Katalog

Dış ticaret işlemterinde bilgi ve ilgi ESBANK "tedtoirli ve kararlı" 61. Yıl; Sayı: 21573 um Kurucusu: Yunus Nadi rıye sı, kamu düzeni söz konusu olduğu zaman "biçimsel gerçefin" değil, "asıl gerçefin" araştırılması gerektiği ve bunlardan asıl gerçeğin ustunluk kazanacağı belirtildi. Yüksek Seçim Kurulu'nun görevlerine de değinilen (Arkası Sa. 7., Sü. 2'de) MERKEZ DERSANELERİ Universite Hazırlık, Fen ve Askeri Liselcr, Anadolu Liseleri Kaynlan Devam Ediyot. Ist.: 527 40 92 Edirne: 3159 Çanakkale: 2359 50 TL. 19 Eylül 1984 Çarşamba Raportör: Kapatdmayı gerektirir kanıt yok tncelenıesini tamamlayan Raportör Dr. Nazltoğlu'nun 114 sayfa tutan raporıı Anayasa Mahkemesi üyelerine dağıtüacak. ANKARA, (Cumhuriyet Biirosu) Anayasa Mahkemesi Raportörü Dr. Alpaslan Nazlıoğlu'nun, "Dogru Yol Paıtisi'nin kapatılntasını gerektirir bir kanıt bulunmadığı" görüşünü içeren raporu dün üyelere dağV tıldı. Anayasa Mahkemesi Raportörü Nazlıoğlu'nun 114 sayfa tutan raporunda, DYP'nin Siyasi Partiler Yasası'nın 96/2 ve 97'nci maddelerine aykırı davrandığı yolundaki Cumhuriyet BaşsavcıhğYnın savlan aynntıları ile incelendi ve "partinin kapatılmasını gerektiren suç kanıtlarının bulunmadığı" görüşu öne sürüldü. Cumhuriyet muhabirinin edindiği bilgiye göre Anayasa Mahkemesi'nin konu ile ilgili ilk görüşmeyi 27 Eylül 1984 perşembe günü yapması bekleniyor. Cumhuriyet Başsavcısı Firuz Çilingiroglu, 6 Nisan 1983 tarihinde, "kapaülmış AP ve Büyiik Türkiye partilerinin devamı olduğunu beyan ve iddia ettiği. kamuoyunda bu göruşün benitnsenmesi için yoğun faaliyette bulunduğu ve Milli Güvenlik Konseyi'nin karar ve icraatına karşı tuturn, beyan ve davranış içinde bulundugu'" iddiası ve Anayasa Mahkemesi'nde "kapatılma istemi" ile dava açmıştı. DYP, Anayasa Mahkemesi'ne 17 Mayıs ve 27 Haziran 1984 tarihle DYP'de sııç bıılıuuııaclı ' Anayasa Mahkemesi'nin DYP ile ilk görüşmeyi 27 eyiülde \ttparak, kararını aralık ayı başında açıklaması bekleniyt>r rinde iki ayrı savunma vermişti. Cumhuriyet Başsavcılığı DYP' nin kapatılmasını istediği 26 sayfalık esas hakkındaki mutalaasmı 11 haziranda Anayasa Mahkemesi'ne sunmuştu. Cumhuriyet Başsavcılığı tarafmdan düzenlenen esas hakkındaki mütalaada savunma ve ek savunma yazdan üzerinde aynntılı olarak duruldu. Ve "demokrasinin vazgeçilmez unsurianndan olan siyasi partilerin öncelikle Anayasa'ya ve yürürlükteki yasalara uymaları gerektiği, bazı düşüncelerle yüriirlükteki yasalann göz ardı edilemeyeceği" vurgulandı. Aynca, davah DYP'nin eylemleri, yöneticileri hakkında açılan davalar, mitingler, bildirileri ve genelde partinin faaliyeti, MGK'nın 79 sayılı kararı geniş olarak yorumlandı. Esas hakkındaki mütalaada, daha başka, Siyasi Partiler Yasa Bergcuna'da kaymakam, Inonu nun konuşmasını yunda hesu SODEP lideri: Protesto ediyonım CALP: ÖZAL'I UYARDIM ANAP'A ÎHTAR GELİYOR Haberleri 7. Sayfada IMF ve Meksika Türkiye'ye örnek mi? YALÇIN DOĞAN ANKARA Dünyadaki borçlu ülkeler ve borçlarının ödenmesine ilişkin geçenlerde Başbakan Turgut özal ile bir sohbet sırasında, Başbakan aynen şunlan söylemişti: "tster Arjantin olsun, ister Meksika olsun, bu iilkekr ne pahasına olursa olsun, borçlarını ödemek zorundadırlar. IMF ile iyi geçinmek ve ülkelerinde siyasal istikrar açısından borçlannı ödemek zorundadırlar." Özal'ın bu gözlemi üzerinden yaklaşık iki buçuk ay kadar bir zaman geçti. Ve Meksika "tarihin en büyiik borç erteleme operasyonu" olarak nitelenen ve tıirn dünyayı şaşkına çeviren bir anlaşma imzalayarak, bir diğer borçlu ülke başbakanını, Sayın Özal'ı, yanılttı. Meksika'nın imzaladığı borç erteleme anlaştnası borç rakamlârına ve erteleme (Arkası Sa. 8., Sü. 4'de) Dolara karşı savaş Ekonomi Servisi Doların "durdurulamayan yükselisi"nin dünya ekonomisi uzerindeki etkileri gitgide politik boyutlar kazanmaya başladı. ABD'deki yüksek faizlerden yakınan ve "politik diyalog" çağrısında bulunan borç krizindeki Latin Amerika ülkelerinden sonra, Avrupa ülkelerinin de ABD'nin, ekonomi politikasmı değiştirmesi için girişimde bulunacağı bildiriliyor. Federal Alman Merkez Bankası, önceki gün 50 milyon dolar satışa çıkardı. Ancak dolann yükselişini engelleyemedi. ABD Doları dün Londra borsalannda son olarak 3.08 Alman Markı, 2.54 Isviçre Frangı, 9.48 Fransız Frangı ve 248.65 Japon Yeni üzerinden işlem gördü. 1 sterlinin dolar olarak karşılığı ise 1.22'ye geriledi. ABD dolannın eylül taarruzu, bu hafta başında da etkili biçimde sürdü. Rekor için zirveden zirveye koşan ABD doları Alman Markı karşısında son 11,5 yılın, Hollanda Florini karşısında son 13 yılın ve lsviçre Frangı karşısında son 7 yıhn en yüksek düzeyinde. Dolardaki yükseDoların borsalarda rekor üstüne rekor kırması, Avrupa ülkelerini harekete geçirdi. Avrupah liderlerin ABD'den ekonomi politikasını değiştirmesini isteyecekleri bildiriliyor. Sili ve S.Arabistan paralan, doların yükselişine dayanamayınca, her iki ülkede devalüasyon yapıldı. S.Arabistan Riyali 8 gün içinde ikinci kez devalüe ediliyor. liş üzerine alarma geçen Avrupa ulkelerinin harekete geçeceği bildiriliyor. BBC Radyosu'nun bir haberine göre, Avrupa ülkeleri, Reagan hükümetinin ekonomik politikasvnı değiştirmesi için İngiltere önderliğinde ortak bir girişimde bulunacak. Bilindiği gibi tngiltere şimdiye kadar doların tırmanışını seyretmişti. öte yandan, doların yükselişini kısmen durdurabilmek amacıyla Federal Alman Merkez Bankasf nın önceki gün 50 milyon dolar satışa çıkardığı, ancak etkili olamadığı bildiriliyor. Federal Alman Merkez Bankası Başkanı Pokl, dış ticarete olumlu etkide bulunan doların yükselişinin sürekli olamayacağına dikkat çekerek ihracatçılan, üretımi arttırmalan için uyardı. ABD ekonomisinin bu yıhn ilk yansında beklenenin ötesinde bir büyüme hızına ulaşmasından, bütçe açıklarının giderek artması, hükümetin iç borçlanmaya yüklenmesi, ABD'de faiz oranlarını yukarı çekmişti. ABD'deki yüksek faizler, spekülatörlerin ve yatmmcıların dikkatlerini üzerine toplarken, doların değerini de arttırıyordu. Bir süre hükümetin açıkladığı çeşitli ekonomik göstergelerin seyrine göre yükselişini sürdüren dolar, yükselme eğiliminin süreklilik kazanması üzerine gitgide yalnızca talepten etkilenir biçimde değer kazanmaya başladı. AP'nin haberine göre dolarda bu hafta içinde kaydedilen yükselme yoğun talepten (Arkası Sa. «., 5ü. 6'da) 401.60 Doların 386. durdurulamayan 380.70. yükselişi 369 Erdal Inönü'ye Hükümet Komiseri'nin "zaman doldugu için konuşmanın kesilmesi gerekli" dediği iletilince, "Daha vaktimiz olduğunu görüyorum" dedi. Kaymakam A. Hami Arıtürk, SODEP'lilerin dilekçesini kabul etmedi. SODEP Genel Başkanı, konuşmasını bitirmeden saat 16.30'da salonun elektrikleri kesildi. Mikrofonu bırakıp yüksek sesle konuşan Inönü, "Amacımız halkla sohbet etmekti. Ben bu davranışı protesto ediyonım" şeklinde konuştu. FATİH GÜLLAPOĞLU İZMİR Ege gezisini sürdüren SODEP Genel Başkanı Erdal İnönü'nün Bergama konuşması Kaymakam A. Hami Antürk tarafından yarıda kesildi. Toplantı süresinin dolduğu gerekçesi ile salonun elektriklerini kestiren Bergama Kaymakamı, SODEP tarafından daha önce verilmiş, sürenin uzatılmasına ilişkin dilekçeyi de kabul etmedi. Elektriklerin kesümesinden sonra, mikrofonu bırakarak, yüksek sesle kısa bir süre daha konuşan İnönü'nün tepkisi, "Ben bu davranışı protesto ediyonım," seklinde oldu. Gezisinin dünkü bölümünde Menemen'de, "Geçici kolaylıklar ve~ avantajlar için laiklikten ödün vermek Türkiye'yi felakete siirükler" diyen ve Milli Eğitim Bakanhğı'nın laikliğe aykırı bazı davranışları olduğunu söyleyen înönü, Aliağa'da da işçilere hitaben yaptığı konuşmada, hükümetin toplu iş sözleşmelerine karışmasını eleştirerek, "Koordinasyon Kurulu'nun Anayasa'da yeri yoktur" dedi. tnönü, işçilerden sendikal haklarına sahip çıkmalarını istedi. dönemi değişmemesi konusundaki görüşünü de yineleyen tnönü, konuşmasını kısa keserek, zaman darhğı nedeniyle yalnızca kendisinin konuştuğunu belirtip, salondakilere sorusu olup olmadığını sordu. Bunun üzerine başörtülü bir kadın ön sıralara doğru çıkarak, "Tapu verecefiz dediler, şimdi gecekondumuzu yıkacaklar. Zaten suyumuz yok, elektrigimiz yok. Eger bu vatanın çocuğu degilsek biri esir kampına sürsünler" dedi. Bu konuşmanın ardından, salonun başka bir bölümünde küçük bir grup oluştu. lnonü, orada ne olduğunu sordu. Inönü'(Arkası Sa. 7., Sü. 2'de) (Aybaşlarına göre) 3SS1 J TürkLirast 2.72 REKOR MAKtNESt ABD'de yüksek .seyreden faiz oranlan, dolann değerini sürekli yukarı çekiyor. Dolar özellikle eylül ayında rekor üstüne rekor kırmaya başladı. Hke kararlan sınav kapısında YILMAZ: İNŞALLAH, MAŞALLAH ÎLE GİDİYORUZ m%.oordinasyon Kurulu'nun aldığı ilke kararı, Sümerbank'ta geçerli midir, değil midir birkaç gün içinde belli olacaktır. tşte o zaman bizim de söyleyeceklerimiz vardır. Koordinasyon Kurulu her halükârda elini çekecektir, çekmelidir. Sümerbank% Sümerbankçılar yöneteceğine göre, sözleşmeyi de onlar yapacak. m%.oordinasyon Kurulu'nun Başkanı, verdiği beyanlarda "KÎT'lerdeki işveren sendikalarını ya da genel müdürlerini bağlayıcı bir talimat vermedik" diyor. Aksine görüyoruz ki bazı kuruluşlarda genel müdürler, "Biz bağlıyız" diyorlar. Koordinasyon Kurulu'nun bağlayıcı kararı var mıdır yok mudur, meydana çıkacak. ANKARA (Cumburiyet Bürosu) Sümerbank'a bağlı 28 tekstil fabrikasında çahşan toplam 31 bin 116 işçi için toplu sözleşme görüşmelerine dün başlandı. Türklş ve Teksif Sendikası Genel Başkanı Şevket Yılmaz, sözleşme görüşmelerinin başlaması nedeniyle yaptığı konuşmada, "Koordinasyon Kurulu Sümerbank ile yapüacak müzakerelerden elini çekecektir, çekmelidir" dedi. Sümerbank Genel Müdürlüğü'nde dün yapılan törende Türkîş ve Teksif Genel Başkanı Şevket Yılmaz, Sümerbank'ı yöneten kadrolann bugüne dek işveren sendikası zihniyeti ile hareket etmediğini belirterek, "Yapılacak olan bu toplu sözleşme müzakereleri. bize göre, Türkiye genelinde çok başka bir netice ortaya koyacaktır" dedi. (Arkası Sa.8, Sü.3'te) Sümerbank sözleşme görüşmeleri başlcuh, gözler Koordinasyon Kurulu'nda Şevket Yılmaz, Başbakanlık Kamu Toplu Iş Sözleşmeleri Koordinasyon Kurulu'nun aldığı ilke kararlannı eleştirdiği konuşmasında şunlan söyledi: "Tekrar müzakerelerine devam edeceğimiz Türki>e Tekstil Sanayi Işverenleri Sendikası'nın başkanı, aynı zamanda TİSK başkanıdır. Sayın genel müdu Menemen, Aliağa, Zeytindağ ve Çandarh'dan sonra saat 16.00'da Bergama'ya gelen SODEP Genel Başkanı Erdal lnönü, Belediye Nikâh ve Düğün Salonu'nda düzenlenen toplantıya katıldı. Salondaki coşkulu kalabahğı görünce, "Bu ilgiden partimizin şaşmaz adımlarla iktidara doğru gittiğini göriiyorura" diyen İnönü, ANAP iktidarının, iktidara gidişlerinde kendilerine yardımcı olduğunu ancak bunun yetmeyeceğini, parti örgütünün seçime girilecekmiş gibi çabşması gerektiğini söyledi. Demokrasinin yerleşmesi için anayasanm bir seçim ERZURUM (Cumhuriyet) Erzurum ve çevresi yaklaşık bir yıl aradan sonra yeniden sallandı. Erzurum'un Olur, Şenkaya ve Oku ilçelerinde etkili olan depremde 3 kişi öldü, 35 kişi de yaralandı. Richter ölçeğine göre 6.4 şiddetindeki deprem Artvin, Kars ve Rize'de de hissedildi. Kandilli Rasathanesi yetkilileri depremin merkez üssünün Rasathaneye 1800 kilometre uzaklıkta olduğunu bildirdiler. Saat 16.28 sıralannda meydana gelen depremde, Şenkaya ilçesine bağh Kömürlü bucağında Adem Yılmaz (5) adlı çocuk enkaz altında kalarak can verdi. Aynı ilçeye bağlı Yoğurtçular köyunde bir kadın ile Susuz köyünde 7 yaşında bir çocuğun öldüğü bildirildi. Şenkaya Uçesi ile köylerinde aynca 35 kişi de yaralandı. (Arkası Sa. 7., Sü. 4'de) Eîrzıırııııı'da deprem: 3ölü Fiyat^ ardşında resrni^ rakamlar çelişki içinde Toptan eşya fıyatlarındaki ağustos ayı artışını Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı yüzde 4, DİE yüzde 3,2 olarak açıkladı. Son 8 aylık dönemde ise fıyat artışı Müsteşarlığa göre yüzde 34, DİE'ye göre yüzde 37.7 oranında. ANKARA (ANKA) Resmi kuruluşlann fiyat artışlanna ilişkin çelişkili açıkJamalan devam ediyor. Ağustos ayı toptan eşya fıyat artışı Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından yüzde 4, Devlet İstatistik Enstitüsü tarafından yüzde 3.2 olarak duyuruldu. Yetkililer, indeks rakamlannın, iki kuruluşun baz aldığı yıl ile maddelcrin farklı olması nedeniyle birbirini tutmadığını bildiriyorlar. Bunun yanı sıra, değerlendirmeye esas alınan "zaman dilimi"ndeki farklılık da çelişkili rakamlann yayınlanmasına yol açıyor. Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı'ndan yapılan açıklamaya göre, toptan eşya fiyatlarındaki artış yıhn ilk 8 ayhk dönemi itibariyle yüzde 34'e, son bir yıl itibariyle yüzde 55.5'e ulaşmış bulunuyor. DİE ise, aynı dönemlere ilişkin artışları sırasıyla yüzde 37.7 ve yüzde 56.9 olarak açıkladı. Müsteşarlığm verilerine göre, (Arkası Sa. 7., Sü.4'de) TURKABD İLİŞKİLERI ABD'ye karşı "Umr" MecUs gündeminde TBMItt Başkanı Necmettin Karaduman grup başkanvekilleri ile yaptığı Danışma Kurulu toplantısından sonra 25 eylül salı günü açılacak olan Meclis'te ilk olarak "ABD'nin Ermenilerle ilgili kararı"nın ele alınacağmı bildirdi. Türk Hükümetinin resmi görüşlerini belirten "mesaj" dün Washington'a iletildi. 4 YIL SONRA DtSK Genel Başkanı Abdullah Baştürk Yargıtay 8. Ceza Dairesi'nin tahliyesine karar vermesi üzerine 4 yıl 7 gün sonra salıverildi. Baştürk 'ü tahliyesi sırasında karısı Ayten Baştürk, arkadaslan.avukatlan ve DlSK'eöağlı sendikalarınyöneticilerikarşıladı. (Fotoğraj: ENDER ERKEK) Haber Merkezi ABD Temsilciler Meclisi ve Senato Dışilişkiler Komisyonu'nun 24 nisanı "Ermeni soykınnu günü" olarak kabul etmesine tepkiler sürerken, Dışişleri Bakanı Vahit Halefoğlu TBMM Danışma Kurulu'nda dün gelişmeler hakkında bilgi verdi. Bu arada Türk hükümetinin resmi görüşlerini içeren mesajı dün VVashington'a iletildi. TBMM Danışma Kurulu'nun Meclis Başkanı Necmettin Karaduraan'ın başkanlığında yaptığı toplantıya ANAP Grup Başkan vekili Pertev Aşçıoğlu, HP Grup Başkanvekili Cahit Tutum ve MDP Grup Başkanvekili Ali Dozer de katıldı. İki saat süren toplantıdan sonra Karaduman 25 eylül salı günü Meclis'in gündemtnin ilk maddesi olarak Ermenilerle ilgili karara ilişkin HP'lilerce verilen genel görüşme önergesinin ele alınacağını bildirdi.Karaduman, şunlan söyledi: "Danışma Kunılu'nda ABD Temsilciler Meclisi, Senato Dışilişkiier Komisyonu'nda alınan kararlar ile ilgili bir görüşme yaptı. Dışişleri Bakanı Vahit Halefoğlu'nu da konuvla ilgileri dolayısıyla davet ettik. Toplantıda sayın bakan partilerin grup lemsilcilerine bu konudaki gelişmeler hakkında bilgi sunuular. Yapılan çalışmalar ve gırişimler hakkında aynnlılı bilgi verdiler." TBMM Başkanı bir soru üzerine genel görüşme açılmasına ilişkin HP'li üyeterce verilmiş tek bir önerge bulunduğunu belirterek, görüşme açılması kabul edildiği takdirde o önerge üzerinde işlem yapılacağını söyledi. Öğrenildiğine göre, Danışma Kurulu toplantısında Dışişleri Bakanı Vahit Halefoğlu ABD yasama organında Ermenilerle ilgili üç öneri bulunduğunu grup temsilcilerine anlattı. Ermeni soykınmı günü ilanı ile ilgili karann ABD Temsilciler Meclisi'nde kabul edildiğini, 2500 yıllık Ermeni toprağı ile ilgili bir karann da Senato Alt Komisyonu'ndan çıktığını bildiren Halefoğlu aynca, Rum asıllı bir senatörün de, Ermenilerle ilgili bir karar önerisinin bulunduğunu kaydetti. İki yıl öncesinden ABD yaşama orgamna getirilen bu önerilerin Kongreden çıkış prosedürü hakkında da bilgiler veren Dışişleri bakanı, bu konuda ABD ile yoğun bir diplomatik trafik bulunduğunu belirtti. Halefoğ(Arkası Sa. 8., Sü. 3'de) Elektriğe 3. kez zam geliyor ANKARA, (UBA) Elektriğe bu yıl uçuncü kez zam geliyor. Ağustos ayında akaryakıta yapılan son zamdan sonra Türkiye Elektrik Kurumu da fueloil'le çahşan santrallannın maliyet artışını gözönünde tutarak eylül ayından geçerli olmak üzere elektriğin kilovatına 80100 kuruş arasında zam yapmayı kararlaştırdı. Baştürk tahliye oldu İstanbul Haber Servisi Yargıtay 8. Ceza Dairesi'nce tahliyesine karâr verilen DİSK Genel Başkanı Abdullah Baştürk, 4 yıl 7 günlük bir cezaevi yaşamından sonra dün saat 18.30 sularında, işlemlerinin tamarr.lanması üzerine salıverildi. Baştürk bu arada dün sabah salıverümeden once 9 kişi ile birlikte yurda kaçak araba ve yedek parçalanru sokmak savıyla İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı 2 Numaralı Askeri Mahkemesi'nde yargılandı. DİSK davasımn 22 ağustos günlü oturumunda, davanın son tutuklu samklan Genel Başkan Abdullah Baştiirk, Ge^el Sekreter Fehmi Işıklar, Yürutme Kurulu üyeleri'Ali R«a Güven, Mukbil Zırtıloğlu, Celal Kiiçük, Mustafa Aktulgalı. Tuncer Kocamanoğlu, Keraal Nebioğlu ve yönetim kurulu üyesi Cevat Özhasırcı y (Arkası Sa. 7, Sü. 8 de) THY'nın pervaneli uçağı Samsurfa zorunlu iniş yaptı Haberi 8. Saytada Nükleer pazarhk karıştı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Türkiye'nin nükleer santral yapımı için Federal Alman firması KWU'dan sonra Kanada fırması AECL'ye de aynı önerileri götürdüğü ve nükleer santralın 15 yıl süreyle işletmesinin yapımcı firma tarafın UGUR MUMCU GOZLEM Unutulan Türkü SAMANUK KAVGASI Sağ kalan iki düelloeu tııtııklaııdı nü Kayacan ile birlikte altı kişiyi kaybeden Cafer Kayacan ve altı kişinin olümünden sorumlu tutulan Nedim Yüksel, önceki gün Taşköpru Asliye Ceza Mahkemesi' nce tutuklanarak cezaevine konuldular. (Arkası Sa. 8., Sü. S'de) YİNE DASH 7 21 Şubat 1984,18 Eylül 1984. Yaklaştk 7ay arayla (Arkası Sa. 8., Sü. 6'de) ikikaza. Birincisi "Bursa"uçağı.. Ikincisi "Trabzon" uçağı.. Türkçemizde "kırdığı ceviz biniaştı" diye bir özdeyiş vardır; bilirsiniz. TürkAmerikan ilişkilerinde Amerikalıların kırdığı ceviz ise artık sayılamıyor. Ermeni terörüne yeşil ışık yakan Temsilciler Meclisi kararı, "çirkirt Amerikalı" nın yüzünü artık iyice göstermiş bulunuyor. (Arkası Sa.8, Sü.l'de) ŞENOL KONUKÇU TAŞKÖPRL KASTAMONU Gökçeağaç bucagına bağlı Yeniköy'de meydana gelen ve 7 kişinin ölümüyle sonuçlanan olayla ilgili soruşturma, Taşköprü Cumhuriyet Savcıhğı'nca yürütülüyor. Olayda, babası Hüs