Katalog

Cumhuriyet Yaz tatilini Istanbul'da geçirecek Arap turistler için bazı şirkeîler turizm yerine kirahk villa ve lüks daire pazarlıyor. Dairelerin aylık kirası 3.500 4.000 dolar arası. Villaların kirası ise 9 bin dolara kadar çıkıyor. KEMAL KÜÇÜK Turizm şirketinin mavi gözlü genç yöneticisi telefondaki Arap müşterisine duzgün bir Arapcayla "Uçaktan iner inmez kendilerini karşılayıp kendi arabaları ile begenecekleri bir villaya götüreceklerini" soyluyor. Bu arada, şirketin büyük salonunda, küçük çocuğunun ağlamasını bir türlü durduramayan Arap müşteri, şirketin sağladığı kirahk lüks dairesine gidebilmek için aynı yöneticiyi bekliyor. Aynı anda yönetici, şirketin şoförlerinden biri ile arabalardan birini paylaşabilmek için tartışıyor: "Birazdan ha\aalanında müşteri karşılayacağız. Oradan taa karşıya (Anadolu yakasına) villaya gidecegiz. Sen taksi tut.." îşlerinin oldukça "açık" olduğunu anladığımız turizm şirketinin yöneticileri gelen turistleri gezdirmek için değil, bu yıl patlama gösteren zengin Arap turistleri, Boğaz'ın iki yakasındaki kiralık villalara yerleştirmek için uğraşıyor. Sahibi: Cumhuri>et Matbaaalık ve Gazetecılık Türk Anonim Şirketı adına Nadir Nadi, # Genel Yayın Muduru: Hasan Cemal, Vluessese Muduru Emine Uşaklıgil, Vazı Işlen Muduru: Oka> Gonensin, # Yazı Işlerı Mudur Yardımcısı. Ahmel Konılsan, Haber Merkezı Muduru: Yalçın Ba\<r, Sa>fa Duzeni Yoneımenr. Ali Acar. Temsilciler: ANKARA. Yalçın Dogan, 1ZM1R: Hikmet Çetinka\a, ADANA: Mehmel Mercan, • Servıs Şeflen: Istanbul Haberleri Reha Öz, Dış Haberler: Erguıı Balcı, Ekonomi: Osman l laga>, Kultur: Ajdın Emeç, Magazın: Yalçın Pekşen, Spor Danışmanı: Abdulkadir Yucelman, Duzeltme: Refik Durbaş. Araştıruıa: Şahin Alpay, IşSendika: Şukran Ketenci. Burolar % Ankata: Zıva Gökalp Bulvarı Inkılap Sokak No: 19/4 Tel: 33114147, • İzmin Haİıl Zıya Bulvarı No: 65/3, Tel 254709131230 • Adana: Çakmak Cad. No: 134 Kat 3, Tel: 1455019"'31 • Basan ve Yavan: Cumhuriye» Maıbaacılık ve Gazeteeıhk T.A Ş Turk Ocağı Cad. 39/41, Cağaloğlu, Ist. PK. 246Ist Tel: 5209703 Telev 22246 TAKVİM 15 Temmuz 1984 Imsak: 3.43 Güneş: 5.37 öğle: 13.15 tkindi: 17.13 Akşam: 20.42 Yatsı: 22.27 Bazı turizm şîrketleri emlâk komisyoncusu gibi çalışıyor ve konuyu orada görüşmemiz" önerisinde bulunuluyor, ancak fiyatlar konusunda bir bilgi "özür dileyerek" verilemiyor. Turizm şirketinin Osmanbey'deki burosunda bir gorevli ile on görüşme yapıyoruz neden sonra. Kuveyt'e bakır eşya ihraç eden bir ailenin oğlu olarak Kuveyt'ten gelecek konuklarımız için kiralık e\ aradığımı belirtiyorum. Başka bir görevli araya girip "Konuklannızla birlikte gelmeden fazla bir bilgi alamazsınız" diyor. Ama oteki yönetici "tamam, beyefendi biraz beklesin, Vedat Be>'le bir goruşsıin" diyor. Yirmi dakikalık bir beklemeden sonra Vedat Bey'le görüşüyoruz. Aynı bilgileri ve kim olduğumu yeniden anlatıyorum Vedat Bey'e. Konuklanm konusunda "ikna" olan Vedat Bey, İstanbul'un her yerinde villa ya da luks daire temin edebileceklerini, ozellikle Boğazı istediğimizde de, Anadolu yakasında ve Harem'de villa ve lüks daireleri bulunduğunu söylüyor. Dairelerin bir ayhk kirası 3 bin 500 dolardan başlıyor 4 bin dolara kadar çıkıyor. (Yaklaşık 1 milyon 600 bin lira). Vedat Bey, villa tipi evlerin ayhk kirasının ise 4 bin dolardan başlayıp 9 bin dolara kadar çıktığını (yaklaşık 4 milyon lira) belirtiyor. "Evleri Arap konuklarımız gelmeden gezebilir miyiz?" sorumuza ise "hiç gerek olmadığı" yanıtını veriyor ve ekliyor: "Konuklarınız uçaktan iner inmez arabalanmız ile anahtarları hazır bekleven birkaç daire ya da villayı kendilerine gösteririz. Hemen beğendikleri birinde o gece kalabilirler. Ertesi gün isterlerse başka bir >er gösteririz oravı kiralarlar." 15 temmuzdan sonra geleceklerini söylediğim konuklarım için defterine not alarak "İstanbul'a gelmelerinden bir gün önce kendilerine haber vermemi ve uçak saatini bildirmerai" rica ediyor. rizm şırketi aracılığı ile değıl aileleri ile tek tek geliyorlar Türkiye'ye. Yun dışından turist getiren buyuk bir şirketin yöneticisi "Araplar grup halinde gezmeye pek janaşmıyorlar. Bizden de beterler. Grup turizmini yapamıyoruz onlarla" diyor. İstanbuPa Arap turist getiren iki şirketin yetkilileri.de Ortadoğu ve Afrika'daki "zengin olmayan" Arap ulkelerinden gelen turistlerin gruplar halinde geldiklerini, ancak ucuz otelleri tercih eden bu turist Arapların yiyecek ve giyecek tuketimi dışında fazla döviz bırakmadıklarını belirtiyorlar. Kuveyt ve Birleşik Arap Emirlikleri'nden gelen zengin Arapların turizm şirketlerine "iltifat etmedikleri" ve geldikleri gün luks otellerde kaldıklarını belirten turizmciler kısa sürede ülkelerine dönen Arap işadamlarının ailelerini bir süre Turkiye'de bırakabilmek için lüks ev ve villalar kiraladıklannı, bu yuzden zengin Araplara ancak Türkiye'ye geldikten sonra yardımcı olabildiklerini, ev ve villalardan ufak çapta komisyon aldıklannı söylüyorlar. 'Bilgi veremevız Gazetelere İngilizce olarak "Kısa vade için daire ve villa arayan yabancılara İngilizce ve Arapca bilgi verilebUeceğini" belirten ilanlar veren turizm şirketini arayarak bilgi almak istiyoruz. Gazeteci olarak telefonla aradığımızda şirket görevlileri, önce ne için aradığımızı, daha sonra görevli kişinin yerinde bulunmadığını belirtiyorlar. Son olarak da bir bilgi veremeyeceklerini söylüyorlar. Aynı giin işadamı olarak arayıp Arap konuklarımız için 3 ayhğına kiralık villa aradığımızı belirttiğimizde "şirkele gelmemiz NEFESİM ESSENIZDE OLACAK Ozal, Çorlu 'da yaptığı konuşmada, ''Seçimden evvel belediye başkan adaylanna^alışmalanmzı izkyeceğim, nefesim ensenizde olacak,denüşüm. Şimdi hem onlann çaüsmalaruu yakmdan görmek, hem de yurttaşların sorunlanm yakından tespit etmek ıçın bu geziun başlattun" dedi. (Fotoğraf: ERDAL ÖZCANJ Ne bırakıyorlar? Kuveyt ve Suudi Arabistan gibi zengin ulkelerin zengin yurttaşlarının Turkiye turizmine ve ekonomisine, bu pahalı daire ve villa kiraları dışında pek katkısı olmadığım belirtiyorlar turizmciler. Bu zengin turistler de tu Ozal: iki seçimde de başpehlivan olduk • • • Son üç aydır enflasyon tahmini yapmamaya özen gösteren Başbakan, Tekirdağ'da "1985yılında enflasyon yüzde 25 olacaktır" dedi. fından askeri törenle karşılandı. Daha sonra, Çorlu Belediyesi'ni de ziyaret eden özal, Başkan TEKİRDAG/EDtRNE Trakya bölgesinde "gövde gös Seyfettin Meriç tarafından beleterisi" olarak nitelendirüebilecek diyenin kapısında karşılandı ve bir geziye çıkan Başbakan Tcr bu arada iri bir boğa kesildi. gut Özal, ulkenin ekonomik du özal, Çorlu'da hükümet meydamnda kalabahk bir halk toplurumunun "giinden güne iyiye gittigini" söyledi. Özal, geçtiği luğuna hitaben bir konuşma miz ay sebze ve meyve fiyatlann yaptı ve şöyle dedi: daki pahahhğı Arap ülkelerindeki kurakhğa bağladıktan sonra, ? bu yıl Türk çiftçisinin yuzünün güldüğünü kaydetti. Yeniköy'deki evinden dün sabah karayolu ile Edirne'ye hareket eden Başbakan özal, yol boyunca uğradığı yerlerde konuşmalar yaptı. Beraberinde Içişleri Bakanı Ali Tannyar, ANAP Genel Başkan Yardıması Halil Şıvgın, ANAP Genel Sekreteri Mustafa Tasar ve bazı milletvekilleri ile yola çıkan Özal'ın önü, YALÇIN BAYER Kınalı köprüsünde kalabahk bir EDİRNE Başbakan Turgut konvoy tarafından kesildi ve "Allahuekber" sesleri arasında Özal'ın yerel seçim sonrası Trakbir koç kurban edildi. Buradaki ya'daki ilk "tesekkür" gezisi bikonvoyla birhkte Çorlu'ya giren raz vatandaşı "yoklama" biraz başkanlannı özal, Beşinci Kolordu Karargâ da belediye "denetleme" idi. hını ziyaret etti. Özal, Beşinci Kolordu Komutanı Korgeneral Ama aslında özal için belediAdnan Doğu ve Tümen Komu ye başkanlannı pek denetledi detanıTum^eneralYasar Kök tara nilemez. Çünkü tümü de o kaFATtH GÜLLAPOCLU Açıktayddar iyice açıkta kalduar tstanbul Haber Servisi Bir ayı aşkın bir süredir Rami Kışlası'nın bahçesinde kurduklan derme çatma barakalarda yaşayan 149 nüfuslu 26 ailenin boşaltılma işlemleri tamamlandı. Önceki gün bahçeden çıkanlan eşyalannın Hadımköy ile Arnavutköy çevTesinde gelişigüzel yerlere bırakıldıklannı öğrenen ailelerden bir bölümü, eşyalarının doldurulduğu kamyonlara binmek istemediler. Bunun üzerine kamyonJar, eşyalann sahip "Seçimden evvd belediye başkan adaylanna çalışmalannızı izleyeceğim, nefesim ensenizde otocak demiştim. Şimdi hem onlann çahşmalannı yakından görmek hem de yurttaşlann sorunlanm yerinde tespit etmek için bu gezfleri bastattun. Bugün ayın 14'ü,yani hukümete aeiisimizin üzerinden 7 ay geçti. Bu geziler bir anlamda 7 aylık iktidanmızın muhasebesini yapmak içindir. Bu 7 ay içinde memleketin (Arkası 11. Sayfada) TRAKYA DAN IZLENEVİLER Rami Kışla'sımn bahçesinde kurulu derme çatma barakalarda yaşayan yurttaşların yerlerinden boşaltılma işlemleh tamamlandı. leri olmaksızın hareket ederlerken, 20'si çocuk 12 aile Eyüp Belediye Parkı'nda oturmaya başladılar. Rami Kışlası'nın bahçesinde oturan evsiz barksız ailelerin boşaltılmasına önceki gün başlanmış ve bir bölümü belediye araçlan tarafından Habipler köyüne götürülmüşlerdi. Yolculuklan hakkında konuşan Sabri Üzüm adlı bir yurttaş şunlan söyledi: "Yedi sekiz aile, bizi Karadeniz kıyısına kadar götürdüler. Ne suyun, ne de insanın olmadığı bir dag başına bıraktılar. Biz itiraz edince tekrar geri dönerek Habipler ile Amavutköy arasında, yol kenanndald bir çeşmenin yanına bıraktılar. Şimdi ailemiz, çocuklannuz dağ başında orman içindeler. Benim aflem bamile ve şu anda sancısı başladı." . Bu ve benzeri haberlerin gelmesi üzerine dün sabah eşyalan kamyona yüklenen 12 aile "Bizi nereye götüreceksiniz? Gidecegimiz yerin belediyesi bizim orada kalmamıza izin vennezse, biz o zaman ne yapanz?" diyerek gkmemek için direndüer. Bu arada belediye görevlileri ile gitmek istemeyen aileler arasında tartışmalar çıktı. Şerif Abak adh yurttaş, Eyüp Belediyesi Şube Müdür Yardımalanndan Kemal Kemaloglu'nun kendisini yumrukladığını ileri sürerek, "Bana, sen neden burayı işgal ettin dedi. Bir belediye yoneticisinin vatandaşa vunnaya hakkı var mı?" şeklinde konuştu. Salih Nakçı adındaki yurttaş da aynı kişinin kendisine de bağırdığını ve "Boyundan utan, neden çahşnuyorsun?" dediğini ileri sürerek şunlan söyledi: "Ben de o zaman irimHgimi çıkarttım gösterdim. Ben EsenJer'de Çavaş Kablo'da çalışıyomm. 3 çocuğum var, 30 bin lira alıyonım. 15 bin liraya ev göster, gidip oturayım dedim." Bütün bu tartışmalardan sonra eşya yüklü kamyonlar başlannda sahipleri olmadan hareket ettiler ve bilinmeyen bir yere gjttiler. Seçmene teşekkür, vatandaşı yoklama, belediyeleri denetim dar çok istekte bulundu ki, bunlara yanıttan kaçındı. Sadece "hallederiz" diye geçiştirdi. Uğradığı tüm kentlerde, durdurulduğu kavşak ve köylerde, 7 aylık iktidannın "faturası"nı anlatn. Söyledikleri şöyle özetlenebilir: "7 ayda hayli akıllı işler yaptık.", "Her şeyi düzeltiyoruz.", "Dış itibanmız yukan gidiyor.", "Kriedi vermeyenler şimdi peşimizde koşuyorlar.", "Tarun iyi, sanayi de iyi.", "tki luş yapbk sırtlan yerde, hiçbirinin sesi çıkmıyor." Özal'ın bu sözleri, önümüzdeki hafta doğuya yapacağı gezide de sualayacağı anlaşıhyor. özal memnun, özal mutlu. özal'a buğday ve ayçiçekle ilgili çeşith istekler getirüdi. Tekirdağ ANAP binasında Ziraat Odası Başkanı Osman Tabak, Başbakan'ın karşısma geçti ve, "Peşin ödemeye müteşekkiriz, ama ofise para gerekli, 500 mflvon liralık mal alındı, 200 milyon geldi. Tüccarfiyatyükselterelt piyasaya girdi" derken, ayçiçeğine iyi fiyat istediklerini söyledi. Ayrıca "bürokrasi operasyonu" ile kooperatiflerden seçimle gelmiş yönetim kurullannın yerlerinden alınmasını eleştirdi, "Başbakan'ım, müdürler sonınlan çözemiyor" dedi. özal da, "Bazı aksaklıklann olabileceğini, biraz sabredilmesi gerektiğini" anlattı. Tekirdağ Kumbağ'da Bilge Turistik TesLsleri'nde verilen yemek sırasında Başbakan namazını ihmal etmedi. Turistlerle ilgilendi. Birçok çocuğa el öptürdvi. Onlan sevdi, fotoğraf çektirdi. Denize girmeyi düşündü ama, geç kalacağından vaz geçti. Barbaros köyünde bir kahvehaneye girerek, köylülerle sohbet ederken, kendisinden üzüme iyi fiyat verilmesi, köye elektrık getirilmesi istendi. Özal muhtara, "Bak sahiller şimdi kıymetli, arsa alanlardan daba çok katkı parası al. Bak istekleri yerine getiremezsen bir daha seçilemezsin" diyetakıldı. Muhtar Emin Gündoğdu, "O zaman beraber geldik, beraber gideriz" diye karşılık verdi. Bunun üzerine özal yanmdakilere gülerek, "Bak bunlar esid politikacı, bizden iyi biliyoriar" dedi. özal Kumbağ ve Şarköy yöresinde mart ve nisan aylannda sebze üretecek sera tesisleri kurulmasım önerdi. Tekirdağ Vahsi Fethi Aytaç, "Mürefte'de böyle bir çalışmanın olduğunu" söyledi. Murath, küçük nüfusuna karşın hayli kalabalıktı. lmam Hatip'in "lise bölümiinü istiyoruz" pankartma karşı bir havuz başında konuşan Özal daha çok Bulgaristan göçmenlerinden oluşan ilçe halkına "Bulgaristan'daki soydaşlanmua yapüanlar hoşumuza gitmiyor" deyince epey alkış aldı. Özal konuşurken, bir üretici; "Başbakan'ım, ayçiçeği fiyahnı açıkla" diye bağırdı. Özal'ın yanıü kısaca, "bırak şimdi" oldu. Lüleburgaz'da "Biz ortadiregin (Arkası 11. Sayfada) EYÜP BELEDİYE PARKI "Bizi Habipler ile Amavutköy arasında, yol kenarında bir çeşmenin yanına bıraktılar. Şimdi ailemiz çocuklanmız dağ basında, orman içindeler." Gidenler gitti, geride kalan aileler bir süre Rami çevresinde bekledikten sonra gelip Eyüp Belediye Parkı 'na oturdular. 999 URUGUATdan NUR En Yalnız Diktatörlük DOLAY Uruguay'da neredeyse on bir yıldır süren diktatörlüğü noktalayacak genel seçimler yaklaşıyor. Ama Montevideo sokaklanndakı hareketlilik, klasik seçim kampanyalanndan oldukça uzak. Ve 25 kasımın neyi belirleyeceği, ne koşullar altında gerçekleşeceği kuşku konusu. Çünkü hâlâ ne seçime girecek adaylar belli, ne de seçimlerin nasıl yapılacağı, ne tür bir yönetime yol açacağı. Oysakı üç yıl önceden saptanmıştı normale dönüş takvimi. 1981 referandumunun hemen ardından. Uruguaylılar büyük bir çoğunlukla, askerler taraiından hazırlanan anayasa taslağını reddetmişlerdi bu referandumda. Diktatörlük ikincı yenilgıyi de hemen 1982'de tattı. Çalışmalarına yeniden izin verilen ve birbirinden pek ayrılığı olmayan üç burjuva partisinin Ulusal ya da Beyaz Parti, Kırmızı Parti, Sivil Birlik demokrasi takvimi gereğince gerçekleştirdikleri iç seçimlerde hükümet yanlısı adaylar elendiler. Ama askerler hâlâ gerçekleri göz ardı etmeye çahşıyor ve yönetimde kalmak için ayak diriyorlardı. Bunun üzerine geçtiğımiz kasım ayından beri Uruguaylılar yeni bir stratejiyi uygulamaya koydular: Her ay yinelenen "Ulusal Protesto Günleri". Tüm ülkeyi klakson seslerine ve üzerlerine vurulan tencerelerin gürültüsüne boğan bu protestolar kimi kez, nüiusu 1.2 milyonu geçmeyen başkent Montevideo'da yarım milyon kişinin bir araya gelmesi şeklinde gerçekleşti. Son zamanlarda sık sık bütün radyo ve TV kanallarını kestirerek halkı azarlayıcı konuşmalar yapmaya merak salan cunta şefi Gregor/o Alvarez de artık bu huyundan vazgeçmek zorunda kaldı. Çünkü düşüncelerini açıklama tekeli elinden alınmıştı. Kendisine yanrt, halk tarafından anında veriliyordu. Geçtiğimiz mart ve nisan aylannda iki zafer daha kazandı Uruguay halkı. İlkin, dünyaca ünlü matematikçi ve Uruguay Komünist Partisi'nin liderlerinden Jose Luis Massera, askeri rejim tarafından çarptınldığı 20 yıllık hapis cezasının 8 yılını tamamlamış olarak serbest bırakıldı. Ardından da hâlâ yasak olan Geniş Cephe'nin lideri General LJber Seregni 10 yıllık bir tutukluluk döneminden sonra özgürlüğüne kavuştu. Sol partiler birliği Geniş Cephe'nin tüm Uruguay'da büyük saygınlığa sahip otan başkanı Seregni 14 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı oysaki. Bütün bunlara karşın, 1971 seçimlerinde (darbeden önceki son seçimler) yüzde 21 oy alan ve başkenrte de çoğunluğu saglayan Geniş Cephe hâlâ yasa dışı sayılmakta. 70'lerde kent gerillasını başlatan Tupamaro örgütü üyeleri hâlâ "rejimin rehineleri" olarak en insanlık dışı koşullarda zindanlarda çürümekteler. Seçecek ve seçilebilecekler arasında hâlâ pek çok kişi siyasal haklarından yoksun. Uruguaylıların tümü kimlik kartlanna bile işlenen A, 6, C kategorilerine (saktncalılar, kuşku duyulanlar, her türlü kuşkunun üstünde olanlar) ayrılmış durumdalar. Son olarak da, hakkındaki yasaklama kararına karşın ülkesine geri dönen Ulusal Parti'nin lideri Wilson Ferreira Aldunate tutuklanmış bulunuyor. Seçim koşullarının belirlenmesi amacıyia, cuntanın, yasal saydığı üç parti ile başlattığı görüşmeler de bir süre önce kesilmişti. Bugün bu partiler ve açılım yanlısı kuvvet komutanları arasında gizli pazarlıklar sürmekte, ama cunta şefi A/varez ve onun faşist eğilimlerini destekleyen bir grup subay hâlâ çarkı geri döndürme çabasmdalar. Oysakı ülke ekonomisi de cuntanın uyguladığı Friedman modeline daha fazla dayanacak durumda değil. Bu model 73 darbesinı desteklemiş olan büyük toprak sahiplerini bile diktatörlüğe karşı ayağa kaldırıyor artık. Bir zamanlar yaşam standartları ve küftür düzeyinin yüksekliği, okumayazma oranının en gelişmiş ülkelerdekine denk olması, burjuva dernokrasisini kasintisız uygulayışı nedenıyle "Latin Amerika'nın Isviçresi" adıns alan Uruguay bugün ekonomik ve politik bunalımlar içinde çırpınan sıradan bir diktatörlük. Ama Latin Amerika'nın en yalnız, en destekten yoksun diktatörlüğü. Ve süresinı çoktan doldurmuş!... TopkapıVlaki karpuz sergileri yüzünden kavga çıktı \ 1 İsmail Gülgeç Istanbul Haber Servisi Topkapı, Kaleiçi'nde belediyeye ait yeşil sahada sergi kurarak karpuz satmak isteyenlerle, bölge halkı, taş ve sopalarla kavga yaptılar. ölen ya da yaralanan olmadığı olayla ilgili olarak çevre sakinleri şunlan söylediler: "Burası eskiden bir çöplük gibiydi. Biz aramızda para toplayarak buralan temizlettik, düzenledik. Şimdi belediye buralannı metrekaresi 25 liradan kiraya vermiş. Tekrardan pistik ve satıcı giirültüleri arasında kalmak istemiyoruz. Bu nedenle giristiğimiz miinakasa, karşı tarafın da katkılanyla kısa sürede kavgaya döndü. Burada pislik ve gürültü olmamast için çaba sarfedecegiz" Olaydan sonra gelen polis kalabalığı dağıtarak iki tarafı barıştırdı.