Katalog

5 TEMMUZ 1985 KÜLTÜRYAŞAM CUMHVRÎYET/5 İSMAH GÜLGFJ: OA HEM SsAÛ HEM &OU S E N ; > SINEMA A3TLLA DORSAY HAYVANLAK Sinema kiîaplan üzerine I N I Kriz ortamında ıınıut ışığı mek için yazılmış olsa da, senaryonun kendi başına sanatsal bir değer içerdiği gerçeği yadsınabilir mi? Filme alınmış veya ahnmamış onca değerli senaryo, dünyanın her bir vanında neden ya>ımlanıp duruyor öyleyse? Geçmiş yıllarda Yılmaz Guney, Vedat Turkali, Selim tleri vb. yazarlarımızın senaryolan yayımlanmıştı. Bu alanda bizde önemli bir boşluk olduğuna ve önemli filmlerımizin, senaryolanmızın yayımlanması gerektiğıne inanıyorum. Eıtlen Kıral'ın "Ayna" senaryosunun ya>ımlanması, bu açıdan ilgınç bir olay. Kıral, son ıkı fılmıni dısarda çeviren ve dunya çapında başarı kazanan bu fîlmler Turkiye'de gosterilmedıği için, neredeyse gızemli bir un kazanmaya başlayan bir sanatçımız. Gerçi "Ayna" son Sinema Günieri'nde gösterildi, ama kuşkusuz görenlerin sayısı oldukça sınırh kaldı. "Ayna"nın senaryosunun yayımlanması, bu açıdan ilginç bir işlevi yerine getirdiği gibi, Osman Şahin'in filme kaynaklık eden "Beyaz Öküz" hikayesiyle bırlikte yayımlanmaBtRKAÇI Son aylarda üst uste yayımlanan ve kitap piyasasın sı da, edebiyat metniyle senaryo daki bunahma karşın ilgi gören sinema konulu kitaplardan dördu. arasındaki gizemlı ve karmaşık ilişkiler konusunda ipuçlan tasıyor. Yalın bir öykuden nasıl ilhemen tükedlen yazılar... Evet, tılmış, nüanslı, toplumcu bir ginç, başanlı bir senaryo çıkabidünya görüşunun fantastik ve li leceğine ilginç bir örnek bu.. Bu Onat'ın kimi yönetmenlere yaklaşımı sözgelımi benim yaklaşı rik öğeleri de yadsımayan üslu açıdan özellikle senaryo yazımımımla uyuşmuyor. Onat'ın sa bunu sinema yazılannda da gör na ilgi duyan ve bu konuda sık nat yapıtının kendine özgu yara mek olanakh. Özeüikle "Sinema sık bize de yazan genç okurlantıüş koşullannı ve sanatçı öz£ür Bir Şenliktir'Mn "Tanıtma mızin bu kitaba ilgi gösterraelelü|ünü bir yana koyarak daha Yazılan" başlığıru tasıyan giriş çok "bağımlı" bir sanat anlayı bölumunde bu belırgın.. Ve in ri gerekir diye düşiinüyoruz. şının terazisinde fîlmi ve yönet san, yıllann içinden gelmiş, yö (Ayna, AFA Yayınlan). menı yargılayan tavrını, belli bir netmenler, fılmler, şenlikler us"diınya goriişü"nun penceresı tüne bu guzel yazılan okurken Türkali'nin ni zaman zaman oldukça kısıt Kutlar'a kızıyor.. Niye daha çok çöztimlemeleri layıcı bir şablon bıçimınde kimı yazmamış, daha çok uretmemiş, Vedat Turkali de, kimi yazıyönetmenlere uygularnaya çahş sinema yazılannı daha kalın bir ma çabalarını, ben Yisconti ve toplam haline getırmemış diye.. lannı "Bu Gemi Nereye" ismiyle ya Bergraan gibi sanatçılar için Çünku bu yazılara doymuyorsu topladı. Türkali'nin senaryolannı derleyip yayımladığında, ne artık pek geçerli bulmuyorum. nuz, tadı damağınızda kalarak bitiveriyorlar... (Sinema Bir Şen denli olumlu bir iş yaptığını kişisel düşüncemiz olarak zamaOnat gibi Bergman'ı "Çoban liktir, DE Yayınlan). nında bu sutunlarda açıklamıştsa'nın bu kara kuzusunu kendi tık. Turkali, bu kez birkaçı yalnızlığını sonsuza dek melesin Hikâyeden senaryoya: 1950'lerde çeşıtli sanat konuladiye terketmek" niyetinde deği' nnda yazılmış, ama önemli bölım. Gerçi sevgili Onat, "..elim "Ayna" lumü 1970 ve 80'lerde sinema den geldiğince 'film eleştirisi' Turkiye'de senaryo yayımlakonuları üstunde yoğunlaşmış yapmaktan kacındım. Film eleş nır mı, ya>ımlanırsa alıp okunur yaalannı bir araya getiriyor. tirisi daha çok bir filmi tanıtma mu? Kuşkusuz temel sorun seve degeriendirmedir bence. Sine naryonun "sanat eseri" olup ol Ancak, giriş yazısı "Sinema Gençtir"in dışında Turkali, kroma yazısı ise bir filmden. yonet madığından kaynaklanıyor. Bu nolojik sıra>i temel almış, bu nemenden, ya da bir sinema ola konuda bırakıruz konuya yabandenle aynı türden olmayan biryından hareketle oluşturulan bir cı olanları, meslek adamlarında çok yazı bir araya gelmiş. Tür'metindir, âdeta bir edebiyat ya bile bir ortak düşunce henuz zısı. Bu tür bir vazı her zaman yok. Olsaydı, yıllann sinemacı kali'nin yazılarının arasında, kendisiyle yapılmış kimi konuşdana yakm geldi bana" (Sanat sı Feyzi Tuna, Videosinema dermalar, kimi soruşturma yanıtlaDergisi, Sayı 119)diyerek kendi gisinin son sayısında Pınar Kur'e n, kimi bildiriler vs. de kanşık yazı turünu sınırlıyor ve belirlı karşı giriştıği saldınya "Senarbiçimde sıralanmış. Bu, yor. Bir eleştirmen olarak değil, yonun bir sanat yapıtı savıldığı suz bu derlemeye belli birkuşkututarsinemadan yola çıkıp bir metin nı ilk kez duyuyorum" başhğılılık kazandırmıyor, okumayı nı atar rruydı? Tuna kusura bakoluşturan bir yazar olarak görüzorlaştınyor. Ama bunun dışınyor kendini. Gerçek de bu zaten masın, ama ben senaryoyu da da Türkali'nin, sinemamızın iilsanırım.. Kutlar, Batıda vok gö önemli bir çaba ve bir sanat yakenin genel koşullarıyia ilişkisi rülduğu gibi, sanatırf birden çok pıtı olarak görüyomm. Gerçi se konusundaki göruşleri, oldukça naryo gerçekten de yayımlanıp alanıyla ilgilenen has bir yazarın özgün tanılan, kimi zaman aşısinema ustune denemeler yazma okunsun diye yazılmış, kendi ban savh ve öfkeli çıkışlan, her zaşına özgür ve kendi kendine yesı gibi bir şey yapıyor. Onun terli bir metin değıldir. Ama baş man ilgı çekıci olmayı koru>or. "Yeter Ki Kararmasın" yazılar Yeşilçam'ın siyasal, toplumsal toplamında da belırlenen damı ka turden bir yapıta dönuşturillve ekonomık yapısı ustune bu alana bir ömür vermiş bir sinema emekçisi ve düşünurünun yazılan, bizce özellikle konuyla ilgili herkesin okuması gereken bir toplam oluşturuyor. ("Bu Gemi Nereye", Cem Va>iöevi). Yayın ve kültür alanmdaki tüm olumsuz gidişe karşm, i aylarda çıkan sinema Kitaplarımn çokluğu dikkati çekiyor. Sinemanın da nasibim aldığı ülkemizdeki bunalımı hiçe sayan genç ve dinamik yayınaların bu cesaretli çtkışları, doğrusu kutlanmaya değer. Son aylarda üst üste yayımlanan sinema kitaplannın çokluğu dikkatinizi çekti mı, bılmem... Hcm de yayın ve genelde kültür alanındaki tum olumsuz gidişe karşın... Sinema alamnda yaşanan benzen görulmemiş bunaum ve bunun yol açtığı panik havası içinde kararan ufkumuzu aydınlatan az sayıdaki olaydan biri de bu kuşkusuz... Sinema Günleri'nin görduğu buyıik ilgı, yoz TV yayıncılık anlayışı içinde bırer mücevher gibi parlayan TV'de Sinema'daki sinema klasikleri gibi tıpkı .. Sinema yayınlarındaki bu "açrama"yı bir anlamda başlatan kitap, sanınm benim yaalanmdan olusan "Sinema ve Çagunız I " oldu. Nisan 1984'te yayımlanan bu kitabın görduğu ilgi, bu alanda kımi yayınalan yureklendirdi ve hemen arkası geldi. Burada amacım, kuşkusuz kendı kıtabımı övmek değil. Yalnızca bu alanda hiçbir ışığın gözükmediğı bir dönemde, hem de sinema, genelde sanat konulanyla yakından ilişkili olmadıkları ve o döneme dek yalnızca araştırmainceleme kitaplan yayımlamjş oldukları halde bu işe işen HU Yayınlan'nın genç yoneticilerini anmak ve bir anlamda başlattıkları bu akım içın onlara teşekkür etmek, sanırım en nesnel bir bakışla bile gerekiyor. Ben, elbette kendi kitaplanmı bir kenara koyarak, piyasadaki sinema kitaplarına topluca ve kısaca değinmek istıyoram. KIM KIME DUM DUMA BEMÇ AK PBKNİK PtYALE MADR.4 4BLA, BİR GUN UEPIMIZN .. OLECEGI DOĞRÜ MÜ? Onat Kutlar'ın Sinema Şenligi Onat Kutlar, sinema yazılarının bir bölumünü (yabana sinemayla ilişkili olanlarını) "Sinema Bir Şenliktir" kitabında topladı. Kutlar, bunu yıllardır yapmak istiyordu, benim 1967'de yayımlanmış olan "Mitos ve Kusku" isimli bir derlememden hemen sonra, bu işin onu da "hevesJendirdigini" ve zamanı elverirse böyle bir derlemeyi yapmak istediğini konuştuğumuzu anımsıyorum. Geç olsun da güç olmasın.. Ve elleri dert görmesin, ne iyi yapmış Onat!.. Bu yazılar, ele aJdıkları bellı konularda hemen paylaşılacak göruşler içenneseler de, Kutlar'ın has hikâyeci yanından esinler ve esintiler tasıyan, büyük bir keyifle okunan, okunmak da söz mü. TARİHTE BUGÜN MÜMTAZ AMKA\ 5 Temmuz. RüSLAR KARS'TA! 1628'DE BUGUH, ÜUS nJWEn£& K4RS KENTINE SflU>IKO/!(IT.A4/İHMUrZAMAUİ).S>R YfL ÖNC£ OSA4AKJU DOUAUMAStNtN, BfR BAS&N SOMUCU İNGlUZFRANSIZÜUS PEfJIZ FlLOLAfZINCA NAVARJN'PE YAKJIAAASI TEPKi YARATKilÇTl. BOSA21AR KAB*TILMtÇ,A£K£R TOPLAMAYA BIR/ŞILAAİÇTI. 8UMUN UZSZlNe fSUS ÇA£t I.NltX>LA, OSA4&JLILAJ& SAVAŞ AÇTI. RUSLAfZ, B/H YAHCAfJ SALZAMAJSMM, D/GER. YAVDAU t>0 SU StNI&NDAAl HÜOJM ETT'~. OO&UDA, EJZMEMtLEIZ. 'ıM DE VABpiMIYLA KAI2£'A SALDIZiP ELE GEÇlRDİLEK.BılS YIL SOHRA IMZAUlfJACAK "EPıBNE ANrLAÇA*A£/ " PEĞİK1, HAR£ K£NTİ ıŞGALÖE tCAlAO 50 YIL ÖNCE Cumhuriyet Garibaldinin Beti Kompson Sessız fılımlerde çok şohret hayatı Tanmmış Italyan maceraseverı Garibaldinin hayatı filme alınmaktadır. Başrolu ltalyan artistı Tullıo Karmıneti oynıyacaktır. Filme bir tarihçı muşavir olarak nezaret etmektedir. 5 Temmuz 1935 mukemmel olması içın yuksek nezarette bulunacaktır. "Salâhaddıni Eyyubının kılıcı" kordelâsı Amerıkalı büyuk rejisör Cecıl B. de Millenin idare ettiğı 61 inci fılmidir. JEsrarlı bir seyahatten dönen Sılvia Sıdney yenı filmi "Genclik çağı" nı çevirmeğe başlamıştır. Bu kordelâda partöner Herbert Marşaldır. 1935 1985 İki yeni filim Karol Lombard "Haydi boşanalım!" Clandette Colbert te "Kadife Venüs" isimlerindekı fılimlerinı çevirmeğe başlamışlardır. kazanmış ve şimdıye kadar hıç seslı filim çevırmemiş olan Beti Kompson ilk seslı fılmıni çevirmeğe başlamıştır. Bu kordelânm adı "Geceyarısı kelebeği"dır. 61 inci filmi Galerileri'nde Dr. Suat Beşe Kutlu özdemir "Resım" sergısı (25Hazıran 12 Temmuz) Iş Sanat Galerisı Meşrutıyet Cad 10, Bakanlıklar, Tel 25 08 52 tstanbul'da Bir çağdaş usta: Carlos Saura Yabancı (ve ilerde belkı de yerii) yönetmenlere aynlmış bir inceleme dizisinin iJk kitabı olarak Carlos Saura'ran seçilmesi ilginç.. O Saura ki, Turkiye'de tıcari düzen içinde tek bir filmı bile gösterilmiş değil. Yalnızca bir önceki Sinema Günieri'nde "Kanlı Dügün" ve "Cannen" adh yapıtlan gösterilmiş ve bilindiğı üzere, hayranükla karşılannuştı. Yayınevı sahiplen, anlaşılan bu tur kitaplan alacaklann da nasıl olsa Sinema Gunkri'nın 2030 bin seyircisi arasından çıkacağmı duşunmuşler... Haklı olmalılar kı bu kitabın oldukça ilgi gördüğunu ve iyi satıldığını işittik. Kapakta "Carmen"den gosterışli bir fotoğraf olduktan sonra kim dayanabilir? Umalım ki, sıra sözgelimi Ford, Bergman, Fellini, Buouel, Hitchcock, Minnelli, Truffaut, Chabrol vb. Türkıye'de çok daha iyi tanınan yönetmenlere de gelir... Yönetmen seçimi bir yana, "Carlos Saura" kitabı bize çok doyurucu ve bu alanda çok ıyı bir örnek gibi gelmedi. Kuşkusuz yönetmenı sevıyorsanız, kıtaptan keyif almamak olanaksız Yönetmenle yapılmış oğreticı, açıklayıcı konuşmalar, filmdizını, tum filmleri ustune, bu arada "Kanlı Dıiğun" ve "Cannen" ustune de hayli bılgı var. Ancak genç sinema yazan dostumuz Isviçreh' Hans M. Eichenlaub, bızce oldukça yuzeysel bir çalışma yapmış, yönetmenın yapıtının temel, ortak ve belırleyici ozellıkleri, tema butunluğu, estetık kaygılan ve seçımleri ustune toparlayıcı, aydmlatıcı bir irdeleme, bir genelleme çabası hiç yok. Sinema Günieri'nde ve vıdeolarda ızlenen guzel iki filmın hatırına belkı ahnabılecek, ama ilerdekı vayınlara örnek oluşturmaması gereken yuzeysel bir çaba bu.. (Carlos Saura, AFA Yayınlan). Saman yolu Komık Harold Loıd yenı bir fılım çevirmeğe başlamıştır. Adı "Saman yolu "dur. Marlene Dıetrıchın yenı fılmı "İnci gerdanlık"ı Amenkamn meşhur rejısörlerinden Frank Borzage ıdare edecek, Ernest Lubıç (e kordelânm İnci gerdanlık Genclik çağı Şirley Tempel Kıiçuk Amerıkalı yıldız Şirley Tempel yedınci doğum yılını idrak etmıştır. Yıldönumu merasimmde bırçok gazeteciler ve büyuk artisler çağırık olarak bulunmuşlardır. EGE ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜNDEN 17 TEMMUZ JACK NICHOLSON HAFTASI POSTACI KAPIYI İKİ DEFA CALAR rwı. Bob Rafadauı J. M C M S M J L»«e P tesıÇarj Cuma Pa^ar 15 3021 Sal' Perş C tesı 12 18 45 YOLCU Tön M AntOTİOTi J NıckobM M. Scfcncıfcr P tesı Çarş Cuma Pazar 12 18 45 SalıPerş C tesı 15 30 21 ÜNİVERSİTEMİZE 2547 SAYILI KANUNA TABİ ÖĞRETİM ELEMANI ALINACAKTIR KURLLUŞU BOLUML 4NABİLİM DALI Yenı Turk Ed Eskı Turk Ed. Eskı Turk Dılı Genel Cerrahı Uygulumalı Ist • Gazetecılik Halkla Uışkıler KADRO UNVANI ^raştırma Gor. " " Oğreum Gore\h,ı Yardımcı Doçent Araştırma Gor. Doçent ADETAÇIKLAMA 1 1 1 1 1 1 1 4 yılhk Turk Dılı xe Edebıvatı mezunu olmaları. " Genel cerrahıde 12 yıl, proktolojı bılım dalında en az bir yıl deneyımlı olması Yuksek lısans lercıh nedenıdır Sıvaset Bılımıne ginş, Si>asal Tarıh, Turk Dış Polıtıkası. Uluslararası Uışkıler \e Orgutler. Guncel Ekonomık Sos>al Olaviar derslennı okuıacak Doçenı Daımı Stalu Edebı>at Fak Turk Dılı \e Ed I Eğıtım Tıp Fakultesı Cerrahı Tıp Bıl. Fen Fakultesı Istatıstık BasınY'avın Yuk Okulu Ahmet Arpacı Efeun Ergıiven Lerzan Fidan Sevil Kısakurek özden öğruk ŞahinPaksoy "Seramik" sergisı (25Hazıran 12Temmu?) îş Sanat Galerisı (Parmakkapı) Istıklâl Cad Yureklı Han Kat 2 Bevoğlu, Tel 144 20 21 TTRİZVI S L A H Her Cumartesi kesin hareket 8 gun.7gece özel Utohus Tum Paıı.ıvon V Müreccel Küçükaksoy RefikAtalay "Resım" sergısi ÖREN KESKİN ÛTEL EFEMTATILKÖYÜ 4.İ (XX), (25Haziran 12 Temmuz) fş Sanat Galensı (Erenko\ ) BağdatCad 296 4 Erenkov Tel 35601 68 Ankara ve Istanbul İş Sanat Galerılen, ba)Tam tatıllerı \ e pazar gunleri dışında her gun 12 00 19 00 arası açıktır GELÎBOLÜ BONCUKOTEL 1 Doçentler rektorluğe basvuracaklardır. 2 Doçentler baş\um dılekcelennı eser, >a\ın \e makalelerını ve ozgeçmı^ını ıhtua eden dosva (4 nusha) ıle beraber vereceklerdır 3 Yardımcı dovent. oğr gor ve araştırma gorev Werı sına\ ına gıreceklerı \abanci dılı de belırten dılekcelennı ılgılı dekanlığa vereceklerdır 4 Sına\ların >erı. larıhı ve ışlemlerı başvuru \apılan kuruluilarca tespıt edılıp yürutuleceklır 5 Ilgıh kurulu^a ve suresınde vapılnıavaıı baş.\urular ı^Ieme konulnıavacakıır. 6 Son ba^vuru 22 T 1985 tarıhıne kadardır. " Teferruallı bılgı \e aranan şanlar ılgılı kııruluı>lardan oğrenılecekıır 8 llgılilere duvurulur. Basın. 20008 TÜRKİYE $ BAMKASI MOTEL rÇAVUŞOĞLU ıYP K.ıdıkov 1,61(^0 l'^l'>1 Edremit TOPLU KONLT KREDtSİVLE Halkalı'da ın>aalı devam etmekle olan kooperadlımıze uve adnacaktır Uıanbul Cad Usıoğ!u \pı No 46 2 Kal 1 öaktıkövhıanbul ^""1 16 66^72 16 67 İSTANBUL 8. ASLİYE HUKUK HÂKİMLİĞİ'NDEN 985 223 Aşağıda ısım \e adresı vazılı bulunan şahsın bılınen adresınde teblıgaı vapılamamış ve adresi tespu edılememış, teblıgar ilanen vapılmıştır HUMK 3^7 maddesi uyarınca [ayin cdılen gunde \e taaıte mahkemede hazır bulunmanız teblıj; olunur Hazır buluntnadığnız lakdırdc vargılamava yokluğunuzda dc am edıleceğı \e hukum venleıegı ilanen leblığ olunur 28 6 1985 DAVALI. kİMON CANIk S1DYA Eıtal Hasıanesı »okağı No 2 Şışü/lsıanbuJ CeKo gun ve <.aal lo 7 1985. saaı 13 10 B"asın 8 6 " Düklor MASUME ÇÖL Adres YesılkoN. l'olaı > Jİı ü d Tll V7.1 91 06 Dahılıve Mutcha^MM • Bogd/tı,ı l'nıversıtcM ııdeıı .ıı dığını oğrencı kınılığı \c PJMHII ka>bolmu>iıır HukımiMiAİin AYŞESIM AhSOt