Katalog

19 EYLÜL 1987 KÜLTÜRYAŞAM HAYVANLAR ISMAÎL GULGEÇ CUMHURİYET/5 Dvmpetçi Chet Baker, Bilsak Caz FestivalVnin en büyük bombası Ölümüne çaldı, ölümüne yaşadı Chet Baker'ın erken gelen büyük ünü, aşırı duygusal yapısı, onu uyuşturucuyla da çok erken buluşturmuştu. ölümüne çaldı, ama ölümüne de yaşadı. Baker'ın, deyim yerindeyse yeniden doğuşunu yaşadığı şu günlerde tstanbul'a gelişi, yılın başlıca sanat olaylarından sayılmalıdır. SADETTİN DAVRAN Chet Baker geçen hafta Pans'te çaldı 1955'ten bu yana sayısını ne kendısının ne de Parıslı hayranlarının arumsayamayacağı kez 26, 27 eylul tarıhlerınde ıse tstanbul'da çalacak llk kez III Uluslararası Bilsak Caz Fesüvah'nın, Istanbul Festıvahnın ardından patlattığı çok buyük bır bomba bu. Insan neresınden tutacağını saşınyor Festıvalın başka çok unlu konuklan da var, ama Chet Baker'ın gelışı, gerçekten heyecan vencı Bilsak Caz Festıvalı, çızgısını her yıl kalınlaştırarak surduruyor Amenkalı, Fransız, lngılız, Alman, Isveçlı, Norveçlı, Belçıkah, Brezılyah, Şılılı ve ülkemız sanatçılanndan oluşan lOtophıluk katdıyor bu yıl festıvale. Bırbınnden oldukça değışık caz anlayışlanna sahıp bu 10 topluluğu bır arada dınleyebılmek gerçekten önemlı bır fırsat. Ama Şan Sıneması'nın başına gelenlerden sonra, bu yü Ataturk Kültür Merkezı'ne alınan konserlerde yer bulmak sorun olacak gıbı Bılet fıyatlarmdakı anışlara karşılık, bır bıletle uç topluluk bırden dınlenebılmesı, şenlığın "maliyet duşurucu" bır özellığı olarak surılyor GERÇEK BİR MİTOS Chet Baker, gerçek bir mitos. Hızh yaşamı, hiç ödun vermediği kifiliği ve tek kifilik başkaldınsıyla da yaşayan bir söylence. (flut) ve Van de Gein'den (bas) oluşuyor Paul Motian (1931) şenlığın bır başka çok unlu konuğu Adını ılk kez buyuk Bıll Evans Uçlusu'nde çaldığı yıllarda duyuran Motian, çağdaş cazın en önde gelen vurmalı ustalarından Geleneksel davullann yanı sıra, yeryuzundekı tum vurmalı çalgılara olan egemenlığı ıle de unlu Folkrock'a duyduğu ılgı ona VVoodstock Şenlığı'nde tarıhsel bır solo attırmıştı Motian 1%9'da Keıth Jarrett'la bır araya geldı Unlu bascı Charlie Haden'la oluşturdukları Keıth Jarrett Uçlusu, kısa bır sure sonra saksofoncu Dewey Redman'ın da katılmasıyla unlu Keıth Jarrett Dortlusu'ne dönuştu (Bya Blue, Eyes Of The Heart albumlerı) Mouan'ın güncel akımlara duyduğu ılgı ve araştırıcı çalışmaları suruyor Motian şenlığe Mel Lewis, Woody Herman, Freddie Hubbard ve Chet Baker' la da çalmış Joe Lovano ve ünlu gıtarcı Bill Frisel'den oluşan üçlusü ıle kauhyor Ray Anderson (Chıcago, 1952) genç kuşağın en unlu tromboncusu Bır yandan cazın bu görkemh nefeslısının en buyük ustalannın ızını suren, bır yandan da trombonla yapılabıleceklerın sınırlarını zorlayan Anderson'ın geçen yıl yaptığı, "Otd BottlesNew Wines" (Eskı Şışelere Yenı Şaraplar) albumu Almanva'd^ "198A'nı« Fn Mombasa Dortlusu'nde Doug Lucas trompet, Leonard Jones bas, Tom Nicholas konga, Ralph van Ducan davul çalıyor Bilsak Caz Şenlığı ılk Fransız konuğunu bu yıl ağırlayacak. Eric Le Lann, Fransa'nın en ıyı trompetçılennden Unlu Fransız caz dergısı Jazz Hot'un geçen yıl yaptığı anketegöre ıse "1986'nın En tyisi". Le Lann, ozelhkle geçen yıl yaptığı " I Missed You" adlı albümle bu unvaıu hak ediyor Le Lann Istanbul'a, trombonda Glenn Ferris, basta Ccsarium Alvin, davulda Glen Ferris'ten oluşan dörtlüsü ile gelıyor Şenlığın ılk tngılız konuğu ıse Talısker Dortlüsu Talısker'ın kurucusu davulcu Ken Hyder, Kelt, Iskoç, Irlanda halk muzık lerı ıle cazın bır sentezıne ulaşmaçabalanylatanıruyor Gıtara Don Peterson, saksofoncu Pete McPhail ve Brezılyalı basçı Marcio Mattes'den oluşan dörtlu, bazı eleştırmenlere göre "Mistik bir transın butun aşamalanndan geçiyor." Bu yıl şenlığe Batı Almanya'dan saksafoncu Andreas WUters ve gnarcı Gebhard Lllmann ıkılısı katılıyor İkıh bırlıkte çalışmaya başladıklan 1982'den bu yana uyumları ve 1983'te kazandıkları "German Phone Academy" odülu ıle bılınıyor Çağdaş etkılere açık muaklenyle "kulak alışkanlıklarını zoriadıklan" yolunda eleştınler almışlar Şenlığın herkesın mutlaka bır yerlerden tanıyacağı unlu bır adı da Dom Um Romao. Brezılyalı Romao unlu "Brazil 66"nın (Sergio Mendes) davulcusu olarak başladığı parlak profesyonel kanyerınde Astrud GUberto, Antonio Carlos Jobim ve Frank Sinatra'ya da eşlık ettı Weather Report'ta, Blood Sweat and Tears'da çaldı Cannonball Adderly, Carmen Mc Rae, Yusuf Latif, Wayne Shorter'a eştık ettı Bu yılın kaçırılmaması gereken muzısyenlennden bırı Romao Istanbul'a vıne çok değerlı muzısyenlerden oluşan beşlısı ıle gelıyor Şenlığe Norveç'ten katılan "Etsended N o s e " 1982de "Aha" adıyla kuruldu "Karşı" bır muzık anlayışlan var Eivin Van Pederson (tuşlular), Enc Balke (saksofon), Carl Molten Iversen (bas), Audun Kleive'den (davul) oluşuyor Bu yıl şenlığe ulkemızden çok unlu bır sanatçı katılıyor Okav Temiz. "Yurtdışında, ulkesınde olduğundan çok daha fazla tanınan" sanatçılarımızdan Okay Temız Temız (1939) bılınen bılınmeyen tum vurmalılarla ıç ıçe yaşar, söyleyeceklerını onlarla söyler Dunyada konser vermediği ulke yok gıbıdır 19691972 arasında unlu trompetçı, "Ozgur Caz"ın en ozgur adlanndan Don Cherry ıle çahşmış, 1974'te ıse yıne yabancı kaynaklarda "Batıda duyulan en seruvenci ve en ozgun doğaçlama topluluklarından bırı" olduğu yazılı unlu topluluğu Orıental Wınd'ı kurmuştur Uzun yıllardır Isveç'te yaşayan Temız, ulkemızden ozgun Turk muzığı ustaları üe de araştırıcı çalışmalannı surdurmektedır Temız, şenlığe tsveçlı sanatçıların da yer aldığı bır beşlı ıte katılacak Beşlıde uzun suredır bırlıkte çalıştığı unlu Isveçlı sanatçı Lennart Aberg saksofon, Harold Svensson pıyano, Erkan Ogur gıtar, Kâmil Erdem bas çalıyor KİM KİME DUM DUMA BEHİÇ AK c ekiıqtm mn $ dı rOı ? ıı bana f Ben oyle V hahrladmm C&btnt kcydugt/m kj h&ldcn bzmarn tyi Ödünsiız kişilik Chet Baker, gerçek bır mıtos 1952'de Charlıe Parker Topluluğu'ndakı çıkışından bu yana, trompetın yaşayan en tepe adlarından bırı oluşunun yanı sıra, hızlı yaşanıı, hıç odun vermedığı kışıhgı ve tek kışılık başkaldırısı ıle de yaşayan bır söylence. Chet Baker 19531954 arası "Cool" akımının başını çeken Gerry Mulligan'ın ünlü pıyanosuz dörtlusundekı olağanustu yorumlannın ardından ılk kez Parıs'e geldığınde "Yılın En t>i Trompetçisi" unvanını da taşıyordu. Arna erken gelen büyük ünü, aşırı duygusal yapısı onu uyuşturucu ıle de çok erken buluşturmuştu Olumune çaldı, ama olumune de > aşadı Acılarla hayal kınklıklanyla dolu yaşamının buyuk bolümu Avrupa'da geçtı 1974'te yıne Gerry Mullıgan'la bırlıkte New York'ta verdığı unlu Carnegıe Hall konserıyle dramatık olduğu kadar da görkemh bır "donuş" yaptı Chet Baker, en az trompetı kadar vokaliyle de çok özel bir yere sahiptır özellıkle son yıllarda art arda yaptığı bırbınnden guzel albumlerle adı sureklı gundemde olan Baker'ın deyım yenndeyse yeniden doğuşunu yaşadığı şu günlerde Istanbul'a gelışı, yılın başlıca sanat olaylarından sayılmahdır Chet Baker Dortlüsu bır süredır Baker'a eşlık eden Michelle Graillier (pıyano), Nichola Stylo Down Beat'ten de "Beş Y üdız" almış Anderson, Anthony Braxton, Dewey Redman, Barry Altschul gıbı adlarla çahşmış, bestelerıyle de unlu basçı Mark Helias ve yıne bestelen ve solo konserlerıyle bılınen davulcu Gerry Hemıngway'den oluşan uçlusuyle gelıyor Istanbul'a Mombasa, adının yanı sıra, Afrıka'dan pek çok malzeme kullanıyor Topluluğun kurucusu ünlu tromboncu Lou Blackbourn, Lionel Hamplon ve Duke EUington topluluklannda çalışmış, Count Basie ve Charlıe Mingus'la çalmış eskı ustalardan Caz Âîbümu" seçılırken7 P Î K N İ K PİY4LE MADRA MİSSEPlVOBLJM. Koru coc HIZLI GAZETEÖ HECDET ŞEN <\ • ORPÛ. BULDOSutiUZ CE5ET K\M9iUd A\T tlâlBuKı ONCB 9ATMIŞ &IR HONCİSİ IÇltiVB 0UMDU6U Kii ÇtZGİLtK KÂMİL MASARACI 0ı OZ£LU&MP£N '</ otieMu vt cAZip Su da Yanar'ın galası Ali Özgenturk'ün "Su da Yanar"adlı fîlmınin galası dun akşam Şişli Kent Sineması'nda yapıldı. Galaya katılan Japonya'ıun Turkiye Baskonsolosu Thtsuo Takeda, özgenturk'un Tbkyo Fılm Festivali'nde odul alan filmı "At'"in Japonya'da buyuk yankı uyandırdığutı belırterek, Özgenturk, TurkJapon kultur alışverisine onemü bir katkıda bulunmuştur" dedL Vali Sevzat Ayaz da "Bufilmin bir TurkJapon ortak yaptmı olması Turk sınemasınm ulastığı beüı bır asamayı bize gostermektedır. Bu guzel omeklenn gıderek artmasım ve Turk sinemasınm bugun Japonya'da olduğu gibi otekı ulkelerde de. kendisini kabul ettirme'im diliyor, fllme emeği geçenleri kutluyorum" dedL Senaryosu Işıl Özgenturk, goruntuyonetmenlığı Ertunç Şenkay muzığı Sarper Ozsan'a ait olanfilmde basrollen Tank Akan, ı\athalie Duverne, Şahika Tekand, Suna Seien, MeraJ Çetmkaya, Titrgut Savas, Ayberk Çolok ve Fahriye Pınarcı paylasıyor. Mehmet Gün, Mimar Sinan Hamamı'ndaki Ulusai Sergi'ye katılıyor Hamamda tarilı, mekân veSinan Mehmet Gün, hamamın 1556'da yapıldığını göz önüne alarak, tarihle de bir bağlantı kurulması gerektiğı kanısında. Ulusai Sergi'de yer alacak yapıtlannda tarih, mekân ve Sinan'ı bir arada düşünmek, yorumlamak istiyor Mehmet Gün, böyle bir yapı içinde Mimar Sinan'la diyalog kurmayı amaçlıyor. EMİN ÇETtN GİRGİN İstanbul Kultur ve Sanat Vakfı tarafından duzenlenen Uluslararası İstanbul Çağdaş Sanat Sergılen'nın ılkı, bulunduğumuz ayın 25'ınde açılıyor Bu sergılerde yer alacak sanatçılar çalışmalarını yoğunlaştırdılar Bılındığı gıbı ana sergıler, Mimar Sınan Hamamı ve Aya Irını Kılısesı'nde duzenlenecek Bu asıl mekânlara bağlı olarak Harbıye'dekı Askerı Muze de devreye sokuldu Mimar Sınan Hamamı'nda Mehmet Guleryuz, Sarkis, Bedri Baykam, Şenol Yorozlu, Mehmet Gun ve Omer Uluç yer alıyorlar Asken Muze'de ıse Burhan Doğançay ve Erol Akyavaşın resımlerı sergılenecek Bu sanatçılarla yaptığımız konuşmaları daha önce yayımlamıştık Sınan Hamamı'nda Ulusai Sergı1 ye katılacak olan Mehmet Gun ıse bu dızının son konuğu Bu mekânda yer alacak olan resım ve duzenlemelerını, calışmalarının sureklılığı ıçınde yorumlamak gerektığını soyleyen Gun, Sınan Hamamı'ndaki urunlerının gelışımını de şoyle değerlendırıyor "Büıyorsunuz, 1985'te Ataturk Kultur Merkezı'nde bır sergı gerçekleştırdım Bu sergide resimlerın yanı sıra bır de mekân değerlendırmesı vardı Aynı duşunceden yola çıkarak Mimar Sınan Hamamı'nda da resmın yanı sı ra bazı kavramsal urunler yer alacak Resım mekân değerlenGun, Mimar Sınan'ın rrumarısını yalnız bu mekân ıçınde algılamamak gerektığını soylerken, Sınan'ın dığer ışlenyle paralelhk sağlayan "duşunce"nın de kendı gundemınde olduğunu vurguluyor "Sinan'ın evrenselligı ıçınde, şimdi gerçekleştırdigım işlerle, yanı 1987'de buradan bakışla ve zamanın değerienvle yeniden yorumlamak ıstıyorum" dıyor "Yani amaç, valnız Sinan'ı, mekânı, mımanyi yorumlamak değil, bu konuda çağdaş ve olabıldigınce sanatçı olarak benim bakışımı orada gosterebilmektır. nuyonım; çunku her kişi, kendı sozunu sakınmadan soyluyor. Vani bağımsız olarak uretıyor. Bu mekân benım duşunceme gore bizlere yenı bazı vollar da açabilir sanıyorum. Hem buyuk çaItşmalar, hem de vaklaşım olarak evrensel olanla ulusai olanın sentezını saglamak; bu sanınm onemlidir..." Turkıye'de uluslararası nıtelıkte bu tur sergıler açısından onemh bır boşluk olduğunu vurgulayan Mehmet Gun, "Bu tur olaylar bilındigi gibi dunyada çok once başlayan bir yarışa Turkiye'nın katılmasıdır. Biz bunu pat diye bugunden yarına hazır olacak, kıvamına gelecek bır mesele olarak da degerlendırmemeliyiz. Koşu, oldukça uzun ve soluk isteyen bir koşudur. Turkıye'nın buna geç de olsa katılması umıt vencı ve sevmdiricidir" dıyor Bu nıtelıktekı sergılerın guçlu ekonomılerı gerektırdığını, surekiılığın ancak bu sağlanırsa mumkun olacağını, yoksa turıstık bır gosterı duzeyınde kalabı leceğını soyleven Gun, şoyle dı yor "Bu konuda onemli olan, bır kultur polıtıkasının olmasıdır tabıı. Fakat atılmış onemli bir adımın da olduğunu kabul e(mek gerekır. Bunun devamını getirmek, sahip çıkmak Turkiye^ nin adını dunyada duyurabılmemiz açısından çok onemlidir. Bu sergılcre sahıp çıkarken, ote yandan sureklıligın sağlanması vonunden tum sanatçılara ve kultur adamlarına onemli gorevler duşmektedir." AĞAÇ YAŞKEN EĞİLİR KEMAL GOKHA\ TARİHTE BUGUN wı MT4Z 19 Eylul 19S2'De BU6UN, JAPON SÜLARtUDA, KBNDILlĞtUPEM SlR APA OR.TAYA ÇtKMlŞTI BlRKAÇ GÜM OHCE BtfZ DEAJI2OlSl VOLKAMIMIN F'USKUİSMEYE SAŞLAMASlYLA SULAR ÇOK ISIMMIÇ VE SA/ZIYA ÇAL/İAJ BıR. /?ENK ALM/ŞTl. BUNU, Kl SUYUK. 7lJM^EGtN SU USTUNS ÇIKAAASI ÇEI//ÇEY/ YOGUM S/f? DUMANIN KAPLAMAS/ •LEMlŞri. MEY0AA/A GSLSN Z KILJOMSTİ5SACA REUK Mı/U/K APA, TOKYO'yA 2OO MiL UZAKUKTAYDI OLAYOAAJ 3O Y/L ONCE VE KDuNYA SAl/AÇf'N/fiJ AfcDrNDAN, Z AYUI YE^ROE AfrALAR. O&rAyA %^ Ç.HCMtf, AMCAK DENlZiM AÇ/NPIR.MAS/YLA j£J£A SUGJEDS YOİC CL~ JAPONYA'YA BİR ADA EKLENİYOR!. MEHMET GÜN Hamam'daki 6 sanatçıdan biri. dırmesı bır arada duşunulecek Sanınm bunu da gerçekleştirebiBurada hamamın 1556'da vapıllecegım." dığını goz onune alarak, o tanhle Ardından Sınan Hamamı'nda bır bağlantı kurmaya çalıştığımı yer alacak dığer sanatçıları deda soyleyebılınm Daha açık bır ğerlendırmeye geçen Gun, şunla devışle mekân, tarıh ve Sinan'ı rı soyluvor bır arada duşunmek ve yorum"Burada diğer sanatçılarla ılışlamak ıstıvorum Boyle bır vapıkilerime gelince, bunun pozitif nın ıçınde Sinan'la dıvalog kur bır katkı olduğunu duşunuyomak ısuyorum Bu bence çok etrum kendı açımdan. Onlarla gukıleyıcı bır olay zel bir dıvaloga gırdıgımı duşu 50 YIL ÖNCE Cumhurjvet Bııy ıık Millel Meclisi dun toplandı Ankara 18 (Telefonla) 19 Eylul 1937 muzeyyel olarak vapılan anlaşmamn tasdıklerıne, uçuncusu de Syon anlaşmasmm maksadı ve mukellefıyet hududu dahtlınde kalmak şartıle anlaşmalar akdı ıçın hukuınete salahıyet verılmesı hakkında layıha ıdı 19371987 antlaşmalan tetkık ıçın Buvıık Mıllet Meclısı bugun saui 14 le Abdulhalık Rendanın retslığınde toplandı Meclıse verılmış olan uç lay ıha \ardı Bırı hyon'da ımzalanan mukave/enın, ıkıncısı dun Cenevrede bu mukaveleye SVECıA Mırkılı M I u ıııın ıl 1ıtiHİır MAKİNASININ Akdemzdekı korsanlık hareketlerıne karşı alınacak muşterek tedbırler hakkında Nyon 'da ımzalanan JürKr/Jortıpa ~D STÎ