Katalog

20 TEMMUZ 1985 Ozetle Heinrich Böll toprağa verildi 16 temmuz gunu olen 1972 yılı Nobel Edebiyat Ödulu sahibi, Federal Almart yazar Heinrich Böll, Merten kasabası yakınındaki kuçtik bir mezarlıkta toprağa verildL 67 yaşındaki unlu yazarm oğlu Rene'r.in Merten'deki evinde bir damur hastaüğı nucu öldüğu açıklandı. Böll .ı cenazesinde siyaset, sanat ve edebiyat dünyasımn ünlü adlar: hazır bulunurken, bir çigan orkestrası da çatdığı ezgilerle cenazeye eşlik etti. Federal Almanya Devlet Başkanı Rıchard Von Weizsaecker'in de hazır bulunduğu cenaze toreni sırasında, mezarlığa giden 1.5 kilometre uzunluğundakiyol boyunca, unlu yazarm taburunu Gunter Grass, Günter Wallraffgibi ünlü Alman yazarlan, sürgundeki Sovyet yazar Lev Kopelev, yazarm oğullan Rene" ve Vincent ile yeğeni Christophe taştdılar. Bugüne kadar dünyanın çeşitli ulkelerinde 20 milyondan fazla kitabı satılan Boll'ün 40 dakika kadar süren cenaze toreni sırasında bir konuşma yapan kişisel dostu, papaz Herbert Falken şöyle dedv "Bırakalım, yapıtlan arasmda dinlensin ve bu dunyada bulamadığı huzura kavuşsun." (AP> KÜLTÜRYAŞAM CUMHURİYET/5 BölPün savaşı bitti 1972 Nobel Edebiyat Ödülü'nün sahibi, 2. Dünya Savaşı'na katılmış ve dört kez yaralanmıştı. Ama yapıtlarında savaşı hiçbir zaman cephede betimlememiştir. Onun sergilediği cephe gerisinde kalan bir savaş görüntüsüdür; ama bu görüntü savaşı olanca acımasızhğıyla çağrıştırabilecek denli yogundur. AHMET CEMAL "Savaş bitmedi, bitmiyor" demişti 2. Dtınya Savaşı'nın bitiminden yıllar sonra. Böfl için bilinen silahlann susması, savaşm bitimiyle eşanlamlı değildi. Savaştan geriye kalmış bina ve insan yıkıntıları, kentlerdeki ve ruhlardaki parçaJanmışlık, ilerlemişliği çok tartışma götürur bir uygarhğın yarattığı kimi görünümler, bu arada basının özel yaşam diye bir alan tanımayan saldırganhkları... Bütıin bunlar da savaştı. Ve Böll, bu savaşa karşı savaşmayı, yazarhk uğraşının odak noktası kıhmştı. Böll'un savaşı, geçen günlerde bitti. Durüstlükten hiç ödün vermeye yanaşmayan, çağının salt tanığı olmakla yetinmeyip, tüm gucüyle ve uyanlanyla ona bir şeyler katmaya çahşmış bir yazann yaşamı, böylece noktalanınış oldu. HAYVANLAR İSM.4ÎL GLLGEÇ KİM KİMBLDUM DUMA BEHÎÇ AK Karikatürcülerimiz İtalyn'da ItaJya'nın Floransa kentiyakınlarındaki Forte del Marmi kasabastnda her yıl düzenlenen yanşmalı karikatur sergisine, ülkemizden de 10 çizer 47 karikaturle kanlıyor. Karikaturleri, Bordighera Yanşması Seçici Kurul toplantısına katılacak ve Forte dei Marmi'de 52 karikatürlük bir sergi açacak olan Nehar Tublek ltalya'ya götürüyor. Yansmaya Türkiye'den Mıthat Solmaz, Cem Koç, Serdar Günbilen, Bulenl Karabağlı, Hasan Seçkin, Avni Odabaşı, Enver Malkoç, Orhan Coğuplugil, Ali Gozukıl ve Ragıp Bayraktar katıhyor. NÜKLEERSAVAŞA KARŞI Savaşakarşı çıkışıyla ünlü olan Boll 1983'te ABDfüze üslerine giriş çıkışı üç gün sureyle bloke eden eyleme katılmıştt. Üstte solda Böll, sağda kansı, onun hemen altında solda General Gerd Bastian önde sağda ise Yeşiüer'in lideri Petra Keüy, bu gösteriler sırasında birlikte göriilüyorlar. anarşi ve terörle sarsıldığı yıllan konu alan Böll, kötücül bir basın anlayışıyla el ele vermiş bir polis devletinin, toplumsal kargaşayı önlemek bahanesiyle, bireyı ve onun özgürlüğünu, buna koşut olarak da insan onurunu nasıl ayaklar altına alıp yok ettiğini son derece çarpıcı bir biçemle bu yapıtında sergüemiştir. GeUrsen Eger başlığı altında toplanan kısa öykulerinde tamdığımız askerler, tıka basa dolmuş trenlerde, pislik içindeki tren istasyonlarında bilmedikleri yazgılannı bekleyen insancılçiardır. Tamam, f çocvk anl adık Bir varlıklı. bir yoksul PİKJNİK PtYALEMADRA Özel tiyntrolara yardım özel tiyatrolara 1985 yıhnda yapılacak yardımdan yararlanmak üzere, 44 topluluk Kültur ve Turizm Bakanlığı 'na başvurdu. Bu yıl yapılacak yardımm miktarı 75 milyon lira. Tiyatro sanatımn yaygmlasıp sevilmesini sağlamak, oyun yazarlanm teşvik etmek ve Türk tiyatrosunun ilerlemesine katkıda bulunmak amacıyla yaptlan bu yardımdan hangi tiyatrolann yararlanacağı eylul ayının ilk haftasında belli olacak. Geçen yıl Kültür ve Turizm Bakanlığı 20 tiyatroya 74 milyon 750 bin lira yardım yapmıştı. (THA) )zkan Aslan Japonyu'da tstanbul Devlet Opera ve Baiesi sanatçılanndan balet Özkan Aslan, Japonya 'da yapılacak olan Bale Yıldızlan Festivali'ne katıhyor. 31 temmuz 12 ağustos tarihleri arasında Tokyo ve Osaka kentlerinde yapılacak olan Festival'e üç programla katılacak olan Aslan, "Kuğu Golu ", "Don Kişot" ve "1001 Gece" balelerinden bölumler sunacak. (THA) Barış antlaşmalanyla bitirilmiş savaşlann ne ölçüde bittiği de Böll'un yanıtını sık aradığı Böll, son buyuk savaşa katılsorular arasındadır. "Babasız mış ve dört kez de yaralanmıştı. Evler" (Haus ohne Huter) adlı Ama yapıtlarında savaşı hiçbir Toplumun yaran ile bireyin ünlü romanında yazar, savaşta zaman cephede betimlememiştir. özgürlüğü, başka deyişle insanı aile reislerini yitirmiş, biri varlikinsan kılan bir özgürlüğü birbi Onun sergilediği, daha çok cep lı, biri de yoksul kesimden gelriyle bağdaştırabilmek, toplumu he gerisinde kalan bir savaş göme iki aileyi konu alır. Yoksul ya da devleti, toplum tekini ezen runtüsüdür; ama bu görüntu, aile için bıten savaşın tek belirbir canavara dönuşmekten alı cephedeki savaşı olanca acımatisi, artık bomba patlamalannın koymak, Heinrich BöH'ün temel sızlığı ile çağnştırabilecek denli duyulmayışıdır; ama savaş sonamaçlanndandı. "Katharina yogundur. Böll'un savaşa giden rasının Almanya'sı, bu ailenin Blum'un YifJk Onuru" (Die ver askerleri, hiçbir zaman geleneksavaşını da sona erdirebilecek bir lorene Ehre der Katharina Blum) sel kahnunan kalıpianna uymazortam değildir. Zengin ailenin adlı, sayfa sayısı bakımından kü lar; ölume gittiklerinin bilincinsorunlan ise, savaşın beraberinçük, ama uyarısı buyük anlatıllü de sürükleyip göturmüş olduğu sı, Böll'ün bu konudaki belki en degJdırlk kitabı "TrenınTam ahlak değerlerinden kaynaklagüçlu yapıtıdır. Almanya'nın Saatiydi de ve Yolcu, Spa ya nır. Çoğu eleştirmenlerce Böll'un en iddialı romanı sayılan "Saat KİM KİMDİR ? Dokuzbuçukta Bilardo" (Billard um halbzehn), tek gunde geçer; tki Almanya'yı birlestiren bir yazar ama bu gün boyunca geriye dönüşler aracılığıyla Almanya'nın IX einrich Theodore Böll, 21 Aralık 1917'de Almanya'nın Koln ken imparatorluk dönemi, VVeimar tinde doğdu. öğrencılık dönemmde, sınıfmda, Hıtler Gençliğı örCumhuriyeti, Nazıler dönemi ve gutune katılmayan bırkaç çocuktan birıydl Sonradan şöyle dıyecekt'v savaş sonrası, mimar Faehmel'"Nazi dönemi, ancak Almanya'da gerçekleşebilirdi. Çünkü temel so in ailesi odak noktası ahnarak run, her türlü yasa ve düzene boyun eğişe dayalı Alman eğitimiydi. anlatıhr. Konu yine aymdır, yaYoksa sorun, Alman halkmın öteki halklardan daha kötıi olması de ni temelinde hiç bitmeyen bir inğildi. Bunun, belli bir tükenmişlikle ve yalmzca fîziksel olarak değil sanlık savaşı. zihinsel olarak da direnme gücünden yoksun olmakla ilgisi vardı." tkinci Dünya Savaşı'nın patlak vermesi üzerine, "Böll, cephede Savaş düşmanhgı ki piyade birliklerine gönderildi. Doğu ve Batı cephelerinde görev yapan Boll, dört kez yaralandı ve kendi deyimiyle "askeri yaşamın Böll, çağıyla ve onun getirdiktumden anlamsız bir şey olduğu " sonucuna vardı: "Bir asker olma leriyle salt kurmaca yapıtlannı nın ve savaşın kaybedilmesinı ıstemek zorunda kalmanm Urkünçyazkullanarak değil, deneme ve magısını acı çekerek yaşadım." 1945^6 Fransızlara tutsak düşen Boll, kale türundeki yazılanyla da sabirkaç ay sonra salıverildi ve yurduna dönerek Köln Üniversitesi'ne vaşmış bir yazardır. Yazının sogirdi. Bir yandan aile dükkânında ve belediyede çalışırken, öte yanrunlan ve yazann sorumluluğu, dan da yazarlığa başladu tlk romanı "Trenin Tam Saatıydi" 1949'da duşünsel yazılanrun önemli bir yayımlandı ve buyük ovgu topladı. Cepheye dönmekte olan duyarlı bölumunu oluşturur. "Frankbir genç alman askerinin son günlerini anlatttğı bu romanının arfurt Dersleri" (Frankfurter Vordından Boll, 1959'da "Saat Dokuz Buçukta Bilardo" adlı romanmlesungen), BöH'ün yazm uzerine da bir Alman ailenin üç kuşağının panoramasını çizerken ve 1963'te kuramsal göruşlerini toplayan "Soytart"da ikiyuzlü bir dünyada yaşamaya yazgılı biryabancıyı inyapıtıdır. celerken, gerçek ünune kavuştu. 1972 yüında Nobel Edebiyat 1972'de Nobel Edebiyat Ödulu'nü alan Heinrich Böll, aynı yıl bağh Ödülü'nü aian Heinrich Böll, olduğu SosyalDemokrat Parti'nin seçim kampanyasına katüdı, ama politik görüşleriyle de kamuoyusonradan düşkınklığına uğrayarak partiden aynldu Batı Alman top nu epey sık dalgaJandıran, bu arada Almanya'daki iktidarlarlumunun çeşitli yonlerini derinliğine eleştiren Boll, bu tutumunu, ülkemizde de yayımlanan "Katharina Blum'un Yitik Onuru"nda do la sık sık ters düşen bir "muhaliT'ti. Yazann Alrnan diline biruğuna vardırdı. çimsel açıdan getirmiş olduğu Heinrich Böll, 1942'de evlendiği Annemarıe Cech ile birlikte J. D. Salınger, Bernard Malamud gibi yazarlann yapıtlannı Alman di yenilikler, bundan sonra da tartışılacakbr hiç kuşkusuz: ama bu line kazandırdı. yazann gerçek önemi, her zaRomanlan ve oyküleriyle Alman edebiyatının yeniden canlanmaman dile getirmiş olduğu savaş sını sağlayan ve Thomas Mann'dan (1929) sonra Nobel Edebiyat Odulü 'nü alan ikinci Alman olan Boll, her iki ülkede de en çok oku düşmanJığmda belirgınleşen kennan yazarlar arasına girerek kapitalist Batı Almanya ile sosyalist Do dine özgü hümanizminden kaynaklanacaktır ğu Almanya arasında anlamlı bir ilişki kurdu. Toplum yararı, birey özgürlügîi HIZLI GAZETECİ NECDETŞEIS 5ENIN TİPINJ A StRiMİ CuMIM SuSCtSUN. ÖIDÛ MU o ALUASKJNA TARİHTE BUGUN MLMTAZARIKA\ H/TLER'E SU/KAST! 1944 'TE 8U6UN, AÜOLF UI7l£K% 8IRSUIKAST YMPlLDI. E.PUNYA SAVAŞt'NlNSOUU YAKL«$IRK£N, BAZt ALMAN 6EfJBKAUEHlHCE DUZENLENBN gU KOMPLO, 'yALtCfRlE PIANI "A/>M/ TAÇıyOROU. &AŞ7?I SENER4L LUDH/16 SECK VAROI 8>RBOU&M, HlTLER'ıN TDPLANrilAJZtNA KATILAN, TEK GOZCJNU VE KpLUNU SAVAŞTT) YITıGMIŞ ALSAY STAU&cENgERG'İN PATIATTUAS/ &tgARL4ŞT7fiO.Ş hlt$TI. TAKMA KOUM ALSAY, ÇAfJTTlÇl IÇINDEKJ SAATU BOMBAYI, PUŞUNULPUĞU GlSI TOPLANT1 MASASI ALTINA KOYUP DIŞARl ÇfKMtÇT/. BOMgA FHTLAP1Ğ/NPA,&# &SL4A/r/ SOMUCU U/7Z£R MASAMN UZAKLA$MI$,HARlTAYA BAKIYOROU.OLENL£R VE AĞIR YARALANANLAR OUXJ6U UALPE,MTLER YALNlZCA KOLUUDAN VE EUMDEN hVıF/F YARALAg ALIP KURTVLMUŞTU /.ÇSAĞDA) 20 Temmuz Elias Canetti 80 yaşında 1981'de Nobel Edebiyat Odülü'ne değer görülen Avusturyah yazar Elias Canettı'nin sekseninci doğum günu kutlanıyor. Avusturya'da yayımlanan "LesezırkelOkuma Çevresı" adlı dergi, sekseninci yaş günü dolayısıyla Canettiyie ilgili kapsamh bir özel sayı çıkurdı. "Lesezırkel"in özel sayısında Canetti birçok yonüyle ele altnıp incelendi. Ülkemizde "Korleşme" ve "Sozcuklerin Bılincı" adlı yapıtlan yayımlanan Canetti, Korleşme" adlı romamm 1936'da yazdu Bunalım ve savaş yıllart dolayısıyla ilk başta dikkatleri çekmeyen roman, savaştan sonra yazanna dünya çapmda un sağladı. "Kıtle ve Guç" adü toplumbilimsel yapıtıyla bilim çevrelerinde de saygınük kazanan Canettı'nin kitapları 25 dile çevrildL VİDEO KULÜPLERİNDE NE VAR NE YOK? UNDER THE VOLCANO / Yonetmen: John Huston / Oyuncular: Albert Finney, Jacgueline Bısset, Anıhony Andrews, Kathy Jurado, Ignazıo Lopez Tarzo, James Villiers, Dawson Bray, Emilıo Fernandez / 1984 yapımı / 105 dakika. 19091957 yılları arasında yaşayan buyuk lngilız yazarı Malcolm Lowry» denizlerde geçen gençliğinin ilk urünunü "Ultramarine (1933) adlı kitabıyla vermiş, 1949'da yayımlanan "Under the Volcano" ile de (dilımize "Yanardağ" adıyla çevrildi) daha çok olümunden sonra une ermiştı. Insanlığın varoluşunu "gerçek bir sarhoşluk" sayan, gunde 1.52 htre rom ıctıği olan bu ılginç yazann, Jobn Husion tarafından beyaz perde>e uvarlanan filmi de yazann damgasını taşıyor. 1938 Meksikası'nın Cuernavaca kentinde başlayıp bıten tılmın kahramanı, Ingıliz konsolos Geoffrej Firmin'in oykusü de bir sarhoşun olume koşma öykusü. Gençliğınde başından geçtiğıni sdylediğı \e resmen aklandığını belirttıği bir savaş suçundan oturu kendını bağışlayamadığı için acısını alkolle boğan, bu nedenle diptomatik mesleğınde yukselemeyen ve kuçuk bir Meksıka kentinde çatlayasıya içerek olumu arayan, sonunda kansını da bırlıkte surukleyip olumle buluşan konsolosun yazgısı, Albert Finnej'in eşsiz oyunuyla izleyicı>i buyulu>or. (AKADEMİ VİDEO) 50 YIL ÖNCE Cumhurivet 20 Temmuz 1935 tiyatrosunda açılacaktır. Sergide şaır Necib Fazıl bir konferans verecek, grup uyelennden ressam Elıjf Naci de bir musahabe yapacaktır. Sergide epeyce eser vardır. Herkese açık ve duhuhyesizdır. 1935 1985 arttırmak ve oz turkçeyı amelı bir surette öğretme usullerını kendilerine gostermek üzere Ankarada bir kurs açmak ıçın tetktkat yapmakıadır. Bu kursa bütün ilk ve orta okul oğretmenlerı iştirak ettırılecektır. Florya plâjı Floryadaki plâjlardan Sularyomla Kuçukplâj bu sene için beledıye tarafından kıraya verılmıştir. En çok muşterı çeken Buyükplâjın onasında inşaat yapılmakta olduğundan ilk zamanlarda bu plâjın bu sene kıraya \enlmesi muvafık gorulmemiştt. Fakat Şarbay Muhıttın Ustundağ, Avrupadan dondukten sonra Buyukplajın kıraya verilmemesını doğru bulmarmş ve kıraya verılmesı ıçın lâztrn gelen çaretere başvurulmasını ılgıhlere emretnuştır. Plâjın bugun şartnamesı hazırlanarak açık arttırmaya konulacaktır. Kuçukplâj 300, Sularyom 1500 lıraya kıra verilmişti. En çok muşteri çeken Buyukplâj olduğu ıçın buranın 56 bm liraya muşterı bulacağı umıd edıliyor. 'ş sanat Galerileri tatilde Turkiye İs Bankasi tş Sanat Galerileri, iki aylık tatil donemine girdi. Haziran ayındaki sergilerle yılm ilk sergiprogramım tamamlayan İş Sanat Galerileri Ankara, ivnır. rarmaKnupı, nnrrm.uj ve Trabzon 'daki galerilerinde yılın ikinci sergi programı eylul aytnda uygulanmaya başlanacak. Bankamn gezici Anadolu sergileri de, eylul aymda l 'şak 'tan başlayacak. Bunu izleyen tarihlerde de, A/yon, Bilecik, Yozgat ve Çorum'da siırecek. AYYAŞ DİPLOMAT Ingiliz sinemasının usta oyuncusu Albert Finney, Malcolm Lowry'nin romamndan uyarlanan "Under the Volcano"da ayyaş bir İngiliz diplomatmı başarıyla canlandmyor. THE GOBETWEEN (Arubulucu) / Yonetmen: Joseph Losey / Oyuncular: Alan Bates, Julıe Christie, Michael Redgrave, Domınıc Guard, Michael Gough, Margaret Leighton, Edvard Fox / 1971 yapımı ' 110 dakika. Yaşlı bir adam, gençliğini duşünürken, çocukluğu ve bir aşk ılişkisinde kendisine aracılık yaptırarak mektup taşıtan yetışkinler tarafından nasıl etİcilendiğını keşfeder. Harold Pinter'in senaryosunu yazdığı Losey'nin çok ilgilendiği turden etkileyicı bir iç seruven. Eşsiz bir oyunculuğun, yönetmenin ustalığının ve minicik aynntıların buyük tat kattığı film, yüzyıl başı tngiliz aristokrasisinin acımasız oyunlanna da başarıyla ışık tutuyor. 1971 Cartnes ŞenliğTnde Altm Palmiye Ödulu alan "The GoBetween"in oyunculanndan Margaret Leighton da en iyı yardımcı kadın oyuncu Oscar'ına aday gostenlmiştı. (VIDEOTHEQLh Bebek) "D"grupu sergisi bııgün açdıyor 7 ressam ve bir heykeltraşın teşkıl ettıği D grupunun beşinci resım sergısı bugun Beyoğlunda Fransız Oğretmenler için bir öz türkçe kursu açdıyor Ankara 19 (Telefonla) Kultur Bakanlığı, ilk ve ona okul oğretmenlerınm öz turkçedekı melekelerı FRiGEt X Ayda 5.50 lira HAVACAZI llc bler Veresiye satıs T.C. SAKÂRYA ASLİYE 2. HUKUK HÂKİMLİĞİ Sayı 1984/532i 81 Davacı Nazan Şenol laratından Behzar Sönmez aleyhine açılan tapu iptalı \e tescıl davasının yargılaması sonunda, davaya bakmak Sakarya Sulh Hukuk Mahkeraesinın goreune girmesi nedeni ile dava dilekçesının görev noktasından REDDINE, karar kesınleştiğınde gorevlı Sakarya Sulh Hukuk Mahkemesıne göndenlmesıne daır verılen karar ılan olunur. Basın: 20995 TELEFON İNTİFA HAKK1 SATIŞ İLANI KADIKÖY 3. İCR \ MFMURLLĞUNDAN liı, :ıor<,tjn uouı\. ınaiı>.u/ oıup >jıılnuiMiı.. k.ıraı \crılen I ^0 I K lira kıymetındckı 358 83 ;6 nüniuralı lelcluııuıı ımılıi hakkı X> kadıko\ 3 Icra Daıresı'nde sdtılacak.ir Birıncı saıi;ın 5.S 19S5 guııu saaı 14.30 ıla 14.45 arjMnda >apılnıasıııa. bu saıışia talıp çıkmaz se\a [cklıl olıınan bedel kıvmcıımn °o7''ını gevme/sc. lı.s İ985 gunu a\nı >eı \c s.u ;o \jnil.KaV !.irnı • ını.ui.ı oıı ^ok. tıaı \erene satılacaktır. Dellalıvenın ve ihale pulunun alıcıja ait olacağı ilan olunur KUV dc ımi5tcrı\e aılıir ı5 7 ıy.ö Basın: 9277