Katalog

^ımhuriyet Sahibi: CuBkariyet Matbaacılık ve Gaznecılik TUrlc Anonım Şirketi adına Nadlr N » * , # Geoei Yayın MüdürU: H u u Ceaul, Muessest Mudüril: Eaiae Uşakkgil, Yaa tşlen Müdürü: Okay Goaeasia, # Haber Merkezı MOdflrü Yalçın Bajcr, Sayfa DOzeni Yönetmenı: AH Aor, # Temsılaler: ANKARA. Yalçıo Dotaa. İZMİR: Hlknrt Çeliakaya, ADANA: Mtkmtt M c n u . tstanbul Haberlen: Rcfea öz, Dış Haberler: Ergnn Balcı, Ekononu: O ı n ı ty KUhOr: Cdat Ürter, Magaan: YalçiD PeMea, Spor Danışmanı Abd«Ik*Ur Yacttmaı, Düzeltme: Ifeflk Dnrtat, Araştımıa. Şahia Alpay, İşSendika: Ş ı b u Ktumd, HaberAraşlırma. Ufok GMdcmJr, • Koordinatör: Akmet KOIUIMB, # Malı ljler: Erol Erint, tdare: Hneyin Gucr, lşletme: öadcr Çcfik, Bıtgı Utetn: NaB t u L Basan ve Yayan. Cuahurtyct Macbaacüık ve Cazetecılik TA.Ş. TUrk Ocajı Cad 39/41 Cajalotlu, 343Î4 tst., PK: 246lsanbul, Tel 512 05 05 (20 hat), Telex: 22246 • Bürolar Aakan: Ziya Gökalp Bulvan lnkılap Sokak, No: 19/4, Tel: 33 11 4147 Telex 42344 • tzaafn H. Ziya Bulvan, 1352. Sok. 2/3, Tel: 25 47 0913 12 30, Telex: 52359 • Adanu Çaktnak Cad. No. 134 Kat 3, Tei: 1455019731, Tetex: 62155. TAKVİM 7 EKIM 1986 Imsak: 4.35 Guneş: 5.59 Öğle: H.57 tkindi: 15 09 Akşam: 17.44 Yatsı: 19.03 Dışişleri Güney Afrika'ya baskı isterken, hükümet ticareti geliştiriyor Irkçı rejiıııe karşı çelişkili politika Fnr'tisı toplantısında da en önemli gündem maddelen n d e n b i r i h a ı i n e g e Imiş bulunuyor. Dışişleri Bakanı Halefoğlu da, geçen perşembe günü genel kurulda yaptığı konuşmada, Güney Afrika'daki duruma geniş bir şekilde yer ayırarak, Türkiye'nin bu ülkedeki ırkçı yönetimin artan "baskı politikası"ndan ciddi bir şekilde kaygı duyduğunu bildirdi. "Türkiye, hcr tiiıiıi ırk aynmının kesinlikle karşısında yer almaktadır" dıyen Halefoğlu, Güney Afrika'daki durumun ancak "etkfli bir uluslararası baskı" yoluyla düzeltilebileceğini kaydetti, ve "etkili önlem ve yaptınmlar uygulanması" çağnsmda bulundu. Halefoğlu'nun BM Genel Kurulu kürsusünde "yaptınmlar" çağnsında bulunması, hükiimetinin Güney Afrika ile ticareti geliştirdiği bir döneme rasthyor. özal hükümetini, özellikle KİT'ler için yaptığı çeşitli madenlerin ithalatını son dönemde Güney Afrika'ya kaydırmış bulunuyor. Türkiye'nin bu ülkeden ithalatı, Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarhğı istatistiklerine göre, 1984 yılında 90 milyon dolara ve geçen yıl da rekor sayılabilecek bir düzeyle 135 milyon dolara yükselmiş bulunuyor. Aynca bu yıl kömür alımlannın sonucu Güney Afrika'dan ithalatın geçen yılki düzeyin de üzerine cıkması bekleniyor. Aynca, Güney Afrika Hazine ve Dış Ticaret MüstesarlığYnca "ticareti müsaadeye Ubi" ülke statüsüne alınmadığı için, bu ülkeyle ticaret yapılmasında hiçbir yasal ve idari engel bulunmuyor. Türkiye, bir yandan Güney Afrika ile ticaretini geliştirirken, diğer yandan da uluslararası alanda Güney Afrika'ya yaptırımlar uygulanmasım savunuyor. Türkiye'nin BM nezdindeki Türk delegasyonu da örgutün ırk ayrımı ile mücadele komitesine verdiği yıllık raporda, "Türkiye'nin bu ülkeyle hiçbir ticaret ilişkisi bulunmadığını" bildiriyor. Söz konusu bildirimlerde, Türkiye'de ithalatın devlet tarafından kontrol edilebildiği de belirtilerek, ticari faaliyet saptansa bile bunun kolaylıkla "önlenebilecegi" ima ediliyor. Özal hükümetinin Güney Afrika'dan özellikle demirçelik ve kömür ithalatını yoğunlaştırmasında, bu Ulkenin üzerindeki uluslararası baskıyı iurmak için söz konusu ürünleri uluslararası fiyatlannın oldukça altında satması rol oynuyor. Ucuz olduğu gerekçesiyle belli madenlerin alımında öncelik Güney Afrika'ya veriliyor. özal hükümetinin Güney Afrika ile ticaretin geliştirilmesi politikasının mimarlığını Hazine ve Dış Ticaret eski müsteşarı Prof. Ekrem Pakdemirii yürütmüştü. Başbakan Turgut özal'ı da bu konuda ikna ettiği anlaşılan Prof. Pakdemirli, söz konusu ticaretin Türkiye'nin resmi Güney Afrika politikası ile çeUstiği yolundaki eleştiriler karşısında "Allahın bir alallısı biz miyiı?" demişti. Başbakan Turgut özal da, gazetecilerin bu konudaki soruları karşısında "herkes bu ülkeyle ticaret yapıyor" diyerek, Güney Afrika ile ticaretin normal karşılanması gerektiğini ima etmişti. Oysa özal, geçen yıl BM Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmada, Güney Afrika'ya karşı "ortak önlemler" almması çağnsında bulunmuştu. DIŞtŞLERt NE DtYOR? BM Genel Kunıl toplantası için burada bulunan Dışişleri Bakanı Vahit Halefoğlu'na yakın kaynaklar, bakanlığın izlediği resmi politika ile özal hükümetinin icraatı arasındaki çelişki konusunda konuşmaktan kaçındılar. Bakana yakın üst bir kaynak, "Cumhuriyet"in bu konudaki sorusuna "yorum yok" karşıhğını vermekle yetindi. Bununla birlikte, mevcut uygulamanın Dışişleri Bakanlığı çevrelerinde de rahatsızhk yarattığı gözleniyor. Dışişleri Bakanlığı belli arahklarla Başbakanhğa gönderdiği yazılarda, Güney Afrika ile ticaret konusunda dikkatli davranılmasını istemiş, ancak Başbakanlık söz konusu yazıları dikkate almamıştı. Bu arada konuyla ilgili yetkili çevrelerde "Güney Afrika ile ticaret yaprisa bik, bunun açıkça söylenmemesi ve bu ticaretin üstü kapalı yollardan yüriitülmesi" eğiliminin güçlendiği anlaşılıyor. Kasparov unvanını korudu LENİNGRAD, (AP) Dünya Satranç Şampiyonu Kasparov, rakibi Karpov karşısında 23. oyunu berabere bitirerek unvanını korudu. 24 oyun iizerinden yapılan karşılaşmanın 23. oyunu sonunda duru 12.510.5 oldu. Bu durumaa Karpov 24. oyunu kazansa bile sonuç değişmeyecek. Bilindiği gibi Kasparov dünya şampiyonluğunu ilk kez geçen ytl kasım ayında Karpov'u 13/11 yenilgiye uğratarak elde etmişti. Halefoğlu, BM Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmada Güney Afrika'daki ırkçı rejime karşı yaptırımlar uygulanmasım isterken özal hükümeti, Güney Afrika ile yaptığı ticareti arttırdı. Türkiye'nin BM nezdindeki Türk delegasyonu, 1985 yılında Güney Afrika'dan yapılan 135 milyon dolarlık ithalatı göz ardı ederek, Irk Ayrımı ile Mücadele Komitesi'ne verdiği yıllık raporda, 'Türkiye'nin bu ülkeyle hiçbir ticaret ilişkisi bulunmadığını' bildirdi. NEW YORK Türkiye'nin Güney Afrika politikası, Birleşmiş Milletler'de çelişkili bir görüntü yaratıyor. özal hükümeti, son zamanlarda Güney Afrika ile ticareti geliştirme yönünde adımlar atarken, kabinenin Dışişleri Bakanı Vahit Haiefoğlu'nun geçen hafta BM Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmada bu ülkedeki ırkçı rejime yaptırımlar uygulanması çağnsında bulunması ilginç bir durum yarattı. Güney Afrika'daki "dddileşen" durum, ABD de dahil olmak üzere Batılı Ülkelerin bu ülkeye ekonomik yaptınmlar uygulamalarına yol acarken, Birleşmiş Mületler Genel Kuruhı'nun iki hafta önce başlayan 41'inci dönem Ismir'de büyük orman yangını ÎZMtR, (Cumhuriyet Ege Bürosu) tzmir Manisa karayolundaki ormanlık bölgede dün gece yangın çıktu Çiçekli mevkiinde 21 sıralannda çıkan yangını söndürmek için tzmir ve Manisa itfaiyelerinin yanı sıra askeri birlikler de olay yerine gittüer, şiddetli rüzgâr nedeniyle yangının büyümesinden korkulduğu Orman Bölge Müdurluğü yetkililerince belirtildi. Yangın Izmir'in çeşitli bölgelerinden izlendi. Okul değiştîren öğrenciye yabancı dil müjdesi ANKARA ( » A ) Farkh vabancı dil okutan liseye naklen ya da yeniden kaydedilen ögrenciler, bu dersi izlemeye zorunlu olmayacak. Bu ögrenciler, önceden okuduklan ya• bana dilde kendi kendilerini yetiştifecekler. ; Resmi Gazete'nin dünkü sayısında • yayımlanan yabancı dil eğitimi ve öğretimi yonetmeliğindekı değişikliklere göre, bu öğrencilerden her iki sınav döneminde bir asağı sınıf seviyesinde bılgi aranacak. Lise birinci sımf öjrencileri için, ortaokulu bitinrken aldıklan not, sınıf geçme notu olarak kabul edilecek. Lise ikinci sımf öğrencileri de bekleme, sonımluluk ve bütünleme sınavlan döneminde evvetce okuduklan yabancı dilden sınava alınacaklar. AET ve Kıbrıs konıılarında Türkiye'nin karşmndayız ERGUN BALCI LONDRA tngiltere'de nabız yoklamalannda Başbakan Margaret Thatcher'ın Muhafazakâr Partisi'nin önünde giden ve 1988 yılında yapılacak genel seçimleri kazanması beklenen tşçi Partisi, Türkiye'deki insan haklan ve demokrasi konulanndaki gelismeleri çok yetersiz bulduğunu, Ankara'nın AET'ye tam üyeliğini desteklemeyeceğini ve Kıbns konusunda Atina'nın görüşünü destekleyeceğini belirtti. tşçi Partisi'nin Uluslararası llişkiler Genel Sekreteri Bayan Jenny Little, "Türkiye'deki insan haklan ve demokrasi konulanndaki ilerietneleri nasıl buluyorsunuz?" şeklindeki sorumuzu, "Terrible" (çok kötü) diye yanıtladıktan sonra şöyle devam etti: "tşçi sendikalanna baskdar süniyor. DİSK ve Barış Dernegi davalan devam edijor. Siyasal üderlerin faaliyetleri hâlâ kısıtlı. tşçi Partisi, bu tür uygulamalan demokrasi ile kesinlikle bagdaştıramaz." Bayan Jenny Little tşçi Partisi'nin iktidara geldiği takdirde Türkiye'nin AET'ye tam üyeliğine karşı çıkacağını açıkladıktan sonra Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi'nin yaz başında tstanbul'da yaptığı "mini otunıma" da karşı çıktıklannı, bu toplantının Türkiye'de yapıl îngiliz Işçi Partisi Türkiye'ye iyi bakmıyor: Zorla bıyıkları kestirdi PERTEK, (UBA)Tunceli'nin Pertek ilçesi Kaymakamı Mehmet Yılmaz'ın öğretmen ve memurlann bıyıklannı zorla kestirdiği bildirildi. "Öğretmen Dünyası" dergisinin habehnegöre, Pertek Kaymakamı Mehmet Yıbnaz, öğretmen ve memurlara "Devlet memurusunuz. Emirlere uyacaksmz Bıyığtnı kesmeyeni cezalandm run" dıyerek memur ve öğretmenlerin bıyıklannı kestirdiği belirtildi. ULUSLARARASI ÜJŞKİLER GENEL SEKRETERİ UTTLE: DİSK ve Barış Derneği davalan sürüyor. Siyasal liderler hâlâ yasaklı. Bu tür uygîılamaları demokrasi ile kesinlikle bağdaştıramayız. iktidara geldikten sonra Türkiye'nin tam üyeliğine karşı çıkacağız. Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi'nin îstanbul'da yaptığı "mini oturumu" da onaylamamıştık. Türkiye Kıbrıs 'ı istila etmiştir. Türkiye'den Kıbrıs'a giden Türkler adanın demografık yapısım bozmuştur. Kıbrıs konusunda tümüyle Atina'yı destekliyoruzmasını onaylamadıklannı belirtti. Türkiye'nin Kıbns Harekâtı'nı bir "işgal" olarak niteleyen Bayan Jenny Little, sözünü sakınmayan, açık, ya da dobra dobra konusan bir yetkili. Ancak Kıbns konusunda "Tümüyle Yunanistan'ı destekliyoruz" şeklindeki ilk açıklamasım belki biraz fazla açık bulduğundan, sonradan dengeletnek gereğini duydu. "tngiltere'nin Yunanistan'ı tam olarak desteklemesi Kıbns gibi çok karışık ve hassas bir konunun büsbütün kanşmasına ve havanın sertieşmesine yol açmaz mı?" şeklindeki sorumuz üzerine Bayan Jenny Little, "Gözü kapah Atina'yı destekleyecek degiliz. Tnrkiye'nin de görüşlerini degerlendiririz. Ama Türkiye Kıbns'ı istila etmişti" dedi. Bayan Jenny Little, Türkiye'den Kıbns'a giden Türklerin adanın demografık yapısım bozduklarını da ileri sürdü. SAVUNMA POLİTİKASI Bayan Jenny Little'a Işçi Partisi'nin Avrupa ve ABD'de ateşli tartışmalara yol açan savunma politikası konusunda da sorular yönelttik. Nabız yoklamalannda önde giden tşçi Partisi, iktidara gelirse politikası gereği, lngiltere'deki tüm Amerikan nükleer üslerini kapatıp ve Cruise füzelerini sökünce, Atlantik tttifakı'nda derin çalkantılar meydana gelmez miydi? Amerikan Kongresi, bu davranışa tepki olarak Avrupa'daki Amerikan birliklerinin çekilmesi kararını almaz mıydı? Tiırban, Italyun turist pazaruu özel şirkete devretü Turizm Bankası, ttalya pazarını yıllardır Türkiye'ye getiren "Turbanltalia" ile yeni bir anlaşmaya yanaşmıyor. SİNA KOLOOm Turizm Bankasfna baglı devlet kuruluşu olan TURBAN, 2 milyar liraya yaklaşan lıalyan turist pazarını o/el bir şirkete devretti. TUrizm Bankası'run, Italya pazarını yülardır Türkiye'ye getiren "TLTIBANIulbı" ile yeni bir anlaşmaya yanaşmadığı da bildiriliyor. Geçen yüa kadar TURBAN bünyesinde yer alan ve llalya'dan Türkiye'ye turist getiren TURBA.Ntuüia ile TURBAN'ın bağh olduğu Turizm Bankası arasında anla^mazlık ortaya çıktı. Edinilen bilgilere göre TURBAN Italia'nın yıllardır sürdürduğü reklam kampanyası ile cazip hale gelen Türkiye pazarma, bu acentenin dışındaki bazı Italyan seyahat acenteleri de talip oldu. Ve ltalyan turistleri TURBAN tesıslerine getirdi. Bu zamana kadar TLRBANltalıa'nın yapılan anlaşma sonucu, tek ve genel satıcı (exclusivity) olarak TURBAN tesislerine turist getirdiğı bildirıldi Başka firmaların devreye girmesiyle, 27 Mayıs 1986'da bu konuyu göruşmek ılzere TURBANltalia Genel Müdürü ile Turizm Bankası yetkililen arasında bir toplantı yapıldı halyanlar, söz konusu gelişraeler nedeniyle zarara ujradıklarıru, bu nedenle ban istekleri oldugunu belirttiler. Bu istekler arasında, ltalyan basınından seçilecek 5 yayın organında, tek ve yetkili genel satıcının TURBANttalia olduğuna ilişkin bir (Arkasıu. Sayfada) Bayan Jenny Little, bu konuda o kadar kaygılı göriinmüyordu. "Bizim poUtikamızm ABD'de bazı çevrelerde tepki yaratacagı knskusuz. Ama Amerikan birUkîeri Avrupa'da Avrnpa'yı koramak için degil, ABD'nin çıkarlannı korumak için bulunuyorlar. Bu bakımdan, VVashington'un onian geri çekecegini sanmıyonım. Aynca ABD demokratik bir ülke. Yönetim demokrasi} e inamyorsa, Îngiliz halkmın istefine de saygı göstermelidir." TÜRK ORDUSUNA RAPtER öte yandan tngiltere Savunma Bakanlığı'nda yaptığımız temaslarda yetkililer, Türk Hava Kuvvetleri'ne 290 milyon dolarhk Rapier füzeleri sauldığım, kara kuvvetlerine de 200 milyon dolarhk Rapier füzesi satışı için temaslann sürdüğünü bildirdiler. Savunma Bakanhğından aldığjrnız bilgilere göre, aynca tngiliz RacaJ rırmasının elektronik savaş aygıtlan satması konusunda da iki ülke arasında anlaşmaya vanlmış durumda. Bu arada Makine Kimya Enstitüsü'nün de Royal Ordonance Comp.'nin patenti ile 105 mm'lik top üretmesi konusunda da anlaşma yapılmış. Londra'da yetkililer, tngiltere'nin Federal Almanya'dan sonra Türkiye'nin en büyük savunma işbirliği ortağı durumuna geunekte oldugunu beürttiler. Elektrik ile ısıtılma ANKARA, (UBA) Türkiye Çevre Sorunları Vakfı, Ankara'da her geçen gün daha da artan hava kirliliğinin önlenebilmesi için şehrin havagazı ve elektrik ile ısıtılması gerektiğini bildirdi. Vakıf Sekreteri Engin Ural, Ankara'yı havagazı ve elektrikle ısıtmamn maliyet etüdünün yapıldığım söyledi. Beşiktaşh Güzelleştirme fhkfı kuruldu Istanbul Haber Servisi Beşiktaş Belediyesi'nde görevli kişiler ile Beşiktas halkına sosyal yardım sağlanması amacıyla Beşiktas tmar Güzelleştirme ve Sosyal Yardım Vakfı kuruldu. Beşiktas Belediye Başkanı Mumtaz Kola'mn öncülüğunde kurulan vakıfta Ati Coşkun, tbrahim Bodur, NuruUah Gezgin, Abdülkadir Çavuşoğlu gibi işadamlan da yer alıyor. Zekâ özürlti kişilere yaşam hakk Gergedan neslini Amerika'da fonlar ve kurulan vakıflar sayesinde zekâ özürlü kişiler hastane köşelerinde çürumekten kurtuluyorlar. özürlü kişiler hastane yerine apartmanlara yerleştiriliyor, işe girmeleri sağlanıyor, yardım derneklerinde çalıştırıhyor. ABD'de hazırlanan yeni yasa tasansında, özürlülerin kendi yaşamlarını kurmalarını özendiren eyaletlerin ödüllendirilmesi öngörülüyor. Akbulut Viyuna, Aral Partâe gitti Haber Merkezi Içişleri Bakanı Yüdınm Akbulut Avrupa Konseyi üyesi ülkelerin yerel yönetimlerinde sorumlu bakanlar düzeyindeki toplantısına katılmak üzere dün uçakla Istanbul üzerinden Viyana'ya gitti. Hareketinden önce gazetecilerin sorularım yanıtlayan Akbulut, toplantı gündeminde olmamasına karşın çeşitli ülkelerin bakanlanyla yapacağı ikili görüşmelerde terorizme karşı ortak hareket konulanm görüşeceğini bildirdi. Akbulut, "Tbrorizm ile mücadelede ikili anlaşmalar yapmayı sürdüreceğiz" dedı. Sanayi ve Ticaret Bakanı Cahit Aral Fransa'da düzenlenen "Türkiye ekonomisinin dinamizmi" konulu seminere katılacak. Dün Paris'e giden Aral seminerde yapacağı konuşmada Türk ekonomisinin son yıllarda gösterdiği gelişmeyi anlatacağını belirtti. kurtaran bügin Boynuzunun seks gücünü arttırdığı ve çeşitli hastalıklara iyi geldiği ileri sürülen gergedanlar, sürüler halinde öldürülüp Afrika'dan Asya'nın çeşitli ülkelerine satılıyordu. Amerikalı bilgin Esmond Martin, uzun süren uğraşlardan sonra gergedan katliamının önüne geçti. Esmond Dış Haberter Servisi Amerikalı coğrafya bilgıni Esmond Martin gergedan boynuzunun seks gucunu artırdığı yolundaki savlan çurüterek, bu hayvanların neslinin tukenmesini şimdilik önledi. Esmond Martin 13 Asya ulkesinde yapuğı ara^urmayı Dünya Vahşı Hayat Fbnu'nun desteğiyle gerçeklesn'rdi. Son 15 yıl içinde kaçak avcılar tarafından gergedan neslinin dörtte Qçü yok edildi. Kenya'daki ticari arnaçlı avlanraalar, 20 bin olan gergedan nufusunun 1970'ten bu yana 500'e kadar inmesine neden oldu. Gergedan boynuzları bugün Hindistan karaborsasında kilosu 4 bin dolardan alıcı buluyor. Bu pahalılığın nedeni de gergedan boynuzundan yapılan bir maddenin erkeklerin seks gücünu arttırdığı savı. Martin, Hint kökenli Dbcm'larla ilgili bir kitap hazırlamak için Doğu Afrika geleneklerini incelerken, 19701976 yıllan arasında 8 bin gergedanın öldürülmesi anlamına gelen 24 ton gergedan boynuzunun Güney ve Kuzey Yemen'e deniz yoluyla taşındığını ortaya çıkardı. Araştırmalarını derinleştiren Esmond Martin, boynuzlann Gune>' Yemen'de gözde bir silah olan hançerlerin kabzalannı süslemek için kullanıldığını ortaya çıkardı. Gergedan boynuzJannın buyük bir bölümu Çin, Tayvan ve diğer güneydogu Asya Ülkelerine dağılmaktaydı. Martin bu karmaşık dağıtım mekanizmasım izlemek için hayvamn Isşınden başlayıp alıosına kadar arnansız bir takibe girişmeye karar verdi. Arastırmalan sonunda, Çin'de gergedan boynuzundan hernoroid, ba Zekâ özürlüler çeşitli işlerde çalışıyor ve para kazanıyorlar. Yaptıkları işler çoğunlukla başkalarmm istemedikleri, dma tam onlara göre olan el zanaaüan. Haber Merkezi Bir zamanlar dünyadan yahtılmış bir yaşama zorlanan, ancak son zamanlarda gittikçe dünyayla daha çok bağlantı kurmalan sağlanan zekâ özürlü kişilerin topluma kazandınlmalan amacıyla verilen mücadele hızla yaygınlaşıyor. Time dergisinde, ABD'de yaşayan zekâ özürlülerin topluma kazandınlmaları çabasıyla ilgili olarak yayımlanan yazıda zekâca geri olan hastalarm geçmişte akıl hastalanyla kanştınldıklan, bu nedenle de hastanelerde bakım altında tutulduklan, oysa bugün kendilerine normal insanlarmış gibi davranma eğiliminin gittikçe yaygınlaştığı anlatıhyor. Eyaletlerin özel finansmanlan ve zekâ özürlüler için ayrılan fonlar ve kurulan vakıflar sayesinde bu kişilerin "hastanelerde çüriimeye terk edilmeleri" eğiliminin gittikçe azaldığı ve kendilerine bir dünya kurabilmeleri için kendileri gibi özürlü kişilerle birlikte apartman daireleri Zekâ öziirlü kişiler, hastane yerine artık evlerde yaşıyor ve çeşitii işlerde çahfiyor. paylaşmaya özendirildikleri belirtilen yazı şöyle sürüyor: "Bugün ABD'de 125 bin kadar zekâ özürlü hasta kamu yardımlanyla kendilerine yeni bir yaşam kurdu. Bu yıl sonunda bunlann sayısı 130 bine çıkacak." Özellikle Colorado ve Arizona eyaletlerinde zekâ özürlülerin bakıldığı büyük hastanelerin kapatılmalannın planlandığı, bunlann yerine zekâ özürlülerin büyük apartmanlara yerleştirilmelerine yönelindiği belirtilen yaamn bu bölümü şöyle: "Şimdiki halde ülke çapında 22 hastane kapatıldı. 2000 yılında ise 30 tanesi daha kapatilmış olacak." Bu değişikliğin başlıca nedeni zekâ özürlü çocuklarına daha fazla yaşama hakkı tanınmasını isteyen anne ve babalann davranışlanndaki ve düşüncelerindeki gelişmeden kaynaklanıyor. Kendileri gibi zekâ özürlülerle birlikte evlerini paylaşan bu kişiler çeşitli işlerde çahşıyor ve para kazamyorlar. Yaptıkları işler çoğunlukla başkalarmm istemedikleri, ama tam onlara göre olan el zanaatları. Bu arada zekâ özürlüler de gruplara aynlıyor. örneğin hafıf geri zekâblann yanında çok geri zekâlılar var. Bunlar için de özel bakım evleri bulunuyor. New York kentinin Broru bölgesinde bunlardan beş tanesi hizmete girmiş durumda. Hastalar evlerinde gibi yaşıyorlar, ancak ileri tıbbi bakım altında tutuluyorlar. Bu programı yürüten hemşire Barbara Eirich şöyle diyor: "Hastalarımıza en karmaşık tıbbi bakımı bile veriyor ve bunlan büyük bir dikkatie gözetim altında tutuyonız. Örneğin birinin burnunun aktıgını anında fark ediyoruz. Oysa bir hastanede bir hastanın burnunun aktığı saatier sonra fark edilebilir. " Zekâ özürlüler daha çok sayıda evlere taşındıkça, iş sahibi olanlann sayısı da fazlalaşıyor. Örneğin Kalifornia eyaletinde 7 bin kadar zekâ özürlü oldukça iyi paralarla geçimlerini sağhyor. Bunlara ek olarak 3.500 kadarı da yardımlaşma derneklerinde gönüllü olarak çahşıyor. Florida eyaletine bağh West Palm Beach'te tekne bakımı öğreten atölyeler var. Tampa'da ise otel hizmetleriyle ilgili kurslara çok sayıda zekâ özürlü devam ediyor. ABD Kongresi'nde yeni tür programı özendirme için bir yasa tasansı onay beldiyor. Yeni yasama yılında onaylanması beklenen tasarı, zekâ özürlülerin hastanelerde tutulmasında ısrarlı olan eyaletlerin cezalandınlması, buna karşılık da zekâ özürlülerin kendi yaşamlarını kurmalannı özendiren eyaletlerin ödüllendirilmesini öngörüyor. Bu yasa için ABD'nin 160 bin üyeli Zekâ Özürlü Vatandaşlan Birliği gibi örgütler kampanya açmış durumda. Bu arada zekâ özürlülerin ev sahibi olmalan da özendiriliyor. Anneleri babalan zengin olanlar daire sahibi olabiliyorlar. Zekâ özürlülerin daire sahibi olduklan büyük bir sitenin kurucusu olan David Wizansky şunları söylüyor: "tnsanlarda aidiyet duygusu çok gücjndür. Zekâ ozürlu bile olsa otomobil ya da daire sahibi olmak ona güven duygusu veriyor." Beth Glasky adlı bir zeka özürlü böyle bir dairenin sahibi. Kendisini ziyarete gelen konuklarına gururla evini gezdiriyor, kendi vasamını kurmasını beceriyor. Time'daki yazı şu cümlelerle kapanıyor: "Beth Glasky başka bir devirde yasamış olsaydı, oturduğu yer de çok farklı olacaktı. Belki daracık bir hasta yatağı, parmaklıklı pencereler ve hiçbir zaman bağlantı kuramayacağı dış dünyayı gösteren bir kaç resimden başka hiçbir şey bilmeyecekti." Martin şagnsı, lumbago gibi hastalıklann tedavisinde kullanılan bir ilaç yapıldığraı, bunun için yılda 15 ton boynuz satın aluıdığını ortaya çıkardı. Gergedan boynuzu Güney Kore'de de çeşitli hastalıklann tedavisinde kullanılıyordu. Ulkede yetisen bir bitkinin yapraklanna sarüan gergedan boynuzu tozunun burun kanamaJarına ve yüksek tansiyona iyi geldigine inanıhyordu. 3 bin üyeli Kore Doktorlar Birliği'nin tüm karşı çıkmalanna rağmen Esmond Martin'in baskılanyla Sağhk Bakanı'nın actığı karnpanya sonucu, 1985 mayısında gergedan ürünlerinin ilaç olarak kullanılması Güney Kore'de yasaklandı. Esmond Martin'in bu çalışmaları sonunda Dünya Vahşi Hayat Fonu, 1982 yılında gergedaru nesli tükenmekte olan hayvan türleri arasında ilan etti. Aynı yıl, Kuzey Yemen hükuraeti ABD'den gelen basküara boyun eğdi ve gergedan boynuzu ithalini yasakladı. Dunya Vahşi Hayat Fonu Başkaru Prens Phuıp, Singapur Başbakanı Lee Kuan Yew'e, Brunei Sultanı'na ve dığer bölge başkanlanna kişisel mektuplar yazdı. Karacadağ gazetesine yayın ızni VtRANŞEHlR, (UBA) Şanlıurfa Valisi Alpaslan Karacan tarafından Olağanüstü Hal Yasası uyannca kapatılan Karacadağ gazetesinin basım ve yayımma izin verildi. Vali Karacan, geçen süre içinde durumun değerlendirildiğini ve kapatılma karanna dayanak olan Olağanüstü Hal Yasası hükümleri uyannca bu kez de basım veyayımaizin verildiğini bildirdi. Tayvan, 1985'te gergedan ithalini yasakladı. Makao da aralık ayından itibaren Tayvan'ı izledi. Yasammın büyük bir bolümünü gergedanlara adayan coğrafya bilgini Esmond Martin şimdilik katüamın önüne geçmis gibi. Ama Afrika ve Asya ülkelerinde asırlardan beri süregelen inanış ve geleneklerin kolay kolay değismeveceğı düşünülürse gergedanlann "yok ohna" tehlikesini tam olarak atlatamadıkları görülüyor. LONDRA, (a.a,) tngiltere Prensi Charles'ın eski usağı Stephen Barry'nin geçen hafta sonu Londra'da AIDS'ten Olduğü bildiriliyor. Îngiliz gazetelerinde bugün yer alan haber lerde, 12 yıl boyunca kraliyet sarayında çalışan Barry'nin sarayda çalıştığı yıllar hakkında yazdığı iki kitap sayesinde yüz binlerce sterline varan bir servet edindiğini haber veriyor. Prens Charles'uı eski usağı AIDS'ten öldü