Katalog

13 TEMMUZ 1985 EKONOMt CUMHURÎYET/9 İTO'ya göre toptan eşya fiyatları haziranda %1.8 arttı Ekonomi Servisi Hazine Müsteşarlığı ile DİE'nin Türkiye çapında belirledikleri toptan eşya fiyatlan haziran ayında düşüş gösterirken lstanbul Ticaret Odası'nın îstanbul için belirlediği toptan eşya fiyatları haziranda yüzde 1.8 artış gösterdi. İTO endeksine göre son 12 aydaki toptan eşya fiyatları artışı ise yüzde 40.7 oldu. Bu oran bir önceki 12 ayhk dönemde yüzde 49.1 idi. Haziran ayında ÎTO toptan eşya fiyatları endeksinin artış gösterme"\de yüzde 6.2 artış gösteren madenler grubuyla yüzde 5.6 artış ^steren inşaat malzemeleri grubu etkili oldu. Gıda maddeleri ğrubunda binde 9'luk bir artış olurken zahire ve hububatta yüzde 1.5 artış, meyvelerde binde 9 düşüş göriildü. ANKARA, (ANKA) Senet protestolannın mayıs ayında rekor kırdığı belirlendi. Mayıs ayında 37.7 milyar liralık senet zamanında ödenmeyerek protestoya uğradı. Protesto edilen senet ierin sayısı ise 119 bîn 803 adet düzeyinde bulunuyor. Geçen yıhn döneminde değeri 36.5 milyar lira olan senet protesto edilmişti. Yılın ilk ayında senet protestoları 34 milyar lira gibi yüksek bir değerde gerçekleştikten sonra, izleyen aylarda bir miktar yavaşladı. Şubat'ta 23,6 milyar liralık, martta 29,4 milyar liralık, nisan'da ise 26,6 milyar liralık senet protestoya uğradı. Margarinde zamh rekabet Yeni bir zam, tüketicinin omuzuna 8 milyarlık yük bindirecek LUXsmVİfBsm Margartn piyasasma giren yeni matkalar, rekabet ortamım kızıştırırken; ham yağa yapılan son zam da fiyat arttınmı zorunluluğunu gündeme getirince işler karıştı. Bazı margarin firmalan, hediyeli çekilişler yaparken bazilan da tüketiciye değil "bakkala yönelik" ikramiyeier düzenlediler. Ikinci yöntem, bakkallarm satacağı margarin markasında tercihini etkilemek amacını tasıyor. FARUK BESKİStZ Sofralık margarin piyasasma önümüzdeki günlerde Trakya Birlik'in üreteceği TrakMa markalı margarinin girmesiyle firmalar arasındaki rekabetin daha da kızışması bekleniyor. Margarin üreticisi firmalar, piyasadaki pazar paylannı korumak için çeşitli yöntemler deniyorlar. Şu anda sofralık margarin piyasasında Ünflever (SanaRama) yüzde 60' lık pazar payıyla birinci sırada, Marsa (Evin) yüzde 25 oranındaki pazar payıyla ikinci sırada, Turyag (Yayla) yüzde 6 oranında ve yine Koç Gnıbu'nun (Aymar) yüzde 6 oranında bir pazar payıyla üçüncü sırada, Paksoy (Neba) ve Tariş'in (Tama) toplam yüzde 3 oranında bir pazar payıyla sofralık margarin piyasasında dördüncü ve beşinci sırada bulunduğu tahmin ediliyor. Sofralık margarin üreten firmalar, bir yandan ellerinde bulundurduklan pazar paylannı kaybetmemeye çalışırlarken, öte yandan da Trakya Birlik'in ham ayçiçek yağına kilo basına yaptığı 20 liralık zammı, sofralık margarine yüzde 78 oranında yansıtmak için hazırhklann tamamlamış bulunuyorlar. 110 milyar liralık sofralık margarin pazannda, margarinin kilosnna 40 liralık bir zam yapılması durumunda, bu, vatandaşa 8 milyar liralık yeni bir zam yükü getirecek. Margarin pazannda birinci sırada yer alan Ünilever fırması Halkla llişkiler Müdürü Atilla Midillili, bu konuda şunları söyledi: "Biz, her ne kadar Trakya Birlik'ten doğrudan ham ayçiçeği yağı almıyorsak da, yine de piyasada fiyatlann yukselmesinden dolayı, bunu maliyetlerimize ve fiyatlanmıza yansıtmak zorunda kalacağız. Kilo başına sofralık margarine 40 lira zam yapılması için şu anda çalışmalar tamamlanmak üzere. Yaptıgımız çekilişler, kampanyalar ve benzeri uygulamalarla her firma gibi ayakta durmaya çalışıyoruz. Bu kampanyalar. bundan sonra daha geniş biçimde devam edecek. Bu da, serbest rekabet ortamında firmalar arasındaki rekabetin boyutlarını göstermesi Binlerce esnafın stok beyanı için son 2 gün Mali Müşavir Turgut Arığ, gerçek usulde KDV'ye tabi olan işyerlerinin 15 temmuz akşamına kadar stok beyanında bulunmalan gerektiğini söyledi. konusu yapılabilmesi için, maliyet ve gider hesaplanndan düşürülmesi gerekir, 1.7.1985 gününden sonraki mal alışlan ile giderler için yüklenilen ya da ödenen KDV, ilgili oldukları dönem beyannamesinde indirilecek. Verilecek KDV Stok Beyannamesi'ne Tekel malları, Milli Piyango bileti, gazete, dergi ve devresel yayınlar gibi satış fiyatları belirli Özel malları satanlar, eklemeyecekler. Senet protestolarında rekor Ekonomi Servisi 14 sayılı KDV genelgesiyle 1 Temmuz 1985 tarihinden itibaren gerçek usulde KDV uygulamasına tabi tutulan binlerce işyeri sahibinin stok beyan eımeleri için iki gün kalmasına karşın P c n 3 f durumdan habersiz. 15 temmuz akşamı dolacak stok ÇEKİLİŞLI, HEDÎYELİSATIŞLAR Margarin piyasasında çekilişler ve hediyeler rekabet nedeniy beyan etme süresine ilişkin sorularımızı Mali Müşavir Muhasele kampanyalann ayrümaz bir parçası oldu. Seccade bile hediyeler içinde yerini aldu . beciler Derneği kurucusu ve eski Başkanı Turgut Arığ şöyle ya Akkııyu1 son dönemeçte ANKARA, (a.a.) Mersin Akkuyu'da yapılacak niikleer santrml ihalesini kazanan Kanada'nın AECL firmasının Türkiye temsilcisi John Cloud Paquin Akkuyu1 nükleer santralı ile ilgili görüşmelerin ağustos sonunda tamamlanabileceğini, görüşmelerin söz konusu tarihte bitmesi halinde santralın yapımına yıl sonuna doğru başlayabileceklerini söyledi. Paquin gerekli krcdileri sağladıklannı belirterek "YaptşletDevret" modeli ile üstlendikleri işi 6 yılda tamamlayacaklanm ve Türkiye EJektrik Kurumu ile ortak kuracaklan şirketin santralı 15 yıl işletecegini bildirdi. Trakyabirlik'ten yeni tesis, yeni margarin Atasoy: Dolar ve petrol arttıkça THY'na zam yaparız IZMtR, (Cumhuriyet Ege Bürosu) Bayındır ve Gölmarmara otomatik telefon santrallarını hizmete açan Ulaştırma Bakanı Veysel Atasoy, THY zamlanna ilişkin bir soruyu yarutlarken, "Dolar ve petrol fiyatları arttıkça zam yapanz" dedi. Bayındır'da 500 hatlık otomatik telefon santralını hizmete açan Atasoy, THY zamlan ile ilgili bir soruyu yanıtlarken şöyle konuştu: "THY'de yapılan zamlar dışa bağımlı ırak yapılmaktadır. THY'na her zaman zam yapraak zorunaüju. Iç hat seferleriyle dış hat seferleri arasında çok fark bulunmamaktadır. Buna ragmen kuruluşurauz bu yıl 40 milyar lira kflr etmiştir." THY'nda pilot sıkmtısı çekildiğine de işaret eden Atasoy, "Normalde her uçağa 5.5 pilot düşmesi gerekirken, bu rakamın çok altında bir sayıyla hizmet vermek zonındayız" dedi. Pilot yetersizliğinden zaman zaman sefer koyamama durumu ile karşı karşıya kalındığına da değinen Atasoy, "Alacagımız uçak sayısı 7'dir, bunun 4'ü gdmiştir. Bunun dışında 7 uçak daha alsak pilot yoklngundan sefer koyamayacagız" biçiminde konuştu. Ekonomi Servisi Kısa adı Trakyabiriik olan Trakya Yağlı Tohumlar Satış Kooperatifleri Birliginin Çorlu Şerefli bölgesindeki entegre tesislerinin temeli yarın Başbakan Turgut Özal tarafmdan atılacak. Trakyabirlik, entegre tesislerinin yanında Karaeabey Yağ Fabrikası ve Çandır Yag Fabrikaları'yla birlikte yılda toplam 187.500.000 kilo ayçi'çeği işleyecek. 37.800.000 kilo ham ayçiçek yağı, 15.000.000 kilo rafine ayçiçek yağı, 30.000.000 kahyaltılık margarin üretecek78 yılında ilk tesisleri oluşturulan Trakyabirlik, başlangıçta yem üretimi yapmıştı. Çalışan işçilere yapılan 157 lojman da hizmete girecek. açısından önemh'dir. Trakya Birtik, her markanın piyasaya girip yaptıgı gibi margarin pazannda yüzde 510 oranında bir paya sabip olabilir." Pazar payını her geçen gün arttıran Marsafirmasırunbir üst düzey yetkilisi, geçen yıl yüzde 8 olan pazar paylannı, yaptıkları başanlı reklam kampanyalan sonncu bugün yüzde 25'e çıkardıklannı belirterek, "Biz, geçen hafta, kolide 20 liralık bir Tıyat kırdık. Ama şimdi, ham ayçiçeğine yapılan zamla, zorunlu olarak bir zam kararı almacaktır. Sanınm, hafta sonunda tüm firmalar, zam kararlannı açıklayacaklardır. Düzenlediğimiz reklam kampanyalan ile diğer firmalann pazar paylarından belli ölçülerde pa> kaptık. Margarin piyasasında şu anda tüm firmalar, birbirinden korkuyor ve bu piyasada şimdi kimse isledigi atı oynatamıyor" dedi. Piyasada yüzde 6 oranında bir pazar payma sahip bulunan Tnryag fırması Halkla llişkiler Müdürü Saüm Kadıbeşegil ise, bu konuda, piyasada fazla bir etkinliklerinin bulunmadığını, bu açıdan Trakya Birlik'in yaptığı zammın önce büyük firmaları, daha sonra kendilerini etkileyeceğini söyleyerek şunları söyledi: "Biz, her zaman büyük firPazar payları Firma Trakyabirlik, halen piyasaya sürdüğü "Trak>ağ" ve "Biryağ" rafine ayçiçek yağlarının yanı sıra 250 gramlık paketlerde "TrakMa" markah kahvaltıhk margarini de çıkaracak. Yeni organizasyonla Trakyabirlik ürettiği margarin çeşitlerini mutfak ve sanayi tipi margarin de üreterek üçe çıkaracak. 12 ile dağılmış 47 bağlı kooperatifli birlikte Türkiye"nin yağ politikasında etkin bir rol oynayan Trakyabirlik, üreticiden aldığı ayçiçeği tohumunu işleyerek ürettiği ham yağı rafineri fabrikalarına sattığı gibi yıllık 150 bin toh ham yağ açığını kapatmak için yağ da ithal ediyor. ta, hem kalitede, hem de hızda ön almak gerek. Bizim dağıtım için 4 arabamız var. Ünilever'in ise 70 arabası vardır. Yeni başlattığımız bir kampanya ile bakkallara koli içinde 100 lira ile 100 bin lira arasında değişen ikramiye kartiarı gönderiyoruz. Böyle kampanyalar ile başarıya ulaşabilmemiz daha rahat olacaktır." Paksoy, firmasının koliler içinde yolladığı ikramiye kanlan tüketiciye değil bakkalara yönelik olduğunu belirtip, bakkalann daha çok alım yapmasını amaçladığını söylüyor. Trakya Biriik'in piyasaya girmesiyle yeniden kızışan rekabet firmalar arasında yeni yeni yöntemlerin denenmesine yol açıyor. Ünilever, daha fazla satabilmek ve pazar payını koruyabilmek için bediyeli çekilişler ve kampanyalar düzenlerken, her geçen gün pazar payını arttıran Marsa, reklam kampanyalarında otomobiller veriyor ve seccade, hesap makineleri, kristal su takımları türü hediyelerle daha değişik tüketici gruplara seslenmeyi amaçlıyor. Firma yetkilileri, çekilişlerin ve kampanyalann artık rekabetin ayrılmaz bir parçası durumuna geldiğini, bu tur yöntemlerin bundan sonra da daha yoğun olarak yürütüleceğini belirtiyorlar. Ürettiği Pazar margarin payı (°I») 60 25 6 6 3 Ünilever SanaRama Marsa Evin Koç Grubu Aymar Turyağ Yayla PaksoyNeba Taris Tama mtladı: 14 sayılı KDV genelgesi hangi tür esnafı ve işyerierini ilgilendiriyor? ARlC 14 sayılı KDV genelgesi uyannca Telafi Edici Vergilendirme usulüne tabi perakende satıcılardan bilanço usulüne gore defter tutanlar 1.7.1985 gününden itibaren gerçek usulde KDV'ne tabi tutuldular. Artık alışlarında %13 uygulanmayacak. Hem alış, hem satışlarında %10 KDV uygulanacak. Bu karara göre bilanço tutan bakkal, manav, kasap, balıkçı, bufeci, kuruyemişçi, tuhafiyeci, manifaturacı, oyuncakçı ile giyim eşyası, kavafiye, saraciye, ıtriyat ve tuvalet malları satanlar, KDV yasasına gore telafi edici değil, gerçek usule tabidirler. Ayrıca berberler, terziler, otelkahvehanelokanta işletenler, sandviçtostdönerköfte gibi yiyecek maddeleri satan bufeler, pastaneler, fırıncılar, çiçekçiler, yolcu ve yük taşıma işleri yapanlar, komisyoncular, inşaat müteahhitleri ve bunlara benzer hizmet işleri ile uğraşanlarla serbest meslek erbabı ve zirai kazanç sahipleri artık telafi edici usulden faydalanamayacaklar. Bundan böyle telafi edici usulden yararlanamayacak olanlann ne zamana kadar stok beyanında bulunmalan gerekiyor? ARIG Telafi edici vergilendirmeden gerçek usule dönüşümün geçiş dönemini belirlemek üzere 30.6.1985 gününe göre bilanço tutan perakende satıcılann düzenleyecekleri mal stok beyannamelerini 15.7.1985 günü akşamına kadar bağlı oldukları vergi dairelerine bildirmeleri gerekir. Bu stok beyanı nasıl yapılacak? ARIG KDV Stok Beyannameleri'nde vergi yükümlüsünün adı, soyadı, sicil numarası, adresi; malın cinsi, miktarı, birim fiyatı, tutan, KDV'si; alış faturasının gün ve sayısı belirtilerek tarih ve imzalanarak verilecek. Stok listesindeki mal ahşlarına ait KDV tutarının ilk dönem KDV Beyannamesi'nde indirim ESNAF HABERSİZ Daha önceden telafi edici usulie vergiye tabi olan bakkal, manav, kasap ve benzeri, gerçek usulde KDV'ye geçen esnaf, bir çoğu 15 temmuz tarihine kadar stok bildiriminde bulunulacağını bilmiyor. 1 temmuzdan bu yana KDV kesen yıllık cirosu 20 milyon liranın üstündeki esnafın en geç 15 temmuz günü mesai saati sonuna kadar elinde bulundurduğu malları bir liste halinde miktar ve adetleri, değerleriyle bağlı bulundukları vergi dairelerine bildirmek zorunda.. Bu konuda görüştüğümüz esnafın büyük bölümü bu konuda biigileri olmadıklarını, kendi muhasebecilerinin bile bu konuda kendilerini uyarmadıklannı belirtti. Çok az sayıdaki esnaf ise ihracatçı firmalann şubeleri olduklarından dolayı bu türden gelişmelerden anında haberdar olduklarını söylüyor. 15 temmuz günü mesai saati sonuna kadar stok bildiriminde bulunmayan esnaf daha sonra KDV'li yaptığı satışlann vergisini toplam vergjsinden düşüremeyecek. Bunun yanı sıra stok bildirmeyip ellerindeki malları KDV'li olarak satan fırmalar vergi kaçakçılığı yapmış sayılacaklar ve gereken yasal işlemlere tabi tutulacaklar. lstanbul DefterdarhğYndan aldığımız bilgilere göre esnafın bir çoğunun yine stok bildirimi konusunda yeterli bilgiye sahip olmadığı belirtildi. Stok bildiriminde bulunulmadığı takdirde bu durum esnafın aleyhine olacak. Yeni uygulamaya tabi olan esnaf bu konuda tam anlamıyla KDV ile satış yapabilmesi için haziramn 30'undan bu yana satın aldığı malların listesini, miktanm vergi dairelerine bildirmek durumunda. İzmir Limanı'nda arıtma başladı İZMİR, (Cumhuriyet Ege Bürosu) Türkiye'de ilk kez İzmir Iimanında, Körfez'in kirlenmesinde önemli rol oynayan gemi artıklan için kurulan antma tesisleri devreye girdi. Anakent Belediye Başkanı Burhan Özfatura gemilerin ızmir Körfezi'nin kirlenmesinde önemli rol oynadıklarını belirterek kurulan antma tesisleri konusunda şu bilgileri verdi: "Türkiye'de ilk defa Izmir Iimanında devreye sokulan ve henüz deneme safhasında bulunan antma tesisleri 41 milyon 650 bin liraya mal oldu." KISA...KISA... ULUSLARARASIROTARY Vakfı 1986/87 öğretim yıhnda gelişmekte olan ülkelerden 50 kişiye tanm dalında lisansüstü eğitim bursu verecek. Açhkla mücadele bursu, yurt dışmda bir öğrenim kurumunda azami üç yıl karşılıksız olarak verilecek. Burs için ülkemizden de iki aday gösterilecek. ISVtÇRE Hava Yollan Türkiye Genel Müdüru Hans Ulrich Straub Japonya'ya tayin olurken yerini Reynold Mottier'e bıraktı. Yeni Genel Müdür Reynold, Swissair müşterileriyle tanışmak amacıyla önceki gün bir akşam yemeği verdi. SEKA'ya Dünya Bankası 55.1 milyon dolar kredi verdi. Kredi, gazete kâğıdının üretiminin arttınlması, eğitim çalışmalannın fınansmanı ve bazı etüd işlerinde kuüanılacak. malan izleriz. Bugün de yine aynı şey olacaktır. Buyük firmalar zam yapacaklardır. ardından da biz. Ama şu anda böyle bir şey gündemimizde yok. Ama maliyetlerin arttıgı bir durumda, samnm zam gündeme gelecektir." Kadıbeşegil, Trakya Birlik'in TrakMa ile piyasada iyi bir pazar payına sahip olabileceğini, ama şu anda kesin bir şey söylenemeyeceğini, ancak çok ucuz bir fiyat ve ıcaiite ile pazardan pay kapmanın mümkün olabileceğini de sözlerine ekledi. Paksoy (Neba) fırması Pazarlama Müdüru Kâmil Ulu ise, kendilerinin her zaman zam konusunda büyükleri izlediklerini belirterek, "Trakya Biriik'in yaptıgı zam, bizi mutlaka etkileyecek. 2^am yapüacaktır. Ama şu anda kesin zam rakamı veremem. Margarin piyasasında başanlı olabilmek için, hem fiyat İSO'NUN REKORTMENLERÎ Kurumlar Veroisi'nde ilk 1 0 /. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. The Shell Co. Of Türkey Ltd..... Türk Kablo A.O Bekoieknik Sanayi A.Ş. Cihan Elektronik A.Ş. Tofaş Türk Otomobil Fab. A.Ş.. Mobil Oil Türk A.Ş. Good Year Lastikleri T.A.Ş.. Türk Pireüi Lastikleri A.Ş. Türk Phllips Sanayi A.Ş. MeTa Elektronik End. A.Ş. 3.496.237.914 TL 2.461.418.142 TL 2.336.124.824 TL 2.111.026.532 TL 1.984.075.956 TL 1.686.566.926 TL 1.680.004.949 TL 1.359.598.853 TL 1.250.563.926 TL 1.209.684.144 TL Vural Ankan, 'faiz silme operasyonu'nu değerlendirdi: faiz yükünü hafifletmek için bankaların üstEski Maliye Bakanı Vural Ankan, "faiz silme operasyonu"nu Cumhuriyet için de lendiği riski telafi etmek olarak tanımlanağerlendirirken "böylesine bir tesvik tedbiri büir. Uygulamada sisteme ağır eleştiriler yönelne ancak emirttk ya da kralhkla idare edilen ortasark ülkelerinde rastlanabileceğini"söy tihniştir. özellikle kredi faiz haddini yükselledi. Ankan'm bu konudakigörüşlerişöyle: tici nitelikte bir etki yaptığından bahisle kaldınlması gereği vurgulanmıştır. 10.7.1985 günü basında Devlet Bakanı SaKaynak Kullanımını Destekleme Fonu: yın Mesut Yılmaz'ın hükümet sözcüsü olaHemen hemen bir yıla yakın uygulanan bu rak bir beyanı yer aldı. Beyanda "Şirket sisteme yeni bir yöntemle son verilmiştir. kurtarmadık, müktesep haklan koruduk" diGerçekten 15.12.1984 günlü Resmi Gazeyordu. Konu teşvik tedbirleri ile ilgiüdir. Söz te'de Bakanlar Kurulu'nun 84/8860 sayılı kakonusu teşvik önlemlerine göre kafamda bir ran yayımlanır. Bu kararla birlikte "Kaynak yatırım olayı canlandı. Kurgu olay şudur: Kıülanınu Destekleme Fonu" ihdas olunmuş"Varsayalım ki, üç holdingimiz teşvik tedtur. Bu karar kapsamına neler girmektedir. birleri yönünden birinci derecede öncelikli 1 Devle: Planlama Teşkilatı tarafından yörelerde yaünm yapma karan alıyorlar ve 14.10.1984 tarihinden itibaren yatınm teşvik yatınmları DPT tarafından teşvik belgeleribelgelerine bağlanan yatınmlar. ne bağlanıyor. Varsayalım ki, yatınmlar öz2 1.1.1985 tarihinden itibaren fıilen yasermaye ile değil kredi ile karşılanmaktadır. pılan ihracat. Varsayalım ki, her birinin gerçekleştirdiği 3 1.1.1985 tarihinden itibaren acılacak gümrüksüz sabit yatınm tutan 10 milyar likredi ler. radır. Yürürlükteki teşvik tedbirlerine göre devBu tür bir teşvik tedbiri let yatınmcıların her birine "destekleme ancak emirlik ya da primi" adı altında ikişer milyar lira ödeyekralhkla idare edilen cektir!' Orta Şark ülkelerinde Bu kurgu olay bir dizi suali de beraberinvardır. Demokratik parde getirmektedir. tsterseniz bunlan soralım lamenıer sistemin siyasal ve birer birer cevaplamaya çaJışahm. SORU Yatınmcı aldıgını iade etmeyeyaşamda egemen olduğu cek midir? ülkelerde böyle bir şeye CEVAP Hayır. rastlanacağım sanmıyoSORU Acaba aldığına karşı devlete hisrum. Şirket kurtarmaya se mi vereeektir? karşıyız, ama döner doCEVAP Hayır. laşır yine bol keseden SORU Devietin hibe niteliğinde karşıbağışlarız. Yükü kim çelıksız bir ödeme yapması mümkün olabilir mi? ker düşünmeyiz. CEVAP BaLgibi olur. SORU Nasıl olur? Kararda, fonun kaynakları da gösterilir. CEVAP Anlatalım. yine en önemlisi, kredi faizleri uzerinden hesap edilerek alınacak %7.5'luk miktar ile faiz Faiz Farkı îade Fonu: 19.12.1983 günlü farkı iadesi fonunun devredilen bakiyesidir. Resmi Gazete'de Bakanlar Kurulu'nun Kararda, destekleme priminin tavanı da yer 83/7507 sayıh kararı yayımlanır. Bu kararla alır. Prim ödemelerinde, matrahın hesaplanFaiz Farkı İade Fonu kurulmuştur. Fonun masının önem taşıdığı bilinen hususlar arakuruluş ve amacı kararın 12. maddesinde sındadır. Tebliğde bu konunun da şöyle belirlenir. Kalkınma planı yıllık programlan ile teş düzenlediği görülür. Kurgu olaya ilişkin düzenleme 11. maddede yapılmıştır. Bu hükme viki öngörülen sektörlerin faiz yüklerini göre matrahın hesaplanmasında "kreazaltmak ve dövize bağlı tasarruflan teşvik di/özkaynak" ayırımı göz önünde bulunduetmek amacıyla Türkiye Cumhuriyet Merkez rulmayacaktır. Demek oluyor ki, kredi ile Bankası nezdinde bir "Faiz Farkı iade Fonu" karşılanan yatınmlarda da destek primi ödekurulmuştur. Fonun kaynaklan da kararda necektir. tespit edümiştir. En önemli kaynak bankaların verdikleri kredilere tahakkuk ettirdikSORU Tüm yatınırüara destekleme primi verilecek midir? leri faizlerin %7.5'u oranında kredi alanlardan ilaveten tahsil edecekleri miktarCEVAP Konuyu, Merkez Bankası, yetkisine istinaden çıkarmış bulunduğu tebliğin dır. 4. maddesinde, açıklığa kavuşturmuştur. BuFaiz farkı iadesinin bankalara ödenmesi na göre Teşvik Uygulama Başkanlığı'nın kayine kararda açıklığa kavuşturulmuştur. Derar ve tebliğleri ile tespit edeceği yatınm ve mek oluyor ki, sistem, kısaca, yatınmcıların Teşviğin böylesine can kurban üretim konulanna prim ödenmesi olanak dışıdır. SORU Primlerin geri alınması söz konusu mudur? CEVAP Gerek Bakanlar Kurulu kararında, gerek tebliğde bu konuda acıklık vardır. Geri alınabilme için ya karara, ya da karara dayanılarak çı kanlan tebliğlere aykın hareket edilecektir. Geri aluıma halinde yülık en çok %66 oranında faiz uygulanacaktır. Primlerin ve faizlerin tahsilinde kamu alacaklannın tahsili usulü hakkındaki yasa hükümleri uygulanacaktır. SORU Bakanlar Kurulu'nun söz konusu karanyla 29.6.1985 tarihinde bir degişiklik yapıldı mı? CEVAP Resmi Gazete'de yayımlandığı üzere bir değişiklik yapıldı. Ve değişikliğin önemli yanı, destekleme primleri 14.10.1984 tarihinden önce alınmış teşvik belgeli yatırımlara da uygulanacaktır. Böylece süresiz geriye doğru uygulama imkânı sağlanmıştır. Ülkemizde, bilindiği gibi, büyük ölçekli yatınmlar 56 yıllık bir zaman süreci içinde gerçekleşirler. Özel kesimdeki bu süre, kamu kesimi için 1011 yüdır. Bu itibarla 14.10.1984 tarihinden önce teşvik belgesi alınmış olup da henüz tamamlanmamış yatınmlar için de imkân var sayılır. SORU Geriye dönük bu uygulama ile SA.VU1 Mesut Yümaz "Müktesep haklan" koruduk diyorlar. Ne dersiniz? CEVAP Destekleme priminin hibe niteliğinde olduğunda kuşku yoktur. O halde hibe alamayanlar için nasıl müktesep hak düşünülebilir? SORU Başka ülkelerde bu tür bir teşvik tedbiri var mıdır? CEVAP Araştırmalarımda rastlamaj dım. Demokratik parlamenter sistemin siyasi , yaşamda egemen olduğu ülkelerde olacağım da sanmıyorum. Belki, emirlik ya da kralhkla idare edilen Orta Şark ülkelerindei vardır. Burada Atatürk'ün bir sözünü hatırlamak j gerekir: "Biz bize benzeriz" Gerçekten şirket kurtarmaya karşıyızdır, ama sonra döner bol keseden bağışlarız. Yükü kim çeker düşünmeyiz. SORU 600 milyonun altında yatınm ya* panların durumu nedir? CF.VAP Onlar sadece Faiz Farkı tade Fonu sisteminde olduğu üzere kredi maliyetlerinin duşüklüğünden yararlanırlar. SORU O halde parsayı yine büyükler mi topluyoıiar dersiniz? CEVAP Cgemen sistem bu. Böyle gelmiş, böyle gidi>or. Hem de ANAP'ın hızma:j uygun bir biçimde hızını artırmış olarak. Teşviğin boyUsincvan kurban. DOYIZ KURLARI Mertcez Bankası kendı ışiemten ıçtn dolann alış kurunu 527.05 lira olarak behrtedı. Dovızin Cinsi 1 ABO Doları 1 Avustratya Dolan 1 Avusfurya Şilinı 1 Batı Alman Markı 1 Belçıka Frangı 1 Frartsız Frangı 1 HoOanda Florinı 1 Isvec Kronu 1 isviçre Frangı 100 İtalyan Lireti 100 Japon Yeni 1 Kuveyt Oinan 1 Sterlin 1 S.Arabistan Riyali Döviz Alış 527.05 366.30 25.87 181.80 9.04 59.82 161.47 62.37 218.06 28.12 217.91 1752.13 729.44 144.42 Dövız Satış 532.32 369.96 26.13 183.62 9.13 60.42 163.08 62.99 220.24 28.40 220.09 1769.65 736.73 145.86 Efektif Efektif Altş Satış 527.05 537.59 347.99 373.63 25.87 26.39 181.80 185.44 8.59 9.22 59.82 61.02 161.47 164.70 62.37 63.62 218.06 222.42 26.71 28.68 207.01 222.27 1664.52 1787.17 729.44 744.03 137.20 147.31 Ihracatta iik 10 /. TUR KON Turistik Konfeksiyon İmalatll1,212.244 $ 2. EKİNCİLER Demir Çeük 45.098.873 $ 3. UZEL Makine SanayiL 40.285.029 $ 4. RABAK Elektrolitik Bakır. 34.464.267$ 5. LASSA Lastik San 33.052.537$ 6. MENSUCATSANTRAL 29.778.737$ 7. NASAŞ Alüminyum San 25.921.342 $ 8. OTOMARSAN Otobüs ve Motorlu Araç.25.376.249 $ 9. ÇUKUROVA Çeük End. 25.349.829 $ 10. KORDSA Kord Bezi San.. ^rd ÇAPRAZKUR 1 ABD DOLARI 2.899 8.8105 3.264 2.4169 1874.29 241.86 3.6494 1 Sterlin B.AIman Markı Fransız Frangı Hollanda Ftorim İsviçre Frangı italyan üretı Japon Yeni S Arabıstan Rıyalı 11 384 ABD Dolan AUINGÜMÛŞ ALIŞ Cumhuriyet Reşat 24 ayar külçe 22 ayar bılezık 900 ayar gümüş 38.000 38.250 5.710 5.140 95 SATIŞ 38.200 38.750 5.725 5.600 97 Bodiır: Ithalatta # damping tehlikesi Başanlı sanayicilerin ödüllendirildiği ISO'nun 33. kuruluş yıldönümünde konuşan Sanayi ve Ticaret Bakanı Cahit Aral, "Ihracatta artış sağlanamazsa, büyük bir devalüasyon krizi ile karşı karşıya kalınz. lşadamlanmız enflasyonun üstünde gelir sağlamışlardır" dedi. Ekonomi Servisi tstanbul damping uygulayan ülkelerin reSanayi Odası Meclis Başkanı İb kaberine bırakmak, yalnız sanarahim Bodnr, "ithalatta yi sektörü için degil genel damping" tehlikesine dikkat ekonomi için de zarariı oiacakçekti. *• "• lstanbul Sanayi Odası'nın 33. ödenen Kunımlar Vergisi'nde kuruluş yıldönümünde konuşan V e ihracatta derece yapan sanaIbrahim Bodur, 1985 yılınınıilk yicilere ödül verilen tSO yıldöaltı ayhk döneminde kapasite nümünde tbrahim Bodnr ihrakullanımı ve üretimde ortaya çıcatta sermaye şirkeüerinden bekkan kısmi gerilemenin kredi falenen yarann saglanamadıgını izlerindeki yükseklikten, KİT dü e getirirken; Sanayi ve Ticaürünlenne sürekli zam yapılma r e t Bakanı Cahit Aral ise, "!•sından ve para kredi sorununun racaua artış saglanamadığı Ukhalledilememiş olmasından kaydirde büyük bir devalüasyon krinaklandığını söyledi. n j] e karşı karşıya kalınabileceOngörülen ihracat hedeflerine ğini" söyledi. ve büyüme hızlanna ancak esnek yaklaşîtnlan olan önlemler alCahit Aral'm ISO'daki tören mak koşuluyla vanlabileceğini sırasmda dikkat çeken sözlerinvurgulayan tbrahim Bodur, "it den biri de şu oldu: "tşadamlahalatta damping tehlikesi" ko nmızın ödedikleri vergi oranı genusunda şunları söyledi: çen yıla göre, yüzde 74 oranın"Genç Türk sanayiini 'ithalat da artmıştır. Bu da gösterraeklibere ediliyor' esprisi içinde her tedir ki, işadamlanmız enflasyon tnriü maliyet hesaplamalannı üstünde bir gelir saglamışlargözden uzak tutarak sürekli dır." SjJ Sr T.C. ZİRAAT BANKASI DÖVİZ ALIŞTL SATIŞ TL. ft 13 TEMMUZ 1985 TARİHİNDEKİ DÖVİZ KURLARI \T DÖVİZİN CİNSİ 1 ABD DOLARI 1 AVUSTRALVA D0URI 1 AVUSTURYA ŞİÜNİ 1 BATI ALMAN MARKI 1 BELÇİKA FRANGI 1 DANİMARKA KRONU 1 FRAMSIZ FRANGI 1 HOUANDA FLORİNİ 1 İSVEÇ KRONU 1 İSVİÇRE FRANGI 100 İTALYAN ÜRETİ 100 JAPON YENİ 1 KANAOA DOLARI 1 KUVEYT DfNARI 1 NORVEÇ KRONU 1 STERLİN 1 S. ARABİSTAN RJYAÜ EFEKTİF AtlŞTL SATIŞ TL 527 15 542.85 347.99 377.22 25.97 26.74 182.02 187.44 9.36 8.63 50.63 52.13 59.82 61.60 161.57 166.38 62.37 64.22 218.06 224.55 26.71 28 95 207.01 224.40 370.40 401.51 1664.53 1804.32 59.49 64.49 729.41 751.14 137.19 148.72 527.15 366.31 25.97 182.02 9.09 50.63 59.82 161.57 62.37 218.06 28.12 217.91 389.90 1752.14 62.63 729.41 144.42 532.32 369.90 26.22 183.80 9.17 51.12 60.40 163.15 62.98 220.20 28.39 220.04 393.72 1769.32 63.24 736.57 145.83 T.C. ZİRAAT BANKASI "Gucüne erişilmez"