Katalog

3 EYLÜL 1987 KÜLTÜRYASAM HAYVANLAR İSMAIL GÜLGEÇ CUMHURİYET/5 YAHN DÜNYASENDA TankDursun K!nın yeni öykü kitabı "Ömrüm, Ömrüm..." Bir ustalık dönemi gösterisi ömrüm, ömrüm... Tank Dursun KJ Biîgi Yayınevi / 154 sayfa NECATİ GÜNGÖR Tank Dursun K., edebiyaümızın çalışkan, üretken adlanndan biri olarak dikkati çeker; o kadarla da kalmaz, 1950'lerde başladığı hikâyenin günümüze dek izini inatla süren yazarlann başında gelir. Bundan on beş yıl önce, bir derginin soruşturmasma verdiği yanıtta Tank Dursun K., "at izinin it izine kanştığmı, tozdan dumandan göz gözü görmediğini; eskilerin, orta esküerin ve yenilerin habire hikâye yayımladıklannı" vurgularken, öylesi bir ortarn içinde değerbilmezliklere, değer karmaşasında güme gitme tehlikesine dikkati çekmek istiyordu kuşkusuz. Geçen mayıs ayında yayımlanan "Ömrüm, Ömrüm..."ün karşılaştığı suskunluğu goz önüne alırsak, yazannon beş yıl önceki yakınmasını anlamamak olanaksız... layan bir araç. Çünkü sinemasal anlatımdan alabildiğine yararlanan bir yazar Tank Dursun. Konuyu geliştiren diyaloglan görüntüler tamamlar. Hatta görüntü çoğu zaman aynntılarla beslene beslene ön plana geçer. Söz gelimi, limonata içilen bir bardağın terlemesi, bardağın ağzında gezinen ojeli parmaklar, limonata damlacıklannın masa üzerindeki lekeleri... vb. Bütün bu aynntılan keyifle, uzun uzun anlatır yazar; hayır, sözcüklerle anlatmaz da, görüntülerle saptar sanki...Geriye dönuşlü anlatımlar, ünlü fılm adlan, unutulmaz bir fılm sahnesi, Tank Dursun'un öteden beri hikâye malzemesi olarak yararlandığı Öğelerdir. (Onun bu tutkusunu, "36 Kısun Tekmili Birden" adlı kitabında da gorüyoruz.) Yine yazann öteden beri hikâye kişisi olarak seçtiği biri: Kerim. Bir fılm kahramanı gibi zaman zaman çıkar karşımıza. Işte "Venedik'te Tatfl"de, "KameJyalı Kadın"da olduğu gibi. KİM KİME DUM DIMABEHİÇ AK bv tfözdtn Haklı H 10 <h tyf ararnız F<ikal yapacakta y jfok 'ıçkr oyle hnkH ki Venlmıi ttrsörv söz Eğer tnnnı (/dişiı Oİvrvz Dilin şiirselliği Tank Dursun K.'nın hikâyelerini düzeyli bir gösteriye dönüştüren bir şey daha var: Dilin şiirselliği. Sözcüklere, tümcelere, giderek bütün bir hikâyeye emdirilmiş bir şürsellik... Ve bu gösteriye dönüşmüş şürsellik içinde gözden kaçmış ufak tefek yanlışlar; cezveye "kahvedenlik" denilmesi ya da hikâyenin başmdaki siyah matem elbisesinin, sonlarda mavi renkli bir elbise olması... vb. "Ömrüm, Ömriim..." usta bir yazann, ustalık düzeyinden ödün vermeyen, sevgi, dostluk, tutku üstüne söylenmiş eskimez türküler gibi içli, duyarlı, sinema tadında on iki hikâyeden oluşan bir yapıtı. İçinde bulunduğumuz yılm önenili yapıtlanndan biri. çgon>şemi&rv?,or{ık, doyanamapicMim fy'oldv ftnunfa? Düzeyli bir gösteri On iki hikâyelik bir toplamdan oluşan "Ömriim, Ömriim../' bir ustalık dönemi gösterisi. Tank Dursun K.'nın hikâye sanatmdaki ustalığını "tescil" anlamında söylemiyoruz bunu; haşa! Üstadm ustalık dönemi uzunca bir geçmişe dayanır elbet. Burada, ustahğmın keyfıni çıkaran, hikâyeyi avuçlan arasında seramik çamuru gibi yoğuran, hikâye kişileriyle oynayan bir Tank Dursun'la karşı karşıyayız. Bu rahathk, bu keyifli oyun, yer yer konuyla, kişilerle, kendi kendisiyle dalga geçmeye kadar varır... Gerçi bu tavır ye SEVMEK DİYE BİR ŞEY Tbnk Dursun A , insanm içindeki gizli kahmş sevgi odalannın kapılannı tıkırdatıyor, ses almaya çahsıyor oralardan. Onun işi, "sevmek diye bir şey"in peşinden gitmek. ni değildir, kimi eski tarihli hikâyelerde bunun izlerine rastlamak olanaklıdır; ama dediğimiz gibi, burada bir gösteri düzeyine ya da düzeyli bir gösteriye erişiyor her şey... ' dinin gölgesi düşmüş umutsuzluk çığlıklanna dönüşmüş oluyor sevgiler. Ama yazann kendisi umutsuz değil; onun işi, "sevmek diye bir şey"in peşinden gitmek... Yalnızca kadınerkek arasında da değil, bazen iki erkek arasındaki ya da bir grup arkadaş arasındaki tutkulu bağhhklara çeviriyor objektifıni. PÎKIVIK PÎYALE MAFİRA Umutsuz değil Tank Dursun K., insan üişkilerine elinde bir demet gülle yaklaşıyqr. însanın içindeki gizli kalmış sevgi odalannın kapılannı tıkırdatıyor, ses almaya çalışıyor oralardan... Kâh tükenmiş, kâh imkânsız, kâh kara bir ke Sinemasal anlatım "Objektif", Tank Dursun K.'nın anlatım biçimini de açık YAYIN RAPORU 4NDKY Olumsuzler MEUHCM)ET ÖLÜMSÜZLER Melih Cevdet Anday'ın Toplu Oyunlan I / Adam Yayınları / 323 sayfa. Adam Yayınlan, Melih Cevdet Anday'ın bütün oyunlannı toplu olarak yayımlıyor. Anday'ın "Toplu OyunlarT'nın birinci kitabında "Yann Başka Koruda', "Dikkat Köpek Var", "Ölüler Konuşmak tsterler", "Müfettişler", "Mikado'nun Çöpleri" ve "Olümsüzler ya da Bir CİDayetin Söytencesi" adlannı taşıyan altı oyunu yer alıyor. Şair Melih Cevdet Anday denemeleri, amlan ve romanlanyla olduğu kadar oyunlanyla da büyük ilgi görmüş bir edebiyat adamı. Nitekim, Anday, "Toplu Oyunlan I"de de yer verdiği "Mikado'nun Çöpleri" adlı yapıtı dolayısıyla 19671968 mevsiminde en başanh oyun yazan seçilerek İlhan Iskender Armağanı'nı almış, 19711972 sezonunda da Ankara Sanatseverler Derneği'nin Yıhn En lyi Oyun Yazan Ödülü'ne değer görülmüştü. yazariar, o güokrin çarpıcı olaylannı ve trajedilerini ucuzca kullanmak istedi. Yaşananlan klişe tipler ve düzenin bakısıyla yargıfaîyan bu yüzeysel yapıtlara büyuk övguler düzüldü. Biz bu tiir bir edebiyata karşı mütevazı bir girişimle yanıt vennek ve farklı bir 'bdgesel edebiyat' anlayışı ile dayanışma içinde olmak istiyoruz. Bu atnaçla geçen donemin deneyimlerini ve gerçekkrini bizzat yaşayanlar tarafından aktaran yapıtlara bu dizimizdeyer verecegü." 25 Mart 1981'd.e gözaltına alınan, 11 haziranda tutuklanan ve Selimiye'den Metris Cezaevi'ne sevk edilen, 12 Aralık 1984'te bir toplu dava kapsamında yargılanmaya başlayan, dava sürerken 6 Eylül 1985'te tahliye edilen Huseyin Şimşek de "bir donemin gerçeklerini bizzat yaşayanlar"dan. SELİM İLERİ KAFES rikatür albümü. Turgut Çeviker, Caner'in karikatürunu şöyle anlatıyor: "kendi gibi sessiz, yakn ve anlaşdır bir çizgi evreni var. Cumhuriyet gazetesinde önüne koyulan yazılara, içinde karikatür saklı bir vinye» oturtmaya çalışır. Her zaman tutmasa da, bir yılm sonunda bu işten kârlı çıktığı görülür. Sami Caner'in karikatürü, Turhan Selçuk'un etldsini hâlâ taşımaktadır. Ne ki, özgün çizgi ve biçemini bulmak zorunda olduğunun bilincindedir. Etkilere karşın, kendine özgü şeyler kuşkusuz vardır karikatüründe. Gözgöregöre'de bu arayış somut olarak göze çarpmaktadır. Bu albüm için bir 'ara kitap' da denebilir." HIZLI GAZETECİ NECDET SEN 6ÜM 5ARı 9 i HCfRİP OLOi) ORWiaf?dA . TvRiZPİK PoK/771/Ş. Aö\ OA CONl . . VoK ...îme söiLüm, eu TotJi yoıc, ToMiAV(?AT, VCdil\ICi ^MMAYA yuKiu • • $ VAKıT; yâ/i, işöe heR , 0i t4FtAf? &OMUŞi'ı , 4CAYİP N ÇOK PA SA&A SOIA ATıLtniŞ ToP , p€5di (nesoi eiBı <SIVIRZI\/IRNAH KAFES / Selim İleri'nin romanı / Özgür Yayın Dağıtım / 385 sayfa. ÇİZGİLİK KÂMİL MA&4RACI Okurlan, Selim tleri'den bir süredir yeni bir roman bekliyorlardı. Okurlannın bu beklentisini, "Kafes" adlı on birinci romanıyla yanıtladı Selim 1leri. "Verilmiş Sözdür" 1981 yüınHem kendi okurunu oluşturmuş hem de verimli denilebilecek bir da "Acı>la Diri", 1984 yılında yazar olan Selim 1leri bugüne "Sessizliğin Sagnağı" adlı şiir kikadar, romanlarının yanı sıra, taplarını yayımlayan A.Hicri lıaltı öykü kitabı, üç anı kitabı, gören'in uçuncu kitabı. Şürleri, deneme ya da inceleme türünde kitaplan dışında Türkiye Yazılabeş kitap, bir fılm öyküsü, bir de n, Yeni Olgu, SanatEdebiyat 81, şür kitabı yayımlamış. Saint Yaba, Toplum, Öğretmen Dünyası, Ekin, Nitelik, Akdeniz, Ye Exupery'den de "Küçük Prens" çevirisi var. tleri, son romanı ni Sanat, tmece, Su, Oluşum, Cumhuriyet Dergi, Yann, Paran "Kafes"e 1985 ağustosunda Kınahada'da başlamış, 1987 hazitez (Almanya), Sanat Rehberi, Varhk, Temmuz, Karşı Edebiyat, ranında Şişli'de tamamlamış romanını. "Bunlar bir LanetDönemeç, Dönem, Kıyı ve Eylül han'ın satırlan" diyor Selim İledergilerinde yer alan Izgören, 1950 Siverek doğumlu. Diyarba ri. "Gün gelir, insanlıga hususi kır Eğitim Enstitüsü Sosyal Bil bir vesika olur ümidiyle yazılgiler Bölümü'nü bitiren Izgören dı..." şimdı öğretmenlik yapıyor. VERİLMİŞ SÖZDÜR A. Hicri îzgören'in şürleri / Iz Yayınlan / 61 sayfa. BİR SENARYO YAZMAK Yazan: Michel Chion / Çeviren: Nedret Tanyolaç / Afa Yayınlan / 285 sayfa. Dört ayn ülke: Fransa, ABD, Almanya, Japonya. Dört ayn dönem: 1983, 1944, 1933, 1955. Dört ayn yönetmen: Eric Rohmer, Howard Hawks, Fritz Lang, Kenyi Mizoguçi. Dört ayn senaryo: "Pauline Plajda", "Son Macera", "Dr. Mabuse'ün Vasiyen*", "Efendi Sanşo". Fransa'da yayımlanan ünlü kitap dergisi "Iire", şöyle tanıtıyor Chion'un çalışmasını: "Cahiers du Cinema dergisi yazarlanndan Micbel Chion, 'hatalarıyla. aksaklıklanyla ve oluşumlanndaki rastlantdanyla güncel ve canlı birer öraek' olduklannı düşündüğü bu dört senaryo ve diğer örnekler temelinde senaryo vazma tekniğiııi tüm ayrıntılan\la inceliyor..." ö t e yandan, "L'Evenement" dergisine göre, "...Yapıt bugün AIDS kadar gundemde olan bir hastalıga ilaç sağlamak amacında: Bu hastalıgın adı, iyi senaryo yazan eksikligi..." AĞAÇ YAŞKEIN EĞİLIR KEMAL GÖKHAS OBLOMOVLUK NEDİR Yazan: Nikolay Aleksandroviç Dobrolyubov / Çeviren: Mazlum Beyhan / Yön Yayıncıhk / 284 sayfa. Rus yazan Gonçarov'un "Oblomov" adlı romam dilimize de çevrilmişti. Ama bu romanın o dönem Rusyası'nda (on dokuzuncu yüzyıl) edebiyat alanım da aşan bir etkisi ve önemi var. O sıralar Gonçarov'un romanı çok tartışılmış ve Rus Aydınlanmacüanndan ve Rus devrimci sanatının gelişmesini etkileyen öncü eleştirmenlerden Dobrolyubov (18361861), ünlü "Oblomovluk Nedir?" adlı makalesinde, Rus hayatını ve eğilimini yansıtan Oblomov tipini, amaç ve anlamım arayarak, derinliklerine inerek çözümledi. Dobrolyubov'a göre, önemli olan, Oblomov değil, Oblomovluk'tu. Oner Yagcı. Mazlum Beyhan'ın Rusça aslından Turkçeleştirdiği "Oblomovluk Nedir?"den söz ederken şöyle diyor: • Maddi koşullann yarattığı ve insanm kendini gerçekleştiremeyerek köleleşmesi demek oian Oblomovluk, duyarsız, terabel, sevgisiz, bencil, amaçsız, zavallı, anlamsız bir yaşam biçimi olarak bugün de korkunç boyutlardadır. Gerçekçi ve sarsıcı duşünceleriyle Dobrolyubov, 'Oblomovluk Nedir'de, çagımızın baş belası olan bu hastalığı ve günümuz insanım tamtıyor bize. GOZGOREGORE BOI AYRIMI BİR VOL SAMİCANER TAKİHTE BUGÜN MVMTAZ ARIKAN BELLİNİ VBNEDİK'TEN YOLA CtK/YOR! BUGÜN, İrtLYAN K£SSAMf GENTİLE 8ELLIUI BİR GCMlYLE Ç İSTAHBUL'A OOâRU YOLA ÇUtTf GÖUESANS OEVRjMİN ÜNLÜ BİR SAMAVÇI AtLESİNOEN YET/ŞMİÇ OCAM GEMTİLE BELLİNİ 'MİM SABASl JACOPO K£ KARJ>EŞt 6İOVAUAH DE GESSAMDI. SAMATSEVE'R OSMAA1U PAOiŞAHt FATİHSUL7AN MEHMET, VEUEPİtc'TSN BİR RESSAM GÖMDEGİUAESİNİ İSTEM/'f, BU / f İÇIM £EUr/L£ BELÜHİ SEÇİLMfŞTİ. EYLÜL SONLA&NOA iSTANgUL'A ULAŞAAJ BELÜUt, SULTnU 77tRAf=*NDAM / Ç TEULİKLE KAJ2ffL4A/M(f, ÇAUŞAMLARIH/ ONUM YAtC/A/ İLGİStYLe SÛSOLieMÛŞrü. FATIH'İU POG7?2EL£f$tMİU(sAĞPÂ) YAUt SIRA, 8İGÇOK KESİM YAPMIÇ, PESEMLE/S; ÇiZMİfTi: &ELUNİ, GERJ OÖNET&ZEN ZEHGIN SıfS A&AMPİ ACULTANlN MAODİ İHSAULAR/YLA Sİ^UKrE; "?ÜgA;\ SEYİ * PAYESİNl VE 8İH 7nK£>f/&JAMEYI £>£ GöriİRÜYORDU • So&a, ressann» b,r pOrtreSİ görü 3 Eylül GÖZGÖREGÖRE . Sami Caner'in karikatür albümü / Ar Yayın / 64 sayfa. "Gözgöregöre", daha önce Yol Yayınlan'ndan "Karikatürleştirebildiklerimizdenınisiniz?'' ve "Ivunvır" adlı albümleri yayımlanan Sami Caner'in 3. ka AYRIMI BOL BİR YOL Hüseyin Şimşek'in romanı / Belge Yayınlan / Yeni Sesler Dizisi / 168 sayfa. Belge Yayınlan yöneticileri, Yeni Sesler dizisiyle ilgili olarak bir açıklamada bulunuyorlar kitabı n başında: "... 701i ve 80'li yıttarda Ulkemiz, taribinin en yogun toplumsal bunaJımını ve çattşmalaruu yaşadı. Bu dönemi ne zUünsel ne de gerçek olarak yaşayan ya da yaşayamayan kimi CUMHURtYET KİTAP KULÜBIPNDEN HABERLER AY1N EN ÇOK SATAN KtTAPLARI MİZAH 1.8.1987 1.9.1987 Un: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Kai: 152.404 021054 152.177 152.175 152.170 023052 002.155 002 226 002.154 152.341 50 YIL ÖNCECumhurİYet Denizde giirültü ile mücadele Şehirde olduğu gibi denizde de gurültü ile mücadele edilmesine karar verilmiştır. Mazollu ve benzinli motörlerin Boğaziçi gibi sahilleri yakın denizferde gurultülerıle halkı rahatsız ettikleri anlaşılarak bu gibi 3 Eylül 1937 vesaitine bu alerten koymayanlar ceza vereceklerdir. 19371987 Mıfezan: Sb Kmbam Vna/İhBAr h f i Nato Dayı «• hd MdbMnâSr bgi flrtı rımırtııli Tnlı nmııinfıİLiı MKnhMztal fef* M, « f » •• «mazMzb Htsln ortk Bettf/Aziz NAı DwM Mah Denbmnatiaf hgu 1200r14701000100016001050 vesaite gürültüyU bertaraf edici birer alet konulması tasvib olunmuştur. Bir av zarfında benzin ve mazotla iileyen bütün taka ve motorleı bu alelle techiz edilmiş olacaklardır. Deniz Ticarei Müdürlugıı keyfiyeti bütün taka ve ınutor sahiplerine tebliğ etmiştir. Verilen mühlet zarfında Paraşüt kıılesi İzmır 2 (Hususi) 1660^ 16001000 Külturparktaki paraşüt kulesindeki lecrubelere bugün mütehassıs Romanof ve Türkkuşu ınuallimi Abdurrahman tarafından başlanınıştır. A/aka buyıikıür.