Katalog

Dtş ticaret işlemlerinde bilgi ve ilgi ESBANK "tedbirli ve ltararü" Cu mhu riyet 61. Yıl; Sayı: 21627 Kurucusu: Yunus Nadi 50 TL. 12 Kasım 1984 Pazartesi Cumhupiyet yor, salgı bezlerinde bozulma, büyüme ve benzeri durumlar görulüyor. Tüm bunlar ise solunum yolları hastalıklarına yol açıyor. Kükürt dioksit ve dum'anın birlikte olması, çocuklarda raşitizm, kansızlık, her yaştaki insanlarda ise sıkıntı ve moral bozukluğu, ruhsal çöküntüler görülüyor. Dumanın neden olduğu hastalıklar ise, akciğer hastalıkları, akciğer ve lenf kanserleri ve sonuçta ölüm. Karbon monoksit de kokusuz ve renksiz bir gaz. Kana yüksek dozda karışması halinde sonuç olüme kadar varıyor. Kentlerin havasına bu gaz daha çok, benzin ve mazotla çalışan motorlu araçlann egzozlarından çıkarak karışıyor. Bir de "inversion" olayı var. Yani hava tabakalannın ters yüz olması durumu. Çok tehlikeli, dışanya hiç çıkılmaması gereken bir zaman oluyor bu. Sovyetler Birliği'nde geliştirilen bir sistemle inversion olayının bir hafta öncesinden öğrenilebilindigi söyleniyor. Bizim meteoroloji yetkilileri "iki gün önceden bildirebUiriz" diyorlar. Bu durumda inversionun önlemi de önceden alınabilecek. Dr. Abdullah İleri, hava kirliliğinden ölümler uzerine yaptığı araştırmada önemli sonuçlar bulduğunu bildiriyor. Ankara'nın en çukur altı semttnde, Bahçelievler, Kızılay, Kavaklıdere, Cebeci, Ulus ve Sıhhiye ve en temiz bölge olan Gölbaşı'nda yapılan ölçümler ve ölümler arasındaki ilişkiyi saptamayaçalışmış. Göğüs hastahklarından 462 kişiyle aralık ayı başta geliyor. Martın sonuna kadar ölüm sayıları yine yüksek. Daha sonraki aylarda, yani havanın temiz ol(Arkası Sa.8, Sü.Tde) ke HülahtuktrUt l'oşlt fMtnjr Kndm '. ı v . ıı î . l l Sömestr Kurs Kayıtlan Başlamışıır. Laletı/tSTANBUL 522 75 7ğ 528 64 57 Ümversite Hazırî.k Kursları ^ Ümvei k K \ fijkl Xşam S mXşa Kursu 16 Kasım • KAVRAM DERSANÇSİ Başkeııtiıı soluğu kesîlmeye başladı Ankaralılar, kirli havaylapençeleş/neye başladı. Kışla birlikte 3 milyonluk başkenti yıne duman basıyor. Belediyenin "Bizim boyumuzu aşar" dediği hava kirliliği karşısında en büyük umut rüzgâr: Rüzgâr hızı saniyede 5 metrenin altında olduğunda, kirl hava kente iyice çöküyor. Ankara'da hu rüzgar hızı genellikle 2.5 metreyi aşamıyor. Mm.entin geleneksel düşmanları karbon monoksit, kükürt dioksit ve duman. Sıkıntı, moral bozukluğı, çökünii yaratan kirli hava* akciğere yerleştığinde ölüme götürüyor. Ankara'da göğüs hastalıklarının yol açtığı ölümler, aralık ayında adeta patlıyor. ANKARA (Cumhuriyet B ü rosu) Kış geldi ve T ü r k i y e ' n i n başkenti yine hava kirliliği t a r a fından " e s i r " alınıyor. Ankaralılar, kentin t ü m r e n k lerini siyaha yakın bir g r i l i ğ e b o ğan duman bulutu k a r ş ı s ı n d a karamsarlığa kapılıyorlar. Ç e v re konulanyla ilgili bir u z m a n b u bulutu tanımhyor: " A n k a r a Çimento Fabrikası dumanının , rüzgânn ters esmesi sonucu k e n t i n iizerinde yoğunlaşması v e r i i z g â r da olmadıgı için dağtlmamstsının sonucudur." Refık Saydam Hıfzıssıhha Enstitüsu Çevre Sağlığı ve A r a ş t ı r ma Bplumü Müdürü Dr. /Vbdullah tleri'ye göre, A n k a r a ' n ı n e n kirli iki semti Sıhhıye ve K a v a k hdere. Bu yüzden, 15 b ö l g e d e bulunan ve yaz kış 2 4 s a a t h i ç durmadan çalışan ö l ç ü m i s t a s yonlarına b u yıl iki y e n i s i e k l e rekli hareket durumunda bulunduğu ve içine giren her kirleticiyi yağmur ve kar olarak serpmek üzere taşıdığı ya da solunum yollanna kadar indirdiği belirtiliyor. Kükürt oranı l'den az olan yakıtlara "iyi nitdikli" deniyor. Oysa Ankara'da kalorifer yakıtı olarak kullanılan fueloli beş numara ve içindeki yanabilen kükürt oranı yüzde 4. Yeterli hava olmadığı durumlarda yakıt da iyi yanmıyor. Sonra katı yakıtın iyi yanabilmesi için yeterli hava ve uygun depolama şart. Ayrıca en iyisi olan Tunçbilek kömürünün bile yıkanmış, elenmiş, taşsız ve topraksız olması, kömür depolarının aJtının asfaJt, üstünün kapalı olması ve taşıma işlemlerinin özel torbalar içinde, kömürü kirletmeden yapılması mutlaka gerekli. Tüm bunlar kurallara bağlanmış ama ne yazık ki uygulanniyor. Otomatk alarm sisteıli mıyor. Şu sıralarda başkentin en bu istasyonlar kavadaki küklrt dioksit ve durmn oranının rt temiz bölgeleri Çankaya, Yıldızevler, Oran, Gölbaşı... Ama tnası durumuıda merkezdki sistemi uyaracak ve önlem aha plansız kentleşme, yetersiz ısıncak. Ankara'nn dışında, Kaje ma tesisleri oralara da beklenen ri, Eskişehir, Izmit, Istanhl, sonucu getirebilecek. Eskişehir Samsun, Mersfa Diyarbakır^z yolu bir zamanlar hava kirliliği mir, Denizli veKarabük'e de u sıfır noktada olan bir kesimdi. rulacak istasyo&larla bir "ölçm Bugün bu koridor, Eskişehir'in kirlenen havasını Ankara'ya baagı" oluşturuhcak. Hava kirlennesinin doğabi ca gibi çekiyor. Ayrıca kentin çimde önlemrosi için rüzgânı merkezindeki yapılann dikey büzmın saniyede beş metredemz yümesi ve hâkim rüzgârlara enolmaması gertkiyor. Oysabu gel olacak bir yapı sistemi, hahız, Ankara'da iki buçuk mre va kirliliğini arttıran nedenler. yi geçmiyor. Ffcm de çok öno Kükürt dioksit tutuşmayan, patli. Yağmurlu {ünlerde bu «n lamayan renksiz bir gaz, havada oranı artıyor fe kükürt dicsit çok düşük oranlarda bulunduğu sülfurik aside.yani asit yagtu zaman fark edilmiyor bile. Havaruna dönüşüyor. daki oranı arttığında ise hem Havadaki tükürt dioksive keskin ve pis kokusu duyuluyor, duman arasıida karşıhkltbir hem de üst solunum yollarındailişki bulunuyor. Atmosferisü ki temizleme kılları felce uğrufemke Hükümdarla Yaştı Deımr Kadrn Bir kucuk ada, o adanın sürekti et yıyen çobanlanna karşı Teneke Hükümdarta Yaslı Demr Kadının kıyasıya savaşı. Patlayan bombalar, paramparça ınsanlar, madalyalar, mezartar ve koyunlar... Bir sanşm çizgi romam Ktş getirken, hava kirüliği Ankam'yı esir ahyor ÖzaVdan 9 Atina ya birzeytin dahaaha Bugün ve her pazartesi Cumhuriyet'le birlikte 46 katsayıyla, yeni ek göstergelerle MEMURLARIN 1985 MAAŞLARI Yarın Cumhuriyet'te SSK emekUleri 1985'te ne alacak? 6. Sayfada Başbakan, "De/ense and Foreign Affairs" dergisine verdiği demeçte, "Turkiye ile Yunanistan arasında serbest dolaşıma olanak tanıyan bir anlaşma yapılabilir. Bu ütopya değildir. Yunanistan 'la beraber yaşamayı amaçhyoruz" dedi. "Biz Yunanislan'la bereber UFUK GÜLDEMtR >aşamayı amaçhyoruz. tki ülke WASHINGTONBaşbakan arasında kurulacak i>i ilişkinin Turgut Özal, Turkiye ve Yuna her ikisinin çıkanna olduğu kanistan arasında serbest dolaşıma naatindeyiz. Onumuzde Fransa olanak sağlayan bir anlaşma ya ve Alman>a ornegi >ardır. Bu iki pılması önerisinde bulundu ve millet geçmişte birçok defa harp "Bu ütopya değildir" dedi. Baş etmiş, bugün uvumlu birer miitbakan Turgut Özal, Türkiye'nin tefik ve ortak olmuşlardır. Turkikimsenin tek karış toprağında ye ve Yunanistan'ın ortak tarihgözü olmadığını da belirterek, lerinde yer alan savaşlar da geAET'ye tam uyelik için görüş (Arkası Sa.8, Sü.l'de) melere başlanacağını açıkladı. Başbakan Özal, bu ayki sayısını Turkiye'ye ayıran "Defense and Foreign AffairşSavunma ve Dış Politika" dergisinin yayımcısı Gregory Coptey'e verdiğ] demeçte, Turkiye Cumhuriyeti'nin kurulduğundan bu yana hem kendi bölgesinde hem de dünyada barış ve istikrara katkı politikasını benimsediğini belirterek, "Bu yüzden Türkiye'nin kimse mapandreu'nun Suriye nin bir kanş toprağında gözü ziyaretinden sonra ortak yoktBr" dedi. bildiri yayımlandt: Demecinde IranIrak savaşı Kıbrıs'tan tüm yabancı nın bir an önce sona ermesini arzuladığını belirten özal, "Savaşı güçler çekilsin. Şaırfdan Atîna'ya Kıbrıs için tam destek durdurmak için elimizden gelen çabayı harcadık, bugün de harcıyonız" şeklinde konuştu. Özal, TurkYunan ilişkileri konusunda da yeni bir formül ortaya attığı demecinde şu görüşlere yer verdi: Ortak bildiride "Kıbrıs'a yasadışı biçimde yerleştirilenler de adayı terk etsin"deni/di. Haberi 3. Sayfada ~ Calp, Gökovada sert çıktı Halkçı Parti lideri,32 milletvekiliyle "terrrik santral hedefi" Gökova'da in<rvieme yaptı, "Gökava için Mİs araştırması isteyeceklerini" söyledi. ANAt'lı bir köy muhtarı "Santral yaptltrsa Gökova çöl olur" dedi. HASAN UYSAL GÖKOVA, ( C u m h u r i y e t ) HP Genel Başkanı N e c d e t C a l p , "Gökova'da termik santral ystpılmasında ısrar edilmesinin p e r d e arkasında, Enka'ya büyük maddi çıkarlar kazaodırmak amacı yattıgım" ileri sürdü. Calp, termik santralın G ö k o v a ' da yapılmasına sonuna kadar karşı çıkacaklannı belirten&k, konuyla ilgili obrak Mecli^ tırması açılnusını iste açıkladı. , Calp ve beraberindekif HP milletvekili önceki gün g{ ri Ören köyüıden, santr * rulacağı Tüıtevi ve Yen Yatağan tenrik santrahr lemeleryapuCalp'a<" nün ANAPlı muht Keskin, termik santralın] de kurulması halinde he, nin hem de Gökova Körfezi'nin kısa sürede "çöle döntcegini" söyledi. Muhtar Keskin, "Araştırma yapmadan istimlake gidiliyor. ınşallah bundan sonraki hükiimet böyle yapmaz" dedi. Bir konuşma yapan HP Genel Başkanı Calp, "Termik santrallara karşı olmadıklannı, ancak santralın yer seçimine karşı çıküklarını" belirterek "her tiirlii yasal miicadeleyi vatandaşlarla, aydınlarla basın ve çevrebilimcileri ile birlikte yapacağız. Santralı yapürtmayız" dedi. Oren Kö(Arkası Sa.8, Sü.ö'da) Iferaltı gtiçleri aydınlanıyor ANKARA (ANKA) Başbakan Turgut Özal gümrük yolsuzluğu soruşturmasının sürdüğünu belirterek, "Şimdiye kadar karanlık kalmtş hadiseler de aydınlanıyor yavaş >avaş. Bilmedigimiz yeni örgutler, birtakım ilginç yeni isimler ortaya çıkıyor" dedi. Turgut Özal, geçen bir yıllık süre içinde altyapıyı oluşturmaya, kanunlar çıkarmaya başladıklannı ve tatbikata geçtiklerini belirterek, "idareye daha hâkim olarak programımızı icra ettirmek, öniimüzdeki sene daha kuvvetle muhtemel" dedi. ANKA ajansının sorularını yanıtlayan Başbakan Özal, ge ÖZAL: çen yılkinin değil, bu yılki bütçenin kendilerine ait olduğunu Kaçakçılık bu aedenle önümüzdeki >ılı "da soruşturmasınm boyutu ha iyi gördüğünü" ifade etti. Özal, ekonomide canlıbk bulun büyük. Zamanla bakıldığında birçok duğunu belirterek, tanmda bir aksilikle karşılaşılmaması halin şeylerle irtibatlı de, gelişmenin artarak süreceği gözüküyor. Terör ni savundu. Başbakan Turgut Özal'ın, olayları, ASALA ANKA'nın gümrük yolsuzluğu hikâyesL Öbür yandan ve ekonomik duruma ilişkin soTürkiye'deki illegal rularına verdiği yanıtlar şöyle: örgütlerle bunların Kaçakçılık konusunda, Türkiye'de bugüne değin bir hü ilişkileri. Birçok kümetin yuruttüğu en kapsam irtibatlar çıkıyor. lı, duvarlarla karşılaşma olasılı Terör örgütlerine ğı en yüksek soruşturmayı yürü kadar gidiyor. tüyorsunuz. Soruşturma hangi aşamada? Genel olarak oiayın boyutu nedir? ÖZAL Boyutu buyuk, ufak değil onu biz biliyoruz. Oiayın boyutunun ulusal gelirin yüzde 56'sına eş değerde ol dugu söyleniyor? ÖZAL Bir şey söyleyemem. Ama bu işin bir kaç safhası var. Biz ithalat sisteminde değişiklikler yaparak, karaborsa ve haksız kazancı önleyeceğiz dedik. îşte sigara ithalatı. Bugün bize net olarak (Arkası Sa.8, Sü.l'de) İSTANBUL ESKİ EMNİYET MÜDÜRÜ BALCI: İFTÎRALARA BOYUN EĞECEK ADAM DEĞtLÎM Haberi 6. Sayfada flginç isimlerin ortaya çıktığını söyleyen Başbakan Ozal açıkladı: IstanbuL, Tslcun dünyusını ağırhyor Haber Merkezi İsl^Lm ekonomisinin kalbi 1416 kasım tarihlerinde îstanbul'daatacak. 43 lslam ülkesinin ekonomi» t i c a r e t ve sanayi bakanları bugünden itibaren İ s t a n b u l ' a gelecekler. Islam Konferansı E k o n o ı n i l t v e Ticari lşbirli|i Komitesi'nin ön hazırlıkları b u g ü n başhyor. On hazırlık toplantısma D P T V K i s t e ş a n Yusuf Özal btşkanlık edecek. İki gün sürecek olan b»*ı toplantıda, çarşamba günıi Cumhurbaşkanı K c n a n Evren'in başkanhğında toplanacak olan s«Xrekli komitenin gündemi saptanacak. tslam ülkelerinden g e l ^ K : e k 80 dolayındaki bakan ve temsilcüerine e v s a h i p l i ğ i yapacak Istanbul'da büyük güvenlik ö K i l e m l e r i alındı. Konukların kalacağı Marmara E t a p ve İstanbul Etap Otelleri, özel koruma a J l t ı n d a bulunduruluyor. Otellerin giriş çıkışları s. e katlarına sivil görevli(Arkası Sa. 8, Sü. 6 'da) 3RİANCIM1Z BİR ARAYA GELDt Mehmet Eroğlu: Sinemadan çok eîkilendim Etkilenme çok doğal bir şey Etkilenmeyi ciddiye alırım I Orhan Pamuk: Latife Tekin: JLÂL ÜSTER \yıllarda doğrudan doğruya zamanlarıyla İSLAMIN YENİ M^tJ^JCASI: ORTAK biyatımızda boy atarak, birbirlerinden : farklı da olsa özgün sesler, yeni HOLDİNGLER kklar gefiren genç romancüarımız YALÇIN DOĞAN'II^l YAZISI ffe Tekin.Orhan Pamuk ve Mehmet 7. Sayfada ile söyleşimize dün kaldığımız İSLAMÎŞBİRLİĞ1, XZURUMLAŞMA devam ediyoruz. YOLUNDA Sa.8, SüJ'te) Haberi Ekonomi'de risini tamamlanz. 18 yaş ohnaz vaşı gundeme getın * Başbakan Saym (• bakar da 19 deriz, Püzarhğım yapartz." Pazarhk pazarlıktır. Kimbilir sanız ufukta bir > seçim yoktur. Kuşkusuz oi Başba belki de pazarhk yapılırken kan'm dileğine ters onuma ANAP bir başka düşiince ortaTurkiyeyı kısa bir s» getire ya atabilir: "Canım, seçmen yaşı 19 olmasın da 20 olsun" diyebilir. Ama 1988 ka*> bilir. Konu anayasa sorunu olduhükümet edecekle?0) 1 ğundan uzar gider; ciddiyetini yibir başbakan için sf J konuşmak bakımııtakit er tirir; lafazanlığa dönuşebilir. ken değil rnidir? { Olaym ardmdaki temel gerçek Değildir. Çünkıf tartış ise şudur: Turkiye, genç nüfusmalar dikkatleri gt siyasal lu bir ülkedir. Nüfusun yarısı 25 ve ekonomik bJnlardan yaşın altındadır: 1821 yaş dilimi Türkiye'de siyasal yaşcrjn "De uzaklaştınr: Hüküfkımm de önemli bir ağırlık taşımaktadim dedi" ekseni uztr^gider; dan daha soyut ve' olanla dır; gençlere söz hakkı vermek basın da karınca karartrttcra tnına raçeker. Saym Özd^upek yasal yoldan siyasal eğilimlenni belirlmelerini sağlamak, ülkeye '• katkıda bulunur. Genel crf tconu iyi bilir. dirlik ve düzenlik getirebilir. su ile birlikte şimdi sefrnmjert ya ' Nitekim Başb Oysa, özellikle son yıllarda şında indirim tartışmas*gazete verdiği demeçte, sayfalanna yansıyor; fc^zrşılıklı yaşınm 18'e ındirılf°nusl*n Türkiye'de yaşanan bunalımın sözler söyleniyor. Bu frnrmrfa dik daki girişimine şu' vermiş: faturası, gençlere ağır biçimde • •• kati çekici nokta şudurr L/fukta "Halkçı PartVn} imzastbir yeni seçim mi var ki, nı bir görtlim, onnnra ge (Arkası Sa.8, Sü.Vde) Pakdemirliden sonra sıra Giray'da OLAYLARCN GERÇEK Gençler Yaşlılar Bakaıva göre 20 milyonluk evleri, ortadirek kapışıyor Haber Merkezi "Ortadireğin bol para harcadığını, büyük mağazaları doldurdugunu, kemerlerin daha da sıkılması gerektiğini" söyleyen Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarı Ekrero Pakdemirli'den sonra Bayındırlık Bakanı Safa Giray da bir "ortadirek" yorumu yaptı. ANKA'nın haberine göre, Bir ısımp bir soğuyan hava... Gülhane Parkı,yaprak yaprak ANAP'h bazı milletvekilleriyle yainızhğa düşuyor. Parkm sakinlerinden ikisi... İkipelikan, "konut alım giicü"nü tartışan Giray, "Ortadiregin 20 milyonyavaş yavaş beton yığmlarının içine çekilen insanlann arkasından bakakalmış gibi.fFotoğraf: ERDOĞAN KÖSEOĞLU) luk evleri kapıştığım" söyledi. TBMM Bütçe Komisyonu'n da önceki gece geç saatlerde Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Bütçesi gorüşulurken, ANAP Balıkesir milletvekili İsmail Dayı, Emlak Kredi Bankası'run dar gelirli yurttaşlara hitap edecek ev yapmasını istedi. Giray, bu öneriye yanıt verirken, bakanla ANAP'h milletvekili İsmail Dayı ile Adıyaman milletvekili Mehmet Deliceoglu arasında şu ilginç söyleşi geçti: (Arkası Sa.8, Sü.S'te) Adun cutun kışa doğru