Katalog

8 ŞUBA T 1987 DIŞ HABERLER CUMHURtYET/3 Türkiye konferansı T ondra (a.a.) Ingiltere JL/ Kraliyet Uluslararası llişkiler EnstitusU 'nce düzenlenecek bir konferunsta, TUrkiye'nin Avrupa ve Ortadoğu 'daki önemi, A vrupa ile butünleşmesi ve Ttirk Yunan ilişkileh lartışılacak. Konferansı enstitü adına düzenleyen Caroline Adams'ın (a.a.) muhabirine verdiği bilgiye göre Türkiye, îran Irak savaşı ve Ortadoğu'daki siyasi ve askeri gerilimin ışığı altında, Avrupa ile Ortadoğu arasında bir denge unsuru olarak öneminin giderek artmast nedeniyle konu olarak seçildi. Uluslararası siyasi ilişkilerde önemli etkinliğe sahip hukümetlerüstu bir kuruluş olan Kraliyet Uluslararası tlışkıler EnstitüsU 'nde, Türkİngiliz yuvarlak masası baştıgı altında gerçekleştirilecek konferans 1920 şubat tarihleri arasında yapılacak. 'egöre, Tahran'da çekişme kızışıyor İran'da iktidar kavgası Herald Tribune'e göre, "The Washington Post" gazetesinin muhabiri Gerald Seib'in tutuklanması, Tahran yöneîimi içindeki çekişmenin yeni bir göstergesi. Gerald Seib 'in, sertlik yanlısı Ayetullah Montazari taraftarları tarafından tutuklandığı bildiriliyor. Dış Haberler Servisi The VVall Streel Journal gazetesinin muhabiri Amerikali derald Seib'in Tahran'da tutuklanması olayınm, tıan'da iklidar mucadelcsinin kııı^tığının yeni biı kar^ıtı olduğu bildiriliyor. International Herald Tribune gazetesinin Tahran'daki Batılı diplomatik kaynaklara dayanarak bildirdiğine göre, Iran'da (îerald Seib olayı ile bir kez daha su yuzııne çıkan iktidar mücadelesi, en a/ 9 aydır suruyot lnıanı Ayctullah Humeyni'nin Ayetullah Montazari • yanltlarımn sozcusu. Sertlik Gerald Seib ABD'li gazetecinin tutuklanmast sorun oldıı. tı. Iran'daki gözlemciler, Amerikalı gazeteci Gerald Seib'in tutuklanmasının, bu mUcadelenin yeni bir göstcrgcsı olduğunu savunuyorlar. Gözlemcılerc göre, iktidar mucadelesınde iki bııyük rakip Meclis Başkanı 52 yaşındaki Haşemi Kafsanıani ile 63 yaşındaki Ayetullah Huseyin Ali Montazari. Humeyni'nin halefi olan ve sertlik yanlılarını temsil eden Montazari Rafbancani'nin dıı>a acılma politikasına şiddcıle karşı çıkıyor. Rafsancanı ıse Iran'ın silah alabilmek içın BaI/aşemi Rafsancanı Dna açılma politikasını su vunuyor. lılı ülkelerle daha yumuşak ilı^kiler kurması gerektığine ınanıyor. Tahran'daki kaynaklar, Gerald Seib'in Rafsancanı'yı guv durumda bırakmak ıçın Montazari yanlıları tarafından tutııklandığını bildiriyorlar. Anımsanacağı gibi, ABD ile gizli goruşmcler de geçen yıl Montazari yanlıları tarafından dış basına sızdırılmıştı Bu olgu, silah satın alabilmek ıcin ABD ile gizli pazarlık yapılmasını onaylayan Rafsancani'yi guç durumda bırakmıstı. lahran'daki gözlemciler, geçen ay lran'a 57 yabancı gazetecinin, cepheyi gözlemeleri için Rafsancani taralından çağrıldığını belırtiyorlar. Montazari yanlılaıı ise, Rafsancani'nin dıVi acılma politikasına bir darbe daha vurmak için Seib'i tutuk ladılar. Geçen yıl 3 ekimde de Sııriye'ııııı lran maslahatguzarı Ayel Mahmııt, Tahran'da kaçırılarak dovulmüş ve bir sure sonra serbest bırakılmıstı. Mahmut'ıın Ayetullah Montazari'nin daınadı Mehdi Haşemi ve yandaşları taralından kaçırıldıkları ortaya çıkmıştı. Mahmut'un kaçırılmasından bir sure sonra da ABD tran gizli görüsmeleri dı:> basına sı/dırıldı. Ancak Rafsancani de, intikaınıııı almış ve Haşemi ile yandaşları ekim sonlannda ihanet ve silahlı komploya hazırlanmak suçlanıası ile tutuklanmışlardı. DECtŞİK Tahran'daki Batılı diplomatlar İran'daki iktidar mücadelesinin Batıda alışılmış olandan değişık ve karışık biçimde geliştiğini belirtiyorlar. DUNYADA BUGUN ALİ SÎRMEN Başbakan Özal ile Anayasa Mahkemesi üyesi Yekta Güngör özden arasındakı tartışmayı okumuşsunuzdur. Yüce mahkemenın üyesi ile başbakan arasındaki söz düellosu, zaten 4. madde ve 175. madde dolayısıyla politika sahnesinde egemen olan anayasa tartışmasına yeni boyutlar kazandırmış bulunuyor. Hemen belırtmek gerek, 1982 Anayasası yürürlükte kaldığı sürece, Türkiye'de anayasa tartışmalarının son a ermesini beklemek boşuna olacaktır Çünkü 1982 Anayasası, içeriği kadar kabul bıçımı bakımından da, demokrasinin kurallarıyla bağdaşmamaktadır. Ve Türkiye, 1982 Anayasası sorununu çözmeden çağdaşlık yolunda olduğu kadar çağdaş dünya ıçınde yerinı alma konusunda da geçerli bir çözüme varamayacaktır. Aldıkaçtı'nın, hıçbır çağdaş ulkede görülmeyen teknik ve temel bozukluklarla dolu tasarısı, MGK tarafından daha da ıçinden çıkılmaz hale sokulduktan sonra, tartışmanın yasaklandığı, demokrasinin olmadığı, bu ne kuş ne deve metne karşı çıkmanın hapısle cezalandırıldığı bir ortamda seçeneksiz olarak, daha doğrusu metin kabul edilmediği takdirde, daha katı çözümlerın getırilmesi olasılığının topluluğa duyurulduğu bir ortamda, halkoyuna (sözde referanduma) sunulmuştur. Gerçekten tüm iddialara karşın 1982 oylaması, bir kişinin zorla oylanmasına dönüştuğünden referandumdan çok plebisit niteliğini taşımaktadır. Böyle bir ortamda, halkın % 92'sinin bu anayasaya oy verdiğıni söylemek gerçekçi de değildir, geçerli de. Gerçekte Aldıkaçtı MGK metni, bir anayasa değil, bir amayasadır, çünkü sözde var olduğunu ileri sürdüğü tüm özgürlükleri, sonra şu ya da bu nedenle kısıtlamaktadır. Üstelik de 1982 Anayasası, Türk yurttaşlarının devlet ve siyasal iktidar karşısındaki haklarını güvenceye almak şöyle dursun, onları daha önceden var olan düzeyden daha aşağılara düşürmüş ve süreklı kısıtlamıştır. Oysa anayasalar yurttaşların haklarını güvenceye alan temel yasalardır. Başka bir deyişle anayasa, bireyin, yurttaşın, sınıfların haklarını değil; devletin, siyasal erkin gücünü ve hareket alanını sınırlayan metınlerdır. Bu yüzdendir ki, 1982 Anayasası çağdaş anlamda bir anayasa bile değildir. Ancak tartışmanın bu noktasında bir yanlışa düşmekten özenle kaçmmalıyız. Artık görmeliyiz ki, 1982 Anayasası'nın değiştirılmesi kaçınılmaz bir koşul, zorunlu koşuldur, ama ne yazık kı yeterlı koşul değildir. Türkiye'nin çağdaş, demokratik bir toplum olması yolundakı en önemli sorunlardan biri de, yöneticilerin anayasa kavramını içlerine sindirmeleri, anayasaların kendilerinin hareket alanlarını, güçlerini, sınırlamalannı kabullenmeleri, demokraside iktidarın anayasa ile birlikte yaşamasının zorunlu olduğunu kavramalarıdır. Oysa ülkemizde yıllardır böyle bir dönem yaşamadık. Bayar Menderes iktidarının "tahkikat komisyonu" ile anayasayı nasıl hiçe saydıkları ortadadır. 1960 ile 1980 yılları arasında Süleyman Demırel'in nasıl bir anayasa düşmanlığı şampiyonluğu yaptığı, kendisini deviren 1971 hareketinin anayasa gırışımlerıne nasıl sahıp çıktığı herkesın bildiği, ama ne yazık ki kimilerinin son zamanlarda unuttuğu bir olaydır. 1971 darbecilerinin anayasa düşmanlığı konusu ise tartışılamayacak kadar açıktır. 1960 sonrasının anayasaya saygılı devlet adamları, İnönü, Ürgüplü ve Ecevit olmuştur. 12 Eylül 1980 hareketinin daha ilk açıklamasında, hak ve özgürlükler konusundaki görüşlerinın ne olduğu, Sayın Evren tarafından hiçbir ikirciğe yer bırakmayacak açıklıkla ortaya konmuştur. Doğrusu ya, bugün yürürlükte olan ve çağdaş bir anayasa olmadığı herkesçe görülen 1982 Anayasasını bile, yöneticilerin içine sindiremediklerinin belirtilerini her gün yaşamaktaW, Işin en ilginç yönü, 1982 Anayasasının kefili olduğunu çeşitli fırsatlarla açıklamış olan Sayın Evren'in de siyasal davalar konusunda sürekli konuşmalar yaparak anayasaya aykırı davrandığı yazılıp çizilip, söylenmiş olmasıdır. Sayın Başbakanın anayasaya ve onun hükümleri ile onun yürütülmesını denetleyıp yorumlayan kuruma nasıl baktığını ise herkes her gün görüyor. Ustaca bir manevrayla, basit bir Meclis çoğunluğu ve popülist bir referandum taktiği ile anayasa sımrlamalarından kurtulmak isteyen Sayın özal'ın, Anayasa Mahkemesi'ne yönelik son sözleri de rejim açısından gerçekten talihsizlik olmuştur. Türkiye'de demokrasiyi ve sivil toplumu isteyenler, anayasanın iktidara getirdiği sınırlamaları içlerine sindirmek zorundadırlar. Çünkü kendi güçlerini temel hak ve özgürlükler yararına sınırlayan anayasa, aynı zamanda onların en büyük dayanakları ve güvenceleridir. Anayasa Tartışması Irak, 9 lran kentini bombaladı efkoşa (a.a.) Irak Lt savas uçaklannın dün 9 lran kentine saldırdıkları bildirildi. Irak Resmı Haber Ajansı INA, savaş uçaklannın bugün aralarmda kum kentinin de bulunduğu dokuz yerleşim merkezine saldırı düzenlediklerini, bazı hedeflerin "harabeye" çevrildiğini belirttı. Ajans, lran 'ın Kuzistan eyaletindeki Hürremşehr'e de ABD yapısı duzenledığini haber verdi. öte yandan tran Cumhurbaşkam Ali Hamaney, Tahran 'da cuma namazında yaptığı konuşmada Irak'ın geçen pazar gunü düzenlediği saldtrıda isabet alan okullarda 500 öğrencinin öldügünü söyledi. sağlık durumu bozuldukea da mücadele kızışıyor. 86 yaşındaki Humeyni'nin prostat kanseri ile kalp rahatsızlığının olduğu biliniyor. Tahran'da görüşleıi sorulan Batılı ve Iranlı gözlemciler Humeyni öldükten sonra açık ve muhtemelen kanlı bir iktidar mücadelesinin meydana gelmesını bekledıklerinı söylediler. Geçen yıl kasım ayında Iran'ın AHD ile gizli gorüşmeler yaptığının açıklanması Tahran'da yonetici kadrodaki göruş ayrılıklarının derinleşmesine yol açınış 20 bin kişinin katıldığı gösterilerde polisle öğrenciler çatıştı GüneyKore'de işkenceyi protesto SELIL (AP) Güney Korc'de geçen ay 21 yaşında bir üniversite öğrencisinin sorgulama sırasında işkenceden ölmesini protesto amacıyla dun başkent Seul'de 20 bin kişinin katıldığı öğrencı gösterileri sırasında polisle göstericiler arasında çatışmalar çıktı. Gösteriler sırasında çok sayıda kişinin yaralandığı bildiriliyor. Yonetim aleyhtarı siyasi ve insaıı hakları örgutleri tarafından düzenlenen gösteriler öncesınde Guney Kore'de 70 bin kişilik polis birlikleri alarma geçirildi ve başkent Seul'e 37 bin kışılık güvenlik güçleri ile yığınak yapıldı. Gösteriler öncesinde ulkenin onde gelen muhaliflerinden Kim Dae Jung ve Kim Young Sam ev hapsine alındılar. Gösteriler öncesınde polis tarafından düzenlenen operasyonlarda, evlerinde ypnetim aleyhtarı afişler bulunan 2373 kişi gözaltına alındı. Seul'deki gösteri, dün sabah kcntın mcrkczindekı Myungdong katedralinin onünde başladı. Polisin katedral çevresine bir gün önceden barikatlar kurduğu ve muhalefet liderlerinin alana girmesine izin vermediği bildiıiliyoı. Gösterinin kılise çanlarının çalması ile başladığı ve öğrencılerle yönetim aleyhtarı halkın "Kahrolsun kalil rejim", "Kahrolsun diktalorluk", "Amerikan cınperyalistleri defolun" diye sloganlar attıkları haber veriliyor. Göstericiler polise taş ve şişelerle saldırırken, gaz maskeleri takmış olan polisler, binlerce gostericiyi gö? yaşartıcı bombalar kullanarak ve göstericileri tekmeleyerek dağıtmaya çalıştılar. işkenceden ölen öğrencinin resinıleriyle Devlet Başkanı Çun Doo Van aleyhtarı sloganlar ieercn pankartlar taşıyan biıçok gösterici, polis tarafından otobuslere bindirilerek karakollara götürüldü. Papandreu, bir demagog "Lf Canard Enchaine" gazetesine göre Fransa Başbakanı, '' Yunanistan 'ı ve Papandreu 'yu Avrupa'dan kapı dışarı etmek lazım" dedi ve Türkleri övdü. AltNA/PARtS (a.a.) Fransa Başbakanı Jacques Chirac, Portekız Başbakanı Cavaco Silva ile bırlıkte Chirac, Yunanistan Başbakanı'na çattı: ? Denktaş ve Maraş T efkoşa (Cumhuriyet) X > KKTC Cumhurbaşkam Rauf Denktaş, Rum tarafının Maraş konusunu gündeme getirerek BM Kıbrıs temsileilerinin esas misyonunu çıkmaza soktuğunu söyledi, "Maraş feryatları karşısında amuda kalkan aldatılmış ülkeler ve insanların, insanlık adına gerçekleri görmesi gerekmektedir" dedı. Bu arada BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs'taki temsileilerinin Rum yönetimine gundemsız doruk toplantısı önerdikleri öğrenildi. *,;<*>• • • * Seul'deki gösteriler sırasında öğrenciler polise taş ve gaz bombalan atarken, polis de buna goz yaşartıcı bomba kullanarak karşılık verdi. (Fotoğraf: AP) Sergi Salonumuz Açıldı.) CumhuriyetKitap Kfılübü Ülkemu tün&kituplarını gö BUTUN ÛGRÎTMENLER. İngiliz, Deneyimli ve Profesyonel Tüm )çk.Qp\Âkırlarım beKiıyörüz^. Cumhurıvef Yeni dönem 2 Mart 1987 Kayıtlarımız başladı (Aynı tarıhte günduz programlarımız da başlayacaktır yedıği yemekle Türkiye'yi öven ve Yunanistan Başbakanı Andreas Papandreıı'yu "sosyal demagog" ula rak niteleyen bir konuşma yaparken, Yunan kabinesindekı son değışıklık ler, muhalefet ve basın tarafından sert şekıldc eleşliriliyor. Fransa'da yayımlanan haftalık "l.e Canard Enchaini" gazetesi, Chırac'ın, kendisi gibi merke? sağ egılimli Portekİ7 başbakanına görüşlerini aeıldarken, bütün Avrupa 1 1 1 kelerinde kosyalisılerin başansızhğa uğradıklarına dikkalı çektığını ve Papandreu için de "sosyal demagog" dedığını yazdı. Ga/eteye göre Fransa Başbakanı Chirac, "Bülün Avrupa ulkelerinde sosyalistk'r başansızlıga ugradılar. Yunanistan'ı ve o sosyal demagog Papandreu'yu Avrupa'dan kapı dışarı etmek lazım" dedi. Haberini, Portekiz başbakanının bu özel görüşmeyi anlatıığı dostlarının açıklamalarına dayandıran " I * Canard Enchaine", Chirac'ın daha sonra Türkiye ve Türkleri överek, " I urklere 5 bin franklık bir iş vcrin, size 150 bin franklık iş yapsınlar. AET'ye girebilmelerl için her şeyi yapmak gerekir" dedığinı bildirdı. Gazeteye göre Portekiz başbakanının, TUrkiye'de demokratik olmayan bir rejim bulunduğunu, bunun bazı sorunlar yaratahıleceğinı öne sürınesı üzerine de, Chirac, "Evet, ama şimdi demokratikleşiyorlar" karşılığını verdi. •'l,v Canard Enchaine" gazelesı, ' ( avMCO Silva, Portekiz başbakanı degil de Portekizli bir ga/eteci olsaydı, bu haberle butun basını allalırdı. lakal ( hiraı'ın bu so/leri belki de bir Türk Yunan savaşına neden olabilir" dıye yazdı. NEVİN BİLEN ile ERKAN GÜRBÜZ nişanlandılar. 7.2.1987 Basın SiJesi/Bahçelievler 147 09 83 Yer Cumhuriyet Gazetesi, Türkocağı Cad. 3941 Cağaloğlu İstanbul Rumelı Cd No92/4 Zekı Hey Apt OsmanbeyIST (Yapı Kredı Bankası Karşısı) YUZYIUN VEBASI TÜRKİYE'DE Kan nakli ve kan ürünleri AIDS saçıyor • "Yeni doğan AIDS'li çocuklarda, birkaç kez annenin çocuğu terk ettiğine şahit oldum." Fransa'daki AIDS'li Çocuklar Hastanesi'nden Dr. Stephane Blanche N o k t a ' y a anlattı • "Kanlarımızın % 75'inde büyük bir emniyet vardır. " Kızılay Başkanı Demir, Silahlı Kuvvetler'den alınan kanların tahlilinin yapılmadığını aakiadı»AIDS konusunda sonbuluş: Sperm öldürücü sıvılar AIDS virüsünü etkisizleştiriyor• AIDShakkında bilmek istedikleriniz: Sorular ve yanıtlar. • En sonunda hükümet de YOK'e karşı. Yasa değişikliği gündemde. ANAP'lı Bülent Akarcalı: "YÖK'e rötuş gerekiyor.'^ • Bitlis'te mahkeme kararıyla değiştirilen isimler... Zozan'lar Suzan oldu. Mehmet Emin Saçan: " 21 çocuğum var. Hangilerinin adlarının yasak olduğunu henüz bilmiyorum." • "Kara ses" Cemalettin Kaplan'ı akrabaları, birlikte çalıştığı diyanet görevlileri ve inanç arkadasları anlartılar. Hocanın Süleymancı düşmanlığından Nakşibendiliğe, MSP'lilikten Humeyniciliğe uzanan yaşamöyküsü. Zonguldak havzası can pazarı Ah oocağa bir ınsenız Havza gözden çıkarıldı canım ikı kocamı da maden aldı insenız de görsenız gelırler Bakanları sinirlendlren tartışma Bu acı bıtmeyecek mı ? Sendıka mı "> Cenazedencenazeye Pdrtılerın goruşu Kerkuk'e glrmek maceradır ANAPtan Bulent Akarcalı, SHPden Paşa Sarıoğlu, DYP'den Melıh Esenbel ve DSP den H Ibrahım Karal dergımi7de bırardya geldıler 13 şubat 1967, DISK ylrml yaşında DISK kurucularından Kemal Nebıoğlu DİSK e yapılanlar, DISK ı efsanplpştırdı Demlrel MHPveMSP Bufıkrıyatbırıh tılal sebebı ıse ıhtılalı yapıp onları iktidar yapmanın tezadını ben anlamıyüium ' Turklslam sentezl DYPvl karıştırmış Mamak Ce^aevı İnf azı b l t t i hâlâ içerde ANAP'a geç Işlerlnl halledeiim... tritre Halk Kurtuluş Cephesl Ulkenın yuzde 85 ı kontrolumuz altında " Unutulmuş bir ulusun varolma savaşı... Darvvın e borcumuz Slzln maymunla akrabalığınız ana tarafından mı yoksa baba tarafından mı? Ataturk Yuksek Kurumu'nun açıklaması VP gprçek Demır Ozlu Kendım ıçın cJcoıl Turkıye ıçın uzuluyorum BUGÜN CIKTI # itirafçıların hamisı Profesör Aydın Yalçın'dan ilginç açıklamalar "Şemsi Özkan'ın isi itiraf etmekle bitmez. Daha hacca gitmesi, zekât vermesi lazım." • Troçkı'nın Buyukada günleri... Dört yıllık Türkiye serüveninden izlenimler. % TRT'nin yeni aldığı 5 milyar 200 milyonluk çekim seti nasıl kullanılmaz hale geldi? # DİSK Başkanı Abdullah Bastürk "DİSK kapatıldı başlıkları maksatlı." • Üç buyuk kentin devlel hastanelerinde arkadaşının diplomasıyla bir yıl boyunca "doktorluk" yapan öğrencinin jasırtıcı seruveni. IKIBIN'E DOGRU Uaşmusahip Sok. Talas Han No: 16 Kat: 4 fağaloğluISTANBUL Tel: 526 42 93 Bugün bütün bayilerde noKta Haftalık Haber Dergisı