Katalog

ON İKİ'DEN ON İKİ'YE TÜRKİYE Ali Sirmen'in bu kitabımn 2. baskısı çıktı: 1000 lira Çağdas Yayınları: Turkocağı Cad. 3941 Cağaloğlutstanbul Cu mh uriyet 63. Yü; Sayı: 22175 Kunıcusu: Yunus Nadi 120 TL. 1982 Anayasası ve ANAP: 1982 Anayasası, V MURAT DERSHANESİ ÖYS if^Sınava Haarlama Kurslan LJBevre'İS Mayıs II. Devre 31 Mayıs Merkev 528 48'4$ 528 48 49 Şubc 528 61 93 520 78 86 Bakırköy 570 15/h 583 14 00 19 Mayıs 1986 Pazartesi 11 19Mayıs\ kuduyoruz Gttrkan: 19 Mayıs ttim mazlum ülkelerin * bağımsızlık ülküsünün ateşlendiği evrensel bir gündür. Cindorak: 19 Mayısı hem Kurtuluş Savaşı'mn hem de sürekli demokrasinin milletin benliğine yerleştiği tarih olarak gururla kutluyoruz. Edibali: Türk milletini insafsız ekmek kavgasına iten, fakirliği yayan, sosyal ve ahlaki hayatı tehdit eden politikalan saf dışı etmeye çağırıyoruz. ANKARA, (Cumhuriyet Btirosa) 19 Mayıs Ataturk'ü anma, Gençlik ve Spor Bayramı'nın 67. yıldönümünü tüm yurtta, dış temsilciliklerimiz ve KKTC'de coşkulu törenlerle kutluyoruz. Cumhurbaşkanı Kenan Evren, torene katılmak üzere dıin Ankara'ya gelen NATO eski Genel Sekreteri Luns'a Ataturk Birinci Uluslararası Banş ödülü'nü verecek. Cumhurbaşkanı Kenan Evren, aralarında ortopedik özürlüler, körler ve sağırlar okullarından 2'şer oğrencinin de bulunduğu 67 il ile Kıbrıs'tan gelen gençleri Çankaya Köşkü'nde kabul etti. Evren, kabul sırasında "Milli miicadeie günlerini bilmeden bugiinleri kavra>amazsınız. Ataturk'ü iyi anlamanızı ve ondan sonra onu anmanızı bekliyonım" dedi. Ankara'daki kutlamalar, Atatürk'ün Samsun'a ayak bastığı saat olan 07.00'de Topraklık sırtlarından 21 pare top atışı ile başlayacak, Ulus ve Lozan alanlarındaki anıtlara çelenkler konulacak. Cumhurbaşkanı daha sonra Anıtkabir'e çelenk koyarak saygı duruşunda bulunacak. (Arkası Sa. 15, Sü. l'de) 67. yıldönümü Bülent Ecevit, DSP kürsüsünden yeni bir anayasa için demokratik sağa çağrı yaptv uzlasma SHP ve rejlaüe a g l a ş i a ; Sosyaldemokrat okratik ulusal iradeyi yansıtan bir anayasa değildir. Ulusat Halkçı Parti, yeni bir anayasanın gerekmediği, yurürlükteki anayasada bazı değişikliklerle iradeyi yansıttığım düşünmek, kendi kendini aldatmak olur. Halkoylamasında anayasaya yüzde düzeltmelerle yetinilebileceği görüşünde. Ya sosyal demokrat bir partinin anayasada değişikliklerle 90'ın uzerinde 'evet' oyu çıkmış olması da bir yetinilebileceği iddiası ciddiye alınamaz ya da bu anlam taşımaz. Yalnızca ANAP bu anayasaya iddiada bulunan partinin sosyal demokratlığı sahip çıkıyor. Yalnızca o 'Bu anayasayı ciddiye alınamaz. SHP, bu ekonomik politikayı deldirtmem' diyor. Ama iktidarda bulunmasaydı, herhalde o da bu anayasaya karşı olanlar arasında daha iyi uygulayarak yürütebiliriz, anayasada bazı düzeltmeler yaparak demokrasiye erişebiliriz yer alacaktı. Kaldı ki, ANAP iktidan, diyor. Anayasa ve ekonomi konusunda böyle bir 'deldirtmem' dediği anayasayı delik deşik ediyor. yaklaşımın sosyal demokratlıkla ilgisini pek göremiyorum. Belki TÜSİAD görebiliyordur. anayasaya karşı, bu anayasanın karşısmda, geniş MUIetveklUerlaia gmrmrm: 12 EylüVden bir kamuoyu oluştuğuna göre, yeni bir anayasa uzerinde ulusal uzlasma sağlama olanağı, siyasal önce zaman zaman birkaç milletvekilinin şu veya bu nedenle parti değiştirmesi "ahlaksızlık" gibi yaşamımızda ilk kez ortaya çıkmış demektir. Bu gösterildi. 12 Eylül rejimi de, buna karşı aşılmaz olanağı zamanında ve tavında değerlendirmek sanılan anayasal ve yasal önlemler getirdi. Oysa gerekir. "Anayasa değişikliği"nden değil, "yeni şimdi siyasal yaşamımızda ilk kez kitle transferleri bir anayasa"dan söz ediyorum. Eğer Türkiye'de gerçek demokrasi istiyorsak, bu anayasanın gidip dönemine girmiş bulunuyoruz. Bunu da yadırgamamak, "Mecliste milletvekili pazan bir başka anayasanın gelmesi gerekir. Çünkü bu anayasa totaliter devlet anlayışı üzerine kuruludur. açıldı" gibi küçültücü laflarla, 6 Kasım seçimlerine girmiş olmaktan başka bir günahı olmayan kimselerin gururuyla oynamamak Demokratik sagla azlaşauı: Demokrasi gerekir. konusunda, devlet anlayışı konusunda şimdiye kadar birbiriyle çatışmış kesimler, şimdi 1982 Daha solda bir parti: DSP'nin kapısını, Anayasası 'nın neden olduğu çileler ve çelişkiler bacasını daha soldan sızmalara kapalı tutabilmek ' karşısmda ilk kez bir uzlasma zeminine yönelmiş için ne kadar sıkıntı çektiğini herkes biliyor. bulunuyorlar. Tarihsel bir fırsat olan uzlasma SHP'nin "açık kapı"politikası ise bir çözüm değil. eğilimi, rejim konusunda ortak davranışa Tutarsız bir yapıyla iktidara gelmektense hiç dönüşebilecek midir ve ulusal uzlaşmayı yansıtan gelmemek daha hayırlıdır. Parlamentoda temsil bir demokratik anayasanın ortaklaşa hazırlanması şartı olmasa bile, demokratik soldan, sosyal FÎLtZLENME Bülent Ecevit, DSP toplantısında yaptığı konuşmada demokgibi bir mutlu sonuca ulaşabilecek midir; ratik sağa bir çağn yaparak yeni bir anayasa haurlanması için uzjasıtmasım istedemokrasiden daha solda bir partinin demokratik sağ, bu konuda kendi yan dl Ecevit, "Demokraside anlaşıp birleşebilmek, öncelikle anayasada uzlasıp birkurulmasında yarar görilrüm. lesmeyi gerektirir. Şimdi, böyle bir uzlasma eğilimininflUzlenmeyebaşladığı bir çevrelerinden gelen bazı engellemeleri aşabilecek midir? Henüz belli değil. dönemdeyiz" dedL (Fotoğraf: RIZA EZERJ 7. Sayfada Degişlklik deglJ yeni mnmyasm: Bu 'Parti değiştirmeleri değerlendirme yetkisi TBMM'nindir' Evren: Kanh günleri unutmayahm 19 MAYIS MESAJEVDAN ~* ~ Traasfer: Parti değiştirme işlemlerinin değerlendirilmesi, gerektiğinde milletvekilliğinin duşmesine karar verme yetkisi TBMM'ye aittir. Yetkl suum: Bazı kişi ve kuruluşlar Cumhurbaşkamndan anayasada tamnan görev ve yetkilerinin sımnnı aşmasını istiyor. Yarar s a g l a a u u : 12 Eylül komuta kadrolannı kişisel beklenti ve siyasal çıkartar uğruna iç politika tartışmalannın içine çekmek yarar sağlamazANKARA, (Cumhuriyet Biırosu) Cumhurbaşkanı Kenan Evren, 19 Mayıs Ataturk'ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı nedeniyle yayımladığı mesajda anayasanın 84. maddesi konusunda tartışmalara kendi açısmdan açılıklık getirdi. Cumhurbaşkanı Evren, anayasanın 84. maddesinin uygulanmasıyla ilgili bazı milletvekillerinin parti değiştirmesi işlemleri ileri sürulerek, Cumhurbaşkanı'nın bu gelişmeler karşısında tavır alması gerektiğinin iddia edildiğini belirtti ve "Halbuki bu işlemlerin değerlendirilmesi ve gerektiğinde milletvekilliğinin duşmesine karar verme yetkisi, ana>asaya göre tamamen Türkije Biiyük Millet Meclisi'ne aittir" dedi. Evren, 12 Eylül Harekâtı'nı ve bu harekâtın komuta kadrolarını kişisel beklenti ve siyasal çıkarlar uğruna iç politika tartışmalannın içine çekmenin, daha önceki örneklerinde olduğu gibı yarar sağlamayacağının bir gerçek olduğunu da ifade etti. Cumhurbaşkanı Kenan Evren, mesajının bir bolumunde eski dönemlerin ahşkanlıklarını hatırlatan bazı tutum ve davranışlar uzerinde durmak istediğini kaydederek, 84. madde tartışmaları konusundaki göruşunü şoyle açıkladı: "Son zamanlarda Cumhurbaşkanının görev ve yetkilerine iliskin >anlış anlamalara, degerlendirmelere >ol açabilecek çeşitli gorıiş ve yonımlara şahit olunmaktadır. Anayasanın Cumhurbaşkanı'nın gorev ve .vetkilerini belirle\en maddeleri hiçbir yoruma ve şüpheve yer vermeyecek şekilde açık ve kesindir. Durum böyleyken, Anayasa nın 84'üncü maddesinin uygulanmasıyla ilgili bazı milletvekillerinin parti değiştirmesi işlemleri ileri sürulerek, Cumhurbaşkanı'nın bu gelişmeler karşısmda tavır alması gerektigi iddia edilmektedir. Halbuki bu tür işlemlerin de(Arkası Sa. 14. Sü. l'de) Rahşan Ecevit,SHP yöneticilerini'tatlı su sosyal demokratlariolarak niteledi düzenîn yedek lastiğf RAHŞAN ECEVİTtN KONUŞMASEVDAN İsteseydik yalnız benim ezberimdeki veya eşimden alabileceğim adlarla Türkiye'nin her ilinde, ilçesinde örgütlenmemizi iki haftada tamamlayabilirdik, ama biz olması gerekeni oldurmak istiyoruz. İçimize sindirebilsek, geçen yaz önümüze getirilen bir öneriyi geri çevirmez, arka kapıdan parlamentoya girip ana muhalefet partisi oluverirdik. YALÇIND06AN AMKARA'tfan DSP Kurucular Kurulu toplantısına el ele tutuşarak giren Bülent ve Rahşan Ecevit, kurucuların ve davetlilerin coşkun alkışlarıyla karşılandı. Ecevitler, 5 bin kişinin tıka basa doldurduğu Atatürk Spor Salonu'na girerken kurbanlar kesildi. Ecevitler kürsüde konuşurken beyaz güvercinler uçuruldu, kırmızıbeyaz karanfıller havalara saçıldı. ANKARA, (Cumhuri>el Biirosu) Demokratik Sol Parti'nin Ikinci Kurucular Kurulu, dun Ankara Atatürk Spor Salonu'nda toplandı. Kapatılan CHP'nin eski Genel Başkanı Bülent Ecevit, 12 Eylul 1980'den bu yana ilk kez, kurucuların ve davetlilerin hteği uzerine kürsüye gelerek, halka hitaben bir konuşma yaptı. DSP Genel Başkanı Rahşan Ecevit de kurucular kurulu toplantısını açarken yaptığı konuşmasında, SHP'yi "düzenin yedek lastiği ve tatlı su sosyal demokratlan" olarak nîteledi ve "İçimize sindirebilseydik, geçen yaz önümuze getirilen bir oneriyi geri çevirmez, arka kapıdan parlamentoya girip ana muhalefet partisi oluverirdik." dedi. DSP Kurucular Kurulu toplantısı nedeniyle, Atatürk Kapalı Spor Salonu'nun önu sabahın erken saatlerinden davetliler ve kalabalık bir meraklı topluluğu ile doldu. İzleyıciler ile kurucular, saat 9.00'dan itıbaren salona alındılar. Kapatılan CHP'nin eski Genel Başkanı Bülent Ecevit ile eşi DSP Genel Başkanı Rahşan Ecevit, Atatürk Kapalı Spor Salonu"na birlikte saat tam 10.00'da geldiler. Ecevitler için salon girişinde kurbanlar kesildi. Gorevlilerin oluşturduğu bir koridordan el ele tutuşarak geçen Ecevitler, salonda DSP kuruculannın ve davetlilerin çoşkun alkışları ile karşılandılar. Spor salonunu dolduran kalabalık, Ecevitler yerlerine oturuncaya kadar, "Halkçı Ecevit", "Ecevit yalnız degilsin" sloganları attılar. Bülent Ecevit, davetlileri selamladıktan sonra, DSP Genel Başkanı Rahşan Ecevit kürsüye geldi ve kurucular kurulu toplantısını açtı. Rahşan Ecevit'in konuşmaya başlamasıyla birlikte, beyaz güvercinler uçuruldu ve kırmızı be>az karanfiller havalara saçıldı. Konuşmasının başlarında heyecanlı olduğu gozlenen Rahşan Ecevit elindeki metnin ilk beş sayfasını okuduktan sonra rahatladı. DSP Genel Başkanı Rahşan Ecevit, partinin ikinci kurucular kurulunda konuşmasına, Anayasa Mahkemesi tarafından tuzüklerinin ozune dokunulmadığını, bazı biçimsel kurallara iüşkin değişiklik istemleri geldiğını belırterek başladı. Yuksek duzeyde eğitim gormemiş birçok yurttaşın uye olmak için partılerine baş\urduğunu, hatta Istanbul'da bazı Anavatan Partilılerin aralarına katılmak için gel(Arkası Sa. 14. Su. 4'reJ • lrak Mehran kentini aldı • Afganistan'da kanlı çarpışmalar 3. Sayfada • Paraya kim hükmedecek • İnşaat piyasasında fiyat kargaşası 11. Sayfada • ,\A TO 'Kremlin V sorun yapmayacak • Ingiliz askeri dergisi, Thatcher'a karşı 16. Sayjada Sağa Uzanış... ANKARA Nefes nefese kalabahklardan güçlukle sıynlmak... Alkış, "oniarın"gıdası... Kursuye doğru adım atmak... İlgı, "oniarın"suyu... Salona girerken ortalığın kıyamet koparcasına gümburdemesı... Tezahurat, "onların'' atardaman... Da vulların vurması, zurnalann çalması, guvercinlerin uçması, beş bin kişinin heyecandan titremesi, gozlerimn yaşarması, beş bin kişinin kendinden geçmesı, beş bin kişiden çıt çıkmaması, beş bin kişinin dağları devirmesi, yeri goğu inletmesi..^ (Arkası Sa. 14. Sü. 7'de) Koşullara boyun eğmeyi gerçekçi politika sayanlar, bir yandan solun en uç kesimlerine kadar kapılanm açıp göz kırparken bir yandan da biiyük sermayenin seçkinci kesimlerine güvence verenler, ancak hayal kırıkiığı yaratabilirler. Solda birlik isteyen DSP'ye gelir. Ama seçkincileri de, sol gösterip sağ vuranları da geride bırakarak gelir. CUNEYT ARCAYÖREK Gürkan: Transfer değil, ara seçim SHP Genel Başkanı, kongrede yaptığı konuşmada, "özal halktan, sandıktan korkmuyorsa, milletvekiline ihtiyacı varsa, bir an önce seçim yapsın" dedi. Antalya, Şanlmrfa ve Balıkesir kongreleriyle birlikte, SHP 64 ilde kongrelerini tamamlamış oldu. Zonguldak il kongresi bir hafta ertelendi. 9. Sayfada Doğal Genel Başhan ANKARA, Davul, zurna seslerı, Silifke oyun ekibı, salonu dolduran yaklaşık beş bin kişinin sureklı haykırışlan arasında, Rahşan ve Bülent Ecevit kursüye geldiklerınde, yaraulan heyecanlı sahnelerın oiesinde siyasal gelişmelere hangi gözle baktıklarını dikkatle gözleyen sadece gazetecilerdi. Ceçınış gunleri anıınsaymca göruyorduk ki, altıoklu bayraklar gitmış, yerını açık mavı guvercın ırıo(Arkası Sa. 14. Sü. 2'de) EL ELE Bülent ve Rahşan Ecevit, DSP'nin 2. Kurucular Kurulu toplantısına el ele girerken 5 bin kişinin tıka basa doldurduğu Atatürk Spor Salonu alkıştan inüyordu. Rahşan Ecevit konuşmasında SHP'yi "düzenin yedek lastiği", SHP yöneticikrini de "tatlısu sosyal demokratlan" olarak niteledi Ecevlf in Konuşması.. Bülent Ecevit, beşbucuk ytllık bir aradan sonra ilk kez bir siyasal parti platformunda konuştu. DSP Kurucular Kurulu toplantısında dün yaptığı 52 sayfalık konuşmasında, 12 Eylül'e, demokrasiye, bugüne ve geleceğe dönük ayrıntılı değerlendirmeler yer almaktadır. Başta demokrasi anlayışı olmak uzere konuşmasında yürekten katıldığımız bölümler olduğu gibi, elestiriye açık, fazlasıyla "politikar kokan ve çifle standart kullanıldığı izlenimi veren noktalar da bulunmaktadır. Bunları geçiyoruz. Asıl üstünde durmak istediğimiz konu, 12 Eylül askeri yönetimınin çerçevesini çizdiği siyasal rejimin bugün ıçinde bulunduğu durumdur. Sayın Ecevit, konuşmasının bir yerinde aynen şoyle diyor: "12 Eylül öncesinin partileri beğenilmedi, (Arkası Sa. 14. Sü. l'de) ÂBDLibyu diyaioğunahatkı ABD'nin Ankara Büyükelçisi Robert StrauszHupe'nin talebi üzerine yapılan görüşmede, Büyükelçi, Halefoğlu 'na Tokyo zirvesinde uluslararası terorizm konusunda yayımlanan deklarasyonun metnini iletti. Halefoğlu da göriişme sırastnda, Türkiye'nin, ABD ve Libya'nın "itidalli" davranmaları görüşünde olduğunu söyledi. Dışişleri Bakanı Vahit Halefoğlu, bir süre önce Amerikan Subay Kulübü'ne düzenlenen saldırı girişimi konusunda bilgi isteyen ABD Büyükelçisine konunun adalete intikal ettiğini anımsattı SEDAT ERGİN ANKARA Tiırkhe, ABD'nin Libva'va saldırısından son'a orta>a çıkan gergınliğe rağmen, her iki ulkenin diyalog yolunu kapamamaları gerektiğine inanıyor. Turkıye"nin bu yoldaki (Arkası Sa. 14. Su. 1 'de) Halefoğlu, ABD Büyükelçisine "Diyalog için yardımcı olabiliriz" dedi HASAN CEMAL