Katalog

T/O CUMHURİYET, HABERLERİN DEVAMI 30 TEMMUZ 1985 Çocuklarımız, Okulları ve Demokrasi sadece dınlıyordu Oğrencıler serbestce tartışamıyordu Semest dusunce oram yoKtu Oğretmen ızın vermıyordu Oysa onlakalı bır gençtı Indıanalı bır yargıcın oğluydu rın okullannda ozgur tartışma vardı, serbest Istanbul'da btr Turk aılenın yanında geçırmışçe konuşabılıyorlardı tı son bır yılını Umur anlatıyor Bu genc ınsanların ızlenımlerının yerınde olmadığını soyleyebılır mısınız? "Bızım okullar onun ıcın "kuru, ağır, tekduze'ydı Sabah dokuzda sıralara oturuyoriar, Hıc sanmıyoruz akşamustu onaltıya kadar hep oğretmenler Ne yazik k. eğıtım sıstemımızın en aksaanlatıyor, onlar dınlıyorlardı Kmsenın de yuyan yanına parmak basmışlardır zü gulmuyordu Kırık dokuk Turkçesıyle, Çok Ne aılede yetıstırılme tarzımız, ne de okul ders var dtyeoıldı Delıkanlı, daha çok arkalarda eğıtılmemız bırbırınden farklıdır Hep daşlık, daha cok oyun, daha cok gezı ıstıyorbuyuk soyler kuçuğe de dmleyıp ıtaaî etmek du" duşer Boylece genellıkle tek, değısmez, tartışılmaz doğrular egemen olur yaşantımıFıona Adamson, Calıfom alı 18 yasına za Serbestce duşunüptartışmayı, bırbınmıTürkıye'de basmış Gazıantep'te bır derı fabzın goruslerını hosgoru ıle dınleyebılmeyı, rıkatorunun aılesıyle bırhkte yasamıs Bır Proçok acıdır, ama pek oğrenemeyız Daha doğtestan papazının kızı olan Fıona, Gazıantep rusu, çağdaşlıgı yakalayabılmek açısmdan Anadolu Lısesı'nde bır yıl okumus yaşamsal nıtelık taşıyan bu temel ılkeler Anlatıyor okullarımızda oğretılmez genellıkle "Türkıye'de oğrencı serbest duşunemıyor Dersler sıkıcı Burada kıtap okuyorlar, ama hıç Sonuc, tek boyutlu katı hoşgoruden yokduşunmuyorlar Oğretmen anlatıyor bız dınsun kafa yapılarının oluşumudur lıyoruz Amenka'da bız hazırlanz Serbestlık Sonuç demokrasınm bır hayat tarzı olarak yok Spor muzık sanat çahşmalan hıç yok ulkemızde bır tgrlu yerleşemeyısıdır denecek kadar az Bır de ders secımı yok Demokrasıyı toplum olarak oğrenıp ıçımıOğrencıler ders seçemıyor bu çok kotu' ze sındıremeyışımızın temelınde bu kulturel yetersızlığın ağır bastığı soylenebılır EgeBır başkası, Becky Edelman Turkıye'yı menlığın kayrtsız şartsız mıllete aıt olabılmesı çok sevmış Calıformalı kadın hakları savuıçın, serbestce konuşabılen, tartışabılen karnucusu bır yazarın kızı Eğı*ım sıstemımızı o şısındakıne hoşgoruyle kulak verebılen genç da eleştırmış "Sıntfta oğrencı tartışamıyor Çunku oğret ınsanlar yetıştırebılmelıyız okullarımızda Laıklığe, vıcdan özgurluğune gereken önemı men lııım Izın Izın vermez Ve çok yenıden verıp, onları bayramdan bayrama yıuzak Oğretmenlerle oğrencıler arasında cenelenen klışe bırer kavram olmaktan çıkarlışkıler var " malıyız Danıelle Kruıp Hollanda asıllı bır Belçıkalı 18 yaşında Antvverpen kenlınde oturuyor Daha lıse çağındakı Tımothy'ler, Fıona'lar Babası kımya muhendısı Okullarımızı o da Becky'ler, Danıelle'lerın eğıtım sıstemımızı bu yadırgamıs denlı yalın bıçımoe eleştırebılmelerı, duru"Herkes unıforma gıyıyor Be/çıkafda da gt mun ne kadar cıddı olduğunu gostermekteyılır, ama zorunlu değıl Bızde çok rahat Tar dır Çocuklarımızı kalıplaşmış, monoton bıltışma var, bızım okullarda konuşuyorsunuz gılerın demır kafesınden kurtarmak, demokEee, nasıl dıyorsunuz? Herkes katılabılır " rasıyı kurtarmak, çağdaşlığı yakalamak an* lamını taşıyacaktır Ders çoktu Oğretmen anlatıyor, herkes Buyukler, bu seslere kulak verın, lutfen (Baştarafı 1 Sayfada) (Baftarafi 1. Sayfada) urı sırasında "Tas gıbı dustuklerinı" behrten Alman Dergısı, me\dana gelen kazala da pılotaj hatasının yok denecek kadar az olduğunu ıddıa ettı Der Spıegel Ingıltere, Fransa, İspanya, ttalya ve Federal Almanya'nın bır yıldan fazla bır sureden berı yenı savaş uçakları gelıştırmek ıçın ortak proje planladıkldrını kaydettı. Avrupa ulkelerı tarafından ortaklaşa uretılecek yenı savaş uçağı "Eurojaegers90 (Avrupa Avcı90)"dan ılk etapta bın adet yapılmasının planlandığını bıldıren Der Spıegel, Avrupa Avcı90'ların uretımınde, Tornado'lann planlarından faydalanılacağını ekledı Bu ulkelenn söz konusu yatınm ıçın 100 rrulyar mark ayırdıklannı ekleven dergı, buna karşılık Amerıka'dakı Mc Donnel Douglas, Grumman, Boeing, Rockweil, Lockbeed. General Dynamıcs ve Northrop firmalarının da "Gtlişmiş Taktik Avcı" adı altında yenı bır proje yürıittüklennı behrttı Der Spıegel yazısını şöyle sür duruyor "Bugunku teknolojının tum olanaklanndan yararlanılarak imal edılen modenı uçaklar arasında F16, Grumman F14 ve MC EK>nnei Douglas F15ler gelccek 10 yıl icinde degerlennı kaybedecek ve adeta bir "topal ördeğe" donecekler Modenı dıye adlandırdıgımız savaş açaklarında henuz "G" f aktoru olarak bilınen guç derecesi (pılotun yuksek hız ve anı hız kesılmesınde karşı koyduğu guç) tam olarak sistemleşememıstır. 6 veya 9 bırim "G" ornegınde pilot, vucut agırlıgının 6 veya 9 katı oranında bır basınç allına girer. Normal bır ınsan boyle bır basınç altında oksıjensız kalır, beyni felce uğrar ve en gec 4 saniye sonra kendüii tamamen ka>beder." Bugune kadar dilşen 25 F15'ten dordunde "G" faktörunün rol oynadığını behrten Der Spıgel, avnı durumun F20'lerde de gözlendığını kaydettı F16'lartopal I P E N C E R E Eski Ayna... POUTIKA VE OTESI MEHMED KEMAL (Baştarafi 2. Sayfada) tıp tutabılecekken anlamıyorsun Sevgının aydınlığı oylesıne bereketlı oluyor kı, sacıp savuruyorsun Sonra yokluklarında varlıklarının değerı kendısını duyuruyor O zaman eskı bır sandık odasında kapalı perdelenn aralığından sızan oğle gunesının ışını gıbıdırler Sen o ışmı gorursun ıçınde oynasan tozları bıle Ama artık ortalık aydınlık değıldır • Dun sabah eskı aynaya bakarken sıyah cercevesının ıcıne dalmışım. dalgınlaşmısım, sırları bozulmuş parlaklığından ıçenye doğru kayarak gecmıste gezınmışım Tam kuçucuk aynanın tum ınsanları, yıldızlan ve gunesı ıçıne sığdıracak kadar buyük olduğunu duşunurken karşımda suretımı gördum, gozlerımın bakışında kendıme geldım Bılgenın sozunu bıraz değıştırerek yıneledım Guneş bıze mekân ıc nde, yıtırdığımız sevgılıier zaman ıçınde uzaktırlar Evren: Ege'de hatamızı çekiyoruz (Baftanfi 1. Sayfada) ledı. "Dış haüar terminalinın açılış töreninden sonra bir gun basında bir tekJıf gozume ıliştı. 'Acaba bu meydana Ataturk adı verilemez mı' denılıvordu. Nıtekim Ataturk Banş Odulu venlmesi teklifi de bır basın mensubn tarafından bana ıletildı. Basuıuı bır gorevı de btıdur Bu teklifi hukumete ıletnm ve kısa surede bu me>danın adı Ataturk Meydanı olarak duzenlendi." Radar kontrol sıstemının bır an önce gerçekleştırılmesıru ısteyen Cumhurbaşkanı Evren, zamanında Ege sahası hava kontrolünün Türkıye'ye verılmek ıstendığinı, ancak Turkıye'nın bu ısteğı "biz yapamayız" dıyerek gen çevırdığını, bunun uzenne de Yunanıstan'ın bu görevı ustlendığını haurlatarak "Bövlece Ege'nin hava kontrolu Vunanlılara geçmis, Yunanlı dosilanmız da bu hattı, bır hudut kabul etmiş. Bunun sıkıntısını senelerdır çektık ve çekmeye devam edıyoruz. Işte onun için hava radar sıstemınin onemini bir kez daha belirtmiş oldum" dıve konuştu Havacılık alanındakı gelışmelenn yakından ızlenmesı gerektığını, aksı halde çok büyuk kayıplann olacağına dıkkat çeken Evren, uzaya u^akla gıdılıp gehnen bır çağda venılıklenn çok çabuk alınması gerektığını behrttı Evren konuşmasını şöyle tamamladı: "Turkiye'ye gelen turistler 'cennete cehennemden geçerek gidiyoruz' demekteydOer. Cehennenu kakhrdık, arük cennete gırmek için cehennemden geçrae>e gerek yok. Ama çok lyi dikkat etmeUyız. Bu mevdanın daha da geliştiriierek dunvanın en buvuk meydanları arasına gırmesını dıliyorum." Başbakan Turgut özal da yaptığı konuşmada, THY'nın kâr eden bır kuruluş durumuna geçtığını ve halka açılacağını söyledı Başbakan Ozai, Ataturk Havaiımanı'nın Turkıye'nın turıztnıne buyuk katkısı olduğunu belırterek, ıkıncı dış hatlar termınalının de önumuzdekı yıl >apı mına başlanacağını söyledı Çağdaş bır anlayışla Uzakdoğu ve Ortadoğu trafığının Türkıye'ye çelulmesı, Suudı Arabıstan, Körfez ülkelen ve Pakıstan gıbı ülkelere seferlenn artırılması ıçın gereklı çalışmalara başladıklarını anlatan Ulaştırma Bakanı Veysel Atasoy, Samsun Havaala nı'nın yerının değıştırılerek Çarşamba ılçesıne kaydırılacağını söyledı Konuşmalardan sonra Devlet Hava Me>danları Işletmesı tarafından Cumhurbaşkanı Evren, Başbakan özal ve Ülaştırma Bakanı Atasoy'a bırer plaket verıl dı Törene katılanlar dış hatlar termınalınde açılan ve Türk sıvıl havaalığının tarıhı gclışımını gösteren fotoğraf sergısını gezdıler Dış hatlar termınali gınş katında bulunan ve Turk Tanıtma Vakfı'nca yaptınlan bronz Ataturk Maskı, Cumhurbaşkanı Kenan Evren tarafından açıldı MARTIN SCORSESE Mean Streets (1973) Alıce doesn t lıve here anymore (1975) Taxı Drıver (1976) New York New York (1977) Merkez «e tüm bayilerde Memet Fuat ın Ernest Hemıngvvay'den çevırdığı bır oykuyu okumustum Madrıd'ın Paco adlı çocuklarla dolu olduğunu anlatıyordu Şoyle de bır sey uydurmuşlardı Sozde bır baba Madrıde gelıyor c u g u n u yıtınyor El Lıberal gazetesıne bır ılan verıyor Bunda Paco salı gunu oğleyın Montana Otelı'ne gel hepsını bağısladım Papa ' Bır de bakıyorlar kı salı gunu otelın onunde sekız yuzu askın Paco toplanıyor Pacoları dağıtmak ıcın bır boluk polıs çağırmak zorunda kalıyorlar Yolunuz Urfa ya da Mardın'e duşerse otelımz de pazar yt ne yakınsa, sabah uyandığınızda kulaklarınız 'Şehmuz' Şehmuz' Şehmuz' seslerı ıle cınlar O kadar çok Şehmuz vardır kı sokakta 'Şehmuz' dıye seslenecek olsanız beş, on bılemedınız yırmı kısı bırden başını cevırır Buralarda Şehmuz un cokluğuna şaşar kalırsınız 'Nedır bu Şehmuz^' dıye duşundum Sorduklarım arasında pek bılen yoktu Sonunda yaslıca bırı şoy le açıkladı 'Burada bır yatır vardır adı Seyh Musa Çocuğu o>mayanlar, gelır Seyh Musa'ya adakta bulunurlar Bır cocuğum olsun adını senın adın koyacağım derler Gunun bırınde bır erkek çocukları olursa adını Şeyl Musa koyariar Ama çocuğu Şeyh Musa dıye çağırmazlar, onun kısaltılmışı olan Şehmuz dıye çağırırlar" Şehmuz u anlamıştım Urfada kaldığım surece Şehmuz sesıyle kulaklarım çınlıyordu Sonradan Istanbul da bır Şehmuz tanıdım Bırakın Urfalı olmayı, Doğulu da değıldı Izmıt'ın Is(Baftarafi 2. Sayfada) tanbul'a yakın köylerınden bırınde doğmuştu Aılesınde de Domeydana getırdıklen şaheserlen dılımıze çevırmek Turk mılletığululuk yoktu Bırkaç göbekten berı bu koylerdeydı nın kulturunde yer tutmak ve hızmet etmek ısteyenlere en kıy"Kaç/caAdeşs/n/z'"dıyesordum "Altı"öeö\ Bır anrre ve bametlı vasıtayı hazırlamaktadır Edebıyatımızda, sanatımızda ve badan yarım duzıne çocuk doğmuştu Hıçbırı de Şeyh Musafıkıherımızde ıstedığımız yükseklığı ve genışlığı bol yardımcı vaya adanmıs değıldı Obur kardeslerının adlarını sordum Susıtalar ıçınde yetışmış olanlardan beklemek doğal yoldur Bu heyla Fatma, Erkın Alpaslan Suleymandı Ozen gosterılmenedenle çevırı dızılerının kütturumüze buyuk katkılar yapacağıden adların konduğu bellı oluyordu Pekı, bu Şehmuz nereden na ınanıyoruz" çıkmıstı7 Inonu'nün 1 Ağustos 1942 gunlu sözlerını yarım yüzyıllık uy"Babamın hoşuna gıtmış, koymuş' dedı gulamalar doğruladı UNESCO'nun 1965'te duzenledığı Dun' Sormadın mı neden koyduğunu9 ' ya Edebıyat Çevırıcilerı Toplantısı'nda yapılan konuşmalardan "Bır kez sordum ama üstunde durmadım " kımılerını bu yazıma alıyorum "Ne demıştı 7 " "Dunya edebıyatının ortak bır kuHür mırası olabılmesı ede"Çok sevdığım bır asker arkadaşım vardı adı Şehmuz Asbıyatların tek tek kalmasıyla değıl, yabancı dıllere çevrılen eserkerden donuşte sen doğunca çok sevdığım ıçın bu adı sana koylerın butun mılletlere sunulabılmesıyle kabıl olmaktadır" dum demıştı Zaten babam fazla konuşmaz, çevresındekılerı "Dunya edebıyatı çevırı eserlerın toplamıyla meydana gede konuşturmazdı" lır" ' Oldu mu peder?" "Yabancı dıllerden eser çevrılmesı eğılımı, mıllı edebıyatla"Çoktan, yıllar var Annem de bır sey bılmıyordu Zaten bura devamlı değtşmeler ve gelışmefer getırır Edebıyatlar bu yoltun kardeşlerımın adını babam koymuş, kımseye de sormamış dan kurtulur, kendını beğenmış yanlış bır mıllıyetcılıkten ya da Ben, bu ad yüzünden çok çektım" donmuş bır taşracılıktan Tek yanlı ve zuppece bır yabancı hayBaşka dıllerde de var mı bılmıyorum, bızım dılde halk yaranlığından kurtulmasını bılmek koşuluyla" kıstırmasını hemen yapar Ata oldukten sonra Ismet Paşa qel"Bır başka edebıyatın esennı kendı dılıne başarıyla aktara mıştı, hemen yakıştırdılar Geldı Ismet/ Kesıldı kısmet' Ismet bılmek, sıradan bır zanaat ışı değıl yenıden yaratıcılıktır ve bunPaşadan sonra gelen Bayar ıçın de Geldı Bayar/ Bozuldu ayar" dan oturu de bır sanat turudür Bır eserı başka mılletlerın andemedıler mıydı 9 Daha sonra gelenler ıcın ne dedıler bılmıyolamasını sağlayabılmek, sadece tercumanlıkla değıl aslına ya rum Ama bır tanesıne Çıvıt Bas \ yakıştırmışlardı Çıvıt bılıkışır bır öz ve bıçımı yenıden kurabılmekle olur Bundan oturuyorsunuz çamaşırları aklamak ıçın kullanılır Bunun en ya^ dur kı, çevırıcının sanatçı ve yaratıcı da olması gerekır" ve beğenılenının ustunde bır baş vardır Işte bundan esınle.ımış olacaklar 'Çıvıt Baş'ı hemen yakıştırmışlardı "Goethe, Schıller, Hölderlın, Buchner Heıne gıbı buyuk AlBır de yenı doğan cocuklara her donemde sevılen yonetıcıman edıplerı başarılı çevıncılerdır de" lenn adı konur Ulusal Kurtuluş Savaşından sonra 'Kemal ço'Adını kabul ettırmış bır edebıyatcının cevırılerı kendı eserğalmıştı Daha sonra Ismet adı kondu Iktıdarının başında Menlerı arasında sayılır Goethe ve Stefan Zweıg ın Italyancadan deres cok sevıldığı ıçın onun adı da konuyordu Kadına ve erRılke nın Ingılızce ve Fransızcadan cevırılerı gıbı" keğe konmuş bır çok Gursel adı bılırım Ya onun adı 9 Çok 'Edebıyat eserı ıster şıır, ıster duzyazı olsun üc oğeden oluyaygındı Halk sadece adını koymamış, bır de mavısını çıkarşur Özbıçım ya da uyum, renk ve atmosfer Edebıyat eserı çemıştı Bır rengın adını ona vermıslerdı Bır zamanlar ha'kın bunvıren kışı bu üç öğeyı sezıp yakalayabılecek ve aktardığı dılde ca gozdesı bunca bırıkımı toz duman edıvermıştı karşılıklarını bulup yenıden verebılecek guçte olmalıdır" Enverler, Nıyazılerozgurluk kahramanlarının adları değıl mıy'Bır dılden otekı dıle aktarmak, edebıyatların en ılgınçlerındı^ 1908 Meşrutıyetı'nden sonra doğan bırçok çocuğun adı ya den bırıdır elbette" Enver'dır, ya Nıyazı Son on yılda gıttıkçe hızla artan çevırı kıtaplar, genç ve yepHalıl dıye edebıyat meraklısı bır arkadaşımız vardı Bızım yenı Turk yazarlarının bol sayıda eser vermesını hıç de engelUğur Mumcu nun akrabası olur Bır gun adını ne dıye Halıl koylememıştır Son yıllarda Turkçeye aktarılan kıtaplar ılgınç bır muşlar dıye sormuştum, olçulu uyaklı şu yanıtı vermıştı özellık gosterıyor Edebıyat kıtaplarından daha çok toplum bıAdın koyam Halıl olsun lım ve duşunce urunlerı Turkçeye aktarılıyor Sana kotu bakanların Çevırıye saygıya evet1 Ikı gozu alıl olsun Şehmuz Dedikçe... HESAPLAŞMA BURHAN ARPAD TÜRK EKONOMİ BANKASI ANONİM SİRKETİ 30 HAZİRAN1985 TARİHLİ ARA BİLANCOSU BİLANÇO PASIF AKTIF Turk Lırası Turk Lırası ÖDENMEMIŞ SERMAYE KASA TC MERKEZ BANKASI BANKALAR MEVDUAT KARŞILIKLARI KREDILER ÖZEL HESAPLAR (T C Merkez Bankası) KANUNI YEDEKLER KARŞILIĞI KIYMETLER SABIT DEĞERLER (Net) TAHSILI GECIKMIŞ ALACAKUVR (Net) DlGER AKTIFLER NAZIM HESAPLAR 1 985 000 000 654 060592 539825 503 9 762 065 638 699971000 1228166 188 294 763 216 249164 431 909194 067 32 620 677 1631212 582 SERMAYE YEDEK AKÇELER T C MERKEZ BANKASI OZEL HESAPLAR KARŞILIĞI MEVDUAT DOVIZ TEVDIATI ODEME EMIRLERI MUHTELIF ALACAKLILAR DIĞER PASIFLER KÂR 4000000 000 712 570847 98 780 968 311049 079 3241 898110 747427438 113420627 2 362 742147 5166277 103 1231877575 17986043894 17986043 894 33 317 127 550 NAZIM HESAPLAR Cırolarımız Kefaletlenmız Kabullerımız Dığer Nazım Hesaplar 33317127 550 100000 000 9550900668 4014 253 530 19651973 352 GENEL TOPLAM 51 303 171 444 GENEL TOPLAM 51 303 171 444 KÂRVEZARARHESABI BORÇLU HESAPLAR VERILEN FAIZLER PERSONEL GIDERLERI VERGI VE HARÇLAR DIĞER IŞLETME GIDERLERI KAR TOPLAM Turk Lırası 318495663 282257 917 75397 301 227610015 1 231 877 575 2135638471 ALACAKLI HESAPLAR ALINAN FAIZLER ALINAN UCRETLER VE KOMISYONLAR KAMBIYO KARLARI MUHTELIF GELIRLER VE KÂRLAR TOPLAM Turk Lırası 1 100129 834 417 831 400 594381 170 23 296 067 2135638471 TÜRK EKONOMİ BANKASI A.S.