Katalog

31 OCAK 1985 DIŞ HABERLER CUMHURtYET/3 Ozetle U Evveli hattından çekildi tsrail, Güney Lübnan 'daki Evveli ırmağı hattında bulunan askerlerini çektiğini açıkladı. İsrail askerlerinin, bölgedeki tüm askeri teçhizatı da söküp götürdüğü bildirildi. Lübnan 'ın liman kentlerinden Sayda'daki tsrail kuvvetlerinin çekilme işleminin de hemen hemen tamamlandığı duyuruldu. tsrail askeri kaynaklan, Evveli kıyısında Cezine yakınlarmda tsrail birliklerine sızmaya çalışan 4 silahlı kişinin öldürüldüğünii bildirdL (AP) Avrupa'da terör korkusu HADİ ULUENGİN BRÜKSEL Ateş düştüğü yeri yakar sözü, şimdi Batı Avrupa için geçerli. Son günlerde terörist eylemlerin beklenmedik ölçüde hız kazanması üzerine, çeşitli başkentler "savaş kabineleri" kurdular ve değişik hükumetler arasında eşgüdümü sağlama amacıyla gitgellere başladılar. Beş sol terör örgütünün NATO'ya karşı savaş açtıkları anlaşıhyor. Fransa'da bir generalin öldürülmesi, Portekiz'de NATO savaş gemilerine havan topuyla ateş açılması, Belçika'da çeşitli NATO tesislerinin bombalanması, Hollanda da bir askeri yapının kundaklanması ve Federal Almanya'da iki tedhişçinin patlatmaya hazırlandıkları bombalann infilakı sonucu ölmelerinden sonra, Avrupa başkentlerindeki genel kanı yeni bir "terörist enternasyonalin" doğduğu şeklinde. Çeşitli kaynaklardan sızan bilgilere göre, Italya'daki "Kınl Tugaylar"ır ideolojik öncülüğünü yaptığı bu "enternasyonaJ", Federal Almanya'daki "Kınl 5 örgüt NATO'ya 'savaş' ilan etti Batılı bazı başkentlerde teröre karşı 'savaş kabineleri" kuruldu Başkan Baba ve Bir Gerçek SAMİM LÜTFÜ Latin Amerika ülkeleri egemen askeri diktalann uğradıkları büyük bozgunlar üzerine, çok güç ekonomik koşullar altında, nice ödünler pahasına, zaman zaman pek çekingen adımlarla da olsa demokrasiye açılan kapıyı yavaş yavaş aralarlarken, Şili'de "Başkan Baba'nın sonbahan" halâ bitmek bilmiyor. Pinochet, karabasanın 12. yılında, bir yandan sağda, harta ordu içinde yumuşak iniş ya da geçiş sürecini sağlayacak tüm seçenekleri safdışı bırakmış olması, öte yandan demokrasiden yana olanlann karşısında sağiam bir saf oluşturacak işbirliğini gerçekleştirememelerinden yararlanarak, her alandaki büyük başansızlıklarına karşın şımdilik koltuğunu koruyabiimetctedir. Evet, karabasanın 12. yılında Pinochet hâlâ koltuğunda oturuyor, ama her geçen gün biraz daha zayıflıyor, biraz daha iç ve dış desteklerini yitiriyor. Bir yandan Reagan yönetimi bile generalin yerine bir başkasını çok ciddi olarak ve oldukça yüksek sesle düşünmeye başlarken, öte yandan, Şili'deki sağ ile Pinochet arasında çatışma aittikçe keskinleşiyor. Nitekim, geçen hafta Başkent Santiago da Eduardo Freı'yi ölümünün 3. yıldönümünde anmak için toplanmış olan Hıristiyan Demokratlar ite polis arasında çıkan çatışmada birçok kişi gözaltına alındı. 1973 sonbaharında, sonunda demokrasinin çizmeler altında çiğnenip kan ve ateş içinde yok olmasına kadar varacak olan grev ve protesto olaylarında, Frei'nin yönetimindeki Hıristiyan Demokratların ön sıralarda yer aldıkları ve Pinochet'yi desteklediklerini anımsayınca insan, yazgının bu cilvesine act act gülmekten kendini alamıyor. Bu durumda Sayın Ergun Balcı'nın 15 Aralık 1984 günü yayımlanmış olan Şili ile ilgili satırları yeniden canlanıyor bellekte: "Şili halkı, demokrasiye içten inanmış bir başkanın devrilip, yerine çağımızın en aamasız diktatörlüklerinden birinin gelmesine yol açarak işlediğı tarihsel hatanın bedelini yıllardır çok ağır bir biçimde ödemektedir. Allende'ye karşı sokaklara dökülen Şili orta sınıfı ve sorumsuzca greve giden işçiler şimdi Pinochet rejiminin baskısı altında ezilen toplum kesimlerı arasında yer âlmaktadırlar." Şili'de geçen hafta Hıristiyan Demokratlarla polis arasında patlak veren çatışma, yukarıda ileri sürülen sorumluluk görüşünü bir kez daha anımsamamıza neden oldu. Ne var ki, bu görüşü her yerde savunmak bazen oldukça güç oluyor. Gerçekten de ülkemizde, Pinochet'nin kanlı diktasına yol açan olaylarda Şili halkının da, kap, kacak, tencere, ne var ne yoksa evde, hepsi elde, sokağa dökülen orta sınıf ve sorumsuzca greve giden ışçilenyle birlikte sorumlu otduğunu söylemek pek kolay olmuyor. Çünkü ülkemizde halkı her türlü yanlış ile sorumluluğun ötesinde tutan, sorumluluğu hep başka yerlerde aramakla yetinen, demokrasi ve ilerleme gibi varılması için olduğu kadar, korunması için de çaba harcanması gereken amaçların yerine konan, ahmak ve miskin bir popülizm egemendir. "Halk (ne demekse?) ne eylerse güzel eyler' diyen ve yayın, müzik, sinema, tiyatro, politika, basın, TV, spor ile birlikte düşün alanına dek yaşamımızın her anına, her yanına egemen kıhnmak istenen leş kokulan, dangıl dungul popülizm, her türlü yeteneksizliği, miskinliği, düzensizliği haklı gösterecek bir kalkan gibi kullanılırken, sorumluluğun irdelenmesine toplulukların yankılarının vurgulanmasına da set çeker. Kolay kazamlmış milyonların su gibi harcandığı içkili gazinolardan, kulaktan dolma yarım yamalak bilgi ve kolay edinilmiş değer yargılarının çağlayanlar gibi gürüldediği minibüslerde çalınan kasetlerle uzanan "arabesk"te halkımıza özgü bir "hikmet" arayan, her türlü ucuzluğun, kolaycılığın, aşırmacılığın, kaytarmacılığın, montaj sentezciliğin, üçkâğıtçılıgın ve dangalaklığın sonunda ne olduğu belirsiz soyut bir "halk" adına yasallaştınlmaya çaiışıldığı bu popülizmin gözlükleriyle bakıldığında olaylarıngerçekdinamiklerinigörmek de olanaksızlaşmaktadır. Bu tür davramşlar, kuşkusuz binbir baskı ve sıkıntı altında ezilen toplulukları, bir adım bile ileri götürememesine karşın, kof kibirleri okşar. İnsanlar az gelişmiş bir ülkenin bireyi olduklannı duyacaklan yerde, gelişmekte olan ülke bireyi olarak nitelenmeyi yeğlerler. Hele hele onlara geri kalmışlıklarının kendi davranışlarından çok, yabancıların eseri olduğunu söyler ve geri kalmış olmayıp geri bıraktırılmış olduklarını fısıldarsanız, tüm olayları ve nedenlerı açıklayamazsınız, ama emperyalizmle ilgili tüm görüşleri tatlı bir ninniye çevirebilirsiniz. Az gelişmiş bir toplumda egemen olan yaşam biçimini, sanatı, değer yargılannı, düşünce biçimini kutsallaştirmak, azgelişmiş bir toplumda egemen olan her şeyi "halk" adına onaylamak, hatta onun olabileceklerin en iyisi olduğunu söyleyebilecek kadar ileri gitmek, çağdışılığı sürdürmekten başka bir şeye yaramaz. Topluluklarda var olan dinamizmi, istenci harekete geçirerek onlarla el ele, birlikte saptanan amaçlara doğru yürümek olan demokrasiyi gerçekleştirmek, özgürlüğe giden yolda ılerlemek için, her şeyden önce, popülizmin gerçek nedenleri ve dinamiklerı görmeyi engelleyen gözlüğünü atmak gerek. Şili'deki olayları irdelerken, Allende'ye karşı sokaklara dökülen orta sınıfın ve sorumsuzca greve giden işçilerin sorumluluklarını yüreklilikle söyleyebılmek gerek. Şilililer için bu sorumluluğu görmek, kurtuluşa giden yoldaki önkoşuldur. Onlar önce geçmişteki sorumluluklarını görecekler, sonra bu irdelemeden B ^ H M ^ B ^ ı ^ ^ a ^ ^ a B yola çıkarak demokrasiye giden yoldakı engelleri birer birer aşacaklardır. Bu yolda yalnızdırlar. Çünkü onların, kendılerinden başka kendılerini kurtaracak kimseleri yoktur. Şili halkının karşı karşıya bulunduğu evrensel sorunlar savaşmak zorunda olan tüm topluluklar için durum aynıdır. ^13 Hint hükümeti Union Carbide'in mal varhğına el koydu Sovyet fiizeleri geri çekiliyor Hindistan hükümeti aldığı bir kararla, ülkede faaliyet gösteren Union Carbide adlı ABD şirketinin bütün mal varlığına ve gaz üretim tesislerine el koydu. Hindistan hükümetinin bu konuda yayımladığı bildiride, hükümetin şirket aleyhine açacağı tazminat davasmda istenecek tutann çok yüksek olacağı ve tazminatın tam olarak karşılanmasmı sağlama amacma dayandığı belirtildi. (ANKA) Frankfurter Allgemeine'den Ordu Fraksiyonu" (RAF), Fransa'daki "Doğrudan Eylem" (Action Directer), Belçika'da "Savaşan Komünist Hücreler", Hollanda'daki "Kuzeyli Teröristler", Ponekiz'deki "25 Nisan Savaşçdan" tarafından oluşturuluyor. Aynı "enternasyonalin" hem "trlanda Cumhuriyetçi Ordusu", hem de tspanva'daki Bask Örgütü "Doğrudan Eylem" ve "Kızü Ordu Fraksiyonu" örgütlerine, "Savaşan Komünist Hücreler", "25 Nisan Halk Güçleri" ve Hollanda'daki "Kuzeyli Terörist ler" de katıldılar. " E T A " ile ilişkide olduğu sanılmakta. Tedhişçi kuruluşların, Iran tarafından yönlendirilen "tslami Cihad" örgutüyle de organik temasta bulunduğu ve "enternasyonale" Libya'nın mali destek sağladığı, Avrupa başkentlerindeki güvenlik makamlan tarafından üzerinde durulan olasılıklar arasında. Bilindiği gibi, 15 ocakta Doğ rudan Eylem'le Kızıl Ordu Fraksiyonu (RAF), NATO'ya karşı ortak cephe kurduklannı açıklamışlardı. Şimdi bu cephenin iiyelerinin sayısının 5'e çıktığı gözleniyor. Bu ittifakın artık çok "ciddi bir tehlike" olduğuna karar veren Avrupa hukümetleri, şimdi bu oranda "ciddi önlemler" almayı hedefliyorlar. İlk aşamada da, ülkeler arasındaki eşgüdümün sağlanması geliyor. Terorizm konusunu görüşmek için Avrupa başkentlerinde bir gezi yapan İtalya İçişleri Bakanı OscarLuigi Scalfaro'ya göre, uluslararası terörun Avrupa'daki merkezi Paris. Önceki gün yaptığı açıklamada Fransız hükümetini sert bir dille kınayan Scalfaro'ya göre, Mitterrand hükümeti şimdiye kadar tedhişçilikle mucadeleyi ciddiye almadı ve pek çok teröristin Fransa başkentini "merkez seçmesine" göz yumdu. NATO Askeri Karargâhı SHAPE'in de hafta başında Atlantik İttifakı üyesi ülkeleri terorizme karşı uyardığı duyulan haberler arasında. Şili diktatörü yalnız kalıyor Pinochefye yeğeni de başkaldırdı Sovyet füzesinin parçası bulundu Sovyetler Birliği S'orveç sımrına yakın Kola Yarımadası 'ndaki SS5 füzelerini kaldırdı. Londra'daki Uluslararası Stratejik Anlaşmalar Enstitüsü ve Norveç Atlantik Demeği'nin birlikte yayımladıklan "Askeri Denge" raporunda Batı Avnıpa 'ya yerleştirilen 5000 km. menzilli SS20'lerin, SS5'leri, "gereksiz" kıldığı belirtildi. KKTC'de seçim tarihi kesinleşti: 23 haziran Denktaş'ın Kurucu Meclis'teki parti ve gruplarla yaptığı toplantıda yerel seçimin bir yıl erteienmesi kararlaştırıldı. İZZET RIZA YALLN LEFKOŞEKKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş, KKTC Kurucu Meclisi'nin 29 Ocak 1985 tarihli toplantısında genel seçimlerle ilgili olarak kabul ettiği k a r a n n ı , Anayasa'nın 74'üncü maddesi gereğince Resmi Gazete'de yayımlamak suretiyle ilan etti. 30 numaralı kararda, "KKTC Kurucu Meclisi'nin, secim tarihini ertelememek kavdıyla gerekli anayasal düzenlemelerin >apılarak. KKTC genel seçimlerinin 23 Haziran 1985 tarihinde yapılması ve bu hususta gerekli işlemlerin Yüksek Seçim Kurulu'nca başlatılmasına karar verildiği" belirtiliyor. Cumhurbaşkanı Denktaş'la, Kurucu Meclis'teki parti ve grup başkan ve temsilcileri arasında dün yapılan toplantıda, yerel seçimlerin de bir yıl erteienmesi kararlaştırıldı. Bu aradaUlusal Birlik Partisi, "KKTC anayasası yapılmadan ve halkoyuna sunulmadan seçimlere gidilmesini sakıncalı gördiiğünü, anayasanın bir an önce geçirilmesinde kararlı bir mucadele vereceklerini" kaydetti. Öte yandan KKTC'de yapılması kararlaştınlan seçimlerle ilgili olarak Rurn yönetimi Dışişleri Bakanı Yakovu'nun yabancı hükümet ve diplomatik çevrelerde KKTC'deki seçimle ilgili olumsuz propagandasını yamtlayan KKTC Dışişleri Bakanlığı, "Seçimlerin, Tıirk halkının iç sorunu olduğunu,1960 Anayasasının da her iki topluma ayn ayrı seçim yapma hakkı verdiğini" duyurdu. 28 aralıkta Finlandiya üzerinde görulen Sovyet füzesinin bazı parçaları Kuzey Finlandiya'daki tnere Gölunün donmuş yüztyinde bulundu. Füzenin gövdesinin donmuş buzlann altında 14 metre derinlikte olduğu tahmin ediliyor. Vzmanlar, füzenin yaklaşık 10 metre boyunda olduğu ve bir Cruise füzesi değil, uçan hedefmaketi olduğu sonucuna vardı. (AP) Sovyetler uçan daire gördü Bir Sovyet uçağının mürettebatı ve yolculan bir gece uçuşu sırasında, Minsk yakınlannda etrafı renkli halkalarla çevrili büyük bir ışık kayhağı görduklerini söyledL Sovyet "Trud" gazetesinin haberine göre 4050 bin metre yükseklikte bulunduğu tahmin edilen cisim, geniş bir bölgeyi gündüz gibi aydmlatıyordu. (AP) beklenmedik son saldırısını geri püskürttüğü/ zafgr •' kazandığını öne sürüyor. Oysa bes yıldır süren nUt Körfez Savası'nda galip yok. YüzbinlerceIran ve Irak askerinin hayatma malolan, milyarlarca liranın silahlara harcandtğı savaşta, "zafer"hiç kimsenin. tki ülkenin kaynaklanm eritip tüketen savaş, bu özelliklerine rağmen zaman zaman siddetlenerek birkaç yıl daha sürecek gibi görünüyor. Son günlerde görulen tırmanma; tran 'ın Irak'» "Sivil hedeflere saldırırsan, misillemede bulunurum'' şeklindeki uyansı, ayrıca Irak yönetimini Basra Korfezi 'ndeki tankerleri bombalayarak Arap ülkelerini savaşa bulaştırmaya çalışmakla suçlaması bunu gösteriyor. ^ran' Irak m Papandreu: New York zirvesinde olumlusonuç bekliyorduk STELYO BERBERAKİS SANTİAGO (AP) Şili'de Devlet Başkanı Augusto Pinochet'ye karşı duyulan tepki, diktatorün en yakınlarına da yayılıyor. Nitekim, Pinochet'nin yeğeni ve en sadık destekleyicilerınden olan bayan Monaca Madariaga Şili'nin Amerikan Devletleri Örgutü elçiliği görevinden istifa etti. Bayan Monaca elçilik görevinden istifa etmeden önce yaptığı açıklamada, General Pinochet'in otoriter yönetimini sert biçimde eleştirdi. 11 yıldır askeri yönetimde görev yapmış olan Bayan Monaca'nın, General Pinochet'ye başkaldırması gözlemciler tarafından anlamlı bir gelişme olarak kabul ediliyor. Bayan Monaca Madariaga geçen hafta Şili'de Que Pasa dergisine verdiği demeçte, Pinochet'in geçen yıl ulkede savaş hali ilan etmesini ve muhalefeti ezmesini sert biçimde eleştirdi. Yeni Delhi Konferansı'na katılan 6 ülke lideri, nükleer silahsızlanma kampanyası için dünya turuna hazırlanıyor. LiderlerABD, Sovyet, Çin, Fransa ve Ingiltere'de yetkililerle görüşecek. Nükleer silahsızlanma turu Kim, nereye gidiyor? de la MADRİD (Meksika) FRANSA/ INGILTERE PAPANDREU (Yunanistan) SSCB/ CIN VTüly Brandt îsrail'de Federal Almanya'nın eski basbakanlanndan Wiüy Brandt, tsrail Başbakanı Şimon Peres'in konuğu olarak tsrail'egeldi. Tel Aviv Havaalanı'nda Peres tarafından karşılanan Brandt, yetkililerle, İsrail ve bölgedeki son durum hakkında görüş alışverişinde bulunacağmı açıkladı. YENİ DELHt (AP) Yeni Delhi'de nükleer silahsızlanma konferansına katılan altı ülkenin liderleri nükleer silahsızlanma turuna hazırlanıyor. Hindistan Başbakanı Gandi, Yunanistan Başbakanı Papandreu, Arjantin Başkanı Alfonsin, Meksika Başkam de la Madrid, İsveç Başbakanı Palme ve Tanzanya Başkanı Nyerere beş nükleer silah ülkesinin başkentlerini ziyaret edip nükleer silahların üretiminin durdurulması için bir kampanya gerçekleştirecekler. Hindistan Başbakanı Rajiv Gandi'nin açıklamasına göre nükleer silahsızlanma konferansında alı nan karar gereğince ABD, SSCB, Çin, Fransa ve tngiltere ziyaret edilecek beş nükleer silah ülkesi. Kampanya Gandi'nin Washington ve Moskova ziyaretleriyle başlayacak. Meksika Devlet Başkanı Miguel de la Madrid Fransa ve İngiltere'yi ziyaret edecek, Arjantin Devlet Başkanı Raul Alfonsin Washington'da Amerikalı yetkililerle görüşecek. Yunanistan Başbakanı Papandreu şubatta Moskova'ya, martta Pekin'e giderek Sovyet ve Çinli yetkililerle nükleer silahlann sınırlandınlması konusunu ele alacak. Olof Palme veNyerere'nin ziyaret edeceği ülkeler belli değil. ATİNAYunanistan Başbakanı Andreas Papandreu "6"ların toplantısından sonra Yeni Delhi'den Atina'ya dönerken, Yunan gazetecilerin Kıbrıs konulu sorularını da yanıtladı. Papandreu, New York'taki zirve toplantısında ahnan sonuçlardan sonra, Kıbrıs konusunda olası gelişmeler ile ilgili bir değerlendirme yapmasmı isteyen gazetecilere, "Değerlendirme >apacak durumda değilim. Ancak görüşmelerin son turunda mantıken olumlu gelişmeler bekli>orduk. Çünku 'dostlarımız' bu taktiği kullanmaktadır" dedi. Papandreu, daha sonra, Balkan Yarımadasf nın nükleer silahlardan anndırılmasını öngoren 2. Balkan toplantısı için, "Söz konusu toplantının Biikreş'te yapılacağım" söyledi. Papandreu'ya göre, Romanya Cumhurbaşkanı Nikolaj Çavuşesku'dan 2. Balkan toplantısı için ve özellikle Balkanlar'ın nükleer silahlardan arınması yolunda yeni bir mesaj bekleniyor. Papandreu, Turkiye'nin, Balkan toplantısında Balkanlar'ın nükleer silahlardan anndtnlması konusuna yeniden karşı çıkması halinde, "Toplantının her ne pahasına olursa olsun yapılacağım" soyledi. Avrupa'da askeri bilgi alışverişi Stockholm'da toplanan Avrupa Cüvenlik ve İşbirliği Konferansı'nda ABD ve diğer NATO üyeleri, Varşova Paktı'yla askeri bilgi ahşverişi önerdi. Batı Avrupa ile SovyetlerHn Ural Dağlan arasındaki bblgeyi kapsayan bilgi alışveıişi için bir haberleşme merkezi kurulması isteniyor. ABD yetkiülerinin kendi ifadelerine göre de bu bilgi alısverişi zaten casus uydularla bilinen bilgileri kapsayabilecek. (AP). Islanı uzmanları: Organ nakli ynpılabilir Suudi Arabistan'm Cidde kentindeki Fıkıh uzmanları, vericinin önceden organ bağısında bulunacağmı belirtmis olması şartıyla ölüden canlıya organ nakli ameliyatlan yapıiabileceğine karar verdi. (a.a.) KI5 SONUINDIRIMI yarın başlıyor. ADANA ANKARA ANTALYA BURSA ESKİŞEHİR İSTANBUL şiŞLi ERENKÖY BEYOĞLU HİLTON KADIKÖY BİZİMTEPE BEYM Avusturya'daki skandal Savunma Bakanı Başbakarfdan özür diledi Dış Haberler Servisi Nazi savaş suçlusunu havaalanında karşılayıp hükümeti çok guç durumda bırakarak buyuk bir skandala yol açan Avusturya Savunma Bakanı Fredhelm Friscbenschlager, Başbakanın geri çağırması üzerine dış gezisini yanda keserek, ülkesine döndü. BBC radyosu, Viyana'ya döner dönmez hukümet toplantısına katılan Savunma Bakanı'nın, "Siyasal bir hata" yaptığını kabul ettiğini ve sosyalist Başbakan Fred Sinonatz'dan ozür dilediğini bildirdi. Gözlemciler, Avusturya'da bir bakanın Başbakan'dan uzun süredir ilk kez kamuoyu önunde özur dilediğini belirtiyorlar. Savunma Bakanı'nın yanlışmı kabul edip Başbakandan özur dilemesinin havayı biraz vumuşattıgı belirtiliyor. Ancak sivasal gözlemcilere gore bunalım sona ermiş değil. Muhalefet ve basın Savunma Bakanı'nın istifa etmesi gerektiğinde ısraı edivor. Mısırlsrail görüşmelerinde çözüm yok Neves çölündeki Berşeba kentinde üç günden bu yana devam eden Mısırtsrail görüsmelerinin, bir anlaşmaya varılamadan sona erdiği bildirildi. Mısır İsrail görüsmelerinin ana konusunu, Ktzıldeniz 'in kuzeyindeki Taba bölgesinin geleceği oluşturuyordu. (a.a.) İZMİR MERSİN SAMSUN