Katalog

7 ARALIK 1984 EKONOMİ CUMHURÎYET/9 TURKIYE'den Bankalaruı döviz açığı 1.5 milyar doları aştı ANKARA (ANKA) Merkez Bankası ile döviz pozisyonu tutan ticari bankalann döviz işlemlerinden dolayı meydana gelen açığırun giderek büyüdüğu gözleniyor. Yılın İlk sekiz aylık döneminde bankalann Döviz açığı 1 milyar 562 milyon dolar olarak beürlendi. Döviz açığı, Geçen ydın eşdoneminde 414.4 milyon dolar diizeyindeydi. Döviz gelirleri ocakağustos dönemi itibanyla 10 milyar 959 milyon dolar olan bankalann aynı döneme ilişkin döviz giderleri 12 milyar 521 milyon dolara yiikseldi. Katma Değer Vergisi yeni iş alanı yarattı "Standart fatura" basım sanayii için 70 milyarlık pazar yaratacak Standart fatura basımı işinin her ilde defterdarlıklarca düzenlenmesi bekleniyor. Faturalann onaylanması işinde ise noterlerden yararlamlması düşünülüyor. Ekonomi Servisi Katma Değer Vergisi ile birlikte onaylanmış "standart tip fatura" uygulamasına geçme yönündeki hazırhklar bir yandan fatura dışı çalışmaya alışmış esnaf ve iş sahiplerini telaşlandmrken, diğer yandan tek tip faturalann basım işinin basım sanayii için "tatlı iş" olabüeceği belirtiliyor. Maliye Bakanhğı çevreleri uygulamanın aksamadan yürümesi için Türkiye çapında 70 milyon cilt faturaya ihtiyaç doğabileceğini belirtiyorlar. Bugun piyasada cari fatura cildi fiyatları esas alınarak yapılan bir hesaplama 70 milyon cilt faturanın basım sanayii için 6070 milyar liralık bir iş hacmi yaratabileceğini ortaya koyuyor. Yılbaşında uygulanmaya başlanması düşünülen Katma Değer Vergisi'ne paralel olarak onaylanmış fatura uygulamasının da gündeme gelmesi üzerine bu konuya çozüm aranmaya başlandı. Türkiye çapında 70 milyon cilt faturanın önce tek merkezden bastırılarak dağıtılması düşünüldü. Ancak Ankara'da kurulu METEKSAN gibi büyük çaph matbaalann bile böyle bir üretimi tek başlanna gerçekleştirecek kapasitede olmadıkları ve dağıtım sorunlan çıkabileceği anlaşılınca uygulamanın her ilde defterdarlıklarca yürütülmesi yönünde bir eğilim belirdi. Fatura basımı ve dağıtımı işinin defterdarhklara bıraküması halinde özelükle Istanbul, Ankara, Izmir gibi illerdeki matbaalar için ilginç bir iş alanı doğabileceği tahmin ediliyor. Defterdarlıklann fatura basımı işini istekli matbaalara nasıl paylaştıracaklan da merak konusu oluyor. Bastınlan faturalann onaylanması konusunda ise noterlerden yardım istenmesi dile getirilen görüşler arasında. Bu görüşün pratikliği nedeniyle benimsenmesi halinde noterler için de ilginç bir yeni gelir kaynağı oluşturabileceği sanıhyor. Ancak hangi formül benimsenirse benimsensin onaylanmış standart faturalann yılbaşına yetişmesinin olanaksız olduğu belirtiliyor. EKONOMİ NOTLARI OSMAN ULAGAY AET salça kontenjanı yine aynı İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) Türkiye'nin 1985 yılında AET üyesi ülkelere yapacağı salça ihracatı içîn 8 bin 500 tonluk bir kontenjan tarundı. Ayrıca Türkfirmalannınihracatta uyması gereken koşullar açıklandı. Başbakanlık Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından tzmir Ihracatçı Birlikleri'ne gönderilen yaada Türkiye AET Ortaklık Konseyi karanna göre 8 bin 500 totıluk kontenjanla sınırlı kalmak koşuluyla 1985 yılında topluluk üyesi ülkelere Türk firmalan tarafından yapılacak. "Sirke veya asetik asil ihtiv» etmeden hazırianan veya mutaafaza edilmiş domates salçalan" ihracatında uyulacak kurallar belirtildi. Buna göre 1985 yüında topluluğa üye ülkelere domates salçası ihracatı yapacak olan tüm firmalar bu konuda Resmi Gazete'nin 11 Ocak 1984 günü yayımlanan (84/1) işaretli sirküler hükümlerine aynen uymak zorundalar. Ihracat izni almak için yapılacak başvurular 2 Ocak 1985 çarşamba günü başlayacak 28 Haziran 1985 cuma günü sona erecek. Ekonomi Servisi Mevduat faizlerinin bu ortamda serbest bıraküması halinde, kredi faizlerinin bir anda 2030 puan pahahlaşacağı görüşü savunuldu. Akbank Genel Müdürü Hamit Belli, bankanın sermayesinin 50 milyara çıkarılması nedeniyle düzenlenen yemekli basın toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtlarken, "Faizlerin bugünkü ortamda serbest bırakdması imkânsızdır" dedi. Belli mevduat faizlerinin ancak enflasyon aşağı çekildikten, bütçe açığ! kapandıktan ve kur farklan azaltıldıktan sonra serbest bırakılmasının düşünülebileceğini dile getirdi. Şeffaf bankacıhk 1986'ya haldı Bankalar için büyük yük oluşturan "donmuş alacaklar"ın tammmda anlaşma sağlanamadı. Bankalar Birliği'nin hazırlayacağı kararda, donmuş alacaklardan "problemli alacaklar" diye söz edilecek. Ekonomi Servisi Bankalann üç ayda bir gerçek durumlannı yansıtan bilançolarla kamuoyu onüne çıkmaları anlamına gelen şeffaf bankacıhk 1986 yılına kaldı. Bankalar Birliği'nce bu alanda yürutülen çalışmaların 1985 yılı başına yetiştirilemediği belirtildi. Şeffaf bankaalığın 1985 yılı başına yetiştirilememesindeki en buyük etkenin, bankalar üzerinde büyük yük oluşturan donmuş alacaklar konusu olduğu kaydedildi. Bankalar Birliği'nde şeffaf bankacıhk konusundaki çalışmaların donmuş alacaklar üzerinde yoğunlaştığı, ancak donmuş alacaklar deyimine tanım getirmekte bir türlü anlaşmaya varılamadığı belirtildi. Bazı bankalann donmuş kredi sorunlarını çözmeleri için zamana gerek duymaları ve henüz gerçek durumlarını bilançolannda göstermeye hazır olmamaları da "şeffaf bankacılığa" geçişin ertelenmesine neden oldu. Bilindiği gibi bankalann kredi muşterilerine verdikleri, ancak zamanında geri dönmeyen ve faizi de odenmeyen krediler "donmuş alacak" olarak anılıyor. Bankalar Birliği'ndeki çalışmalarda 3 kez devre faizi ödenmeyen kredinin mi donmuş alacak sayılacağı, yoksa devre faizlerinin başka türlü mü tarif edilmesi gerektiği konusunda henüz göruş birliği sağlanabilmiş değil. Bu arada çeşitli nedenlerle donmuş alacak kelimesinin kullanılmasından da kaçınılacağı ve şeffaf bankacıhkla ilgili kararlarda donmuş alacaklardan •'problemli alacaklar" olarak soz edileceği dile getinliyor. Bankalar Birliği'nin şeffaf bankacıhkla ilgili çahşmalarına dunyaca ünlü müşavirlik firmalarından Arthur Anderson'un yetkilileri de katılıyor. Belli: Faizler serbest bırakılamaz tHRACAT İBRESİNDE SON DURUM Hamit Belli İzmir'de 8 yeni TANSA İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) Hükümet "TANSA'ları kapatma" karannda direnirken, İzmir'de 8 yeni Tanzim Satış Mağazasının açılacağı bildirildi. Anakent Belediye Başkanı Burhan Ozfatura, "1985 yüında TANSA'lardan 250 milyon lira kâr bekliyoruz" dedi. Burhan Özfatura, TANSA'lann bazı yerlerde kapandığını, bazı yerlerde ise kapatılmadığım belirterek, bu konudaki ısrarlı tavrını şöyle anlattı: "Bu konuda ısrarlıyız. Defalarca söyledik. İzmir'de tanzim satış magazaları yararlıdır. Fakir, fukara buralardan faydalanıyor. Başbakan Özal, bu konudaki tavnmıza saygı duyuyor. Gecekondu bölgelerinde TANSAlan yaygınlaşüracağız, 8 yeni TANSA açacagız. 1985 yüında TANSA'lardan 250 milyon lira kâr bekliyoruz." Hububat ihracatı % 20 düştii İSTANBUL (THA) Bu yıl hububat ihracatının geçen yıla göre yüzde 20 oranında düştüğünü belirten Hububat îhracatçıları Birliği Başkanı Muammer Şahin, "Türkiye'de verimin düşmesi hububat fiyatlannı dünva fıyatlannın iistüne çıkararak, ihracatın da büyük ölçüde azalmasına neden oldu" dedi. Geçen yıla gore bu yıl hububatta Yüzde 20 oranında ekim fazlalığı olduğunu, fakat verimin yüzde 50 oranında düştüğünü kaydeden Muammer Şahin, şöyle konuştu: "Geçen yıl bir ton kırmızı mercimegi 20 dolardan ihraç ederken bu yıl 40 dolara ihraç ettik. Fiyat artışt olmasına karşın, ihracat miktanraızda geçen yıla oranla yüzde 20 oranında bir düşme oldu." İHR \< ATIN SEYRt (* bin) Aylar Ocak Şubat Mart DÖNEM ORTALAMASI Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos DONEM ORTALAMASI Eylül Ekim DÖNEM ORTALAMASI 1984 541.258 600.384 713.342 618.328 612.391 540.507 521.461 437.182 580.654 538.418 524.618 639.882 582.250 1985 <?o F«rk 478.147 13,2 403.406 48.8 476.497 49.7 36,6 452.683 483.529 26.7 525.455 27.0 406.877 28.2 24.3 351.765 37,4 422.502 418.026 28,8 459.764 14.1 S66.184 13.0 512.974 13.5 Sönmez Holding yabancı sigara üretmeye talip Şirketin yönetim kurulu Başkanı Ali Osman Sönmez Bursa'da Marlboro, Winston ya da Pall Mall üretmek istediklerini bildirdi. ANKARA (THA) Sönmez Holding, Bursa'da yabancı marka üretim yapacak sigara fabrikası kurma çahşmalarına başladı. Sönmez Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ali Osman Sönmez, yaptığı açıklamada, hükumetin tekellerin ortadan kaldırılması konusundaki çalışmalannı memnunlukla izlediklerini soyledi. Devletin tüm alanlardaki tekellerinin ortadan kaldınlması gerektiğini savunan Sönmez, "Devlet, konfeksiyon ve ayakkabı gibi şe>leri ureımeklen tümü\le \azgevmelidir. Devlet, allyapı yatınmlarıyla uğrasmalıdır" dedi. Ali Osman Sönmez, kendilerinin sigara fabrikası kurma hazırlığı yaptıklarını bildirdi. Ali Osman Sönmez şöyle konuştu: Bursa'da bir sigara fabrikası kurma çalışmamız var. Şu an için. ça>, elektrik veya diğer alanlarda calışma>ı düşünmüvoruz. Ancak, Bursa'da \abancı sigara ürelecek bir fabrika kurulması için başlattıgımız çalışmalar epey ilerledi, bu projenin gerçekleşmesiyle, Bursa'da kuracağımız fabrikada Marlboro, Winsion ya da Pall Mall sigaralarından birini üreteceğiz, firmalarla görüşuyoruz. Sanıyorum çalışmalanmız 1985 başlannda sonuçlanır. Yabancı sigara üretimi için yeterli olanaklarımız var. Bursa yöresi tütün açısından da oldukça elverişli bir yöre." Yeni teminat mektubu yetküeri ANKARA, (ANKA) Devlet ihalelerinde iki yeni banka daha teminat mektubu vermeye yetkili kılındı. Resmi Gazete'de yayımlanan genelgeye göre, Manufacturers Hanover Trust Company ile Türkiye tthalat ve Ihracat Bankası devlet ihalelerinde teminat mektubu verebilecekler. Bunun yanı sıra Devlet Sanayi ve İşçi Yatırım Bankası'nın kendi iştirakleri ve fînansmanına katıldığı şirketler dışında diğer şirketlere de teminat mektubu verebilmesi karara bağlandı. Denizcilik Bankası Türk Anonim Orlaklıgı'nın ortaklık ibaresi "şirketi" biçiminde değiştirildi. Vergi iadeleri düştükçe ihracat artış hızı yavaşladı ANKARA (ANKA) 1984 yılt ihracatının artış hızının, vergi iadesi oranlarının indirilmesi paralelinde önemli ölçüde azaldığı behrlendi. ANKA'nın hesaplamalarına göre, ihracatta vçrgi iadelerinin tam olarak uygulandığı ocakmarı döneminde aylık oralama ihracat büyükluğu 618.3 milyon dolar oldu. Bu miktar ihracat, geçen yıl eşdöneminin 452,7 milyon dolarhk aylık ortalama ihracat rakamma gore yuzde 36,6 oranında bir artışın sağlandığını ortaya koydu. ihracatta vergi iadelerinin yüzde 20 oranında ındirilerek yüzde 80 olarak uygulandığı rusanağustos dönemi ihracatının aylık ortalaması ise 538,4 milyon dolar düzsyinde belirlendi. Bu miktar, geçen yılın eşdönemindeki 418 milyon dolarhk aylık ortalama rakamından yüzde 28.8 daha fazla oldu. Bu arada, nisanağustos dönemi ortalaması, ocakmart dönemi orialamasından da yüzde 12,9 daha az oldu. Oysa, geçen yılın eş dönemlerindeki mevsimlik azalma yüzde 7,7 olmuştu. Nisanağustos döneminde, ihracatın geçen yıla göre en yüksek oransal artışı, ikinci indirinün hemen öncesindeki ağustos ayında yüzde 37,4 ile gerçekleşti. İhracatta vergi iadelerinin yüzde 45 oranında indırilmış olarak yüzde 55 düzeyinde uygulanmaya başlanmasından sonra, ihracatın geçen yıla göre artış oranı yuzde 1314 duzeyine düştü. Açıklanan eylül ve ekim ayları ihracatının ortalaması 582,3 milyon dolar olarak hesaplanırken, geçen yılın eşdönemindeki 513,0 milyon dolarlık ortalama ihracata göre yuzde 13,5'lik bir artış kaydedilebildiği gözlendi. Yeraltt ekonomısinin büyüklüğü ve vergi dışı kalmış ekonomik faaliyetin yaygınlığı açısından Türkiye'ye en çok benzeyen sanayileşmiş ülke her halde İtalya'dır. İtalya'da bugünlerde en çok tartışılan ve hükümetin kaderlni etkileyebilecek gibi görünen olay ise esnafla zenaatkârı ve serbest meslek sahiplerini tam anlamıyla vergi ağının içine almayı amaçlayan yasa tasarısıdır. Senatoda gürültülü tartışmalardan sonra kabul edilen yasa tasarısı, İtalya'da çok yaygın olan küçük aile işletmelerinin, kendi işyerinde faaliyet gösteren esnaf ve zenaatkârın ve serbest meslek sahiplen'nin çok daha etkili biçimde vergilendirilrnesini öngörmekte, hükümet bu sayede gelecek yıl 10 trilyon liret (yaklasık 5.2 milyar dolar) ek vergi hasılatı sağlayacağını hesaplamaktadır. Böylece, tıpkı Türkiye'de olduğu gibi, gelir vergisi yükünde aslan payını sırtlayan ücretlilerden diğer kesimlere bir yük kaydırması olacağı da düşünülmektedir. İtalya'da sayılan milyona yaklaşan dükkân sahiplerinin ve bir o kadar zenaatkârın yasa önerisine tepkıleri geçtiğimiz aylarda dükkân kapatma eylemlerine ve çeşitli protestolara yol açmış, desteğini küçük burjuvaziden alan iktidar ortağı Sosyal Demokrat Parti yasanın Senato'daki oylaması sırasında bazı maddelere çekimser oy kulianmıştır. Yasanın bir hükümet bunalımına yol açmaması için anlamını yitirecek biçimde budanması olasılığından da söz edilmektedir. Türkiye'de ise bir yandan "köprü histerisi" sürerken diğer yandan Katma Değer Vfergisi'ne geçiş hazırlıkları sürmektedir. Ülkemizde Katma Değer Vergisi uygulaması aslında 'iaturalı yasam"ın bir uzantısı olarak gündeme gelmekte ve bugüne dek vergi dışı kalmış ekonomik faaliyetlerin vergi ağı içine alınmasını amaçlamaktadır. Sistemin zincirieme işleyişini bozacak düzenlemeiere gidilmeden, tutarlı biçimde uygulanması halinde fatura dışı kalmış kesimleri ve faaliyetleri vergi ağının içine çekebilecek bir sistem olduğu bilinmektedir. Türkiye'de tanm kesimi dışında etkin vergilenemeyen kesimler arasında, tıpkı İtalya'da olduğu gibi, esnaf ve zenaatkârın küçük dükkân sahipleriyle küçük ımalatçılar büyük ağırlık taşımaktadır. Bu kesimlerin 1980'den bu yana uygulanmakta olan ekonomi politikalarından fazla yararlandıklarını söylemek zordur. Hızlı enflasyon küçük ışletmelerin sermayelerini erozyona uğratmış, satılan malın yerine yenisini koymak güçleşmiştir. Esnafın maiına talep düşerken dükkân kiraları tırmanmaktadır. Küçük dükkân sahipleri arasından işsizler ordusuna katılanların azımşanmayacak sayıda olduğu zaman zaman ileri sürülmektedir. Özal hükümetinın bir yıllık icraatı "ortadir&k" diye adlandınlan işçi, memur, emekliye bir şey veremediği gibi gene bu tanıma sokulan esnaf ve zenaatkâra da fazla bir yarar getirmemiştit Bu koşullar altındaki esnaf ve zenaatkârın, küçük iş sahibinin en etkili savunma mekanizmasının "fatura dışı işlemler" olduğu bir sır değildir."Fafura// yaşam" diye adlandınlan uygulamanın kısmi kalması ve etkili bir fatura denetiminin yapılmaması fatura dışı ekonomik faaliyetin sürmesini büyük ölçüde önleyememiştir. Ancak bu kez Katma Değer Vergisi ve "tek tip fatura" uygulamasına geçilmesi söz konusudur ve fatura dışı kalmak giderek zorlaşabilecektir. Bu uygulamanın ciddiye alınması halinde esnaf, zenaatkâr, küçük iş sahibi en büyük savunma silahından yoksun kalmış olacaktır. Katma Değer Vergisi ve yeni fatura uygulamasmı kaygıyla beklemekte olan bu küçük iş sahipleri uygulamanın ciddi tutulması halinde kuşkusuz bundan zarar görecekler ve tepki göstereceklerdir. Bu tepkilerin hangi biçimleri alacağını kestirmek zordur. Ancak Özal hükümeti bu konuda tutarlı ve ciddi bir uygulamaya giderse gerçekten cesur bir adım atmış olacaktır. Belki "köprüyü satmak" da bir cesaret işidir ama fatura dışı kalmış ekonomik faaliyetleri vergi ağının içine çekebilmek çok daha büyük cesaret ve politik beceri gerektirmektedir. Köprüyü Bırak, Katma Değer Vergisi'ne bak.. Ziraat Otlaları. tanm sorunlamm Evren'e göttirüyor tZMtR (Cumhuriyet Ege Bürosu) Türkiye Ziraat Odalan Birliği "Tanm Sorunlan" nı Cumhurbaşkanı'na götürüyor. TZOB Başkan Vekili Reşit Kurşun'un, TZOB Ege Bölgesi Yürütme Kurulu'nun ve Ziraat Odalan Başkanlanrun katüdığı toplantı sonunda hazırianan tanm sorunlarmı kapsayan rapomn Cumhurbaşkanı'na verileceği açıklandı. 1984 yılında Ege Bölgesi'nde genel bir verim düşüklügü görüldüğünü beürten TZOB Ege Bölgesi Yürütme Kurulu Başkanı Erdoğan Şimşek, "Bu verim düşüklügü iklim şartlanmn yam sıra, girdi fiyatlarındaki artışlar nedeniyle çiftçinin yeterince ve gerekli ölçüde gübre ve zirai ilaç kullanamaınası nedeniyle olmuştur" dedi. DUNYA'dan SSCB, Bangladeş'e nükleer santral yapmayı önerdi DAKKA (THA) Sovyetler Birliği, Bangladeş'e, ülkenin kuzeybatısında kurulacak bir nükleer enerji tesisini finanse etmeyi teklif etti. Diplomatik kaynaklar, Bangladeş yetkililerinin Sovyet teklifine henüz yanıt vermediklerini belirttiler. 1963 yılında başkent Dakka'nın 250 kilometre kuzeybatısındaki Roopur bölgesinde kurulması planlanan nükleer enerji tesisinin yaklaşık 600 milyon dolara mal olabileceği ve ülkenin enerji gereksiniminin büyük bir bölümünü karşılayacağı bildirildi. Tütün ihracmda YananLstaıvla rekabet İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) Tütün ihracatında Yunanistan'ın elinde tuttuğu pazarlara girebilmek için Türk fliracatçısımn B grad tütünde geçen yıl 2 dolar 95 sent olan fryatı 2 dolar 85 cente düşürdüğü açıklandı. Bu ihraç sezonunda, Yunanistan'ın elinde tuttuğu Iran, Irak, Mısır, Fas ve Cezayir gibi pazarlara girebumek için Türk ihracatçılan yoğun çaba içinde. Yunanistan'ın, Üçüncü Dünya ülkelerine ihraç yaptığında AETden, prim aldıgım belirten lhracatçılar Birliği yetkilileri, "ancak kalite yönünden Türk tütünü daha iyi" dedüer. DÖVİZ KURLARI Merkez Bankası doların esas kurunu 408 lira 19 kuruş olarak belıriedi. Dövizin Döviz Döviz Efektif Efektif Ahş Satış Alış Satış Cinsi 1 ABD Doları 428.35 436.92 428.35 432.68 1 Avustralya Doları 365.38 36S.07 347.11 372.69 1 Avusturya Şilini 20.29 19.89 20.09 19.89 1 Batı Alman Markı 142.39 139.60 141.01 139.60 1 Belçika Frangı 7.08 6.94 7.01 6.59 1 Fransız Frangı 46.48 45.57 46.03 45.57 1 Hollanda Ftonni 126.24 123.76 125.01 123.76 1 isveç Kronu 49.99 49.01 49.51 49.01 1 İsviçre Frangı 172.42 169.04 170.75 169.04 100 halyan Lireti 23.05 22.60 22.83 21.47 100 Japon Yeni 173.70 175.45 165.02 177.17 1 Kuveyt Dinan 1414.63 1428.92 1343.90 1442.92 1 Sterlin 516.80 522.02 516.80 527.14 1 S.Arabistan Riyali 122.73 120.32 121.54 114.30 ABD, kanıu harcama§ını buduyor Ekonomi Servisi ABD Başkanı Reagan, 1 Ekim 1985'te uygulanmaya başlanacak 1986 bütçesinde öngörülen 200 milyar doların üstündeki açığı azaltmak amacıyla kamu harcamalarında 34 milyon dolarlık bir kısıntıya gidilmesi için talimat verdi. Kamu harcamalarının azaltılması pek çok kesimi olumsuz etkileyecek, fakat dev bütçe açığuun kapatılması için yeterli olmayacak. Çinli yöneticiye Batı eğitimi Ekonomi Servisi Çin'in en büyük gelecek vaat eden fabrika yöneticileri ülkede faaliyete geçecek olan Amerikan iş idaresi okulunda mesleki geliştirme eğitimine tabi tutulacak. Dalian'da bulunan Uhısal Bilim ve Teknoloji Okulu'nun Amerika'nın New York Eyalet Üniversitesi ile ortaklaşa yürüteceği üç yıllık programda Çinli genç yöneticilere Batmın iş idaresi ve yönetim konusundaki deneyimleri aktarılacak ve Batı tipi yöneticiler olarak yetişmeleri sağlanacak. Programın son sömestri ABD'de yapılacak ve tüm eğitim İngilizce olacak. STOCKHOLM (ANKA) lsveç'te çalışma saatlerinin kı&altılması isteniyor. Çalışma Bakanlığı'nın yaptığı bir araştırmaya göre, tam gün çalışanların yüzde 65'i iş saatinin kısaltılmasım isterken, buna karşılık gelirlerinin de azalmasını kabul etmeye hazır durumda bulunuyor. lsveç'te işgücünün yüzde 25'ini yanm gün çalışanlar oluşturuyor. Bunlann yüzde 46'sını kadın çalışanlar oluşturuyor. Ekonomi Servisi F.Almanya'da sınai üretim ekim ayında %2.5'lik bir yıllık artış temposu gösterdi. Inşaat sanayiindeki büyüme temposu ise < o oldu. Buna karşın kasım ayına ilişkin P7 işsizlik rakamları F.Almanya'da işsiz sayısının ekim ayına göre 45 bin kişi daha artarak 2 milyon 189 bine ulaştığını gösterdi. Böylece işsizlik oranı <"t> 8.8'e yükselmiş oldu. r ŞİRKETLERDEN HABERLER Türkiye'nin "en çok okunan ekonomi dergisi • EKONOMİDE VHS StSTEMLİ VESTEL VlDEOLAR AsUNadirln sahibi buhınduğu Nadir Şirketler Topluluğu bünyesinde yer alan Vestel Elektronik tarafından üretüen Vestel Ferguson VideolarpiyasayagirdL Vestel Ferguson TX markasıyla üretilen renkli televizyonlar ise geçen ay piyasaya sunulmustu. Vestel Elektronik Manisa 'daki testslerinde yılda 48 bin adet VHS sistemli video aygıtı üretiyor. AKBANK'IN ROTTERDAM ŞUBESİ Akbankhn yurt dışmdaki 10. temsilcUiği olan Rotterdam şubesi 10 arahk pazartesi günü açüıyor. Akbank'm halen Frankfurt, Londra, New York, Berttn, Essen, Münih, Hamburg, Stuttgart ve Hannover'de temsücilikleri bulunuyor. PETROL ARAMAKTAN VAZGEÇTİ Oşoco International şirketi, Marmara Bolgesinde petrol aramaktan vazgeçtl Petrol Işletmeleri Genel Miidürlüğünden yapılan açıklamaya göre Oşoco Şirketi, Marmara Bölgesinde Tekirdağ, Çanakkale, Edirne illerindeki petrol arama ruhsatlanm iptal etti. ÇAPRAZKUR 1 ABD DOLARI 3.0684 9.3998 3.4611 2.5340 1895 35 246 60 35600 1 Sterlın B.AIman Markı Fransız Frangı Hollanda Flonnı İsviçre Frangı Italyan Lireti Japon Yeni S.Arabistan Riyali 1.2065 ABD Doian AITIN GÜMÛŞ Cumhuriyet Fteşat 24 ayar külçe 22 ayar bılezik 900 ayar gCımuş ALIŞ 30.850 32.000 4.680 4.200 91 SATIŞ 30.950 32.500 4.690 4500 93 İSJ ÇP 7 ARALIK 1984 TARİHİNDEKİ DÖVİZ KURLARI T.C. ZtRJUtT BANKASI İJJ SP Isveç'te az çalış, az kazan Aralık sayısmda: ABOİ TURAL / Atatürk. Ziya Gökalp ve • Türk Parasında sıfırlar fazla gelmeye müzik HINÇAL ULUÇ / Derwall'ın bir başka başladı mı 9 • Yoksullann yeni havarısı Rahıp yararı Pıerre • Rajiv Gandı, Hindistanda gönülsüz ARAŞTIRMA : bir lider. Prof Or. FERİDUN ERGIN / Paralarından • Opec. karşı atakla tazla sıîırları atan memleketler • Kapıtalizme gıden yol ; Çin. serbest ABDİ TURAL/ Cumhuriyet Dönemi piyasa modelıni benımsiyor. "Folklor" çalışmaları Prof Dr. HAYDAR KAZGAN / Selanık GÖRUŞLER: Türkleri nın çağdaş düşünce ve eylemleri YAVUZ CANEVI / Bu programla DEGERLENDİRME yaşamaya alışmalıyız • özal Hükümetinın bir yılı ( 9 ) Prof Dr TOKTAMIŞ ATEŞ / Hukumetlerin değıl Devletlerın dış • Yurtta ve Dünyada son ay polilikası vardır1 • Dış basından KIT ler satışa çıkıyor! MEHMET TOPÇU / Türkiye RÖPORTAJ. konvertibıiileye geçebilir mı? HÜSREV ELVERİŞ / 85 yılı yeni teşvik Politika yaptığı ilerı sürülen birBaşkan/ tedbirleri Mehmet Yazar İNCELEME : DÖVİZİN CİNSİ 1 ABDDOLAftl 1 AVUSTRALYA D0LAM 1 AVUSTURYA Ş İ l M 1 BATI ALMAN MARKI 1 BELÇİKA FRANGI 1 DANİMARKA KROMI 1 FRANSIZ FRANGI 1 NOUANDA FUJRtai 1 İSVEÇ KRONU 1 fcVİÇRE FRANCİ 100 İTALYAN LİRETİ 100 JAPON YEM 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNAM 1 NORVEÇ KRONÜ 1 STERÜN 1 S. ARAB6TAK RİYALİ DÖVİZ ALIŞTL SATIŞTL 428.15 432.68 365.29 369.16 19.82 20.02 139.40 140.87 6.94 6.87 38.84 39.25 45.50 45.98 123.69 125.00 48.94 49.45 168.97 170.76 22 55 22.78 173.63 175.47 324.06 327 49 1414.52 1429.48 48.10 48.60 516 69 522.15 120 25 121.52 EFEKTİF ALIŞTL SATtŞTL 428.15 440.84 347.03 376.12 20.40 19.82 139.40 143.53 7.07 6.52 38.84 39.99 45.50 46.84 123.69 127.35 48.94 50.39 168.97 173.98 21.42 23.21 164.95 178.78 307.85 333.66 1343.79 1456.44 45.69 49.52 516.69 532.00 114.24 123.81 F.Almanya'da üretim ve işsizlik Mısır'ın petrol üretimi KAHİRE (ANKA) Mısır'ın petrol ve gaz üretimi son yıllarda önemli artış kaydetti. Mısır, 19821987 yıllarını kapsayan 5 yıllık bir kalkınma planı çerçevesinde, 1982'de 34.6 milyon ton olan petrol ve gaz üretimini 1987'de yüzde 82'lik bir artışla 63 milyon tona ulaştırmayı hedefliyor. Petrol üretiminin 198384 mali yılında da 40 milyon tona ulaşacağı tahmin ediliyor. Bugan ve her ay bayinizden Ekonomide Diyalog istemeyi unutmayu\ T.C. ZİRAAT BANKASI "GiciiBe erifilemez"