Katalog

CUMHURİYET/2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER ve hükümet başkanının tamamlandığını söylediği birkaç kanuna değinmekle vetınmek zorunluluğu vardır. Önce anayasada ongörulen butün kanunların henuz yururlüğe konulmamış olduğunu ve son bir yıl içerisinde çıkanlanlann tumünun konulannı ilk kez duzenlemediğini işaret etmekte yarar vardır. Gerçekten, bunlardan yalnız bin, devletleştirme konusunu yeni ve genel bir kanuna bağlamakta: otekiler, zaten var olan kanunları değişik ıçeriğe kavuşturmaktadır. Fakat hepsinin anayasaya ve hukuka uygunluğu kuşkulu bulunmaktadır. Devletleştirmeyi düzenleyen kanun (20 Kasım 1984 3082, R.G., 1 ArahkI984 18592), bu işlem için anayasada ongorülmeyen bir dizi koşulun bir arada gerçekleşmesini arayarak, adeta yapılmasını olanaksız kılmaktadır. Dış ticaretin duzenlenmesine ilişkin kanun ise (2 Şubal 19842976. R.G., 15Şubat 1984 183)3): Anayasanın ilgili maddesini olduğu gibi aktararak Bakanlar Kurulu'na açık bono nıteliğinde genel ve surekli duzenleme yetkisi vermektedir. Oysa bu konu ellı beş vıldır yürurlükte olan Turk Parası Kıymetini Koruma Kanunu'nda daha geniş ve güvenceli biçimde duzenlenmiş bulunuyor. Dilekçe hakkmın kullanılmasına dair kanun (1 Kasım 19843071, R.G.. lOKasım 1984 18571), idari başvurulan da kapsamına aldığı halde; onceki 1962 tarihli ve 140 numaralı sadece TBMM'ye başvurmaya dair kanundan daha az hukumlerle, konuvu vasamanın bir ıç işi saymış ve vatandaşların onemli bir hakkını iç tuziik düzenlemesine bırakmıştır. Çiftçiyi topraklandırmaktan ziyade var olan tarım işletmelerini güçlendirmeyi amaçlayan Tarım Reformu Kanunu (22 Kasım 1984 3083, R.G. 1 Aralık 1984 18592) ile denız, gol ve akarsu kıyılarındaki aykırı inşaat ve işgalleri yasallaştırmaya yönelik Kıyı Kanunu (27 Kasım 1984 3086, R.G.. 1 Arahk 1984 18592) anayasanın kanunla düzenleme emirlerini ereğinden saptırmıştır. Buna karşılık anayasada öngorulmeyen bazı Konularda, onunla ve hukukla bağdaşmaz nitelikte düzenlemeler yapan bircok kanun çıkarılıp uygulamaya konulmuştur. Orneğin, "Tasarrufların teşviki ve kamu yatınmlarının hızlandırılması hakkında kanun"'!a (29 Şubat 1984 2983, R.G., 17 Mart 1984 18344), devletin her türlü kamusal ve ozel mal, tesis işletme, muessese vb. varlıkları satış, işletme hakkı, gelir ortaklığı biçiminde kısılJanmak veva tamamen elden çıkarılmak uzere, sermaye piyasasına sunulmuştur. Kamunun yararlanmasına ve kamu hizmetlerine ozgulenmiş bu tur mal varlığı öğelerinin, ticari işletme değerleri gibi serbestçe tasarruf ve lakvid edilerek, borsaya kote edılircesine tedavule çıkarılması, siyasi, sosyal ve ekonomik düzeni ne olursa olsun, hiçbir devlet düzeninde düşunülemez ve benimsenemez. Bu denli avkırı düzenlemelere girişmiş olan siyasi iktidardan, "demokratik hukuk devletı"ni kurma ve yerleştirme doğrultusunda, "hukuk alanında doyurucu çaba" göstermesini ummak ve beklemek aşırı iyimserlik olur. Ancak Türkiye'de yöneticiler, her türlü islem ve icraatında anayasaya tamamen sadık kalmak kaygı ve titizliği ile davransa bile, var olan koşullar ve ortam içinde, çağdaş Batı ozgürlükçu demokratik düzenini hukuki çerçevesine oturtup işletmekte, imkânsızlıkla değilse, herhalde büyük güçlüklerle karşı karşıya kalırlar. Bu guçlüklerin aşılabilmest için, "Olaylann Ardındaki G e r ç e k " yazarımn (Cumhuriyet, 1 Ocak 1985, s. 1) belirttiği ve tavsive ettiği gibi, her şeyden önce, "Halkın yönetime katıhmını sağlayacak değişmeler"i eerçeklestirmek gerekir. 24 OCAK 1985 Bu denli aykırı düzenlemelere girişmiş olan siyasi iktidardan, "demokratik hukuk devleti"ni kurma ve yerleştirme doğrultusunda, "hukuk alamnda doyurucu çaba" göstermesini ummak ve beklemek aşırı iyimserlik olur. Ancak Türkiye'de yöneticiler, her türlü işlem ve icraatında anayasaya tamamen sadık kalmak kaygı ve titizliğiyle davransa bile, var olan koşullar ve ortam içinde, çağdaş Batı özgürlükçü demokratik düzenini hukuki çerçevesine oturtup işletmekte, imkânsızlıkla değilse, herhalde büyük güçlüklerle karşı karşıya kalırlar. Hukuk Y olu ile Demokratikleşme (2) ACI KAYBEVflZ Kişiliği ve ürünleriyle hep onur duyduğumuz. üyemiz OKTAY ARAYICTyı yitirdik. Tum aydınlara ve uyelerimize başsağhğı dileriz. ÇAĞDAŞ GAZETECİLER DERNEĞİ YONETİM KURULL Prof. Dr. LÜTFİ DURAN Yasal ve yonetsel işlemlerin bir bölümü yargısal denetim dışında bırakıldığı gibi; dava konusu olabilecekler üzerindeki yargı yetkisi de hayli kısılmış ve hatta etkisiz kılınmıştır. Kaldı ki, TBMM Başkanlık Divanı'nın kurulduğu 7 Aralık 1983 tarihinden önce MGK'ca çıkarılmış olan kanunların \e diğer işlemlerin anayasaya aykırılığı hiçbir suretle ileri surülemez ve dinlenemez. Gerçi olağandışı dönemin kanunları ve işlemleri usulüne göre değiştirilip duzeltilebilir ya da iyileştirilebilir. Ancak bu yoldaki düzenlemeler, anayasa çerçevesinde kalmak zorunda olduğundan, onceki kanunlann anayasaya geçirilmis bulunan genel ilke ve kurallanna dokunamaz. Bu genel ilke ve kurallann ise, "demokratik hukuk devleti"ni geliştirmeye elverişli olmadığı az önce belinildi. Bununla beraber, "geçiş dönemi"nde çıkanlmış ve sonrasında çıkanlacak olan bütün kanunların anayasaya uygun duşeceği ya da sayılacağı düşünülemez \e kabul edilemez. Nitekim son bir yıl içerisinde yıirurlüğe konulan kanunlardan dördunün anayasaya aykırılığı iddiası ve iptali istemi ile. ana muhalefet partısi tarafından Anayasa Mahkemesi'ne dava açılmıştır. Bunlardan, mahalli idarelerin seçimleriyle ilgili olan dava, kısa sürede olumsuz karara bağlanmış ise de; diğerleri, ilki kadar ivedilik gerektirmesine ve aradan sekiz, on ay geçmiş bulunmasına rağmen, hâlâ sonuçlandınlamamıştır. Yargı denetiminin gereği gibi hızh ve eikili olmaması, yasamanın hukuka aykırı işlemler yapmayı surdurmesine ve iptal nükümleri verildiğinde, uzun ara sırasındaki uygulamaların ve sonuçlannın oldubittiye donüşmesine yol açabilecek niteliktedir. Yasama etkinliklerinin anayasaya ve hukuka her zaman uygun olarak yapılmadığını gösteren işlemler, dava konusu olan uç beş kanundan ibaret değildir. Ancak, bu yazgının çerçevesi, örneklerin tumunü savıp dökmeye ehermediğinden; sadece anavasanın çıkanlmasını emrettiği BAŞIMIZ SAGOLSUN Yıllarca, daha güzel, daha doğru, daha yaşanası bir dünya için birlikte emek verdiğimiz, canımız, kardeşimiz, OKTAY'ımızı yitirdik. Sevgimiz ve yüreğimiz onunladır. Başımız sağolsun. ESKİ TRT ARKADAŞLARI OKTAY AKBAL EVET/HAYIR VEFAT Merhum deniz subayı Dervişlizade Halil Belir ve merhume Emine Belir'in kızı, merhum Galatasaray Lisesi Türkçe Öğretmeni Mustafa Belir ile merhume Melâhat Belir'in kardeşi, Kabataş Lisesi, Vefa Lisesi ve Galatasaray Lisesi eski resim öğretmeni, 1973 Ellinci Yıl Atatürk ve Cumhuriyet Resim Ödülü sahibi, ressam ACI KAYBIMIZ Merhum Haüt ve merhume Hayriye Baydarol'un oğulları; merhum İsmaü, Sami ve Mustafa Baydarol'un kardeşleri; Baydarol, Sezer, Tığın ve Iskender ailelerinin sevgili amcaları; merhum M.Naci Uluğ ve Fatma Uluğ'un değerli damatları; L'luğ, Çetinaslan, Tunç ve Anoğlu ailelerinin değerli enişteleri; merhum AIi, merhume Ali>e ile Can Baydarol'un biricik babaları; ıdeal Baydarol'un sevgili ve pek kıymetli eşi Baydarol ailesinin büyuğu, değerli insan "Cumhuriyet" Okuru Olmak,.. "Birkaç üah'Kanızı ayırabilirseniz sıze bir öykü anlatacağım. Aralık ayının ilk günüydü. Koltuğumun altında 'Cumhuriyet' gazetesı Ankara otobüs garajından bir taşrta bindim. Otobüs kalkmak üzereydı. Gazeteye dalmış okuyordum. Birınin tepemde dikildiğini hissedince irkildim. 1920 yaşlarında bir delikanlıydı, benden iki üç yaş küçük... 'Selam arkadaşım, Bursa'ya mı gıdiyorsun?' dedi. 'Bursa'ya,' dedim. 'Şey, senden bir ricada bulunsam' 'Evet?' Jelatin torbadaki üniversiteye giriş klavuzunu göstsrdi: 'Başvuru için yarın son gün. Bunları sana versem, Bursa'da arkadaşlara iletir misin? Ben telefonla bildıreceğim, senı karşılamaya gelirler garaja...' Kabul edip klavuzları aldım. Sayfalarını karıştırırken arasından paralar çıkınca şaşırıp yüzüne baktım, tam 33 bin lira, bir memurun aylığı hemen hemen... "İyi ama bana nasıl güvenip de veriyorsun bu parayı, ya alıp kaçarsam? Hem neden benı seçtin göndermek içın?1 Belli belirsiz bir gülümseme dolaştı yüzünde, kekeleyerek: 'Şey... Cumhuriyet okuyorsun da...' Yol boyunca düşündüm durdum Cumhuriyet' okuru olmak kişiye neler kazandırır, ne gibi sorumluluklar yükler? Ben bu parayı alıp kaçabilir miyım, olacak şey mi? Bunu yapmak çocuk oyuncağı. ama!.. Bursa'da üç kişi karşıladı beni, ikı genç kız bir de erkek arkadaşlan. Oturup çay içtik, birlikte dünya dertlerinden söz ettik. Bütün bunları niçin anlatıyorum, bilmiyorum. Ama yazmadan edemedım. 'Cumhuriyet'in soruşturmasını yanıtlıyordum, dedim ki, nasıl olsa başladın. yaz da kurtul şu dertten dedim kendime, bakarsın rahatlarsın... Okuru olmaktan övünç duyduğum bir gazetenin tüm çalışanlarına selam.. " Yukarıda okuduğunuz mektubu Bursa'nın Yenişehir'inden adı saklı bir genç okurumuz gönderdi İnsanı duygulandırıcı, etkileyici bir öykü... Ama yaşanmış bir olay. 'Cumhuriyet' okurlartnın birbirine yakınlığını, güvenini gösteren bir saptama... Evet, hep yazdığımız gibi 'Cumhuriyet' bir büyük aile gibidir. Yazarı, çalışanı, okuruyta bütünleşmıştir. Dertler, sorunlar, acılar, sevinçler. özlemler, arayışlar. hesap sormalar, öfkeler, övgüler ve daha neler neler, 'Cumhuriyet' okurlarının bızlere ulaştırdığı duygular, düşüncelerdir. Kimileri yapabileceğimızden çok şeyler isterler. Sorunları daha büyük bir güçle, açıklıkla yazmamızı, yetkililere, yöneticilere en ağır sözlerle seslenmemizi, uyarmamızı... Yasaları, yasaklamaları. engelleri unuturlar! Kimileri açık açık adreslerinı verirler, bizim de bunları saklamamamızı söylerler; kimileri de, yazmaz adını, ya da bize bildirdıği sorunu yazarsak adını gizlememizi ister... 'Cumhurıyet'te çıkacak üç beş satırlık bir yazının, o acı gerçeğin ortadan kalkmasında etkilı olacağı kanısı pek çok okurumuzun yaygın inancıdır. Her zaman değilse de, gerçek demokratik ortamlarda, öyledir. Ama 'demokrasiye geçiş' adlı dönemlerde bu türseslenişlerin pek de yararlı olmadığı, hattâ yazana kötülük bıle getireceği ve getirdıği unutulmamalıdır. Oturup okur mektuplarını dikkatle okudum bütün gün... Memurlar, öğretmenler. emekliler, öğrenciler, serbest meslekten 1 kişiler, işçiler, emekçiler... Dertle dolu bir dünya! 'Cumhuriyet okuduğu için görevınden uzaklaştırılanlar da öyle çok ki, işte B. ilinden bir okur yazıyor: "23 yılında bir karnu görevlısıyim 'Cumhuriyet' okumanın onurlu cezasına, sürgün edilerek uğradım." Bunun gibi daha ne acı olaylar, haksızlıklar... Bütün bu mektupları nasıl yayımlayabıliriz? Kimileri 'suç' Kapsamına da girmekte!.. 'Cumhuriyet' ailesinin bireyleri bilinçlidir. Her şeyi yazmamıza olanak olmadığını en az bizler kadar bilirler. Bu yüzden dertlerini, acılarını bekledikleri gibi sergileyemiyorsak, durumu anlasınlar... SAİME BELİR 21/1/1985 tarihinde ani olarak vefat etmiştir. Cenazesi 24 Ocak 1985 Perşembe günü (Bugün) öğle namazını müteakip Şişli Camii'nden kaldırılarak, Feriköy Mezarhğı'nda toprağa verilecektir. NOT: Merhumenin isteği üzerine çelenk gönderiimemesi, arzu edenlerin Türk Eğitim Vakfı'na bağışta bulunmalan rica olunur. 22 Ocak 1984 gunu Hakkın rahmetine kavuşmuştur. Aziz naaşı 24 Ocak Perşembe gunü Eyüp Camii'nde kılınacak oğle namazını müteakip Edirnekapı Şehitliği'ndeki aile kabristanında toprağa verilecektir. NÜZHET BAYDAROL AİLESİ Em.Top. Yarbay (1938) ACI KAYBIMIZ Ailemizin değerli ve vefakâr büyüğü, yeri doldurulamayacak çok sevgili eniştemiz, seçkin insan ANMA Sevgili oğlumuz, kardeşim ŞİŞLİ 1. İCRA TETKİK MERCİİ HÂKtMLİĞt 985'12 Mec.diyekoş. Ortaklar Cad. 25 A adresınde ıştıgal eden Gerçek (nşaat Sanayı ve Tıcaret Ltd. Ştı.mn uygun gorulen talebi veçhile, 1 I K. 285 \e müteakip maddeleri gereğince 18.1.1985 tarihınden başlamak uzere iki ay konkordaıo mehili verilmış bulunmakla, itirazı olan alacaklıların yedi gun içerısinde Hâkimliğımıze muracaatlan ilan olunur. 18 1.1985 B: 705 HALUK M.UYSAL Seni yitirişimizin 5. yılında sevgi ve özlemle anıyoruz. SEVİMRIZAHASAN UYSAL NÜZHET BAYDAROL 22 Ocak 1985 günü Hakkın rahmetine kavuşmuştur. Aziz naaşı 24 Ocak Perşembe günü Eyüp Camii'nde kılınacak öğle namazından sonra Edirnekapı Şehitliği'ndeki aile kabristanında toprağa verilecektir. Acımız sonsuzdur. Em.Top. Yarbay (1938) ULUĞ AtLESİ ARIOĞLU AİLESİ B I LSAK BIUM/SANAT/KUİ.a/« HIZMfTLERİ A S 26 ocakta yeni bir atölye daha açıyor • • • • Dekoratif sanatlarda yaratıcı yeteneğı olanlar Mobilya üretiminde deneyimli işadamları Tasarım yeteneklerini geliştirmek isteyenler ve konuyla ilgili bütün öğrenciler için yüksek mimar Güler Umur ve yüksek mimar Siren Öktem yönetiminde iç mimarlık (dekorasyon) kursları Başvuru Bilsak. Soğancı Sokağı No 7, Sıraselvıler llkyardım Hastanesı karşısı ' AFA ÇAĞDAŞ USTALAR DİZİSİ 2 VVEBER DONALD MACRAE Çeviren: Nur Vergin TEKEL IŞLETMELERI GENEL MÜDÜRLÜĞÜNDEN 1 Tokat Sigara Fabrikamızın ihtiyacı olan 16 kalem yangın söndürme malzemesi mevcut şartnamesine göre iç piyasadan kapalı zarf yöntemi ile satın ahnacaktır. 2 Ihalesi 30.1.1985 günu saat 15.00'de Tekel İşletmeleri Genel Müdürlüğü Merkez Binası 2. İhale Komisyonu'nda yapılacaktır. 3 Bu işe ait şartnameler Teke! İşletmeleri Genel Mıidürlüğü MalzemeGrubu Müdurlüğünden 1000 TL. karşılığında temin edilebilir. 4 Geçici teminat bedeli 200.000 TL.dır. 5 İstekliler süresiz geçici teminat mektuplarını ve şartnamesinde istenilen diğer belgeleri ihaleden 1 saat önce ihale komisyonuna vermiş olacaklardır. Ayrıca teknik şartnamesinin 6. maddesindeki belgeleri ile ihale gününden 2 gün evvel Tekel İşletmeleri Genel Müdürlüğü Tütün ve Sigara İşletmeleri Muessesesi Ticaret Müdürlüğüne müracaat ederek ihaleye iştirak belgesi alacaklar ve bu belgeyi ihale komisyonuna ibraz edeceklerdir. Belgesi olmayanlar ihaleye iştirak edemezler. 6 Tekel 2886 sayıh kanun kapsamında obnayıp ihaleyi yapıp yapmamakta kısmen yapmakta veya düediğine yapmakta serbesttir. 7 Postada doğacak gecikmeler ile telgraf ve teleksle yapılacak başvurular geçersizdir. İlanen duyurulur. Basın: 10351 Telefon santralınızın Spacenet olması için işyerinizdeki telefon sayısı ne olmalıdır? İster 4, ister 40, ister 240... Spacenet, farklı modelleriyle, küçükbüyük her kuruluşa etkin haberleşme hizmeti verir. Elektronik özel telefon santralı Spacenet, 100'ü aşkın ilgjnç özelliğiyle, istendiğinde artınlabilen kapasitesiyle, bugünkü ve yannki telefon santralınızdır. NetaşPTT işbirliği ve en etkin satış sonrası servisi üe Spacenet, bugün ülkemizin 500'ü aşkın seçkin kuruluşunda hızh, ekonomik, düzenli haberleşme sağlamaktadır. . FontcnoModern Maslers dızısının 1962'Je yoymlanan 4. boskmndc dılımıze cevrılfnst'r KULTLR HİZMETLİLER! AR1YORUZ? E\rensel külturunun temel laşlarını nıeydana geıiren başyapılların bulunduğıı dizilerin okurlara daha eiverişlı kojullarla sunulabilmesı için pazarlama bolumundegörev alacak deneyimli deneyimsiz kullur hızmellilerı aranmakladır. Divamolu, Klodtarer Cad. No: 16/2 Cağaloğlu İSTANBLL dünyaya gelişinı tüm dost ve akrabalarımıza müjdeleriz. FİLİZCEBRAİL DEMİR 20.1.1985 İSTANBUL FMRE'nin Oğlumuz Netos r KALP AMELIYATINIZ AMERİKA'DA, DUYULANDAN ÇOK DAHA UCUZDUR Bilgi \ e o n hazırlıklar için kalp hastaları ve uzman doktorlann lemaslarını bekliyoruz. Iniernational Conneclions P.O. Bo\ 9731 \rlmgion. ' a. 22209 USA Abrttmr* fbcfnc &+*ammdaMfa* A S İstanbui: 335 U 00 Ankara: 29 93 9030 59 163067 44 İzmır: 2\ 65 0621 18 95