkabısını vurduğu konuşmadan bu yana Sovyetler'in nereden nereye geldiğinin çok önemli bir göstergesidir." Gorbaçov dönüyor Bu arada, New York'ta önceki gün "tarihi" nitelikteki konuşmasını yapan ve Başkan Reagan ile yardımcısı George Bush'la bir öğle yemeği yiyen Mihail Gorbaçov, New York'ta kısa bir gezi yaparak büyük ilgi topladı. Nevv York ziyaretinin ikinci gününü böylece tamamlayan Sovyet heyeti, geç saatlerde ani bir basın toplantısı düzenleyerek, Moskova'ya dönme kararını açıkladı. SSCB Dışişleri Bakanı Eduard Şevardnadze aniden düzenlediği basın toplantısında, Gorbaçov'un bugün yapacağı Küba ve pazartesi günu başlayacak olan İngiltere ziyaretlerini iptal etmek zorunda kaldığını açıkladı. Gorbaçov'un dönüş nedeni ülkesindeki deprem olarak açıklaıımasına karşın, bazı çevreler bu ani kararda SSCB'deki bazı iç siyasi sorunların da rol oynamış olabileceğini öne sürdüler. Bu görüşler Dışişleri Bakanı Şevardnadze'ye de aktarıldı, ancak bakan bunları sert bir yanıtla yalanladı. Nevv York'taki söylentiler Gorbaçov tarafından önceki gün acıklanan askeri güç indirimi önerilerinin ülkesinde çeşitli çevrelerden aldığı eleştiriler, Genelkurmay Başkanı Mareşal Akromayev'in "kuşkulu" emekliliği ve Ermenistan Azerbaycan gerginliğinin tırmanması gibi olaylann, geri dönüşte etkili olabileceği üzerinde yoğunlaşıyor. Ermenistan'da on binlerce ölü (Baştarafi l. Sayfada) mamlayarak bugun Küba'yageçmeye hazırlanırken, ani bir kararla Nloskova'ya doneceğini açıkladı. Gorbaçov buradan Ermenistan'a hareket edecek. New York'ta önceki gece geç saatlerde bir basın toplantısı yapan SSCB Dışişleri Bakanı Eduard Şevardnadze, "Devlet Başkanı, halkı büyiik acı içindeyken onlarla birlikte olmak istedi" diyerek dönüş kararını duyururken. "Depremin yol açtığı kayıplann sanılandan çok ciddi olduğunu" da belirtti. Çarşamba sabahı TSİ 09.42'de meydana gelen ve merkez üssü SSCB'nin Ermen'stan Cumhuriyeti'nin Leninakan kenti olduğu bildirilen depremin ağır can ve mal kaybına yol açtığı kaydedilıyor. AP'nin haberine göre SSCB'nin resmi yayın organlanndan Komsomolskaya Pravda Gazetesi, "tlk belirlemelere göre on binlerce kişi depremin kurbauı oldu" ifadesini kullandı. Gazete, olaydan birkaç saat sonra Leninakan'a gönderdiği muhabirine dayanarak verdiği haberde, önceki gece boyunca askeri birliklerin ve yardım ekiplerinin projektörler ahında enkaz kaldırma ve can kurtarma çalışmalannı sürdürdüğünü belirtti. Türkiye sınırına yakın olan Leninakan'da deprem sonucu yerle bir olan " 9 nolu Ukokul" da 50 öğrencinin resetlerinin enkaz altından çıkarıldığı, kentteki tura ev, işyeri, fabrika ve tesislerin de ağır hasar görduğu bildirildi. Ermenistan'ın başkenti Erivan'daki Sağlık Bakanlığı yetkililerinden Albert Hacaturyan, AP'ye telefonla bilgi verirken, başkentteki hastanelere özellikle Leninakan, Kirovakan, Spitak ve Tatkore'den binlerce yaralının getirildiğini söyledi. Depremin, Ermenistan Cumhuriyeti'nin çok sayıda kasaba ve köyunü "baritadan sildigi" de gelen haberler arasında. AP, deprem kurbanlan arasında, bir süre önce Azerbaycan'da meydana gelen olaylar nedeniyle göç eden çok sayıda Ermeninin de bulunduğunu bildirdi. Erivan'daki Sismik Araştırma Merkezi'nde görevli bir bilim adamı felaket bölgesini gezdiğini ve izlenimleTine göre ölti sayısınm on binleri bulabileceğini kaydetti. Ermenistan Haber Ajansı Armeniapress'in, adım açıklarnayan bir muhabiri de Fransız Haber Ajansı AFP'ye telefonla bilgi verirken "Ölü sayısı 30 bin civannda" şeklinde konuştu. AA'mn haberine göre New York'taki ABD Ermeni Kilisesi Başpiskoposu Torkum Manukyan, Ermenistan'daki ölü sayısının en az 70 bin olduğunu öne sürdü. Manukyan bu bilgileri, Ermenistan'ın Eşmiyadzin kentindeki yüksek düzeyli bir kilise yetkilisinden aldığım söyledi. Londra'daki Güney Ermenistan Kilisesi Patrikhanesi'nin temsilcisi George Kürkcüyan, Moskova'daki kilise kaynaklanna dayanarak "Ölü sayısı nın 100 bine yaklaşmasından korkuyorlar. Hiç durmadan enkaz altından ceset çıkanyoriar" dedi. Kürkcüyan, depremde evsiz kalanların sayısının da 2 milyona ulaşmasından korkulduğunu bildirdi. AP'nin haberine göre SSCB Sağlık Bakanı Yevgeny Çazov, deprem bölgesine "düzinelerce" doktorun ve tıbbi yardım malzemesinin derhal sevk edildiğini, Leninakan'daki hastane ve sağlık kuruluşlannın hasar görmesi nedeniyle yaralıların Erivan'da tedavi edildiğini bildirdi. Öte yandan, depremde, bölgedeki kimyasal uretim ve nükleer enerji tesislerinin zarar görmediği bildirildi. Sovyet Televizyonu, 1986'da meydana gelen Çernobil Nükleer Santralı kazasında incelemelerde bulunan Başbakan Yardımcısı Boris Y. Sacerbina'nın da olay yerine gelerek, Ermenistan Komünist Partisi lideri Suren Arutyunyan ile birlikte inceleme1er yaptığını duyurdu. Ermenistan'da büyük hasara yol açan deprem, Türkiye'de "ikinci bir Çernobil" korkusunu gündeme getirdi. Ermenistan'da bulunan ve Iğdır ilçesi yakınlarına düşen Oktemberyan nükleer reaktörünün depremde geniş hasara uğradığı haberlerinin yayılmasıyla birlikte Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) önceki sabah derhal harekete geçerek yörede radyasyon ölçümleri almaya Helmut Kohl, tngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth, AT Komisyonu Başkanı Jacques Delors, ttalya Sivil Koruma Bakanı Vitto Lattanzio, Suriye Devlet Başkanı Hafız Esad, Japonya Başbakanı Noboru Takeşita, Demokratik Almanya lideri Erich Honecker, Norveç Başbakanı GroHarlem Brundtland, Finlandiya hükümeti, Pakistan Başbakanı Benazir Butto ve Fas Kralı 2. Hasan, Sovyet liderliğine üzüntülerini ve başsağlığı dileklerini ileterek yardım göndermeyi önerdiler. ABD'nin yeni Başkanı George Bush ve Ronald Reagan da Gorbaçov'u telefonla arayarak duydukları üzüntüyü dile getirdiler. Sovyet TASS Ajansı, Ermenistan'ın birçok yerleşim merkezini yerle bir eden depremin, Kafkasya'nın diğer iki cumhuriyeti Azerbaycan ve Gürcistan'da da hasara yol açtığını bildirdi. Yardım bekleyişi (Baştarafı 1. Sayfada) rulamaz durumda olan 202 evde yaşayan afetzedeler, bölgeye ulaştırılmaya çalıştırılan çadırlara yerleştirilmeye uğraşılıyor. Enkaz kaldırma çalışmalan devam ederken Vali Pakir, ilk belirlemelere göre zarann 2 milyar lirayı buiduğunu söylüyor. Kars'ın Akyaka ilçesi depremin merkez üssü Leninakan kentine yaklaşık 250 kilometre uzaklıkta. Belli ki arazi yapısı depremden bu kadar ucuz kurtarmaya neden olmuş. Taş ve kaya üzerine oturmuş Akyaka ve köyleri. Sovyetler Birliği ile sınıra 75100 kilometre uzakhkta. Arada akan dereler ve Arpaçay, belli ki depremi buraya "sanki geçintıemişler." Herkes can kaybının az olmasına seviniyor. Ama hasar gören evler, sokakta geçirilecek geceler ne olacak? Sabah erken saatlerde depremden hasar goren köyleri dolaşıyoruz. Evlerin hemen hemen tümü taş taş uzerine konulmuş, araya çamur konmuş, ev olmuş. Leninakan'ı yıkan deprem burayı yıkmaz mı? Yerle bir etmese de bir duvarını çökertmiş, çatlatmış. Kimse şimdi evlerine girmiyor. Sokaklarda tezekler üst uste konularak üzerine kilim. bez parçaları atılmış. Yanı başına konulan sobalarda yine tezek veya ot yakılarak ısınmaya çalışıyor yurttaşlar. Önceki gün akşam saatlerindc ulaştırılan ">ardım"ı düşunüyorlar. Buyuk Bulduran köyu muhtarı Bayram Diktaş, "120 hanelik köye dıişen 3 çadın almadım bile" diyor. Aktepe muhtarı Çetin Taşdemir de 180 haneli koyünde evi hasar görmeyen 5 ailenin olduğunu belirterek o da verilecek 3 çadırı almak istemediğini söylüyor. Ya yiyecekler? O da yetersiz tabii. Kayakoprü muhtarı Alaattin Aydın anlatıyor: "Demirkent, Kalkandere ve Kayaköprü köylerine iki teneke peynir, 30 kilo helva, iki koli de fasulye konservesi verdiler, aranızda halledin dediler." fa Giray, Kars'ın ANAP'lı 4 milletvekilinden 3'ü, tlhan Akuziim, Yasin Bozkurt ve Kerem Giineşle birlikte Akyaka'ya geldi. Kaymakamlık binası önunde toplanan kalabahk arasında 510 dakıka önce yetkililere ateş püskürenlerin arasından bazıları, Bakan Giray'ı "elini öperek" karşıladı. Emekli memur Mevlüt Demir, "Bize ne yaptınız? Geceyi sokakta, soğukta geçirdik. Biz bu ülkenin evladı değil miyiz?" dedi. Giray, sabırlı olmalarını, yaralarının sarılacağını belirtti. Demir, "Bize hdva gönderdiler. Aile başına 17 gram helva. Bize çadır diye çarşaf gibi bez gönderdiler" diye anlattı. Bakan, çadır geldiyse vali ve kaymakamı tebrik etmek gerektiğini söyledi. Kendisinin de 24 saat içinde hemen geldiğini ekledi. Emekli memur, "Ankara'dan buraya kadar gelmeyecek miydiniz?" dedi, ama bakanı sinirlendirmişti. ANAP milletvekili Akuzüm araya girip TRT'nin depremi çok hafif hasar meydana geldi şeklinde verdiğini belirtti ve bakandan yardımın arttınlmasını istedi. Moskova'dan Kıbrıs için uluslararası çözüm ısrarı sındaki •'asimetriler" (dengesizlikler) ile ilgili olmadığını kaydeden Soniya, mevcut dengesizliklerin iki pakt tarafından genel duzeyde tespit edilip görüşülmesi gerektiğini söyledi. Soniya, Ermenistan ile Azerbaycan arasında cereyan eden olaylara atıfta bulunurken "Türkiye'nin bu sorun ile ilgili olarak izlediği tutum TürkSovyet ilişkilerinin ruhuyla lamamen uygundur" dedi. Bakan Giray geliyor Bayındırlık ve tskân Bakanı Sa netmek ve izlemek üzere KomüANKARA (Cumhuriyet Buropılan ölçümlerde normal düzeyin nist Parti Politbürosu tarafından üstünde radyasyona rastlanmadı su) Sovyetler Birliği daha önözel bir komisyon oluşturuldu. ce takındığı "yumuşak" tutumdan ğını bildirdi. Başkanlığını Başbakan Nikolai geri adım atarak Kıbns konusunRizkov'un yaptığı komisyon üyeda Türkiye'nin ve KKTCnin karPapa'nın mesajı leri önceki gece Leninakan'a haşı çıktığı "uluslararası konferans" reket ettiler. Rizkov'la birlikte SaPapa 2. Jean Paul, Ermenis fikrini tekrar gündeme getirdi. vunma Bakanı Dimitri Yazov ve tan'da meydana gelen depremden Sovyetler Birliği'nin Ankara Bübazı Politbüro üyeleri de deprem buyük üzüntü duyduğunu bildir yükelçiliği 1. Müsteşarı Valter Şobölgesine geldiler. niya, "Kıbrıs sorununun uluslaradi. Sovyet Resmi Haber Ajansı Vatikan'daki SainlPierre Mey rası boyutunun uluslararaM konTASS, Savunma Bakanı Yazov' danı'nda Meryem Ana Bayramı feransta görüşülmesinden un, yardım çalışmalarını bizzat dolayısıyla düzenlenen törende yanayız" dedi. Kendilennin de yürütmekle görevlendirilmesinin, konuşan Papa, "Bu bayramın ne "sıcak" bir şekilde destekledikleordunun ağırhklı olarak bu ope şesi. Ermenistan'dan birbiri ardı ri toplumlararası görüşmelerin, rasyonda görev alması anlamına sıra gelen acı haberlerle üzüntü Kıbrıs sorununun "tüm iç geldiğini bildirdi. TASS, felaket ye dönüşlü. birçok köyün ve ken konulanm" çözüme kavuşturması bölgesine ulaştırılan çadırların tin yıkıldığını, çok sayıda kişinin gerektiğini kaydeden Şoniya, hızla kurulduğu da belirtti. öldüğünü ve büyük hasar meyda "Adanın silahsızlandınlması" ve "garantiler" konularının sorunun Sovyetler Birliği Televizyonu da na geldiğini ögrendik" dedi. önceki gece alışılmışın dışında bir Cumhurbaşkanı Kenan Evren, dış boyutu olduğunu savundu. Şouygulama ile deprem felaketine Başbakan Turgut Özal. SHP Ge niya, Sovyet lideri Mihail Gorbagörüntülü olarak ve geniş şekilde nel Başkanı Erdal İnönu depremle çov'un tek taraflı asker indirimiyer verdi. TV haberlerinde yerle ilgili olarak Sovyetler Birliği Dev ne ilibkin açıklamusı konusunda, bu indirimin Sovyetler Birliği'nin Bakan ve beraberindeki heyet, bir olan binalar ve enkaz kaldır let Başkanı Mihail Gorbaçov ve Avrupa toprakları için duşunuldüçalışmaları göruntulenirken Sovyet yetkililerine başsağlığı ve daha sonra depremde ölenlerin oYğiınu söyledi. Tasarlanan bu indiduğu Boyuntaş ve Kalkankale halk kan bağışında bulunmaya taziyet mesajları gönderdiler. rimin NATO ve Varşova Paktı araFederal Almanya Başbakanı köylerine başsağlığına gittiler. çağnldı. Arpaçay ve köylerinde incelemelerde bulunan Giıay, geldiği uçakTJC la Ankara'ya döndü. Bayındırlık ve İskân Bakanı Safa Giray yapİSTANBUL BÜYÜK ŞEHİR BELEDİYESİ tığı açıklamada, depremden zarar İSKİ görenlere her türlu yardımın yapılacağını belirtti. Depremin en çok mvffm İSTANBUL SU VE KANALİZASYON İDARESİ Sovyetler Birliği sınırına yakın ^ W GENEL MÜDÜRLÜÇJÜ olan Akyaka, Arpaçay ve Çıldır ilAjağıda ozellıkleri belirtilen kapalı zart ile tcklıl alma vomemıııüekı ılıaU ııe ıkı.cuenicr, ir.aie uosva .. çelerinde can kaybı ve hasara yol nı İSKİ Genel Müdurlüğu Ticaret Işleri Daıre BaşkanhğYnda gorebılir vo do:.ya bedelini İSKİ Genel Muaçtığını kaydeden Giray, "fazla durluğu merkez veznesine yatırarak alabilirler. can kaybı olmamasının en büyük Isıeklılerin şartnameye uygun hazırlayacakları kapalı teklif mekıupljrını. ihale larihinde vaaı 11.00'c teselli kaynaklan" olduğunu söykadar aşağıda belirtilen adrebte Genel Evrak Mudurluğu'ne girış, larıh ve nu;ii:rasını içeren alındı makledi. buzu karşılıgında leslim etmelerı gerekme.Uedir Teklıf zarfları saaı 14.0(1 ıc Ihale Komisyon Bd>kanlığı'Kars SHP Milletvekili Mahmut nca açılacaktır. Alınak da dün Kars'a gelerek yurtİSKİ no: İşin adı Kesit' bed. İhale larihi (•tıici teııı. Uu>>a bed. taşiarla görüştü. Kars'ta depremV.54I5 Ozalit kâğıdı ve ilacı den zarar görenlere Kızılay'dan polyesterfilm 55.000.000 21.12.l%8 l.650tMKl 17.000 gönderilen yardımların ulaştırılNoı: 1. Poitadaki gecikmeler dıkkate alınmaz. masına çalışılırken oğretime ara 2. İSKİ 2886 sayılı Devlel İhale Kanunu'na ubi olınayıp, ihaleyı yapıp y jpıuaııukıa, dıltdığıne kısiııcıı verilen Kars, Erzurum il merkezve>a lamamen yapmakla, uygun bedelin lespiı ve lakdirinde ••erbcsitir. leri ile Tuzluca, Akyaka ve IğdırADRESİ: İSKİ Genel Mudurluğu Aksaray Mc>danı 34410 AUdrayVlSrANBUL daki ilk ve orta dereceli okullar Tel: 588 38 (X) (35 hatj da derslere dün yeniden başlandı. Telex: 23923 ISUtr Depremde can veren 4 kişi de topFax: 588 38 X3 Basın: 36606 rağa verildi. başladı. TAEK Başkan Yardım Sovyetler Birliği'nin Ankara Büyükelçiliği 1. cısı Yürcan Yülek, konu ile ilgili Müsteşarı Soniya "Kıbrıs sorununun uluslararası bilgi verir frOyUtu uluslararası konferansta ele almmalı" dedi. Depremle ilgili çalışmaları yöken, dün saat 14.00'e kadar ya Sovyetler Birliği Ankara Büyukelçiliği 1. Müsteşarı Valter Soniya, Sovyet lideri Mihail Gorbaçov'un önceki gun Nevv York'ta yaptığı açıklamalar konusunda dün bir basın toplantısı duzenledi. Soniya, "eski yaklaşımlarla bugünkü dünyanın sorunlarının çözümlenmesinin mümkün olmadığını" kaydederek "Gorbaçov'un mesajı ne bir ülke ne de ülkeler grubu veya sosyal sistemin mesajıdır. İnsanoglunun büyük bölümünün arzusudur" diye konuştu. Soniya, bir gazetecınin Kıbns'a ilişkin sorusunu yanıtlarken Sovyetler Birliği'nin bu soruna ilişkin tutumunda herhangi bir değişiklik olmadığını belirterek "Söz konusu sorunun uluslararası boyulunun uluslararası konferansta görüşülmesinden yanayız" dedi. Sıcak destek Toplumlararası görüşmeleri her zaman sıcak bir şekilde desteklediklerini kaydeden Soniya, sözlerine şöyle devam etti: "Bizim uluslararası konferansı islememizin, lophımlararası guruşmelere herhangi bir şekilde aykırı duşlüğünü zannetmiyoruz. Bizim kanaatimize göre loplumlararası diyalog, Kıbrıs'ın tüm iç konulanm çözüme kavuşlurmalıdır. Ancak bildiğiniz gibi bu sorunun uluslararası boyulu da var. Bunlar da şunlardır Adanın silahsızlandınlması ve garantiler. Eğer uluslararası konferans bu sorunları görüşüp çözüme kavuşturur Gorbaçov'un tarihi konuşmasının belki de çarpıcı üç sözcüğü, "Uluslararası ilişkilerin demilitarizasyonu" idi. Sovyet lideri bir başka anlatımla askeri gücün dış politika araa olmaktan çıkanlmasını istiyordu. VVashington'daki "Kremlinologlar" bu cümlenin altını dikkatle çiziyorlar. Çünkü Sovyetler'in "siiper Gorbaçov'un inisiyatifî konugüç" sayıldığı tek alan askeri gü sunda basında esen ılımlı rüzgârlara karşın Amerikan "yerleşik düzeni" tek yanlı indirime gayet şüpheyle yaklaşıyor, hele bayram havası hiç esrniyor. Buna karşıhk son aylarda üst düzey Sovyet askeri yetkililerinin tek yanlı indirime karşı olduklarını açıklamış sa, bunun Türk tarafımn tuiumu olmalarına karşın böyle bir şeyin na aykın olduğunu zannetmiyo yine de gerçekleşmiş olması basında adeta çığhklar atılarak kutlaruz." nıyor. Türkiye geçmişte olduğu gibi Washington'daki tüm Kremlibugün de Kıbrıs sorununun çeşitli unsurlara ayrılamayacağını sav u nologlar, tek yanlı indirim inisinuyor. Adanın askerlerden arındı yatifini Sovyetler'in iç ekonomik rıimasını "genel Kıbns paketi için sorunları ile irtibatlandınyor ve de yer alan bir unsur" olarak go Gorbaçov'un "dış politikası ile reform programının kaderi ararup, Kıbrıs sorununun toplumlasındaki organik ilişki"yi vurgulurarası görüşmeler yoluyla bir büyorlar. Buna göre Sovyetler, tün olarak çozümlenmesi gerektıAmerika'mn ticaret bariyeılerini ğine inanıyoı. indirmesinin girizgâhını da yapıyor. Sovyetler'in son zamanlarda Oyuncaklar var "dünya finans piyasasına" girSoniya, "Türkiye ile Sovyetler mek istedikleri ortada. Bunun yoBirliği arasında Sovyetler'in lehi lu da Nevv York bankerlerinden ne olan asimetri (dengesizlik) bu geçiyor, fakat Amerikan yasalaindirimle nasıl etkileneceklir?" so rı Sovyetler'le belirli bir düzeyin rusunu da yanıtlarken şunları üstünde iş ilişkisi kurulmasına, kredi verilmesine engel. Gorbasöyledi: çov'un Nevv York'ta bazı işadam"İleri sürülmekte olan goruşlere ları ile yaptığı görüşmelerin hayli bakıldığı zaman şöyle bir izlenim olağandışılığı Sovyetler'in bu niorlaya çıkıyor. Bizim tarafımızda yete dönük adımı olarak algılamkocaman silahlı kuvveıler var, yor. Yine Amerikan basınında yer NATO tarafında önemli sayıda ol alan haberlere göre Sovyetler, mayan oyuncaklar var. Batı'da ya Dünya Bankası ve IMF'yle de pılan değerlendirmeler dahil ol "köprii kurmak" istiyor. Geçen mak üzere, son zamanlarda yapı günlerde dunya kapitalizminin lan değerlendirmeler Avrupa da sözcüsü VVall Street Gazetesi'nde silahlı kuvvetlerin gücü açısından 8 sayfalık bir Sovyetler ilavesi yabir dengenin bulunduğu yolunda yımlatmaları ve özellikle bilgisadır. Ancak Silahlı Kuvveller'in ya yar alamnda ortak yatırım aramapılarına gelince bazı alanlarda bir ları bu çerçevede yorumlanıyor. tanıfın avantajı var. diğer alanlar Tabii bu yaklaşım tek yanlı değil. da kendi lehine asimetriler var. Amerikan işadamları da gözleriToplam olarak silahlı kuvvetler ni Sovyet pazarına dikmiş dununbirbirlerini dengelemektedir. Bi da. zim görüşümüz şöyledir: NATO ve Varşova Paktı üyesi ülkeler bir Bu ilişkinin gelecegi biraz da araya gelerek ortaklaşa bu asimet Afganistan'a bağlı. Gorbaçov, rileri tespit etmelidirler. Bunlann Birleşmiş Milletler konuşmasınd? ortadan kaldırılmasını görüşrae 15 şubata kadar tamamlanması lidirler. Yani tek laraflı olarak 'Si gereken çekilme işleminin uzayazin bu alanda lehinize asimetri bileceğinin işaretini verdi. Gorbavardır' şeklindeki karşılıklı suçla çov, daha önce varılan anlaşmama yoluyla değil. Bir araya gele nın ilerisinde bir tutumla bir korek iki taraf asimetrilerini tespit alisyon hükümeti kuruluncaya etmelidir. " kadar tarafların ateşkes yapmasını istedi. Gorbaçov'un söyledikErmenistan ile Azerbaycan ara lerinin satır aralarını okuyunca sında cerevan eden olaylara ilişkin Sovyetler'in, Afganistan'da oyubir soruyu da yanıtlayan Soniya, nun kurallarım değiştirmek isteTürkiye'nin bu sorun ile ilgili ola diği anlaşılıyor. Bu işarete bakıp rak izlediği tutumun TürkSovyet önümüzdeki günlerde "Afganisilişkilerinin ruhuna tamamıyia uy tan konusunda hareketlenme olagun olduğunu kaydetti. bilir!" demek mümkün.