Katalog

10 HAZİRAN 1985 EKONOMİ CUMHURİYET/9 TURKIYE'den Vergî gecikme zammı % 70'e çıkartılıyor ANKARA, ( » A ) Vergi erteleme faizi ve gecikme zammının yeniden düzenlenmesi için hazırhklar silrdürülüyor. Maliye ve Gümrük Bakanlığı yetkililerinden alınan bilgiye göre, halen yüLtk yüzde 42 olan vergi erteleme faizi yüzde 52'ye çıkanlacak. yüzde 54 olarak uygulanan gecikme! zammının da yüzde 70'e yükseltileceği bildirildi. Mükelleflerin vergi borçlannın ertelenmesi yönündeki taleplerinin olumlu karşılanması halinde uygulanan erteleme faizi, öteki kamu alacaklarının tahsilinde de uygulanıyor. Süresi içinde yatırümayan vergiler için gecerli olan birinci ay yüzde 10, sonraki aylar için yüzde 4 oranındaki gecikme zammının yeni bir düzenleme ile birinci ve ikinci ay yüzde 10, izieyen aylar için yüzde 5'e yükseltilebileceği bildirildi. Esnafi Arap müşterilerin talebine göre iş değiştiriyor Ekonomi Servisi tstanbul'un özellikle Aksaray, Laleli ve Osmanbey gibi auşveriş semtlerinde ticaret hayatma Arap ve Iranlı müşteriler yön vermeye başladı. Gelir leri fıyatlann gerisinde kalan Türk müşterilerinden umudu kesen dükkân sahipleri, paralı Arap ve Iranlı müşterilerin taleplerini göz önüne alarak işyeri açıyor ve vitrin düzenliyorlar. Söz konusu semtlerde pek çok vitrinde Arapça yazdı çağnlar ve fıyat etiketleri dikkati çekiyor. Bu arada Istanbul'un ünlü ban firmalarınm da Arap müşterilerin talebini karşılayabilmek için faaliyet alanlanru değiştirdikleri görülüyor. Laleli'de daha önce "tatlıcı" olarak çalıştırdığı dükkânda şimdi "konfeksiyonculuğa" başlayan Bekir Hacıbozanoglu bu konuda şöyle konuşuyor: "Araplann satıslara etkisi aküftir. Konfeksiyon alanında daha çok potansiyel olHER ŞEY ARAPLAR İÇİN Ticaret hayatma Arap ve tranlı turist ması ve Arap turistlerin bu konuda lerin yon verdiği alışveriş merkezlerinde esnaf, Türk müşterilerinden daha çok para harcamalaumudunu kesti. Ciyim kuşamda her şey Araplann beğenısine göre nndan dolayı, tatlıcı dükkânını biçimlendiriüyor.% Laleli'de daha önce tathcılıkyaptığı dükkân konfeksiyon mağazasına çevirdik. Magazamızda, Araplann da konfeksiyonculuğa başlayan Bekir Haabozanoğlu, "Araplann beğendiği ve istediği türde uzun beğendiği ve ıstediği türde uzun etek ve gösterişli renkler üzerinde etek ve daha gösterişli renklerin duruyoruz" derken,%Bir mobilya mağazasının satış müdürü Gül üstünde durujoruz. Müşterinin çin Çekici, "23 yıl önce buradan kimse alışveriş yapmazdı. Şimdi istediği şeyi satmak zorundabüyük ilerleme var" diyor. 0 Çocuk konfeksiyon mağazası sahibi yız." Turgut Yılmaz ise Laleli'nin altın devriniyaşadığını, Araplann buYine Laleli'de yeni açılan çorayı terketmesi halinde hemen dükkânı kapatacağını söylüyor. cuk konfeksiyon mağazası sahibi Turgut Yılmaz da bu konudaki görüşlerini şöyle açıklıyor: "Laleli ve Aksaray şu anda altm çaglannı yaşıyorlar. Yerii alıcı da pek para yok. Akşama kadar mal bakmaya gelen 100 müşteriden ancak 45'î yerii müşteri. Geri kalan kısım ise, tamamıyle Arap ve tranh turisüer. Araplar şu anda burayı terketseler, ben de hemen ardından mağazamı kapatınm. Çünku, bu mağazayı Araplara ve tranhlara satış yapacak şekilde actım. Mağazamın günlük cirosu 200300 bin lira. Saüslanmızın büyük bir bölümünü akşamüstleri yapıyoruz." Arap ve Iranlı müşterilerin ilgi duyup alışveriş ettikleri dükkânlar arasında "mobilyacılar" ve "kasetçikr" de bulunuyor. Aksaray'da bir mobilya mağazasında satış müdürü olarak çalışan Gülçin Çekici ise, bu konuda daha ilginç şeyler söylüyor: "Sadslanmızın büyük bölümünü Araplara, özellikle Iranldara yapıyoruz. Arapcayı bnrada öğrendim. 23 yıl öncesine kadar kimse gelip buralardan alışveriş yapmazdı. Oysa, şimdi bu konuda büyük Uerlemeler var. Ne olduysa Araplar geldikten sonra oldu. Arap ve Inuüüar geneilikle bizden yatak ortüsü ve dektrik ısıtKisı alıyoriar. Ama baa tranblar tstanbul'da uzun süreli kalmayi düşündüklerinden bizden mobilya takımlan satın alıyor EKONOMİ NOTLARI OSMAN ULAGAY Enflasyonu Düşüremeden Faizleri Düşürmenin Riskleri Özal hükümetinin iktidara gelir gelmez uygulamaya başladığı faiz politikasının hedeflediğı sonuçlardan pek çoğuna varamadığını artık hemen herkes kabul etmektedir. En yüksek mevduat faizini üç ay ihbarlı mevduata veren, kredi faizlerini serbest bırakan, mevduat faizlerinden ve kredilerden alınan vergileri önemli ölçüde düşüren bu faiz politıkası sonucunda neler olduğunu anımsamaya çalışalım: • Banka mevduatlarında enflasyona yakın artışlar sağlanmış, ancak yüksek faizler ülke çapında tasarruf oranını arttırma açısından etkili olmamıştır. • Talebi kısarak, enflasyonu önleyeceği varsayılan yüksek faizler, tersine büyük mevduat sahibi rantiye kesimin gelirini hızla arttırarak gelir dağılımının daha da bozulmasına, bu kesimin talebinın kamçılanmasına ve enflasyonun körüklenmesine yol açmıştır. • Mevduatlarını en yüksek faizli üç aylık hesaplarda toplayan küçük tasarruf sahipleri de ağıriaşan hayat şartlan nedeniyle faiz gelirlerini yeniden tasarrufa değil tüketime yönlendirme yolunu seçmişlerdir. • Yükselen mevduat faizleri bankaların kaynak maliyetlerini yükseltirken kredi faizleri de yükselmeye devam etmiştir. • Firmaların yükselen faiz ve finansman giderleri fiyatlara yansıtılmış ve yüksek faizler maliyet yönünden de enflasyonu beslemiştir. • Yüksek kredi faizleri yatırımlan önemli ölçüde caydırmış, krediyle yatırım yapma alışkanlığında olan özel sektörde beklenen yatırım atılımt bir türlü gerçekleşmemiştir. • Devlet önemli vergi kayıplarına uğramıştır. • Sonunda devlet de çok yüksek faizlerle borçlanma kıskacına girmek zorunda kalmıştır. • Banka faizlerinin bu kadar yüksek olduğu bir ortamda sermaye pıyasasının gelişimi hız kazanamamıştır Fiyaskoyla sonuçlanan bu faiz polıtikasında önemli değişikliklere gidileceğı yolundaki söylentiler, temmuz ayı yaklaşırken! hızla artmaktadır. Devletin ihaleyle tahvil satma operasyonunda kamu bankalarını kullanarak yıllık faizi yüzde 50 dolayında tutma çabaları sürerken, mevduat faizlerinin vade yapısının 1 temmuzda değıştirilecegi, en yüksek faizin bir yılhk mevduata verileceği, bu düzenleme içinde halen yüzde 53 olan 3 aylık mevduat faizinin hiç değilse 56 puan inebileceği söytenmektedir. Mayıs ayı endekslerinin yılhk enflasyonu yüzde 4045 arasına çekilmiş göstermesinin de faizleri düşürme operasyonuna bir gerekçe oluşturabileceği sezilmektedir. Enflasyonun gerçekten yüzde 50'lerden yüzde 40'lara çekildiği yolunda toplumda ve piyasada yaygın bir kanı oluşmadan yukanda belirtilen çerçeve içinde faizlerin aşağı cekilmesi gerçekleşirse bunun sonuçları ne olabilecektir? • Bir kere, "sömürülmekten kurtarıldığı" iddia edilen küçük tasarruf sahibinin çoğunlukla üç aylık hesapları tercih ettiği ve üç ayda bir aldığı faizi harcadığı düşünülürse, bu kesimin yıllık net faiz geliri (faizden kesilen vergiler değişmezse) en az 5 puan düşecektir. • Gene en yüksek faizli üç aylık hesapları tercih edip faizini de yatıran büyük tasarruf sahibi için yıllık faiz getinsi 10 puan dolayında düşecektir. • Mevduat faizlerindeki bu düşüş, tasarruf sahiplerini bankalar dışında alternatif yatırım alanları aramaya itebılecek ve bu arada, gizlı bankertik yaygınlaşabilecektir. Bankaya yönelmeyen büyük paralar çeşitli alanlara kayabılecektir • Mevduat faizlerindeki düşüş, kredi faizlerinde otomatik olarak bir düşüşe yol açmayabilecek, bankalara mevduat akışının yavaşlaması halinde ise banka için yeni sorunlar doğabilecektir. Tüm bu olasılıklar, hükümetin faiz politıkasındaki yanlışlarını düzeltmeye çalışırken enflasyonun kontrolü konusunda yeterınce inandırıcı olmaması halinde, ciddi risklerle karşı karşıya kalabileceğini düşündürmektedir. Piyasadaki paranın yeni rekoru ANKARA, (a.a.) Piyasadaki kâğıt para miktan "emisyon Urihinin" en üst düzeyine ulaştı. Mayıs'ın son haftası içinde piyasaya 56 milyar 73 milyon lira çıkanlarak, kâğıt para miktan 1 trilyon 68 milyar 872 milyon lira düzeyine yükseldi. Piyasadaki kâğıt para miktan 3 mayıs tarihinde ilk kez trilyon sınınnı aşarak 1 trilyon 67 milyar 768 milyon lira ile yıhn en üst değerine ulaşmıştı. Bu tarihten sonra üç hafta içinde piyasadan, 54 milyar 972 milyon lira çekilmişti. Mayıs ayının son haftası içinde, Hazine'nin kısa vadeli avanslannda 2 milyar liralık bir gerileme, kamu iktisadi kuruluşlarınm senet karşılığı kredi kullanımlannda ise 1 milyar liralık artış gerçekleşti. Aynı hafta içinde tanmsal amaçlı kooperatiflerin kullanımları da 18 milyar liralık artış gösterdi. Tanmsal amaçh kooperatiflerin kredi kullanımları bir önceki hafta içinde 10,6 milyar lira azalmıştı. 234 iflas. 47 konkordato ANKARA, (THA) 1984 yılında toplam sermaye miktan 1.2 milyar lira olan 47 firma konkordato talebinde bulundu ve sermayeleri 2 milyar lirayı bulan 234 firma da iflas etti. Yetkililer, 1983 yılında konkordato isteyen fırmalann sa>ısının 34, iflas eden firma sayısının 189, olduğun açıkladılar. İflas eden fırmalann 97'si hakiki şahıslara ait, sermaye miktarlan 54 milyon. 137'si hukıim şahıs firması, sermaye tutarlan ise 1,9 milyar lira. Faralyalı:Â8gari ücretin en^ yetersiz dönemi Ekonomi Servisi Türkiye Odalar Birliği Başkanı Ersin Faralyalı, "Asgari ücretin yetersiz oldugu bir gerçektir" dedi. Haftalık Nokta dergisine yaptığı açıklamada Faralyalı, asgari ücretle değü bir ailenin bir kişinin bile geçinmesinin mümkün olmadığını belirterek, "vakit geçirmeden asgari ücretin yeniden belirlenmesi gerektigini" söyledi. Türkiye Odalar Birliği Başkanı yeniden hesaplanmasında yarar gördüğu asgari ücretin tarifini de iyi yapmak gerektiğini vurgularken, asgari ucreti kendisi şöyle tanımladı: "Asgari ücret, bir işci ailesinin değil, yalnızca bir işçinin yaşamım insanca sürdurmesi için belirlenen bir ücrettir. Oiaya böyle baluidunda bile asgari ücretin en yetersizz dönemini yaşadığı ortaya çıkar. BAYRAMA KADAR 1.1 MtLYAR LİRA ÖDENECEK Akfa, üreticiye geçen yılın doınates bedelinî yeni ödüyor Akfa yetkilileri, 8 bin üreticiye alacaklan olan 1 milyar 100 milyon liranın bayramdan önce ödeneceğini bildirdiler. tSreticilerin büyük bir bölümü, alacağımız paranın yüzde 80'i bankalardan aldığımız faize gitti derken. Gönü köyunden Yakup Yıldınm, "Fabrikadan 1 milyon lira alacağım var. Alacağım bu miktar daha önce ödense idi 50 kilo gübre yerine 100 kilo atacak ve daha fazla ürün alacaktım" dedi. KARACABEY, (Cumhuriyet) Yakın zamana kadar devlet tekeli altında bulunan çay işletmeciliği için devlet bankalarından yüzde 33 faizli tanmsal kredi kullanarak 10 adet çay işleme fabrikası ile bir paketleme fabrikası kuran Akfa, Karacabey'de domates üretidlerine 1984 yıh ürün bedellerini ödemeye basladı. ödemelerin başladıgım öğrenen üreticiler, ödeme yapılan bankada uzun kuyruklar oluşturdular. Akfa yetkilileri, 8 bin üreticiye alacaklan olan 1 müyar 100 milyon liranın Ramazan Bayramı'na kadar ödenmiş olacağını bildirdiler. tlk gün ilçeye bağlı Fevdpasa, Gönü, Knlakpınar, Motanlı, Şahin, Yolağzı, Susurluk merkez, Mustafakemalpaşa ilçesinin de Ocaklı, Yumurcaklı ve Dunımtaş köylerindeki üreticilere 100 milyon lira ödendi. ÖDEMELER SEVİNDtRMEDt Üreticiler domates bedellerinin ödenmesine sevinemediklerini söylediler. Gönü köyunden tar." Kuru tizümden gelen döviz düştü tZMİR, (Cumhuriyet Ege Bürosu) Türkiye Çekirdeksiz Kuru Üzüm thracatçılan Birliği verilerine göre, çekirdeksiz kuru üzüm ihracatı bir yıl öncesine oranla yüzde 18, sağlanan döviz girdisi de yüzde 19 düştü. Alınan bilgiye göre eylül 1984mayıs 1985 tarihleri arasında yapılan çekirdeksiz kuru üzüm ihracatı 59 bin tona ulaştı. Buna karşılık 47 milyon 822 bin dolar döviz girdisi sağlandı, Bir önceki sezon aynı dönemde gerçekleştirilen 72 bin ton çekirdeksiz kuru üzüm ihracatıyla 56 milyon 831 bin dolar döviz girdisi sağlanmıştı. Ihracatta görülen düşüşün başlıca nedenini rekolte azlığı'na bağlayan ihracatçılar, "üretimin bir yıl önceye oranla düsmesi mtdeniyle ihracal da bu ölçude düştü" dediler. öte yandan AETnin asgari ithal fiyatı uygulamasına karşın geçen yıl topluluğa 31 bin 999 ton çekirdeksiz kuru üzüm ihraç edilirken, bu yıl yapılan ihracat 36 bin 574 tona ulaştı. Sağlanan döviz girdisi ise 28 milyon dolardan 30 milyon dolara yükseldi. Bu arada kasetçilere de ilgi her geçen gün artıyor. Araplar ve Iranlüar, kasetçilerden Farsça ve Arapça yerine, Türk Halk Müziği kasetleri alıyorlar. Arap ve Iranlüar geneilikle tbrahim Tatlıses ve Belkıs Akkale'nin kasetYaknp Yıldınm adlı üretici, bu konuda, "Fabrikadan bir mil lerine ilgi duyuyorlar. yon lira alacaklıyım. Alacağım olan bu miktar daba önce öden Deniz Tıcaret miş olsa idi tarlama attığım 50 Filosımda kilo gübre yerine 100 kilo atacak ve daha fazla ürün alacaktım. yaprak dökümü Kazancuruz giderimizi karşılamı>or. Bu yıl a>nı fabrikaya 50 döISTANBUL, (a.a.) Türkinüm domates taatıhüdü vernıiş ye'nin artan dış ticaretine paraolmama karşın 18 doniim ekim lel olarak gelişen ve son beş yıl>apabildim. Fabrika domates da taşıma kapasitesini üç kat anekiminin tamamlanmasından tıran Deniz Ticaret Filosu'nun sonra gübre verdi" dedi. gelişimi durdu. 1984 yılı sonunda toplam altı Ureticilerden büyük bir bölümilyon 15 bin DVV tona ulaşan mü ise "Alacağımız paranın yüzde 80'i bankalardan aldığı filo, üç petrol tankerinin hurdamız faize gitti. Zorunlu kalma ya çıkanlmasıyla beş milyon 918 dıkça bundan böyle Akfa'ya do bin 62 DVV tona düştü. mates teslimatında bulunmayaBüyük Hun, Fahire Güneri cağız" şeklinde konuştular. ve Milas tankerleri hurdaya gitti. Bu yıl ahnan gemilerin tonaöte yandan Akfa tarafmdan gerçekleştirilen ilk özel çay işlet jı, sadece Büyük Hun tankerinin me tesisleri 14 haziran cuma gü tonajına eşit olunca, filoda 97 nü Turgut Özai tarafmdan hiz bin 212 DWT'luk eksilme meydana geldi. mete açılacak. Irak Cumhuriyetinde mai, hak ve menfaaüeri bulunan vatandaşlanmıza duyurulur. Türkiye Cumhuriyeti ile Irak Cumhuriyeti arasındaki, 17 Arahk 1984 tarih ve 18608 sayüı Resmi Gazete'de yayımlanan, "Emlâk ve Emlâk Haklanna Dair Sözleşme" ve eki, iki tarafça gerekli onay işlemleri tamanüanarak, 11 Mart 1985 tarihinde yürürlüğe girmişür. Sözleşme hOkümlerinden aşağıdaki şartlan hak vatandaşlannuz istifade edebileceklerdir: a) Türk vatandaşı olup, 15.8.1961 tarihine kadar, gayrimenkulun bulunduğu yerdeki tapu sicilinde Türk vatandaşı olarak kayıtlı bulunanlar veya bunlann rairasçılan; b) 15.8.1961 tarihine kadar Türk vatandaşlığını kazanan ve bu durumları taşınmazın bulundugu Irak vatandaşlık ve nüfus siciUerinde kayıtlı olanlar. Bu sözleşme çerçevesinde Irak Cumhuriyeti yukanda bahis konusu niteliklere sahip olan ve aşağıda sıralanan gayrimenkul haklan tespit edilecek Türk vatandaşlannın haklarını tazmin edecektir. a) Irak Toprak, Tanm Reformu Kanunu çerçevesinde Irak tarafından millileştirilen sırf mülk nıteliğindekj tarırasaJ topraklar; b) Geçetli tapu sicili ile tasarnıf hakkının kendisine aidiyeü sabit olan bir Irak vatandaşının mirasçısı olup, yürurlukteki kanunlar gereğince iktisabı mümkün olmadığından devlete intikal etmiş bulunan devlet mülkiyetindeki topraklardaki tasarruf hakkı. Aynca, sözleşmenin yürürlüğe girmesiyle, vatandaşlanmızın, gayrimenktu haklan karşüığı olan ve halen Irak bankalarında bloke dunımda bulunan paralan transfer edilebilecektir. Tazminatın yanı sıra, Irak Cumhuriyeti, Türk vatandaşlanna, Irak'ta sahip olabilecekleri bir ikametgâh ve bir işyerinden fazla gayrimenkul haklannın devri için, anlaşmarun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 5 yılhk nihai bir süre tanıyacaktır. Vatandaşlanmız isterlerse Irak'ta bir işyeri ve bir ikametgâh üzerindeki gayrimenkul haklarını muhafaza edebileceklerdir. Yukandaki hususların yanında, Irak Cumhuriyeti, ülkesinde vakıf hakkı bulundugu sabit olan vatandaşlarımıza, bu haklarını yürürlükte bulunan kanunlann ışığmda tasfiye edebilmeleri için gerekli kolayhğı gösterecektir. Yukandaki şartlara uyan hak sahibi vatandaşlanmız, gecikmeksizin, dilekçe ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, Yabana Işlemleri Dairesi Başkanlığı'na müracaat etmelidirler. Vatandaşlanmız dilekçelerine bu konuda hazuianan standan müracaat formu ve kayıtlı olduklan nüfus idaresinden alacaklan T.C. vatandaşlığını kazandıklan tarihi gösteren nüfus örnekleri ile Irak'taki mal veya haklannm mevcudiyetini kanıtlayacak belgeleri (önıeğin, tapu senedi, millileştirme belgesi, vakfıye, berat, hüccet, fennan, şer'î veya diğer mahkeme ilamlan, makbuz ve banka dekontu) ve hak sahibinin mirasçısı olduklarını kanıüayan veraset belgelerini eklemelidirler. Irak'taki Emlâk ve Emlâk haklanyla ilgili olarak daha önce müracaatta bulunan vatandaşlanmız da eksik belgelerini tamamlamalannı teminen yukandaki bilgilerin ışığında müracaatlanru Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, Yabancı Işlemleri Dairesi Baskanlığı'na yenilemelidirler. tlgililere ilanen tebliğ olunur. Basın: 17552 DIŞİŞLERİ BAKANLIĞFNDAN DUYURU İSTANB^L ÜNtyERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ'NDEN Universıtemiz, fakülte ve enstitülenne, aşağıda isimleri yazüı anabilim dallanna, 2547 sayılı yasa hükümlerine göre, doçent, yardıma doçent, öğretim görevBsi, araştırma görevlisi ve uzmanlık ögrencileri alınacaktır. A) Docentliğe isteklilerin: Dilekçelerine, özgeçmişlerini, bilımsel çalışma ve yayınlanuı kapsayan bir dosyayı 4 adet olarak doçentlik belgesinin benzeri ile Rektörlüğe teslim edeceklerdir. B) Yardımcı docentliğe isteklilerin: Sınava girecekleri yabancı dili belirten dilekçelerine, özgeçmişlerini, bilimsel çalışma ve yayınlanm kapsayan bir dosyayı 4 adet olarak doktora belgesinin benzeri ile birlikte ilgili fakülte dekanlığına ceslim edeceklerdir. C) Araştırma görevliliğine ve uzmanlık öğrenciliğine isteklilerin: Sınava girecekleri yabancı dili belirten dilekçelerini, mezuniyet belgesinin onayL benzeri, nüfus cüzdanı onayü benzeri ve erkek elemanlarm askerlik belgesi ile birlikte ilgili fakülte ve enstitü müdürlüklerine teslim edeceklerdir. Başvurulann en geç 22.6.1985 günü mesai bitimine kadar ilgili birimlere yapılması gerekmektedir. Postada meydana gelecek gecikmeler göz önünde tutulmaz. DUYURULUR. EDEBİYAT FAKÜLTESİ: Unvanı: Adedi Anabilim Dalı: Doçent 1 Eski Türk Edebiyatı Yardımcı Doçent 1 Almanca Araştırma Görevlisi 1 Uygulamalı Psikoloji Araştırma Görevlisi 1 Fiziki Coğrafya FEN FAKÜLTESt: Doçent 2 Analiz ve Fonksiyonlar Teorisi Yardımcı Doçent 2 Araştırma Görevlisi 3 Yardımcı Doçent 1 Topoloji Araştırma Görevlisi 2 Doçent 2 Uygulamalı Matematik Araştırma Görevlisi Araştırma Görevlisi Cebir ve Sayılar Teorisi öğretim Görevlisi Doçent Geometri Yardımcı Doçent 2 Araştırma Görevlisi 4 Yardımcı Doçent Genel Fizik Araştırma Görevlisi Araştırma Görevlisi 1 Nükleer Fizik Araştırma Görevlisi 3 Atom ve Molekül Fiziği Araştırma Görevlisi 1 Genel Astronomi CERRAHPAŞA TIP FAKÜLTESİ Araştırma Görevlisi 4 Kadın Hastabkları ve Doğum (Uzm.Öğr.) ADLİ TIP ENSTİTÜSÜ: Araştırma Görevlisi 1 SERMAYE PIYASASENDAN HAZIRLAYAN YENER KAYA Dünyu borsalarında Tefeci piyasası canlanır mı? Bir görüş, devlet tahvillerinde faizin yüzde 52'nin altında tutulmasının 1 temmuzda banka faiz oranlarının geriye çekilmesinde etken olacağını savunurken, diğer bir görüş, "Mevduat faizlerinin geri cekilmesi, banka dışı tefeci piyasasında canlanma yaratacak" diyor. Devlet tahvillerinin ihaie yoluyla banka ve banker kuruluşlarına yüzde 52 getirinin altında satılmasının geçen hafta içinde de yenilenmesi piyasada değişik yorumlara yol açtı. Piyasa yetkilileri arasında yaptığımız araştırmaya göre, bir görüş devlet tahviilerinde faizin yüzde 52'nin altında tutulmasının 1 temmuzda banka faiz oranlarının geriye çekilmesinde etken olacağını savunuyor. Diğer bir "temmuz bankacılığı" yaratsa bile serbest piyasada bazı varyasyonlara yol açabilecegi ve bu değişikliklerin "tefeci" piyasasını hortlatabileceği diğer bir grup yetkili tarafmdan savunuluyor. Nitekim, özellikle tekstil toptancıları piyasasında şimdiye değini görüşe göre ise mevduat faizle hiçbir zaman aksamadan süren rinin geri cekilmesi banka dışı te "çek kırdırma" olayının durufeci piyasasında canlanma yara mun böyle devam etmesi halintacak. İhaie yoluyla satılan bir de yakın zamanda değişik pıyayıl vadeli devlet tahvillerinin ye salara sıçramasının kaçınılmazni bir "Temmuz bankacılığY'na lığına dikkat çekiliyor. Bu arada, yol açacağını savunan bu piyasa her iki göıüşe mensup ilgililer uzmanlan bu gorüşe geçen haf mevduat faizlerinin geri cekilmeta Başbakan Turgut Özal'ın enf si ve enflasyonun da Başbakan lasyonu yüzde 35'te tutacakları Turgut özal'ın dediği gibi yüzde beyanından vardıklannı belirti 35'in altına indirilmesiyle hisse yorlar. Ancak fazilerin iradî ola senedi pıyasasının canlanacağı rak geri çekilmesinin, yeni bir savında birleşiyorlar. : geçen hafta T.C. VEZİRKÖPRÜ SULH CEZA MAHKEMESİ HÜKÜM ÖZETİ Esas No: 1984/313 Karar No: 1984/1282 C.Sav. No: 1984/242 Tağşiş edilmiş gıda maddesi satmak suçundan sanık Vezirköpru Ayvalık köyunden olup Cumhuriyet mahallesinde oturan Mustafa ve Fatma oğlu 1944 doğumlu Seyit Çalışkan'ın eylemine uyan TCY. 398. maddesine göre 3 ay hapis ve 5000 lira ağır para cezası yerine 647 sayılı yasanın 4. maddesine göre sonuç olarak 32.000 lira ağır para cezası ve sanığın TCY 402/1 maddesine göre sanığın kendisi tarafmdan çalıştınlan ekmek fırınımn 15 gün sure ile kapatılmasına, ceza suresı kadar cürme vasıta kılanın meslek ve sanatının icrasmdan menine ve TCK. 95'nci maddesine göre 650 lira ağır para cezasının aynen çektinlmesine ilişkin mahkememizce verilen 28.12.1984 tarihli karar Yargıtay 2. Ceza Dairesi'nin 16.4.1985 gün ve 29404182 sayılı karan ile onanıp 16.4.1985 tarihinde kesinleşmiştir. Basın: 18777 T.C. ANKARA 1. SULH CEZA MAHKEMESİ HÜKÜM ÖZETİ ESAS: 1984/474 KARAR: 1984/889 HAKIM: Cemal Ayhan AYDINALİ KÂTİP: Aysel ÇİFTÇt SANIK: HASAN ATAR / Mehmet ve Ayşe oğlu 1961 D.lu Afyon ili Hacıali oğlu mah. nüf. kayıtlı olup ANKARA'DA BOĞAZİÇ1 KÖYYOLL 27. CADDE 18/4'te oturur. SUÇ: Gıda maddeleri nizamnamesine muhalefet etmek. SUÇ TARIHI: 23.12.1984 Sanığın Gıda Maddeleri Nizamnamesine muhalefet etmek suçundan TCY.nın 398 Md, 402. maddesince, uç ay cürrne vasıta kıldığı meslek ve sanatının tadiline ve takdiren YEDl GÜN iş yerinin kapatılmasına, hukıim özetınin kapatma suresı kadar goze çarpan bir yerine asılmasına, kararın kesinleşmesırü muteakip, hükum özetınin Ankara'da tırajı yuzbinin üzerinde bulunan bir gazetede derhaJ ilan olunmasına, 640, lira yargılama giderinin alınmasına, sanığın, yuzune karşı Yargıtay yolu açık olmak uzere kaıar verildi. 31/5/1985 Basın: 18780 LONDRA BORSASI Geçen haftfiyı 1312 puanla kapatan Financial Times 100 endeksi, haftanm ilk iki gününde artış göstererek 1336 puanı aştu Endekslerdeki yükselişte olumlu ekonomik göstergeler ve sterlinin güçlülüğü etkili oldu. Ancak çarşamba günü başlayan düşme eğilimi perşembe günü daha da hızlandı. Bu gelişmenin etkisiyle FT100 endeksi 1325 puana kadar geriledi. Devlet tahvilleri genel olarak değer kazandu BNOC'un petrol fıyatmı düşüreceğini açıklamasma karşın, petrol şirketleri bundan etkilenmediler. Bu arada Londra Borsası üyeleri bu hafta yaptıklan bir oylama ile borsa dışındaki yerii ve yabancı mali kuruluşlann borsa spekülatörleri ve simsarların hisselerinin yüzde 100'üne kadar sahip olabilmelerine olanak sağlayan bir karan onayladılar. NEW YORK BORSASI Geçen hafta olumsuz ekonomik raporların etkisi altında bulunan borsada pazartesi gunü 1312 puana gerüeyen Dow Jones endeksi hafta ortasında 1320 puana kadar yukselmeyi başardı. Hafta sonuna doğru endeks tekrar gehlemeye başladı. FRANKFURT BORSASI Son haftalarda surekli yeni rekorlar kıran borsada endekslerdeki yukseliş pazartesi gunü de sürdu ve Commerzbank endeksi 1355 puana kadar çıktı. Daha sonra düşmeye başlayan endeks 1335 puana kadar geriledi. TOKYO BORSASI Pazartesi gunü bu yılın bir günde gerçekleşen en büyük uçuncu düşüşunü göstererek 12 bin 473 puana inen borsa ortalaması, daha sonraki gunlerde surekli olarak yükseldi. Yerii şirket hisselerinin tırmanışı sürdürmelerinm etkisiyle borsa ortalaması 12 bin 716 puana kadar yükseldi. Sermaye arttşları canhhk getirdi Koç Holding, Kartonsan ve Çukurova Elektrik A.Ş.'nin sermaye arttmmı duyuruları ile Şişe Cam Fabrikalan 'nın rüçhan hak kullanımmın gerçekleşmesi haftaya yeni bir canhlık getirdi. Haziran ayının ilk haftasında rak gerçekleştiriyor. Kartonsan Koç Holding, Kartonsan ve Çu ise 3 milyar lira olan ödenmiş kurova Elektrik A.Ş.'nin serma sermayesinin 500 milyonluk böye arttınmı duyurulan ile T. Şişe lümünü bedelsiz, 1 milyar 500 Cam Fabrikaları'nın rüçhan milyonluk kısmını da bedelli olhakkı kullanımmın gerçekleşme mak üzere 5 milyara çıkarıyor. si, haftaya yeni bir canlılık getirdi. Buna göre, Koç Holding 4 Çukurova Elektrik'in ise 1 milmilyar 500 milyon olan ödenmiş yar 200 milyon lira olan sermasermayesini 7 milyar 500 milyo yesini yüzde 200'lük bir arttınmna çıkanrken bu artunmın 1 mil la 3 milyar 400 milyona çıkarayar 500 milyonunu bedelsiz diğer cağı haberi ise haftanın en ilginç bölümıınü de paralı tezyid ola olayı olarak gerçekleşti. DB40 Hisse Senedi Fiyat Endeksi 10491 haftalık gelişimi: ' DOVIZ KURLARI Merkez Bankası doların esas Dovızın Cınsı 1 ABD Doları 1 Avustralya Doları 1 Avusturya Şılını 1 Batı Alman Markı 1 Belçıka Frangı 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Flonm 1 Isveç Kronu 1 Isvıçre Frangı 100 Italyan Lıretı 100 Japon Yeni 1 Kuveyi Dınarı 1 Sterlın 1 S Arabısîan Rıyalı kurunu 504 lira 53 kurus olarak belırledı. Dovız Dovız Efektıf Efektıf Alış Satış Alıs Satıs 534 80 529.50 529 50 540 09 355 37 351.85 334 26 358 89 24.67 24 92 24 67 25 16 172.20 173 92 172 20 175.64 8.64 8.55 8 12 8 72 56.39 56.95 56 39 57 52 152.73 154.26 152 73 155.78 59.56 60 16 59 56 6C75 204 84 206 89 204 84 208 94 27.37 27.10 25 75 27 64 21460 212.48 20ı 86 216 73 1750.37 1767 87 1662 85 1785 38 672.73 679.46 672 73 686 18 146.72 148 19 139 38 149 65 DB40 endeksi 0.52 puan düştü : DB40 endeksinin yükselişi, geçen hafta gehlemeye dönüştü. Haziran ayının ilk haftasında " uç şirkete an hısselerin temettü ; kuponlarının kesilerek yeni fıyatlann saptanması, DB40 « endeksını 0.52 puan gerilettl * Boyiece endeks 105 puan sınınndan 104.32 puana indi. İki şirkeıin sermaye tezyidi ve 9 şirkete an hısselerdeki fıyat artışlan da bu düşüşun önüne geçemedi. Bununla birlikte, endeksıekı dusııse rağınen, hisse senedi piyasasında geçen yılın haziran ayındaki dıırgunluğun yaşanınadığı zozjeıüyor.