Katalog

CUMHURİYET/8 HABERLERIN DEVAMI 7 KASIM 1986 Ama Guney Kore köylerı, bızım sa dece Doğu Anadolu'ya fark alaOnların köylerı bızım baııdakı kov lerı oldukça andınyor Ne var kı Turkıye 'ye gore asıl onemlı Jarkıt kırsal kesımde makıneleşmış larını oluşluruyor Kırsal kesımde, Guney Kore'dekı tanmın Turkıye've gore farkı toprak reformundan kaynaklanıyor Gunev Kore'dekı toprak reformu 1945 ta nhını taşıyor 1960 'lardan sonra yenı ılkelerle bezenen loprak reformu ıçerdığı radıkal kuratlarla tek bır kı şının sahıp olabıleceğı arazı mıkta rını 3 hektarla sıntrtıyor Kuçuk ışletmelerde venmlılık makmeleş meyle sağlanıyor Tanmdan sanayıye buyuk kaynak aktanlıyor Böylesı ne bır kavnak aktarımına dırenecek toprak ağası olmadığmdan 1960'lardan sonra sanayıdekı buvu me hızı olağanustu artıyor Genış pırınç tarlalan olabıldığme uzanıyor Pırınç tarlalannı, uçsuz bucaksız sebze bahçelen ızlıyor Gı da maddelerı fiyallan bılınçlı bır şe kılde duşuk tutuluyor Tanmdan sanayıye kaynak aktanmı, tarım urunlerındekı duşuk fiyat polıtıkası ıle sağlanıyor Kırsal kesıme duşuk fıyal karşılığında de\lel desteğı pek eksık edılmıyor Gtda maddelerı fıyatlan duşuk lu tularak, aslında sanayıde bır başka olgu gerçekleştınlıyor Işçı ucretlerm dekı artış önlenmış otuyor Gerçı toplusozleşme olmadığı ıçın se "ücretler emırle behrlendığı" ıçın ışçıler zaten çok az kazanıyor Ama gıda maddelenndekı duşuk fıyalla ışçıvı uretım surecıne sokabılmek ıçın ne de olsa, "onlann beslenmesı" dık kate alınıyor Turbınlenn, jeneratörterın, dev ış makmelennın uretıldığı bırfabnka vı gezıyoruz Dunyanın en buyuk fabnkalanndan bın Pusan kentının çevresınde ışçı ucretlennı soruvoruz En kalııelı ışçının saat başma ucretı 15 2 doları ancak buluyor Benzer kalıtedekı bır tşçının Turkıye'de sa at başma ucretı 44 5 dolara kadar, aynı ışı yapan Almanya'dakı bır ış çının ucretı saat başma 17 18 dola ra kadar ulaş.yor Uçakla yenıden Seul 'e dönuyoruz Başbakan özal gorduklennden ılgınç bır bıçımde etkılenıyor Öğrendığı mıze göre, çevresıne duşuncesını ga vet net aktanyor "Boyie gıderse, Guney Kore'de uç beş yıl ıçınde sosvalpatlama olur Bu kadar duşuk ucret lerle yurumez bu ış Gıda maddelerı flyatlan aslında tahmm ettığmden daha yuksek Bır de bızdekı gıda maddelerı fiyaılarına bakıyorum Burası bızden uç kat daha fazla yuksek " özal yanılmıyor Evet, "Buışpallar" Seul Havaalam'ndan kaldığı mız otele yol alıyoruz Amerıkan van, Seul'e tepeden bakan muhleşem otelımtz bır unıversıtenın karşısında Aaaa, o da ne? Sıren seslerı Sı ren seslerı arasında 8 10 tane polıs arabası Tank gıbı hepsı de Ünıver sıteden ıçerı dahvor Gensını oteldekı odadan ızlıyoruz Polıs, elınde elek trıklı cop ve madenı kalkan, başın da mığfer, unıversıtenın spor alanında ıktıdar aleyhınde gösten ya pan öğrencılenn crasına kıvasıya gınyor Öğrencıler çıl vavrusu gıbı dağılı vor Coplar ınıp kalkıyor öğrencı ler yerlerde Üntversıtede olaylar ktsa suntyor Spor alanı kısa surede "oğrenctden temıziemyor" Şımdı Guney Kore unıversıtesmde yerlerde kıtaplar, notlar ruzgârdan oradan oraya uçu şuvor Şımdı artık, "Sulh vesükun sağUmmıştır'' Güney Kore ünıversı tesınde Hemen hemen aynı saatlerde Se ul 'de dun bır başka sıyasat olay ya şanıyor Unlu muhalefel lıderı Kım Dae Jung gazetecılere yazılt açıkla mada bulunuyor Altını çızelım ba stn topiantısı duzenleyemıyor Yazılı açıklamasında Gunev Kore'mn mu halefet lıderı aynen sunlan söyluyor "Başkan Chun 1980'den bu yana benım cumhurbaşkanı ounamdan korkuyor Zaten o zaman yaptığı asken darbtnm asıl nedenı buydu Oysa bız artık cumhurbaşkanınm artık doğrudan halk tarafından seçıtmesmı ıstıyoruz. Rejınun ıstıkrar kazanmasmı ıstıyoruz inn ersıtede çıkan son olaylann ıktıdar tarafından ıstısmar edılmesı, bızım her turlu lymıyetmuzı onlemeye yoneltktır. Ama butun bunlara fırsat vermemek ıçın ozvenyı ben gostenyorum ve 1988 'de yapılacak cumhurbaşkanhğı seçımınden çektlıyorum " Muhalefet lıderı Kım Dae Jung' un "cumhurbaşkanhğı adaylığından çekılmesı" Gunev Kore'de bomba gıbı patlıyor Aslında Guney Kore'de sıyasal an lamda her gun bır bomba patlıyor Anlatıvortar Daha geçenlerde \fec lıs kılıtlenıyor, daha doğrusu Meclı sın genel kurul salonu kılıtlemvor lçerıde sadece ıktıdar mılletvekıllen bulunuyor Kapılann kılıtlenerek, yasalann çıkanldığı Meclıs genel ku rul salonuna muhalefet mılletvekıl lerı alınmıyor Kılıtlı kapılar ardmda, "Guney Kore Meclısı bır yasayı kabul edıyor" (Baştarafı 1. Sayfada) Ziya Kazancıoglu, Musa Ateş, Necdel Calp henuz ımza vermemışlerdı Batuman, yurtdışındaydı, Calp rahatsızdı, henuz ımzası ıstenılmemıştı DYP, 30 mılletvekıhyle katkısını bıldırmış, dort bağımsız da yasaya ım za vennışü. Akşam Ozen gelen bır ımza üe ortaya çıkan toplam 110 nulletveküıyle yasaklan kaldırmaya yönehk yasa önensı, gcreken "134" rakamından haylı uzaktaydı. SHP Grup Başkan Vekılı Cahıt Tutum, "Arkadaşları ıkna edıcı goruşmelenn sureceğım" söylüyordu, ama 24 eksık ımzanın "tşı çıkmaza sokabılecegıoı" dokunduruyordu 134 imza var mı? edecektı Eğer ımza toplama gınşımlen bır sure daha askıda ka lırsa, Uzakdoğu'dan doner dön mez Ozal'ın ılk ışı, 134 ımzayı parçalamaya yonelmek olacaktı Yazar'ın, Başbakan'ın gezıye çıkmadan önce ıktadarla "kimı anlayışlarda uzlaştığını" behrleyen söylentılerle HDP lıderının son tutumu arasında paralellık görenler az değıldı Yazar'ın ta banda bıten partısım bu konuda cıddı bır pazarlığın ıçıne sokmaya çalışacağı DYP'ye egemendı özal'ın ıstedığı gıbı ımza toplanma gınşımı sonuç vermezse, Ya zar, daha guçlenerek bır bolüm HDP mılletvekıhyle ANAP'a kayacaktı SEUL'den YALÇIN DOĞAN (Baştarafı 1. Sayfada) Turgut Ozal nereyı zıyaret etse şe hıtlıkte ve hatla ağır sanavı malları ureten bır fabnkada bıle hep a\nı bant çaltnıvor "Ordulannla bın yasa Mustafa Kemal Pasa ' Aynı bandı Guney Kore Başbaka nının öncekı gun Özal onuruna ver dığı akşam yemeğmde de dmlıyor Turk heyetı Akşam yemeğmde baş ka bantlar da var Çalınan ılk bant "Lskudar'a gıderıken aldı da bır yağmur' Ikıncısı "Ordulannla bın yaşa Mustafa Kemal Paşa" Guney Korelıler uçuncıi bantla Başbakan Ozal a bır ıe*t hn'irlıvnriar " gelmısem, size selam getırmışem ' Ha nı, 4\AP ın 28 Eylul ara seçımlennde propaganda muzığı ola rak kullandığı şu unlu Azen turkusu Pusan dakı şehıılıkten Turk hevelı gozlerı vaşlı ayrılırken, 2022 yaşın da, "Kore'de toprağa duşmuş asker" ıçın gözyaşı dökerken, neden se "38 enlemdekı savaşın arkasını" pek duşunmuyor Eğer bu savaşın arkasma mmeve çaba gosterse bu gun Guney Kore dekı rejımı belkı daha başka yargılayabılır Pusan kentının merkezınden çe\ re\e doğru vol altrken, Gunev Kore kövlerınden geçıyoruz Seul ya da Gunev Kore kentlerı Ankara'va va da bızım dığer kentlerımıze fark atar ANKARA...ANKA MUŞERREF HEKİMOĞUJ tek verdıklen gıbı bır ızlenımın doğmasından kaynaklanıvordu Hatta, teklıfe, "imzalann bır 'destek' anlamı taşımadığını" gösteren not koymayı bıle duşunuyorlardı Küçük Kurultay ve Ötesi... SODEP ve Halkçı Partı mn bırleştığı gu^lerı anımsar mısınız'' Sıyasal yaşamda onemlı bır olayı kutluyorduk Inönü Gurkan'ın ozverısıne tum partılılerın Katılabılmesını dılıyorduk Geleceğe umutla bakıyorduk O gune kadar yaşanmamış bır olayı yasamak daha guzel olaylarıyaşamakumudu verıyordu txze geleceğe umutla bakıyorduk Ayrıca kuşkular, kaygılar ıçındeydık Başkanlar düzeyındekı özvenye bırlıktelığe eşduzeyde katılım olmazsa darboğazların kaçınılmazlığım düşunuyorduk Haksız değılmışız1 SODEP lıler ya da Halkçı Partılıler, bu olayı bırleşme, bütünleşme dıye duşunmedıler bır koalısyon dıye yorumlamak ıstedıler Boylece SHP ıkı kanattan oluşan bır partıye dönüştu Sıyasal bır kuruluşta değışık kanatlar kaçınılmaz hatta doğal bır olay Sorunlara bakış açısı çozum yontemlerı tartışmalar partıye başka bır guç venr başka bır hız, renk katar Ama o kanatlar kışısel çıkarlar kaygılar koltuğuna guvence arayanlarta oluşuyorsa ıtıcı değıl tutucu bır rol oynar SHP dekı olaylar da bu doğrultuda gelıştı bence Kımı partılıler dışa dönuk bır politika uretmek yenne koltuklarını korumak savaşına oncelık verdıler kımı mılletvekıllerı yenıden seçıtmeyı sağlamak ıçın vırtüozluğa özendıler bır partı uyesı olduklannı unuttular Kımılerı de alanı boş sandı hava basmaya başladı SHP dekı bunalımı gıdermek ıçın kadrolar olusturmaktan soz ettıler genel başkanlığa genel sekreterlığe aday olmak ıçın boy gosterdıler O kışılerın konuşmalarını cıddıye almak çok kolay değıl belleğımızde yer eden olaylar henuz sılınmeüı< Nıtekım çok kışı sordu Bu kadar unutkan mıyız? Bu sayın uyeler CHP nın yonetıcı kadrosunda neler yaptılar CHP hukumetmde neler yaptılar neler yapamadılar yaşayarak bılryoruz şımdı hangı deney, hangı bırıkım, geçmış görevtenn hangf başansıy/a sanneye çıkıyorlar1* Sorular doğru ancak bır doğru daha var kımı kışıler bellı donemlerde bellı koşullarda sahneye çıkmayı adeta görev sayıyorlar Belkı özlerıne aşk ıçınde belkı başka nedenlerle ancak yapay bunalımı gıdermeyı değıl yozlaştırmayı başarıyorlar SHP olaylarını ızlerken şaşırryor ınsan Bır yanda ılke sorunları o sorunlara çozum getıren bır politika beklentısı ole yanda o beklentıye ters duşen olaylar, bırbırıne ters, kopuk konuşmalar, önergeler partıdekı sandalyesını parlamentodakı koltuğunu koruma ıçın savaş verenler seçım sonuçları nedenıyle suçlamalar ortak sorumluluk yüklenmeye yanaşmayanlar Kımı olaylar haylı şaşıncı gerçekten duşuncelere eğılımlere donuk gruplar yerıne kışılere dönuk hızıpler oluşuyor bu oluşumda çelışık ters davranışlar alabıldığıne kım kımle hangı sure karar vermek guç bır güvensızlık ya da geleceğı guvenceye almak amacıyla asıl amaç unutuluyor' Sıyasal bır kuruluşu orkestraya benzetınm ben Değışık sesler değışık çalgılar arasında uyum sağlanmadan muzık yapılamaz değıl mı? Uyum da ortak bır çabayla sağlanır Yonetıcı solıstler uyeler arasında 1yı bırdıyalogla sevgıyle saygıyla çalışarak eğıterek politika uretmek de ortak bır çaba ıster tabandan tavana olumlu bır dıyalog ıster, çalışmak ıster yurek ıster, özverı ıster ozeleştırı ıster Yoksa sıyasal bır kurulus oluşamaz Kuçuk kurultay bu açıdan çok önemlı bence u n ce orkestrayı kurmalı partı olmalı Tavandan tabana her uye bu zorunluğu hıssetmelı Geçen akşam Çankaya'da Cumhurbaşkanı Evren'ın resmı kabulunde SHP Genel Başkanı Erdal lnonu de vardı Çevresı haylı kalabalıktı bır ara yabancı elçılerle konuşurken ızledım Ana muhalefet partısımn lıderıne yaraşır bır sorumluluk ıçındeydı O konuşmaları başka polıtıkacılann devlet adamlannın da duymasını dıledım Dış polıtıkada ulusal çıkarlarımızdan ödun vermeden oylesıne yumuşak ve zarıf bır konuşma, bellı bır kultur bınkımınden kaynaklanıyor her şeyden önce lnonu ıç polıtıkayla partı polıtıkasıyla ılgılı soruları, eleştırılen de yumuşak ve esın yanıtladı Oyle parlak coşku veren sozlerle değıl sade bıçımde Onu ızlerken duşundum SHP başkanımn kımı çevrelerde yadırganması kışılığının bu ozellığınden kaynaklanıyor belkı de Yıllar geçıyor acı deneyler yaşanıyor partıler kapanıyor partıler açılıyor. eskıler yenıler çok 1yı tamdığımız yıllanmış pol * kacılar adını duymadığımız yenı polıtıkacılar ama ne değışıyor' Çağdışı alaturka davranışlar Bızans türu oyunlar hıç değışmıyor kımı polıtıkacılar unutulmamak ıçın çaba gostenyorlar SHP nın tüm kurulları ışlıyormuş gıbı dısıplın kurulunu goreve çağıran önergeler verıyorlar, kımı mılletvekıllerı aynı önergeyı allayıp pullayarak gundemde kalmaya çalışıyor partının önunde olmakla övunuyor, partının bır uyesı olmak sorumlulu ğunu benımseyemıyorlar Kımı polıtıkacılar küçük kurultayı etkılemek ıçın 'Sade bır uye olmak' sözüne sığınarak önemlı görevlere soyunuyorlar1 Boylesıne yoz bır ortama çağdaş bır kışılık ters duşer elbet Ancak ortamı yozlastıranlar yapay bunalımı yaratanlar kaç kışı dıye düşunmek gerekır Kuçuk kurultayda bunun hesabı görulecek sanı rım Çunkü küçuk kurultayı oluşturanlar tabanın eğılımlerıne ters düşemezler Taban da yanlışları affetmıyor * * • Cumhunyet bayramı nedenıyle Çankaya Köşkü nde duzenlenen resmı kabulde Erdal Inonu ıle konuşanlar, laıklık ılkesını de vurguladılar durmadan Dınsel eğıtım öğretım bırlığmın bozulmasıyla hızla gelışen ortam çok kışıyı urkutuyor Kımı devlet adamlan bu ortamı gerçek boyutlanyla görmuyor ya da kuçumsuyor ama onemlı bır olay, tersıne bır devrım yaşanıyor ülkemızde Cumhurıyetımızın temel ılkelerınden bın durmadan aşınıyor Kımı kışıler belkı de soyadının çağnşımlarıyla SHP Başkanı ndan başka bır duyarlık beklıyor Bence çağrışımlann otesınde bır beklentı bu Sağdakı partıler durmadan sağa açılarak odunler vererek çağdışına kayarken sosyal demokrat bır partıden bılımın ışığında bır politika beklemyor Her gun ya şadığımız olaylar da kanıtlıyor laıklık ılkesınden saparak ınsan hak ve uzgüriüklennden söz edılemez Söz edenler ınandıncı otamıyoriar değıl mı' Her yazımda durmadan altını çızıyorum laıklık ılkesını aşındıran davranışlara karşı bır umursamazlıkla karanlığa dalıyoruz gıderek Başor tulu kuçuk kızlarla takkelı oğlanlarla ımam hatıp okullarıyla yasadışı dınsel kurslarla nasıl bır kuşak yetışecek o kuşaklar Turkıye'de dun yaya nasıl bakacaklar dıye duşunurken ınsanın ufku kararıyor Dıkış öğrenmeye gıden küçük kızları başlarmı örtmeye kım zorluyor o ba şörtulerınde neler saklı nasıl bır özlem Turk toplumunu hangı yolda bıçımlendırmek ozlemı bu ozleme kımler araç oluyor bılmek olayın gerçek yuzunü sergılemek gerekır Çağdaş bır toplum olmak özlemını dındırmeyenler boyle ters bır bıçımlendırmeye tepkı gostermez hatta polıtıkalarına uygun bulabılırler Öte yandan çağdaş bır topum olmak yolunda savaş verenler de kışısel çabalarla yetınemezler Ortak bır savaşa yonelmek zorundayız bu karanlığı delmenın başka yolu yok1 Bu karanlık aşınmış ılkelen dırılterek bırleşerek, karşı karşıya değıl yan yana guçbırlığıyle çağdaş bır polıtıkayla delınebılır ancak Ku1 çuk kurultay uyelerıne kolay gelsın 1 Gorevlerı güç doğrusu Olaylan yorumlarken yanlışları doğrulan lyı değerlendırmek gerekıyor dar boyutlardan kaçmmak genış bır açıya yonelmek, aynca gerçeklere ters düşmemek Çünkü kuçük kurultayın ötesı de var DYP nin yanıtı Ne gibı pazarhklar? Bır donemın koalısyon pazarlıklarına benzer gırışımler, >asaklılarla ılgılı yasa tasansı uze nnde de gıderek >oğunlaşıyordu Hele, Evren'e yakınlığıyla tanı nan bağımsızlardan pek çoğu nun hangı davranış ıçtnde olaca ğı kestırılemıyordu HDP lıderı Yazar'ın, "Sorunun butun partılerce anlayış bırlığıvle çozulebıleceğını" soylemesı, 20 mılletvekıllı bu grubun ımzaya ne olçude yanaşacağı sorusunu guncelleştırıyordu İr Inonu ne diyor? Korkmaz, ehnde kendı teklıfı Meclıste Cındoruk'a gıdıyor, "Bu yasaklara karşı otefcı yasaklara ımza koşulunu" dıle getırı>ordu DYP lıden ıse, "Butun yasaklann kalkmasına karşı olmadıklannı, ancak lyıce ıncelenmelen gerektıgım" öne surüyor, "4. maddeden sona asıl hedefin öteki maddeler olduğu kuşkusunda olan Çankava'dan bu aşamada DSP onerılennı geçırmeıun zorlugundan" söz edıyordu Oysa beş DSP ımzası, yasak lar vasası ıçın vaşamsal önemdeydı SHP tumuyle katıhrsa, en azından 119'a ulaşılacak, dört bağımsızJa 123'e çıkacak ımza sayısı 134 barajına çok yaklaşacaktı Tabıı buttın bunlar "masa başı" hesaplardı Dunkü dunım, DSP'nin de ımzaya katıldığı hesabıyla, 115*u. Cahıt Tutum, Erdal Inönu, Cmdoruk, yasaklarla ılgılı "ötekiler", dun sabahtan başlayarak 134'e ulaşmanın çabası ıçındey dıler \asaklarm tünıü kalksın (Baştarafı 1. Sayfada) kaçıranraaceractşirketler, faız gelıriyle vaşanmya ozendınlen turttaşlan penşan duruma duşurebılırler Başbca sorumlusu olduğu bankerIık bunalımı karşısında Sayuı Turgut Ozal, kendısı ıçın çareyı, hukumet sonımluluğundan kaçmakta bntanuştu. Fakat ba kez kaçması da, kaçabflırse gen donmesı de o kadar kolay oimayacakür." Bulent Ecevıt SHP'ye de dejın dığı konuşmasında Genel Başkan Erdal tnonu vu "yumuşak baslı lıder" olarak mtelendınrken lnönü'nün "Genel başkanm partıde otonter (ek kişı olması yolundakı" görüşunu eleştırdı 1980 oncesınde babası Ismet Paşa'nın bıle bu gönlşte olma dıgını hatırlatan Ecevıt, Uderler sultasının böyle başladıgını söyledı "12 Eylul partileri" dıye nıteledı ğı partılen de deştıren Ecevıt "Siyasette çcşai obon dive kurduralan Halkçı Partı, gidıp bir başka 12 Eylul partısıne teslım oldu Nıye bırieştrier Apk SODEP'Uler Hazme yardunından, TRT'den yararlandılar Gurkan bırleşmeden once. bize bırlcşme onerdı Bız apkça reddetmedik Gruplann çok kanşık olduguDO, MDP'nın saguıda loşıler oMngunu söyledık \ma açıkça reddetmedigimızden genel seçımlere kadar beklryelım, seçımden birkaç ay «vvel bır volanu bulur bır araya gelıriz dedik Aynca SODEP bu ışın ıçıne gırerse bır arava gelemeyecegımızı söyledık. Gurkan beklemedı, SHP kuruldu. Sonucta ne oldu'' Dışandan geienler ev sahıbıni kovdular" şek lınde konuştu Ecevıt, 12 Eylul'ün sıyasal düzenının yıkıldığına da değındıgı konuş masında, "Bondan çıkanlacak ders şndur Nasıl topçu pıyade talımnamesını polıtıkacüar hazıriavamazlarsa, sıyasal duzenı ve kurallannı da askerier sapta>amaz. Bondan amacun askerien deştınnek degil. Sö Anahtar mı? Kımı bağımsızlarla HDP, ya saklar konusunda bırdeb Erbakan'ın kulaklan çınlasın"anahtar" durumuna gırmışler dı Şımdı kulıs, ozellıkle HDP mılletvekıllenyle bağımsıziar uzerınde dönuyordu Cındoruk'un HDP'lı kımı mılletvekıl lerıyle dun yemek yıveceğı, bu gruptan 1012'nın DYP'ye ka>masj olasılığıyla yasayı ımzalamalanru sağlama>a çalışacağı yaygınlaştı Tabıı, bu arada Yazar'ın bırden "partılerde ortak anlayış" arayan önensının altında başka sıvasal hesapların yattığı da söy lenıyordu Kuşku vok, muhalefetın çabalarına karşın 134 ımzayı bır araya getırememesı, vasaklarla ılgılı tasanyı TBMM'ye verememesı Ozal ı çok memnun Dun sabah konuştuğumuz Er dal Inönü, "Yeterli imzayı bulacaklanndan kuşku duymadığını" söyluyor, hasta olanlardan, yurtdışında bulu nanlardan söz edıyor, ama "dırenen birkaç arkadaşı olduğunu" behrtıyordu Oysa, bu "birkaç arkadaş" 134'u bıçak sırtına ıtryordu Canver'm dokunulmazlığına çekımser kalan ıkı SHP mılletvekılıne karşı hıçbır ışlem yapılmamasından sonra, kamuoyuna yasaklar konusunda "buyuk taahhatte" bulunan SHP'de ımzaya dırenenlere ne yapılacaktı1 Dırenme sürer, ımza olayı başansızhğa uğrarsa, SHP dırenenlere herhangı bır ış Ieme gırışemezse, partı ıçınde, kamuoyunda yenı bır çalkantı başlayacak mıydı7 Ya çıkmazsa?.. İmza çabaları yoğunlaşırken, sayısal denklemler günbegün hangı boyutlara ulaşacak, dun, kımse kesınlıkle bılmıyordu Eğer 134 rakamına enşılmezse, ortaya çıkacak fırtınayı düşüne bılıyor musunuz0 Dorukta ınce alaylı dokundurmalarla "işte sıyasetçiler"den söz edılebıle cek, Özal ıse, 134 ımzayı bu ara ya getıremeyenlen günlerce ala >a alacak, TBMM "yetki alanı" ıse, dorukla ılgılı guncelleşen "sonıyu" haklı çıkaracak, belkı de şöyle denılecek 'Yıklın perdeyı eyiedin viran, gıdip sahıbıne haber vereyim heman." Bekleyelım DsP ne yapıyor? Beş uyesıyle bu konuda önem taşıyan konuma gıren DSP ıse, oncekı gece Meclıste başka bır çıkışı sahneye getırmıştı Genel Sekreter Nuri Korkmaz, elınde partısımn "tum yasaklan ajıklayan yasa onensı\le" otekı partılere seslenıyor, "Sadece geçıcı 4. maddeye degıl, butun yasakl a n ele alan teklife imza atılmasım" ıstıyordu DSP'h mılletvekıllennın öte kı kaygısı, hazırlanan yasayı ım zalamaları halınde, SHP'ye des SHP'de bekleyiş (Baştarafı 1. Sayfada) şuncelennı ıletmek uzere vaplığı gö ruşmenın ardından sessız kalma ka ran veren Denız Baykal ın bu kara rını değıştırdığı bıldırıldı SHP Ge nel Merkezı'nde, Denız Baykal'ın göruşlennı destekleven MKYK u>e lerı Ba\kal'ın karanndakı değışık lıge Genel Başkan Inönu'nun grupta kendısı ıle ılgılı clarak vapiığı ko nuşmanın neden olduğunu belırttıler Erdal tnonu Baykal ıle pazartesı akşamı > aptığı v e oldukya kısa suren göruşmenın ardından gruptakı ko nuşmasında adını vermeden Denız Baykal'ın lavrını eleştımuştı Gaze telerde yer alan bu göruşlerden son ra venıden durum değerlendırmesı yapan Denız Bavkal'ın bu aşamadan sonra sessız kalmanın bır yararı ol madığı kanısına vardığı oğrenıldı Edınılen bılgıye göre SHP ıçınde Denız Ba> kal ıle aynı gomşü pa> la şanlar, kuçuk kurulta>da \e daha ıle nkı günlerde partı ıçınde onerılennı yaşama geçırmek îvin etkın bıçımde çaba hanayacaklar Bu duşuncelen pavlaşan bır MKYK uyesı, küçuk kurultayda, Genel Başkan lnonu' nun Meclıs grubundakıne benzer bır konuşma yapması durumunda gere ken yanıtın verıleceğını so>ledı Kuçuk kurultav oncesınde bazı MKYK uyelennın kurultay bıldırısı ne konulmasını ıstedıklerı duşunce lerle ılgılı olarak bır ortak çalışma yaptıklan belırlendı Denız Baykal ıle aynı duşuncelen pa> laşan bu MKYK uyelerının gerekırse goruşlennın ku rultay bıldırısıne konulması ıçın ku çuk kurulta da a>rı bır onerge vere bıleceklen belırtıldı İNONL E\E KAPANDI SHP Genel Başkanı Inönu, kuçuk kurultav oncesı valıjmalannı yurut mek ve konuşmasırı hazırlamak ıç n dun evıne kapandı Kurulta> açış ko nuşmasında panı ıçı çekışmeler kar şısında kesın tavrını ko\ması \e par ıının ıçınde bulunduğu sorunlardan çıkabılmesı ıçın onerıler getırmesı beklenen Erdal lnonu, öncekı akşam MKYK uyesı Ismaıl Cem ıle baş ba şa yemek yedı İnonu'nun "Genel başkanlık makamı venılenmelı" dı yen ve bu göruşu gazeıelerde ver alan Cem'e yemek sırasında "Duşuncelennıze sa>gı duyuyorum, bu da bır onerıdır" dedığı oğrenıldı Genel Başkan lnonu ıle vemekte geçen sohbetı oluralu olarak değer lendıren Cem'ın kuçuk kurultavda da bu konuşma vaparak, olağanus tu kurultay ve genel başkanlık makamının" değışmesı konusunda kı göruşlennı a^ıklaması beklemyor SHP Genel Başkan Yardımusı A)dın Gnven Gurkan da, çalışma larını dun genel merkezdekı odasın da yurutıu Gurkan, genel merkez de kurultav ı^ın onceden Ankara'va gelen ıl başkanları ıle göruşmeler yaptı Genel Başkan lnonu nun de bugun ıl başkanları ıle tek tek goruş meler \apması beklenıvor Son gunlere kadar bır ıs>an havasi ıçınde olan SHP TBMM grubunda küçük kurulta> öncesı bır vatışmış lık dıkkatı çekıvor Genel Başkan lnonu nun grupta yaptığı \e genel merkezdekı gruplaşmalara kesın ta vır koyduğu konuşmasının kendıle rını rahatlauıgını bıldıren tnılletve kıllen, bu nedenle küçük kurultay da konuşmayı düşunmedıklerını be hrttıler Mılletvekıllennın bu karar larında, lnönu'nün grubun ve genel merkezın bırbınru suçlayıcı konuşma yapmaması ısteğının de etken oldu ğunu söyledıler Ancak kuçük kurul tayda grup yönetıcüennın bır konuşma yapmalan ve ara seçım sonuçla n ıle ılgılı olarak gruptakı değerlen dırmeler ışığında hazırlanan raporu okumaları beklemyor Küçük Kurultay oncesınde dün ak şam saat 20 00 sıralannda bır toplan tı yapan bır grup SHP'lı mılletvekı lı, genel merkez yönetımının değışmesı ıçın ıvedıbkle seçımlı buyuk kurultaya gıdılmesı kararı aldı Olağan kurultayın 5 yıllık sıyası yasakların kalkacağı 1987 kasımından sonraya bırakılmasına karşı çıkan bu mılletvekıllen, düşuncelennı Genel Başkan Erdal lnönü'ye ıletmeyı de kararlaş tırdı Mılletvekılı ağırlıklı yenı bır yönetım oluşturulması ısteğınde olduk lan behrlenen SHP'lı mılletvekıllerı nın bugun yenıden bır araya gelerek bır durum degerlendırmesı yapmalan beklemyor DUn akşam TBMM Genel Kuru lu bıttıkten sonra grup yönetım ku rulu odasında vapılan toplantıya 24 SHP mületveluh katddı Gündüzden kulıs çalışmalan yurütulen toplantıyı lstanbul mılletvekıllerı lbrahım Ural ıle Ferudun Şakır Ogunç ve Manısa Mılletvekılı Abdnllah Çakırefe'ıun örgulledıklen belırtıldı Mületvekdlen, toplantıda göruşle nnın Genel Başkan Erdal lnönü'ye ıletılmesı ve Inönu'yle bugün bır toplantı yaparak buna göre kesın tavır belırlenmesıne karar verdıler znm, başlan sıkışınca asken mudahaletiryakibgıyapanlara Askeredavetıye çıkanyorlar BunUnn arasında ışçı kojlu vok Onlan hor gören bırtakım dıplomaldar var" dedı Ecevıt anayasa değışıkhğı konusunda şöyle konuştu "SHP De DYP anayasaun yalnızca geçia 4 maddesnu ele aldılar Oysa bu maddeyı tek başma ele aimak lopluma karşı haksızlıktır Çunku, geçıa 4 madde beurb sayıda eski pobtıkacının sıyasal haklannı anırlarken. ana>asanın bazı kalıcı maddek n tum halkı etkıleyen ve demokrası\le de hukuk kavramıyla da bagdaşraa\an sınırtamahr Içennektedlr. DSP MK\ K üe bu partının mıllelvekıllen ortak bır çalışma) la. şımdı o kalıcı maddelerm de degışmesıni guBdeme getınnış bulunuvoriar. Savın Cumhurbaşkanı, dun Meclisle grubu bulunan partılenn lıderlenyle gonışurken, bu gıbı sorunlar ıçın partıler arasında dıyalog kurulmasını onennış Bu, yennde bır oneridır Boyle bır dıyalogun gundemıne mutlaka DSP'nin anayasa degışiklıgı onenlen de alınmalıdır." Bulent Ecevıt'ten önce konuşan DSP Genel Başkanı ve eşı Rahşaa Ecevlt de seçım zamanı pohtıkanlann halkı, vaatlerle kandırdıklarıru söyleyerek, "Ondan sonra giderier, bizım yoksollngumnz de>am eder. Mecttse siz gıtsenız, köytuler. •şçuer, esnaf ve sanatkârlar olarak bu çüdi hayatın ıçınden gelen olarak sizler halk ıktıdannın kunılması için çalışırsınız" dedı Rahşan Ecevıt, SHP'yı de eleşürerek, "Bu parü muhalefet parosı ofaunama vanında guçlu bir politika da vapamadı. Sosyal demokrathgı hıç vapamadı" d:ye konuştu Öte yandan, ANKA'nın habenne göre Ecevıt, SHP'lı mılletvekülennın bır bölümuyle görüştüğü yolundakı haberlerın doğru olmadığını bıldırdı ve "HicMriyle temas etmcdin" dedı Büyük gözaltı (Baştarafı 1. Sayfada) turma suren gencı, gozaltına aldık' dedı Gozaltına alınan kışılerın ara sında Yarın Dergısı'nın lstanbul ve tzmır bürolannda gorevlı ıkı öğren cının de bulunduğu saptandı An kara Emnıyet Mudürluğu yetkılılen, göz altına alınan öğrencılerden haklann da takıbat bulunmavanların serbest bırakılacağını söyledıler Eskışehır'de öncekı gün buluşan 12 Izmırlı, 17 lstanbullu, bır Bolulu bır Eskışehırlı öğrencı, sabah saat 06 40"ta hareket ederek, Ankara'ya doğru yola çıktılar Sıvrıhısar'da kı sa bır çay molasmdan sonra Eskışe hır ıl sınınna dek Eskışehır polısı de netımınde vol alan öğrencıler, Polat lı'dan ıtıbaren Ankara Emnıyet Mu durluğü Sıyası Şube ekıplennce ızlen meye başlandılar Bu arada, 3 helı koptenn bır süre öğrencı otobusunu yukandan ızledığı görüldu Hacette pe Unıversıtesı Beyiepe Kampusu kavşağında otobusten ınerek yurü mek ısteyen öğrencıler, Ankara Sıyası Şube Müdüru Hasan Eoılmaz tara fından durduruldu Toplantı ve Gös terı \ urüyuşlen Yasası nı ögrenule re anımsatarak, teker teker 2030 metre aralıklarla yurumelennı ısteyen Eryılmaz a bağlı ekıpler, yuruyuşun ılk dakıkalarıodan ıtıbaren öğrencı lerın tek lek fotoğraflarını çektıler Yuruyuş, ıkı ayrı vıdeo kamerası ta rafından fılme alındı Öğrencıler ODTU önune geldıklennde, SHP Bı lecık Mılletvekılı Vdmaz Demır ve SHP Ankara ıl ılçe yonetıcılen tara fından karşılandılar Volun ODTU yonundekı bclumunde oğrencılerı sabah erken saatlerden ıtıbaren bek leyen Ankaralı Öğrenaler yurüvüş çu oğrencılerı alkışladılar, sarılıp op tuler ve çıvek vağmuruna tuttular TBMM'YE ULAST1LAR lstanbul ve lzmır den gelerek elle rındekı 7 bın ımzalı dılekçelen TBMM ye vermek n,ın yuruven öğ renuler, Karavolları bınasının bulun duğu vue geldıklennde 06 H t 336 plakah açık kahverengı otomobılde bulunan bazı polıslenn kendılenne el kol ışareıı yaptıklarını ve kufrettık lennı belırltıler ^ uruvuşı,uler TBMM'mn Denu Kuvvetlerı karşı sınddkı zıyaretı,ı kapısında kendıle rını bekleven SHP Genel Sekreten lıkn Saglar ve Genel Sekreter Yar dımusı lbrahım Taşdemır /ongu! ddk Mılletvekılı Muhtejem Vasıf Yucel tarafından karşılandılar Burada Meclıs görev lılerı, öğren>.ılere arala nndan uç temsılcı seçmelerını ve dı lekçelerı bu lemsılcılerın TBMM Baş kanına vermesı gerektığını söyledıler TBMM BAŞKAMNA DtLEKÇE Öğrencıler, aralanndan uç temsıl cı seçerek dılekçelerını TBMM Baş kanına ulaştırdılar Lç mılletvekılı ıle bırlıkte oğrencılerı temsılen Ege Unı versıtesı Tıp Fakultesı öğrencı Der neğı Başkanı Nejal Yenlurk annesı Aysd Venlurk ıle ITU Dernek Baş kanı Serhal Şımşek, TBMM Başka nı Necmetlın karaduman ıle göruş tuler Karaduman öğrencılenn dılek çesını alarak 'Dılekçe uzennde gereklı ınceleme yapılacak ve kendılenne cevap venlecektır" dedı öğrencılerden Serhat Şımşek, TBMM Başkanımn, ısteklerının bır kısmını makul karşıladığını dersle re devam zorunluluğunun kaldınlma sı gıbı bazı ısteklere ıse katılmadığı nı söyledı Şımşek, Özerk ve demok ratık unıversıte ıstedıklennı belırte rek, bunun ancak demokratık Türk lye koşullannda gerçekleşeceğını söyledı öğrenaler daha sonra SHP grubu ıle DYP grubuna gıttıler SHP gru bunda Fıkrı Sağlar ıle sohbeı eden öğrencıler DYPde de CaferTajyar Sadıkiar tarafından kabul edıldıler Yuruyüşçu gençlerın Ankara'da karşılanması sırasında mınıbus ve dolmuşlarla TBMM've gıtmek ısıe yen bır grup oğrencı, Ankara Emnı yet Mudurluğu'ne göturulerek göz altına alındılar Ankara Emnıyet Mudurluğu'nden konuva ılışkın dün saat 18 00 dolay larında vapılan açıkiama ıse, aynen şöyle "6 11 1986 gunu lzmır ve Eskışehır'den hareket eden YÖK ıle ılgılı gruplara ılımızde de bazı kışılenn katılacagı gıbı, bır ktsım art nıvctlı kışılenn bu konu\u sapurarak, olaylar çıkaıiacaklanna daır çeşttlı ıhbarlann gelmesı uzenne, ılımız dahılınde de bu lıp olaylann meydana gelmemesı ve konunun sapbnlmasına meydan venlmemesı amacıyla bu şahıslar ve konvoylar dışında Ankara genelınde, çeşıtlı kavşaklar, şuphelı şahıslar ve otolar uzennde vapılan uvgulamalar sonucu, aranır durumda bulunan 30 ktşı gozamna alınarak gereklı araştırma ve uıcelemelere başlanmışlır ' Şevket Yılmaz rahatladı (Baştarafı 1. Sayfada) Sağtanan ucret artışı oranmtn or talama ucret alan bır teksttl ışçısır.e 1 vıl % 49 ve ıkı ytl ıçın % 56 43 oranında zam getırmesı hukumetın ucretlere ılışkın ılke kararları ve he sapiarım altust ellı Turkıye 'nın en çok ışcı çahştıran en gelışmış ışkolunda bır \andan da krıze duşulmufken, ışverenlenn fazja zorlanmadan verdıklen bu ucreı ar lışı oncelıkle hukumetın ve resmı ku ruluştarın ıstaiısttklenne ışverenlenn dahı ılıbar etmedıklen ve ınanmadık larını sergıledı Tekstıl ışverenterının fıyatlar karşısında ışçı ucretlennın gulunçluğunu kabul etmelen ve ışçı lık malneüen dahafazla duşurulme sının kârlannı arıtırmada bır ışlevı olamayacağını kabul ettıklerının bır kanıtı olarak gosterıldı Bu arada surprız sözleşmenın ımzalanmasın dan en çok Suleyman DemırelHalıt Nann ıle Şevket Yılmaz'"» kazançlı çık.tıklan ve Başbakan Ozal m ıse guç durumda kalacağı açıklandı Sendıkalar \e Turk lş'ten sonra Suleyman Demırel grubu ve Halıı Nann de dahıl bırçok ışveren, fı val lar karşısında ışçı ucretlerırm çok dusuk kaldığı tezını savunup, enflas von altında kalma\acak bır ucreı ar tışını onerıvorlardı Başbakan Ozal ıse özel bırtakım hesaplar yaparak hukumetın bu suzieşme ıle oldukça yuksek oranda delınmış "o 30 tavan zammının enflasyonun altında kal mavan bır ucret artışını getıreceğını savunuyordu Tekstıl ışkolunda Halıı Sann ıle Şevket Yılmaz 'ın Kayserı de kaınu oyunun gözlerınden ırakta anlaşma ya vardıklan sozleşme ıle gelen uı ret zammı MESS dahıl bugune ka dar bağıtlanmış tum sozleşmeler ıçtn de oran artışı olarak surprız sayıla cak nıtelıkte yuksek Daha once UL ret artışı oranlarmm başa baş gııtığı Melal Iş kolunda ıkı \ıl ıçın sağlanan ortalama ucret artışı orant "o 75 cı vaanda olunca % 56 lık bır oran ger çekten yuksek gorunuyor Ancak tekstıl ışkolunda ozellıkle çok yoğun ışçı sırkulasyonu, ışçı çıkarmalan ış çı kıdem ortalamasınm duşuk olması nedenı ıle ücret orialamalan da çok duşuk Bu nedenle her ıkı ışkolun dakı sozleşmeler ucret ortalamaları na göre değerlendırıldığmde, ortala ma ışçı ucrelındekı artış mıktan farkı kalmıyor Yıne de tekstıl ışkolunda ortalama ışçı ucretınm 1 ytl 34 bın 500 lıra cnannda ve ıkı yıl ıçın 60 bın 500 lıra artması kuçumsenemevecek bır rakam olarak kabul edılıvor Aynnu say.lacak dığer maddele rın de göruşutmesının tamamlanma sından sonra yururluğe gırecek soz leşmenın dığer onemlı hukumlerı ko nusunda Teksıjavukatı vegöruşme cısı Selçuk Ikızoğlu 'nun verdığı bıt gı özetle şovle "Kabul edılen sozleşme ıle TtSK ılkelen delındı Oncelıkle ışverenlenn Metallş kolunda kabul etnrdıklen \e tekstıle de yerleştırmek ısledıklen ış değerlendırmesı sıstenu reddedıldı. Sdzleşmeye gırmedı Yıne TİSK ılkelen arasında onemlı yer alan sendıkaların ısyerlerındekı efkınhğutı azaltma gertekleştırılemedı Çalışma gruplarınm behrlenmesmde sendıka soz sahıbı olacak, toplu cıkarmalarda sendıka yonetıcısı \e temsıkılen en kıdemlı ışçı sayılarak ancak ışvenmn tamamen kapatılması halınde çıkanlabılecek, ışe mde ka rarlartna uyulmazsa en az bır yıl uc ret tuıarmda ek tazmmala hukmedı lecek Sozleşme dışı kalan donemler de de temsılcmm gmencesı olacak Sosyal haklarda da TISK ılkelen de lınerek, ^oSOIOO oranlannda değı şen artışlar sağlandt. Kreş gereğını yenne getırmeyen ışıerenlerm ayda 10 bın Ura kreş ucretı vermelerı ka bul edıldt ' Gızlı goruşmelerden sonra anlaş maya varılan sözleşmenın önce Şev ket Yılmaz ve Hatıt Nann ın bırlık te ve gösterışlı bıçımde yapacakları açıklama ıle kamuoyuna duyurulmu sı programlanmtştı Ancak haberın sızması uzerıne öncekı akşam geç sa atlerde telefonla aradığımız Turk Iş Başkanı Şeikel yılmaz, sesmde da hı sevıncını, hazztnt saklayamıyordu Uzun yıllar sureklı ışçılerın hak ka vıpları nedenı ıle kendısmde odakla nan eleştınlerı ve tepkılerı, genel ku rula çok kısa bır zaman kala sının dan aıabıleceğı bır moral kazanmış tı Başlangıç ucret tabanı ne kadar duşuk ve ışçı çıkarmalan ne kadar yuksek olursa olsun, butun sendıka larınkmden daha yuksek oranlı, ku lesel sözleşmeyı ımzalamış oluyordu Daha önce Özal'ın tavanını delmış olmakla ovunen Turk Melal sözleş mesmın görunen başarısı ağtr bır şe kılde gölgelenmıştı Kulıs cephesın de dunku ha\a, arlık Mustafa Oz bek'ın "başkan adayı çıkabılırım" tehdıdı ıle Şevket Yılmaz dan yone tım kurulu ıçın çok fazla tavız ko paramayacağı yolunda ıdı RlfiflJ IUSAZ OKURA DUYDUĞU İNANÇTAN DOĞAN DİRENÇ İLE TL » AP kitap Fuarı nda 8 kasım 1986 Cumartesı tum kııaplarını ımzala\aı.aktır 1 ÇINAR YAVINLARI IMZA GÜNÜ ÇINAR YAYINLARI İMZA GÜNLERİ SENNUR SEZER GazeteciYazar IMZA GÜNU ZEYNEP ORAL Bir "Kadm Olmak" ve "• Ses"adh kitaplannı REHA İSVAN ile birhkte bugün saat 14.0018.00 arası, TÜYAP Kitap Fuarı Mflliyet Yayınlan standında imzalıyor 7 Kasım 1986 Cuma ^M£ r f 8 Kasım 1986 Cumartesı SEVAL ESASLI 9 Kasım 1986 Pazar Fılolojı mezunu RIFAT ILGAZ MUZAFFER ABAYHAN Vedat Günyol Mehmet Başaran Kitap okumayı sevenlerle Saat 14 00 18 00 8 Kasım Cumartesı Uzunkaya çarşısı No 70 KARTAL y^nten öğrencı kımlığımı kaybettım Hükümsüzdür SERAP SEYMEN KKTC kımhk kartımı M U şebekemı, İETT pasomu kaybettım Hukumsüzdur HÜSEYÎN GAZİ ÖKE FRANSIZCA ders verıyor Telefonlar Gunduz: 164 64 66 169 31 05 Gece : 168 40 15