Katalog

ESKİŞEHİR BANKASI ESBANK Bizim kuşak (kaç kişi kaldık?) Cumhurne» oncesi ilk oğretim dönemini yaşadı. tlkokula başladığımız ve ilkokulu bitirdiğimizde Atatürk'ün laiklik devrimi henüz yürürliiğe girmemişti. Devletin başında padişah vardı. Onun bir adı da "Halifeyi ruyi zemin'di. Okullarda din dersleri okutulur, başaramayanlar sınıf geçemezdi. Ramazanda oruç zorunluydu. Buna karşın çocuklann çoğu din kurallanna boşverir, okul yonetimi de bu davranışı genellikle hoş göriirdu. Bizim bin kişilik okulda duzenli namaz kılan, ornç tutan öğrencilerin sayısı, yalan söylemeye>im, yüzde onu, bilemediniz onbeşi geçmezdi. Cumhuriyet'in ilanından sonra Arapça, Farsça ve "ulumu diniye" dedikleri din dersleri de gevşetildi; laiklik devrimiyle tümden kaldınldı. Ama vicdan özgürluğune saygı gosteren laik Cumhuriyel yönetimi, isteyen öğrencilerin namaz kılmasına da, oruç tutmasına da olanak saglıyordu. Atatürk'ün 15 yıl siiren aşkanlığı dönemini ülkemiz böylesine geniş bir vicdan özgürlügü içinde yaşadı. Arkasından düşün özgürlüğü de gelecekti. Ne yazık ki, Atamızın ömru elvermedi. Türkiyemizi ortaçağın karanlığından kurtarıp, çağdaş uygarhğın aydınlığına kavuşturacak olan gidiş, onun öliımü\le yolundan saptınldı. Hele 1950 seçimlerinden sonra demokrasiye geçiyoruz denerek tam tersine bir yol tutturuldu. Padişahlık dönemine rahmet okutan bir görkemle Arapça ezan ortalığı kapladı, Ramazanda (alenen) oruç yiyenlere baskı yapılır oldu, kadınlanmız, kızlanmız kimi karaçarşafa, kimi sıkmabaş denilen acaip kıhklara sokulmaya başlandı. Vicdan ozgurluğü perdesi altında vicdanlar baskıya alındı. Okullarda din dersleri laikliğe aykın olarak yeniden zoruniu kıiındı. Bunun sonu nereye \arır, bilmiyorum; ama Ataturk donemine kıyasla bugiın çok gerilere düştüğümüz ne yazık ki bir gerçektir. ' Size kuçuk bir ornek: Geçenlerde Anadolu Liselerine girecek ilkokul çıkışlı çocuklar için yapılan birinci basamak test sınavlannda bakınız neler sorulmuş: Sürekli ve gerçek mutluluk nedir? Elcevap: 1) Sağhklı olmak, 2) Allahın emirlerine uyup yasaklanndan kaçınmak, insanlara faydalı olmak, 3) KötUlüklerden kaçınmak, 4) Kimseyi incitmemek ve ineinmemek. Dördüncü yanıttaki Türkçe yanlışını bir yana bırakırsanız bu test sorusuna ne diyeceksiniz? Allahın emirlerine uyup yasaklanndan kaçınarak insanlara faydalı olmak demeliymişsiniz. Aynı test sınavından bir başka ornek: Aşağıdakilerden hangisi imanın şartlarındandır: 1) Namaz kılmak, 2) Oruç tutmak, 3) Zekât vermek, 4) Ki. taplara inanmak. Bu sorunun da doğru yanıtı kitaplara inanmakmış. Şimdi bakın şu işe: Hangi kitaba inanacağım? Tevrat'a mı, tncil'e mi. Kuran'a nu, yoksa hepsine birden mi? Soruyu yönetenler doğru yanıtın kitaplara inanmak olduğunu söylediklerine göre hepsine inanmamız gerekiyor. Ya ben Buda'ya inanıyor, ya da hiçbirine inanmıyorsam? Müspet bilim yolunda doğru sözlü, doğru özlü yurttaşlar yetiştirmekle görevli bir Milli Eğitim Kurulu nasıl olur da sınava giren oğrencilerin kafasını boyle ipsiz sapsız sorularla kanştırır, onları bilmedikleri konularda ister istemez yalan söylemeye iter? 1012 yaşındaki bir çocuğu bilmediği, anlamadığı, bilip anlamasına da olanak bulunmayan konularda böylesine junalıma sürüklemek çağdaş eğitim kurallarına yüzde yüz aykmdır. Bn yöntem, uygarlık yolunda ilerleyen bizi her zaman büyük engellerle karşılaşmak zorunda bırakacaktır. Nasıl etsek de yitirdiğimiz Atatürk yolunu yeniden bulsak? " tedbirli ve kararlı" Cu m h u riyet 60. Yıl; Sayı: 21415 BİR EGÎTÎMCtNTÎlSr AUILABI osman yalçın YA/BA YAYINLARI FİATI 200 TL ESKİ LONORA ASFALTI 19, S.RlNEVLER BT. TEL>57SZ7 27 Yitirdiğimîz Yol u Bııl nıak Ha\ a hıılııtlu, zaııı yağmuru sürecek Devlet zamları sırasında Sümerbank ve Bu aradapetrolde yüzde 7'lik zam da yuzde 3'liık oranlar içinde gerçekleştirecek. Devlet Demiryolları var. Dün pazar ta yeterli görülmedi; yüzde 3 'lük zam se tunDevlet zamlan dalga dalga buhizmet ve urünlere de yayıtiliyapan zamlar, bugünden itibaren yi risi bekleniyor. Esnafın "etiket seferlıyor, malının ya da sattığı hizmetin fiyatını "kimseye sornearamızda. Bugün "jeton" 20 lira. berliği" bu hafta hızlanacak. madan" değiştirebilenler, zaten Haber Merkezi Dun pazardı ve "hiç zam olmadı". Bugun pazartesi ve geçen hafta gurül guriıl yağan zamlann bir bolumu de bugünden itibaren aratnızda. Zam yağmuru bu hafta da surecek. "Devlet zamlan" sırasında şımdi de Devlet Demiryollan ve Sümerbank var. Sumerbank urunleri ve demiryolu taşımacıhğı ile dgili zamlar la ilgili çalışmalaı son aşamaya geldi. Gübre ve elektrik zammı için de ılgilı kuruluşlardan "zam talepleri" geldiği bildirüiyor. Ancak bu konuda henuz kesin bir görüş belirlenmedi. Bu arada petrol zammı da sürecek. Alman bilgiye gore geçtiğimiz hafta gerçekleştirilen ve petrol ürünlerinin fiyatını yaklaşık vuzde 7 arttıran karar yeterİı olmadı. Son verilere gore yapılan yuzde 7 orarundaki zam sadece Akaryakıt tstikrar Fonu'nun açığını onlemeye yarıyor. Geçtiğimız ay yasalaşan Toplu Konut Yasası uyarınca bir toplu Konut Fonu kurulması ongörülmuştü. Bu fonun başta petrol olmak üzere çeşitli mal ve urunlerinin tukeümınden yapılacak bir kesinti ile oluşturulması kararlaşunldı. Bu fonda petrol tüketimi yuzde 15'e varan kesinti ile ilk sırada geliyor. Petrol fiyatları halen, ancak maliyet fiyatını karşıladığından fona katkısı başlamadı. Bu konuda bir ust düzey yetkilisi Ankara'da "Cumhuriyet" muhabırine şu bilgiyi verdi: "Turkiye'de konut yapımı için fon meydana getirilmiştir. Bu nedenle petrol urunlerine zam yapüması kaçınılmazdır. Bugune dek yapılan avarlamalar sadece Akarjakıt İstikrar Fonu'ndaki açığın kapatılmasına donuktu. Bundan bövle akaryakıt tüketimi toplu konut >apımı için işleyecek." Alman bılgıye gore, Petrol Istıkrar Fonu Kararnamesı uyannca Enerjı Bakanlığı kendisıne tanınan yetkı içinde ayarlamalan Kurucusu: Vunus Nadi 40 TL. 9 Nisan 1984 Selahattin Gükr Ali Alakuş Yolculuk, ateşten gömlek Aynı şekilde otomobil ile İsİstanbul'dan Ankara'ya otomobille gitmek, artan tanbul'dan Ankara'ya gitmenin yakıt masrafı dışında 200'ü köprüye, 100'ü otoyola maliyetinin de geçen haftadan olmak üzere 300 lira zam gördü. Son petrol zammıy bu yana en az yuzde 25 oranınla da birlikte, aynı yolu katetmenin masrafı, taşıtın da arttığı hesaplanıyor. zammıru ızcinsine göre 7501500 lira arasında arttı. Otobüs şir Yuzde 7'Uk petrol Köprü geçiş leyen yüzde 100'lük ketleri şimdiden zamlı bilet kesiyor. zammı ve Izmıt' teki otoyola 100 ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Ankaralstanbul arasında sefer yapan şirketler arasında >oğun bir rekabet olduğu için >asal tavan olarak saptanan 1200 liraya sadece birkaç şirket bilet kesiyor. Ankara'daki otobus şirketlerinın yetkilılen yenı tarife için başvuruya hazırlandıklarını belirttiler. Buçok şirket dün 100250 lira arasında zamlı bilet kestiler. Boğaz Köpnisü'nden treylerin geçiş ucretlerinin 10 bin lıraya, TIR'lann ise 20 bin lirava vükselmesi ve lzmıt paralı otoyoluna bu araçlann ödeyecekleri 1000 lira geçiş ücretının taşıma maliyetlerine ve dolayisı ile pıyasaya yansırnası da bekleniyor. küçük otobusler için 400 lira treyler için 10 bin, TIR'lar içinse 20 bin lira oldu. Aynı şekilde Tüıkiye'deki ilk paralı yol uygulaması da öncekı gece yarısı başladı. 19.5 km'lik bir güzergâhı içeren otoyol için, otomobiller 100, kamyonetler lira ödenmesi gibi yol masrafla 300, kamyonlar \e otobusler rı ile 450 kilometrelik bu yolcu 500, TIR'lar ise 1000 lira luk, taşıtın cinsine göre en az ödeyecekler. Yetkililer ısteyenlerin es750 hra ile 1.500 lira arasında kisi gibi, eski devlet karayolunu pahalandı. Boğaz Köprustt geçiş ücretle kullanacaklarını, otoyolun pararı öncekı gece yarısından itiba lı olmasına rağmen taşıtlar için ren beledıye ve halk otobusleri yakıt ve zaman sağlaması nedeiçin 100 lira, motosîkletler için ni ile aslında "ucuz" olduğunu 200 lira, otomobil, mınibus ve belirtıyorlar. etiketlerı ayarlamakta pek zorluk çekmiyor. Bunun dışında, ücret ve fiyat tarifesi belediye iznine bağlı olan esnaf da zam kuyruğunda. Milyonlarca işçi, memuT, emekli ve taban fiyatına bağlı urunleri ureten çiftçi açısmdansa değişen tek şey zorunlu harcamalannın katlanması, çünku buyük bölumunün gelırlerini zaten hukumet ve çeşitli kunıluşlar çoktan belirlemiş durumda. Bugünden itibaren aramıza katılacak zamlann başında PTT hizmetleri geliyor. Postanedeki memura "jeton" dıyen bugünden itibaren artık 20 lira uzatacak. Cebinde bir zamanlar 10 liraya aldığı jetonlardan bulunanlar ıse, duduk sesini birkaç kez daha 10 liradan duyabilmenin mutluluğunu yaşayacaklar. Tabii mektupta buna olanak yok. ÇUnkü elde pul bulunsa da, yurt içi mektuba artık 20 liralık yapıştınlacak. Şebir dışı otomatik telefonda ise artık 5 jeton parasına ancak bir " W jeton alınabilecek Kok yan urunlerine yapılan yüzde 610 arasındaki zamlar da bugünden itibaren yürürlüğe gıriyor. özellikle dar gelirlilerin butçelerini yeniden düzenleyebilmeleri için yerel seçimden bu yana ya(Arkası Sa. 11, Sü. l'de) Sevgi Gükr Okan Okan Toprağa veriyoruz tstanbul Haber Servisi önceki gun Sarayburnu'nda meydana gelen feci kaza sonucu yitırdiğımiz Gazetemiz tstanbul Haber Servisi Şefi Sebtbattin Göler, eşı Istanbul Deniz Polısı Müdüru Sevgi Güler, foto muhabırı arkadaşımız Ali Alakuş ve makam şoföru polis memuru Okan Okan'ı bugun toprağa veriyoruz. Selahattin Güler, Sevgi Güler, Ali Alakuş ve Okan Okan için ilk tören saat 11.00'de Emnıyet Mudurluğü'nün Cağaloğlu'ndaki binası önunde yapılacak. Gazeteciler Cemıyeti'nde yapılacak ikinci törenden sonra cenazeler, Cumhuriyet Gazetesi'ne getırilecek. Burada yapılacak törenin ardından Çevik Kuvvet ve Polis Bandosu eşliğinde Beyazıt'a kadar yurunecek. Fatih Camiı'nde kıhnacak öğle namazından sonra Selahattin Guler ve eşi Sevgi Güler'in cenazeleri Cennet Mahalleisi Yeşilova Mezarlığı'nda, foto muhabirimiz Ali Alakuş'un cenazesi Topkapı Silivrikapı Mezarlığı'nda, polis memuru Okan Okan'ın cenazesi ise Edirnekapı Polis Şehitliği'nde toprağa verilecek. BAKAN ZAMLARI SAVUNDU Atasoy: Ifeni yatınmlar için tek kaynak, zam Mecliste haru harü geçitn derdine çare aranıyor M eclisteki üç partinin yönetialeri "milletvekili ödenek ve yoUuklarının arttmlması" için dun de çalıştılar. Siyasi partilere devlet yardımı yapılması konusunda da "6Kasım seçiminin temel alınması" eğilimi ağırlık kazandı. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Mechs bu hafta da sözlü sonı önergelenyle geçecek. Bu arada, milletvekillerinin "geçim sıkmtısı" ile partilere devlet yardımı ön plana çıktı. Milletvekillerinin ödenek ve yolluklannın arttınlması ile ilgili olarak, muhalefet ve iktidar grup yöneticilerinin "el ele", ortak çalışmaları buyuk bir hızla suruyor. Adınm açıklanmasını istemeyen bir milletvekili ise, (Arkası Sa. 11, Sü. l'de) Anılarda Güler ve Alakuş Cumhurivet 6. Saytada ANKARA (Cumhuriyet Burosu) Ulaştırma Bakanı Veysel Atasoy, zamlann yeni yatınmlan karşılamak içm yapıldığını belırterek, "Hizmetleri patlama noktasına getireceğiz" dedı. Veysel Atasoy, ulaştırma hizmetlerine yapılan zamlar konusunda Cumhuriyet muhabırinin sorulannı yanıtlarken, "Hizmetleri karşılayabilmek için başka I volumuz yoktu. Yeni yatınmlar (Arkası Sa. 11, Sü. 7'de) S1VASET 8 4 f&rgi iadesi için son başvuru bugün İÛcretliler, ilk üç aya ilişkin bıldirimlerini ve topladıklan faturaları bugün saat 17'ye kadar işyerlehne verebilecek Haber Merkezi Vergi iadesi almak için faturaları akşama kadar ilgili yerlere vermek gerekiyor. Vergi iadesi bildirimı ile harcamalara ilişkin belgeleri işçiler ışverenlere, memurlar çalıştıklan kuruma, emekliler de maas aldıkları bankaya verecekler. Daha sonra verilen belgeler işleme konulmayacak. ilgili yasaya gore ucretlıler ocakşubatmart aylannda yaptıklan harcamalara ilişkin fatu(Arkası Sa. 11, Sü. 5'de) şamlarını yitiren Gazetemiz tstanbul Haber Servisi Şefi Selahattin Cüler, foto muhabirimiz Ali Alakuş, tstanbul Deniz Polisi Mudüru Sevgi Guler vepolis memuru Okan Okan için saygı duruşu yapıldı. 30 bin kişinin izlediği maçta seyircüer, futbolcular ve görevli foto muhabirieri de sahanın kenannda dizilerek yaşamlannı yitirenler için saygı durusunda bulundular. (Fotoğraf: ENDER ERKEK) y yg UUI UŞUFenerbahçe DYP:Bu imtihandan da başarı ile çıkacağız maçmdan önce trafik kazasmda ya Bugün ve her pazartesi Cumhuriyet'le biriikte Cumhuriyet Tiirkler, Japonca çene yarıştırdı, Japonlar alkışladı iapon Büyükelçiliği'nin düzenlediği Japonca konuş Yarışma şartnamesinin ikinci ma yanşmasının 2 koşulu vardv Tvrk olmak ve Ja maddesınde belirtildığine göre Japonca konuşurken, "teyp ve ponca konuşmak. Birinci, Tokyo'ya gidişdönüş uçak aletleri kollanmak" kesinçalgı likle yasaktı. bileti kazandu AHMET TAN ANKARA Japonlar kendi deyimlerı ile dun "Turldye'de ilk defa" bir konuşma yanşması duzenlediler. Yarışma sahası olarak Anadolu Kulubu'nü seçmişlerdi. Anadolu Kulubu'nun u>eleri ço|unlukla eskı ve yeni pohtikacılardan oluşuyor. Bu nedenle "saha seçimi" çesıtli siyasal vorumlara yol açtı. Japonlar, dünün ve bugünun siyasetçilerinin "çene kondisyonlarT'nı mı test edeceklerdi. Yoksa işin içinde Çin işi Japon işı bir başka iş mi \ardı? Ankara'daki Japon Buyukelçiliği yanşmanın amacının politik değil "lengüistik" olduğunu belirtiyordu. Konu^ma yanşması herkese açıktı: Iki koşul vardı: "Türk olmak"... Ve "çene varışı"nı Japonca yapmak... Oyle anlaşıhyordu kı, küçük bir Japon teybinı cebine koyup ağzını açıp kapayarak (playback) yapacak veya zurna çalarken, "Ben aslında Japonca konuşuyorum" dıye tutturacak Turkler çıkabilirdiye korkmuştu Japonlar... Ve bunlara karşı onlem almayı da ıhmal etmemişlerdı Kısacası bu yarışmada "Turk mucizesi" göstermek olanaksızdı. Kendilerine henüz resmi tebligat yapılmadığını söyleyen Avcı, "Kapatılan partilerin devamı olduğumuzu nereden çıkarmışlar" dedi. Kahveci: Bankalar da taşınmazlarını satıp sermayesine katsın İSTANBUL, (UBA) Başbakanhk Başmuşavirı Adnan Kahveci, "Şirketlere villanıa satın dendiği gibi bankalara da gayrimenkullerinizi satın, sermayenize katm" dendiğını hatırlatarak, bunun çoğu bankalann sıkıntılarını azaltacağını belirtti Kahveci, "Devlet, zarar eden şirketlere veya bankalara el ko\acak kadar zengin değildir. Bu acı tecrube, 1983 vılında zaten yaşandı ve tekrarlanma>acaktır" dedı. (Arkası Sa. 11, Su. 3'de) ANKARA, (Cumhuriyet Biirosu) DYP Kurucular Kurulu bildirisinde partinin kapatılması için Anayasa Mahkemesı'nde açılan dava konusunda "Bu imtihandan da başan ile çıkacağız" denildi. 25 Mart yerel seçimlerinin değerlendirilmesi amacıyla önceki gün toplanan DYP Kurucular Kurulu aldığı kararlan dun bir bildiri ile kamuoyuna açıkladı. (Arkası Sa. 11, Sü. l'de) FOREİGN REPORT Punk Gençliği Selahattin Erkanlfnın yazı dizisi 8. Saytamızda Japonlar, bılınmeven bir nedenle yanşmanın açış konuşmasını Devlet Bakanı Abdullah Tenekeci'nın yapmasını ıstemışlerLONDRA, (a.a.) Türkıye'di. Bu, kendılerıne Japonca konin Kıbrıs sorununda taviz vernuşuyor susu verecek "Cerbezeli Turklere karşı" bır başka Japon mesi için Amerika'nın yapacağı her türlu tehdit ve baskıya tesişi onlem olmalı ıdı. Tenekecı, sesı ile açıkgoz \arış.macıları "hi lim olmamaya kararlı olduğu belirtıldi. zaja" getırecektı. Londra'da çıkan 'The Foreign Aslında dunku yanşmaya katılan, bilen bilmeyen, az bilen, Report" dergısinde yer alan "VVeinberger'in Başağnlan" baş(Arkan Sa. 11, Sü. 3rde) <Arkası Sa. 11. Sü. 2'de) "Türkiye, Kıbrıs konusunda ABD'nin baskısına boyun eğmeyecek" VARI\: Yollarda ölmcmenin de volu var Yollarda ölüyoruz Turkiye'de kaza oranı Batı'ya göre 5 kat fazla, taşıt oranı 8 kat az Cumhuriyet OTOYAŞAM ekleri 5 gün 5 ek Çarşamba'ya Cumhuriyet'le birlikte