Katalog

31 MART 1986 EKONOMİ 1MS şubatından bu yana dotara karşı Isvıçre 53F. Almanya 52 Fransa 50japonya 4 7 " Ingittere 42''" İsveç 34KuveytS Singapur 5 Avustralya 2 Bongkong 0 S. Arabıstan 2 G Kore 5 Niierya 14 CUMHURÎYET/9 TURKIYE'den Orman ürünleri ihracatına verilen teşvikler kaldırıldı ANKARA (»JL) Orman sanayi ürünleri ihracatçılanna hammadde temininde kolayhk sağlanması ve ihracat baz fıyat uygulamalanndan vazgeçildi. Orman sanayi Urünlerine ihraç gücünün kazandınlması hakkındaki kararnamenin Bakanlar Kurulu karanyla yllrürlükten kaldınlmasıyla, kamu kuruluşlannca üretilen oduna dayalı ham ve yan mamüJ maddelerin temininde, onnan sanayi ürünleri ihracatçılanna bundan böyle öncelik tanınmayacak. Kararla, orman sanayi ürünlerinde ihraç baz flyatı üygulamasından da vazgeçildi. önceki uygulamada, kamu kuruluslan, ham ve yan mamul onnan ürünlerini ihracatçüara DPT tarafından tespit edilen ihraç flyatlanndan satıyordu. Hindıstan 8 Q. Afrika 3 Tayvan 1 Kanada 0 Yunanistan 1 Filipinler 12 Yazarkasa satışı neden düşük kaldı? FARUK BESKtStZ Yaklaşık 9 ay geçmesine karşıhk yazarkasa satışlan, Türkiye'nin birçok holding ve kuruluşunu hayal kırıklığına uğrattı. Başlangıçta yüz milyarlar ile hesap edilen yazarkasa pazannda şu ana kadar 30 binin üstünde yazarkasa mühürlenmesine karşılık satışların 15 bini geçmediği beürtiliyor. Yazarkasa üreticisi firmalardan aldığımız bilgiler. yazarkasa pazanndan aslan payını alanlann 9 ay öncesine göre değışmediğini, daha sonradan piyasaya giren yeni markalann ise zaten ağır aksak giden satışIardan pek pay alamadıklarını gösteriyor. lstanbul, Ankara, Izmir olmak üzere üç ilin defterdarlık yetkililerinden elde ettiğimiz verilere göre, mart ayı ortalanna kadar münürlenmiş yazarkasa sayısı 30 bini aşıyor. Bunun yaklaşık 25 bini Istanbul'da, 4500'ü tzmir'de, 2 bini ise Ankara defterdarlıklarında mühürlenmiş bulunuyor. Adana Defterdarlığı'nın mühurlediği yazarkasalar da hesaba katıldığında, eldeki mühürlenmiş yazarkasa adedi daha da büyüyor. Buna karşı lık satışlar istenilen düzeyde değil. Tüm Uretici firmalann ortak görüşü, satışların 15 bini geçmediği noktasında birleşiyor. Bazı Tırma yetkilileri, bunu firmaiar ve Maliye Bakanlığı arasındaki iletişim eksikliğine bağlıyorlar. Bazı yetkililer de, şu ana kadar satışlardan esas anlamda para kazanmadıklannı ileri sürüyorlar. Satılan yazarkasalann değeri hesaplandığında, yazarkasa pazannda ne derece küçük bir satış mesafesi katedildiği daha iyi görülüyor. 9 ay öncesinde 200 milyann üstünde hesaplanan pazarda, tüm firmalann satışı 7 milyan buluyor. Bu ise, belirlenen hedefin yüzde 3'ünün ancak tutturuiabildiğıni gösteriyor. BAŞI KİMLER ÇEKİYOR? Yazarkasa pazanndan en büYazarkasa satışlan, birçok holding ve kuruluşu hayal kırıklığına uğrattı. Kesin tüccar sayısınm bile büinmediğini ifade eden satıcı Jîrrna yetkilîleri, Maliye Bakanlığı 'm Kim. ne zaman kullanacak? bpftkdnTL) 100 milyonu asan 90 mityonu asan 80 milyonu asan 70 milyonu asan 60 milyonu asan 30 milyonu asan 15 milyonu asan 15 milyondan az i Ocak 1986 1 Mart 1986 1 Mayıs 1986 1 Temmuz 1986 1 Eytol 1986 1 Ocak 1987 1 Ocak 1988 1 Ocak 1989 30 bin adet mühürlendi, yarısı satıldı EKONOMİ NOTLABI OSMANULAGAy Halkın Bankalara Güvenini Kim Sağlar, Kim Sarsar? Bankalann Ttkngt muesseseterT olduğu sık sık söytenir. Gerçekten de halkın güvenini kaybeden bir bankanın ayakta kalması, ayakta tutulması mümkün değildir. Yakın geçmişte yaşadığımız olayiar bunun böyle olduğunu bir kez daha göstermiştir. O halde bankalann, paraanı bankalara emanet eden vatandaşın güvenini kaybetmemesi için neier yapması, nasıl davranması gerekir? Bir kere bankalann, halkın güvenine layık olarak çalışmalan, halkın kendilerine emanet ettiği kaynakları doğru yönlendirmeleri, vatandaşın paraayia kumar oynayıp "ya tutarsa" anlayışıyla aşın riskli işlere girmemeleri gerekir. Boyle davranan bir bankanın halkın güvenini kaybedecek duruma düşmesi pek kolay mümkün olmaz. Ancak butün banka sisteminin sallarrth ya düştüğu olağandışı koşullarda iyi yönetilen bankalann biie zor duruma düşmeleri söz konusu olur. İkincisi, bankalann 'tyun a/an/"nı belirleyen ve tyurAjn nasıl oynandığını denetleyen kuruluşlann, örneğin bir Merkez Bankası'nın görevini gereğince yapması halinde, kural dışı davranan bankalann sonunda "kırmaı karf görme noktasına gelmelerine gerek kalmaz. Zamanında yapılan uyarılar ve yönlendirmelerle kural dışı oynayan bankalar yuzünden başka bankalann ve bütün olarak sistemin yara alması önlenir. Sonuçta bankalar hakkında halkın güvenini sarsacak soylentilerin ortaya çıkmasına da ortam hazırtanmamış olur. Üçüncüsü, bir ya da birkaç banka hakkında "halkın guvenini sarsKi" söylentiler başladığında, SÖZÛNE GÛVENIÜR bir yetkili çıkar ve olayı aydınlatan, inandırıcı bir açıklama yapar. Bu yetkilinin "sözü senef sayıldığı için herkes buna inanır ve çtkartılan söylentiler asılsız ise bunlann hiçbir etkisi olmaz, söz konusu bankalar yara almaktan kurtulur. Söylentilerde gerçek payı varsa halk, sözüne güvenilir yetkilinin gösterdiği doğrultuda davranarak en geçerli çözüme yardımcı olacağına inanır. Böylece paniğe kaoılmanın yol açacağı zarariar en aza iner, hastaltğın tüm banka sistemine yayılması önlenir. Tabii bütün bunlann oiabilmesi için SÖZÛNE GÛVENİÜR yetkilinin doğruyu söytediği, gerçek otoriteyi temsil ettiği ve tarafsız davrandığı, şu ya da bu bankayı kayıımadığı yolunda kamuoyunda yaygın bir gorüş birliği olmalıdır. Türkiye'nin 1980'li yılların başında yaşadığı bankabanker skandalları hatırlardadır. Ûçbeş bankanın öncelikle döviz yükümlülükleri nedeniyle kritik duruma düştükleri ve "kurtanldıklan" ya da kurtanlma noktasına geldikleri yolundaki soylentilerin giderek yaygmiastığı, her kafadan bir sesin çıktıgı son günterin gelişmeleri, Türkiye'nin, 1980 sonrasında beceriksizce azdırılan bankabanker bunalımından gerekli dersleri henüz çıkaramadığını, bankalar hakkında halkın güvenini koruma görevınin yapılamadığını düşündürmektedir. Bir kere bazı bankalann oyunun kurallannı zoriayarak, eski hatalannı yeni hatalarta örtmeye çalışarak, bağlı bulunduklan sermaye gruplannın kısa vadeli çıkartannı "Wbar müessesesi olma" ilkesinin önüne koyarak' aşın riskli işlere giriştikleri ve sonunda bunun artından kalkamaz noktaya geldikleri maalesef doğru görünmektedir. Sonunda "ateş olan yerden duman çıkmtş" ve bu bankalann kritik durumda okJukları, hatta kurtanlma durumuna geldikleri söylentisi yayılmıstır. İkincisi, söz konusu bankalann "oyunun kurattannı" zorladıkları açıkseçik ortadayken ve bu bankalann kritik duruma düşebilecekleri yolunda uzunca bir süreden beri çeşitli tahminter yapılırken, bu bankalara gerekli uyarının yapıldığını soylemek, herhakte kolay değildir. Kural dışı oynayan bankalan doğru oynamaya zorlayacak adımlar zamanında atılmadığı için, sonunda oyun çığınndan çıkmış, bazı bankalara "san", belki de "kırmızı karf' göstermek zorunlu hale gelmiştir. Üçüncüsü ve belki de en önemlisi, Türkiye'de ekonomik konularda gerçekten SÖZÜNE GÜVENİLİR bir yetkili bulmak mümkün değildir. Bu noktada sorun, Türkiye'de Merkez Bankası Başkanlığı görevinin adeta sıradan bir görev haline getirilmiş olması ve Merkez Bankası Başkanı'nın bu görevin gerektirdtği otorite ve ağırlığa sahip olmamasının ötesinde bir sorundur. Bizzat Sayın Başbakan ve bakanlarının, ekonomi konusu nda yaptıkları vaatler, o kadar çok defa tutulmamış, soyledikleri sözler o kadar çok defa yanlış çıkmıştır ki, bu yetkiliierin "sözünu senef" kabul etmek olanağı kalmamıstır. Defalarca, "Enflasyon yüzde 25 olacak" denmiş, sonuçta yüzde 4050 olmuş, hemen her "zam yok" demecinin ardından zamlar patlamış, "dovizimiz taşıyor" propagandasının ne denli gerçekleri yansıttığı son bir ay içinde gözler önüne serilmiştir. Şimdi bu yetkiliierin ortaya çıkıp da "Bankalarda bir şey yok" demeleri fazla inandırıcı olmayacak, tersine, belki de halkın bu konudakı tereddütlerini arttıracaktır. öte yandan kurtanlma noktasına gelen bankalann çeşitlrnedenlerie hükümete ve ANAP'a en yakın sayılabilecek kişi ve grupların bankalan olduğu da iş âleminde soylenmektedir. Bu tablo ortadayken, bankalara karşı güven bunalımının suçunu basına yıkmaya çalışmak, bir çaresizlik rfadesinden başka bir şey değildir. Tuftciye2» J4sraıl 49 Meksika53 .BrezHya72 Fındık fıstıktan, 322 milyon dolar ANKARA (fua.) Türkiye'nin geçen yılki fındık fıstık ihracatı 322 milyon dolar oldu. 1985 yıhnda kuruyemiş ihracatı bir önceki yıla oranla yüzde 142 oranında arttı. Türkiye, 1984 yılında 13.9 ton kuruyemiş ihracından 26 milyon dolar kazanırken, geçen yıl 24.8 ton ihraç edip 63.1 milyon dolar kazandı. Leblebi ihracatı da geçen yü, bir önceki yıla oranla arttı. Bir önceki yıl leblebi ihracatından 3.S milyon dolar döviz geliri elde edilirken, 1985 yılında 5.5 ton leblebi karsılığı 4.8 milyon dolar sağlandı. Geçen yıl 254.3 milyon dolarlık iç fındık ihraç edildi. Ulusal para birimlertnin dolar karşısındaki durumu yeterli çalışma yapmamakla suçtuyortar. tlaca 5.6 milyarlık yatırım ANKARA (ANKA) Türkiye ilaç sanayiinde geçen yıl 5 milyar 699 milyon 983 bin lirabk yatınm gerçekleştirildi. Sağlık ve Sosyal Yardım BakanlığYnca çıkanlan yönetmelik uyannca, yapılan yatınmlann 2 milyar 381 milyon liralık bölümünün iyi üretim teknigi kurallanna ve ilaç kalite kontrol Unitelerinin kurulmasına yönelik olarak gerçekleştiği bildirildi. Yatınmlar konusunda bilgi veren Türkiye İlaç Endüstrisi Işverenleri Sendikası Genel Sekreteri Dr. Sabakattio Alpan, yatınm hacminde bir Önceki yıla görc büyük artış kaydedildiğini belirterek, söz konusu artışın "daha iyi ilaç uretimine yönelik" olduğunu söyledi. Doların ateşi 2 M milyar liranın üstünde hesaplanan pazarda tüm firmalann satışı 7 milyar lira düzeyinde. Bu ise belirlenen hedefin %3'ünün ancak tutturulabildiğini gösteriyor. Dolar Şubat 1985Mart 1986 arasında bellibaşh sanayileşmiş ülke paraları karşısında düşerken, gelişmekte olan ülke paralan karşısında yükselmeye devam etti. Ekonomi Servisi Doların ateşi şubat 1985mart 1986 arasında bellibaşh sanayileşmiş ülke para birimleri karşısında düşerken, gelişmekte olan ülke paraları karşısında yükselmeye devam etti. The Economist dergisi tarafından yapılan bir araştırmada, 1985 şubatından bu yana dolar karşısında değer kaybeden para birimlerinin, değeri aynı kalan veya yükselen para birimleri ile hemen hemen aynı sayıda olduğuna dikkat çekiliyor. Türk Lirası'nın ise 1 Şubat 1985 15 Mart 1986 döneminde dolar karşısında yüzde 28 değer kaybettiği görülüyor. Böylece Türk Lirası, grafikte yer alan ülkeler arasında Brezilya, Meksika ve tsrail'den sonra en fazla değer yitiren para birimi oluyor. Merkez Bankası, döviz alış kuru itibanyla bir Türk Lirası, 1 Şubat 1985'te 0.22 sent iken, 15 Mart 1986 tarihinde 0.15 sente duştü. Ahn: Güney Kore'ye halı satın Ekonoml Servisi Güncy Kore Ticaret Merkezi Müdürü Jae Geun Ahn, ülkesinde halı ithalatımn h'bere edildiğini duyurdu. Türk halı ihracatçılannı Güney Kore'ye halı ihraç etmeye çağıran Jae Geun Ahn, "Ülkemin Türk halı ibracatçdan için yeni ye geniş bir pazar oUcagma inamyonun" dedi. Güney Kore ile olan ihracat ve ithalat konulannda gelen her türlü sorunlan da çözüme kavuşturacaklannı dile getiren Jae Getmt Gooı Ahn Gtincy Kort un Ahn, "Tfcari Dişk&erde çok seyrek Tkant Mtrketi MOdOrü de olsa istenmeyeıı dnrnmlar meydana geteMUr, ancak b u u , gendi etkflememesi gerekir. ÜTkemileUgU tüm sorunlan çözttme her zaman haztnz" seklinde konuşti'. Yazarkasa piyasasına sonradan giren yeni markalar, ağır aksak giden satışlardan pek pay alamadılar. (Fotoğraf: CUMHURÎYET) yük payı sırasıyla BekoCasio, ProfiloOlivetti, İESSanyo ITTMeta ve Hugin Alpha almış durumda. BekoCasio ve Profilo'nun en büyük avantajlan, piyasaya ilk basta girmeleri ve Türkiye'nin önemli kuruluşlarınm açtıklan yazarkasa ihalelerinden birçoğunu kazanmaları olarak gösteriliyor. Beko Ticaret Genel Müdür Yardımcısı Gündiiz Özdemir, Türkiye'de hiçbir kuruluşun elinde kesin tüccar sayısınm bulunmadığını belirterek, "Hiçbir çalışma yapılmamış. Arada film koptu. Başlangıçta 12 bin mukellef var denildi. toplam 5 bin yazarkasa satıldı. Bu eksiklik Maliye'den kaynaklanıyor" dedi. Profilo ürünlerinin dağıtıası Grünberg Yönetim Kurulu Başkanı Röne Grünberg, şu ana kadarki satışlarından pek fazla para kazanamadıklannı vıırgulayarak şunlan söyledi: "tleride para kazanacagız. Bekledigimiz taedef gerçekleşmedi." Gima'nın 1991 hedefi: 60 mağaza Ekonomi Servisi Bir süre önce tstanbul Tanzim Satış Majazalannı devraldıktan sonra yeniden faaliyetlerine geçen Gima mağazalan 1991 yüına kadar toplam 60 mağazaya ulasmayı hedefledi. Genel müdürlüğü kısa bir süre sonra Ankara'dan ıstanbul'a taşınacak olan Gima mağazalan genel müdürü Kamuran Gümüşsoy bu yıl sonuna kadar mağaza sayılannı 2O'ye çıkaracaklannı belirterek sunları söyledi: "ts merkeziınizin ağıriığı tstanbul'da olduğu için genel müdüriütü lsUnbul'a tasıyacagız. Aynca piyasadaki etkinBgtmizin artmasına paralei olarak da Gima mağaza sayısını beş yıl sonrasında 60'a çıkarmayı bedefliyoruz. Bu konada çalışmalanmız devam ediyor." Mutfakta mart sakiniiği İstanbul'da 4 kişilik bir ailenin aylık mutfak harcaması mart ayında yüzde 1.2 artış göstererek 87 bin 15 liradan 88 bin 45 liraya yükseldi. Ekonomi Servisi İstanbul'da yaşayan dört kişilik bir ailenin aylık mutfak harcaması mart ayı içinde yüzde 1.2 artış göstererek 88 bin 45 liraya yükseldi. Şubat ayı içinde mutfak harcaması yuzde 1.7 artarak 87 bin 15 liraya yükselmişken, mart ayı şubata göre daha az sayıda ve duşuk oranda fiyat artışlarının goruldüğü bir ay oldu. Mutfak harcamasında iki ay öncesine oranla daha duşük bir fiyat anış seyri, büyuk ölçude bir çok temel gıda maddesinin geçen ay içinde zam görmemesinden kaynaklandı. Aynca don kişilik bir ailenin aylık mutfak harcamasında belirleyici konumdaki yumurta, ekmek, sebze, süt. yoğurt gibi temel gıda maddelerinde fiyatlann aynı düzeyde kalması da bu konuda önemli bir etken olarak ortaya çıkıyor. Mart ayı içinde fiyatı artan maddeler şöyle: Peynir, zeytin, et, un, patates, soğan, meyve, ayçiçek yağı, tereyağı. Artık havalann ısınması ile bahar mevsimine girilmesi sonucu bakliyat ürunlerindeki fiyat hareketlenmesi de kendini yavas da olsa bir durulmaya bıraktı. Yine aynı nedenlerden dolayı meyve fiyatlarında bir yukselme gözlenirken, sebze fıyatlannda belli bir düşüş göruldü. Fiyatlarında küçük ocanlarda da olsa gerileme görülen temel gıda maddeleri ise şunlar: Yumurta, makarna, zeytinyağı. Nisan ayında uzun suredir ürünlerine zam yapmayan bazı kuruluşların yeni fiyat ayarlamalarına gidebileceği beürtiliyor. 4 kişilik ailenin mart ayı mutfak harcaması 11 1585 1700 240 1350 Aytt 1615 1350 1700 60 220 35 450 225 320 330 540 4K01.5 kg. 6kg 0.8 kg. 15 kg. 72 adet 15 litre 90 adet 15 kg. 3kg. 2kg. 4kg. 4.5 kg. 8kg. 6kg 30 kg. 30 kg. 2kg. 1kg. 0.5 kg. 1 adet 6340 2550 1440 1080 25.275 4320 3300 3240 6750 660 720 1320 2430 800 510 8400 9750 1520 1320 1215 1265 2810 87.015 6460 2625 1440 1060 25.500 4320 3300 3150 6750 675 640 1320 2430 840 540 8100 10.800 1520 1320 1150 1275 2810 88.045 Portakal da ithal ettik ANKARA (UBA) Kuzey Kıbns Türk Cumhuriyeti'nden daha önce ithal edilen limondan sonra portakal alımı da yapıldı. Ankara Pazar Yerleri Esnafı Derneği temsilcisi Yılmaz Odabaşı, "KKTC'den bagtentısı yapüan 2 bin 300 ton porUkalın 100 tonhık Ddlümii bogün Ankaralı vatamlajlara satışa sunulacmk" dedi. 1750 240 SEMİIIER, SEB6İ, KDMFEBANS KtMYA S6 Fuan 2 nisan çarsamba günü Istanbul Sheraton Oteli'nde saat 11.00'de açılacak. Açılışı Devlet Bakanı Ahmet Karaevli tarafından yapılacak fuar, 6 nisan akşamına kadar açık kalacak. 4. KOZMETtK Fuan 2 nisan çarsamba günü TÜYAP Ticaret Merkezi'nde açılacak. 24 firma ve temsilcinin katıldığı fuar, 6 nisan akşamına kadar açık kalacak. SİSAV, Siyasi ve Sosyal Arastırmalar Vakfı tarafından düzenlenen "TürkiyeABD llişkileri: Kırk Yıllık Devamlılık ve Değismeler" konulu sempozyum 2 nisan çarsamba günü saat 9.3O*da Sheraton Oteli Park Salonu'nda baslayacak. Sempozyumun perşembe günkü ikinci bölümünde iktisadi sorunlar tartışılacaK. Başkanhgun Prof. Dr. Emre Gönensay'ın yapacagı ogkden sonraki oturumda Rodney VVagner, Prof. Dr. Tansu Çiller ve Ali Nail Kubalı birer konuşma yapacak. 1685 60 220 450 220 360 330 540 38 100 85 280 325 760 1215 2530 2810 660 DUNYA'dan ABD'nin ticari açığı şubatta daralma gösterdi Ekonomi Servisi ABD'nin ticari açığı azalmaya başladı. Ticaret BakanüğVndan yapüan açıklamaya göre, şubat ayında ticaret açığı 4 milyar dolar daralma göstererek 12.49 milyar dolar olarak gerçekleşti. Geçen ekim ayında 29.7 milyar dolarhk ithalat yapan ABD, şubat ayında gerçekleştirdiği 30.23 milyar dolar ile o dönemden bu yana en düşük dışalımı gerçekleştirdi. ABD'nin geçen ayki ihracatı da, haziran 1985'teki 18.01 milyar dolardan sonra en yüksek düzeyine çıkarak 17.73 milyar dolar olarak gerçekleşti. 1150 2550 2810 105 90 270 360 760 665 2kg. Ekonomi Servisi 1985 yılı kazançlan için Gelir Vergisi beyannamesı verme süresi bugün çalışma saati sonunda dolacak. Maliye ve Gümruk Bakanlığı yetkilileri, GclİF Vergisi be>anname verme suresinin uzatılrnasımn yasal açıdan mümkün olmadığını hanrlatnlar. Mükelleflerin Gelir Vergisi beyannameleriyle birlikte verginin ilk taksidini de yaıırmaları gerekiyor. • Yanndan itibaren pçsin vergi oranlan antınlıyor. "Dahili tev kifat" olarak da anılan peşin vergi, Katma Değer Vergisi mukellefleri için Kaıma Değer Vergısi'nin yuzde 20'sinden yuzde 30'una yukseltiliyor. Diğer hesaplama yönıemlerıne göre belirlenen peşin vergi oranlan da artıınlıyor. • lhracatta ek vergi iadesinin odenme oranı da yanndan iıibaren duşurüluyor. Bugun yapılan ıhracal için hak edilen vergi iadesinin yuzde 55'i, yarın hak edilen ek iadenin yüzde 53'ü ihracatçıya ödenecek. • 1986 yıhnda Toplu Konut Fonu'ndan kredi almak isteyen kooperatifler ve insaaı şirketlerinin ön izın ya da uygunluk belgesi alabılmek için başvurma sureleri bugun doluyor SERMAYE PIYASASINDAN Dünyu borsalarında geçen hajta Talepte canblık bekleııtisi temettü dağuımında elı sıkı davranmasından oıüru kuçuk hissedarlar tarafından topa tutulması bir gelenek haline gelen Ereğli Demir Çelik Fabrikalannın "halka açık, basına kapalı" olarak geçen perşembe gunü Ankara da yapılan genel kurulunda yönetim kurulundaki anlasmazlıkların da orıaya çıkması ile oldukça sıcak anlar yaşandı. Anavatan Panisi İzmır II Başkanlığına geldikten sonra kısa bir sure içinde yıldızı parlayan Atilla Yurtçu'nun ihracatg şirketı tarafından Ereğli Demir Çelik'in Sovyetler Bırlıği'ne 30 bin 800 ton demir satması oiayımn Devlet Denetleme Kuruluna kadar yansıması genel kurulda temel konu haline getirilirken. divan başkanı Celâl Kurtuluş'un, olaya muhalif olan yönetim kurulu uyelerinden Dr. Sencer Imer, Musıafa Sezer ve Orhan (Cabibay'a söz hakkı veımediği gozlendi. Oldukça elektrikli bir havada geçen şırket genel kurulunda kuçuk pay sahipleri şirketteki yolsuzluk soylentilerine ilgisiz kalırken kendileri için esas olan kâr payı dağıtımı hakkında divan başkanına oldukça yoğun eleştirilerde bulundular. Küçuk pay sahipleri. şırketin 26.5 milyan aşkın brut kârından ortaklara yuzde 16 oranında bir temettü dağıtmasının acımasız bir karar olduğuna değinırken genel kurul bitimınden sonra konuştuğumuz bir pay sahibi konu hakkında şoyle bir yorumda bulundu: "Bilındiği gibi borsada şimdiye değin bir turlu nomınal bedelin ustune çıkmayan bu şirketın hısselerinı bazılarımız Alman Markı karşılığı almış bulunuyoruz. Bu hısseler bize salılırken milyarlık, tnlyonluk rakamlardan bahsedenler şimdi bizlere yuzde 16lık bir temetıu verırken bile yonetımin ne denli büyuk fedakârtıklarda bulunduklannı anlatıyorlar. Oysa dıs ulkelere ihracatta lıberalizmın en koyusunu uygulayan bu şirket, temeııu Jağıtınunda devleuen fazla devleıin savunuculuğunu yapmakıadır." HAZIRLAYAN YENER KAYA En sönük geride kaldı İşlem hacminin en geri düzeyde gerçekleştiği geçen hafta içinde hisse senedi pazarlanndaki işlem hacmi 60 milyonun biraz üzerinde gerçekleşti Geçen hafta lstanbul Menkul Kıymetler Borsası, en sönük haftalarından birini yaşadı. Açıldığının ilk haftasında bile geçen haftadan fazla işlemin gerçekleştirildiği borsada, 60 milyon liralık bir alımsatımın olduğu gozlendi.. Öte yandan, hisse senedi işlemlerinde Semih Menkul Degerler A.Ş. başta olmak üzere, T.İş Bankası ve Serpa Menkul Değerler AŞ, ilk üç sırayı paylaşırlarken oldukça yoğun işlemin gerçekleştirildiği tahvil pazarında ise, Yalırım Finansman A.Ş., yüzde 70.47'lik bir pazar payıyla ilk sırayı bir önceki haftanın birincisi İklisat Bankası'ndan almayı başardı. tktisat Bankası ise, tahvil pazarında yüzde 28.22'lik bir payla ikinci duruma düştü. Geçen haftanın ilginç gelişmelerinden biri ise, hemen hemen şimdiye değın muamelede birijıciliğihivbırhisseye kaptırmayan T. İş Bankası hisseleri, haftayı ikinci sırada kaparken, Baü Aaadoia Çlmeato hisselen, yuzde 25.16'lık pazar payıyla birinci sıraya oturdu. Öte yandan Rabak, Kordsa ve Çukurova Elektrik (yeni) hisselen ise ilk beş hisse içine girdiler. hafta Benzindeki kurşuna karşı savaş Ekonomi Servisi Kanada hükümeti arahk 1992'den itibaren benzindeki kurşunun anndınlmasını kararlaştırdı. Bu konuda bir açıklama yapan Kanada Çevre Bakanı Tom McMillan, söz konusu kararın, kurşunun sağlık üzerindeki olumsuz etkisi nedeniyle ahndığını söyledi. Bakanhğın yaptığı programa göre, şu anda bir litre benzinde 0.77 gram olan kurşun miktan ocak 1987'de 0.29 grama düşürülecek, 1992 arahğından itibaren de sıfırlanacak. Böylece araçlarda kullanılan benzinin insan sağhğı üzerindeki olumsuz etkisi ortadan kaldınlmış olacak. Ekonomi Servisi Japon ekonomisinin büyüme nızına nazar değdi. Yıllardır bu alanda en gözde ülkeler arasında bulunan Japonya'mn büyüme hızı, altı ay önceki rakamlara göre yüzde 1 azalma gösterdi. Belcika'mn başkenti Brüksel'de kurulu Conferance Board adlı kunıluşun yaptığı değerlendirmelere göre, yıllık yüzde 8 olarak ilan edilen ekonomik büyüme hızındaki bu gerilemenin yanı sıra, ülkenin ekonomik performansında da yüzde 2 düşüş gözlendi. >n ekonomisine nazar değdi Atika: OPEC, üretimi kısmak zorunda ABL DABİ (a.a.) OPEC ulkelerinin, fiyatlann sürekli düşüşu nedeniyle kayıplarının beklenenin üzerinde olacağı için petrol üretimlerini kısmaya zorunlu kalacaklan bildirildi. Petrol Üreten Arap Ülkeleri örgütü Genel Sekreteri Ali Atika, "Yüksek fiyatla az üretmenin, düşük fiyatlarda çok üretmekten daha i>i olduğunu üyelerimiz bir gün anlayacaktv" dedi. Atika, Bırleşik Arap Emirlikleri'nde >ayımlanan "Elİttihad" gazetesine verdiği demeçte, petrol üreten Arap ulkelerinin fiyat krizinden yaklaşık 100 milyar dolar zarar ettiklerini belirterek, sanayileşmiş ülkelerinse aynı miktarda kazanç sağladığını kaydeui. Atika, OPEC ulkelerinin anlaşmaya \aramaması halinde kavıplarının daha da artacağına işaret etti. DÖVİZ KURLARI Dövizin Cinsı 1 ABD Doları 1 Avustralya Doları 1 Avusturya Şılini. 1 Batı Alman Markı 1 Belçıka Frangı 1 Danımarka Kronu 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florıni 1 İsveç Kronu 1 isviçre Frangı 100 Italyan Lireti 100 Japon Yeni 1 Kuveyt Dinarı 1 Sterlin 1 S.Arabistan Rıyali Dovız Alış 658.25 469.20 40.51 283.05 13.81 76.72 91.95 251.05 89.68 338.26 41.64 367.12 2267.47 973.88 180.37 31 MART 1988 Efekttf Döviz Efektıf Satış Alış Satış 671.42 678.00 658.25 478.58 445.74 483.28 41.32 41.73 40.51 288.71 283.05 291.54 14.09 13.12 14.22 78.25 79.02 76.72 93.79 94.71 91.95 256.07 251.05 258.58 91.47 92.37 89.68 345.03 338.26 348 41 42.47 39.56 42 89 374.46 348.76 378.13 2312.82 2154.10 2335 49 993 36 973.88 100310 183.98 171.35 185.78 | günü. ilk kez 1800 puanın T.lş Bankası dışında bu yıl nisan ayıüzerinde kapandı. Böylece haftaya Bu haftadan itibaren borsaya bol nın ilk haftasında kâr payı dağıtacak 1768 puandan giren endeks, dört para girecek! Bu cumle şimdilerde şirketlerin ıçine Rabak, Kordsa ve hemen tum borsacıların ağanda çiUgün içinde 50 puandan fazla Lassa gibi halka açık şirketlerin de let gibi çiğnenir oldu. Gerçekten de kazanmış oldu. Batı Teksas ham katılmasının, pazara yaklaşık 1S0 ile kuçuklü büyuklu tüm borsa oyuncupetrolünün varil başına 11.50 200 milyon lira arasında nakit para larının yıllardan beri suren "temetdolara kadar gerilemesi ve faiz girmesine yol açacağı tahmın edilitunün mala yatırılması" geleneğinin oranlarının duşürüleceği yor. Borsa gözlemcileri piyasaya pabu yıl da devam etmesı beklenıyor. söylentilerinin Wall Street'teki ranın gırmesi ile birlikte hisse senecanlanma üzerinde etkili olduğu Bu yıl özellikle bazı şirketlerin temetdi fiyatlarındaki gerilemenin durup tü ödemelerini nıssn ayı içinde gerbelirtiliyor. durmayacağı hakkında yorum yapTOKYO Borsası da hisselere olan çekleştirme kararları piyasada genel maktan kaçınmalanna ragmen talepolarak olumlu bir hava yaratırken aşın talep nedeniyle canlı teki genişlemeye kesin gözuyle bakımart ayı içindeki pazar darlanması geçerken hem Nikkei Dow nın tersine, nisan ayının talepte er yorlar. Endeksmde hem de işlem hacminde rekorlar kırıldı. Haftayı ken bir gelişmeye gebe oiduğu söyEREĞLİ DEMİR ÇELİK lentileri oldukça >aygınlaştı. Ge'e14.975 punadan açan endeks, BL YIL İÇİNDE YENİDEN neksel olarak her yıl nisan ayının ilk çarsamba günü 15.337 puana BEDELSİZ YERECEK günlerinde temettü ödemesı yapan yükselerek rekor kırdı. Aynı gün Hemen her vıl yoneıim kurulunun 1.9 milyar adetlik hisse senedi hacmiyle 8 nisan 1981 'in 1.38 milyarlık rekoru da kınldı. Japon emekli sandıklanmn ve sigorta Bir önceki hafta içinde yalnız DB40 fonlarının yanı sıra bireysel 195.28 0.88 puan gerileme gösteren yatınmalan ve yabancılan da Hisse Senedi DB40 Hisse Senedi Fiyat Enhisse senetlerine yönelten faktörler deksi, geçen hafta kaparuşına FryatEndeksi arasında, şirketlerin ellerinde kadar olağanın dışında bir düHaftal* Getişimi biriken fon fazlalığı ile tahvil ve şüşle 3.14 puan daha gerileyerek kısa vadeli faiz getihlerinin 186.8l'e indi. Geçen hafta içingerileme eğilimı gösteriliyor. LONDRA Borsasında hisse senedi de hisse senedine karşı talepteki yetersizlik pazar darlanmasına fıyatları hafta boyunca küçük yol açarken hisse senedi satışındalgalanmalarla ıstikrarlı bir gelişme gosıerdı. Haftayı 1663 da yalnız acil paraya ihtiyacı puandan açan FT100 Endeksı, olanlann mal arzetmesi fiyatlahafta içinde inış çıkışlardan sonra nn gerileme göstermesine neden yine 1660 puanın az uzerinden oldu. önümüzdeki haftalarda kapandı. 186 81 da DB40 Hisse Senedi Fiyat EnFRAKKFURT Borsası, genelde deksinde düşmelerin süreceği sadurgun bir hafta geçirdi. Paskalya nılıyor. Ancak, DB40 Endeksinde nisan ayı içindeki düşüşlerin fiöncesinde hisse senedi ışlem yat gerilemelerinden değil de hisse senedi temettü kuponlarının kehacminde daralma kaydedıldı. silmelerinden kaynaklanacağı, yaptığımız sondaj araştırmalarından Commerzbank Endeksı, haftayı anlaşıhyor. örneğin DB40 Endeksine dahil olan Kordsa, Lassa ve 2043.7 puandan açtıktan sonra ıstikrarlı bir yukselişle 2085 puana Rabak hisselerinin temettü kuponlarının kesilmesi ve kuponsuz fiyatlarının olusması bu hafta içinde gerçekleşecek. kadar tırmandı. Bu hafta içinde bazı şirketlerin temettü dağıtmaya başlayacak olması, piyasada bir talep genişlemesine yol açacağı ihtimalini fazlalaştırıyor. Satışta liberalist temettü NEW YORK Borsası. oldukça hareketli bir hafta geçirirken Dow dağıtımında devletçi kuruluş Ereğli Demir Çelik yüzde 16 Jones Endeksı de geçen çarsamba kâr payı dağıtıyor. DB40 Endeksinde gerileme sürüyor