Katalog

"İyî" faiz... "İyî" karar... PAMUKBANK iyi b a n k a d ı r STANDBY Ekonomiye içten chştan uyarı îşadamı öfkeli IMF çağırdı ÖNERİSİ GÜNDEME GELDI ANKABA'dan YALÇIN DOĞAM 65. Yd; Sayı: 23053 Cu m h u riyet Kunıcusu: Yunus Nadi 400 TL. (KDV<UMV "İyî" faîr... "İyi" gelir. PAMUKBANK iyi ba n ka d ı r 28 Ekim 1988 Cuma HüKÜMETEELESTİRİ YAĞMURU NE,NEDÎR? Niyet Mektubu IMF ve üye ülkeler arasında ödemeler dengesi sorunlannın giderilmesi amacıyla belirli performans kriterleri öngören anlaşmalar imzalanır. "Staudby" adı verilen bu anlaşmalarla IMF, ilgili ülkeye sembolik bir kredi desteği sağlar, daha önemlisı bu ülkenin uygulayacağı ekonomi politikalanıu onayladığının işaretini uluslararası fınans piyasasına duyurur. İlgili ülke anlaşma ile yatırımlardan ücretlere, parasal büyuklüklerden devalüasyona kadar uzanan bir dizi önlem konusunda taahhüt altına girer. IMF ile anlaşmaya taraf ülke hükümeti bu taahhütlerini ekonomiden sorumlu bakanının imzasıyla "niyel mektubu" olarak (IMF literatüründe letterof intend) sunar. Ancak pratikteki uygulamaya göre bu tnektup IMF yönetimi tarafından kaleme alınarak ilgili ülke hükümetine onaylattirılır. YVSUF tUL Iknacı Heyette TWUZ CMEVİ Teknısyen Standby ö n e r i s i IMF, Türkiye'ye yeni bir "standby anlaşması" yapmayı önerdi. Başbakan Özal'ın öneriye olumlu yanıt vermemesi üzerine, Devlet Bakanı Yusuf özal başkanlığında bir heyet görüşme yapmak üzere 8 kasımda Washington 'a gidecek. IMF, Türk ekonomisi ile ilgili ilk ciddi uyarıyı geçen ağustosta yapmıştı. IMF'ye taahhüt Yusuf Özal başkanlığındaki heyet IMF'ye önce sözlü taahhütlerde bulunacak. Eğer bu yetmezse yeni bir "standby "a yol açmayacak biçimde "niyet mektubu" verilecek. Yavuz Canevi, Ali Tigrel ve Rüşdü Saracoğlu'nun da yer alacağı heyet IMF'nin uluslararası kredi piyasasında Türkiye'ye verdiği desteğin sürmesini de sağlamaya çalışacak. BİLAL ÇETİN'in haberi 11. Sayfada ANKARA "Türkiye, Latin Amerika ülkelerine benzemeye başladı. Latin Amerika'da enflasyon öyle bir noktaya ulaşıyor, ekonomi öyle bir geçide geliyor ki tam o noktadan itibaren, diyelim ki yüzde 80 olan enflasyon, yüzde 90, yüzde 100'e tırmanma yerine, birandayüzde 150yefırlıyor, yüzde 180'e fırlıyor... Göstergeler, Türkiye'deki enflasyonun Latin Amerika tipi bir enflasyona doğru gittiğini alarm ediyor." Bu çarpıcı sözler Türkiye'den sorumlu bir IMF uzmanına ait. Sözlerin söylendiği yer Berlin Eylül sonunda Beriın'de Dünya Bankası ile Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) yıllık olağan toplarv tısı sırasında Türkiye'nin ekonomi kurmaylarıyla IMF uzmanları bir araya geliyor. IMF, "Türkjye'de ekonomik gıdişten duyduğu kaygıyı" dile getiriyor. İnsanı ürküten bu sözlerle... Enflasyonun yüzde 150'lere tırmandığı noktada, bir başka oiay başlryor Latin Amerika ülkelerinde. Ulkeler dış borç bunalı(Arkası Sa. 11, Sü. Vde) Devrede FAÎZLER GELİYOR EkonomlfJe 'HÎZAYA' DOLAR ÎÇTE VE DIŞTA GERİLÎYOR Ekononide SABANCI Ekonominin ateşi çıkmış. Enflasyon yükseliyor, yükseldikçe döviz fıyatı da artıyor. Sorunlar kartopu gibi büyüyor. Bu yüksek ateş, ülkede daha büyük tahribatlara yol açmadan söndürülmelidir. Hükümet 'yalnız ben bilirim' mantığını terk etmeli. BODUR Hükümet, hesap yapayım derken hesabım şaşırmış, sanayici ne yapsın? Bizim söylediklerimiz kulak ardı edildikçe bu işler düzelmiyor. Japon simidini, Amerikan bilmem nesini bırakıp bpbadan kalma kabağı takıp onunla yüzmeye çalışalım. GEZGÎN 1980'lerin başlarında umut vardı; çünkü konuşurduk, derdimizi anlatırdık. Şimdi umut, yehni korkuya bıraktı. tşadamlarımız 'acaba şu konuyu dile getirsem işim bozulur mu?' diye korkuyor. MERAL TAMER'in haberi 11. Sayfada Kafkasya'daki Sovyet birliklerine karşılık Adana'daki üs Incîrlîk pazarlığı Türkiye, Viyana'daki "Konvansiyonel tstikrar Görüşmeleri"nin tncirlik'teki ABD üssünü de kapsamasım kabul etti. Sovyetler Birliği de buna karşılık, Kafkaslar'daki askeri güçlerini müzakere alanına sokacağım açıkladı. Her iki konuda Ankara ile Moskova arasında sözlü "ilke anlaşması" sağlandı. HADİ ULUENGİN BRÜKSEL Önumüzdeki dönemin en önemli DoğtıBatı forumunu oluşturacak olan Viyana "Konvansiyonel lstikrar Göriişraelerinde" (KtG), "Türkiye soranu" buyük ölçüde çözüldü. Bunun nedeni de Türk tarafının "kilit noktayı" oluşturan lncirlik Üssü'nü pazarbk masasına sürraesi oldu. Bir başka deyişle, Türkiye şimdiye kadar eünde "koz" olarak sakladığı ve Moskova'nın yaşamsal olarak nitelediği tncirlik Üssü'nün KtG müzakerelerine girmesini kabul etti. Sovyetler Birliği de buna karşılık, Kuzey ve TransKafkasya'daki kendi askeri güçlerinin silah indirim alanına katılmasını onayladı. Bu konudaki sözlü "ilke anlaşması" geçen hafta Türk ve Sovyet temsilcilerinin Viyana'da >apükları temaslarda ortaya çıktı. Uzlaşmanın resrai(Arkası Sa. 13, Sü. 3te) 'Süper genişlesin' Anayasa Mahkemesi'nin borçlanarak süper emekliliği öngören geçici 5. maddeyi iptal etmesinden sonra anayasanın eşitlik ilkesine göre yapılacak yeni yasa maddesi ile bu haktan yararlanamayanlara da süper emeklilik konusunda bir umut doğdu. IŞIK KANSU ANKARA Anayasa Mahkemesi'nin, süper emeklilik yasasının borçlanarak bu haktan yararlanmayı düzenleyen maddesini iptal etmesi, süper emeklilik hakkından yararlanamayanlara umut verdi. SSK yetkilileri, süper emeklilik hakkının genişletilmesi halinde, SSK bütçesinin bu yükü kaldırmayacağı görüsünü savunuyorlar. Super emekliliğin genişletilmesi için hükümetin yeni yasa çıkarması gerekiyor. Hükümet ise, bu konudaki Iptal kararı, yararlanamayanlara umut verdi Arcaytirekle Gönensirfe hap ıs cezası Yazarımız Cüneyt Arcayürek ve Yazı tşleri Müdürümüz Okay Gönensin, Başbakan Turgut özal'a hakaret davasından 5 ay 25'er gün hapis cezasına çarptırıldılar. Cezalar paraya çevrildi. tstanbul Haber Servisi DYP'nin Bursa Mitingi'nden yazdığı "Çözüm Yollan" başlıkh yazıda, Başbakan Turgut Özal'a hakaret ettiği savıyla yargılanan yazanmız Cüneyt Arcayürek ve Yazı tşleri Müdürümüz Okay Gö•ensin, S'er ay 25'er gün hapis cezasına çarptınldı. Mahkeme bu cezayı 81 bin 666'şar lira paraya çevirdi. tstanbul 2. Asliye Ceza Mahke<Arkası Sa. 13, Sü. 2'de) İptal kararı halen süper maaş alanları etkilemiyor. Borçlanma yapanlar da borç taksitlerini ödemeye devam edecekler. Hükümet yeni yasa için iptal kararının gerekçesini bekliyor. Sürmekte olan davalar için de Yargıtay gerekçeli kararı bekleyecek. kararı vermek için iptalin gerekçesini bekliyor. Halen süper emeklilikten borçlanarak yararlananların, bu haklarının devam etmesi için yeni yasa çıkarılıp çıkarılmaması konusundaki tartışmalar ise sürüyor. Anayasa Mahkemesi'nin, süper emeklilik yasasının borçlanarak süper emekli olma koşullarını düzenleyen geçici 5. maddesini iptal etmesi ve bu iptal karannın Resmi Gazete*de yayımlandıktan 6 ay sonra yürürlüğe gireceğini belirlemesi, birçok soru işaretinin ortaya çıkmasına yol açtı. Çeşitli durumda olan lar açısından bu soru isaretleri şu başlıklar altında toplanıyor: 1. Şu anda süper emeklilikten borçlanarak yarariananlar: SSK yetkilileri, halen borçlanma suretiyle süper emeklilikten yararlanan kişilerin, süper maaşlarını almaya devam edeceklerini söylediler. Bir kısım SSK yetkilileri, iptalin yürürlüğe girdiği tarihte de konuya ilişkin yeni bir yasal düzenleme yapılmasa dahi, kazanılmış haklann devam edeceğini, yani şu anda borçlanarak süper emekli (Arkası Sa. S, Sü. 6'da) Vuralhan davası Ozal: ANAP'ta kanşıklık yok Baykal, Brandt ile görüştü Mumcu'nun tanık ve kanıdarı istenecek Milli Savunma Bakanı Vuralhan'm şikâyeti üzerine Uğur Mumcu ve Okay Gönensin hakkında açılan ceza davasma dün de devam edildi. Mahkeme, Mumcu'nun "ispat hakkı"m kullanmak için istediği tamklann dinlenmesini, kanıtlann da istenmesini kararlaştırdı. TARİHİ YAJRaUYOKSUNUZ 1 2 4 3 sanıklı istanbul DevSol davasının 1 numaralı sanıgı Dursun arasında yoğun baskı ve işkence gördüklenni, savunma hiakJannın sürekti olarak kısıöandığını Karataş, dün Metns Baştabya'daki 2 nolu askeri mahkemede.46 arkadaşı adına ortak savun söyleyerek, "Savunmanın suç sayıldığı başka bir ülke daha gösterebilir misiniz?" diye sordu. masını okumaya başladı. Karataş 7 yıldır gerek cezaevterınde gerekse mahkeme duruşmalan (Fotoğraf: Ali Tevfik Berber) tstanbul Haber Servisi Milli Savunma Bakanı Ercan Vuralhan'ın şikâyetiyle yazannuz Uğur Mumcu ve Yazı tşleri Mudürüraüz Okay Gönensin hakkında açılan ceza davasında, tarafların "ispaı hakkını" kullanmak için gösterdikleri kaıutlann istenmesi, tanıkların da dinlenmesi kararlaştırıldı. (Arkası Sa. 13, Sü. S'te) ISTANBUL'DA OLAĞANÜSTÜ SHPileSPD arasmda artacak işbirı w • Cumhurbaşkanı Evren'le haftalık görüşmesini yapan Başbakan özal, ANAP'taki huzursuzluk için basını suçladı, "Bunları yazanlar yalan yazıyor" dedi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Başbakan Turgut Özal, ANAP içinde "huzursuzluk" olduğu haberlerini yalanladı ve "Bunlan yazanlar yalan yazıyorlar. Kasıtlı yapıyorlar ve kendilerinin yanlış olduklan da çok yakında ortaya çıkar" dedi. Özal, parti içinden çıkacak "12 kişiye güle güle" diyebileceklerini, ancak "böyle bir dunımun da söz konusu olmadıgını" söyledi. özal, "ANAP grubunda herhangi bir şekilde problem çıkaracak (Arkası Sa. 8, Sü. Vde) SHP Genel Sekreteri Deniz Baykal, Sosyalist Enternasyonal ve SPD Onur Başkanı Willy Brandt ile görüştü. Baykal, SPD'den daha yakın işbirliği istedi. DENİZ İNCEDİKEN'in haberi 8.Sayfada 6 7 'si tutuklu ve 180'i hakkında idam cezası istenen istanbul Devrimci Sol davasında 46 arkadaşı adına ortak savunma okumaya başlayan, davanın 1 numaralı sanıgı Dursun Karataş, suçlarının "emeği en yüce değer saymak" olduğunu söyledi. Karataş, 7 yıldır sürmekte olan davada tarihin yargılanmak istendiğini ileri sürdü. • İsrail halkına çağrı Ayaklanmanın liderliği, ilk kez İsrail halkına yönelik bir bildiri yayımladı. 3. Sayfada • AlmanSovyet ilişkileri Kohl: Avrupa zirvesi olmayacak. 3. Sayfada DevSoFda 7 yıl sonra savunma 1. Ordu Komutanlığı 2. Nolu Askeri Mahkemesi'nde yapılan duruşmada sanık Karataş, geçen günlerde Metris Cezaevi'nden Sağmalcılar Cezaevi'ne nakilleri sırasında cezaevi yöneticileri ve jandarmadan baskı ve işkence gördüklerini söyleyerek bu iddialarla ilgili olarak cezaevi yöneticileri için suç duyurusunda bulundu. 10. Sayfada • Borç, gelirin yarısını aştı Dünyamn en borçlu ülkelerinin borç/GSMH oranı gerilerken Türkiye için bu oran yüzde 53,4'e tırmandı. Ekonomide Cumhuriyet'in kuruluşunun 65. yıldönumu bugün öğleden itibaren kutlanmaya başlamyor. II. Sayfada • Gençlik Şurası'nda 4. gün Hasan Celal Güzel'in çağrısıyla yeniden toplanan komisyon, öğrencilere 'serbest örgütlenme' hakkı vermedi. Arka Sayfada • Akademi Ödülü 10 yaşında 1988 Edebiyat Ödulleri'nin sonuçlan açıklandı. Jüri, birinciliğe değer yapıt bulamadı. Arka Sayfada KALKIYOR 8.Sayfada HAL Belirsizlikler Derinleşirken... Kkonomide ve pditikada belirsizliklerin ağır basmaya başladığı bir dönem yaşanıyor. Bir süreden beri birçok alanda kriz görüntüleri dikkati çekiyor. Gazetelerin birinci sayfaları hiç de iyimserlik verici haberlerle dolu değil. Enflasyon, siyasi cinayetler, komutanlara yönelik suikast tehditleri, terör alarmı, gençlik kesiminde kıpırtılar, gece yarısı operasyonlan, parti içı çekişmeler ve Çankaya hesapları... Bütün bu belirtiler politika kulislerinde soru işaretlerini ister istemez kalınlaştırmakta ve bir karamsarlık bulutunun datga dalga yayılmasına neden olmaktadır. Ekonominin bugününe ve gelecegine ilişkin güven bunalımının yakın zamanda dağılacağına inanan pek yok gibidir. Türkiye'yi "örnek ülke" olarak yıllarca övmüş olan (Arkau Sa. 11, Sü. Vde) • Cumhuriyet Bayramı kutlamaları UĞUR MUMCU GOZLEM Prof. Üçok... Atatürk devrimlerinin yılmaz savunuculanndan birini daha yitirdik: Ankara Hukuk Fakültesi'nin emekli öğretim üyelerinden Prof. Dr. Coşkun Üçok da aramızdan ayrıldı. Prof. Üçok, yıllarca hukuk fakültesinde siyasal tarih ve hukuk tarihi dersleri verdi. Devrim tarihi dersleri, Prof. Üçok'on en çok sevdiği derslerden biriydi. 12 Eylül ile biriikte üniversi(Arkası Sa. 13, Sü. 7'de) • Bir şiir küskünü Hasan Şimşek de artık şairlerden söz açan sözlüklerde, doğum ve ölüm tarihleri parantez içinde yazılanlardan. 4. Sayfada • Gençlere yönelik iki lilm "İlk Dans, İlk Ask' ile 'Uçarcasına' dünyada büyük ilgi gördü, şimdi de İstanbul sinemalarmda. 5. Sayfada HASAN CEMAL