Katalog

24 ARALIK 1987 EKONOMt CUMHURİYET/9 1988'DE PARANIZ TÜRKIYE'DZN ALTMDOVb SERBEST PtYASADA DÜN M v (sd*) ««• IMMsat*) Mt Ata U n (saüş) 125.081 M. BANKASI'NDA BUGÜN (duvi2 alış) 10MJS (efektif satş) 1025.10 (döviz tiış) I1SJS (efektif saüş) K5 M Sektörün kârı 500 milyardan 800 milyara yükseliyor Bankalar kârlarmı kathyor den aldığımız bilgiler, bankalann kârhhklannı bu yıl da büyük çapta arttırdıklannı ortaya koyarken, sektörün 1987 yüı toplam kâniun 800 milyar liraya ulasacajb. tahmin ediliyor. Pek çok kişi ve kuruhışun yeni banka lcurmak amacıyla Hazine ve Dış Ticaret MusteşarkgYnın kapısında kuyruga dizümesi de, sektörün kirlılığının bir kanıtı olarak yonımlanıyor. Sektör, az şubeli uzman bankalar için 1988 yüında da "pmriak" görünüyor. Buna karşdık faizlerin geçen aylarda ortalama 10 puan yukan çekilmiş olmasının sonuçlannın 198S yüında görülecegi ve özellikle çok şubeli mevduat bankalannda kârklıgın 1988'de azalacağı tahmin ediliyor. İSCİNİN EVRENİNDEN ŞÜKRAN KETENCİ Bazı bankalann karları (milyar TL.) 1986 yıhnı 500 milyar lira toplam kârta ka• 18*1819 U l 1MC 1 M 7 ( M M I I ) patan bankacüık sektörünün bu yıl da 130 Akbank 85 "btfank" bir performans gösterdiği dikkati işBankası 35 5055 çekiyor. Çeşitli bankaların üst yönetimlerinYapı Kredi Garanti Ban. Ulustararası Pamukbank Ikttsat Ban. AnadokiBan. 31 17 12 12 5i 30 4050 25 22 15 14 MERALTAMER yaantabUiriz" diyorlar. Bu arada bankalann özellikle yüın son aylannda dövizi ellerinde tutarak büyük kârlar saglayacaklan ve bu kârların muhtemelen 1988 bilancolannı olumlu etkileyeceği belirtiliyor. Bankacüık sektöründe 1988 yüıyla ilgili beklentiler ise genellikle olumsuz. Bankacılann bir bölümü, 1987'nin özellikle son 3 ayında yukan tırmanan banka faizlerinkı sektör üzerindeki olumsuz yansımalannın 1988 yüının ilk 3 aylık büançolannda ortaya çıkacağını savunurken, ban bankacılar ise, hükümetin devreye sokmaya başladığı sıkı para politikası nedeniyle sektörün zorlanacagı görüşünde birleşiyorlar. Şaşkınlık Enflasyona karşı sıkı önlemler geliyor ABD'de işçi haklannı, sendikal hareketi inceleyenler, uzaktan biHnebilenin çok gerisindeki duzeyle karşılaşmanın şaşkınlıflım yaşartac ABD'li profesyonel sendikacı, alıştığı türden sorulan yanıtlarksn, işçi haklanndaki geri kalmışlığı "Bizde çocuk doğaı doğmaz okukta, tehvizyonda, yaşamın her kasltinda, ideotojik beyin ytkama oytesine e&Mdir ki... Işci çocuğu, işçinin kandlsi, hep bir gün patron olacağt duşu Ue yaşar. İşçi olarak ölmeye mahkum oldugunu anladtğında zaton tfjtfyariamış, bettd de emekti oknuştur" biçiminde açıklar. Iç polrtikada etkiniiğinin keyfini her partiden adaylara bol bol maddi destek vererek çıkarırken, sınıfsal parti seçimi yapmadığı için bu etkinlik sonuçta işçi çıkartarının gözetılmesinde işlevsiz kalmıştır. Sendikal hareket, teknolo)ik geiişmelerin, uzmanlaşrnanın getirdiği sorunlan, işçiler arasında doğan yapısal doğişikliğl izleyememiştlr. Uzmanlaşmış, eğrtilmiş kalifiye işçi için bugün Amerikalı profesyonel sendikacı sorunlarını tanımayan, kendisine asla yakın olmayan çağdısı bir yapıya sahiptir. Uzmanlaşmış işçi; sorunlarına, haklarına sahip çıkacağına inanmadığı sendikadan tamamen kopmuştur. Payiaşjlacak onca nimet varken, pasta oylesine büyükken, sınrf bilincinden kopmuş ABD işçi sınıfı, sendikal hareketi, sorunlar içinde oiuyor da nimetlerin iyice kısıtlandığı, pastanın küçüldügü Türkiye'de neler otuyor? Türkiye'nin çağdaslaşma çaoalannda, her alanda yuzü Bati'ya çevrilmişken, sendikal hareket, örgütlenme bağlarını bile gfiz ardı ederek, inatla yüzunü Amerıkan sendıkacılığına çevirmistir. Elbette burv da Amerikan sendikalarının yarısından çogu turistık nıteliktetd eğitim davetlerinin payi buyüktur Profesyonel Türk sendikacılan çoğunlukla Amerikan sendikacılığının eğitıminden geçmişlerdir. Türklş'in karar değiştirmiş olmasına rağmen, profesyonel sendikacıların kafasından halâ partiler ustü sendıkacılık anlayışının çıkmamasında bu eğitimin payı da vardır Olumsuz artılar olarak Türkiye'de anayasa ve yasalarla sendikal haklar çok ağır biçimde kısıtlanmıstır Siyasi iktidann ıryguladığı ekonomik modelde, zaten kısıtlı olan nimetlerın, pastanın paylaşılmasında, çalısanlar ve işçi sınıfı aleytıine gelişmeter hızia devam etmektedir. Gelir dağılımında dünyanın en adaletsiz ülkelen arasında rekora ulaşmak üzereyiz. Amerikantipi profesyonel sendikacımız 1980liyıllardaişçilerinsürekli hak kaybetmesi, tabandan gelen tepkiler karşısında, alışkın olmadığı bir takım çabaların, eyiemlerin de içinde oldu. İlk kez siyasi iktidar ile karşı karşıya geldi. Siyasi ıktıdara karşı, bazı eylemler içinde bulundu. Partiler üstü politikanın kabuğunun dışına çıkarak referandumda "evet" kampanyasına katıldı. Sonra seçimlerde, çoğunluğuiçine sındırmemış olarak ANAP'a karşı kampanyanın sahibi görundü. Seçimlerde ANAP, bekledıkierinın üzerinde pariamenterie Meclis çoğunluğunu sağlayınca, klasik kabuklarından sıyrılmış olmayı ıçlerine sindiremeyenler, daha çok paniğın ve şaşkınlığın içine duştuler. Sağdakj bazı büyük sendikalann başkantan, ideotojik bütunlOk, sendikal anlayışta aslında ozdes okjuklan Türklş ydnetimini bile eteştirmeye kalkısacak kadar isi ileriye vardırdılar: "Seçimlerde ANAFn karşısına çıkmaya gerek var mıydı? Tarafsız kalınamaz mıydı? He/e de son zamlar n&denı ile neden Cumhurtaşkanmın karşı çıkması istondi. Va o da kusturuKirse?.." Yapılabilen bu elestınler yanında, bir de kamuoyuna açıklanamayan, ancak yurütulen mantık şu: "unümuzde önemH kamu stefeşmeleri var. Hukumetie dlyaloğu kesersek ne yapanz? Vt bizi cezalandmrsa? En ıvisı Özal'ı kızdınvamakü. Otdu. Hkf değüse gönlOnü almalı. Hazır oradan da yaklaşım var. Inven Aykufun Çalışma Bakanlığı'na gebrilmesı Özal'dan bir adım. Bizim tçimizden çıtonrs, bizi bu zor dururndan kurtaracak bin..." imren Aykut, işçi sendıkalarından sonra işveren sendikalannda da çalışmış. Isçılenn, sendikalann bugün belterini büken anayasa ve sendikal yasaların hazırlanmasında etk»i görev almış. Hatta zaman m Çalışma Bakanı Turhan Esener, işçi haklannı çok ağır kısıtlayan anayasa ve yasa değişikJikJerine sahıp çıkmazken, kendi iradesı dışında gerçekleştiğini söylerken, yasa değişıklıklerini savunmuş ve sahip çıkmts. Ne önemi var? Geçmiş iktidar uygulamalarının tümünde işçi çıkartannın karşısında olmuş ANAP iktidan seçimlerin ardından şok zamlarla bir kez daha çalışanların, işçilerin belini bükmuş, ne çıkar? ÖnemH olan zor sendikacılık yoluna gırmeden, ucuza kortukları kurtarmak değH mi? İşçiler ezılmeye alışık. Biraz daha ezilirler olur biter... Amerikan tıpj profesyonel sendikacımız işte bu mantık, bu yoJdan kendini kurtarma rüyasını görüyor Biz; bu kafa yapısını değiştirmezse, gıderek batağa çıkmaza saplanacağı inancı içindeyız Sız ne dersinız? Asıl önemlisi ışçı sınıfı buna ne diyecek?.. 25 Ekonomi Servisi Yeni kurulan TürkAmerikan tşadamlan Derneği'nin Sıkı para politikasırun bankacılık sektöfstanbul'da dıizenlediği rüne çok yanlı yansımalan olacağından kaygı duyan bankacüar, bir yandan mevduat gipanelde, TürkAmerikan ticari rişinde daha da daralma olabileceğini, diilişküeri tartışıldı. ABD'li üst ğer yandan altyapı yaunmlannın belli ölçflbürokratların da katıldığı lerde kısüması sonucu devletle iş yapan mOtoplantıda konuşan Hazine ve Bankacüık sektöründe kârhbgm bu yıl da • Menkul kıymet alımsaümından alınan teahhitlerin zorlanabileceklehni dile getiriDış Ticaret Müsteşan artarak sürmesi, para arz vt talepte ibrenin komisyon. yorlar. Hatta bazı bankalarda Toplu Konut Yavuz Canevi, bankalann lehine olmasından kaynaklanı• Portföylerde tutulan devlet tahvillerinin tdaresi hariç Devlet Su tsteri ve KarayoUan Hükümet enflasyonla yor. Bankalann üst yönetimlerinden elde etgibi devlet kuruluşlarıyla iş yapan müteahmücadelede kararlvdır. Bu tijimiz rakamlara gore, örneğin Akbank'ta sagladıgı kârhhk. hitlere bundan böyle daha dikkatli davra• Elde döviz tutarak saglanan kâr. geçen yıl 85 milyar lira dolaylannda olan alandaki önlemleri rulması, daha sınırh ölçükrde kredi verilmesi k»rlı1ıgin bu yıl 130 milyar dvannda gerçekBu arada faizlerin 10 puan yukan çekil konusunda talimatlar verildıji belirtiliyor. önumuzdeki günlerde gi, hatta 130 milyan da asabilecegi be mesinin bankaahk sektörüne yüklediği fagöreceksiniz" dedi Türk Para musluklan sıküdıgı takdirde bankalirtilirken, Yapı ve Kredi Bankası üst yöne turarun ise kredi müşterilerine ve ithalatçıhalkının Latin Amerika timi geçen yıl, 30.6 milyar lira olarak ger ya kolaylıkla yansıülabildiği belirtiliyor. lardan kredi kullanan sanayici için de zor halklan gibi yüksek çeklesen kânn bu yıl 4050 milyar dolayla Bankacüık sektöründe krediye olan talebin bir dönemin başlayacağma işaret eden banenflasyonla yasama nnda olacagım söylüyor. Yine çok şubeli arzdan fazla olduğuna dikkati çeken ban kacılar, donuk kredilerin toplam krediler alışkanlıkları olmadığım bankalardan Gmnnü Bankaa'nda geçen yıl kacüar, "Kıt o l u Mr malda ipler dalma o içindeki paylannı tam küçültmüşken, 1988 kaydeden Canevi, "Ben son 17 milyar liralık kâra karsüık bu yüki kânn mab snnamn ettndedir. Ejer kıt olan panrm yıhnda donuk krediler cephesinde yeniden zamanlarda çeşitli çevrelerde 25 milyar lira olacagı, UlıuUrarası Eadast ve bu paraya uüep sürayors», biz de «rtan olumsuz geh'şmelerin başlayabıleceğinden konuşulan 'Bir süre maUyetiFrinıizJ kobrvbkla mösterflerimize kaygı duyuyorlar. enflasyonla birlikte yaşamaya ri ve Ticaret Bankaa'nda ise kânn 12 milkendimızi alıştırmalıyız' görüşlerine katılmıyorum" INTERBANKTA DUW dedi ve enflasyonun ISTANBUL 172 80 8 2 1 6 6 57 27 Bir gecelik borçlanmanın yıllık agırhklı ortalama duşürüleceğini söyledL tBORSADA İŞLEMLER AfcMMMO AfadotıCm Bofcl CkMMD OPA HtW Cbm ÇHfeMM B M I DBHHJ yardan 22 milyar liraya yukseleceğı kaydediliyor. Görüşlerine başvurduğumuz çeşitli banka yöneticileri, 1987 yılında kârühğın tek bir nedene bağlanamayacağını belirterek, kârlılığı etkileyen nedenler arasında şu hususlan sralıvoTİar. • thracatithalat islemlerinden saglanan kâr. Türkinvest Murahhas Azası Maksimyadis: Sermaye piyasası araçları daha çok kazandıracak T.C. ZtmAAT IAICKAS) 24 ARALIK 1987 TARİHİMDEKİ DÖVİZ KURURI faizi 20 puanhk artışla yüzde 57.28 oldu. Piyasada en yüksek faiz yüzde 60, en duşük faiz yüzde 48 olarak gerçekleşti. 379 milyar liralık da islem gerçeklesti. ECBBMP YiMn Enul DMrir CaMk GootfVMr GUnUaUkn Gtay8n Hrtttl bNr Oamir Çıtk EgtGOn btoHıtt* 23609 5300 •499 13709 14(09 1O109 20000 14500 15000 4500 Z700 4000 22009 4HB Tİ 23500 5050 •300 « D O M 19000 14000 151X 4100 6500 2450 3M0 22000 3900 24» 3W> 2225 S9O0 25000 11200 9400 14900 5000 S200 23000 1600 aaaı 17999 4000 19» 4(00 fflSO 3009 2900 37O00 2500 an saoo Knmaı Klv MMzEMIrk KocKMng Koıka KonımTavn Koç ratan lns «•1 mm OMa M * 2450 6100 26000 11400 9750 15300 5550 S5O0 23000 4000 19000 3910 1925 S109 6750 9300 1100 3150 2175 35000 2S25 m» 3700 560 500 250 794S •00 570 711 2450 220 200 500 960 363S 410 850 100 24660 2170 220 190 1020 1250 12325 1360 2360 1K0 1175 2756 4000 4730 2000 1364 1440 1000 2644 229 15200 DÖVİZİN CİNSİ 1AMMM 1 AfftSTtAlTA MLAM 1A«KT«TA|Uk1 1 MTI AUMI MAM0 IHLÇkAHUMİ 1 MUMUUKA O M M DÛVİZ AUJTU 1009.95 721.10 87.75 618.88 29.47 160.25 249.83 182.22 547.84 189.94 757.65 83.88 795.86 773.32 3694.71 158.05 1837.60 269.39 SATÇTL. 1015.00 724.71 88.19 618.88 29.62 161.06 251.06 183.13 550.58 170.79 761.44 84.30 799.84 777.19 3713.18 158.64 1846.79 270.74 EFEKTİF AUŞTL 1009.95 708.68 87.75 618.88 28.88 16025 244.83 182.22 547.84 169.94 757.65 82.20 779.94 757.85 3620.82 154.89 1837.60 264.00 DÖVİZ KURLARI Dftvmn 1 ABODoltrı 1 AvuMratyı Oohvı 1 Avuaturya ŞHını 1 aatı Ahiwi Iteritı ı Bttcika Frangı 1 DankMiiıa Kranu 1 FkıMafkka» 1 Frantu Frangı 1 HoHanm Ftorim 1 ItvtçKranu 1 briçra Fmnflı 100İMy«n Uratı 100 Japon Ytnı 1 KuvtytDman 1 S Vıtmtan Rıyah unşn. 1025.10 731.92 89.07 625.04 29.91 162.65 253.58 184.95 556.06 172.49 769.01 85.14 807.80 784.92 3750.13 160.42 1865.16 273.43 DM 1009 96 oevız 1015 00 724 71 88 19 618 88 29 82 18105 25108 18313 550 58 170 79 78144 84 30 799 84 3713 18 1848 79 270 74 EfcM* 1009 95 706 88 87 75 615 80 28 88 160 25 244 83 182 22 547 84 189 94 757 66 82» 779 94 ao iMMMnUttl inUBBHUUM 1MUMMHMH IMPKHUMD 1MİTAITM ÜKTt 1HJtfWTBk1 ıaoo sa iMEçnoK 29 47 180 25 249 83 182 22 547 84 189 94 757 86 8388 796.88 3894 71 1837 80 289 39 7İ1 10 87 75 815.80 3620 82 1837 80 264 00 EMOt Sa* 1025 10 73192 89 07 62SO4 29 91 182 65 253 58 184 95 556 08 172 49 769 01 86 14 807 80 375013 1866 16 273 43 Ekonomi Servisi Türkinvest Murahhas Azası Niy lan, özel sektör tahvülcri ve hisse senetleri gibi araçlan önerdi. MaUmyadis, bu araclann hem yüksek gelir sağladıklannı hem de ekonomiye doğrudan katküan nedeniyle secümeleri gerektiğini vurguladı. MaksiaBvadıs, söz konusu araçlan belirlerken göz önünde bulundurdugu nedenleri de şoyle sıraladı: "Gdr«$amti2e gore Miknmet 19S8 yıknda enffatıvonu yöıde 0 i d b d k B b ^ k bett I«h poütikaa sördüriilecek ve f«iı»er de eDİbiTo•a pu*Jd olarak de#>aıe gorterecektir." Nito M»ks*nu»«ns, su gorttslere de yer verdi: ~DB»mıı •Upiertaı^uhBiaımısaofeTİş^'riskkazarjçpiıamidi' halk deyisiyle de 'yumurtalann hepsini aym sepete koymama' Bcerioi beaiBnemtleri gerekmekfcdlr. Bir baskadejrtjtetaMrrafı suda kaauıc vc rtatd birtürte de|erie«llnneJeri gerdunektedir.'' Maksimyadis onerilerini şöyle d rii l sürdürdü: "\aünm alternatifleri arasında Hazine bonolan, devlet tahvüleri ve geiir onakhgı senetleri her zaman c4dugu gibi yine en g&venii yaünm araçlan olarak gözükecektir. Kısa vadede paraya çevrilebilme imkânı ve Hazine bonolannaorania hayli yüksek getirisi nedeniylefinansmanbonolan isebirçok yaunma açısından kârb olacakor. Diğer taraftan uzun vadeli (2 yıl) özel sektör tahvüleri, faizlerin düşecegj beklenüsi nedeniyle verimli bir yatınm araxa olarak gözükmek tedir. Hisse senetleri ise beklenen özellestirme çahşmalan, yabancı yatınmcüann tstanbul Menkul Kıymetler Borsası'na gdmeleri ve gözüken istikrar nedeniyle, yine kârh ve aynca da tabana yayümıs bir yatınm aracı olacakur " YuiHi Dibıya Haberler AJansı Md. H a k u Tamruever ÇAPRAZ KUR1AR 11 64O0B NrmUn < S 5424 fmmı Frvgı i 1 S435 HoinH FtoHn » ı 3330 hnlcn Ffingı 11294 04 l E Myatünrt " PmrSa 3 7490 S ı 1 8194 $ İsukrarh dolar Saiuytın TDntMMn TI|aMaaCf«25aOZ.) Tiı a b . 9 T 9fi CMI T SMIM» noo 9000 invrrrMuH • MHvEÇ I H P H um 123 000 125000 140000 19150 ABOOofcn PİYASADA MVtZ 1146 •07 622 Yant iflHÜki 1 1 NUBfeTAI *nnl f İ M afttan: 105 bin ftaa kacafc 540 miryon TL. İMO Liıfcil: 655.22 T.C. ZIRMT BANKASI Gücünc erişilmez " 24 tyv Mn 22lyırMu* 18 «y» ı 900 tys gtms U10C 16290 13 575 240 17900 IngbSMto 860 2080 2100 255 204 205 Ekonomi Servisi 7 sanayüesmiş ülke, dolann daha fazla dejer yitirmesinin dünya ekonomik büyümesinı zedeleyebilecegini açıklayarak 'döviz kurlannda istikran teşvik etmek' amacıyla yeni bir işbirliği cağnsında bulundu. ABD, Japonya, Kanada, Ingiltere, F.Almanya, Fransa ve ttaryadan oluşan 7'ler Grubu, 19 ekimdeki "kara pazartesi'den bu yana yaptığı ilk ortak açıklamada 'istikrarh dolann sanayileşmiş ülkelerin ortak çıkarı oldugunu' büdirdı. 7'ler grubunun ortak açıklaması Ozerine dolar, Londra'da 1.6285 marktan 1.6340 marka ve 126.70 yene yükseldı. İMAR BANKASI Sermsyesini (20 Milyara Yükseltilen Sermayemizin 17.187.500.000 TL.'sı ödenmiştir.) Yiikseltmistir MİLYM İMAR BANKASI Biitün Ortaklarımıza Teşekkiir Ederiz.