Katalog

CUMHURİYET/8 HAVA DURUMU M e t e o r o l o j ı Genel Müduriüğu'ndefi aiınan bilgıye göre butun bölgeler parçalı çok bulırdu ve yağışlı geçecek. YaJışör yer yer ettoi ve sureMi ofcnak uzere yağmur, Değu Anadolu'nun kuzeyt ve Trakya'da karla kanşık yağmur vc kar şeklinde olacak t W A SICAKLIĞI: Yurdun kuzeybatı keamtennde biraz azalaçak, ötekı yerlenJe deQişmeyecek RÜZGAR: Kuzey ve batı yfjnlerden ham, ara sıra orta kuvvette zaman zaman kuvvetlice esecek Denizlerde, kıble ve günbatısından 35 zaman zaman 67 lcuvvetinde saatte 1021 zaman zaman 2833 deniz milı hda esecek DENİZ: Mutedıl yer yer kaba daigalı olup, göriış uaklığı 10 km öotayinda bulunacak Van Gölunde havaçokbukıthı veyaflY Y Y Y K Y Y HABERLERİN DEVAMI TÜRKİYE'DE BUGÜN 8° 4°Manısa 7° 0°KMara$ 2°r> Meran •3° 8°Mu0la 11° 6°Mus 9° 5°Nıfrte 19° 11° Ontu 6° 2 ° t a •f 7° Samsun 13° 8° Surt 11° TSmof 20° 14° Sıvas 2° 7° Tetoıdağ 7° 4°lrabzon 8° 5°TünceS 10° 6°Uşak 13° 6°Van 12° 6°Yazoat 5° 2°ZonguMak 11 ARALIK DÜNYA'DA BUGÜN AmsBnlam B 1° B 18° Amman Y 18° Aiına B 12° Basdat Barcetona Y 9° B 1° Basd K 2° Belgrat B 3° Berin B f Boon B 1° Bıüteel Sudapeste B 0° B 1° Cenevre Y 20° Ceoyi' A 24° Cıdde A 25° Dubay Frankturt &me Heteınto Kahire Lemngtad Lcmdra Madnd Mıbno Montreal Moskova Mürih NewVbrt Oslo Pans Prag Roma So»ya K 6° B 6° 1987 17° 11° OyartMtor 1*= 8°Edıme 10° PErancan 16° 10° Eramım 0° 6° Eskiştfir 13° 7°Gnantep 16° 12" Giresun W 14° Gumuştane Y Y 11° 5°Hal*âri 19° 14° Isparfl 16° 8°lstanbul 12° 7°lzmir 6° 2°Kars 5° 1°Kasamonu Y 1 f 6°Kayswi y murlt geçecek Rüzgâr guney va batı yönlerden hafit ara sıra 16° 9°KırUare< orta kuvvette. zaman zaman kuvvetlice esecek. Got mutedil dal Çan*ate 14° 6°Konya galı olup görüş uzaMığı 10 km. yağış anında 25 km dolayında C 10° 6°KüWıya 19° 14° Malatya olacak . ac* buiu«u yaOmuriu ANKARA...ANKA MUŞERREF HEKİMOĞLU Y Y Y Y 8° 4° 15° 9° 5° 2° 10° 4° 14° 11° 5° 2° 13° 8° 6° 0° 8° 2° 18° 8° örtı fc aç* 8 tuMu K kark S ss» Y Y K Y Kopertus, B B Kfln Y Leftoşa B r Sam 18° 6° 25° 3° 1° 18° TelAnv "üjnus Varşova 1» Wn«jik 9° vlyana f Washıngttn8 8° Zunrı B 0° Y B B K B B V B B A Y K B B Y K Y A 12° 4° 2° 7» r 8° 3° T» •2° 23° 12° 1» 18» 23° 16° Karşıda Başöğretmen... Vakıflar Bankası'nın düzenlediği bir tören beni, çok düşündürdü geçen hafta Banka, yilın öğretrnenlerine ödüller, armağanlar verdi, kuşkusuz güzel bir olay. O öğretmenler nasıl seçildi, hangi verilere göre değerlendirildi bilmiyorum ama o törende öğretmen kesiminden bir grupla ğeçirdiğim saatler beni çok etkitedi. Kürsüde bakanlar konuşurken başöğretmen Atatürk'ü seyrettim duvarda. Bu başöğretmen cumhuriyet kuşaklarına nasıl bir eğitim öngördü, ne aydınlık ufuklar düşledi kimbilir! Bu başöğretmen milli eğitimde bugün vardığımız düzeyi aklına getirir miydi acaba? Kürsüde Milli Eğitim Bakanı Emiroğlu. ya da Sağlık Bakanı Kalemli konuşurken gözümde acı gerçekler sergıleniyor. Görevinden ayrılan öğretmenleri, yaşam savaşında yol değiştirenleri, yalnızlığa, mutsuzluğa gömülenleri anımsıyorum. Öykülerini bu köşede de yazdım çoğu kez. ödüllenen öğretmenler arasında genç kadınlar var, saçlarını öğrenciler İçin ağartmış orta yaşlı erkekler, sonra emekliler. Meslek yaşamlarında ne tür birikimler var kimbilir. Töreni bir yernek izledi, ben de rasgele bir yere oturdum, karşımda emekli tarih öğretmeni Rafet Engin, elli dört yılhk bir öğretmen, ama ateşini yitirmemiş bir cumhuriyet kızı. Ödül töreninde kimi kişilere Atatürk rozetleri verdi. Sofrada Cilavuz Köy Enstitüsü'nden bir öğretmenle konuşuyor Hasanoğlan Enstitüsü'ne dönük anılarta buluyoruz sonra. ANAP'lı bakanlar da göğüslerinde Atatürk rozetleriyle oturuyorlar yan masada. Ben de o rozetlere ters düşen olayları, çarpıklıkları düşünüyorum onlara bakarak. Acaba duydunuz mu, okullardaki müzik dersleri alaturkaya dönüşüyor, bu yolda hazırhklar yapılıyor. Müzik öğrencileri temel müzik derslerinde karciğar, rast ya da hicaz makamını öğrenecekler. Belki söyienti ya da özlem, ama TV programlarında giderek yoğunlaşan arabesk müziği, üniversitelerdeki alaturka konserieri görünce bu hazırlığı yadırgamamak gerekir. Oysa müzik eğitimindeki alaturkalaşmayı başöğretmen affetmez! Atatürk'ün müzik devrimini iyi anlamak gerekir, iyi yorumlamak. Çağdaş Türk toplumu için çoksesli müziği öngörüyor başöğretmen. Her zaman vurguluyorum. Cumhuriyetin ilk yıllarında kuruluyor Ankara Konservatuvan, ama sonra ne oluyor konservatuvar sayısı ancak üçe ulaşıyor altmış yılda, imamhatıp okuiu sayısı da binlere ulaşacak nerdeyse! Geçen gün Fransız Kültür Merkezi'nde "Çocuk ve Keman" adlı bir konferans dinledim. Lyon Konservatuvarı'ndan genç bir kadın verdi konferansı. Suzuki yöntemi diye bir yöntemle iki yaşında çocuklara da keman öğretiliyor. Suzuki bir Japon, Japonya, geleneklerine bağlı bir ülke, ama o ülkede iki yaşında çocuklara keman öğretmek için yöntem oluşturanlar var. Belki abartmalı bir örnek, ama tersliği belirtmek için veriyorum. Ankara Konservatuvan'nda iki yaşındakilere özel yöntem bir yana, konservatuvarın bir konser salonu yok henüz. Müzik bölümü de, bale bölümü de belli olanaklardan yoksun. Bu da alaturkalaşma politikasından kaynaklanıyor belki de... Oysa Ankara Konservatuvan yeni binasına taşındığı zaman öğretim gorevhleri de öğrenciler de sanatseverler de nasıl umutluydular. AT'ye girmeyi amaçlayan bir ülkenin eğitim ve kültür politikasında çağdaşlık gerekir her şeyden önce. Alaturka, çağdışı yöntemlerle çağdaş toplumlarla bütünleşmek olanağı yok. Oysa her dalda çağdaş düzeyini kamtlayan sanatçılarımız var. Onları alkışlamaktan onur duyan kalabalıklar var Geçen akşam Devlet Konser Salonu'na Doğan Çangar'ı dinlemeye gittim. Kapıda gençler içeri girmek umuduyla bekliyorlar. ama yer yok. Yazık Dvorak'ın o güzel konçertosunu dinleyemediler Başkent Ankara'nın bir konser salonu var, müzikseverlere yetmiyor, yakın zamana kadar gençler ayakta ya da merdivenlerde oturarak izlerdi konserieri. O salkımsaçak ayakta kalabahk bir uyarıydı bence, yeni salonlara gereksinimi belirtiyordu, hani nerede? Okullarda alaturka müzik öğretimini programlayanlar konser salonundaki gençliği de görsünler biraz, Lyon Konsorvatuvarı'ndan iki öğretmenin verdiği keman ve piyano resitalinin coşkulu kalabalığına da doğru bir yorum yapsınlar. Olcay Poyraz'ın sahnelediği "Bağış" oyununu seyretsinler bir akşam. Tülay ve Refik Erduran'ın oyunu belli düzeyde seyircilere sesleniyor ama çok ses alan bir oyun, çünkü güzel oynanıyor, güzel yorumlanıyor. Asuman Korad'ın sahnelediği "Bir Kadın, Bir Düş, Bir Oyun" da güzel bir tiyatro olayı. O olayı da yaşamak, Işık Yenersu ve arkadaşlarının ürettiği güzelliği görmek gerekir. Işık Yenersu'nun oyununda toplumun patolojisini de seyredryor insan. Hepimiz oyundaki Suzan'a benziyoruz giderek. Acı gerçekleri bırakıp tatlı düşlere yönelmek istiyoruz. Suzan gibi şizofren olmaya da gerek yok, yaşadığımız koşulların kara mizahı, düşle gerçek arasında sallandırıyor bizi. Başkent Ankara'da sular akmaz, yollar yürünmez, fiyatlar ulaşılmazken, bir çok aile için güzel bir sofrada buluşmak bile uzak bir düşken sanat olayları ndan söz etmek de biraz kara mizah, ama bunlan özellikle yazdım. Başöğretmeni çağdaş düzeyde selamlayan sanatçılarımıza saygılarımı sunmak istedim. Onlar arabesk ortama direnerek çağdaş düzeylerini ve düş kadar güzel bir gerçeği kanıtlıyorlar durmadan... UĞURMUMCU (Baştarafi 1. Sayfada) GOZLEM verişleri de şimdiden çok kişinin uykusunu kaçırmışa benzer. Kimbilir daha neler var, neler!... Şöyle Güney kıyılarımıza uzanıp ilginç dışsatım öyküleri anlatalım mı örneğin? Anamur gümrük kapısından... Şundan, bundan... Efendim? Neyse bugün konumuz Anamur gümrüğü değü. Bugünkü konumuz Toprak Mahsulleri Ofisi'nin ihaleleri. Ne ihalesi? Mısır ihalesi. İhaleyi veren kim? Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü. Alan kim? "Cerrahgil" adlı bir deniz taşımacılık şirketi. Pe.ki nasıl alınmış bu ihale? Şöyle alınmış: Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü armatörlere birer teleks notu göndererek, "mıstr nakliyesi" konusunda ihale açtığını bildirmiş... Teleks notu Atlantik limanlarına taşınacak mısır ile ilgili ihale için şu koşulu öngörmüş: TMO, 2886 sayılı kanuna tabi değildir İhaleyi yapıp yapmamakta, ihaleyi istediği firmaya takdir etmekte serbesttir... Ert, ne yapacaksınız yasa böyle, uygulama böyle. İhalede "takdir hakkı" TMO Genel Müdürlüğü'ne tanınmış. Mısır taşımacılığı hangi tonajda gemilerle yapılacaktır? TMO bu konuda armatörlere çektiği teleks notunda çok tanımlar ve ölçüler getiriyor. Diyor ki; Minimum 27.5OO m/ton, Maksimum 28.875 m/ton... Ne oluyor böyle olunca? Ne olacak, neredeyse taşıyıcı şirketin adı ve adresi de bildirilmiş oluyor. Bu tonajdaki gemilerin hangi armatörlerin elinde olduğu da bilindiğine göre, ihalenin kime ver'ıleceği, böylece işin başından belli oluyor. Böyleyse ki böyle olduğu anlaşılıyor ne gerek var ihale açmaya. Madem böyle, Genel Müdür Yardımcısı ve İhale Komisyonu Başkanı Ahmet Gübbük'e yetki verilir, Sayın Gübbük de "takdir yetkisi"ri\ kullanarak armatörleri kendi seçer. Ne gerek var bu telekslere, ihalelere. şuna. buna. Nasıl olsa "liberal bir ihale dönemi" yaşamıyor muyuz? Bırakınız geçsinler, bırakınız alsınlar, bırakımz yapsınlar! tnönü: Ozal (Baştarafi 1. Sayfada) sürdürdüğü ekonomik politikanın başansızhğımn kanıtı olduğunu söyledi ve kendüerinin bile bu kadar insafsız zam beklemediklerini anlattı. Inönü, adaletsiz vergi olarak nitelediği zamların sorumhıluğunu kimsenin üstlenmediğini, neye dayanarak zam yapıldığirun açıklanmadığinı belirterek, şöyle konuştu: "Vatandaşın cebindeki bütün parasını alıp, vere serinceye kadar mı zam yapacaklar? Vatandaşın cebini, Özal'ın. aklına geldikçe elini atıp, istedigini aldıgı bir yere çevirdiler. Vatandaşı oyalıyorlar ve başka yere bakarken Özal'ın elleri vatandaşın cebine giriyor. Hem kamu kuruloslannın kâr eltigini söylüyoriar hem de zam yapıyoriar. Böylece, özel sektöre de yol gösteriyoriar ve maliyetle hiçbir ilgisi olmayan zamlar art arda geliyor. Ba$bakan ve bakanlar T V'de çıkıp, bn zamlan niçin yapbklannı anlalmalıdır. Zamlann gerekçesini anlatamıyorlarsa, zamlan kaldırmalıdırlar. Kaldırmıyorlarsa, vatandaşa bu yükü kaldıracak ücret vermelkürier." Erdal tnönu.'özal'ın zamlan "ekonominin geregi" olarak göstermesini de eleştirerek, "Bn, ekonominin degil Özal'ın politikasının geregidir. Çıkıp, 'Biz şu kadar hesapsız harcama yaptık. Onu karşılamak istiyoruz' diyemiyoriar. Onun için, ekonominin geregi diye kader gibi gösteriyoriar. Şimdi açıklamalan\la 'Keşke bizi seçmeseydiniz. Onları seçseydiniz zam olmazdı' diyorlar" görüşünü savundu. Özal'ın zamlar konusunda sadist bir vaklaşım içinde olduğunu da kaydeden SHP Genel Başkanı lnönü, sözlerini şöyle sürdürdü: "Bakanlar, niçin bu kadar acele paraya ihtiyaçlan var ve böyle acele zam yapıyoriar, niçin buıjan dar gelirlilerin sırtına yuklüyorlar? Açıklamalıdırlar. Çünkü, dunya kadar iç ve dış borçlan var. seçimi kazanmak için bütçe dışı hesapsız harcamalar yapan A.NAP, şimdi 'Ne koparırsam kârdır' diye zam yapıyor. Eger ekonomi onbnn dedigi gibi iyi ise, dış borclar ödenebiliyorsa, sadece kendüerinin ve yandaşlanmn zoki için zam yapıyorlar demektir. Böyle degüse, dunım daha da vahimdir. Lyguladıklan politikalaria ekonomi kötü duruma gitmiş demektir. Her iki durumda da açıklama yapmalan gerekir." T n i t t o n l i m i l t C S t l C I Önceki gün pıyasaya surülen Millı Pıyango'nun 5 milyar ıkramiyeli biletleriI U | I U i n U I I I U l S O l l ^ l n i n satışı konusunda rivayet muhtelif Bazı bayiler sattşların ne doğrultuda gelişeceği konusunda bir şey söylemek için henüz vaktin erken olduğunu. memurların maaş aldığı 15 aralıktan sonra her şeyin açığa çıkacağını.söylerken, bazı bayiler beklenen satış patlamasının gerçekleşmemesinden, fiyatların vatandaşı kaçırmasından yakınıyor. Piyango tiryakilerinin gözdesi, Eminönü meydanındakı Nimet Abla gişesinin bir yetkılisı ise değişik şeyler söylüyor. Satışlann iyi gittiğıni belirten yetkili. bu durumu şöyle açıklıyor "Bu yıl toptan satışlanmızda adeta çığır açıldı. Çeşitli şirketler ve kuruluşlar toplu halde bilet alıyorlar. Gişemizde daha çok tam bilete akın var. Açıkçası kimse 5 milyardan başka ikramiyeye rağbet etmiyor ' (Fotajraf: Uğur Saner) DUN^ADABUGUN ALÎSİRMEN (Baştarafi 3. Sayfada) Bu durumda, vahşi koşullar altında bir Türk nasıl atlar çaği? Soruya yanıt bulamadım. Çağı atladığımız masalına bir türlü kanamadım. Altından kalkılmaz soruyu da, bir süredir bir yana bıraktım. Gerçekte çağı atlamıyorduk, daha doğrusu geriye doğru sıçramaya çabalatılıyorduk. Çağ atlama çığlıklarına karşın tablo karanlıktı. Çağı atlamaktan vazgeçtik, olduğumuz yerde durmaya çalışmak, hele hele çağı yakalamaya çalışmak, neredeyse kahramanlıktı. Bir umut ışığı arıyor insanoğlu böyle zamanlarda, boğulmamak için içine düştüğü karamsarlıkta. önceki gece, televizyonun son haberterinde ışıdı birden içim. Fransa'nın Nantes kentinde yapılan "Üç Kıta Film Şenliği"nde umer Kavur'un Yusuf Atılgan'ın romanından uyarladığı "Anayurt Oteli" büyük ödülü, Macit Koper de, bu filmdeki Zebercet rolüyle, "en iyi oyuncu" ödülünü almışlardı. Üç kıta yarışmasında, ülkemizin bir yapıtı, bir rejisörü ve bir oyuncusu, bütün dünyaya, çağımızda biz de varız, çağımızın zenginliğinde bizim de katkımtz var diyortardı. İkisi de sessiz, böbürlenmeyi bilmeyen, alçakgönüllü iki Türk sanatçısı, çağını yakalayan ülkemizin insanını simgeliyorlardı. Var olsunlar! Ekonomi Servisi Zam sağanağı dün de odun, kömür, şehirlerarası otobüs yolcu taşıma ücretleri.ilaç ve ayçiçek yağmdaki fıyat artışlarıyla devam etti. özel ve kamu sektörü, oduh ve kömürün ton fiyatına yüzde 960 arasında zam yaptı. tlaçta ise 50'nın ustünde çeşitü ilaçlara yüzde 1267 arasında yapılan zamlar dünden itibaren yürürlüğe konuldu. Şehirterarası yolcu taşıma ücretleri yüzde 2850 arasında arttınlırken, kamu kuruluşu olan Trakyabirlik ayçiçek yağı fiyatına yüzde 20 zam yaptı. Yakneak ve ilaca zam tlaca zam piyasada 5070 bin liradan, 6080 bin liraya. Tanzim satışta ise 40 bin liradan 49 bin liraya cıktı. Erdeırfden ANKAR.4 (Cumhoriyet Burosa) Basbakan Vekili Kaja Erdeın, işçi, memur ve emeklilere ek zam umudu verdi. Erdem, hüküraet kunıtur kurulmaz, "Işçi, meBwr ve enjeklilere zam yapacaldarna, bu da yeünezse, ek ıam yapüabUtceğİBİ" söyledi. Kaya Erdem, dün Cumhurbajkant Kenan Evren ile haftalık olağan görüşmesini yaptı. Erdem, yakJaşık 1 saat süren görüşmeden sonra bir gazetecinir. "İşçi, n e n o r ve f mekiilere öcrtt arüşı koansonda bir surpriziniz olacak mı?" sorusuna, "işçi, memur \r emekliler içia fijat artışJanntn iizeıindc bfr arttj verflecdctir" yanttınt verdi. Erdem bir baska soru üzerine Merkez Bankası'nm devaluasyon yapacağına itişin haberlerin doğru olmadı&mı söyleyeek, "Merfcct Bankası zalea hergiın knr ayaıtantası yapıyor" dedi. Basbakan Vekili "Zaınianlan indiruıı yapdiDasmm söz koBBSB olnadı^ını" da belirtti. Yeni bütçe yasası yürürlüğe girene değin doğacak boşluğu ortadan kaldırmak için, 1988'ın üç ayında geçerlı olacak bir yeıki yasası çıkaracakianm da söyleyen Erdem, şöyle konuştu: "Devietin gefirieriai tahsü etmerine ve harcamalann gerçeklfştiri)mesiae oianak sağlayacak bu yrtki kanonu. yeni Meclisin Uk göniicctft kasuı olacaktır. Kamu, aralık »yı soauaa kadar TBMM'den çıkmts oJacaktır." ekzaııı unıudıı Yineacı paket (Baştarafi 1. Sayfada) du. Merkez Bankası Hazine ilişkileri de ele alınarak, kamu kesimi finansman açıkları için Hazine'nin artan oranda Merkez Bankası kaynağma başvurraasının emisyonu kontrolden çıkardığı, enflasyonu azdırdığj dile getirildi. Hazine'nin, Merkez Bankası uzerindeki yükünün hafifletilebilmesi için, bir yandan kamu harcamalannın mümkün olduğunca kısılması. diğer yandan da yeni vergi düzenlemeleri ile gelirlerin artürılması gerektiği ifade edildi. Döviz sorunu ve dış borç ödemelerinin de ele abndığı önceki günkü toplantıda, döviz ve efektif piyasaları kurularak, serbest kur sistemine geçiş konusunda Merkez Bankası'nın yaptığı son hazırhklar gözden geçirildi. Konuyla ilgili bilgi veren bir yetkili, ekonomi ile ilgili üst düzey toplantılann devam edeceğini, yeni ekonomik programın Başbakan Turgut özal'ın verdiği son direktifler doğrultusunda en kısa sürede sonuçlandınlacağını kaydetti. Başbakan özal'ın, hazırlıklannın en kısa sürede tamamlanmasını istediği ekonomik önlemlerle ilgili çalışmalar özetle şöyle: '• 1988 kalkınma programı: Seçimleı nedeniyle araverilen 1988 yılı program ve bütçe çaüsmaları yeniden basladı. 1988 >ilında kamu yatınmlarındaki reel artışın yüzde 4'le sınırlı tutulması, programa yeni yatınm projesi alınmaması, büyüme hızının da yüzde 5'e düşürülmesi hedefleniyor. Enflasyon hedefı konusunda ise teknisyenler arasında henüz görüş birliği oluşmadıgı öğrenildi. DPT, enflasyonun yüzde 30'un altına çekilemeyecegi görüşünü sayunurken, Merkez Bankası'nın ise makro ekonomik dengelerin, yüzde 20 veya 25'lik bir enflasyon hedefi üzerine kurularak, ödeneklerin buna göre belirlenmesinde ısrar ettiği öğrenildi. Parasal program: DPT, kalkınma programı ile ilgili çalışmaları sürdürürken, Merkez Bankası'nın da bir para programı hazırladığı bildiriliyor. Kalkınma programına paralel olarak hazırlanan para progianıında, 1988 yılı için aybk, 3'er aylık ve yılhk dilimler halinde para aı •. emisyon, rezerv, para ve Merkez Bankası'nın kamuya yönelik dolaysız kredilerine sınırlama getirilmesi öngörülüyor. Merkez Bankası Başkanı Rüşdii Saracoğlu'nun, enflasyon ve büyüme hızı hedefleri ile orantıh olarak belirlenecek söz konusu parasal limitlenn, yü içinde aşılmayacağı konusunda Basbakan Özal'dan söz aldığı ifade ediliyor. 'IMF'siz 1MF kontrolü' olarak da değerlendirilen bu yeni düzenleme ile bu yıl yüzde 60'ın üzerinde genişleyen emisyon ve para arzının, 1988'de >11zde 30'lar düzeyinde sırurtandınlabilecegi belirtildi. Yeni vergi düzenlemeleri: Bu yıl ilk 10 ayda 1.1 trilyon lira olan ve yılsonu itibanyla da 2 trilyon lirayı aşacağı tahmin edilen bütçe açığının önümüzdeki yıl 1 trilyon liranın altına çekilmesi hedefleniyor. Açığın azaltılması için taşıt alımı. mefruşat ve benzeri cari giderler için kamu kuruluşlanna ödenek verilmemesi düşünülüyor. Bütçe yatınmları ve faiz dışındaki transfer ödemeleri en alt düzeye indirilecek. Diğer yandan da gelirleri arttırmak için, yeni vergi düzenlemelerine başvurulacak. Vergi düzenlemelerinde önceliKİ yeni yasa gerektirmeyen önlemlere başvurulacağı belirtiliyor. KDV uygulaması yeniden değerlendirilecek. Halen vergisiz olan temel gıda maddelerine yüzde 3 veya yüzde 5 oranında KDV getirilecek. Bakanlar Kurulu'nun yetkisinde bulunan maktu vergiler önemli ölçüde arttınlacak. Etkin ve yaygın vergj denetimlerine hu verilecek. Vergi kaçıranlann teşhiri uygulaması başlatılacak. Aynca halen vergi dışı tutulan devlet tahvili, Hazine Bonosu ve gelir onaklığı senetleri faizlerine yüzde 10 oranında stopaj getirilmesi düşünülüyor. Stopaj uygulamasının kesinlik kazanması halinde piyasada bulunan kamu senetleri yine vade sonuna kadar vergisiz olacak. Ancak yeni çıkanlacak tahvil, bono ve gelir ortaklıgı senetleri yüzde 10'luk stopaj kapsamında olacak." Nüfus kâğıdımı kaybettitn. Hükümsüzdür. DOĞAN GÜLLÜOĞLU Dayanıkh Tüketim Mallan Tüketici ve Satıcılannı Koruma Derneği (TÜSAD) ile Tüm Tüketicileri Koruma Derneği (TTKD) yapılan son zamlar karşısında vatandaşın elindeki eski mallarıyla yetinmesini, ihtiyaç dışı ürunler\ satın almamasını istediler. Egeli sanayiciler, işçilere ek zam yapma hazırhğına girerken, başta Türkiye Barolar Birliği oimak uzere, Türkiye Ziraat Odalan Birliği yapılan zamları eleştirdiler. özellikle son üçdört aydır sürekli fiyatlannı arttıran özel odun ve kömür üretici ve satıaları bu kez de akaryakıt fıyatlarına yapılan zammı gerekçe göstererek fiyatlarına zam yaptılar. Türkiye Kömür lşletmeleri de kömür fiyatlarına yaptığı zammı açıkladı. Ağaçlı kömürü çıkaran ocak sahipleri 2335 bin lira arasında değişen ocak çıkış fiyatlannı, 5 bin lira arttırarak 2840 bin liraya çıkardılar. Ocakların yaptığı zamla serbest piyasada kömürün perakende satış fiyatı ton olarak 4050 bin liradan 5060 bin liraya yükseldi. Belediye Tanzim Satıs da kömürün ton fiyatını yüzde 11 arttırdı. Bir kamu kuruluşu olan Türkiye Kömür Işletmeleri (TKİ) ise Çan kömürünün ton fiyatını yüzde 9 antmrken, Göynük kömürünün tonuna yüzde 60 zam yaptı. Odunda da hem serbest piyasa, hem de tanzim satış fiyatlarında artış gözlendi. Odunun tonu serbest Bir diğer zam ise ilaç fıyatlanna yapıldı. 50'nin üzerinde çeşitli ilaçlann fıyatlan yüzde 1267 arasında arttınldı. llaç satışı yapan depo ve eczaneler dünden itibaren yeni fiyattan satışlara başlarken, "Bonlar secim öncesinde yapılması beklenen ama ertelenen zamlardır. Bundan sonra diğer ilaçlara yapılan zamlar da açıklanır. tlaç uretici firmalar hammaddede dışa bagımlılıklan dolayı dolardaki deger artışına paralel olarak zam yapüklannı ifade ediyoriar. Oysa dolann değeri yılbaşından bu yana yüzde 40 civannda artarken, ilaç fiyatlan yüzde 7080 arttı" dediler. tlaç Işverenleri Sendikası Genel Sekreteri Sabahattin Alpan ise, Sağlık Bakanlığı'mn bir anda, sayısı 50'yi geçen ilaca zam yapılmasım onaylayamayacağım, bu zamların birikmiş zamlar olabileceğini öne sürdü. Şehirlerarası yolcu taşıma ücretlerine yapılan zamlarla ise Ankaratstanbul bilet ücreti 48 bin liradan 610 bin liraya, AnkaraSamsun 50005500 liradan 60006500 liraya, AnkaraKars 9000 liradan 1213 bin liraya ve AnkaraBursa bilet ücreti de 3500 liradan 5000 liraya çıktı. Özal (Baştarafi 1. Sayfada) "Ekonomide laviz vermedik. Biz ekonomi ne gerekiyorsa onu >apanz. Bunun manası şu: .^ynrlama yapmı>oruz, ayarlama yapacağız manasında soylemedim. Zaten \apılan a\arlamalarda en büyügıi petrolle ilgilidir. tki scnedir Türkiye bu konuda bir ayarlama yapmannşUr. Bunda biraz geri kaldık, itiraf ederim. Çünkü bu sene araya bir suriı meseleler girdi. Anavatan iktidan Turkiye'yi hakikaten bir çağı yakalayabilmek, atlatabilmek için gayTetlerine devam edecektir. Ekonomide taviz yoktur. Ekonomi ne gerekiyorsa o yapüacaktır. Türk halkı da bunu çok iyi biliyor. Biz ne Güney Amerika'nın ne de diğer kalkınan, gelişmekte olan ülkderin modeUndeyiz. Bizim kendimize has modelimiz var. Bu model devam edecektir." Basbakan Turgut özal dün nekahat dönemini geçirmekte olduğu Warwick Oteli'nden, ameliyatın yapıldığı Methodist Hastanesi'ne giderek muayene oldu. Özal'ın özel doktoru Cengiz Aslan, yaklasık bir saat süren muayeneden sonra otele döndüğünde yaptığı açıklamada, Özal'ın ameliyat edilen sağ gözüyle harfleri okumaya başladığmı ve gözün hızla iyileşmekte olduğunu belirterek herkesi şaşırttı. Hatırlanacağı gibi Basbakan, geçirdiği ameliyattan sonra, ameliyatı gerçekleştiren doktoru David Parke, Özal'ın gözünün görebilmesi konusunda ancak ilk üç haftadan sonra bir "ilk fikre" sahip olabiieceklerini söylemişti. özal, hastaneden döndükten sonra istirahate çekildi. Özal'a önceki gün geçmiş olsun demeye gelen Borusandan Asım Kocabıyık'tan sonra, dün de Sonmez Denizcilik'ten Hümi Sönmez ziyaret etti. özal önceki akşam eşi Semra Özal'la birlikte, Houston'daki Sheraton Oteli'nin Lübnan asıllı, uzun yıllar Türkiye'de yaşarruş müdürü Morris Hanna'run kendisi onuruna düzenlediği yemeğe katıldı. Özal'lar, çok eski ahbaplan olan Hanna'run davetine giderken otel girişinde çok sayıda Türk tarafından karşılandılar. Özal ve eşi, çoğu Houston'da tedavi gören Türklerden oluşan grupla bir iüre sohbet ettiler. Tepkiler devam ediyor Bu arada, yapılan zamlara tepkiler dün de sürdü. Dayanıkh Tüketim Mallan Tüketici ve Satıcılannı Koruma Derneği (TÜSAD) Başkanı Ziver Zılh ve Tüm Tüketicileri Koruma Derneği (TTKD) Başkanı Mehmet Barak yaptıklan ortak basın toplantısmda, Türkiye'de birçok vatandaşın yanmndan emin olmadığı için mala hücum ettiğini belirterek, "Fiyatlann artması değil, düşmesi için ev hammlanm ve tüm tüketicileri ibtiyaçlannın dışında mal almamaya çagınyonu" dediler. İşçilere (Baştarafi 1. Sayfada) bank ve Demirbank'la ek zam görüşmelerini surdurdüğu bildirildı. Bağımsız BANKS'tn Yapı Kredi Bankası' nda çalısan üyeleri için sağladığı yüzde 10 orarundaki ek zam ise 1 kasımdan bu yana uygulanıyor. Laspetkimlş Sendikası'nda Türk Henkei ve Türk Hoeschst de Süper Emeklilik Yasası'nın getirdiği prim kesintisini karşılayacak miktarda ek zam sağladı. Bu sendikamn Good Ye»r ve Pirelli Lastik Fabrikalan ile Derby Lastik ve Dora Plastik fabrikalarında ek zam görüşmelerini sürdürdüğü bildirildı. Pfizer llaç Fabrikası'nda da ek zam konusunda anlaşma sağlandığı, ancak zammın nasıl ödeneceğine ilişkin tartışmalarm sürdüğü öğrenildi. Türklş'e bağlı Basın tş Sendikası, İstanbul ve Ankara'da örgütlü bulunduğu bazı işyerlerinde çalışan üyeleri için ek zam istedi. Sendikamn Genel Başkanı Fikret Yoleri, super emeklilik uygulamasının ücretlerde ortalama yüzde 12 oranında azalmaya yol açtığını, son zamların yarattığı kaybın da yaklasık yüzde 25'i bulduğunu söyledi. ANKA'nın haberine göre Yoleri, Istanbul'da Tifduruk, Gameda, Faks Malbaacıhk, Cihasan Matbaacıhk, Düzce'de Cap Basım Sanayii ile Ankara'da Türk Tarih Knnımu Basımevi ve Mars Matbaaahk işyerlerinde ek zam isteğinde bulunduklaruıı açıkladı. Türktş'in ek zam girişimleri için hukümet programının açıklanmasını beklediği bildirildi. AA'nın haberine göre, hükümet programının açıklanmasından sonra Türkİş Başkanlar Kurulu olağanüstü toplanarak, konuyu degerlendirecek. Bu arada kamu işveren sendikalarında şu andaki eğilimin ek zam yapılması yolunda olduğu öğrenildi. Sendika yetkilileri, çeşitli etmenleri göz önüne alarak işçilerin giydirilmiş ücretlerinin enflasyonun üzerinde tutulmasını amaçladıklannı beürttiler. Yetkililer, imzalanmış sözleşmelerin bulunduğu işyerlerinde ek zam yapılmasından yana olmadıkların;, ancak yeni dönemdeki toplusözleşme görüşmelerinde son zamları ve enflasyonu dikkate alarak, ücretlerde düzenlemeler yapılabileceğini söylediler. ÇAUŞANLARIN SORULARI/SORUNLARI YILMAZ $ÎPAL DUN ZAM GOREN MALLAR AİAÇU KAHtaO KDV DAHU. EsU ocak ptaş nm 23>35.000 Seıtectptyna 4050 000 Taazâa tats 27.000 TKİ KÖMtau Çftm, TL, KBV hariç) 22 000 ÇM TMÇMM 21.500 11.000 OrittMİ 17.500 Uyrife 15.000 OMM Tfl«/Tl, KDV dafcH 5070.000 Taazkı tabş 40.000 LMfStfM tSM(t R*vai|kı taMtt MVaJM «B^M MMtH tMMt HMiyal taMtt DrrttSliM EMMtltH 8.647 1.130 9.200 450 1.300 8.000 1 340 4.500 240 570 ZM YN< MMltt 2M0.000 1428 5060.000 25 11 30 000 24.000 27 000 15.000 24.000 24.000 6080 000 49 000 11.967 1.300 10.520 600 1.800 9.000 1 •nn 5.400 400 700 9 26 36 37 60 20 22.5 38 15 15 33 38 12 £O Süper emeklilik ve memur Yıllardır süregelen E m e k l i Sandığı emeklileri ile Sosyal Sigortalar Kurumu emeklilerine ö d e n e n emekli aylıklarındaki uçurum 3395 sayılı Süper Emeklilik Yasası ile kapatılamamış, ancak y ö n değiştirmiştir. 3395 sayılı S ü p e r Emeklilik Yasası'nın yürürlüğe girmesinden önceki u y g u l a m a d a Sosyal Sigortalar Kurumu'nca en yüksek emekli aylığı 1.400 gösterge üzerinden ödenmekteydi. B u n a karşılık Emekli Sandığı'nca ö d e n e n emekli a y l ı k l a n n ı n tavan göstergesi ise 4 . 7 0 0 olarak belirlenmişti. B u g ü n bu ayrıcalık y ö n değiştirerek d a h a d a artmıştır. B u kez Sosyal Sigortalar K u r u m u ' n c a ö d e n e n emekli ayhklarına tavan gösterge olarak 6.400 gösterge sayısı belirlenmiş, b u n a karşılık devlet m e m u r l a n için belirlenen u v a n gösterge sayısı ise 4.700'de kalmıştır. Bu göstergelere göre 7 0 katsayı ile ve % 7 0 oran üzerinden SSK'ca ö d e n e n emekli ayhğı ayda 6 8 . 9 0 0 TL. E m e k l i SandığYnca ö d e n e n e m e k l i a y l ı k l a n n ı n tavaru ise gene aynı katsayt ve orana göre 230.300 T L . idi. Süper Emeklilik Yasası ile fark değişik yönde daha da acümıştır. Böylece SSK'ca ö d e n e n tavan emekli aylığı 68.900 TLIden 313.600 TL'ye yükselmiş, b u n a karşılık E m e k l i Sandığı'nda ö d e n e n tavan emekli aylığı ise g e n e 23O.30O'de kalmıştır. Değişik hizmet sınıfları, değişik görevlere göre b u u ç u n ı m u sayılar sözcüklerden d a h a net, d a h a s o m u t bir b i ç i m d e anlatacaktır. 25 yıl çalışma karşıhğı % 7 0 oran üzerinden 7 0 katsayıya göre m e m u r tavan emekli aylıkları: (40.000 TL. sosyal yardım z a m m ı dışında) Hizmet Emekli Sınıfı G6wı ÖQremmi Göstergesi /yiıQi T l . Müstesar 186.200 Yüksek 1.400 ı 2.400 G.İ.H. Mustesar Yart). 1 400 + 1950 164150 Yüksek G.I.H. G.İ.H G.İH G.İ.H. G.İH Tefcrok Teknık Teknik Teknik Sağlık Saglık Sajlık EJrDm Buyukelçi Maliye Hesap Uzm. tşMüfettişi Maliye Uzman: . Yüksek Mimar Kimyager Muhendis Yüksek Teknıker Uzman lâbip Eczacı Yüksek Yuteek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Lıse üstü Yüksek Yüksek LJse üstü Yüksek Yüksek Yüksek 1.400 1400 1400 1.400 1400 1400 1.400 + + + + + + t1.950 1500 1500 900 1200 1200 1.200 164.150 142.100 142.100 112.700 127.400 127.400 127.400 112.700 142.100 142.100 96.000 127.400 98.000 127400 20 67 23 ANKARA (Cumhnriyet Bürosu) 1988 mali yılırun ilk üç ayında uygulanacak bütçeye ilişkin esaslar belli oldu. Maliye ve Gümrük Bakanı Kurtcebe Alptemoçin. 1988 mali yılı genel katma bütçeleri yasalaşana kadar geçen süre içinde harcama ve gelirlerin tahsil yetkisini Bakanlar Kunılu'rıa veren yasa tasarısınm TBMM'ye gönderildiğini söyledi. üç ayhk geçici bütçe tasansı Meclhte Devlet Bakanı ve Basbakan Yardımcısı Kaya Erdem'in başkanhğındaki Bakanlar Kurulu toplantısı yaklaşık 2 saat sürdü. Toplantı sonunda bir açıklama yapan Maliye ve Gümrük Bakanı Kurcebe Alptemoçin, Sözleşmeli Personel Yasası'nın bir yıl daha uzatıldığını söyledi. Alptemoçin, yürürlük süresi uzatılan yasanın emekli aylıklan kcsilmeden çahştın lan sözleşmeli personele ilişkin olduğunu bildirdi. Alptemoçin, aynca Bakanlar Kurulu'nda 1988 mali yılı genel katma bütçeleri yasalaşıncaya kadar geçen süre içinde devlet harcamalanmn yapılması ve devlet gelirlerinin tahsili için Bakanlar Kurulu'na yetki verilmesine ilişkin yasa tasansının görüşüldüğünü bildirdi. Alptemoçin, yasa tasarısının TBMM'ye gönderilmesine karar verildiğini belirterek, yasa tasansına ilişkin açıklama yaptı. Alptemoçin, yasa tasansıyla 1987 yüı butçesinde yer alan hükümlerin 1988 yılında da aynen uygulanacağını ve ancak bu kanunda yer alan hükümlerin saklı kalacağını bildirdi. Alptemoçin tasarıyla alınan bu yetkinin 1 ocak 31 mart tarihleri arasında geçen süreyi kapsadığını da kaydetti. CUMHURÎYET YOLUNDA Yunus Nadi 550 üra (KDV içinde) Çağdaş Yayınlan Türkocağı Cad 3941 CağaloğluIstanbul İSTANBUL 3. SULH HUKUK HÂKİMLİĞt'NDEN 1987/154 Samoel Eskinazi, Jinet Eskinazi tarafından Beşiktaş 2. Noter liği'nde 23.11.1987 tarih ve 31293 yevmiye numarası ile tanzim ettirilen Mal Ortakhğı Mukavelesinin 24.11.1987 günü mahkememizce tasvibine karar verilmiştir. llan olunur. 25.11.1987 Ebe Din Emnıyet ÛOretmen Muttu Emnıyet Muduru 1400+900 1.400 + 1.500 1.400 + 1500 1.400 + 600 1.400 + 1.200 1.400 + 600 1.400 + 1.200 İngiltere' de Aupairlik organizasyonu bizim işimizdir. Derin Limited Şirketi İstanbul 158 53 42 Ankara trafiğinden aldığım. Ehliyetimi kaybettim. PtYALE MADRA