Katalog

/ ARALIK 1984 EKONOMİ CUMHURtYET/9 TURKIYE'den Göklerde yeni bir özel şirket ANKARA (ANKA) Havayolu taşımacılığı yapmak üzere yeni bir şirket kuruldu. 200 milyon lira sermayeyle kurulan BC Havayolu A.Ş.'nde işadamı Kemal Horzum 75 milyon, Ak Ajans Yönetim Kurulu Başkanı Ugur Reyhan 75 milyon liralık pay aldılar. Aynca, Mustafa Arda ve emekli general Ahmet Orhan Süerdeffl 24'er milyon liralık, Sabri Bolışık da 2 miiyon liralık pay sahibi oldu. Yönetim Kurulu Başkanhğı'na Uğur Reyhan'ın seçildiği şirket, her türlü havayolu taşımacıhğı ve kargo hizmetlerinin yanı sıra, havadan zirai ilaçlama ve turizm faaliyetlerinde bulunabilecek. ANKARA (ANKA) Odalar Birliği'ne kayıt ücreti ile yıllık aidat ucretleri yuzde 100 arttınldı. Resmi Gazete'de yayımlanan kararda, Oda'ya kayıt ücretinin tavan sının 50 bin liradan 100 bin liraya çıkarıldı. Kayıtlı tacir ve sanayicilerin munzam aidat ücretlerinin üst sının da 20 bin liradan 40 bin liraya yükseltildi. Prof. İJstüneb 1985'te tam üyvlik için başvurulmah "AETye tam üyelik., sanayînin çekidüzeni için fırsattır" Prof. Dr. Besim Üstünel, "AET'ye tam, üyelik başvuru hakkım 1985'îe kullanmalıyız" dedi. NtLGÜN UYSAL Prof. Dr. Besim Üstünel, "Tiirkiye, AET'ye tam üye olmak için başvurma hakkım 1985 yılında muüaka kullanmalıdır. Bu başvuru, ülkenin zorunlu olarak kendisine hızia çekidiizen vermesi ve çagdaşlaşmasında bir itki giiç olacaktır" dedi. Türkiye'nin AET ile imzaladığı Ankara Anlaşması, bugün 20. yılını tamamlamış oluyor. AET ilişkilerinin 20. yılı vesilesiyle Türkiye'de AET üstüne ilk kalem oynatmış bilim adamlarından biri olan Prof. Üstunel'le konuştuk. Sorulanmızı Üstünel şöyle yanıtladı: Geride bıraktıgımız 22 yılı Tiirkiye, Topluluğa tam üye olmak için iyi kullanmış sayılabilir mi? ÜSTÜNEL Geriye dönüp son 22 yılda izlenen politikalara ve bu politikalardan alınan sonuçlara baktığımız zaman, hazırhk döneminin hiç de iyi değerlendirilmediğini görüyoruz. Onun da ötesinde, uzunca bir süre yapılması gerekenin tersi yapılmıştır bile diyebiliriz. Avrupa standartlarına göre kalitesi yetersiz, maliyetleri yüksek ve teknolojisi eskimiş bir yığın tesise milyarlar yatınlmış ve aşın derecede "korunan" iç pazarda bu yetersiz ve kalitesiz üretimle yetinmek yolu seçilmiştir. Hazıriık dönemini iyi değerlendirtnediği anlaşılan Türkiye, yine 1985'te AET'ye tam üye olmak için başvuraıa hakkını kullanmalı mıdır? ÜSTÜNEL Evet. Bu hakkj hiç sektirmeden değerlendirme yolunda adım atmak, Türkiye'nin kendisini hızla cekip çevirmesi ve çağdaşlaştırması açısından bir itici güç olacaktır. 1985 yılı başmda AET'ye müracaat etsek, AET'ye tam üye olmamız en iyi koşullarda 1995 yıhnı bulur. Çünkü, söz konusu başvuru çeşitli aşamalardan geçecektir. tşte bu sırada biz de kendimizi hızla daha çağdaş ve daha ileri teknikler kuUanan, daha demokratik bir ulke haline getirebiliriz. Tiirkiye bu fırsatını kullanırken öncetikle nelere dikkat etmeli? ÜSTÜNEL Türkiye'de kurulu bulunan öyle sanayiler ya da firmalar vardır ki, AET ile bütünleşme gerçekleştiğinde bunların ayakta kalması mümkün değildir. Aslmda, kurulmaması gereken bu tür fırma ve sanayiler için "zarann neresinden dönsek kârdır" düşuncesiyle hareket etmek gerekir. Kısacası, AET onları tasfıye etmeden biz tasfıye etmek zorundayız. Bu bir bakıma, AET'ye tam üyeliğin getirdiği bir "haklı tasfıye" olacaktır. Ama öyle bazı üretim dalları vardır ki, onlan korumak zorundayız. Ama bu korumanın da bir ölçüsü var. Var olmalarını, sürekliliklerini sağlamak için bu üretim dallarının ya da sanayilerin mevcut teknolojilerini gerekirse yenilemek, mali güçlerini arttırmaktır gerekli olan. AET, Türkiye'nin başvurusunu reddedebilir mi? ÜSTÜNEL Türkiye tam üyelik için 1985 yılında başvuracak olursa, AET bu başvuruyu kolay kolay reddedemez. Buna karşın oyalama siyaseti güdebilir. Işte söz konusu olabilecek bu oyalamaya karşı son derece dikkatli olmak gerekir. Onlann korktuğu en temel konu, serbest doiaşım konusudur. Türkiye'nin bu korkuya karşı ikna edici olması ve şunu anlatması gerekir: Serbest dolaşım, ancak Batı Avrupa ulkelerinde yeni işler açıldığı oranda Türk işçilerinin yararlanabileceği bir olanaktır. Ve o olanaktan da Türk işçisi yine belli bir pay dahilinde yararlanacaktır tabii ki. AET'ye tam üyelik denince, genellikle sanayinin gelecegi konuşuluyor. Bir de tarım kesimi varî ÜSTÜNEL Evet, Türk tanmı da kendine çekidüzen vermek zorundadır. Çekidüzen derken tabii ki, tarımda ulaşılan yeni boyutların gerektirdiği yeni teknolojilerin Türk tanmına hızla aktanlmasım kastediyoruz. TOB Başkanı Yazar: KDV ertelenmeti ANKARA (ANKA) Tiirkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yazar, Katma Değer Vergisi'nin yürürlük tarihinin yeniden değerlendirilmesini istedi. Yazar, yılbaşında yürürlüğe girecek olan "Katma Değer Vergisi" ile ilgili olarak yaptığı açıklamada, maliye teşkilatı dahil tüm kesimlerin bu konuda yeterince hazır olmadıklarını belirterek, verginin teknik ve psikolojik bir hazıriık safhasından geçilmeden uygulamaya konulmasının toplum üzerinde "lüzumsuz" etkiler yaratacağını bildirdi. Tüccar, serbest meslek erbabı, çiftci, esnaf ve sanatkârlar gibi mukelleflerin bu vergiyle ilgili olarak yeterli bilgj ile donatılmadıklannı kaydeden Yazar, daha sonra şunları söyledi: "Kanunun 1 Ocak 1985'te uygulamaya gireceği öngörülmesine rağmen, halen Maliye Bakanlığı'ndan beklenen açıklama yapılamamıştır. Öte yandan, bu verginin altyapısını oluşturacak olan Serbest Muhasebecilik ve Mali Müşavirlik Kanunu henüz çıkmamıştır. Verginin denetiminde ve başansında müessir olan Yazar, kasa sistemi üzerinde dahi mutabakat sağlanmamıştır. Bu verginin uygulaması ile ilgili gerekli eğitira yapılamamıştır." Odalar Birliği kayıt ücretine zam Prof. Dr. Besim Üstünel Habib Bank'ın ikinci şubesi IZMtR, (THA) Pakistan'm Milli Bankası Habib Bank Limited'in Turkiye'deki 2. şubesi Izmir'de, Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarı Ekrem Pakdemirli tarafından törenle hizmete açıkh. Döviz sahibi yurttaşlara bankada döviz hesabı açtırmalannı öneren Ekrem Pakdemirli, "Cebimde olmasından ziyade, ekonomide kullanılması daha yararlı otur" düşuncesiyle cebinde "işe yaramadıgını" söylediği 200 doları banka şube müdürune verdi. EV EKONOMISI "Parasızlıktan doğuraımyorum" Bakırköy, Bahçelievler'den bizi arayan ve geçim sıkıntısından yakınan 32 yaşındaki ev hanımı okurumuz Zümriıt Dide ile telefonda "miniroportaj" yaptık: Evinize ayda giren paranın toplamı ne? DİCLE Eşim, bir şirkette personel müdürü. Ayda 60 bin lira kazanıyor. Evde kaç kişisiniz? DİCLE Eşim ve ben. lki kişiyiz. Bu parayla geçinemediğimiz için de 6 yıldır evli olmamıza rağmen bilinçli olarak çocuk doğuramıyorum. 3040 bin lira ka/andıkları halde 56 ç o c u k sahibi olanlar var. D İ C L E Olabilir. A m a ben 60 bin lirayla bile iki kişi geçinemediğimiz iddiasındayım. Ben kendim ölü gibi, bitki gibi yaşadıktan sonra neden çocuk doğurayım ki... Doğuracağım o çocuğa verebileceğim ne var ki? Çoc u ğ u m u n benden daha ileri olmasını sağlayacak koşulları yaratamayacaksam neden anne olayım? Ben çocukken ve yetişirken çektiklerimi unutamıyorum... Neler çektiniz? DİCLE Yoksul bir ailenin çocuğuydum. Ailemin maddi durumu, beni okutmaya elvermiyordu. Bu nedenle orta ve lise öğrenimimi bile çalışarak tamamladım. Sonra Yıldız Mimarlık Fakultesi'ni kazandım. Günduz bir devlet dairesinde çalışıp, gece de okuyordum. Ama mimarhk pahalı bir eğitim. Karton parası, cetvelmasa parası, rapidomürekkep, maket parası derken, tahsilimi calışmama rağmen tamamlayamadım ve fakülteden aynldım. O zamanlar çalışıyormuşsunuz! Geçim sıkınüsı çektiginlz halde şimdi neden çalışmıyorsunuz? Evli olduğunuz için mi? DlCLE Ne münasebet! Iş bulamadığım için. tki yıldır iş bulamıyonım. îşsizlik belimizi büktü, artık illallah dedirtti. 60 bin lira aylıgın ne kadarı nereye harcanıyor? DİCLE 2530 bin lirası mutfak masrafı olarak gidiyor. Ev kirası, yakıt, elektrik, su parası 2022 bin lira tutuyor. Gerisi ulaşım v.s. Yani en ufak bir eğlenceye, giyime falan harcayacak para katiyen kabnıyor. Ustelik ben parayı çok planhprogramlı harcarım. Inanır mısınız, Amerikan bezini kök boyalarla boyayıp kendime giysi yapıyorum. Mantomu 4 yıl önce almıştım. Herhalde en az 4 yıl daha giyerim. Siz, Zümriit Dicle olarak Özal hükümetinden neler bekliyorsunuz. DİCLE Ne bekleyeyim ki? Bu hukümetin bizim gibi dar ve orta gelirli kesimlere verecek bir şeyi yok. Uygulamalar hep zengin ve üst kesimin yararına oluyor. Bizler de yok faturalı yaşam, yok vergi iadesi, yok yüksek faiz gibi aslında yararlanamadığımız sloganlarla uyutuluyoruz... Yine de Başbakan Özal'dan bir şey istemeniz gerekse ne isterdiniz? DİCLE İş isterdim tabii. Alnımın teriyle para kazanmak ve daha insanca ve mutlu yaşayabilmek isterdim. HAZIRLAYAN MERAL TAMER Devlet tahvilinde faiz ödemesi Ekonomi Servisi Vadesi gelen 4. tertip devlet tahvillerinin faizleri 16 aralıkta ödenmeye başlanacak. Hazine ve Dış Ticaret MüsteşarhğYnca satışa sunulan değişken faizli 1983 devlet iç borçlanma 4. tertip tahvillerin 1 nolu kuponlanna yıllık yüzde 39,5 oranında net faiz ödenecek. Deniz Ticaret Odası'nda istifa tSTANBUL, (a.a.) Erol Yılmaz Akçal, Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanlığı'ndan istifa etti. Yönetim Kurulu'nun dün yaptığı toplantıda Erol Yılmaz Akçal'dan boşalan göreve Hilmi Sönmez getirildi. Hilmi Sönmez, daha önce Yönetim Kurulu Başkan Yardımcıhğı görevini yapıyordu. Erol Ytlmaz Akçal, Oda Meclisi'ne ve Yönetim Kunılu'na verdiği dilekçede istifa gerekçesini "işlerinin yogunlugu" olarak gosterdi. İYİ BİR hHALATCI r/~| Aşağıdaki, değişik ithalat şekilleri arasındaki teknik farklan biliyor musunuz? o o o o o o mal mukabili kabul kredili (avalsiz) ithalat vesaik mukabili kabul kredili (avalli) ithalat mal mukabili kabul kredili (avalli) ithalat vesaik mukabili kabul kredili (avalsiz) ithalat teyidli akreditifli kabul kredili ithalat akreditifli (gayri nakdi) ithalat 1T) İthalat karşılığı borçlandığınız meblağı, vadesinden 0 ) önce ödeme olanağınız doğduğunda, bankanızdan hemen ogünkü kurdan hesabınızın kapatılmasını isteyip, ortaya çıkabilecek kur farkı dolayısıyla, ithalatınızı daha da kazançlı bir biçimde kapatabiliyor musunuz? Evet Hayır Q\ Kabul kredili ithalat işlemlerinizde, borcunuzu ^ j 1 vadesinden önce. size uygun gelen bir tarihte kapatabilmek olanağı bulduğunuzda, bankanıza, ödemeyi bekletmeden, o günün kurlanyla yaptırtabiliyor ve kalan süre için ödemiş olduğunuz faizi geri alabiliyor musunuz? Evet Hayır Yukandaki, değişik ithalat şekillerinden hangisinin. o andaki ithalatınızın, banka masrafıru daha aşağı çekebileceğini hesaplıyor musunuz? Evet Havır £vet Bankanız ya da bankalannız, zaman zaman bu ı ithalat şekillerinden şunu değil de bunu tercih ederseniz ne gibi avantajlannız olacağını size duyuruyor mu? Evet Hayır Yıllık ithalat kalemlerinizin toplamı büyük rakamlara ulaşıyor mu? Evet Hayır AVRUPA YEMİŞ ADAM Aylık yerine haftalık ücret Kemerleri sıka sıka başlan dönen dat gelirliler, geçinebilmek için her gün yeni bir "mucize" yaratırken, şimdi de ücret ve maaşlann aylık olarak bir kerede ödenmesi yerine her hafta parça parça ödenmesini öneriyorlar. Bu isteklerini dile getirmek amacıyla bizi arayan okurlarırruzdan biri, "Ücretlerimiz hayat pahalıhğının gerisinde kaldıkça, ay sonuna doğnı aç geçirdigüniz günlerin sa>ısı da artıyor. Maaşlar aylık yerine haftalık ödenecek olursa, ayın 10 gününü ardı ardına aç geçirmek yerine, haftada 2 gün kadar ac kalınz. Böylelikle bıçak kemiğe biraz daha az davanmış olur" diyor. DOVIZ KURLARI Merkez Bankası doların esas kurunu 408 lira 86 kuruş olarak belirted . Dövizin Döviz Dövız Etektif Efektif Alış Satış Cinsı Satış Alış 1 ABD Doları 429.10 433.39 429.10 437.68 1 Avustralya Dolan 368.17 371.85 349.76 375.53 1 Avusturya Şilinı 19.73 19.93 19.73 20.12 1 Batı Alman Markı 138.60 139.99 138.60 141.37 1 BeJçika Frangı 6.89 6.96 6.55 7.03 1 Fransız Frangı 45.24 45.69 45.24 46.14 1 Hollanda Florinı 122.86 124.09 122.86 125.32 1 jsveç Kronu 48.73 49.22 48.73 49.70 1 İsviçre Frangı 168.64 170.33 168.64 172.01 100 İtalyan üreti 22.40 22.62 21.28 22.85 100 Japon Yeni 173.83 175.57 165.14 177.31 1 Kuveyt Dinan 1416.16 1430.32 1345.35 1444.48 • 1 Stedin 515.13 520.28 515.13 525.43 1 S.Arabıstan Riyali 120.53 121.74 114.50 122.94 Örneğin, teyidli akreditifli kabul kredili ithalata girişirken, çeşitli bankalann. bu işlemde uyguladıklan asgari ve azami hadleri inceliyor musunuz? Evet Hayır flil Son üç yıllık faaliyetinizi düzenli bir gelişme içinde, kârlı ve istikrarlı mı geçirdiniz? Evet Hayır îthalat işlemlerinizde düşük banka maliyetleriyie çalışabilmek sizin için önemli mi? Evet Hayır ÇAPRA2KUR 1 ABD DOLARI 3.0969 9.4849 3.4925 2 5444 1915 62 246 85 3 5601 1 Steriın B.Alman Markı Fransız Frangı Hollanda Florinı İsviçre Frangı İtalyan Lıretı Japon Yeni S.Arabıstan fiıyali 1 2005 ABD Doları AUMGÜMÜŞ AUŞ Cumhuriyet Reşat 24 ayar kulçe 22 ayar bttezık 900 ayar gümiış 30.600 32.000 4.630 4.175 92 SATIŞ 30.700 32.500 4.640 4.500 94 Evet Hayır Vadeli işlemlerinizde sizin belirlediğiniz vade tarihine bankanız uyabiliyor mu? [ DEĞERLENDÎRME ^ ı Cevaplarıruzın hepsi evetse sanırız zaten birlikte ^ çahşryoruz. f^Cevaplannızın çoğu evet olsa da 10,11 ve 12. sorulara ıQJ cevaplannız evet değilse zaten hiçbir zaman birükte çahşamayız. (Q Sonüç soruyaevet diyebildiginiz halde sorulann bir kısmını cevaplayamadınız ya da hayır diye cevapladıysanız daha iyi bir ithalatçı olabilmeniz için sanırız sizin TEB'e ihtiyacınız var. I Çahştığınız bankanın ya da bankalann. tüm dövizli Evet Hayır Q \ işlem taleplerinizi yerine getirip getirmeyeceğini çalışmaya başlamadan inceliyor musunuz? [7TJ Malını aldığınız yabancı kuruluş sizi yeterince / / tanımıyorsa,bankanız yerinizi alarak, size kefıl olup ^ ithalatı gerçekleştirmenize katkıda bulunuyor mu? 52 \P 1 ARALIK 1964 TARtHİNDEKİ DÖVİZ KURLARI T.C. ZtRAAT BANKASI SjJ \W Evet Hayır DÖVİZİN CİNSİ 1 ABD DOLARI 1 AVUSTRALYA DOLARI 1 AVUSTURYA ŞİLİKİ 1 BATI ALMAN MARKI 1 BELÇİKA FRA1O 1 DANİMARKA KRONU 1 FRANSIZ FRANGI 1 HOLLANDA FLORİNI 1 ISVEÇ KRONU 1 İSVİÇRE FRANGI 100 İTALYAN LİRETİ 100 JAPON YENİ 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT OİNARI 1 NORVEÇ KRONU 1 STERLİN 1 S. ARABISTAN RİYALİ DÖVİZ 428.90 368.08 19.66 138.40 6.83 38.43 45.18 122.76 48 67 168.55 22 35 173.75 324 45 1416.05 47.95 515 02 120 45 433.39 371.93 19 86 139 85 6.90 38.83 45.65 124.04 49 17 170.31 22 58 175.57 327 85 1430.88 48.45 520 41 121.71 EFEKTİF 428.90 349.67 19.66 138.40 6.48 38.43 45.18 122.76 48.67 168.55 21.23 165.06 308 23 1345.25 45.55 515.02 114.42 441.56 378.94 20.24 142.48 7.03 39.56 46 51 126.38 50 10 173.52 23.00 178.88 334 03 1457.85 49 36 530.22 124.00 ALIŞTL. SATISTL ALIŞTL SATISTL TÜRK EKONOMİ BANKASI A.Ş. Genel Mudurluk OdakuleKat:l3 Beyoglu/ Istanbul Telefon: 1430846 T.C. ZtRAAT BANKASI "Gticâae erişileiiMz"