Katalog

19 ARALIK 1984 DIŞ HABERLER CUMHURİYET/3 Ozetle ABD Savunma bütçesinde 28.1 milynr dolarhk indirim ABD Başkanı Ronald Reagan, 1986 1987 1989 mali yıllan içinde savunma butçesinden 28.1 milyar dolar indirim yapılmasım onayladı. Hazine Bakanlığı yetkilüeri bütçeden 58 milyar dolar azaltma yapılmasım istemişler, ancak Savunma Bakanı Caspar Weinberger buna karşı çıkmıştı. Bununla birlikte gerek Kongre, gerekse Tetnsilcüer Meclisi'nin yoğun baskıları ile karşılaşan Weinberger, bu yıllar için ancak 9.2 10.2 milyar dolar kıstntı yapılmasına razt oldu. Başkan Reagan, Kongre'nin daha büyük çaptaki kısıntı önerisi yerine İVeinberger'in 28.1 milyar dolarhk önerisini benimsedl Lübnarfda yeni çatLsmalarda 3 kişi öldü, 18 yaralı var Bürzilerle, Hıristiyanlar arasında 9 aralıktan beri süren çatışmalarda ölü sayısı I3'e, yaralananlar ise 70'e yükseldi. BEYRUT, (AP) Lübnandaki Hıristiyan milislerle Durziler arasında dün sabah erken saatlerde yeniden çatışma oldu. Karşılıklı top ateşi şeklinde devam eden çatışmalarda 3 kişi oldü, 18 kişi de yaralandı. Boylece 9 aralıktan bu yana kısa surelerle kesilîp sonra yeniden yoğunlaşan çatışmalarda olenlerin sayvsı 13'e, yaralananlar ise 70'e yükseldi. Çatışmalann nedeni Beyrut hukumetinin, Lübnan Ordusu'nun denetim altında tuttuğu bölgenin sınırlannı Dürzilerin bölgesıne doğrvı genişletmek istemesı. Dürziler, bu durumda ordu birliklerinin kendilerini kuşatabileceğini ileri SÜTÜyorlar. Polis kaynakları, bazı top mermilerinin Doğu Beyrut'taki Hıristiyan mahallelerine duştüğunü bildirdi. Öte yandan, bölgede bulunan ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Richard Murphy'nin tüm çabalarına karşın, İsrail'le Lübnan hükümeti arasında tsrail birliklerinin geri çekilmesi konusunda anlaşma sağlanamıyor. ABD Dışişleri Bakanlığı Sozcüsu, yaptığı açıklamada, anlaşma sağlanabilmesi için taraflann "daha esnek davranmalan gerektiğini" bildirdi. Richard Murphy, dun Israilden Beyrut'a giderek Lübnan liderleri ile yeniden göruştü. Orly davasında karar üü cuma günü açıklanaeak SABETAY VAROL PARİS Geçen hafta salı gunü başlayan ve bir hafta suren "Orly Kaüiamı" davası dün sona erdi. Karar cuma günü açıklanaeak. Creteil Asliye Ceza Mahkemesi'ndeki son duruşmada esas hakkmdaki mütalaasını okuyan Savcı Jacxues Tabuteau mudahil tarafın davaya katılmaması yönünde bir karar verilmesini istedi ve 6 Ermeni teröristle ilgili davanın, ileri bir tarihte ağır cezada yargılanacak diğer üç tutuklunun davalarıyla birleştirilmesi isteğine karşı çıktı. Savcı esas hakkmdaki mütalaasmda sanıklardan Roobik Avanasyan, Avadis Katanasyan, Bedros Halabriyan Nerses, Tascı, Ohannes Katanasyan ve Antuan Aşkoyan'a 3 yıldan az olmamak üzere çeşitli hapis cazaları verilmesini de istedi. Mahkeme daha sonra davaya son vererek karann 21 aralık cuma günü açıklanacağını bildirdi. Dış basından Bhopal felaketi Hındıstan'm Bhopal kentinde meydana gelen zehirli gaz felaketi özellikle kalkınmakıa olan 3. Dunya ülkeleri için onemli olan çevre kazası sorununu gundeme getırdi. Yeterli bilgi, teknik eğitım ve elemandan yoksun olan bu ulkeler çevre kazaları ıçın elverışli bir ortam oluşturuyorlar. Bu ulkelerde gecekondularla sanayi yan yana, birlikte büyümektedir. Sanayi kuruluşlarmın yerlerinin seçiminde bir plan yoktur. Bir dizi3. Dunya ülkesirtde yasa dışı yerleşim bolgelerının kurulması olağan sayılmaktadır. Çevre koruma onlemlen ise neyazık ki, hâlâ sadece zengin ulkelerin bir lüksu olarak gorulmektedır. Bhopal felaketi uç soruyu gundeme getiriyor. Önce, gelişmekte olan ulkeler için çevrenin korunması ne denli onemhdır? Ashnda toprağın, ormanlarm ve deniz ürünlermin korunması 3. Dunya ülkeleri için sanayileşmiş ulkelerden daha önemlidir. Çıinku 3. Dunya ulkelennm doğal kaynaklara bağımlılığı, sanayileşmiş ülkelerden çok daha fazladır. Bu bakımdan 3. Dunya ülkeleri çok dikkatli davranmalı ve dunyadakı kirli sanayileri gozu kapalı davet etmekten kaçmmalıdırlar. İkinci sorun, çokuluslu şirketlerin bu konuda oynadıkları olumlu ya da olumsuz roldür. Kabul etmeli ki çok uluslu şırketler, 3. Dunyanm kirlenmesinde onemli rol oynamaktadırlar. Ama, bu şirkeıler çevre sorununun çözumlenmesinde de onemli rol oynayabilirler. Çokuluslu şırketler, kimyevı maddeler ve tarım ılaçlan gibi çevre zehirlenmesine yol açabilecek sanayilerde büyük ağırlık sahibidirler. 3. Dunya ulkelerinde bu tur sanayilerın buyük bolümu çokuluslu şirketler taramdan kurulmuştur. Sosyalist olmayan dünyada 8 buyük şırket, bu maddelenn uretimtnin %60'ını denetlerler. Çokuluslu şirketler sahip oldukları büyuk mali ve teknik kaynaklarla, misafir bulunduklan 3. Dunya ülkelerine çevrenin korunması konusunda yardım edebilirler. O ülkelere çevre korunması için yeni teknıkleri oğretebilir ve ışçilerle yetkilileri eğitebılirler. Üçüncü sorun ise tarım ilaçlanmn 3. Dünyada yanlış ve zararlı kuilanımmın nasıl engellenebileceğidir. Tarım ilaçları, 3. Dünyanın eğitimsiz köylü ve işçilerinin elinde büyük bir tehlike oluşturmaktadır. 3. Dunyada heryıl 1,52 milyon insan tarım ilaçlanndan zehirlenmekte ve yılda 10 bin kişi bu zehirlenmeden otüru olmektedır. Bu felaketi önlemek için sadece teknik onlemler almak ve halkı eğitmek yetmez. Aynca tarım ilaçlanmn uretimını ve dağıtımını da çok daha sıkı biçimde denetlemek gerekir. Sağlıklı bir çevre poluikası en yüksek duzeydeki uzmanlar tarafmdan sapianmah. (16 aralık) Hava korsanları İrari'da yargılanacak Kuveyt havayoüanna ait bir uçağı kaçtnovk, Tahran Haıaakmt'na indiren ve iki Amerikalı yolcuyu öldüren 4 hava korsanı tranda hlam Cumhuriyeti yasalanna göre yargılanacaklar. (AP) SAMİMİ HA VA Mikail Gorbaçev'in Londra gezisi, samimi bir hava içinde geçiyor. Fotoğrafta tngiltere Dışişleri Bakanı Sir Geoffrey Howe, Gorbaçev'in paltosunu çıkarmasına yardım ediyor. Daynnışma Liderine 3 ay hapis Gorbaçev süahlarm indirimi için söz verdi Sovyet lideri, "Moskova nükleer silahların indirimi için en radikal önlemleri almaya hazırdır" dedi. LONDRA, (AP) İngiltere gezisini sürdüren Sovyet Politbüro üyesi Mikail Gorbaçev, Sovyetler Bırliği'nin, ABD ile yapacağı silahsızlanma gorüşmelerinde nükleer silahlann indirilmesi ve zamanla yok edilmesı için "en radikal önlemleri almaya hazır olduğunu" soyledi. Gorbaçev, dun Ingiliz parlamentosunda yaptığı konuşmada, "Şimdi adım atmak ve silahsızlanma göruşmelerine katkıda bulunacak gerçekçi bir tutuma ginnek sırası ABD'dedir" dedi. Sovyetler Birliği Dışişleri Bakanı Andrei Gromiko ile ABD Dışişleri Bakanı George Shulta arasında 78 ocakta Cenevre'de yapılacak gonışmeye de değinen Gorbaçev iki Dışişleri Bakanı'nın "Uzayın silahsızlandırılması ile orta >e uzun menzilli nükleer füzelerin azaltılması konulannı" goruşeceklerini söyledi. Gorbaçev konuşmasını şoyle sürdürdü: "Sovyetler Birliği bu konularda bir ilerieme sağla>abümesi için en radikal önlemleri almaya hazırdır." Gorbaçev'in Londra'da yaptığı konuşmalarda ABD'yi eleştirmekten kaçındığı göze çarptı. Oysa daha önce Sovyet Iiderleri bu tür gezilerde yaptıkları konuşmalarda sık sık ABD'ye çatarlardı. Sovyetler'in iki numaralı lideri olarak kabul edilen Gorbaçev, Cenevre'de ABD ile "açık ve dunist bir şekilde" konuşmak istediklerini, ve silahlanma yarışı ile savaşın önlenmesi konusunda anlaşmaya varmayı amaçladıklarını söyledi. Gorbaçev. "Biz, her ülkenin giiven içinde kendi sorunları ile uğraşabileceği bir uluslararası ortam jaratmak istiyoruz" dedikten sonra şöyle devam etti: "Bana, sorunları olmayan bir ülke gösterebilir misiniz?" Gorbaçev Ingiliz milletvekilleri karşısında konuşmadan önce dun sabah Londra'da tarihı Westminster kilisesini ziyaret etti. İngiliz yetkililer ziyareti bir hafta surecek olan Sovyet Politburosu'nun en genç uyesine İngiliz tarihini ve hayatını göstermek istediklerini belirttiler. Gorbaçev önceki akşam yaptığı bir konuşmada da özellikle uzay silahları uzerinde durdu ve uzayda silahlanma devam ettiği sürece nükleer süahlarm azaltılması konusunda bir ilerieme sağlanamayacağını söyledi. Sovyet lideri uzayda silahlanmanın durdurulmasının en önemli sorun olduğunu vurguladı. Le Figaro: Polonya'da onceki gün gözaltma ahnan Dayanışma Lideri Andrei Gvayzda üç ay hapse mahkum oldu. Yasa dışı sendikatun eski başkan yardımcılarından olan Gvayzda, Gdansk'ta önceki gün düzenlenen gösteride gözaltma ahnmıştu (AP) Türk ordusu demokrasi için müdahale etti BhopaUiler geri döntiyor Yeni bir gaz felaketi korkusuyla kenti terk eden 250 bin Bhopallinin bir kısmı geri döndü, kentte yaşam yeniden başladı. Thatcher Çin'de tngütere Başbakanı Thatcher Çin'de. tkiyılönce Hong Kong\t ıngiliz yönetimine yeniden sokabilmek amacıyla Çin'e giden Thatcher bu kez Hong Kongsu Çin'e teslim etmek için Pekin'de. Thatcher ile Çinli yetkililer arasında Hong Kong'un 1997 yılında Pekin yönetimine bağlanmastnı öngören anlaşma imzalanacak. (AP) Yunanistan, AETde İspanyn ve Portekiz'e itirazı geri aldı Yunanistan, tspanya ve PortekizHn AET üyeliğine karşı öne sürdüğü itirazı geri çektiğini resmen açıkladı, Yunanistan Dışişleri Bakanlığı Musteşarı Teodoro Pagalos dıin Burüksei'de yapılan toplantıda ülkesinin bu konudaki itirazmı geri çektiğini biliirdi. Yunanistan Başbakanı Andreas Papandreu Dublin'deki son AET zirvesinde önceliğin Yunanistan'm sorunlaruun çözumüne verilmesini isteyerek bu yapümadığı takdirde tspanya ve Portekiz'in uyeliklerine karşı çıkacağım bildirmişti. Fransa^da Türk işçilerine yeni haklar Fransız Parlamentosu dün yaptığı toplantıda Fransa 'da çalışan Türk işçilerinin sosyal haklannı artıran 3 Şubat 1984 tarihli anlaşmayı onayladı. tktidardaki Sosyalist Parti ile Komunist Parti ve Demokrasi için Birlik Partisi üyelerinin olumlu oy kullandığı anlaşma özellikle yaşlılık sigortası konusunda iki ülke arasında eşgüdüm sağlanmasım öngöriiyor. İki ülkeden birinde işi bırakıp diğer ülkede yeniden işe başlarna süresi de aynı anlaşma ile bir aydan altı aya çıkanldı. BHOPAL (Ajanslar) Hindistan'ın Bhopal kentinde, ölüm fabrikasındaki nötralize işlemleri sürerken, kenti panik içinde terk edenlerin bir kısmı geri dönüyor. Fabrikanın yeniden üretime başlayacağının açıklanmasıyla birlikte yeni bir zehirli gaz felaketinden korkan BhopaUiler, kenti terke başlamış, 900 bin nüfuslu kenti uç, dört gün içinde 250 bin kişi terk etmişti. Yeni bir gaz sızıntısı tehlikesinin olmadığına inanan Bhopalliler, artık yavaş yavaş kente geri dönmeye başladı. Dönenler, kentte sabit işleri olan ve bu işlerini kaybetmek istemeyenler. Bir hafta önce istasyonlan, otobüs duraklarıru kaçmak için dolduranlar, artık aynı istasyonlan dönüş için dolduruyor. Kentte dükkânlann birbiri ardına açılmaya başladığı, bir hafta önce hayalet kent gorünümünde olan Bhopal'in yeniden yaşamaya başladığı belirtiliyor. Kenti terk eden 250 bin kişinin tümunün geri dönup donmeyecekleri henüz belirsiz. Kentte sabit işi olanların çoğunun dönmeleri beklenirken, hayvancılık ya da tarımla uğraşanların bu denli kolayca geri gelmeleri beklenmiyor. Hayvanlarını yitiren, toprakları ekilemez hale gelen, yani tek geçim kaynaklarından olan Bhopallilerin yaşamlarını sürdürmek için başka yerlere yerleşebilecekleri tahmin ediliyor. Hindistan'da yayımlanan bir dergide merkezi ABD'de bulunan Union Carbide çokuluslu şirketine aıt tabnkanm satısa cı PARİS, (a.a.) Fransa'nın etkili gazetelerinden "Le Figaro1' da yayımlanan bir makalede, "Türk Silahlı Kuvvetlerinin 1980'de, milli birliği korumak ve bukuk devleti ile Batılı anlamda demokrasiyi yeniden tesis etmek için müdahalede bulunduğu" \e kısa sürede ulkede asayiş ve huzuru sağladığı belirtildi. "Türk Silahh Kuvvetlerinin, ülkedeki yıkıcı mihrakları dağıtarak iç bolunmelere ve kardeş kavgasına son verdiği" kaydedilen yazıda, "Askerlerin verdikleri sozü yerine getirerek, zamanında seçimleri gerceklestirdikleri ve idareyi sivil bükümete devrettikleri" hatırlatıldı. Le Figaro gazetesinde Anna Kriegel imzasıyla çıkan makalede eski Dışişleri Bakanı Claude Cheysson'un gorevde kaldığı sure içinde çeşitli hatalara duştüğü, en son olarak da parlamentodaki konuşmasında buyük bir gaf yaparak, Turkiye'nin bir bölümünden "Kürdistan" diye söz ettiği ifade edüdi. Türkiye'yi yakından tanımayan ve t ü r k Silahlı Kuvvetlerinin, görevini bilinçli şekilde yerine getirdiğini farkedemeyen Cheysson'un, yersiz bir konuşma yaptığı vurgulanan yazıda, "Chevsson'un, Atatürk'iin devlet millet birliği, Cumhuriyet ve laiklik gibi kavramlan modern Türkiye'ye uyguladığını unuttuğuna da" dikkat çekildi. International Herald Tribune'den Jfon gork St Nükleer kış ABD'de Ulusal Bilimler Akademısinin bir nükleer savaşın sonuçları hakkında hazırladığı rapor, ibretle okunmalıdır. Incelemeye göre ABD ile Sovyetler arasında çıkacak bir nükleer savaşta, nükleer silah stoklarının sadece yarısı kullanılsa bite, atmosfere en az 15 milyon ton tozla, 180 milyon ton duman karışacaktır. Bu olgu, gökleri 6 da 20 hafta karartacaktır. Savaş baharda ya da yazın olursa, Kuzey Amerıka ve Avrasya'da ısı 1030 santigrat düşecektir. Toz ve duman bırkaç gün içinde, Kuzey yarım küresine gelen güneş ışınlarının % 99'unu engelleyecektır. Isı büyük: bir duşüş kaydedecek, bu olgu, tarım üretımi ile ormanlarm buyük bölumünun en az bir yıl için mahvolmpsına yol açacak ' tır. Tarımsal ürunle birlikte çıftlık hayvanları da donarak ölecekler, oluşacak photosynthesis yeni ürün yetıştirmeyı imkönsız kılacaktır. Böylece açlık gelecektır. Kapkaranlık nükleer kışta, savaştan sağ kurtulanlar, zehirlenme, radyasyon, dondurucu soğuk ve çeşitli mikroplarm karşısında barmaksız, yıyeceksız, ilaçsız ve doktorsuz kalacaklardır. Daha dirençli bünyeye sahıp olan lahla kurusu gibi böceklerle, fare gibi hayvanlar buyuk bir hızla çoğalarak insanlar için yeni bir tehlike oluşturacaklardır. Bilimler Akademisinın raporunda nükleer kışın ne kadar süreceği belırtilmiyor. Ancak ıncelemeye göre, nükleer kış sona erip, guneş tekrar ortaya çıksa bıle, insanlar yeni bir tehlike ile karşı karşıya kalacaklar: Bu da öldurücü ultraviole ışınlarıdır. Çunku nükleer kışta atmosferdeki koruyucu ozon tabakasmın buyük bolümü yanmış olacaktır. Bu arada, belinmeye gerek bıle yok yeryuzunde uygartık diye birşey kalmayacaktır. Bilimler Akademisinın incelemesi şu gerçeği bir kez daha ammsatıyor: Nükleer silahlar topyekun intiharın dışında hiçbir zaman kullanılamaz ve caydırıa olmaktan başka hiçbirpratık değerlert yoktur. ABD ile Sovyetler Biriiği'nın bu gerçeği göz onunde tutarak daha fazla nükleer silah değil, daha az nükleer silah ilkesıni bemmsemeleri, tum insanlık için hayırlı olacaktır. (15 aralık) BhopaUiler, işierini kaybetmemek için dönüyorlar. Kent yeniden yaşamaya başlıyor, ama gaz faciasımn acı tabloları daha uzun bir süre hafızalardan silinmeyecek. kartılacağı öne suruldu. Union Carbide'ın sözculeri haberi doğrulamayı ya da yalanlamayı reddetti. Fabrika'da tanklarda bulunan 15 ton metil izosiyanat gazının nötralize edilmesi işlemlerinin başanyla sürdüğü belirtiliyor. Bhopallilerin guvenini yeniden kazanmak amacıyla "guven operasyonu" adı verilen nötralizasyon işlemiyle, tanklardaki zehirli gaz, böcek ilacma donüştürülüyor. IVteksika'da Bhopal korkusu Gazdan 200 kişi zehirlendi MEX1CO CİTY, (AP) Meksika'da amon>ak gazı sızıntısı buyük bir paniğe yol açtı. ABD'nin Teksas eyaleti sınırına yakın Meksika kasabası Matamoros'ta 40 ton amonyak gazının bir tankerden başka birine nakli sırasında meydana gelen sızıntı 200 kişinin zehirlenmesine yol açtı. Polis gazın daha çok insanı zehirlememesi için çevredeki evleri boşalttı. Zehirlenenlerin durumunun ağır olmadığı, çoğunun ayakta tedavi edildiği açıklandı. Nakil sırasında basınca dayanamayan boruların patlaması üzerine amonyak sızmaya başladı. Kısa bir sure sonra çevrede, 800 metreden gorulebilen büyük beyaz bir amonyak bulutu oluştu. Bulut çevrede büyük bir paniğe yol açtı. Polis ve itfaiye araçlarının siren sesleri paniği artırdı. Hastane yetkilüeri çok sayıda Meksikalının tedavisinin ayakta yapıldığını, gazın çok fazla tehlikeli olmadığını açıkladı. Gazın yaklaşık 200 kişiyi zehirlediği ancak durumlarının ağır olmadığı belirtiliyor. Peru'nun başkenti Lima'da bir doğal gaz boru hattında meydana gelen sızıntı nedeniyle çevrede yaşayan üç bin kişi bolgeyi terketti. Bhopal benzeri bir gaz felaketi yaşamak istemeyen Limalılar sızıntı üzerine panik içinde kaçışmaya başladı. Ancak tetraetil gazının kimseyi zehirlemediğinin anlaşılması uzerine panik yatıştı. Boru hattındaki delik kapatıldı ve Limalılar yeniden evlerine döndüler. Pakistan ' halkoylaması bııgün İSLAMABAD, (Ajanslar) Pakistan'da şeriat yasalannın uygulanmasına ilişkin halkoylaması bugün yapılacak. Hükümet halkoylamasına karşı çıkanlar arasmdaki tutuklama kampanyasını hızlandırdı. Son günlerde tutuklanan muhaliflerin sayisının 130'a ulaştıeı bildirilivor. Tııtııklu sayısı 130'u buldu Iktisat ve bankacılık üzerine . MübarekHn İsraiVe çağrısı Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek, ülkesini ziyaret etmekte olan Brunei Sultanı Muda Hassanal Dolkian 'ın onuruna verdiği yemekte, tsraiVin Güney Lübnan 'daki askerlerini bir an önce çekmesi gerektiğini söyledi. tsrail kuvvetlerinin geçen hafta 8 Lübnan kasabasma yaptığı ve 5 kişinin ölümüyle sonuçlanan operasyona değinen Mübarek, bu olayın soruna acil çözüm gerektirdiğini gösterdiğini kaydetti. (a.a.) M odern i uzman bankaalığm personel pditikası ne olmdıdır? Çok personel Uzman personel Doktorlar Schroeder'in sağlık durumunun düzeldiğini açıklamışlardı, ama felçten sonra hasta hafızasını da yitirdi. \apay kalpli hasta hafızasını kaybetti LOUISV1LLE (AP) Dunyanın ikinci yapay kalpli hastası William Schroeder, geçen hafta geçirdiği felç nedeniyle hafıza kaybına uğradı. Doktorlar hastanın yakınlarını tanıyamadığını, gunleri karıştırdığını soylediler. Schroeder'ı muayene eden bir psikiyatrıst, hastanın büyuk bir depresyon içinde bulunduğunu açıkladr. Schroeder, yapay kalbin bağlantılarının birinin çevresinde oluşan kuçuk kan pıhtılarının beynine gitmesi sonucu kısmi felç geçirmişti. Felcin etkilerinin surduğu, ancak hastanın kalbinin duzenli çalıştığı belirtiliyor. Doktorlar hastanın sağlık durumunun onceki gün duzelmeye basladıpını açıklamışlardı. Hasta yoğun bakım odasından ozel bir odaya taşındı. Doktorlara gore, böylece ailesiyle daha çok birarada olabilecek ve morali düzelecek. Jarvik7 adlı yapay kalbin takılmasından sonra Schroeder'in sağlık durumu giderek duzelmişti. Hasta hareket etmeye başladı, ardından ılk katı gıdasını aldı, ayağa kalktı, yurüdü, ameliyatın ilk gunlerinde herhangi bir aksilik gorülmedi. Ancak geçen hafta içinde yapay kalbin bağlantılarının birinin çeperinde oluştuğu tahmin edilen minik kan pıhtılan beynine gitti. Hasta kısmi felç geçirdi, \ucudunun sağ tarafını kullanamamaya ve konuşamamaya başladı. Doktorlar felçle uğraşırken, bu kez de hafıza kaybı goruldu hastada. Bangladeş muhalefeti Bangladeş'te muhalefet sertleşiyor. Devlet Başkanı General Erşad'ın nisan ayında seçim yapılacağını acıklamasmdan sonra muhalefet, isteklerinin reüdeaıldiği gerekçesiyle tutumunu sertleştiriyor. (ANKA)