Katalog

CUMHURİYET/12 HABERLERİN DEVAMI 4 ARALIK 1988 Tiirk BEN'i Başkanı Yaşar Kemal'den açik mektup (Baştarafı 1. Sayfada) Siz, Sayın yöneticiler olur muyum, bizim hapishanele tartışacak değilim. Onları mahrimizde fırmlar yok. İnsan deri kum eden askeri mahkemelerin de sinden eldiven yapanlar da yok. durumunu burada sizinle tartışaGene de bizim hapishanelerimiz cak değilim. Demokrasiye gitınek le birlikte toplama kamplarım bir için uğraşan bir ülkede askeri arada anarken, bir çağnşıma se mahkemelerin mahkum ettikleri bep olurken utanç duyuyorunı. siyasilerin bulunmasını insanlığın Siz, ne diyorsunuz sayın yöneti kolay kolay kabul edeceğini de ciler? Siz inadımzdan vazgeçmi pek anlamıyorum ya burası onun yorsunuz, çok demokratik, de da tartışılacağı yer değil. Bu mekmokratik düşünceleriniz uğruna. tubun derdi başka. Örneğin yeni Ama bizim acımalı, haksever, bir cezaevi tüzüğü hazırlamyor. ezilmiş, yumuşak huylu halkımız Bu tüzüğün insan Hakları Evrenbuna layık değildir. sel Beyannamesiyle tşkenceye Karşı Avrupa Sözleşmesi çerçevesinde olması gerek. Biz bu iki sözNe istiyorlar? leşmeye de imza koymadık mı? Bakın hapistekiler ne istiyorlar. Yoksa bu imzalar birer göstermeBunlar, insanca cezalarmı çekmek lik mi? Bir de sevk zincirleri var. için, niçin canlarını pazara sür Tutuklular, mahkumlar mahkemuşler? İnsanca ceza da olur mu, melere, yargıç önlerine götürülürdiyeceksiniz, insanoğlu cezalara ken birbirlerine zincirlerle bağlada kurallar, sınırlar koymuş. Ona nıyorlar, Ortaçağ kürek mahkumda insanca ceza diyebilmiş. Bu sı ları gibi. Bu tutum insanlan aşanırlann dışına çıkmak da işken ğılayan bir tutum değil mi? Bizim ce, zulüm sayılmış. Bu kurallann icadımız bir işkence biçimi değil dışına çıkan cezalandırmaları da mi? Ya hapishanelerdeki cezalar? insan haklarına aykın bulmuş. İnfaz yakmalar. Verilen disiplin Ceza üstüne ceza koymayı da, ya cezaları... Ve geceyanları hapisni kat kat cezaları da insanlık su hanelerden alınan, işkence yapılçu saymış. Yani bu cezalan da in dıktan sonra geriye getirilen mahsanlığın bağışlamayacağı suç kumlar... Hücre cezaları.. Bütün saymış. bu cezalar, işkenceler ülkemizde Bir Ağustos Genelgesi suç üstüne suç koyan bir genelgedir. Tek tip elbisenin uygulanması siyasi mahkumlar için değildir. Bütün dünya hapishanelerinde siyasi mahkumlann bir ayncalığı vardır. Demokratik ülkelerde siyasi, düşünce mahkumlarım tutukluluklarım kimsenin aklı da almıyor ya... Bunları bu mektupta sizinle bile ayyuka çıkmadı mı? Aynı davadan yargılananlara göruşrne yasağı. Bunlar durumlarını birbirlerine anlatmadan sağhklı bir yargılama olur mu? Özel durumlarda, hastalıklarda, ölümlerde telefonla mahpusların aileleriyle görüşmelerinin kime ne zararı var? Mahpusların durmadan, hiçbir sebep yokken yer değiştirilmeleri, hapishane hapishane dolaştırılmaları, bu değiştirmelerde mahpuslara olmadık işkenceler yapılması, koğuşların arama bahanesiyle talan edilmesi, hapislerin birçok eşyalarının ellerinden alınması. bir daha geri verilmemesi, havalandırma, havalandırmanın yetersizliği, avukai!arıyla bas başa görüştürulmemeleri, görüşlerde aileleriyle gereğince görüştürülmemeleri... Radyo, teyp verilmemesi, daktilolannın ellerinden alınması... Kitap verilmemesi... Türkiye'de satılan kitapların birçoğu mahpuslara verilmiyor, neden? Gazeteler bile bazı haberleri kesilerek veriliyor, neden? Mahpusane kantinleri, dışarıdaki fiyatın çok üstünde satıyor malları, neden? Aileleri yeterince para veremiyorlar içerdekilere, verilen para mahpusun bir günlük sigara parası bile değil, neden? Açhk grevi yapanlan da, niçin açhk grevi yapıyorlar, diye dövüyorlar, neden? , , Bütün bunlara karşın, salt ülkemizin onuru adına, bu insanlar açhk grevlerinde olmesin, diye, biz birkaç yazar çizer arkadaş, bu delikanlılar açlık grevlerini sürdürmesinler diye girişimlerde bulunmak istedik, başaramadık. Parti liderleriyle görüşmek istedik. Sayın Süleyman Demirel'den başka kimse görüşmek isteğimize cevap vermedi. Onlarla görüşüp ülkemizin alruna sürülmek istenen bu kara lekenin önüne geçmek, mahpusların haklı isteklerini onlara ulaştırmak istiyorduk. Türkiye bir darboğazdan geciyor. Demokratik kıpırdanışlar var. Eğer siz ülkede demokrasi istiyorsanız, bu iş işkencenin üstüne yürünmesiyle başlar. Bir ülkede siyasi düşünce mahkumluğunun bitmesiyle başlar. İşkenceler, insan haklannı ihlaller sürüp giderken bir ülkede demokrasiden söz etmek, sizlerin deyimiyle abesle iştigal değil de nedir? Özellikle muhalefet partilerine, mezar taşları gibi, bu antidemokratik olay karşısında niçin susuyorsunuz, diyecektik. Bazı gazetecilerimiz, ellerinde belgeler olduğunu, bu açlık grevlerini örgütlerin yönettiğini, çıkardığını söylüyorlar. İnsaf arkadaşlar, insaf. Hangi insan canını örgüt emriyle kanlı bir tepsi üstuııde ortaya sürer? Hapishaneler insan haklarına saygıh hapishaneler olsun, görün bakalım, oralardan çıt çıkıyor mu? Bakın bakalım, onları can pazanna itmeye örgütlerin gücü yetiyor mu? açbk grevleriylegeçti. O Gandi ki, bizim Mustafa Kemalimizin yaptığı, Türkiye'yi kültürünü, insanhğını kurtardığı Kurtuluş Savaşı'na bile izin vermedi. Ama açlık grevlerine başvurdu ve İngiliz İmparatorluğu'nu açlık grevleriyle salladı. O, büyüklüğünü, biraz da canını pazara sürmesiyle kanıtladı. Yalnız Hindistan'ın değil, insanlığın bir kahramanı oldu. hanelerinde ölenlerin savısı on karşıya kalmazlar, sakatlığı. ölüikiymiş. Hiçbir şey gizli kalamaz mu seçmezlerdi. görüntüsü kapkaranhk. Türkiye bugünkü dünyada. Bunun gerçek bugün dünya insanlığı için kapka savısı er geç öğrenilecek. Hapishane cehennemi ranlık bir ülke. Biz, istediğimiz kadar bağırahm, biz demokratik İşkence insanlık suçudur. İrtsaSayın yöneticiler, demokrasi bir ülkeyiz, biz insan haklarına noğlunca, insanlık suçları belir savaşımı verdilerini söyleyenler, saygılıyız, dünyada itibarımız her lenmiştir. tnsanoğlu hoşgörülü ve siz, şu savaşımını verdiğiniz degeçen gün artıyor, diye. Bunu bel bağışlayıcıdır. Ama bir suçu ba mokrasi için hiç hapse düştünüz ki birtakım çıkarcı politikacılara, ğışlayamıyor o da insanlık suçu, mü? Niçin düşeliın, diyeceksiniz. tüccarlara anlatabüirsiniz, dünya diye adlandırdığı suçları. Bunun Türkiye'de demokrasi savaşımı halklarına asla. O halklar ki, fa da birinçisi her biçim işkencedir. veren yazarlar, politikacılar hep şizmden çok çekmişler, baskılar Türk hapishaneleri her zaman, hapse düştüler de... Bakın ben, altında inlemişler, sonra bir kısrnı özgürlüğe zar zor kavuşabii yumuşak ya da sert birer iskence gençliğimde az da olsa hapse girmiş... Dünya kamuoyu özgürlük evleri de olabilmiştir. Bu, ekono dim. Jandarma karakolunda işler, insan hakları üstüne titriyor. mik sebeplerden de olabilir. Ama kenceden başka, hapishanede özel daha çok politik sebeplerdendir. kötu bir davranışla karşılaşmadım. Yalnız o hapishaneyi şimdi Utanç lekesi Ben, Paris'te bir arkadaşımla size anlatacak olursam, her insaGece Yarısı Ekspresi'ni seyretme nın b'oyle durumlardan etkileneGene hepimiz biliyoruz ki, Hit ye gittim, fılmin yarısına gelmiş ceğini bildiğim için, sizin de üzüler'e Alraan halkı yol verdi. Han tim ki, dayanamadım, canımı dı leceğinizi biliyorum. Anlatılması gi sebeple olursa olsun. Avrupa şanya zor attım. Ülkemin böyle guç, insanı aşağılayıcı, dayanılhalkları arasında Hitler'den en sine aşağılanrnasına, hangi sebep maz bir yerdi benim hapishanem. çok çeken, zulüm gören, ölen bel ten olursa olsun, bunda bizim hal Bütün Türkiye hapishanelerinin ki de Alman halkıdır. Buna kar kımızın hiç suçu yoktu, razı ola de benim hapishanemden farklı şın insanlık, Hitler'den en çok çe mazdim. Film çok abartılı geldi olmadığını, gazetecilik yaptığım ken Alman halkını bir türlü ba bana. Ama onda gerçek payı yok günlerde öğrendim. ğışlamıyor. tnsanhk da, salt Hit muydu? 1980'den sonra olanlar, Durumlan hiç değişmeyen, inler'e yol verdi diye onu hiçbir za 1971'de olanlar pek mi iç açıcıydı. man bağışlayamayacak. Hitler sana yakışmayan, utanç verici dusonraşı Alman edebiyatına bakaŞimdi, bizim eskiden beri duru rumlarda olan hapishanelerimiz çak olursak halkı da kendisini ba mu iyi olmayan, birer işkence evi bir de siyasi tutuklu ve mahkumğışlamıyor. Hitler kara lekesi Al durumuna düşürülmüş hapisha lar için birer cehennem haline geman halkının alnında bir kara le nelerimizin üstune bir de luz bi tiriüyor. Bugün, Türkiye hapishake olarak ne yaparsa yapsın, ka ber ekildi. Bizim hapishanelerimi neleri birer toplama kampı durulacak. zin üstüne tuz biber ekilmese, bar muna düşürülmüş. Bütün dünya Bir halkın, sonuna kadar dak da taşmasa durum hiç böyle Hitler'in toplama kamplanmn ne kendini suçlaması, dünya insan olmazdı. Biz, bugün bu utanç ve olduğunu ıncığına anağına kadar larınca da suçlanması, o kadar recek hale düşmezdik. Yüzlerce öğrendi. Biz de biliyoruz. O tüyiçaçıcı olmasa gerek. Utanç leke insan, dayanabilecek halde olsa ler ürpertici toplama kamplanna, si bir ülke insanlarının alnından lar, kendilerini can pazarma at kendi demokratik ülkemin hapisçıkmayacak en kahredici lekedir. mazlar, açlıkla, ömür boyu süre haneleri ni benzetirken, inanın baŞimdiye kadar Türkiye hapis cek sakatlıklarla, ölümle karşı na, çok acı çekiyorum. Hiç bilmez Bu utançtan kurtulalım! Sayın yöneticiler, yukarıda dilimin döndüğü kadar, olanı biteni sizlere anlatmaya çalıştım. Siz Sayın özalsınız, siz Adalet Bakanı Sayın Topaçsımz, siz Dışişleri Bakanı Mesut Yılmazsınız, siz Devlet Bakanı Adnan Kahvecisiniz, siz büyük sorumluluk altındasıruz. Siz Büyük Millet Meclisindeki milletvekilleri büyük sorumluluk altındasınız. Siz, açlık grevinin şiddet olduğunu sanan Sayın Erdal İnönü, siz de Türkiye'nin demokratikleşmesine yardım etmek zorunda olan kişilerden birisiniz, büyük sorumluluk altındasınız. Siz Sayın Süleyman Demirel, bu büyük sorumluluğu duyduğunuzu biliyorum. Sizdn de sorumluluğunuz büyük. Sayın yöneticiler, sizden dileğim, kuşaklar boyunca surecek, insanlık suçu olan şu işkence suçundan, şu utançtan ulusumuzu arıtahm. Yukarıda da söyledim, bizim ulusumuz, şu insanlık içinde böyle utançlara layık bir ulus değildir. En içten dileklerimk. Terör mü? Bir de açlık grevlerinin şiddet olduğu, bir biçim terör olduğu ortaya sürüldü. Bunlann içinde aklına, namusuna, insanlığına güvendiğim kişiler de var. Açlık grevleri şiddet ve terör olayları değildir. Tam aksine en masum direnme biçimidir. Bunun içindir ki, insanlık açlık grevlerinde ölenleri kutsallaştırmış, onları birer kahraman mertebesine yükseltmiş, insanlığın onur duyduğu kişiler yapmıştır. Pasif direnmenin yeryüzündeki yaratıcısı, eylem denebilirse, eylemcisi büyük Gandi'nin ömrü Reklamevi'ni aramak için yeni numaramtzı çevirin 159 08 38 (5 hat) «ooıooı o»o«o«o ooıttoo The. oo«t«oo British o«o«o*o •ootoo» Council has movfed to Örs Turistik İş Merkezi tstiklal Cad. 251/253 Kat 2,3,5 Beyoğlu 80060 îstanbul Tel: 152 74 7478 Tbc: 23283IKIKTR Library nou open Saturday morrungs. O. 4 MEZARDAKISIR Okryl: Mehmet Ceren dosyasım açıyoruz!... İddia: "İşkencede boynu kınldı"... Resmi rapon "Solunum yetmezliği, ani ölum"... Ailesi: "Mezar açüsın"... 12 Eylül döneminin unlü K.Maraş Sıkıyönetim Komutanı Yıısul Haznedaroğlu ile ilk kez Tempo konuştu: "Bir iakıro kişilerin hesabını sordum. Hadise budur..." BİR GENÇ SORGUDA ÖLDÜ KİM TUTAR ONLARI! Heyecan: Michael Jackson ayda yurür de, f mu? Uçtulcrr, uçuyoılar, ç çy l k fill l i tilan uçacaklcn... Gençlik filmleri lciz til dinlemiyor! Darb«:Dlc operasyon tamamlandı. İnönü SHP'de iç disiplinin sağlanacağmdan emin: "Nasıl yapacağımızı göreceksiniz..." Tutku: Futbolmanyak mı olduk? Galatasaray ve Doğu Almanya "zaferleri" ne amlam taşıyor? Kulis: Engin Ardıç parlamento koridorlanndaydı. Millet dert, veldlleri nkra anlaüyorl Uyum: Biı yasükta kocaycnüar da var. Ama sadık. ama değil... Kaçamak: Pizzayı ünna veren verene.Itaiya'dm güncel selcs skandallan... Tıntumış: Zeytinbumuspor, Isa ile doludizgin... )(o) BİR YAŞINDA! YAŞLANDIKÇA GENÇLEŞİYORUZ! NURULLAH NARİN'ı ebediyete intikalinin 11'inci senei devriyesi olan 4 Aralık 1988 (Bugün) saygı ile anıyoruz. 4 Aralık 1977 tarihinde Hakkın rahmetine kavuşan merhum ANMA AİLESİ ATATURKÇU" BİR TARIKAT: RUPAİLER 5HPHE CENEL MERKE2SOL KANAT DÜELLOSU BUGÜN CIKTI Kadınlanndan, türbanlanna, şiş sokma ayinlerinden, profesörlerine ve şeyhlerine kadar bir tarikatın anatomisi Ceket altından gösterilen silahlar. Bayramoğlu'ndaki 400 bin metrekare konut alanlı arsa hacizli. Tercüman Mahallesi'ndeki inşaat durdu. Büyük bir işadamı "Allah'tan ortaya çıktı. Yoksa panik olurdu. Bugün ekonomi iskambilden şato gibi. Bir üflesen yıkılacak" diyor. Bankalar inşaat sektörüne kredi vermiyor. Ekonominin lokomotifi krizde. KASTELLi'DEN SiLAHLI TEHDiT • REAGAN'IN EVREN'DEN İSTEĞİ: 'UYUŞTURUCU OPERASYONU" BARANSEL: SORUNUN MUHATABIDIŞİŞLERİ İNAL BATU: BÖYLE BİR ŞEY YOK BABALAR OPERASYONUNUN İÇYÜZÜ SHP'DE DEVLET HAREKÂTI "HÜRRİYETİN YAYINI İKİ AY ÖNCEDEN PLANLANDI" 1981'DEKİ OLAY: CEZAEVİNDE GAZ BOMBASI, 2 ÖLÜ YETKİLİ: 'EMRİ KOMUTAN VERDİ" ANAP'ta tarikat savaşı. Süleymancılar Nakşileri solladı • Zonguldak: Gnzu masada patladı. • Dalokay: "Kendimi artık solcu gibi hissetmiyorum • Sovyetlerde kıyamet • Siyasi göçmenler 10 Aralık'ta dönüyor • Filıstin'ı neden tanıdık. Baskın Oran yazdı • Büyükada'nın kışı. Konuğumuz Troçki • Almanya'da göçmen seçıminde katatasçılık. • Balkan Basketbol Şampiyonası'nda ne bekliyoruz. Deniz Gökçe yazdı. • Cemal Süreya'nın. kalemtnden Bahri Savcı. • • "Şişi solctum ve hiçbir aa duymadım, kan da akmadı." • "Biz Atatürk'e mütesekkiriz. Bize Allah'ın lötfu, insanıdır." • "Tarikatlar birer sığınak." • İslam'da başın örtülmesi yoktur. İyi ki, laikiz." • "Aalma süred son derece olumlu." Genel sekreter yardımcısı Tufan Doğu: "Bana göre Ali Topuz, Abdullofı Bostürlt, Sağlor ve Gürlcan, disiplin suçu işlemişlerdir. Komünist partisi yasal olsaydı. SHP'deki bazı kişiler, orada olurdu." Kemal Anadol: "12 Eylül savcıları gibi hjreket edildi." A, Güven Gürkan: "Genel merkez genis tabanlı bir hükümet peşinde olduğu için solu tırpanlıyor." Yaşamak için ölmek: Açlık grevi. Bir grev kurbanı: "Ölüm aklıma geldi ama, sakatlık hiç." Bir ona: "Kibriti çakınca alev alev tutuştuk." Bülent Tonör: "En pasif direnişe şiddet demek normol mantığa sığmaz." ANAP'ın en son yerel seçim ve siyasi partiler araştırmasını Nokta açıklıyor. Özal'ın Çonkavo yolu açık. ANAP'ın oy oranı yüzde 4O'ı geçiyor; istanbul'da yüde 85. "Mavi Kadife'V.. e'otik yıldızı Isabella Rossellini'nin iki yüzü. Yves Montan^ yaşar.ıövküsümin filminde "kendisini" oynuyor. Edith Piaf ve Marilyn M.jnroe ile aşk yaşayan, Simon Signoret ile evlenen Yves Montand, kendi kızına nasıi âşık olmustu? noKta