Katalog

Dış ticaret işlemlerinde bilgi ve Hgi ESBANK «tedbirli ve kararlı" 61. Yıl; Sayı: 21620 Cu m hu riyet Kurucusu: Yunus Nadi 50 TL. 5 Kasım 1984 P#îffigsi KAVRAM DERSANESİ Ünıversıte Hazırlık Kurslan Beklemelıler 20 Kasım, Akşam Kursu 16 Kasım Somestr Kurs Kayıtları Başlamıştır. •lelı/tSTANBUL 522 75 74 • 528 64 37 > 18 yaşa oy hakkı gtindemdeBUGÜN 2 EKÎMÎZ VAR HP'U Canver'in hazırlachğı öneri Anayusa'da değişikUk gerektiriyor HASAN UYSAL ANKARA HP Adana milletvekılı Cune>t Canver, ılk kez bır Anayasa değışikliğini gundetne getirecek olan, seçmen yaşının 18'e indınlmesine ilişkın bir yasa onerisı hazırladığını açıkladı. Canver, "18 yaşını bitirdi diye evlenebUen, imzası kabnl edilen insanlann seçme bakkına sahip olması gerektiği tartışılmaz bir gerçektir" dedı. Ağustos ayında yaptığı Doğu gezisi sırasında Diyarbakır'da basın mensuplan ıle sohbet ederken, "Seçmen yaşının 18'e indirilmesinden yanayız. Muhalefet bu konuda bir öneri getirsin, biz kabul ederiz" diyen Başbakan Turgut Özal'ın bu konuda "yeşil ışık yakması" nedeniyle yasa onensuu hazırladığını belirten HP Adana mılletvekili Cuneyt Canver şoyle konuştu: "Sayın Özal bu sözlerinin hemen ardından "Anayasa değışikliği en az iki yıl Türkıye'nın gundemine gelmez. Anayasayı bir süre denemek, görmek lazım" demişti. Bu, sayın başbakanın açık bir çelişki içinde oldugunu gostermektedir. Çunku Anayasa'nın 67. maddesi seçme yaşının 21 olduğunu soylemektedir. Seçmen yaşının 18'e inmesi demek Ana> asa değişikligi demektir. Yasa onerisini hazırladıktan sonra gruba goturecegim. Partimjzin baştan beri 18 yaşı savunduğu bilindigine gore kısa sure sonra onerimizin TBMM Genel Kurulu'na geleceğini sanıyorum. O zaman sayın başbakanın çelişkili sozlerinden hangisinin daha ağır bastıgını gorecegiz." Canver, 18 yaşını doldurmuş kışinin evlenebıldığını, aıle sorumluluğunu taşıyabileceğinın kabul edildiğını, imzasırun kabul edildığıni hatta yargılanarak asıldığını belırterek, "Bu kişinin seçme hakkının olup oimaması diye bir tartışmanın bile oimaması gerekir. Eğer bu yasa önerisi kanunlaşırsa, Turkiye'nin demokratikleşmesinde, genç kesimin ulke yonetiminin seçiminde agırhfının dogmasına neden olacak mutlu bir aşama olacaktır. Sayın başbakanın sozunde ne olçude durdugu ortaya çıkacaktır" dedı. MDP grup başkanvekıli Ali Bozerde, "Cumhnriyet" muhabinnin sonısu uzerine, bu konunun partı gundemine şımdiye dek hıç gelmedığını söyledi, "Önce Meclis gundemine gelsin sonra gnıbumuzun tavrı belli olur" dedı HP grup başkanvekili Seref Bozkurt, Anayasa değişikliğını olağan karşıladığını belırterek, "Vasal olarak nıştünu ispat ettigi kabul edilen bir kişinin seçme hakkına da sahip olması gerekir" bıçımınde göruş belırtti. Özal'ın bir takım yasa değı KİTAP84 ^4 Seçimter ve özgnfuk açtsHMtatı ABO a • > Cumhuriyel Cumhuriyet şiklikleri konusunda muhalefete "pas" attığını belirten Bozkurt, "Sayın başbakan ilk olarak 18 yaş konusunda, son olarak da partilerden milletvekili transferini kolaylaştıracak Anayasa'nın 84. maddesinin değiştirilmesi konusunda muhalefete pas aünıştır. Başbakanın bu tutumunu anlamak son derece g u ç " dedı. (Arkası Sa.8, Su.2'de) ÖZAL'DAN BAKANLARA ÜÇ YASAK MUHALEFET ANAP'I SIKIŞTIRACAK 7. Sayfada Son kez İndira Gandı IJteratünte ycai Mr kavnuK lşbıtıricı tutarlılık TBMM Şükrü Balcı için güvenlik soruşturması ANAP: Kovana çomak, kendi kalemize gol ve oyuncu değıştirme HP: Partı içi mücadele ile parti partileşiyor MDP; Genel Başkan, Genel Başkan adayı avmda HPU dzbHu Harran ovası holdinglere ABD: Seçimler ve özgurlük AD hw B Hem yüzeysel, hem yönlendirici, hem sıkıntıda, hem saldırgan Devam ediyor. Arfrutfku Enflasyondan kurtulmak mı, diktacılardan kurtulmak mı? j ve juriıe< rfefterfc BAYİNİZDEN İSTEMEYİ UNUTMAYINIZ ANKARA'dan YALÇIN DOĞAN'ın haftalık kösesi Bugün ve her pazartesi 7. saytada. 46 katsayıyla, yeni göstergelerle Insan seli Hindistaırda olaylar yatışıyor On bin kişi tutuklandı, 20 binden fazla Sih, Hindu saldırılarına karşı özel kamplarda korunmaya alındı. Olayları önlemede yetersiz kalan Yeni Delhi Valisi görevden alındı. Reagan, CIA'yı suçlayan Moskova'yı kınadı. Dış Haberler Senisi Hındistan'da Başbakan İndira Gandi'nın olduruluşu uzerine Hindu'larla Sihler arasında başlayan ve dort gun suren çatışmalardan sonra durumun sakınleşmeye başladığı bildiriliyor. Çatışmalan önlemek amacıyla çok sayıda kentte denetımi eline alan Hint ordusu önlemlerini arttınrken, Yenı Delhı valisi "olaylan onlemekte yetersiz kaldıgı" gerekçesıyle görevınden alındı Bu arada, Sıhler'e yoneltılen saldırıları protesto ıçin 200 kadar Sih ve Hindu dun Yenı Delhi'de "BanşYüruyuşu" yaptılar. "Barış Yuruyiışü"nun halkın korkusunu bastırmak ıçin duzenlendiği bıldınldı Dort gun içinde yaklaşık bin kişinin olumune yol açan çatışmalarla ilgilı olarak bugüne dek 10 bin kişinin tutuklandığı bıldiriliyor Tutuklananların dort bıninin Utta Pradeş eyaletınden olduğu kaydediliyor. Polisin açıklamasına göre Sihlerı, Hindu saldırılarından korumak amacıyla Hındistan hukumetınin çabaları sonucu 20 binden fazla Sih özel kamplara yerleştirıldı. Kamplardaki Sihlerin, saldınlardan korunmak için Sihlerin çoğunlukta olduğu Pencap eyaletme gıtmek istedıklerı bildiriliyor. Hındıstan'ın yüzden fazla kentinde ılan edilen sokağa çıkma yasağının oncekı gun bazı kentlerde kaldırıldığı açıklandı. Ancak askerlerın bu kentlerde devriye gezmeyı surdurdükleri ve çatışmalara mudahale etmek ıçin hazır beklediklerı bıldirilıyor. Polıs yetküilerı öncekı gun on ayrı çatışmada "vuremrini" uygulamış, açılan ateşte en az yedı kişi ölmüştu. Çatışmalarda yakılıp yıkılan ev ve taşıtlarla dolu sokaklarda insanlann dun yeniden gunluk yasamlanna döndukleri, bazı dukkânların yeniden açıldığı ve taksilerın ıslediği kaydediliyor. Gozlemcıler, Sıhlere karşı baş(Arkası Sa.8, Su.â'da) Uhtslararası takvime aknan Kıtalararası AsyaAvrupa Maratonu'nun ikincisi dun koşuldu. 12 bin kişinin katıldığı maratonda 10 bin metreyi Ahmet Altun, maratonu ise Mehmet Yurdadön kazandu (2 saat 22 dakika 26 saniye) Boğaz Koprüsunun Beylerbeyi ayağmdan saat 10.00'da tstanbul Valisi Nevzat Ayaz tarafından verilen çıkışta 10 bin metreye katüanlar Ayazağa htinye kavşağmda 10 bin metreyi ta mamladılar, maratoncular ise Boğaz Köprusıi, Beşiktaş, Ortakoy uzerinden Kireçburnu'nagidip Dolmabahçe'ye donduler. Binlerce kişinin katüdığı bu yanşmayı yol boyunca dizilen tstanbullular alkışlarla desteklediler. Dunyanın sayılı maratonlan arasına giren AsyaAvrupa Uaratonu'na bu yıl dunyaca unlu maratoncu Ron Hill de katıldı. ancak 48 vaşına rağmen yine de yanşı 6. olarak bitirdi. (Fotoğraf: ENDER ERKEKj Maratonia ilgüi diğer yazılar Sportla emeklileri HAVA DURUMU Hangi şehırde hava kaç derece? Belli başlı kentlerimizin hava durumları. Bugünden başlayarak her gün 4. sayfada. ııealaeak? YILMAZ ŞİPAL kuruşu kuruşuna hesapladı Çarşambaya Cumhuriyette ABD'DE YAREV SEÇIM VAR f Reagan ın kazanması UFUK GÜLDEMİR ^ A S H I N G T O N ABD'de tarihın en pahalı seçim kampanyalarmdan bin daha sona eriyor. Amerıkalılar yarın yenı Başkanlannı seçmek ıçin sandık başına gitmeye hazırlamrken 1984 seçim kampanyasında 1 mılyar dolara yakın para harcandığı hesaplandı. Amenka'da pohtika çok pahalı. Başkan adaylan kampanya doneminde basın ve ilanlara buyuk onem veriyor. Devletın Başkan adaylarının her birine bağışladığı 29.4 milyon dolar da kampanya doneminde TV ilanlanna harcanıyor. 30 saniyelik bır TV ılanı, 100 bm dolar tutannda. Öte yandan Başkan Ronald Reagan'la Demokrat Partili rakıbı Waller Mondale seçimlere iki gun kala son "salvo atışlannı" yapıyorlar. Ikısı de Orta Batı eyaletlerinde seçim kampanyasını surduren adaylardan Reagan, yarınkı seçımlerde 50 eyalette de kazanan ilk Başkan olarak Amerikan tarihine geçnıeyi amaçlıyor. Mondale ise seçımlerı kazanıp Amerikan tanhinın en bıiyuk surprizıni yapmayı duşluyor. Nabızyoklamalannda Reagan hâlâ Mondale ıle arasındakı buyuk farkı koruyor. ABC televizyonunun son yaptıReagan Rekora gidiyor. ğı nabız yoklamasına gore, Başkan Reagan Mondale'in 18 puan onunde gidiyor. Nabız yoklamalanna bakılacak olursa, yarınkı seçimlerde Başkan Reagan ABD'de seçim tarıhının en parlak zaferlerinden birini kazanması gerekiyor. Ancak Mondale cesaretıni yıtırmıyor ve nabız yoklamalarına guvenmediğını soyluyor Demokrat aday, "sonuçlar 6 kasımda belli olacaktır ve ben bu sonuçlardan umutluvum"dıyor. Seçim sonuçları gerçi ancak sandıklar açıldıktar. sonra be"i CD kesin sdbı Siyaşi af ABD'de tarihin en pahalı seçim kampanyalarından biri sona eriyor. Adaylar kampanyalan boyunca toplam 1 milyar dolar harcadılar. Son nabız yoklamaları Reagan 'ın 18 puan farkla önde olduğunu gösteriyor. ABD Başkanı'mn amacı, 50 eyalette birden kazanarak bu başarıyı gösteren ilk ve tek başkan olmak. dığa gıbı, kıtapta karşı devrımcilere Nikaragua'da siyasi cinayetler ışlemeleri sahk verıliyor. Reagan'a, geçtığimız hafta se(Arkası Sa.8, Sü.5'te) • • • • lnonu: C3 gereklı Vetb* Nedim Tör Hikmet \1unir Ebciofhi MEHMET YAPICI ADANA SODEP Genel Başkanı Erdal tnonu, Adalet Bakam'nın "affa karşı değiliz, ama zaman meselesi" biçimindekı sozlerıni sevindırıcı olarak nıtelendirdı ve Anayasa değışıkliğının yeni seçim doneminden sonra duşünulebileceğini söyledi. Çukurova bolgesınde 6 gun surecek olan 4. yurtiçi gezisine diın Toroslann zırvesindeki Karsantı bucağından başlayan İnonu, Orman koylulerinin sorunlarını dinledı. Beraberinde Cezmi Kartay, Hicri Fişek, Yigit Guloksuz ve Mustafa Giındeşlioğlu bulunan lnonu, gazetecüerle yaptığı sohbette, Başbakan Turgut Özal'ın "erken seçim" ile ilgili sozlerıni yanıtlarken "hodri meydan" dedi. Geniş kapsamlı bır aftan yana olduklarını, 12 Eylul'un yaralannı sarmak ıçin disiplın, basın, siyasi suçlar, fikir suçlannın affedilmesi gerektiğıni kaydeden tnönü, "Asıl bu konuyu, dile getirmesi gereken parlamentodaki siyasi partilerdir. Adalet Bakam'nın bu konudaki demeci sevindiricidir. Bunu gundeme getirdikleri zaman, SODEP bu ko(Arkası Sa.8, Su.2'de) BURHAN FELEK 2. ÖLÜM Y1LDONÜMÜNDE AMLDI Basın Hizmet Odülü Elif NacL, Vedat Nedim Tör ve Hikmet Münir Ebcioğlu'na verüdi İstanbul Haber Servisi Şeyhulmuharririn Burhan Felek, ölumunun 2. yılında dun Karacaahmet'teki mezarı başında anıldı. Bu arada 1984 Burhan Felek Basın Hizmet Ödulu'ne Vedat Nedim Tör, Elif Naci ve Hikmet Munir Ebcioglu'nun layık göruldukleri açıklandı. Karacaahmet Mezarlığı'ndaki anma törenıne Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nezih Demırkent, gazeteciler, Uskudar Burhan Felek Lisesi öğrencileri ve ailesi, yakınlan katıldılar. Demırkent konuşmasında, "Burhan Felek, buyiık bir gazeteci ve spor adamıydı. Bugunlerde bile fikirlerine ihtiyaç duyuyoruz" diye konuştu. 1984 Burhan Felek Basın Hizmet Ödulu'ne Vedat Nedim Tör, Elif Naci ve Hikmet Münir Ebcioğlu layık görulduler. Sonuçlar Gazeteciler Cemiyeti Başkanvekili Recep Bilginer'ın başkanhğında, Çetin Altan, Necati Bilgiç, Vasflye Özkoçak, Abbas Parmaksızoglu, Hasan Pulur, Rıdvan Yelekçi ve Ayhan Yetkiner'den oluşan Ödul Özel Jürisi tarafından behrlendı. (Arkası Sa.8, Sü.6'da) i Mondale Hâlâ umutlu. olur. Ancak Walter Mondale'in ıyimserlıği de bıraz aşın gibı gorunuyor Nıtekim AP ajansının yaptığı bır nabız yoklamasının sonuçları da şimdiye dek yapılanlann doğrultusunda. AP'mn nabız yoklamasına gore, Mondale 50 eyaletten sadece Columbiya'da açık bıçimde Reagan'ın onunde. Mondale'm doğum yeri olan Mınnesota'da bıle Reagan'la Demokrat Senatör başa baş gidiyorlar. Kampanyanın son gunlerinde CIA'nın Nıkaragua'da dağıttığ' ei kitabı gündeme geldi Bi!;n "\yiur fil ıııi Bastiada ödül aldı MEHMET BASUTÇU BASTİA Korsika Adasmın Bastia kentındekı Akdeniz Kultürleri Film Şenliği'nin uçuncüsu de sonuçlandı. 2331 ekım tarihleri arasında duzenlenen şenlikte seçici kurul, buyiık ödul olan Altın Zeytındah'nı, Yunanlı kadın yonetmen Tonia Marketaki'nin "Sevginin Bedeli" adlı fılmıne verdı. Turk yonetmen Erden Kıral'ın fümı "Ayna" gazetecılerın ve eleştirmenlerin, Italyan Mupi Avati'nin "Okul Gezisi" filmi de seyircilerin bırıncisi seçildı. Tonia Marketaki, ilk filmini 1973'de gerçekleştirmış, daha sonra TV'de çalışmış bir yonetmen. "Sevginin Bedeli" adlı odul alan filmde, Korfu Adasında geçen bir aşk oyküsunu anlatıyor. Ancak olayın duygu AMERİKALI SEÇMEN BAŞKANIDEĞİL BAŞKANI SEÇECEKLERİ SEÇİYOR SEÇİM NOTLARI: ŞU SEÇİMLER BİTSE DE KURTULSAK 8. Savfada sal olduğu kadar toplumsal ve politik yonleri de eksık değıl. Aralannda Turk sınema ve tiyatro oyuncusu Serif Sezer'in de yer aldığı seçici kurulun karan açıklanmadan, 17 gazeteci, sınema yazarı ve eleştirmen ise 12 oyla, 10 oy alan Marketaki'nın önünde tercihlerini Kıral'a kullandılar. Bu bolumde Surıyelı Muhammed Malassın filmi "Dflş Gören Kent" uçuncü oldu.