Katalog

7 ARALIK 1987 HABERLER IZMIR'den HİKMET ÇETİNKAYA CUMHURİYET/7 ANKARA'dan YALÇIN DOGAN VtZE MAFVMI WR M ? Federal Alman vatandaşı Dr Peter NoM Ktenımlennı anlaürten, bırbırlenyle çatjşan Buro Göksel ıle Büro Sapmaz'ın faalıyetJenne de değmdı ve Türklere vce tolayiığı sağlamak ıçın rüşvet venldıjjmı anlattı ( F a M r * IHfcat Hakcı) Alman vatandaşı Dr. NolVdan Genscher'e eleştirt 'Türklere vîze eziyeti var' ve Cumhuriyet gazetesıne de yollandı Mektubunda vıze ıçın başvunıda bulunan Turklere "pek nazik" davranılmadığını daha önceden Almanva'dakı Türk arkadaşlanndan öğrendığını belırten Dr Noll, bunu kendı gözlerıyle görmek ıçın Turkıye'ye gıttığını vurgulayarak şöyle dıyor "Almanya'ya davet ettigira maddi dnnunu iyı oUn bır arkadaşım, konsolos personelınm kendisıne \e diğer Turklere ezıyel edici biçimde davrandığı yolunda şikâyetlerde bulundu. Vızenin alınmasnda ben de bulunmak için ozel olarak Turkiye'ye gittim. Ve görduğum bana yetü." Dr. Noll, bır sure önce konsolosluğun bırkaç gunluğune kapanmasına ve konsolosluk yetkıülerının basına açıklamalar yapmasına neden olan "Buro GokseT ıle konsolosluk tarafından tanınmayan "Buro Sapmaz"ın çatışması ıle ılgılı olarak "Ben gerçekten godeyemedim, ama ışlemlerın hızlandınlması ıçın ruşvet gerekliginden soz ediliyor" dıyor Istanbul'dakı Federal Alman Konsolosluğu yetkılılerı ıse bır sure Önce yaptıklan açıklamaJarda, başında eskı bır polıs şeflnın bulunduğu Büro Sapmaz'ı kendılerı tarafından tanınan Buro GöksePı her türlü zorbaca yolu deneyerek çalışmasını engellemekle suçlamıştı Mektubunda vıze sorununun gıdenlmesı ıçın çözümler sunan Dr Noll sözlennı şöyle surdüruyor "Konsolosluk personelinin davranışlan yuzunden, duşuncesiz ve sorumsuz tnçımde. Turklerin Almanlara olan kıyıda kosede kalmış son sempatılen de yok ediliyor. Almanya'ya gıtmek isteyen Turkler ıçın vıze zorunlulugıı hâlâ anlamlı ve Federal Alman çıkarian için gereklı mi? Almanlann hiçbir denetim yotu olmadıgı zaman, milyonlarca ışsiz Turk'un olkemıze doluşacagından korktugu soyleniyor. Ama Avrupa Toplulugu'na yeni katüan yuksek ışsıziik savısı olan Portekız ve Vunantstan'dan bıze, iş arayan, sosyal yardım ısteyen, ve gettolar oluşturan kıtleler doluşmuyor. Turkiye'de de artık en son koyun bile Almanya'da Turklenn pek seMİmedigıni, onlar için ışyerlerı olmadıgıni bildigini sanıyorum." IZMIR Zamlar acımasız bır bıçımde sürüyof Istanbul Ankarave Izmır gıbı buyuk kentler dışındakı Anadolu kentlermde de otobüs zamlarından sonra, dığer taşıma ucretlerıne de zam geldı Bu arada bazı açıkgözler de stok yapmaya başladılar Örneğın büyük kentlerde şeker bulunmuyor Toptancılar şeker fabrıkalarını suçlarken, bakkallar ve kahvecıler şekerın karaborsaya düştüğünü öne süruyorlar Malıye ve Gumruk Bakanı Ahmet Kurtcebe Alptsmoçın 1 n 'enflasycn artı 10 puan zam ' yöntemının memura ne getıreceğı bılınmıyor O yüzden memurları zor ve çetın bır donem beklıyor Işçılenn ucretlen son zamlarta enyıp gıttı Türklş Genel Başkanı Şevket Yılmaz her ışçının ucretınden 30 bın lıranın zamlarla genye gıttığını söylüyor Öncekı gun Istanbul'da bır öğretmen yaşamın ağıriığından söz ederken şöyle dıyordu Şu anda cebımde 10 bın lıra var Nasıl geçıneceğız orası bellı değıl Hükümet enflasyonu asağıya çekeceğıne ılışkın açıklamalar yaparken ışçı memur emeklı köylü büyuk bır yaşam savaşı verıyor Fethıye den uretıcı Sabrı Keloğlu adlı bır yurttaş Bagtaş (Bandırma Gübre Fabrıkaları AŞ Fethıye / Kaş Havalısı Bayıı) Demsan şırketının faturalarını göndermış Şoyle seslenıyor Sabrı Keloğlu 'Bagfaş gubre fabnkalannın Fef hıye bayılığını yapan D&msan Tartm Kollektıf Ştrketı öızlere gubreyı sat tığı fıyattan fatura vermıyor Hatta hazıran ayında şıfaen soröuğumda naklryeden ı/erı gelıyor dedıter Aylardır bızlenn sııtndan mılyonlan kazanan bu şırketı sızlere şıkayet edıyorum Sayın Başbakanımız gubreyı özel sektöre sattınyorsa bunu bızlenn ayağına hızmetı getırmek ıçın yaptı Bızten soydurmak ıçın değıl Bundan dolayı da hukumetımıze teşekkur edıyorum Herkesın gözlerı önünde bızlerı soyan bu fırmayı da cezalandıracağına ınanıyorum ' Faturaların fotokopılen elımızde Aynı zamanda Tarım Orman ve Köyışlerı Bakanlığı na Bagfaş Genel Mudurluğu ne Malıye ve Gümrok Bakanlığı na da gonderılmış bızım elımtzdekı faturalar Inceledığımızde hayretler ıçınde kaldık Sanırız Bagfaş bıraçıklama yapar bu konuda Bız de bu açıklamayı yayımlarız Evet zamlar aldı başını gıdtyor DYP Genel Başkanı Suleyman Demırel bu zam furyası' na tanı koydu Bu şekılde vergı polıtıkası olmaz Bu daraldıkça vatandasın boğazına sarılma polıtıkasıdır Zamların sürduğü şu sırada ağırlaşan yaşam koşullarına karşı ANAP lı beledıye başkanları maaşlarını yenıden duzenledıler Iste şu Kuçuk haber bunu kanıtlıyor Onceta akşam top/anan Anakent Beledıye Meclısı Karşıyaka, Bornova ve Konak beledıyelennın butçetennı goruştu Goruşme/er sırasında halen maaşt 600 bın lıra olan Karşıyaka Beledıye'Başkanı Nevzat Çobanoğlu nun 700 bın lıra olan Bomova Be/edıye Başkanı Cengız Butut'un ve 1 mılyon lıra olan Konak Beledıye Başkanı Huseym Özdılek m aylık brut maaşları eşıt olarak 7 mılyon 100 bıner lıraya çıkarıldı Anakent Beledıye Başkanı Burhan Özfatura nın maaşı ıse 1988 Anakent Beledıye butçesı ıle bıriıkte betırienecek Özfatura nın maaşının 1 5 mılyon lıra olması beklenıyor ANAP lı beledıye başkanlannın kendılerıne dönük önlemı sanırız yeni yıl ıçın Çünkü Kasaplar Derneğı Başkanı Hasan Erten et fıyatlarındakı artışın, yılbaşına dek yuzde 80 e ulaşacağını söyiedı Hayvancılık sektörünun desteklenmedığı sarece, artışın yuzde 100'e ulaşacağı bır gerçek Ya bızler ne yapacağız? Yaşam Zor Siyaset Tarihi Doğrattusunda Kâğrt Zammı Sel sularına kapılıp gıderken, bır kayaya tutunup aktntıyı ızlemek gıbı *>ır şey Türkıye'nın son otuz yılda yaşadtğı büyük ekonomık bunalımlar sureklı olarak devaluasyonlar ve zam paketlerıyle derınleşıyor Her zam paketı devietm ve özel kesımın çeşıtlı gırdılerınde kullandtğı çok sayıda ürünü kapsryor "Ekonomık paket" denıldığınde, 1980'e kadar akla uç büyük devaluasyon gelırdı 1946,1958 ve 1970 devaluasyonları ve ekonomık kararları 24 Ocak 1980' den bu yaT 980 ekımmde 50 bın na "ekonomık lıra olan kâğıdın tonu paketler" artık bugün 600 bın lira. eskıden olduğu Tum temel mallar gıbı, 12'şer yıllık dıkkate alındığında, donemlerı ıztemı1958'den 1987'ye yor 12yılyenne, kâğıdın fıyatındakı şımdıbelkı 12ay artış korkunç; "tam veya daha az za674 kat." Son otuz man aralıklarıyla yılda "fiyatı böylesine "ekonomık paketler" arka arka hunharca artan bır ya açılıyor Debaşka mal yok." mek kı, ekonoSonuç Okumak /te mık bunalım kenbağlantı giderek dısını Turkiye'de azalıyor Daha az daha sık tekrariadüşünen bir topluma maya başlıyor dönüşüyor Türkıye. lşte, bu tekrarSadece "RedKit lama ıçınde son okuyanlarla" ilgili bir 30 yıl bellı bır açısorun yok. dan ıncelendığınde ortaya pek «?ok sorunun yanrtmı verebılecek bır sonuç çıkıyor 19581987 arasında fıyatı tüm dığer mallar arasında en çok artan mal hangısı dersınız? Tüm temel mallar arasında devietın en çok zam yapuğı, fıyatını en çok arttırdığı mai hangısı acaba? "Kiğıt" inanmak güç Ama hesap ortada Otuz yılda fıyatı en çok 'artan ürun kâğıt 1958 başında tonu 890 lıra olan kâğıt fıyatlan, aynı yılın mayısında bın lıraya, ünlu "7956 karartanyla" ağustos ayında 2150 lıraya yükselıyor Kâğıdın zam görme oranı, ya da fıyat değışıklığı ıle Türkıye'nın sıyasal ortamı arasında da bır paralellık görüluyor 27 mayıstan sonra 1961 'de kâğıdın tonu 2150 lıradan 1800 lıraya düşürüluyor Çok az malda görulen fıyat ındınmı 1960'ların o görkemlı özgurlük rüzgarmda öncelıkle kâğıtta gözlenıyor "Kiğıtla balayı" 1969 yılına dek surüyor 1969'da tonu 2250 lıraya yukselen kâğıt, önce 2800 lıraya, sonra yıne "ünlü 1970 ekonomık karartanyia" 4100 lıraya fıriıyor ilgınçtır, kâğrttakı ıkıncı fiyat ındırımı 1972 yılına rastlıyor O tarıhte 4100 lıra yerıne kâğıdın tonu 3600 lıraya satılıyor 1977 eyiulünde 6500 lıraya yukselen kâğıt, 1978'de bır kerede ılk buyük önemlı oranda zam göruyor ve tonu 10 750 lıra oluyor Ancak, kâğıt en büyük darbeyı 24 Ocak 1980 karaıiarıyla bırtıkte yiyor. 24 Ocak kararlanyla kâğıt bır seferde tam yüzde 280 oranında zam görüyor Ton başına fıyatı 10 750 lıradan 40 900 lıraya fıriıyor ve daha herkes bu yeni fV yata uyum sağlamaya çalışırken, 1980 ekimınde yeni bır yüzde 25 zam, gazete, dergı, kıtap fiyatlannı allak bullak edıyor 9 ay ıçınde kâğıt fiyatı 50 bın lıraya çıkıyor 1980 ekımı ıle 1987 aralık arasında kâğıt zammı ıçın tarıh vermek artık güçleşıyor Çünkü, her malda olduğu gıbı, kâğıtta da "sureklı zam" dönemı açılıyor 1980 ekımmde 50 bın lıra olan kâğıdın tonu bugün 600 bın lıra Devletın ürettığı tüm temel mallar dikkate alındığında, 1958'den 1987'ye kâğıdın fıyatındakı artış korkunç "Tam 674 kat" Son otuz yılda "fıyatı böylesine hunharca artan bır başka mal yok" Belkı elektnk, belkı demır, belkı petrol ürunlerı Ama, kâğrttaki artış her türlü ölçünun ötesınde Tam 674 kat Kâğıt zammının anlamı ne? Ne olacak, tek bır anlamı var Okumak ve yazmakla bağlantılı bır anlamı var Turkiye'de her mal ve hızmetın fiyatı çeşrttı oranlarda artarken, kâğıdın fıyatı "özeilıkle daha sık ve daha yüksek oranlarda" artıyor, kâğıt fıyatı arttıkça, gazete, dergı, kıtap fıyatları baş döndurucü bır hızla fıriıyor Okumakyazmak daha pahalı hale gelıyor Sonuç Okumak ıle bağlantı giderek azalıyor Daha az okuyan, dolayısıyja daha az düşünen bır topluma dönüşüyor Türkıye Eibet, "sadece RedKıt okuyanlarla ilgili bir sorun" yok Kışı başına duşen kıtap sayısı hızla azalıyor Okur hızla azalıyor Daha az turde ve daha az sayıda kıtap yayımlanıyor Elbet, "sadece RedKıt okuyanlar" bu gerçeğı yaratanların başında gelıyor Ve genış halk krtlelerı çok ürkutücü bır gerçekle karşı karşıya bırakılıyor ' 'Bır kılo et mı satın alacak, yoksa bır kıtap mı edınecek'*1 Ya da otobüse mı bınecek, yoksa bır gazete almak alışkanlığını mı sürdürecek?" Çunku, bır kıtabın fıyatı çoğu zaman bır kılo et fıyatma eşıt Ya da bır gazete fıyatı bır otobüs bıletı fıyatına gelıyor Halk yalın bır tercıhle baş başa bırakılıyor Bu tercıh ıster ıstemez her sefer okumak aleyhinde gelışıyor Sıyasal kadrolar okumak aleyhinde gelışen tercıhı "bıhnçle" oluşturuyor Turkıye'yı, ufak tefek zaman aralıkları harıç olmak üzere, otuz yıldır sağ ıktıdarlar ve askerler yönettığıne göre, halkın daha az okuması önce bu ıktıdarlarca planlanıyor Halkın daha az okuması bu ıktıdarlann işıne gelıyor Siyaset tarıhınde "sağ ıkMariann ağırtık kazanması" daha kolaylaşıyor Kâğıdın bu kadar ürun arastnda son otuz yılda en yuksek zam gören urun olması başka nasıl açıklanabılır? "Iktıdariarın bilıncı" kâğrt zammında berraklaşıyor kâğıt zammı hukümetlerın sıyasal aynasına dönüşüyor. tstanbul Haber Serrisi Türklerın Alman konsolosluklannda karşılaşaklan soruıüarla ılgüı olarak gözlem yapmak amaayla Turkıye'ye gelen Federal Alraan Dr. Peter Noll, ızlenımlerı nı bır mektupla Federal Almanya Dışışlerı Bakanı Hans Dietrfch Genscher'e büdırdı Konsolos personelınm vıze başvurusunda bulunan Türklere karşı gırıştıklerı davranışlar ve "vize mafyası"nın varlığına değınen mektup, Dışışlerı Bakanı nın yanı sıra, Federal Alman gazetesı "Frankfurter Allgemeıne" YÖK'le üniversiteler farkh uygulama yapıyor Oğrenciler eşitlik istiyor tZMİR (Cumhunyel Ege Burosu) Unıversıtelerde, son sınıfa gelen ancak tek dersten kalan öğrencılenn daha önce mezun olmalannı sagla mak amacıyla, bazı fakultelerde sı navlann önceye alınması üzerıne, dığer fakultelerde oğrenciler aynı hak tan yararlanmak ıçın başvurulara başladı Son sınıfa gelen, ancak tek dersten takıntısı bulunan Unıversıte öğ rencılenne, bir süre önce, üç yıl su resmce kaldıkları dersın fınal ve butunleme sınavlarına gınne hakkı tanınmıştı Bu arada YÖK, ünıversıtelere gönderdığı 26 8 1986 tarıh ve 13783 sayıh bır genelgeyle, bu durumdakı öğrencılere "ekstra bır *ınav hakkı Unınmtması" koşuluyta, takıntılı oldukları dersın sınav tarıhlennı bekleyerek zaman kaybetmelerını önlemek amacıyla, sınav dö nemlerı sırasmda özel bır sınav av>labıleceğını bıldırdı Ancak "sınav tanhını one aimak" anlamıru taşıyan bu uygulamanın yupılmasıru, fakülte yönetım kurullarının kendı yetkıle nne bırakarak, "ılgıh kunıluşan imkinları dahılıade" deyımını kullandı YÛK'ün bu genelgesıne dayanılarak, bazı üruversıtelenn bazı fakültelerınde tek dersten kalan son sınıf öğrenalen ıçın sınav lar açıldı Gecen yıldan bu yana sürdürülen bu uygu lama geregmce, Dokuz Eylul Uruver sıtesı'nın Buca Eğıtım Fakultesı ve ona bağlı Aydın, Denızlı Meslek Yüksek Okullan üe Hukuk Fakultesı bu yıl da sınav açtı Ege Ünıversıtesı'nde ıse uygula manın geçen yıl YÖK'ün genelgesının alınmasından bu yana surdürül düğunu bebrten rektör Prof Dr Ser met Akgün, "Bu kouuda ojrencüerdenhiçMrş&ayetaimMhk. • dedı • BİLSAk CtHANGtR SEMİNERLERİ Yeni bır kultür hızmetı daha sunan BİLSAK, Türkıye'nın guncelınde gıttıkçe önem kazandığına ınandığı bır dızı sorunsala aşagıdakı semınerlerle venı ve farkh bır tartışma ortamı getırmeye çalışıyor 8 Aralık Salı: 18 30 Çagdas Kulturun Doguşu I 18701914 Pansı'nde FOTOCRAF VE RESİM özer KABAŞ 12 Aralık Cumartesi: 14 15 Çagdaş Kulturun Doguşu I 18701914 Pana'nde SANAT VE MtMARİ Sernra GERMANER Oya BOYLA 16 30 Aydın ve Toplum "AYDIN VE TOPLUM I " Murat BELGE tlber ORTAYL1 Yeni telefon numaralarımız: 175 22 45 (4 hat) (Bugünden itibaren) Köprüde zam kargaşası Istanbul Haber Servısı Istan bul, Boğaz Köprüsu'nde dün başla tılan zamlı tarıfe uvgulaması surucü lerle, gışe memurlarının tartışması na ve trafıkte uzun suretı aksamala ra yol açtı Daha önce pazar gecesı (dun) saat 24 00'te başlavacağı du yurulan zamlı tarıfemn bır gun ön te, cumartesi gecesı saat 24 OO'te baslatıldığı belırtıldı Bu durumdan pek çok kışmın haber sız olması özeilıkle gışe önlerın de ılgınç anların vasanmasına neden oldu Çoğu kuçuk aıaç surucüsunun bın lıra vererek gışeden geçtığı ancak daha sonra köpru ustundekı görev hlerın, "ısJık >» da duduk" çalarak ve "araclann arkasından koşarak" arabalan durdurduklan ve SOO'er lıra daha aldıklan goruldu V apılan tüm ıtırazlara karşın bu uygulamanın nasıl ve kım tarafından baslatıldığı volunda da net bır yanıl alınamadı Pazar gunu olmasına karşın sabahın erken saatlennden itibaren göru len kuyruklar konuyla ılgılı yetkılı ler tarafından da ügınç yanıtlarla açıklandı Kendılenyle göruştüğu muz köpru ustu görev lılerı, gışe me murları, guvenbk bınmlerı ve kara yolları ılgılılerı "Zamlı lanfe başlamış Ama kimden ve nerden bız bilemeyız" yarutını verdıler Polıs yetkılılerı konuyla kendılennın bır ıl gısının bulunmadığını ancak uzun kuyruklar ve tartışmalar oluşması uzenne polıs radyosundan dun sabah saat 09 00"dan itibaren durumu du yuran anonslar yaptırdtklannı bebrttıler Suruculerın yanlarında bozuk para bulundurmaları ıçın yapılan rady,o anonsları konusunda göruştuğumuz bır >etkılı herhangı vazılı ya da sözlü bır emıı gelıp gelmedıgı ko mısunda da "Bugun 5 gışe kapah}dı. Bu da trafıgın tıkanmasına >ol açö. Baktık durum bovle radvodan duyurduk durumu. Ancak zam konusunda bıze bır emır gelmedi" seklınde konuştu Karayollan Istanbul Bölge Mudürlüğu'ndekı bır yetkılı ıse köprUden 17 Bölge Müdurlüğu'nun sorumlu olduğunu ancak sıkışıkhğa zammın değıl de havanın güzel olmasından dolayı ınsanlann gezme ıhtıyaçlarının yol açmış olabıleceğını söyiedı Behrsızhğın sürmesı nedenıyle köpmde uygularrayı ızleyen görev lılerle yaptığımız gönişmede ıse zam konusundakı uygulama kararından Karayollan Isletme Baş Muhendıslığı'nın yetkılı olduğu belırtıldı Baş Muhendıshk'tekı görevhler ıse yalnızca uygulama vetkılen bulunduğunu belırterek konunun muhatabının kırn olduğunu bılemeyeceklerını söyledıler Tum bu kanşıklıktan sonra bır başka polıs yetkılı ıse zam uygulama sından Toplu Konut Fonu'nun yetkılı olduğunu ve karann oradan gelrmş olabıleceğını sandıklarını belırttı KORD S A Zıncırlıkuyu Meydanı Ak Işhanı 1 Blok Kat 67 80600 Levent Istanbul ULUDAC BÜYOKOTEL 11 13 Arjlık (Cuma • PJMT) 65 000 TJ> Y1LBAŞINDA BURSA * ULUDAĞ BÜYOK YILDIZOTELİ VURMARIS OTELLİDYA Tel 333 12 37 343 05 31 !Ya$amtur Mavi Çek'in ödeme garantisi 200.000 liraya yukseltildi. TÜRKİYE $ BANKASI Ülkemizin her yanında kabul gören Mavi Çek, İş Bankası'nın "ödeme garantisi"ni taşır. Her Mavi Çek yaprağı için 100.000 lira olan bu garanti, şimdi 200.000 liraya yükseldi. Mavi Çek'le alışveriş edenlere, Mavi Çek kabul edenlere saygıyla duyurulur.