Katalog

24 ARALIK 1987 DIŞ HABERLER CUMHURİYET/3 Bangladeş'te çatışma: 22 yuralı DAKKA (AP) Bangladeş'te, Devlet Başkant Muhammed Erşad'm ıstifasını isteyen muhalefetin düzenlediğı genel grev sürerken polis ile grevciler arasında çtkan çattşmada, bir bohtbanm patlaması sonucu 7 kişinin yaraiandığı bildinliyor. Bu arada kalabalığa coplarla saldıran polisin 15 kişinin yaralanmasına yol açtığı da belirtiliyor. İsraiTi ABD de kınadı ABD, îsraiî'i eleştiren Güvenlik Konseyi karannı veto etmedi. Başkan Reagan, işgal altındaki topraklarda meydana gelen olaylan "üzüntü verici" olarak niteledi. NEW YORK (Ajınslmr) israil işgali altındaki topraklarda gösteriler devam ederken, Birleşraiş MUletler Güvenlik Konseyi, Tel Aviv'in "fMdctle etefdriinesiu" öngören karar tasansını kabul etti. ABD ise lsrail'i, olaylann başlamasından bu yana en sert biçimde kınadı. Başkan Reagu, önceki gün Washington'da yaptığı konuşmada ışgal altındaki Arap topraklarindakı olaylan 'nzüBtu verici' olarak niteledi ve iki tarafın da kışkımcı davranışlardabulundugunusöyledi. AP, Amerikalı yetkililenn tsraıl askerlerinın Filistinlilere karşı hakikiraermikullanmasını sert biçimde eleştirdiğini büdirdi. "Güvenlik Konseyi'nde onceki gün yapüan ve Israil'in sert biçimde eleşririldiği oylamada ise yalnızca ABD'nin çekımser kaldığı dikkati çekti. Diğer 14 ülkenın hepsi de lsrail'i Filistinlilenn insan haklannı ihlal etmekle suçlayan tasanya, "evet" oyu verdiler. İsrail işgalı altındaki Gazze şeridi ve Batı Şeria'da iki naftadır süren ve 22 can alan şiddet olaylanndan sonra Arap ülkelerinın ıstegi uzenne konuyu görüsen BM Güvenlik Konseyi'nin, önceleri İsrail'in kınanraasını öngören bir tasan Ozerinde görüştüğtt, ancak daha sonra bu tasannın üslubunu yumuşatarak, israil'in "fUdetle tkştirilmesinde" karar kıldığı belırtilıyor. ABD'nin tasanyı veto etmek yerine cekimser kalmakla yetinmesi de Arap alkeleriBİa zaferi" olarak nitelendi. lsrail'i eleştiren karar tasansının oylanmasından sonra konuşan ABD'nin BM temsilcilerinden Herbert OkuB, "Karar için olomln oy knllauaydık tsrail'deki ıtantafam, otamsnz oy knhnsaydık Armp d ü y*andaki uımUan gücendirccektft. BD yttzden çekinser kalmayı yegledilt" diyerek tutumlanmn nedenini açıkladı. Mısır'ın dı»işleriyle görevü Devlet Bakanı Butros Gali de israil Savunma Bakanı tzak Rabia'ın, ışgal altındaki Arap topraklarında yaşayan Filistinlilere karşı daha sert bir "demlr yrartk" politikası izleyecekleri yolundaki açıklamasını kınadı. tsrail'ın uyguladığı sert yöntemlere ragmen ışgal altındaki topraklarda gösteriler devam ediyor. onceki gün Gazze ve Batı Şena'da göstericilere ateş eden İsrail askerleri bir Filistinli genci öldürdüler, en az 7 göstericiyi BM Güvenlik Konseyi, Tel Aviv'i sert biçimde eleştirdi POLTITKADA SORUNLAR ERGUN BALd "Yeniden Doğmak" Televizyonda iki haftadır ")fer>iden Doğmak" adlı bir dizi film gösteriliyor. Filmin konusu Bulgaristan'daki Türklere yapılan baskı ve insanlık dışı davranışlar, Türkterin çektikieri acılar. önce, Bulgaristan'daki Türklere yapdan baskılarm çağımızda herhangi bir rejim için yüz kızartıcı davranış oiduğunu belirtmek gerekiyor. Insanlann zoria adlannın değiştirilmesi, kimliklerinin unutturulmaya çalışılması ilkel bir şovenizmin tipik örneğidir. Türk hükümeti birkaç yıldır bu insanlık dışı davranışın üzerine gitmekie ve konuyu uluslararası platformlara götürmektedir. Aslında, Sofya hükümetinin uyguladtğı baskı politikası yıllardır bilindiği halde Ankara'nın neden son anda uyandığı da ayrı bir tartışma konusudur. Bu noktaya parmak bastıktan sonra gelelim Yeniden Doğmak adlı filme. Açık konuşalım; bu film bize bir dizi yönden ters geldi. Önce film; reji, senaryo ve sergilenen oyun bakımından tipik bir ikinci hatta üçüncü sınıf Yeşilçam filmi olmaktan öteye gide1 miyor. Türkiye'ye kaçarken çocuklarından birini Bulgaristan da bırakmak zorunda kalan genç anne baba, koylülerden çok 1 İstanbul sosyetesinin mensuplannı andırıyorlar. Bulgaristarv daki Türk koytü kadınlannın başroldeki bayan gibi yüksek topuklu ayakkabı giyip giymediklerini doğrusu merak ettik. Filmin teknik yetersiztiklerini kuşkusuz sinema eleştirmen • leri çok daha iyi değerlendirip, eleştirecekler Biz milyonlarca kişiye hitap eden televizyonda böyle bir filmin gösterilmesi okjusuna siyasal açıdan yaklaşmak istiyoruz. Filmin başında minarede ezan okuyan hocanın Bulgar askerleri tarafından vurularak öldürülmesine tanık oluyoruz. Daha sonra, bir Türk köyünde toplu kurşuna dizme olayı gösteriliyor. Bulgaristan'daki olaylar sırasında adlarını değiştirmek istemeyen ve hükümet güçleri ile çattsan birçok Türkün öldüğüne ve zindanlara atıldığına ilişkın haberier çıktı. Ama biz minarede ezan okurken kurşunlanarak öldürülen bir hocaya ilişkin haber okumadık. Acaba TRT ve filmi yapanlar, bu hocanın ismini ve toplu kurşuna dizilme olayının hangi köyde meydana geldiğini açıklayabilirler mi? Türkiye gibi Müslüman ve halkın büyük çoğunluğunun dini inançlarına içtenlikle bağlı olduğu bir ülkede, hocanın ezan okurken öldürülmesi sahnesi büyük tepki ve nefret uyandırır. Bu nefret yalnızca hocayı vuran Bulgar askerlerine değil, tüm Bulgar halkına yönelebilir. Zaten filmde de yönetimle Bulgar halkı arasında bir aynm yapılmıyor. örneğin okulda "Ben Türkum" diyen Türk çocuğunu doverek kanlar içinde bırakan Bulgar çocuklan ile Türk çocuğunu yerden yere çarpan Bulgar oğretmen, yonetici kadro kadar acımasızdtr. Belki gercekien öytedirler, ama acaba filmi yapanlar tüm Bulgaristan'ı gezip bu saptamayı yapmışlar mıdır? Bu tür sahneler, Bulgar yönetiminin çağdışı bir uygulamasını, halklar arasında, iki ulus arasında nefret ve düşmanlığa dönüştürme tehlıkesini taşır. Krallık döneminin özlemi ile yaşayan Bulgar kadını ise hiç de inandırıcı değil. Çünkü kadının özlemini duyduğu ve.filmde bir mutluluk dönemi olarak sunulan devre yığmların en acımasız biçimde ezilip somürüldüğü dönemdi. Bu noktada Türk koylülerin aYalanndaki bazı konuşmalann da üzerinde durmak gerekiyor. Koylülerin aralarındaki konuşmalarda sık sık, "Bu topraklar bizim topraklanmız" "Bu topraklan ataJanmrz aktı" gibi laflar geçiyor. Başroldeki Türk hekim, oğluna "Niğbolu zaferini kim kazandı?" diye soruyor. Oğlu, "Yıldınm Sevaz/r" diye karşılık veriyor Türkler aralannda "Gazi Osman Paşa Marşı"nı okuyorlar. Yanı genel hava şu: Atalarımız Yıldınm Beyazrt ya da 2. Murat nasıl Niğbolu'da, Varna'da zaferter kazanmışsa biz de günün birinde öyle zaferler kazanacağız. Topraklanmızı, yuröumuzu işgal eden Bulgarlar1! kovacağız. En azından "Ah, bu topraklan Bulgartafa nasıl kaptırdık?" türünden bir hayıflanma seziliyor. Kısacası, filmden buram buram şovenizm kokan mesajlar yayılmaktadır. Birdüşünelim. Bizans imparatoru Konstantın, büyük bir cesaretle savaşmış ve askerierinin başında Türklerle çarpışırken ölmüştü. Türkiye'deki Rum vatandaşlarımız, Istanbul'un fethinin yıl dönümlerinde Konstantin için marşlar okusalar, çocuklannı onun kahramanlık öyküleri ile büyütseler, bu olguyu nasıl karşılardık? TRT'nin dolaylı da olsa, bu tür mesajlar içoren filmler göstermesı, aslında siyasal basiretsizlik örneğıdir. Filmdeki konuşmalarda "Atalarımızın aldığı topraklardan" Niğbolu zaferinden söz ediliyor. Unutmayalım ki, Ermeniler Doğu Anadolu'nun, Yunanlılar da Batı Anadolu'nun atalarının topraklan oiduğunu ileri sürmektedirler Şam hükümeti ise, haritalarda Hatay'ı hâlâ Suriye^ nin sınırlan içinde göstermektedir. "Vanidon Doğmak" türünden filmler ancak dikkatli bir çalışma ve araştırma sonucu meydana getirilip belgesel niteliğe sahip olurlarsa bir anlam taşır. Aksi takdirde kalitesiz ve ucuz bir yapıt olmaktan öteye gidemezler. Sri Lanka'da suikast SRILANKA (AA) Sri Lanka'da iktidardaki BiHeşik Ulusal Parti'nin lideri Harsha Abeywardene, dün uğradığı silahlı saldın sonucunda öldü. A beywardene 'nin dün sabah başkent Colomba'da otomobiliyle giderken uğradığı saldın sırasında yamnda bulunan üç kişi de hayatım kaybetti. ABDİspanyu üs görüşmeleri MADRİD (AA) ABD'nin BM Temsilcisi General Vernon Walters, tspanya 'daki Amerikan üslennm geleceğine yönelik göruşmelerde uerleme sağlanamamasmı, "saçmabir durum'' olarak nitelendirdi. General Walters, hpanyol Dergisi El Globo 'ya verdiği demeçte şöyle dedi: ' 'tspanya 'daki üslerde bulunan birliklerimizi niçin azaltacakmışız, anlayamıyorum doğrusu. Bu birlikier, oraya Avrupa'nın güneyini savunmak için yerleştirildi. Busaçma duruma nasıldüştük bilemiyorum. Eğer üsler konusunda anlaşma olmaz ve tspanya bize gitmemizi bildirirse, çeker gideriz. Biz Ruslar gibi değiliz." Israıl'dekı Umm El Fahm kasabasında öncflHgfln yaşartıcı bomba ile karşılık verdi de yaraladılar. Uyguladığı baskı ve şiddet yöntemleri tüm dünyada tepkiyle karşılanmasına rağmen, İsrail hükümetinin işgal altındaki topraklarda tutumunu daha da sertleşürdiği bildinliyor. Bolgedeki lyi haber alan kaynaklara gore, salı gecesi gösteriler sıra otaytarda İsrail askerleri, taş atan Arap göstericilere göz altında olduğu takdirde ateş etmeleri emri verildiğini bildıriyor. Öte yandan FKÖ'nün, sürgünde bir hükümet kurmaya ve İsrail işgali altındaki Batı Şeria ve Gazze'de bagımsız bir Filistin Devleti ilan etmeye hazırlandıgı açıklandı. stnda teşhıs edilen çok sayıda Filistinli, güvenlik güçleri tarafından tutuklandı. Batı Şeria ve Gazze'ye hafta başından itibaren büyük takviye birlikleri gönderildigini haber veren İsrail basını da askerlere, lıayalları tehlike Uçak kaçıran gencîn macerası kısa sürdü Hollanda uçağını saatli bombayla kaçırarak Roma Havaalanı'na indiren Italyan asıllı Hollandah genç olaydan kısa bir süre sonra yakalandı. ROMA (AJaaslmr) Hollanda Havayollan'na bağlı Boeing 737 tipi bir yolcu uçagını 91 yolcuyla AmsterdamMilano seferini sırasında saatli bir bombayia kaçırarak Roma Havaalanı'na ındıren hava korsanj Ilrmınlrn Scloni olaydan kısa bir süre sonra yakalandı. ltarya Ulaşurma Bakanı Calofero MaaaİBo, kısa süren görüşmeler sonucu teslim olmaya ikna edilen 17 yaşlanndaki Italyan asıllı Hollandalı hava korsanı Alessandro Scioni'nin polis tarafından tutuklandığını büdirdi. Uçak kaçırma olayında yolcu ve mürettebatın herhangi bir zarar görmedigi belirtiliyor. Genç hava korsanı yakalanmadan bir süre önce yolculardan 60 tanesini serbest bırakmış uçakta 30 yolcu 6 murettebat kalmıstı. 1 milyon dolar ve Roma'dan ayrılmak için başka bir uçak verilmesini isteyen hava korsanının herhangi bir Orgütle baglantılı olmadıgı, sansasyon yaraunak amacıyla böyle bir eyleme kalkışmış olabilecegi sanılıyor. KöRFEZ SSCB, Iran'a sertleşiyor Dıs Haberier Senisi Sovyet lideri Mibail Gorbaçov, Iran Irak savaşının sona erdirilmesi için her yolun denenmesı gerektiğini belirterek ülkesinin lran'a silah ambargosu uygulanması konusunu Birleşmiş Milletler'de tanışmaya karşı olmadığını söyiedi. Ürdün Kralı HiiMyte'in Moskova ziyareti sırasında Kral Huseyin ile Körfez konusunu görüşen Gorbaçov, almacak bir ambargo karanna ragmen savaşan iki ülkeye baa ülkelerin gizlice sılah göndermeye devam edebıleceklen konusundaki endişesıni de dile getirdı. Sovyet resmi haber ajansı TASS! ın haberine göre, Gorbaçov, "Silah ambargosunua BM Güvenlik Konseyi'nde göruşulmesine karşı defiliz. Ancak silah ambargosu diye bagınp da İran'a gizlice silah satarkcn yakalananlann yeni bir karara uyup uymayacaUan konusunda koşkolannuz var" dedi. Bu arada Sovyet Dışişleri Bakan Yardıması Vladimir IVtrovski, Moskova'da düzenlediği basın toplantısında, BM'nin 598 sayılı ateşkes kararını reddeden taraflara silah ambargosu uygulanmasını "taröşmaya" hazır olduklannı belirtti ve şöyle dedi: "Ancak, böyle bir ambargonnn tarüşdmasıjhı Basra Korfezi'ne uluslanrası deniz gucu gonderilmesi konusunas paralel bir şekilde ele alınmas gerektiğini düsunayoruz." Basra Körfezi'nde seyreden Liberya bandıralı "Stena Concordia" adlı 122.199 tonhık tanker, onceki gece Dubai açıklannda saldınya ugradı. Denizcilik şirketi Lloyd's'un Körfez'deki >e'ki!ıleri, yerel saatle 22.30'da saldırı>a uğrayan Liberya tankerine bir fırkateynin ateş açtığ]nı ve tankerin makine dairesinin isabet aldığını belirttiler. Firkateynin tran'a ait olduğunun sanıldığını belirten Körfez yetkilileri, hasarın tankerin yola devam etmesini engellemediğini, olay sırasında olen ya da yaralanan olup olmadığının bilinmediğini kaydettiler. olan ham petrol yüklü Norveç bandıralı bir tanker, Basra Körfezi'nin güneyinde İran hücumbodannın saldırısına uğradı. Saldından sonra yangın çıkan tankerden yardırn çagnsında bulunuldu. Olay bölgesine giden bir ABD helikopterinden yaralanan olmadığı bildirildi. 285 bin tonluk Norveç tankeri, son 24 saat içinde İran tarafından vurulan ikinci tanker oluyor. Bu arada, Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin, halktân, Iran'la girişecekleri "yeni bir düello" için hanrtıklı olmalarını istedi. ÇinSSCB zirvesi PEKİN (ANKA) Sovyetler Birliği, Çin Halk Cumhuriyeti'nin iki ülke arasında bir toplantı yapılması konusunda Çin liderlerinin önkoşul getirmelerini kabul etmediklerini, ancak bir zirve konusunda iyimser olduklannı açıkladı. Sovyetler Birliği Dışişleri Mustesan tgor Rogaçev, Pekin'deki SSCB Büyükelçiliği'nde düzenlediğı basın toplantısında, Çin Halk Cumhuriyeti'nin gurüsmeler konusunda önerdiği hiçbir önkoşulu kabul etmediklerini bildirdt Le Monde'un iddiası Jaoques Chirac hükümetinin 21 ay önce iküdara geldiğinden bu yana, Fransa'nın lran'a askeri malzeme sevk ettigi ileri surüldü. Le Monde gazetesınin haberine göre Portekiz'de araştırma yapan bir grup Fransız gazeteci, 1986 ve 87 y.llarında, Fransa'nın Portekiz üzerinden lran'a malzeme aktardığım ortayaçıkardı. İran bir Norveç tankerine saldırdı Basra Körfezi'nde seyretmekte OütfyanmloMı. 23 üniversite, 6000 bilim adamı Bir ansiklopedi düşünün jci, dünyamn çeşitli ülkelerinden 23 üniversitenin bilim kurullan* tarafından hazırlanmıs olsun... Bir ansiklopedi düşünün ki, dünyanın dört bir köşesinden konulannda en yetkili 6000'i aşkın biüm adamı, yazar, düşünürün aktif katkılan^la haarlanmış olsun... Bir ansiklopedi düşünün ki, yazarlan arasında Sir Walter Scott, Madame Curie, Albert Einstein, Leon Troçki, A. J. Toynbee, Sigmund Freud, Isaac Asimov, John bilgi ve başvuru kaynağı kapınıza kadar geliyor. AnaBritannica'ya siz de çok uygun koşullarla sahip oBu ansiklopedi, Britanni labileceksiniz. Ocak ayını ca'dır. bekleyin. Her tür bilgı ve Britannica, 220 yıldır 150 başvuru ihtiyacınızı karşılaülkede dünyanın 1 numara yacak "24 saat açık" bu ünilı ansiklopedisi, en değerli versiteye siz de kapılannızı kaynak eseri olarak bilgi açın. dağıtıyor. Sadece 7 dilde yayımlanıyor, bu dillerden biri de Türkçemiz. f F. Kennedy,ArthurMiller ibi... yeryüzünün en seçin insanlan yer alsın. AnaBritannica'ya bugüne kadar sahip olamadıysanız, üzülmeyin. Şimdi bu eşsiz AnaBritannica'ya sahip olma imkâm şimdi kapımza geliyor... Ocak ayını bekleyin! Sovyet birtikleri ilerüyor MOSKOV A (AA) Sovyetler Birliği Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Genadi Gerasimov, Afganıstan'ıngüneydoğusundakı Host kentini kuşatma altında tutan mucahitlere karşı başlatılan saldınnın ilk iki günunde, 1.500 mucahidin öldürülerek ya da yaralanarak saf dışı bırakıldığını açıkladı. Afgan bırliklerinin, "Sovyet birliklerinin desteği ile" ülkenın güneydoğusundaki stratejik bir yolu açmaya çalıştıklannı bildiren Gerasimov, birliklerin.Gardez'iHost'abağlayan 150 km'lik yolda ilerlediklerini belirtti. A>TII kaynaklar, Sovyetler'in bölgeye son günlerde büyük zırhh destek birlıkleri ve Sovyetler BirliğTnden özel birlikier »önderdıgini kaydettiler. Afganistan 'ABD, luılya, Danimarka. HoiUanda, Portekız, tspanya, Federal Almanya, Fransa, Btrlejik Krallık, Avuslralya, Kanada ve laponya dakı 23 üniversitenin öğretan üytlcnndm olujan danifma komileletinın kmkmyla hazırtanmakladtr AnaBritannica Dünyanın 1 numaralı ansiklopedisi Ana Yayıncılık A.Ş. ve Encyclopaedia Britannica, Inc. işbirliği ile yayımlanmaktadır.