Katalog

30 HAZÎRAN 1987 • • • • CUMHURİYET/15 Tatvan Doğu Anadolu Fuarı bugiitı açıbyor 1ATVAN (».a.) Geleneksel 20. Tatvan Doğu Anadolu Fuarı bugün açılacak. Bitlis'in Tatvan ilçesinde açılacak fuara bu yıl 17'si resmi, 28 fırma katılıyor. Van Gölü kıyısında 85 bin metre kare alanda kunılan fuar, 24 temmuz günune kadar açık kalacak. Fuarda, Fırmalann üıünlerini sergilemelerinin yanı sıra bazı dinlenme tesisleri ile sosyal tesisler de yer alıyor. Kuveyt Emiri'ndeıı Evren'e mesaj ANKARA (UBA) Cumhurbaşkanı Kenan Evren, Kuveyt Planlama Bakanı ve Emir'in özel temsilcisi Muhammed Süleym&n S»kJ Ali'yi saat 10.00'da Çankaya Köşku'nde kabul etti. Said Ali, Kuveyt Emiri'nii bir mesajını Evren'e getirdi. Açıklamaya göre Suleyman Said \li kabul sırasında Cumhurbaşkanı Kenan .vren'e Körfez'deki son duru.n hakkında bilgi verdi. Evren Turkiye'nin lranIrak savaşına ilişkin görüşlerini açıklarken, Korfez'de gerek savaşan taraflann gerekse diğer devletlerin büyük bir ihtiyat ile hareket etmeleri ve gerginliği tırmandıracak davraruşlardan kaçınmaları gerektiğini belirtti. Said Ali görüşmesinden sonra dUzenlediği basın toplantısında, Türkıye'nin banşı seven bir ülke olduğunu belirterek "Türkiye Korfez'de kalıcı bansın saglanması için daha fazla ve kesin bir rol oynamalıdır" dedi. Arjantin Komünist Partisi lideri ölü bulundu BUENOS AIRES (AP) Arjantin Komünist Partisi lideri Osvaido V Ulanueva dün başkentin 10 km. kadar dışında ölü olarak bulundu. Komünist Parti ;,ctkilileri Villanueva'nın ölümür.u Dolirk bir cinayet olarak nite> ,erek, olaydan sağ görüşlü eykmcileri sorumlu tuttular. Sağ evicmciier, son zamanlarda Komünist Parti liderlerine karşı yaptıkları ölüm tehditlerini arttırmışlar ve birkaç tane de başarısız bomba girişiminde bulunmuşlardı. Komünist Parti politik sahnede fazla bir rol oynamıyor. Raul Alfonsin'in Radikal Halk Partisi'nin ve Peronist Işçi Partisi'nin etkin olduğu Arjantin senatosunda Komünist Parti'nin hiçbir üyesi yok. KİLİS (a.s.) Kilis civanndaki höyük, raezar ve kalelerde gömülü olduğu söylenen 35 ton altını bulroak amacıyla kaçak define avcıları, her tarafı gizlice kazıyorlar. Kaçak define avcüannır ramalan sırasında eski eserlere de zarar verdikleri bildirıldi. Kilis'te define avcıları tı A.Ş. Nuruosmaniye şubesi, dün silahlı üç kişi tarafmdan soyuldu. Polisin ve görgü tanıklannm ifadesine göre dün saat 11.30 sıralannda Anadolu Krtdi Kartı A.Ş.'nin Cağaloğlu 'ndaki Nuruosmaniye şubesine gelen silahlı 5 kişi, çalışan 5 personel ile 3 müşteriyi bağlayarak etkisiz hale getirdikten sonra, kasada bulunan 5 milyon Urayt alarak kaçtüar. Olay yerine gelen polis, soygunla ilgili ipucu elde edebilmek için parmak izi alırken görülüyor. Güpegündüz soygun C~riİ fl i'j ^0 haziran günu, bundan böyle takvim yapraklanna "EKJUfll* uiler Gunü" olarak geçecek. Çünkü Emekli Sandığı me Genel Müdürlüğü, Başbakanlığın onayıyla 30haziran güniinü Atatürk'ün emekliye aynldığı tarih olması nedeniyle "Emekliler Günü" olarak ilan etti. 30 haziran ile 4 temmuz tarihleri arası da sayılan 2 milyon 804 bin 176'ya ulasan emekliler için ayrt bir anlam kazanıyor. Çünkü "Emekliler Haftası" olarak kutlanmasma karar verilen bu 5 gün, yıllar boyu verdikleri emekle yurdun gelisimine katkıda bulunan emeklilerin hatırlanılması ve sorunlanna biraz olsun yaklaşılması umudunu taşıyor. Senede bir gün ya da bir hafta onlarla ilgilenmek "emekli"lerin her geçen gün dağ gibi büyuyen sorunlanna ilaç olabilecek mi bakalım. Bekleyelim görelim... HABERLERİN DEVAMI ANKARA'dan YALÇIN DOĞAN lar Kurulu kararnamesı hazırlanıyor. (Baştarafı 1. Sayfada) disine verilen yasal yetkilerini ve tak Daha sonra Cumhurbaşkanı ile bir (Baştarafı 1. Sayfada) dir hakkını" kullanarak Genelkur göruşme daha yapan Başbakan Özal tay'ın Kara Kuvvetleri KomUtanlığı1 may Başkanlığı için "önceden hazır "dün sabah yapacağı açıklama için" na atanmasına ilişkin üçlü kararnalanan bir adaydan" vazgeçiyor. özal,Evren'den onay alıyor. Bir başka de rae dun Cumhurbaşkanı Evren'in "yasal takdir hakkını kullanıyor" ve yişle, Üruğ'un emekliye ayniacağı buonayına sunulmak üzere Çankayaşimdikı Genelkurmay Başkam Nec hafta içinde konuyu çözüme kavuş ya gönderildi. Aynı kararname ile Todel Üruğ lara/ından önenlen Kara turmak istediğini ve gerekli açıkla rumtay'm Genelkurmay Başkanlığı1 Kuvvetleri Komuıam Orgeneral Nec mayı yapacağım bildirıyor. Evren na vekaleten getirümesi otomatik dün sabah özai'ın tstanbul'da açık olarak yürürlüğe giriyor. Orgeneral det öztorun'un yerine Genelkurmay lkinci Başkam Necip lama yapacağım biliyor. Bunun uze Necip Torumtay'm Kara Kuvvetleri Tonımtay'ın atanmasnı "uygun gö rine önceki gün Orgeneral öztorun'u Komutanlığı'na atandıktan sonra GeÇankaya Köşkü'ne davet ediyor ve rüyor." nelkurmay Başkanlığı'na atanırken, Hepsinden ilginci, "hükümetin is durumu kendisine iletiyor. Öztorun Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na ise kimin getirileceği henüz kesinlik kateği", yani siyasal otoritenin, sivil yö durumdan böylelikle "resmen" hazanmadı. Üst duzeyde bir yetkili hanetimin isteğı gerçekleşiyor. Daha duberdar oluyor. ne kadar kendisine "kesinlikle yeni öztorun iki seçenekle karştlaşıyor, len 1. Ordu Komutanlığı görevini yiıGenelkurmay Başkam " gözuyle ba ya hemen emeklıliğini isteyecek ya da rutmekte olan Orgeneral Recep Erkılan öztonın da "sivü otoritenin ka 30 ağustosa kadar Kara Kuvvetleri gun'un 30 ağustosa kadaT atamasıranna saygı göstererek " emekliliği Komutanlığı'r.dan alınarak, Yüksek nın yapılmaması halinde görev ni isteyeceğını soylüyor. Askeri Şura üyeliğine atanacak. To süresi dolduğu için kendiliğinden Geçmiş yıllarda anımsanacağı gi rumtay'm KKK olabilmesi için Öz emekliye ayrılacağını bildirdi. torun'un bu makamı boşattması gebi, "if inada binmiyor". Örneğin, Orgeneral Ergun'un emekliye sevk Suleyman Demirel'in Başbakanlığı rekiyor. öztorun, ilk seçeneği tercih edilmesi halinde Kara Kuvvetleri Kosırasında Kara Kuvvetleri Komutan ediyor, emeklıliğini istemeye karar mutanlığı'na en kıdemli orgeneral gelığı için onerdiği Ali Ftthi Esener'i veriyor. tirilecek. Şu anda en kıdemli orgenedönemin Cumhurbaşkanı Fahri KoOzal neden böyle bir karar alıyor? ral 4. Ordu (Ege Ordusu) komutanı rutürk kabul etmiyor. Kara KuvvetOrgeneral Kemal Yamak. Kıdem stleri Komutanlığı için en giıçlü aday önce kararın "yunanlamasma" bak rasına göre öteki orgeneraller ise şöymak gerek. Tam Güneydoğu olaylaolan Adnan Ersöz'ü Başbakan Dele sıralanıyor; mirel istemiyor. Sonuçta, hem Ese rınınyoğunlaştığı veGüneydoğu'da Orgeneral Husnu Çelenkler (Miloperasyonlarm yeteri kadar etkin ner hem de Ersuz emekliye aynhyor. li Guvenlik Kurulu Genel Sekreteri), Dördüncü Ordu Komutanı Orgene olup olmadığmın konuşulduğu bir Orgeneral Adnan Dogu (Jandarma ral Kenan Evren önce Kara Kuvvet dönemde, hükümetin böyle bir tasar Genel Komutanı), Orgeneral Dogan leri Komutanı, sonra Genelkurmay rufuna rustlanması, akla hemen "bir Güreş (Harp Akademileri Komutaneden" olarak bunu getıriyor. Başkanlığı'na getiriliyor. Herhalde perde arkasında başka nı), Orgeneral Kaya Yazgan, (NAOysa, bu sefer çok farklı bir du nedenler de vardır. Burada, başkentte TO Güneydoğu Avrupa Müttefık nım söz konusu. Hükümetin kararı yaygın bir kulisi aktarmak gerek: Kara Kuvvetleri Komutanı), Orgenena, hem Orgeneral öztorun saygı "Bundan bir sure önce Menderes, ral Sabri Delic (Milli Savunma Bagösteriyor hem de Cumhurbaşkanı Zorlu ve Polaıkan'm cenazeierinin ai kan lığı Müsıeşan). Evren "karan onayuyor.' leierine verilmesi gündeme geldiğinöztorun'un yerine Torumtay'm de, aralannda Secdet Öztorun'un da Olaylar nasıl gelişti? Genelkurmay Başkanlığı'na giden bulunduğu bir grup, Necdet Üruğ a Başbakan Turgut Özal dün sabah yolda "perde arkasında" neler gidiyor ve buna karşı çıkıyor. Üruğ Tarabya Oteli'ne gazetecileri çağıraoluyor? da bu göruşu Evren'e aktanyor." rak, hükümetin Genelkurmay Baş2 temmuzda emekliye aynlacak Bilemedığımiz çok daha başka ne kanlığı'na Orgeneral Necdet öztoolan Genelkurmay Başkam Orgene denler olabiiir. Ancak, Özai'ın aldı run'un yerine Orgeneral Necip Toral Necdet Uruğ "kendi anlayısına ğı kararda önemli bir nokta var. Ge rumtay'ın getirümesinden yana oldugöre bir modrl" oluşturuyor. Bu mo nelkurmay Başkam 'nın kimtiğinden ğunu açıkladı. Başbakan Özal açıkdele göre "yaklaşık 2000 yıhna ka çok, kimin tarafmdan atanmakta lamasında şöyle dedi: dar komuta kademesinin kimlerden oluşu önem kazanıyor. Yani, ordu"Bildiğiniz gibi son günlerde baoluşacağı"planlamyor. Kim hangiyıl nun bürokratık ozerkliği ve seçilmiş sında Genelkurma> Başkam Sayın kara kuvvetlerine, kim daha sonra siyasal iktidarlardan bağımsızlığı süNecdet Üruğ'un emekliliğiyle ilgili Genelkurmay Başkanlığı'na getirile recek mi, yoksa Batı demokrasilerın bazı yaalar çıktı.Tabii yerine kim gecek, tüm bunlar Orgeneral Üruğ ta de olduğu gibi, bu atamalarda da ni lecek sualleri de kafamızda. Orgenerafından haztrtamyor. Ama, kendi hai karar sivii siyasal otoriteye mi ait ral Sayın Necdet Üruğ, kendisi 2 lemanlayısına ve muhtemel terfı planıolacak? muz itibari)la vazifeden affını ve na göre. Bu plana siyasal otoritenin Bir iktidar kilit noktalara elbeıte emekliliğini istemiştir. Zaten kanualabileceği herhangi bir karar dahil ni süresi de bu ağustosta dolutordu. edilmiyor. Aynı plamn ilk aşaması kendi tercih ettıği ınsanlan getirır. tlk önce ben sahsen hükumet olarak m da Orgeneral Necdet öztorun Bu, demokrasinin gereğidır. Tabiı bu bir sene daha uzatma imkânı aravaoluşturuyor. Bu nedenle Üruğ, Ge arada yasaların ve goreneklerin ko lım. kanun kuvvetinde kararname çınelkurmay Başkanlığı'nı Öztorun'a şullannm gözardı edilmemesi devleı karma yetkimiz var di>e duşunmuşdevretmek amacıyla "kendi süresinin yaşamımn geçerli kuralıdır. Kaldı kı, tum. Kendisi bunu arzu etmedi. Ve bu tercih eleştırilebilir. Eleştırilerde dolmasını beklemeden, kendisi emekli olacak. Birinci nokta bu. emekliye aynhyor". Çunku, Genel haklı yönler de olabiiir. Ancak, Türkiye'deson otuz yılda lkinci nokla jerine kim gelecek suakurmay Başkam olarak kendi suredemokrasinin gelişmesi açtemdan so li. Bakanlar Kurulu yerine Kara Kuvsinin dolmasını beklese, bu kez vetleri komutanı Szytn Necdet Öıemeklilik sırası gelecek olan özto run yaratan, askeri bürokrasinin torun'un gelmesini istememiştir Koözerkliğinin yumuşatılması ve bu run'un da emekli olması gerekiyor. nu Sayın Cumhurbaşkam'na benim öztorun'a şans tanımak üzere Üruğ alanda sivil iktidann sorumluluk al tarafımdan bildirilmiştir. Genelkurması, yaşadığımız günler açtsından zamamndan biriki ay önce emeklima> 2. Başkam Orgeneral Sayıo Neçarpıcı bir gelişmedir. liğini istiyor. özai'ın aldığı her karar "Türkiye1 cip Torumtay Kara Kuvvetleri KomuNe var ki, özal hükümeti aynı göde demokrasiyi güçlendirme" yolun tanlığı'na ve bilahara da Genelkurrüşü paylaşmıyor. Yani, öztorun'un da mullaka bir katkı getırmeyebılır. may Başkanlığı'na getirilecektir. Hüyerine Torumtay'm Genelkurmey Hatta, tersine gelişmelere de yol aça kumelin leklifi budur. Ve yuksek tasBaşkam olmasım istiyor. özal, aslınbilir. Ama, Genelkurmay Başkam1 dike bu söylediğimiz şekilde arz da bunu çoktan beri düşünüyor. Ve nın hük'imet tarafmdan "utanması", edilecektir." geçenlerde haftalık görüşmede Cum sivilleşmeye doğru bir yönelişıir. Başbakan Turgut Ozal, Orgeneral hurbaşkanı Evren'e açıyor: "Genelkurmay Başkanlığı da devlette herhangi bir başka makam gibi, doğrudan hükumete bağlıdır. Bu göreve yapılacak atama da hükümetin tasarrufundadır. Anayasaya göre, bu böyledir. Masıl ki, hukumet herhangi bir yüksek düzeydeki görevliyi kendi iradesiyle değiştirir ve yerine yenisini getirebitirse, Genelkurmay Başkanlığı'na yapılacak atama da yine aynıdır. Hükümetin isteği Torumtay Paşa'dır. Biz bir başka kararname haıırlamayı düşünmüyonız." Başbakan Özai'ın bu sözlerini Cumhurbaşkanı Evren önce "Ama, nasıl ohır" diye karşılıyor ve "öngörülen modeli" anımsatıyor. özal ısrar ediyor. "Biliyorum" diyor ve "Ama buna rağmen, hükümetin tasamıfu bu yöndedir" vurgulamasında bulunuyor. Sonuçta, Evren hukümetten gelen öneriyi kabul ediyor. özal, Cumhurbaşkam'yla haftalık görüşmeden sonra Bakanlar Kurulu1 nu topluyor. Bakanlar Kurulu'nda konuyu açarak gelişmeleri aktanyor. öztorun'un yerine Torumtay'm atanmasına dönük hükümetteki eğılim bir kez daha doğrulamyor ve Bakan Genelkurmay'a sürpriz atama Necdet Öztorun'un nıçın ıstenmedığine ilişkin bir soruyu da, "Hükümetin takdiridir" biçiminde yanıtladı. Özal, "Orgeneral Necip Torumtay1 ın ne kadar muddetle Kara Kuvvelkri KomutanlığYnda kalacağı" sorusunu, "Bir muddet. çunku kanuna göre Genelkurmay Başkam olacak kişinin kuvvet komutanlığından gelmesi mecburiyeti varthr" şeklinde yanıtladı. çuk, Devlet Bakanı ve Hukumet Sozcusu Hasan Ceial Güzel'in de katılımlanyla bir toplantı yapıldı. Bakan Yavuzturk, daha sonra Başbakanlıktan ayrılarak Kara Kuvvetleri Komutanı Necdet Öztorun'la görüştu. Bakan Yavuzturk'ün Orgeneral Öztorun'a konuya ilişkin gelişmeleri acıklayarak, ya emekliye ayrılmasını ya da Askeri Şura'ya aıanmayı kabul etmesi gerektığini ılettiğı öğrenildi. Orgeneral Necdet Öztorun'la görüşmesinden sonra Milli Savunma Bakanı Zeki Yavuzturk, hemen Başbakanhk Konutu'na dondü. Yavuztürk'un konuta gelmesinden sonra Başbakan özal ile Cumhurbaşkanı Evren bir telefon görüşmesi yapıı. Telefon göruşmesinde Cumhurbaşkanı Evren'in "Genelkurmay Başkanlığı sorununun bir an önce yasal açıdan çözume kavuşturulmasım istediği"ni Başbakan Özal'a ilettiği oğrenildı. Evren'in bu ıstemınden sonra Genelkurmay 2. Başkam Orgeneral Necip Torumtay'm ilk olarak Kara Kuvvetleri, daha sonra Genelkurmay Başkanlığı'na atanmasına ilişkin üçlu kararname Koşk'e iletildi. Başbakanhk konutundan, Safa Gıray'dan sonra Toplu Konut ve Kamu Ortakhğı Fonu Başkam Vahit Erdem ile Başbakanhk Musteşarı Abmet Selcuk ayrıldılar. Milli Savunma Bakanı Zeki Yavuzlürk 17.15'te Başbakanhk konutuna gelerek yaklaşık bir saat süreyle özal ile görüştu. Görüşme sırasında Tarım, Orman ve Köyişleri Bakanı Husnü Doğan, Devlet Bakanı Ahmtt Karaevli ve Meclis idare amirlerinden ve ANAP Yozgat Milletvekili Lıitfullah kayalar da konuta geldiler. Gorüşmeler surerken Başbakanhk Musteşarı Selçuk bir ara konuta yeniden geldi ve kısa bir süre sonra ayrıldı. Yavuzturk'teıı sonra Devlet Bakanı Hasan Cela) Giizel bir kez daha Başbakan Turgut Özal ile goruştü. Karaevli, Kayalar ve Yavuzturk konuttan 20.00 sıralannda çıktılar. Guzel, konuttan çıkarken kararnamenin henüz imzalanmadığını söyledi. UGUR MUMCU (Baştarafı 1. Sayfada) GOZLEM EvrenÖztorun görüşmesi Öte yandan önceki gün Cumhurbaşkanı Evren, Kara Kuvvetleri Komutanı ve Genelkurmay Başkan Vekili Orgeneral Necdet Öztorun'u Çankaya Köşku'nde kabul etti. Cumhurbaşkanı Evren dun sabah da saat 10.45'te Milli Savunma Bakanı Zeki Yavuztürk'le görüştu. Başbakan Özai'ın Istanbul'da yaptığı açıklamadan daha önceden haberdar olduğu öğrenilen Cumhurbaşkanı Evren'in, "Konu bir hükumet takdiridir. Hiikümet kıdeme uyup uymamak konusunda serbesttir" göruşunde olduğu öğrenildi. Başbakan Özal, Istanbul'da düzenlediği basın toplantısından sonra Ankara'ya geldi. Cumhurbaşkanlığı Köşku'nden ayrılan Milli Savunma Bakanı Zeki Yavuzturk hemen Başbakanlık Konutu'na gitti. Başbakanlık Konutu'nda Özal başkanlığında Başbakanhk Müsteşan Ahmet Se^ Kararname gönderildi Öte yandan Silahlı Kuvvetlerin 1324 sayılı yasasının 8. maddesi ise Genelkurmay Başkanı'nın ya Kara Kuvvetleri Komutanı ya Hava Kuvvetleri Komutanı ya da Deniz Kuvvetleri Komutanı arasından seçilmesini hükme bağlıyor. Buna göre Genelkurmay 2. Başkam Necip Torumtay'm Genelkurmay Başkanlığı'na atanabilmesi için ilk olarak Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na atanması gerekiyor. Orgeneral Torumtay'm ilk olarak Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na atanmasını içeren uclü kararname ise Çankaya Köşkü'ne gönderildi. Bu kararname Orgeneral Necdet Öztorun'un emekliliğini resmen istemesi ve emekliye avrılmasından sonra işleme konacak. KİM KIMDIR Torumtay: 2 kez Genelkurmay 2. Başkanhğı yupto ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) 1926 yjlında VakfıkebirTrabzon'da doğdu. 1944 yılmda Harp Okulu'ndan 1946 yılmda Topçu Okulu'ndan, 1954 yılmda Harp Akademisi'nden mezun oldu. 1947 yılında üsteğmen, 1951'de yuzbaşı, 1955'te binbaşı, 1%1'de yarbay, 1964'te albay rütbesine yükseldi. 19561958 yılları arasında 2 yıl süre ile Tokyo Ataseliği görevinde bulundu. 19581962 yılları arasında çeşitli birlik ve karargâhlarda komutanlık ve kısım amirliği yaptı. 19621964 yıllannda 2 yıl süre ile Washington'da Kara Plan Subaylığı görevinde bulundu. 19641970 yılları arasında Şube Müdürü, Zırhlı Süvari Alay Komutanlığı, Ordu Harekât Başkan Yardımahğı görevlerinde bulundu. 1970 yılmda tuğgeneralliğe >1ıkseldi. 19701972 yılları arasında 2 yıl süre ile Zırhlı Tugay Komutanlığı ve Tümen Komutan Yardımcıhğı görevlerinde bulundu. 19721974 yıllan arasında 2 yıl süre ile Belçika'da Shape Harekât Plan Daire Başkanhğı yaptı. 1974 yılında tümgeneralliğe yükseldi. 19741978 yılları arasında Genelkurmay Plan Harekât Daire Başkanhğı ve Piyade Tümen Komutanlığı görevlerinde bulundu. 1978 yılında korgeneral oldu. 19781979 yıllan arasında 1 yıl süre ile Kıbns Türk Barış Kuvvetleri Komutanlığı, 19791980 yılları arasında 1 yıl süre ile Genelkurmay Harekât Başkanhğı, 19801982 yıllan arasında Genelkurmay Genel Plan ve Prensipler Başkanhğı görevinde bulundu. 1982 yıknda orgeneralliğe yükseldi. 19821983 yılları arasında bir yıl süre ile Cumhurbaşkanlığı ve Milli Guvenlik Konseyi Genel Sekreter Yardımcıhğı, 19831984 yılları arasında bir yıl süre ile Genelkurmay II. Başkanhğı, 19841985 yıllan arasında bir yıl süre ile 1. Ordu Komutanlığı yaptı. 1985 yümda Genelkurmay II. Başkanlığı görevine atandı. MGK toplantısı ertelendi Milli Guvenlik Kurulu'nun bugün yapacağı toplantının son gelişmeler üzerine temmuz ayına ertelendiği öğrenildi. OLAYLARIN ARDENDAKI GERÇEK (Baştarafı 1. Sayfada) Sayın Üreticiler... Pazarlamada "PenetrasyorT'un Önemine Inanıyorsanız, HEP ÂMİİRK'ÜN YANENDA Salih BozokCemil S.Bozok 880 lira (KDV içinde) Çağdaş Yaymlan Türkocağı Cad 3941 Cağaloğlulstanbul ANILAR 1. BÖLÜM Cemal Madanoğlu 550 lira (KDV içinde) Çağdaş Yaymlan Türkocağı Cad. 3941 Cağaloğlulstanbul Tüketim malları dağıtımında en uç noktalara kadar nüfuz etme (penetrasyon), ürünü her yerde buLunabilir kıldığından, tanınmasını ve marka bağımlılığını yükselten en önemli etkendir. 400 kişilik uzman pazarlama ekibi ve 150'yi aşan dağıtım aracıyla ülkemizin en büyük pazarlama kuruluşlarından olan şirketimiz, İstanbul'un her köşesine yayılmış, özellikle market, bakkal, büfe gibi tüketim mallarıyla ilgili odaklara hizmet götürmektedir. Bu kez, kendi ürünleri dışında bi,rkaç saygın markayı da dağıtım şemsiyesi altına alma kararı veren şirketimiz, sizlere ilginç bir fırsat sunuyor: Seri, etkin, sorumluluk taşıyan bir dağıtıma gereksinmesi olan kaliteli ürünleriniz varsa, lütfen, tanıtıcı bir yazıyla, "Dağıtım" rumuzu kullanarak aşağıdaki adrese başvuruda bulununuz: P.K. 94, Levent / İstanbul lu'nun teklifî üzerine, Cumhurbaşkam'nca atanır; görev ve yetkileri kanunla düzenlenir. Genelkurmay Başkam, bu görev ve yetkilerinden dolayı başbakana karşı sorumludur." Kuşkusuz anayasıntn 117'nci maddesinde dile getirilen bu kuralı, kendi kapsamt içinde değerlendirmek gerekiyor. Bakanlar Kurulu, Cumhurbaşkamna sunacagı teklifte Genelkurmay Başkam adaymm bütün yasal koşullara uygun clmasına özen gösterecekıir. Rütbe, kıdem, sicil gibi askerlik mesleğinin gereklerini de gözönüne almak zorundadır. Bununla birlikte 'teklif'in de hükümetin yetkisinde bulunduğu tartışma götürmez. İşte vaktinden önce emekliliğini isteyen Sayın Necdet Üruğ ile birlikte "terfiplanlaması"yapan arkadaşları, bu noktayı göz ardı etmişlerdi. Ülkemizde yüksek kademedeki terfı ve tayinler şimdiye kadar ordunun içişleri gibi değerlendirildiğinden, hükümetin bu alandaki yetkisini kullanacağı düşunülmüyordu. "Sürpriz" bu ortam içinde gerçekleşmiştir. Olayın siyaı^! anlamı ise çok boyutludur. Sivil iktidann, Silahlı Kuvvetler kesimine yönelik yetkilerini kullanması demokratik hukuk devletinde olağandır. Siyasal boyutlan daha değişik örnekler de gösterilebilir. Başbakan Papandreu'nun Yunan Silahlı Kuvvetleri'nde yaptığı değişiklikler, sık sık gazete sayfalarına yansır. Geçenlerde bir Alman gencinin küçücük uçağıyla Moskova'da Kızıl Meydan'a inmesi Gorbaçov'un yüksek askeri sorumluları görevden almasıyla sonuçlandı. Bu gibi müdahalelerde her olayın anlamım somut koşullarına bakarak ayrıca değerlendirmekle birlikte, ordulann sivil iktidann emrinde bulunmaları, çağdaş devletin temel kurallarından birisidir. 1980'ler Türkiyesi'nde olaylar kendine özgü ve karmaşık bir içerik taşıyor. Hükümetin son kararmı, siyasal yaşamm olağanlaşması anlamında serinkanlı biçimde değerlendirmekte yarar var. Çünkü olayın ardmdaki şimdiden görülemeyen gerçekler ve hesaptar ne olursa olsun, hükümet anayasal yetkisini kullanmıştır. Öyle görünüyor ki özal hükümeti son aylarda hem yetkilerini kullan:nada, hem yetkilerini artırmada son derece kararlıdır. * * * Bu neden değilse bir başka neden mi vardı? Varsa neydi bu neden? 8u nedenleri bu aşamada bilemiyoruz. Öztorun, Özai'ın kararını öğrendikten sonra gazetemize yaptığı açıklamada "emekliye ayrılacağını" bildirdiğine göre, artık Orgeneral Torumtay'm Genelkurmay Başkanlığına kesin gözü ile bakmak doğru olur. Kara Kuvvetleri Komutanı ve Genelkurmay Başkan Vekili Orgeneral öztorun, "Ben askerim, emekliye ayrılacağım" demeyip de üzerindeki ünıformayı çıkarmak için 30 ağustos gününü bekleseydi, hiç kuşkusuz, ANAP iktidarını güç durumlara sürüklemiş olurdu. Öztorun, emeklıliğe ayrılmak için 30 ağustos gününü bekleseydi neler olurdu? Önce, Orgeneral Torumtay'm Genelkurmay Başkanlığı: na atanabilmesi için Öztorun'un "Yüksek Askeri Şura üyeliği"ne getirilip, Kara Kuvvetleri Komutanlığı'nın boşaltılması gerekirdi.. Ancak böyle bir durumda Torumtay, Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na getirilir, daha sonra da Genelkurmay Başkanlığı'na atanabilirdi. Genelkurmay Başkanlığı'na atanmak için kuvvet komutanlığı yapma koşulunu öngören yasa karşısında böyle bir zorunluluk söz konusuydu Eski askerier herhalde anımsarlar: 195758 yıllan arasında Genelkurmay Başkanlığı Orgeneral İbrahım Feyzi Mengüç tarafmdan "vekâleten" yürütülmüş, Menderes hükümeti, nedense, bir türlü Orgeneral Mengüç'ü "vekâleten" yürüttüğü makama "asaleten" atamamıştı. Herhalde, Öztorun, bu "Menoüç ömeği"ni de anımsayarak "emekliye ayrılacağını" açıklamıştır. Kaldı ki, Orgeneral Öztorun ve Torumtay, aynı dünya görüşünü paylaşan, Silahlı Kuvvetler içinde aynı "ekip" içinde yer alan iki eski arkadaştır. Birinin Genelkurmay Başkanı olup, ötekinin emekliye ayrılması, örneğin NATO ve TürkABD ilişkileri açısından sonuçta herhangi bir değişiklik de yapmaz. Öztorun ve Torumtay, dün Genelkurmay Başkam Üruğ tarafmdan düzenlenen ve Üruğ'un karargâhınca "iki bin yıllık takvim" diye adlandırılan yükselme ilke ve düzeninin iki kilit taşıydı. Bu kilit taşmdan birinin oynaması, Üruğ'un karargâhınca düzenlenen generallerin "iki bin yıhna kadar değişmez" sanılan takvimlerinin ilk sayfalannda değişikliğe yol açacaktır. Bugünkü "kıdem" durumuna göre 1. Ordu Komutanı Orgeneral Recep Ergun'un Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na getirilmesi gereKmektedir. Üruğ'un "iki bin yıhna kadar" düzenlediği takvim sayfasında, Orgeneral Recep Ergun'a bu 30 ağustosta emeklilik yolu görünmekteydi. Ergun'dan sonra sırada, 1945 Harp Okulu çıkışlı Orgeneral Kemal Yamak, 1945 çıkışlı Hüsnü Çelenkler, 1946 çıkışlı Adnan Doğu, 1947 çıkışlı Doğan Güreş ve Kaya Yazgan ve 1947 çıkıslı Sabri Delic ve 3. Ordu Komutanı Sabri Yirmibeşoğlu bulunmaktadır. Bunlardan hangisinin hangi göreve geleceğini, önümüzdeki günler gösterecektir. Başbakan Özai'ın verdiği bu karar, bir bakıma "sivil hükümetlerin askeri otorite üzerindeki egemenlikleri" olarak yorumlanabilir. Dolayısıyla "sivil demokrasinin zaferi" olarak da! Gerçekten de demokrasilerde son söz sivil hükümetlerindir. Karar, bu bakımdan da ilgi çekicidir. Sayın Başbakan, öyle anlaşılıyor ki öztorun konusunda Cumhurbaşkanı ile bir anlaşmaya varmış ve bu kararını Çankaya ile anlaştıktan sonra açıklamıştır. Sivil hükümetler döneminde cumhurbaşkanları ile başbakanlar arasında temel konularda "uyum" olmalıdır. Sayın Evren ve özal, hemen hemen her konuda tam bir "uyum" içinde çalışıyorlar. Böyle olduğu için 12 Eyiul döneminde siyasal sayıtacak her olayda ve her sorunda kayıtsız ve koşulsuz olarak Evren'in yanında yer alan Öztorun, Oumhurbaşkanı'nın da onayı alınarak Genelkurmay kapısında Özal tarafmdan durduruluyor. Ne ilginçtir; 1970 öncesinde Kara Kuvvetleri Komutanlığı için "Orgeneral Atalay mı, Gürier mi" tartışması ve çekişmesi yaşanmış, bu çekişme 70 öncesinin kendine özgü havası içinde geçerli olan yöntemler ile çözülmüş, Gürier bu yöntemler ile Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na oturtulmuştur. Faruk Gürler'i daha sonra 12 Mart Muhtırası imzacıları arasında gördük. 70 sonrasında Hava Kuvvetleri Komutanlığı'na Orgeneral İrfan Özaydınh'nın atanması gerekirken, Demirel hükümeti, kuvvet komutanlığına Korgeneral Cemal Engin'in getirmiş, Orgeneral Tahsin Şahinkaya'nın 12 Eylül 1980 sabahı sona eren "keşif uçuşları" bu olaydan sonra başlamıştır. Şahinkaya'yı da 12 Eylül günü Milli Guvenlik Konseyi üyesi olarak gördük. 1980 öncesinde Kara Kuvvetleri Komutanlığı için yine "Orgeneral Adnan Ersöz mü, Ali Fethi Esener mi" çekişmesi yaşanmış; her iki orgeneralın emekliye aynlmaları ile Sayın Evren'e önce Kara Kuvvetleri Komutanlığı, sonra Genelkurmay Başkanlığı yolu açılmıştır. Daha sonra da yönetime el koyan Milli Guvenlik Konseyi Başkanlığı ve daha sonra da Cumhurbaşkanlığı. Şimdi önemli olan, Sayın Özai'ın Öztorun'a Genelkurmay'ın "As/an/ı kapısım" yüzüne kapatan karannın "gerçek nedenlerini" kamuoyuna ve Türkiye Büyük Millet Meclisi1 ne açıklamasıdır. Olayh atamalar • İrfan Özaydınlı: 1976 yüuıda Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral 'Emin Alpkaya'nın istifasından sonra bu göreve en kıdemli Orgeneral irfan Özaydınh'run getirilmesi gerekirken Hava Kuvvetleri Komutanlığı'na Korgeneral Cemal Engin getirildi. Daha sonra bu göreve atanmayan Orgeneral İrfan Özaydınlı Askeri Yüksek İdare Mahkemesi'ne başvurarak Cemal Engin'in atama kararnamesini iptal etlirmesi üzerine ikinci derecede kıdemli orgeneral olan Etem Ayan Hava Kuvvetleri Komutanlığı'na atanrmştı. • Ali Felhi Esener 1979 yılında Orgeneral Ali Fethi Esener ve 1. Ordu Komutanı Adnan Ersoz arasında beliren Kara Kuvvetleri Komutanlığı sorunu çözülemeyince iki orgeneral emekliye aynlmış ve Kara Kuvvetleri KomutanuğVna Ecevit hükümetince 4. Ordu Komutanı Orgeneral Kenan Evren getirilmişti. •FanıkGürierl970yılmda l.Ordu Komutanı olan Orgeneral Kemal Atalay ile 2. Ordu Komutanı olan Orgeneral Faruk Gürier arasında başgösteren uyuşmazlık, Gürler'in Kara Kuvvetlen Komutanlığı'na atanması ile sonuçlanmıştı. • Semih Sancar 12 Mart dönenıi son bulurken Genelkurmay Başkanlığı'ndan aynlan Orgeneral Faruk Gürler'in yerine en kıdemli orgeneral olarak Hava Ku"vetleri Komutanı Muhsin Batur atanmak istenmiş, ancak Orgeneral Semih Sancar Genelkurmay Başkanhğına getirilmişti. Genelkurmay Başkam Orgeneral Cemal Tural da Askeri Şura üyeliğine getirildi. Orgeneral Memduh Tagmaç Genelkurmay Başkanlığı'na atandı.