Katalog

ESKİŞEHİR BANKASI ESBANK Tarihin gerisînde kalmamak.. Osmanlı Devleti neden yıkıldt"Kaçamak yapmadan.suçlu aramadan. yıkılış nedenlerini sall düşmanlara bağlamadan, bilimsel yaklaşımla bu soruva yanıl vermek gerekiyor. Çiinkü her devletin kötii yöneticileri olabilir; doslları, düşmanlan bulunur ve bu dostlar, düşmanlar zamana ve koşullara göre >er değiştirebilirler. kısaca diyebiliriz ki Osmanlı İmparatorluğu çağın gerisinde kaldığından yıkıldı. Tarih Osmanlıyı aştı. köhne yapısıyla devlel geçmişe gömüldü. 20. yüzyılda İslam ortaçağını surdurmek isteyen gericilerin düşleri, Osmanlı toplumunun iç ve dış çelişkilerini giıçlendirmekten başka bir işe yaramıyordu; imparatorluğun sınırları içinde yaşayan loplumlarda Balıdan yansıyan "milliyeıçılik" akımlan derin çelişkiler yaratıyordu; sanayileşmiş Avrupa'nın emperyalistleri, imparalorluğu bolup niifuz bölgelerine ayırmak istiyorlardı; İslama dayanan dünya göriişü bülünleştirici ve uzlaştıncı olmak güciinü yitirmişli. Nasıl yitirmesin ki... Batı, Hırisliyan orlaçagını aşalı yuzyıllar olmuştu; Osmanlı İmparatorluğu İslam ortaçağını yaşıyordu. Devletin yapısı BatıDoğu çelişkisinde parçalanıp çökmek durumundayken dış güçlere açık serbest pazarda yuvalanan emperyalizm, içerden iilkeyi kemiriyor, dışardan yönelttiği baskılarla bunalımı yoğunlaştırıyordu. Birinci Diîn.va Savaşı sonundaki Sevr Antlaşması "kaçınılmaz son"u vurguluyordu. * 23 Nisan 1920de Ankara da Biiyiik Millet Meclisi'nin toplanması, işte bu tarihsel süreç içinde yeni devletin kuruluşunu simgeler. Bu yeni devlet, Babtâli'deki dünya göriişiintin yıkıldığını vurgulamaktadır. "Kaçınılmaz son" çağdaşlıga doğru güzel bir "başlangıç"a dönüşmüştür. Ulusal Bağımsızlık Savaşı ertesinde kurulan Cumhuriyet devleti, İslam ortaçagını yırtacak temei ilkeleri anayasasına geçirecektir. Çiinkü Osmanlı İmparalorluğu'nun yıkılış nedeni çağın gerisinde kalmaktır. Çağdaşlaşmak hem "güçlii devlet"in hem "mutlu toplum"un koşuludur. "Medeniyet öyle bir aieştir ki ona bigâne kalanları yakar." Uygarlığın gereği, emperyalist baskıları göğüslemek, bilime dayalı dünya görüşünü benimsemiş toplumu oluşturmaktır; bu amaca, laik öğretimle ulaşılır. Atatürk, Osmanlı İmparatorluğu'nu yıkan iç ve dış çelişkiler yumagını, önce savaşlarla, sonra devrimlerle çözümlerken yalnız devlel kurmadı; çağdaş dünya görüşünü toplumun yaşam biçimine dönüştürmeye yöneldi. * 23 Nisan 1920'den bu yana 64 yıl geçti. Bir toplumun yaşamında bu az zaman değildir. O günden bu yana Türkiye çok değişti; ama dünyanın değişim hızı ne yazık kuson otuz yılda Türkiye'nin değişim hızını aşmıştır. Tarihin gerisinde kalmak tehlikesi, ülkemizde hortlamış, daha doğrusu hortlatılmıştır. Toplumsal çelişkileri uçurumlaştıran siyasetlerin ağırlaşması, Türkiye'nin bunalımdan bunalıma sürüklenmesine yolaçan temel nedendir. Bu temel neden yüzünden özgürlükler ve demokratik haklar alanında gerileme dönemi yaşanıyor. Dünkü sömürgelerin uyandığı. bilim ve teknolojinin toplıım yaşamlannda etkinleştiği bir dünyada Türkiye, Atatürk devrimlerinin özünü oluşturan laik öğretimi yaralayacak yöntemlere kapılarını açmadı mı? Bugün dış dünyada Türkiye'ye yönelik düşmanlık belirtilerinin artması, eleştirilerin yoğunlaşması nedendir? Biz kendi içimizde büyüyen çelişkileri çözdüğümüzde, dış dünyadaki olumsuzluklar yerle bir olacaktır. Yineleyelim ki bu amaca ulaşmak için tek yonlem tarihin gerisinde kalmamaktır. Atatürk'ün hedef olarak saptadığı çağdaş uygarlığa ulaşmak için yeterli aydın kadrosu ve halk uyanışı, bugün Türkiye'de büyük birikimdir. Yarına umutla bakmamız için tek güven kaynağımız da bu birikim degil mi? CUMHURİYET " tedbirli ve kararlı" Cumhuriyet 60. Yıl; Sayı: 21429 Kurucusu: Yunus Nadi 40 TL. 23 Nisan 1984 Pazartesi dikkatle izlenmektedir" dedi. Evren, dış baskılardan, Türkiye'nin içişlerine vanncaya kadar vaki olan müdahalelerden kurtulmanın tek yolunun bir an evvel geri kalmışlıktan kurtulmak olduğunu söyledi. Cumhurbaşkanı Kenan Evren, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı nedeniyle yayınladığı mesajda, 23 Nisan 1920 tarihinde Cumhuriyetin temelini teşkil eden demokratik parlamenter sistemin ilk harcının atıl ÜNİVERSİTE HAZIRLIK KURSLARI KAVRAM DERSANESİ Gündüz: 26 Nisan Gece: 26 Nisan Kayıtlar devam etmektedir. Tel: 522 75 74 528 64 37 Latetı 1ST Cumhurbaşkanı,23 Nisan mesajında "Gıpta Ue baküan ülke haline geldik" dedi ANKARA. (Cumhuriyet Bürosu) Cumhurbaşkanı Kenan Evren, Siyasi Partiler Yasası'run Siyasi Partiler Kanunu, yeni kurulan siyasi partile yeni kurulan siyasi partilerin, kapatılan bir siyasi partinin derin, kapatılan herhangi bir siyasi partinin devamı ol vamı olduklannı beyan edemeduklarını beyan edemeyecekleri, böyle bir iddiada yecekleri hükmünü öngördüğübulunamayacaklan kesin hükmünü öngörmesine nü belirterek, "Yüreklerindeki rağmen, yüreklerindeki kin ve ihtiras ateşi hâlâ sönkin ve ihtiras ateşi hâlâ sönmemeyen bazı kişilerin, mahkemeye intikal etmiş bir yen bazı kişilerin, mahkemeye intikal etmiş bir davayı etkileyidavayı etkileyici tutum ve davranışlar içerisinde ol ci tutum ve davranışlar içerisindukları ve bu kanunu değiştirmeye çabaladıkları ib de olduklan ve bu kanunu değiştirmeye çabaladıklan ibret ve rei ve dikkatle izlenmektedir. Evren: Huzııru bozmak için Memurlara yeraltı çalışmaları başladı sicil afjı 'DİKKATLE İZLİYORUZ' dığını belirterek, "Zamanla gelişerek bugünkii şeklini alan parlamenter sistemle idare edilen Türkiye, birçok milletin gıpta ile baktıgı bir ulke haline gelmiştir" A1VAP tarafından hazırlanan yasa önerisine göre dedi. Evren, 1946 yıhndan sondisiplin cezaları sicilden silinecek. Disiplin soruşra çok partili döneme geçildiğiturmaları işlemden kaldırılacak. ni, bu dönem içerisinde, parlamentolann zaman zaman inki 1402 sayılı Sıkıyönetim Yasası uyarınca memurtaa uğradığını anımsatarak, luktan çıkanlanlar kapsam dışı kalıyor. Türk Silahlı Kuvvetleri'nin her seferinde memleketi yuvarlanANKARA (Cumhuriyet Bü lenlerin bu cezaları sicillerinden makta olduğu uçurumun kena rosu) Haklarında disiplin cesilinecek. Ayrıca haklarında 657 rından kurtararak, kışlasına çe zası verilen memurlara sicil affı sayılı yasanın 125. maddesinin kildiğini bildirdi. getirilmesi için yasa önerisi ha"abcd" fıkralan uyarınca Evren, en son olarak 12 Eylül zırlanıyor. 1402 Sayılı Sıkıyöne açılan disiplin soruşturmalan da 1980'de yapılan müdahaleden tim yasası uyarınca memurluk hangi aşamada olursa olsun işsonra 3 yıl gibi kısa bir sürede 6 tan çıkanlanlar sicil affı kapsalemden kaldırılacak. Ancak ayKasım 1983 günü yapılan seçim mı dısında bırakılıyor. lıktan kesme cezası, kademe ve lerle ülke yönetiminin parlamenEdinilen bilgiye göre, ANAP derece ilerleme cezalarının ortatoya devredildiğini kaydettiği Genel Sekreteri Mustafa Taşar dan kaldınlması ile kaybolan mesajında şu görüşlere yer ver ve arkadaşlannca hazırlanan yahaklar geri verilmeyecek. Medi: sa önerisi 657 Sayılı Devlet Me murluktan çıkanlanlar ile 1402 "tstikrara, huzur ve güvene murlan Yasası'nda değişiklik ya Sayılı Sıkıyönetim Yasası uyakavuşan Türkiye'nin bu duru pılmasını öngörüyor. Değişiklik rınca memurluktan uzaklaştınmunu sarsmak ve tekrar 12 Ey ile "Memurluklan sırasında kalanlar da yeniden göreve dönelül öncesi günlere sürüklemek bahat, kusur ve ihmalleri sonumeyecekler. için uğraşan iç ve dış yıkıcı ve cu işledikleri fillerden dolayı" bölücü mihraklann, faaliyetleri haklarında disiplin cezası veri (Arkası Sa. 11, Sü. 2'de) ni yine sürdürmeye başladıklan görülmektedir. Vatandaşlan, esEKONOMİDE kiden oldugu gibi yine muhtelif kamplara bölerek, kitleleri birDÎYALOG birleri üzerine saldırtmak isteyenler, yeraltı çalışmalanna başlamışlardır. Aynca 12 Eylül'den sonra çıkanlan kanunlaria, demeklerin, vakıflann meslek kuruluşlannın ve sendikaların, siyasi faaliyet içinde bulunmalan yasaklanarak, eski günlerin yeniden geri gelmesi önlenmiş iken, geçmişten ders almayanlann bilerek veya bilmeyerek bu düzenlemeleri degiştirme heves ve özlemi içinde olduklan gözlenmektedir. Hankaların durumu Siyasi Partiler Kanunu, yeni iyi. Güven ortamı kurulan siyasi partilerin, kapatılan herhangi bir siyasi partinin yerleşince bankalara devamı olduklannı beyan edegelen tasarruf daha da meyecekleri, böyle bir iddiada artacakhr. bulunamayacaldan kesin hük getiriliyor 17 milyonun bayramı ÇOCUĞUN BÜYÜK DÜNY4SI 14 yaşın altındaki nüfus 17 milyonu buluyor. 6 . 5 milyon çocuk ilkokulda, bunlann 22 bini ö'zel okulda. 1*5 milyon çocuk ortaokulda, bunlann 16 bini özel okulda. 1TOO köydeki çocuklar okulsuz, veya her gün uzun okul yolculuğu yapıyor. \abancı dil için 91 bin çocuk, çocukluklarını da bir yana bırakıp yarışıyor, 9 bin 900'ü bu okullara ulaşabiliyor. /Lrtık binlerce çocuk 5 yılın sonunda okulla tanışıyor, öyaşında ders çalışmaya başhyor. ir yılda 1 yaşından küçük 131 bin, 14 yaş arası 30 bin, 415 yaş arası 4 bin 800 çocuk öldü. Bir yılda 1215 yaşında 334, 1618 yaşında 2 bin 370 çocuk çeşiili suçlardan cezaevine girdi. 6 bin tutuklu çocuktan yalnızca 500'ü ıslahevinde. Korunmaya muhtaç 5 milyon çocuktan 17 bini korunabiliyor. 14 yaş arasında 1.5milyon çocuk, yani bu yaştaki çocukların yüzde 40'ından fazlası çahşmak zorunda. 1214 yaş arasındaki 100 bin çocuk sanayi işçisi. Haber Merkezi 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı bugün tüm yurta, dış temsilciliklerimizde ve KKTC'de törenlerle kutlanacak. Ankara'da ilk tören saat 08'de Anıtkabir'de yapılacak. Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanı Vehbi Dinçerler'in başkanlığında, il temsilcileri ile izci ve öğrencilerden oluşan heyet, Ata'nın kabrine çelenk koyduktan sonra saygı duruşunda bulunacaklar. Dinçerler başkanlığmdaki öğretmen ve öğrenciler de saat 16'da Cumhurbaşkanı Kenan Evren tarafından kabul edilecek. öğretmen ve öğrenciler, TBMM Başkanı ve Başbakam da ziyaret edecekler. 19 Mayıs Stadyumu'ndaki tören ve gösteriler saat 09.30'da başlayacak. Bakan Dinçerler ve öğrencilerin konuşmalarından sonra öğrenci ve izci grupları gösteriler sunacaklar. Ankara Mamak Askeri Ceza ve Tutukevi'nde bulunan tutukIular, aile ve çocuklarıyla 0918 arasında görüşebilecekler. Bu süre içinde tutuklular, özel sa(Arkası Sa. 11, Sü. 6'da) Özal: Dış kredi kullanımında çok dikkatli olacağız (Arkası Sa. 11, Sü. 4'te) Sinema şöleni bugün başhyor Vluslararası tstanbul Sinema Günleri 84'ün ilk gününde bugün Grimault'nun "Kral ve Kuş", Saura'mn "Kanlı Düğün", Panfılov'un "Valentina" fılmleri gösterilecek. Kultür Servisi Istanbul Kültür ve Sanat Vakfı yönetiminde Atilla Dorsay, Onat Kutlar, Vecdi Sayar, Hiilya Uçansu ve Görgün Taner tarafından gerçekleştirilen "UlusJararası tstanbul Sinema Günleri 84" bugün üç sinemada yapılacak gösterimlerle başhyor. "Sinema 84"ün açılışı, bugün saat 15.00'te Pangaltı İnci Sineması'nda Fransız yönetmen Paul Grimault'un ünlü çizgi filmi "Kral ve Kuş" ile yapılacak. 23 Nisan dolayısıyla acılışta "Kral ve Kuş" filmi kentin çocuklarına sunulacak. Dokıız yaşında bir çocuğun açılış konuşması yapmasından sonra gösterimde Darüşşafaka Lisesi öğrencileri ve Bozhane Yetimler Yurdu öğrencileri konuk edilecek. "Sinema 84"ün ilk gününde tnci Sineması'nda izlenilecek Paul Grimault'nun "Kral ve Kuş" adlı çizgi filminin yanı sıra, Emek Sineması'nda İspanyol yönetmen Carlos Saura'mn "Kanlı Dügün" ve Gazi Sineması'nda Sovyet yönetmen Gleb Panfilovun "Valentina" adlı filmleri gösterilecek. Paul Grimault, "Kral ve Kuş" adlı yapıtını Andersen'in "Çoban Kızla Baca Temizleyici" adb (Arkası Sa. 11, Sü. 6'da) Ingiltere, Libya ile diplomatik ilişkiyi kesti İngiltere tçişleri Bakanı Leon Brittan Londra'daki Libya Elçiliğinde bulunanların 29 nisana kadar tngiltere'yi terk etmelerinin istendiğini açıkladı. Brittan, Elçiliktekilerin iilkeyi terk etmeden ön ce kimliklerinin saptanacağım ve silahlı olarak ayrılmalarına izin verilmeyeceğini bildirdi. BAYAN ÖZAL POLİTİKAYI SEVİYOR Çalışmaya başladığım zaman Turgut Bey de aynı binada büyük bir servisin şefiydi. Servislerimiz ayrıydı, ama bizim odaya devamlı gelip giderdi. Aslında politikayı seviyorum, çünkü politika benim mizaama uyuyor. İçerde îasarruflar zorlanınca bazı sahalarda talep düşebilir. Bu yıl mahsül iyi olacak, piyasada bunun getirdiği bir hareketlenme yaşanacak. Bizim orijinal program kesin tisiz uygulansaydı 1985'te yüzde 7 kalkınma hızma ulaşabilirdik, şimdi bu noktaya gelmemiz için zamana gerek var. Dış kredi kullanımında çok dikkatli olmamız lazım, öncelikle kısa vadede kendini geri ödeyecek projeler için dış kredi kullanmayı düşünüyoruz. Haberi 3. sayfada Gecekondularda inceleme yaptı Evren: Yeminli teknik büroların alacağı fiyat tespit edilmeli ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Cumhurbaşkanı Kenan Evren, gecekondu bölgelerinde tapu tahsis belgesi dağıtımı konusunda incelemeler yaparken, yeminli özel bürolann en az 40 bin lira alacaklannı öğrenince "Demtk ki 40 bin lirası otnıayaa tapu alamayacak" dedi. Evren, bürolann aldıkları ücretin rekabetle düşeceğine inanmadığını söyledi. Evren "Alacaklan Ucreti lespit etmek gerckir" dedi. Cumhurbaşkanı Evren dün öğleden sonra Vali Cahit Boyar, Ankara Belediye Başkanı Mebmet AlUnsoy, Keçiören, Altındağ, Mamak belediye başkanlarıyla Etlik. Esentepe, Ufuktepe gecekondu bölgelerini dolaştı. Ufuktepe'deki Elmalı Mahallesi Muhtarkğı bürosunda bilgi alan Evren, ta 7. sayfada Erbil Tuşalp'in röportajı Osman Ulagay'ın konuşması 9. Sayfada Cumhuriyet SIYASET L VALENTİNA Sovyet yönetmeni Panfîlov'un Sinema Günleri 84'teki iki fiımmuen Valentina'dan l bir sahne."Valentina" Vampilov' un "Çulimsk'de Son Yaz" oyunundan uyarlanan bir film. Özal Çok Rahat Olmalı... S a y ı n Özal bir bakıma çok rahat olmalıdır diye düşünüyoruz... Hayat pahalılığını sürekli tırmandıran zam paketleri birbiri ardından fütursuzca açılabilıyor. Çarşıpazarda fiyat etiketlerinin değişimi günlük yaşantımızın doğal bir parçası haline geldi artık. Ama toplumda genel bir tepkisiziik geçerli... Aile bütçelerini altüst eden "zamlı yaşam", herhalde "istikrar" adına olacak, neredeyse kanıksanmış durumda. Yadırganmıyor bile. Toplum, sanki bir tür kaderciliğin çengeline takılmış gibi: Hayat pahalılığından bunalıyor, ama çaresizlik veya daha moda deyişle "seçeneksizlik" içinde "nurtu ufukları" gözlüyor tevekkülle... * Sayın Özal bir bakıma çok rahat olmalıdır diye düşünüyoruz... "Anketler" düzenlenip kendisine futbolcular gibi "yıldızJar" verilmekte. .5 üzerinden 4 yıldızı götürüyor genellikle.. İşadamlarımız arasında ayıp olmasın diye olacak 5 yıldızı esirgeyip, 4^'i kendine layık görenler de var... Zaten iş çevrelerinde "Kol kınlır yen içinde kalır" havası egemen. Kendi aralarındaki (Arkası Sa. 11, Sü. 1de) HASAN CEMAL • Ziraat Bankası, 3 özel bankadan 81 milyar "donmuş kredV devraldı. 9. Sayfada • Lig, TYabzonspor'a kaldı • Sabancı Boluspor'a 500 bin lira galibiyet primi verdL 10. sayfada • Bir bankerin yorganımn satışı için 2 ayrı yazı gerekiyor. • Un ihracaatında vergi iadesini kaldıran tebliğin iptali istendi. • Ankara Sempozyumu ve TBMM'den beklenen. 12. Sayfada MKARAGUA Mengene sıkışıyor IArkası Sa. 11, Sü. 5'te) Memura yüzde 5 zam çarşamba günü karara baglanacak MEMUR FAZLADAN ÇALIŞTIĞI HER SAAT İÇİN 100 TL ALACAK Mecliste muhalefet var mı? HP: Tek satır yazmıyorlar, muhalefet yok diyorlar. Karşınızda ANAP ailesi WİDPıYaşa,Paşa'ya rakip olmadı. Gayri resmi TürkYunan divaloğu. Anket Defterü Şarık Tara ' Cumhuriyet'in parasız eki bugün Cumhuriyet le birlikte Haberteri 12. sayfada j