Katalog

CUMHURİYET/10 HABERLERİN DEVAMI 22 ŞUBAT 1986 Türtİş'in Mitingi (Bastanfi I. Sayfada) "DemokmsT denıtdığt zaman, değışık toplum kesımlerının kendı hak ve çıkariannı örgutlu bır bıçımde sıyasete ağırlıklannı koyarak savunmaları anlaşılır "Çokseslltığın" bır "uyumu"öur demokrası "Ekmeğı"n\, "özgürfük" ıçınde arayıp bulabılen ınsanlann yaşadığı bır toplumda "banş" kurulabılır ancak Bu açıdan bakıldığı zaman demokrasıye en çok ıhtıyacı olan toplum kesımlennın başırtda tşctter gelır çunkü demokrasının olmadığı ya da sözde bulunduğu ülkelerde en çok mağdur olan ışçılerdır Geçırdığımız son beş altı yila ışçilerin gözuyle bakıldığında ortaya çıkan gerçek çok çarpıcıdır Devlet Istatıstık Enstrtüsü'nun rakamları kullanılarak yapılan ve daha sonra aynı kurum taraftndan kıtap halınde bastırılan bır çalışma, ışçı ucretlerının 1979'dan başlayarak nasıl perışan bır duruma geldığını vurguiamaktadır 197Tde ücfetiılenn gelır dağılımındakı payı yüzde 51.93 ıken, bu oran 1984'te yuzde 2&89'a düşmüştür Bu durum, ucret gelırlerı açısından son 22 yıtın en kötü düzeyıdır (Tevfık Güngör, Dünya, 30 Ocak 1986, sayfa 2 ) Işçıler, sendıkal hak ve özgürlüklenn askrya alındığı olağanüstü bır dönemde "ekmek" kavgasında yenık düşmuşlerdır Bunun bır başka anlamı yoktur Devietın resmı ıstatıstıklerı bu olguyu apaçık gözler önüne sermıştır "Hele bır pasta büyüsün, onlann da payı artar" zihnıyetının aşılamak ıstedtğı lyımserlığe katılamıyoruz Gelır böluşumünün bu denlı bozuk olması karşısında her turtü "lyımseriığın" gıderek paramparça olması kaçınılmazdır Sosyal adaietten bu kadar uzak bır ulkede toplumsal barışın geçerlı olabılmesını bekJemek, hayal gücünü zorlamakla eş anlamlıdır Bu olguyu kımse gözden kaçırmasın! "Ekmek"ve "özgüriuk" yoksa, "öanş" dakolay kurulamaz' "özguriük" yoksa, sendıkal haklar rafa kaldınlmışsa, "skmek" kavgasında da yenılgı var demektır Devietın resmı ıstatıstıklerı bu gerçeğın altını kalın kalın çızmekîedır Dıleyelım, bunca acı deneyımden sonra Türklş'ın pek sayın yönetıcılerı ve ışçılerımız demokrasının üstune trîresınler ve demokrası fikrınm yalnızca aydınlan ılgılendıren bır mesete olmadığınj tam anlamr/la kavrayabdsın»er Ortadoğu'da boşluk dürdüklen çabalar zıncınnde (Baştarafi 1. Sayfada) önemli bır halka oluşturuvor Ürdün radyosundan naklen Kral'ın dramatık konuşmasını, yayımlanan üç saatı aşkın Mısır Cumhurbaşkanı Husnu konuşmasını dınlemek ıçın saba Mabarek'ın özel temsılası Usaha karşı saat ıkı buçuğa dek uya ma EJBaz'ın Amman'a gelerek mk kaldılar Perşembe gıinü, sürdürdüğu uzlaştırma gayretleAnkara'dakı Arap dıplomatlann nne rağmen yapması ve Yaser aralarındakı yoğun telefon tra Arafat'ı sadece Mısır ıle Irak'ın fiğı ve konuşmayı yorumlamala desteğıyle başbaşa bırakması bır başka önemli tercıhı ortaya çıkanyla geçtı Kral Hüseyın'ın konuşması ve nyor Ürdün'ün Sunye ıle yakınÜrdünFKÖ ılışkılennm kaden, laşmasını ve Ortadoğu'da banş Ankara'dakı Arap dıplomatlan arayışına Sunye ıle bulıkte kom özellıkle ügılendınyordu, çün yubnayı denemek ıstemesını kü FKÖ hden Yaser Arafat önüHer ne ıse, Kral Hüseyın'ın müzdekı hafta Ankara'da Cum Arafat ıle ortaklığı bozması, ıkı hurbaşkam Kenan Evren'ın ıkı unsuru çetm bır sınava ıtecektır gun ıçın konuğu olacak 1 FKÖ'yü, 2 Mısır'ı Üç saat yırmı dakıkalık koFKÖ, addı bır tecnt gınşımıynuşma ta 1947'de BM'nın Fılıs le karşı karşıyadır Destekcılenntın'ı taksım karanndan başlaya den Irak'ın da pek gıpta edılecek rak Füıstın sorunundakı gelışme bır durumda bulunmadığı duşuien, ABD ıle FKÖ arasındakı nülürse FKÖ'nün tecnt gınşımgayn resmı sıyasi temaslan ve lennı kırma yönünde zorlu bır pazarlıklan olanca aynntısıyla mücadele vermesı ve ılışkılennı ıçenyordu Ancak, bu kadar çeşıtlendırmesı gerekecektır Yauzun olan ve sadece Ankara'da ser Arafat'm önümüzdekı hafta kı değıl birçok başkenttekı dıp Ankara'ya vapacağı zıyaretı bu lomatık çevrelen meşgul eden nedenle kendıhğınden anlam kakonuşmanın özetı bırkaç sözcu zanıyor ğe sığacak kadar basıt l'rdunMısu'a gehnce, Kahue son yıl FKÖ ıtufakı sona ermıstır." ıçınde bölge polıtıkasının pivo"FKO lıderlıgının guvenüir ve nyumlo bır tutum ıziemedığini" öne süren Ürdun Kralı, "Sozleri bir taahhut, bağlılık ve mutabakat ifade etmedıgi sorece FKÖ liderieri ıle sıyasi eşgudume devam edemeyiz" dıyerek 11 Şubat 1985'te Ürdün ıle FKÖ arasında ımzalanan anlaşmaya dayalı ÜrdünFılıstın ortak banş gtnşımının bıttığını ılan ettı. Kral Hüseyın, Ürdün'ün 11 Şubat Anlaşması'nın ılkelenne bağlı kalacağım büdınyor Şımdı ortada garıp bır durum var 11 AHKARA'dan VALCIN DOĞAN dır, ya da başsavauk harekete geçmek zorundadvr.'"' değıl, ama aynı zamanda "AnaMDP'lılerın bır bölümü 201 yasanm yazihş bıçmundm'' (eskı oyun bulunması ıçın "oy deyışle lafzından) kaynaklanan vereceklerini" söylerken, bır böbır sorun, son gtinlenn "en "201 oyu bulmak ' 'Biz Başbakanmuza guvendik lümü, önemtt siyasal konusuna" döve kendisinın ıfadeten doğrultu ANAP'a düser" görUsündeler nUştü Bır Devlet Bakanı hakBagımsız mılletvekıllerının de kında Anayasa Mahkemesı sunda oy kullanarak Özdağlar'ı bırbtnyle çelışen görüşlerı var Yüce Divan 'a gonderdik. Oysa, mahkumıyet karan verdı, ancak SHP ıse, tümüyle aynı düsunceeskı bakan hakkında bu karar Anayasa Mahkemesi rusvetten yevatkm "2011 ANAP bulsun, değil, görevini kötüyu kuttanbır ttirlü yerıne getınlemıyor bize ne?" dıyor SHP yönetımı Çtinkti anayasanm 84 maddesı maktan dolayı mahkumiyet katşın ılgınç bır başka noktası gereğınce, eskı Bakan Ozdağlar' ran verdL Yanı Başbakan'm ın cezae\ıne konulabılmesı ıçın söyiediklerinin tersı çıktı. Sanı da, "özdağlar için yapüacak oymılletvekıllığımn Meclıste düşü nm kendisi guç durumda kaldı. lamada onun mİüetvekUliğini rülmesı ve bunun sağlanması ıçın Anayasa Mahkemesi bu karar duşurecek 201 oyun çıkmayışı de 201 oyun bulunması ge la da yetınmedı ve Mecliste mil halinde ne olacaği" sorusu Çok letvekilliiinin duşurulmesine bastt özdağlar, sırtındakı mahrekıyor. bağladı özdağlar'm tutuklanma kumıyet karannı 1988 seçımlerıst meselesini, btze ne?.. Işi bizim 1982 Anayasası'nm antıde üzerimize yıkmak tsttyorlar. Be ne dek taşıyacak Cezae\ıne komokratık kuralları, temel hak ve ntm gibi başka bazı arkadaşla nulamayacak Mılletvekıllığınözgıirlaklen nasıl kısıtladtğı bı rtm da Meclise geUp oy kullan den kendısı ıstıfa etmezse bugtinku Meclis seçımlerle yenılenıncelınmeyen değıl, ama şımdı bu mak niyetinde değilkr." ye dek özdağlar mılletvekılı nun dışında bır de anayasa madolarak her gün Meclise gıdıp gedelerının nasıl aceleye getırılıp, Bazı MDP'lıler ıse özelltkle doğru dürust kaleme bıle alına Basbakan özal'a, danışmam lecek Ancakyenıden seçılemezmadığı gurülüyor Bır yığın an Adnan Kahveci'ye ve UM De se, o zaman cezasım çekmek lam ve kavram kargaşast halın mzcılık sahıbı Uğur Mengeneci üzere tutuklanacak Yoksa, 1988 seçımlenne dek, "mahkumiyet de bır anayasa de karşı karşıya oğlu'na "fatura çıkanyoriar." karanyla birükte milletvekilliği bulunuyor Ttirk toplumu, en bagorevi surecek." sıt urneğı de 84 maddede orta"Anayasa Mahkemesi, özya çıkıyor 1982 Anayasası'nı dağlar ıçın rusvetten mahkumıSanınz, bu olasılığı önlemek hazırlayan komısyonun başkanı yet karan vermedı. Bu durum Prof. Orhan Aldtkaçtı'ya bu da Anayasa Mahkemesi'ne bir amacıyla Basbakan özal, Mecyönde bır soru göturulduğünde başka görev daha düşüyor. lis Başkanı 'na haber göndenyor ve "oylamaya gerek kalmadan Aldıkaçtı, " Bu maddeyı biz özal, Kahved ve Mengenecioğyazmadık, madde Mlüi Cuven lu ntşvet iddumnı ortaya sur milletvekilliği duşsun" dıyor Uk Konseyi'nde yazıldı ve bu ha duklerine gore, bu karardan Ama aynı anda Anayasa Mahoylama U gttuildı'' dıyerek sorumluluk sonra yalan beyanda bulunmuş kemesı de "Hayır, tan sıynlmak ıstıyor Ancak Al olmak gıbı bır duruma duşmuş olmalı" yönunde bır karar çıdıkaçtı'nın bu sözlen var olan oluyorlar. O zaman da Anaya kartıyor kargaşalığa elbette bır çöztim gesa Mahkemest bu uç kıst hakkmOlay tam bır arapsaçma döntîrmıyor da soruşturma açmak zorunda muş bulunuyor (Baştarafi 1. Sayfada) Kargaşalık ANAP grubu ıle bırlıkte dığer mılletvekıllenne de yansımış durumda BırANAP'lı ıkı gtin önce sohbet sırasında bıze aynen şunlan söyledı. tu olarak 11 şubat UrdünFılıstın ortak banş gınşımını görmuştü FKÖ'nun 242 sayüı karan kabul etmesı gerektığmı Hüsnü Mubarek de vurgulamış, ancak "bunun kabulu için bır fonnul buhınması gerektigınin" altını çızerek, bulunacak formulun "Filistin halkının kendi kaderini tayin hakkını ıçennesi gerektigini" de belutmıştı Mısır'msorunadoğ rudan taraf, Ortadoğu denklemının ana unsuru olan herkesle üışkısı var Ürdün ve FKÖ ıle gayet ıyı; ABD ıle ıyı ılışkılen, lsraıl ıle de "üışkilen" bulunuyor Bu nedenlerle, UrdunFüıstın ortak gınşımının Ürdün'ün ortaklıktan ayrılmasından öturü doğuracağı sıyası boşluğu ancak Mısır'm daha önemlı, ağır \e buyük roller üstlenmesı kapatabılır Mısır, yaklaşık 10 yıl öncesıne dek Arap dünyasında oyııadığı pivotal rolu ustlenebılecek mı 9 Üstlenecekse, nasıl üstlenecek*> Bu sorulann yanıtlannı önümüzdekı dönemın gelışmelen verecek Yanıtı önümüzdekı dönemde alınacak bır başka soru da, Ürdün ıle ortaklığın sona ermesırun FKÖ'yü nasıl bır tutuma ıteceğı Meclis Başkanı'na (Baştarafi 1. Sayfada) guven duyma olanağı bırakma dığı behrtıldı Güvensızlık mektubunda, Karaduman'ın ıkudarmuhalefet dıyaloğu ıçın çaba harcamadığı, hukumetın her ısteğınm bır an önce vapılması telaşıvla yapılan düzenlemelenn ılerde acısının çekıleceğı de vurgulanarak, "Yangmdan mal kacınrcasına çıkanlan TBMM uyeliklerinin oriuk haklan ıle ılgUi duzenlemelerin ayncaüklı diye nıtefendinlerek CDmharbaşkam'nca vetosu TBMM ıçın ayn bir saygınlık kaybıdır" denıldı Mektupta, "Boyle bir Meclisin, sonunda mUletteo koparak bir srvuç ınsaniD yönlendirebüeceği bır seçidnler mecıısı halıne donu^ebıleceği" noktasına dıkkat çekıldı Mektupta şu görüşlere yer verildı "Bir iktidar çoğnnlugunon, kendı ıçınde demokratik kurallan işlelir olması ve kendi ortak iradesni bır parti azınlıgıııın yanında tek adanun siyasal iradesine karşı savunabüır gııçte olması gereklidir. Bır azıalık iktidannın demokratik kaJmas ve azınlık hegemoayasına donnşmemesi ıçin gerekli bır dığer onkoşul da, toplumun çogulca ve katılımcı bir biçimde dazenknmiş olması ve muhakfetin TRT gibi TBMM dışındaki demokratik olanaklardan hakça yararianabilmesıdir" denıldı Mektupta, bugun Türkıye'de bu koşullann oluşmadığı, ancak parlamento ıçınde bunun sağlanması ıçın demokratik bır TBMM Içtüzugıinun anayasa buyrugu gereğı bır an önce çıkarüması sağlanabdecekken "Bunu pekâlâ sagla>abılırdınız, burada çok agır bir gorev ihmabnde bulundnnuz" denıldı Karaduman'ın yenı ıçtuzuk çıkanlmasını gecıktırdığının ve ıçtuzüktekı boşluklardan yararlanarak bıreysel takdırlennı ya da oylama yaparak ıktıdar çoğunluğunun keyfî ıradesını ıçtuzuk hukümlerı gıbı uyguladiğının belırtıldığı mektupta, "Bır cumburiyet bakanı olarak. Sayın Özdağlar'ın V'uce Dıvan'a sevkinde uygnlanan sureçten ana muhalefet partisi'nın tuzelkışılığı Ue Ugili gayn ciddı ve sorumsuz bır ibbar dilekçesine uyguladıgımz işleme kadar yaşamsal ooemdeid birçok konuda keyfı takdir bakkı kullandnm ya da ıktıdar çogunlugnnun keyfi takdırlenne geçerlilik sağladımz" göruşu savunuldu Mektupta daha sonra da şu göruşler savunuldu TAHKİKAT KOMİSYONU OLUŞTURULDU "Demokratik vaşamın vazgeçfl mez unsunı olan dyasal partiierin bırının parlamentodan iskat edıimesı va da edılmemesı karannın bır başka partının siyasal iradesıne bırakılması dunya parlamentolar tarihinde görulmemiş ve yaşanmamış bir olajdır. Siyasal partiler hakkında kararlan daima Anayasa Mahkemesı gibi bagımsız \argi organJan venrier. Bu demokratik snasal >aşamın vazgeçilmez unsurudur. Şimdi TBMM'de, Dİaşügımız noktada, ana muhalefet partisi hakkında bir tahkıkat komısyono kurulmuştur ve bu tahkikat komisyonu ana muhalefet partisi hakkında her turlu sı>«sal tahkikatı yapmakta ve sonunda ana muhalefetın ıskatı hakkında Meclis Genel Kurulu'na bir karar sunmakla kendisim cıddı cıddi yetkili saymaktadır. Olay ne kadar riddiye alınmaz ve hatta gulunç gözokurse gozuksun ve alınacak karar ne olursa olsun bu çok vahım bır anayasa ihlalidir. SHP grubu bu ciddi anayasa ihlalinin masebbıbi olarak sizi gonnektedır ve bu nedenle sue guven duymamaktadır. SHP gruba sıan ıçınden seçıldiğıniz ANAP grubunun ve savın Başbakan'ın siyasal ojuolarına ve olaylara TBMM'nin alet edılmesine olanak a>g<«riıgıni7 kaygısııu tasımaktadır." Guvensızhk mektubunda, daha sonra ozetle şöyle denıldı "TBMM'nin ana gorevınden uzaklasmasına bu yuce Mectisın başkanı olarak goz yummaktasınız. Çok kısa sure ıçinde TBMM gundemı boş dururken 171 adet kanun kuvvetınde kararnamenın yayımianmış olmasına ve anayasaya aykırı olarak kanun kuvvetındekı karamamelerin Meclise zamanında sevkedilmesine kayıtsız kalmaktasınız. tktıdar partısının muhalefet yokmuşçasına bu tavır ıçınde olmasına aldırmamaktasınız. Dıyalog içın, uzlaşmak ıçın hıçbır çaba harcamamaktasımz. Oysa ana muhalefet partisi genel başkanı olarak rejım konulannda diyalog ıçın aracıhğınızı nca etnuştım, aldırmadınız, aldırmıyorsunuz. TBMM'nin etkin, yapıcı ve toplumla butunleşici bir biçimde çauşmasına olanak tanımıyorsunuz. TBMM her konuda oldubittileıie karşılaşıyor ve çalışma ozunden koparilarak biçimseUeştirUbor. TBMM Başkan VekiUerinin zaman zaman ve polis yasagında olduğu gibi kritik ve önemli yasalarda yanlı davranmalanna goz yumubnakbıdır. Sorunu Genel Kurul'dakı oy çokluğu Ue çozmek gelenek haUne geimişdr. Hukumetin ber isteginin bir an önce ne r>«haqtMi olursa olsun gerçekleştirilmesi telaş ve kaygısı ıçinde TBMM oyle durumlara duşurulmuştur ki, bunlann acısını demokratik rejim ilerki yıllarda çekecekur Bunun en çarpıcı orneği TBMM'nin bır geceyansı yangmdan mal kaçınrcasına bir yandan mttletvekjlı ozluk haklannda ayncalıkh lyileşmeler sagJarken ote yandan da milyonlarca ışçının emekülik haklanna acunasız sımrlamalar getimuş olmasıdır. TBMM uyeliklerinin ozluk hakları ıle ılgilı duzenlemeknn ayncalıkh diye niteiendirilerek Cumhurbaşkam'nca veto edilmiş olması da ayn bir saygınlık kaybıdır." Mektupta son olarak, TBMM'de denetun ışlevının son derece eksıksız çalıştığı, soru yöneltılen bakanların soruları gecıktırerek yanıtladıkları, sorula n hafıfe alarak kamuoyunda yankısız bıraktıkları, böylece TBMM'nin, her şeyı kayıtsız ve kaygısız seyreden bır organ olarak kamuoyunda algılanmasma yol açıldığı behrtıldı Mektupta, "TBMM çalışmalannda bu buyuk aksaklıklar surduğu ve iktidar çoğunloğunun 84. madde nedenıvle yargı erkını gasp etme eylemıne son venlmedığı surece size guvenımizı tazelememız mumkun degddır" denıldı saymıyor geçerlılık sağlayan, ması'na Zıra, 11 Şubat AnlaşÜrdünFılıstın ortak banş gınşımıdır Ürdün ortaklıktan ayıildığına göre, anlaşmarun resmen feshedılmedıgı bıze bu Arap bOytlkelçısı tarafından haürlatılmış olsa da, 11 şubat protokolü anlamını yıtırmıştır Kral Hüseyın, FKÖ ıle ortaklığı bozma karannın gerekçesım FKÖ önderlığının BM Güvenlık Konseyı'mn 242 ve 338 sayılı kararlanm şartsız olarak kabul etmeyı reddetmesıne bağlıyor. FKÖ'nun tutumunun gerekçesı ıle FKÖ ve ABD arasında Amman'da Ürdun aracılığıyla şubat ayı başında yurütülen pazarhklann öyküsü Cumhunyet'te 7 arahk ve 10 şubat tanhlerınde yayımlanan Lemıs Andonı ımzab yazılarda yeterınce ırdelenmıştı 242 ve 338 sayılı ve Fılıstın sorunundan bır mültecı sorunu olarak söz eden kararlan FKÖ'nun şartsız kabul ettığını ılan etmesı, yıllanmış bır Amenkan talebıdır Buna karşılık, Arafat önderlığı, kendı bındığı dalı kesmek anlamma gelecek olan bu kararlan kabul etmeye bıle tek bır şart karşılığında yanaşmıştı ABD'nın de Fılıstın halkının meşru haklaruu ve kendı kadennı tayın hakkını kabul etmesı ABD, Füıstın halkının her türlü yoruma açık ve muğlak "meşru haklanm" kabul edebüeceğıne ılışkın ışaretler vermış ama "kendi kaderini tayin hakkını " kabule asla vanaşmamıştır Durum bö>le olunca, FKÖ ıle ABD kıskacı arasında kalan Kral Hüseyın, attığı son adımla FKÖ'yü değıl ABD'yı seçmış oluyor Ürdün ıle ortaklığın sona ermesı, bır başka deyımle FKÖ'nün Ürdun tarafından "ayazda bırakılması". ABD ıle Israü'ın FKÖ'yü tecnt etme ve devreden cıkarma yönünde sür şubat ılkelen geçerlı ancak ÜrA ıyı P'tnn i>li /»«« dün kendısmı anlaşmaya baglı Aly/±r ICLTI eil OOŞ ve hükumlü yakmian, aun ANAP ü merkezmi ziyaret ettı. Saat 14.00 stralarmda u merkeztne gıden tutuklu yakmian, 2 saat beklemelerinekarşm "genel af' istemıni iceren dılekçelennı verecek bır yetkili bulamadılar. ANAP tstanbul h Yonetımıne venlmek ıstenen dllekçede, yenı infaz yasasmın kanayan yaralan sarmayacağı ve eştittk Ukestni gitirmeyeceü beürtildi. (Fotoğraf DENİZ TEZEL) (Baştarafi 1. Sayfada) dınldı Adalet Bakanı Necat Ddeın de dun Ankara Keçıören Beledıyesı' nı zıyaretınde eezaevindekı açlık gre vının sona erdığını acıkladı, "Açlık grevinın dtşardan >oolendiriidiginiıı bdgeicn vardır' dedı Adana Kapalı Cezaevı'ndekı ıde olojık suçtan hükümlu ve tutukiular, cezaevındekı yaşam koşullarının kötOlüğttnü ve yonetımın baskılarını protesto ef mek amacıyla açlık grevıne başlamış ve aynca bu süre ıçınde vakınlan üe de göruşmeye çıkmamış lardı Gerek cezaevı yönetıcılennın gerekse yakınlarının çağrılarına da uymavarak grevlerını sürdüren hükümlü ve tutuklulardan bazılan, zaman zaman fenalaşarak hastanelere kaldırılmış, buna karşın açlık grev lennı sılrdürmüşlerdı Başlangıçta 133 kışı olarak açlık grevıne gıden hükümlü ve tutuklulardan 21 kışı, 3 gün önce açlık grevmı bırakarak aılelen ıle göruşmeye çıklıLar Dün ögle saatlennde açhk grevını bırakan 112 hükumlü ve tutuklu, ye meklennı yedıkten başka. aılelen üe de göruşmevı kabul ettıler Kendılerı ıle göniştuğumüz cezaevı vetluhlen, hükumlü ve tututlulara açlık grevını sona erdınlmesı ıçın herhangı bır ödün venlmedığını söyledıler Adana Kapalı Cezaevı'de 3O3'ü ıdeolojık suçtan olmak uzere toplam 942 hükümlü ve tutuklu bulunduğu bıldınlıyor Eldem de açıklamasında, grevın. cezaevındekı hayat şartları ya da > önenmden kaynaklanmadıgını öne sürerek, "Açhk grevinın dışardan yonlendirildığııun bdgeien vardır Zalen bır gazelemız de bunn kamuoynna dnynnnuşnır' dedı Eldera, sözlennı flönfiiilpr aunuUier Adana Cezaevi'nde şöyle sürdürdü "Kendinı yakma olaylan konosnndaki ıddıa ıse bonlann sılcıyönetime baglı asken cezaevlerinde oldngu \olundadir Bu konuda soru onergesi de var Benım bakanhgıma ba^lı olmamasına ragmen. konuyu ıaceteti>onım." (Baştarafi 1. Sayfada) Kinnock'la görüşmesınden sonra da gazetecılere, "Çok rahat geçti" dedı Oysa bıraz sonra Kınnock'un bürosundan yapılan yazılı açıklama, görüşmenm hıç de yumuşak bır atmosferde geçmedığını açıkça gösterıyordu Özal'ın dört gım suren temaslannı ızledıkten sonra ayareünm en çarpıcı sonucu olarak şunu söylemek mümkun Basbakan özal'ın bır Avrupa başkentme yaptığı bu ılk zıyaretuı gündemınde demokrası ve ınsan hakları konulanndakı tartışmalar ağırlıklı oldu Özal'ın îngıltere zıyaretı, bu açıdan daha önce Uzakdoğu ve Arap ülkelerıne vaptığı gezılerden çok farkh bır ortamda gerçekleştı Bır kere özal, Londra'da enerjısının önemh bır kısmını muhataplanm demokrası ve ınsan hakları alanında ıkna etmek ıçın sarfettı Avam Kamarası'ndakı zıyaretlerınde, Kralıyet Uluslararası llışküer Enstıtüsu'ndekı konuşmasında, basınla görüşmelennde gündemm bınncı maddesı, demokrası ve ınsan haklan ıdı Bu çerçevede Banş Derneğı davası, Ekın A Ş. ve Nokta dergısmın ışkenceyı kapak yapan sayısı bu gündemın ılk sıralannı ışgal ettıler özal'ın bu tür soru ve eleştı nlerle karşılaşacağını önceden hesapladığı ve Londra'ya hazırlıkh geldığı anlaşılıyordu Eleştınlen yanıtlarken, konu edılen ıhlallerın 198083 dönemınde meydana geldığım anlatarak, uzenne sorumluluk almadı Daha da önemlısı hukümetının demokratik nıtelığmı vurgulayabılmek ıçın, "Askerienn 1983 seçıminden once kendisim ıstemediklerinı, ancak orduya rağmen iktidara geldigi" temasını ışledı özal, Londra'dakı temaslannda ınsan haklan kavramını tanımlarken, kendısı ıçın yenı bır tez de ortaya attı ve ınsan haklanyla uluslararası ekonomık durum arasında bağlantı kurdu özal, Kralıyet Enstıtusu'ndekı konuşmasında dünyada ınsan haklanrun durumunun lyıleştınlmesı ıçın gelışme yolundakı ülkelere ekonomık açıdan şans tanınması, bunun ıçın de öncelıkle uluslararası ekonomık koşullann ıyıleştırılmesı gerektığmı vurguladı. tnsan haklannın yal Insan hakları Özal'ıterletti nızca devietın \ atandaşlara karşı yaptığı ıhlaller açısından görülemeyeceğını anlatan özal, "Bu eksık bır anlayıştır, uluslararası ekonomık koşullar ıyilesürilmezse sef alet ve kaos insan haklanna baskın çıkacaktır" şekünde konuştu Londra zıyaretı, Turkıye AET ılışkılerının geleceğının topluluğun en önemh uyelennden bınyle gözden geçuTİmesme de fırsat yarattı özal, Londra'da Turkıye'nın topluluğa tam uyelık hedefinı her fırsatta vurguladı Buna karşılık Özal'ın Ingıkere Başbakanı Thatcher'dan aJdığı yanıt pek cesaretlendıncı olmadı Thatcher, öncelığı Turkıye AET ılışkılerının canlandırümasına, sonra da ılışkılenn gelıştınlmesıne verdı Ikıh görüşmede özal'a tam üyelık başvurusu ıçın acelecı davranılmamasıru telkın eden Thatcher'ın, aynı gün özal onuruna verdığı yemekte yaptığı konuşmada tam üyehkten ılke olarak söz etmemesı dıkkat çektı İngiliz basınmdan Petrolde kıran kırana (Baştarafi 1. Sayfada) henuz kesın bır değerlendırme yapılmadı Lıbya'dan alınan petrolün fıyatının düşürülmesı konusunda hükümetın önündekı en büyük engeb müteahhıtlenn alacaklan sorunu oluşturuyor Müteahhıtlenn ıstıhkaklannın ödenmesı, ıthal edılen petrol karşıhğı T C Merkez Bankası'nda oluştunılan fondan ödeneceğınden, petrol fıyatının duşurulmesınden müteahhıtler zarar görecek Sanayı ve Ticaret Bakanı Cahit Aral'ın öncekı gün lstanbul'da yaptığı toplantıda, müteahhnler, "hiçbirimiz alacaklanmızın tahsili için pahalı petrol alımını onaylayamayız" dedıler Iran'ın, Turkıye'den aldığı mallann flyatlannın da düşürülmesı ıstemı yanında, "petrol soku" konusundakı, "sokun petrol areten ulkdere karşı duzenlenen komplo" bıçunınde özetlenen genel tavn da pazarlıkta bu sorun oluşturuyor Iran, bu genel goruşme nedenıyle Turkıkıye'ye ıhraç ettığı petrolün fiyatını ucuzlatmaya yanaşmıyor Petrol ıthal edilen öbur ülkelerle de "netback anlaşması" yapılması konusundakı görüşmeler süruyor GORIŞLER a a muhabınnm petrol ıhracatçısı ülkelenn petrol gelırlenndekı azalmanın Turkıye'nın dış tıcaretını nasıl etkıleyeceğı sorusuna, bu ülkelere buyük çapta ıhracat yapan Turk fırmaların yetkılılen şu yamtlan verdıler Omer Balcan (ENKA Ankara koordınatötu ) "Petrol ıhracat çısı bu ülkelere, hayatı önemı olan kola> kola> \azgeçeme>e ceklerı mallar satıyoruz Ancak, petrol gelırlenndekı azalma önümüzdekı dönemde bu ülkelenn pazarlannda şıddetb bır rekabete neden olacaktır Bu rekabete şımdıden hazırlanmahyız " Ruhi Ormeci (MEPTAŞ Proje Daıresı Başkanı) "Gelırı aza lan kışının harcamalannın da azalması çok doğaJdır Biz bu ülkelere temel mallar satıyoruz Kısa dönemde az da olsa bır düşüş olabüır " LONDRA (Cfflnburiyrt) tngtkz gazetelennde dün de Basbakan Turgut özal'ın ayaretmın yankılan surdu Fınancıai Tımes "Tlfrkıve, AET kapısuıı çalıyor" derken, Tünes'ın habermde "özal, Kıbrıs konusunda kararh bu tutum ızlıyor ' başhjı kuUaoıldı Ingilız Komünısı Partisi organı "Mornıng Star" (Sabah Yüdıa) ıse K vavfadan verdıgt habennde, Ozal'a ^ıvaren boyunca protesto göstenlcn yaptldifeına yer verdı Gazefeîenn bu konudakı haberlen şövleFinıacial Thnes özal'ın Turkıye'yi Baııya yöndtmcyc çauştığuu yazan gazete, bu arada Türkıye'mn fslam dını ve küliürünü koruduğuna dıkkat çekıvor Türiaye'run 51 nulyon nufusuna rağmen henüz AFTye tam üyelık ıçuı ekononuk dOzeyının yaeth clmadıgı da belırtılerek, özal hökümetının bu konuda acdecı olduğu görüşCne yer venlıvor DaBy TeiegrmpB Turkıye ran laıkleştînlmış Islam dın adamlannca yönetıldığmı bei.rten gazete özal'ı,' demokratık olarak seçılmış ve askerlenn müsamahasır.a sabıp btr basbakan" oiarak rutdendınyor Times Kıbns konusunda özal'm kararh bır tutum ızledıguu vurgulayan Tımes da özal'm AET'ye tam üyetak konusunda, tanıtma görevuıı tam olarak yenne geürdığını kaydedıyor Gcardian Sol egüunlı Guardıan da Başbakan Özal ın Işçı Pamsı lıden Kinnock'la gOrüşmelenne ver venrken, Turk Basbakanının Ingıltere'de ınsan hakları, îfkence gıbı komılarda yoğun elesunlere muhatap olduğunu anlaüyoı MoroiBg Ster hıgıliz Komünıst Partuı'mn yayın orgam olan bu gazetede de özal'm ayaretı sıraanda yapılan protesto göstenlenne genış yer venlerel tüm çabalara rağmen Özal'ın bu ulkede "soğuk" karîilandı|ı görüjane yer venhyor Tunes: Ozal Kıbrts konusunda hararh FKÖ, Arap (Baştarafi 1. Sayfada) bır banş sağlanması ıçın, yenı bır stratejı belırlemek gerektığıne ınandı&nj söyledı FKÖ ıçındekı Arafat karşıtı en büyuk grup olan FSistin Demokratik Halk Kurtuluş Cephesı tarafından yayımlanan bıldırıde Kral Hüseyın'ın Arafat'la yaptığı ışbırüğme son vermesı karannın yenı bır komplo olduğu öne sürulerek, FKÖ ıçındekı tüm karşıt gnıplann bırleşmesı çağrısında bulunuldu Bu arada ANKA Ajansı'nın habenne göre, Lıbya lıderı Muammer Kaddafı, FKÖ'nün ıstemesı halınde ulkesınde Fılıstın halkı ıçın eğıtım kamplan kurabıleceğını söyledı Fılıstın Kurtuluş örgtltu lıden Yaser Arafat, Ürdün Kralı Hüseyuı'ın aralanndakı sıyasi ışbırlığının sona erdığı yolundakı açıklamasını "surpriz" olarak mteledı GÖZLEM UĞUR MUMcu (Baştarafi 1. Sayfada) Gerekçelı karan ıncelemeden böyle bır tartışmaya gırmek yerdayanıyorlar Madde "seçılmeye engel bır suçtan dolayı hukum sızdır Karar, önümüzdekı onbeşyırmı gün ıçınde yazılıp yayımlagıyen" mılletvekılının üyelığının duşmesıne TBMM uye tam sayısı nacaktır Gerekçelı karan görmeden bu konuda kulaktan dolma bılnın salt çoğunluğu ıle karar verıleceğını öngörmektedır gılerle tartışmaya gırmek, hekımlenn hastalarını hıç görmeden muBu sayı 201'dır Oylamada201 mılletvekılı üyelığın düşmesı yo ayene edıp, tanı koymalarına ve reçete yazmalarına benzer lunda oy kullanmazsa ' Rüşvet savlan ıle bağlanhlı görevı kötüye Bu aşamada yapılacak tek tartışma yargılama usulü ıle ılgilı olakullanmaksuçu' ıle mahkum olan eskı bakanın mılletvekıllığını dö bılır nem sonuna kadar sürecektır Anayasa Mahkemesı, Özdağlar'ı ruşvet suçundan değıl görevı "Üyelık düşer" dıyenler de daha çok anayasanm "Anayasa Mah kötüye kullanma suçundan mahkum etmıştır Rüşvet suçunun cekemesı kararlan Yasama, yurutme ve yargı organlannı tdare mazası daha ağır, görevı kötüye kullanma suçunun cezası ıse daha kamlannı, gerçek ve tuzetkışılen bağlar' dıyen 153 üncu maddesınhafiftır Ceza mahkemelerı usulünün 1985 yılında değıştınlen 258'ncı den yol a çıkıyorlar maddesınde, ıddıanamede gosterılen suçtan daha az bır ceza ve9 Bu tartışma nereden kaynaklanıyor bılmıyor musunuz Anaya rılmesı gerektığı durumlarda sanığın ' meşruhaOı davebye" ıle dusanın kötu Türkçesınden1 ruşmaya çağrılması, gelmez ıse ancak o zaman ek savunma alın1961 Anayasası 80'ıncı maddesınde konuyu ıkıye aytrmış, bır mıl madan mahkumiyet hukmü verıleceğını öngörmektedır letvekılının üye seçılmeye engel bır suçtan kesın olarak hükum gıyYargılamada bu kurala uyulmadığı anlaşılmaktadır mesı, çekılmesı, kısrtlanması, üyelık ıle bağdaşmayan bır hızmet kaKonu ıle ılgılenenlere bır tartışma konusu daha verelım, "hukuk bul etmesı halınde, üyelığın kendıhğınden duşeceğını öngormüş, ancak ozürsuz, ızınsız ve aralıksız bır ay devamsızlık halınde üyelı sporu" yapmak bakımından yarariı olur Anayasa, "yüz kızartıcı suçtar" nedemyle kesın hüküm ıle mahğın Meclis karan ıle duşeceğını hükme bağlamıştı 61 Anayasası'nı kaleme alanlar, üyelığın kendıhğınden düşme du kum olanların mılletvekılı seçılemeyeceklerını hüküm altına almakrumu ıle üyelığın duşmesını Meclis kararına bağlayan durumu tadır, 'yüz kızartıcı suç" nedır, ne değıldır, bu konuda kesın bır ölçü koymak olanaksızdır Anayasa, akçelı suçlann bır kısmını "yüz "veya" dıyerek bırbırınden ayırmışlardı kızartıcı suç" olarak saymış, ancak seçılmeye engel olacak suçlan 1963 yılında 'Sılahlı KuvveOere hakaret suçundan kesın hukum" ıle mahkum olan AP mılletvekılı Nun Beser hakkındakı mahkumi madde metnınde sayılı eylemler ıle sınırlamamıştır Ya ne yapmışyet kararından sonra üyelığın duşmesı ıçın ayrıca bır oylama yapıl tır^ "Ztmmel ıhtılas, ırtıkap, rüşvet, hırsızlık, dolandıncılık, sahteo mamış o zamankı TBMM Başkanı Fuat Sırmen durumu Mıllet Mec lık, ınancı kötüye kullanma, dolanlı ıflas gıbı" dıyerek "gıbı" sözcüğu ıle bunlara benzer bazı suçlann da yuz kızartıcı suç sayılabılısı'nın "Bılgısıne sunmakla yetınmıştır leceğını belırtmıştır 82 Anayasası'nm üyelığın duşmesı ıle ılgilı maddesınde boyle bır Yüksek Seçım Kurulu, son yerel seçımlerde, "görevı kötuye açıklık olmadığından sdzgelışı, TBMM üyelığınden ıstıfa eden bır kullanma" suçundan mahkum olan bır beledıye başkanının seçımılletvekılının bu ıstıfası bıle oylanacak ıstıfa uygun görulmezse uye1 mını ıptal ederken, bu suçun da 'yüz kızartıcı suç olduğuna karar lık sıfatı devam edecektır vermıştı (Yargıtay HGK E 1984/1 ,K,1,T,30 11 1984) Bu gıbt bır durum akla ve mantığa da ters düşmez mP Mılletvekılı, "Ben ısttfa etüm, aynldım" dıyor, sız ılle de 'Yok hayır oylama Böyleyse ' görevı kötüye kullanma" suçu ıle mahkum edılen Özyapacağım" diye tutturuyorsunuz Olur mu hıç' dağlar ın mılletvekılı seçılme yeterlılığı de yuz kızarüa suç tan mahBu anayasanm önce Türkçesı bozuktur Turkçesı1 kum olduğu ıçın bır kez daha yok olmaktadır Ûzdağlar ıçın oylama yapıldı ve gereken 201 oy bulunmadı Ne Özdağlar olayında anayasa koyucusunun kötü Türkçesı bakın ne olacak o zaman? TBMM Anayasa Mahkemesı kararlan, yasama,sorunlar doğurmaktadır yunıtme ve yargı organlannı bağlar ' dıyen 153 uncu maddesını Kınrlerı, anayasayı 'tağyır tebdıl veılga" ederler kımılerı de kulçığneyerek bır "Anayasayı ıhlal suçu ' oluşturacaktır landıklan Türkçe ıle anayasa hukukunu "tağyır, tebdıl ve /toa'Va kalkışırlar rabıı, yıne arayasan'n bu kötu Türkçesı yüzünder, Anayasa Mahkemesı Özdağlar'ı nıçın "görevt kötuye kullanma" Anayasayı yazanlar bu ıkıncı gruba gırerler suçundan mahkum etmıştır de 'ruşvetalmak" suçundan mahkum Evet anayasa hazırlamanın pek kolay olmadığı şımdı şımdı anetmemıştır'? laşılıyor Böyle böyle olaylar ve sorunlar çıktıkça' 'Sakıncasız'a yasak İzmır Valılığı, Uğur Mumcu'nun oyununu sergılemek ısteyen Amatör Tıyatro Topluluğu'na ızın vermedı ANKARA, (Cumhuriyet Burosu) Ankara ve Istanbul'da Sıkıyönetım Komutanlıklannca sakınca görülmeyerek sergılenen Ugur Mumcu'nun "Sakıncasız" adh tı>atro oyununa îzmır Valılığı'nce ızın verılmedı Uğur Mumcu'nun basındakı ılışkılen ve dönek solcu aydınlan konu alan oyunu 1984 yılında Ankara ve tstanbul'da oynanmış, lzmır'de bır amatör tıyatro topluluğunca da oynanmak uzere Valılığe basvuruda bulunulmuştu Amatör Tıyatro Topluluğu Mudürü Tamer Zeylan'a İzmır Emnıyet Müdurlüğü Güvenlık Şubesı'nce gönderılen yazıda, "sakıncasız adlı mıınun sergüenmesının uygun gorulmedığı" bıldırıldı Emnıyet yazısında, "Sakıncasız oyununun, niçin sakıncalı goruldugu" yolunda bır gerekçe belırtümedı Amatör Tıyatro Grubu Valılığın bu kararına karşı tdare Mahkemesi'ne baş vuracak. (Baştarafi 1. Sayfada) tebhgata göre, Ekın DanışmanhkBılar A Ş yönetıcılennden Aziz Nesin, Prof Cevat Geray ıle Avukat Mehmet Özsuca pazartesı sabahı saat 9 00'da Ankara Devlet Güvenhk Mahkemesı Savcüığı'nda ıfade verecekler Ekm DanışmanlıkBılar A Ş yönetıcılermın 'Izinsiz toplantı yaptıklan" savıyla ıfadelenne basvurulacak Tıcaret Bakanlığı Müfettışı, Ekm DanışmanükBılar A. Ş'ye telefon ederek, Tıcaret Bakanlığı adına şırketle ılgilı denetleme yapmak ıstedığmı bıldırdı Hüvıyeunu kaybeıiım Hükümsüzdür MLSTAFA ATASEVER Ekin HAFTA BOYU OKUMAK İÇİN SOMUT LEVENT 6. Gazetecilerde konforlu daire 169 97 63