Katalog

ESKİSEHİR BANKASI ESBANK " tedbirli ve kararlı" Cu m h u r iyel 60. Yıl Sayı: 21325 Kurucusu: Yunus Nadi 40 TL. 10 Ocak 1984 Salı FARUK BİLDİRİCİ Başbakan Turgut Özal "Biz Avrupa Konseyi'nden aynlmak istemeyiz. Ama haksızlık yapılırsa orada işimiz yok" dedi. Özal'a göre "Avrupa Konseyi'nden aynlırsak Avrupa iMkeleri ile kötii ilişkilere gireceğiz diye bir şey yok". Özal, Başbakan olarak çıktığı ilk yurt gezisinden donerken, Adanaİstanbul uçagında yaptığı değerlendirmede de "Milletin seçim havasından daha çıkmamış" olduğunu söyledi, "Seçim havasına kolay girecek" dedi. Başbakan'ın konuşmalarında yerel seçimler ozel bir ağırlık kazanmaya başlarken, seçim tarihini erkene alma nedeni olarak şunu vurguladı: "Mahalli idarecilerden halk memnun degil. Biz hükümet olarak atama yapabilirdik, ama o zaman da mahalli idarelerin bütün faturası bizim iizerimize çıkar." KAVL DERS&NESI Ü n i v e r s ^ hazırhk kursları Beklemeliler Sabah: 16 Ocak Akşam: 19 Ocak Somear kurs keyıılan drvam eımekıedır TH. 522 75 74 • 528 64 37 Oııee ÖzaPın gündemi seçim sonra KONUŞMALARDA SEÇİM AĞIRLIK KAZANDI Adanatstanbul uçagında Basbakan gazetecilerle "havada basın toplantısı" yaptı. Havada basın toplantısında ise ağırlık "seçim havası"ndaydı. İşte Özal'ın söyledikleri: 3aşbakan: Avrupa Konseyi çok önemli değil Pakdemirli yeni modeli anlattı Gölge Bakan: Zaten sanayileşmiş YALÇIN DOĞAN ANKARA Hazine ve Dış Ticaret Müsteşan Prof. F.krem Pakdemirli, yeni ithalat rejiminin varolan sanayiyi rekabete itip, "rasyonelleştirecefi" kanısında. Peki, ya sanayileşme? Pakdemirli ile son ekonomik kararlar konusunda yaptığımız söyleşiyi sürdürüyoruz: DOĞAN Böyle bir ithalat rejimi ile Türkiye sizce sanayileşebilir mi veya ne kadar sürede sanayileşebilir? PAKDEMİRLt Aslmda biz şimdi beynelmi I el standartlara göre sanayileşmiş sayıhyoruz. DOĞAN Ağır sanayi yok ama. sayıhrız PAKDEMİRLİ Yok henuz. Tohumculuk çok önemli. Bitki ve hayvan uretiminde öncelikle gelmek isteyenler var. Tohumculuk asıl mühimi. DOĞAN İthalat rejimiyle ilgili bir başka tartışma konusu var. Şu elli milyon dolarlık ithaiatı ve ihracatı aşanlann ancak sosyalist blokla ticaret ilişkisine girebileceği... Neden böyle bir karara gerek duydunuz?.. PAKDEMİRLİ 50 milyon doların psikolojik bir etkisi var... 50 milyon dolar ihracat yapan 50 de ithalat yapacak. Etti mi 100 milyon dolar. 100 milyon dolarlık dış ticaret hacmi küçük bir rakam değildir. 45 deseydik, 90 olacak Wiillet seçim havasından daha çıkmamış, seçim havasına süratle gireceğe benziyor. Genelde olumlu bir bekleyiş var. Ümitfazla. Bu bizi hem sevindirir, hem korkutur. Biz seçimde kimseyi karşımıza almayacağız. Rakip diye bir hesabımız yok. Ben seçimi erken yapmak istiyordum. Partilerin girip girmemesi ikinci meseleydi. Hükümet de yıpranabilir ama seçimi erken istememizin ana sebebi, halk mahalli idarelerden memnun değil. Sonra mahalli idarelerin faturası bizim üstümüze çıkar. Seçime parlamento dışından katılacak îki partiyi başka partilerin devamı şeklinde görme hakkımız yok. Onu başka makamlar görecekse görsün. \na ekonomik kararlar teşvikler hariç tamamlan^ı. Bundan sonra kanuni meseleler var. BAŞBAKAN EVİNDE Hafta sonıı Adana'da Başbakan olarak ilk >urt gezisini yapan Özal, dun İstanbul'da, Yeniköy'deki evindeydi. Uzun suredir gevşetemediği kravatını çıkarmış, çok sevdigi tişörtünü giymişti. (Fotoğraf: ES'DER ERKEK) Özal, dun sabah da Yeniköy'deki evinde gazetecilerle görüştü. Özal evindeki göruşmede, "Yerel seçimlerde üç buyıik ken(Arkası Sa.ll, Sü.l'de) tslam Zirvesi hazırlıkları Halefoğlu bugün Fas'a gidiyor ANKARA, (a.a.) Dışişleri Bakanı Vahit Halefoğlu, Turkiye'nin ilk kez Cumhurbaşkanı düzeyinde temsil edileceği 4. İslam Zirvesi'nin Dışişleri Bakanları hazırhk toplantısına katılmak üzere bugün Fas'ın Kazablanka kentine gidecek. Zirve toplantısından once, konferansa katılacak ülkelerin (Arkası Sa.li, Sü.6'da) IMF yeni kararları beğendî Ankara'da Türk tarafıyla masaya oturan IMF heyeti de Başbakan Özal gibi, 1983'ü kayıp bir yıl olarak niteledi. ANKARA (Cumhuriyet Biırosn) IMF heyeti Ankara'daki görüşmelerine başlarken, "IMF ile her tür ilişkinin dognıdan BaşbakanTurgut Özal tarafından kurulacagı" bildirildi. Bu nedenle önümuzdeki bir kaç gün içinde IMF Avrupa Masası şefi Whittom'un Ankara'ya gelerek Özal'la görüşmesi bekleniyor. Dun başlayan teknik göruşmelerde her türlü ayrıntıdaki sorunun çözüme ulaştırılmasına ça(Arkası Sa.ll, Sü.6'da) rım karakterimiz degüçlü tabii. Bizim daha ağırlık vereceğimiz şey mukayeseli üstünlüklerimizin olduğu sahalarda. Mesela gıda var. Yanımızda hemen çöl olan, ovası olmayan ülkeler var. Bunlar öncelikle gıda ister. Sonra giy+m kuşam, beyaz mallar. Onları beslesek, bence Türkiye kurtulmuştur. Önce bu olsun, sanayileşmenin yolu da açılmış olacak. PAKDEMİRLİ Ağır sanayi yok ama, milli gelirin yüzde 25'inden fazlası sanayi sektöründe. Bu durumdaki ulkeler de sanayileşmiş ülkeler olarak anılıyor. Ama bizim tarım karakterimiz de güçlü tabii. Biliyorsunuz, besin maddesi ithal etmeyen ülkelerden bir tanesiyiz. Dolayısıyla bizim sanayileşmemiz biraz gözardı ediliyor. Yani, sanayileşmiş miyiz değil miyiz, tarım ülkesi miyiz, diye bazan soru olabiliyor. Beynelmilel kıstaslara göre biz sanayileşmiş ülkeyiz. Bizim daha ağırlık vereceğimiz şey mukayeseli ustunluklerimizin olduğu sahalarda. DOĞAN Ömek verebilir misiniz? tı, yani 100'ün altında. O yüz var ya, işte bu psikolojik. 100 üstünde olsun dedik. Böylece bütün kamu kuruluşlarını almış olduk. 100 milyonu aşacak 110 tane KİT var, 15 tane de özel şirket var. Aslında biz Doğu Bloku ulkelerinin karşısına devleti çıkardık kimse farkında değil. Zannediyorlar ki, 15 tane şirketi çıkardık karşılarına. Yani Doğu blokta satıcı tek olduğu için, burada da belirli adamlar konuşabilsin dedik. DOĞAN Sosyalist blokta tek satıcı devlet olduğu için... PAKDEMÎRLİ Orada satıcı tek. Benim burada, 500 tane adam var. Onlar 500 kişi içinde B iz şimdi beynelmilel standartlara göre sanayileşmiş sayıhyoruz. Ağır sanayi yok ama, milli gelirin yüzde 25'i sanayi sektöründe. Ama bizim ta1 KOMŞUYU BESLEMEK 52 kişi sınırdısı edîldi tstanbul Haber Servisi İki haftadır sürdurülen operasyonlar sonucunda 52 yabancı uyruklunun gozaltına alındıklan ve çeşitli Arap ülkelerine gonderilerek sınırdışı edildikleri öğrenildi. Sınırdışı edilen 52 kişinin Turkiye1 de Ortadoğu ülkeleri arasındaki çatışmalarla bağlantılı olarak eylemlere geçmeyi planladıkları siyasi polis yetkililerince belirtildi. Kimlikleri açıklanmayan 52 kişinin Türkiye'ye bir daha girmemeleri için eşkalleri, ülkeleri ve fotoğraflan tüm sınır kapılarına gönderildi. Söz konusu 52 yabancı uyruklu "Tehlikeli kişiler" olarak fişlendi. Yurda girmeleri birinci derecede sakıncah kişiler listesine alınan ikisi kadın 52 kişi tran, Irak, Suriye, Mısır ve Gana uyruklu. Siyasi polisin özellikle üzerinde durduğu ajan ve kurye olarak yurdumuza illegal yollardan sızan kişiler üzerinde yapılan incelemeler sonucu, Ortadoğu'da savaşan ülkelerin gizli servisleri ile ilişkileri olduğu da ortaya çıktı. Genellikle, ajan ağı içinde bu kişilerin "kurye" olarak faaliyet gösterdikleri veya bu amaçla, kendi ülkelerinden kaçıp Türkiye'ye geldikleri anlaşıldı. Özellikle Istanbul, İzmir ve Ankara'daki son bombalama olayının arkasındaki gerçeklerin de bu doğrultuda olduğu, çeşitli delillerle kanıtlandı. Savaşan Ortadoğu ülkeleri arasındaki ajan savaşının Turkiye'de başlatılmasından henıen sonra ortaya cıkanlan ve yakalanarak gozaltına alınan eylemcilerin daha bazı işlere girişecekleri de saptandı. "Ajan Savvaşı"na büyük bir darbe indirildiğine değinen ilgililer "Ajanlar arasındaki savaşın Türkiye'ye yönelik olmadığını, bunun kendi aralannda bir tiir hesaplaşma" olduğunu da belirttiter. Operasyonların aralıksız sürdürüleceğini belirten ilgililer, yakalanan kişilerin hemen tümünde dörtbeş pasaport bulunduğunu, kendi ülkelerinde kanun kaçağı olarak arandıklarını, Türkiye'ye illegal yollardan sızarak, (Arkası Sa.Il, Sü.l'de) osya/ist ülkelerle ticaret için 50 milyon dolar sınırım getirdik, çünkü psikolojik etkisi var. 50 ihracat yapan 50 de ithalat yapacak. İşte o yüz varya, bu psikolojik. 110 tane KİT var, 15 tanede özelşirket var. Aslında biz Doğu Bloku'nun karşısına devleti çıkardık, kimse farkında değil. PAKDEMİRLİ Mesela gıda. Yanımızda hemen çöl olan, ovası olmayan ülkeler var. Paraları da var. Bunlar öncelikle ne isterler. Gıda ister. Sonra giyim kuşam ister. Ondan sonra da beyaz mallar (buzdolabı, çamaşır makinesi v.b.) ister. Sonra ağır sanayi ister, şimdi bunları suratle toparlarsak, etrafımızdaki komşuları beslesek, onlara mal verebilsek, bence Turkiye kurtulmuştur. DOĞAN Yani, Türkiye çevresindeki ülkeleri besledigi zaman, çevrenin Dünya Bankası'nın deyimiyle "manavı, kasabı" olduğu zaman kurtulmuş olacak sizce?... Sanayileşmeye böylece uzanacak?.. kiminle konuşacağtnı şaşınyor. Şimdi ama kimle konuşulacağını bilecekler. DOĞAN Bir tartışma var. Kaçakçılığın artık olmayacağı varsayılıyor. Çünkü, bugüne kadar yurda kaçak giren mallar, şimdi resmi ithalata dönüştu. Dolayısıyla da, kaçakçılık suçları, kambiyo suçları düşer deniliyor. Doğru mu bu? PAKDEMİRLİ Kalktı demek yanlış olur. Hâkim kambiyo ile ilgili bir suç varsa, bilirkişiden bir rapor alıyor. Bu rapora gore, elini vicdanına koyarak karar veriyor. DOĞAN Şimdi ne yapacak? PAKDEMİRLİ Şimdi bir suç işlenmiş. Ne s SOSYALİST ÜLKELERLE TİCARET Siyasi polis yetkilileri, kimlikleh açıklanmayan kişilerin, Ortadoğu ülkeleri arasındaki çatışmalarla bağlantılı olarak eylemlere geçmeyi planladıklannı ve bu 52 kişinin Türkiye'ye bir daha girmemeleri için, tüm sınır kapılarına fotoğraf, eşkal ve hangi ülkenin vatandaşı olduklannı gösteren belgelerin gönderildiğini açıkladılar. ABD'de özel sektör cezaevi işletmek istiyor TÜRKİYEDE DURUM İJIkemizdekı cezaevlerinde, mahkumlarm belirli bir ödenekleri yok. Ancak, kapalı cezaevlerinde bulunan mahkum ve tutuklular, günde 130, açık cezaevındekiler ise 140 lira gıda parası alıyorlar. Mahkum ve tutukluiar bu parayı, Adalet Bakanltğı'na borçtanmıs sayılıyorlarsa da, hiç kimse daha sonra borcunu 6demiyor. Bunun da cezai bir yaptırımı yok. LOS ANGELES (DPA/ANKA) ABD'de son derece yaygın bulunan özel sektor, "devletin yükünü azaltmak amacıyla" özel cezaevleri kurma ve işletme görevine de talip oldu. Özel bir kuruluş olan ABD Suçluları Islah Kurumu'nun, izinsiz olarak ülkeye giriş yapan Meksikalı goçmenler için özel nitelikte bir cezaevi yapımına başladığı bildirildi. Bu arada, Birleşik Amerika Goç ve Yurttaslı(Arkası Sa.ll, Sü.l'de) 5 YIL SONRA MI? '. esela enflasyon yüzde 10'un altında olacak. Yüzde 987. 5 yıl sonra dış ticaret hacmi 6070 milyar dolar olur. 30 milyar civarında ihracat, bir o kadar da ithalat. Diyeceksiniz, nasıl çıkacak? Her yıl yüzde 30 artarsa. Üretimi nasıl mı arttıracağız? Bugün sanayide kapasiteyüzde 65. Doğru, enerji darboğazı var. Yeni santraller devreye girmek zorunda. Bulgaristan ve Rusya'dan enerji almak lazım. Bu ay Rusya'ya gideceğim. Dış ticaretimiz düşmüş Ruslarla. Neden olsun? PAKDEMİRLİ Önce komşularımızı, çevredeki ülkeleri besleyelim. Sanayileşmenin yolu, ağır sanayinin yolu açılmış olacak, buna inanıyorum ben. DOĞAN O zaman tanmı nasıl geliştireceksiniz?.. Örneğin, yabancı sermayenin tanma çekilmesi konusunda galiba bazı çalışmalar var?.. PAKDEMİRLİ Tarıma yabancı sermaye gelsin ya, ne olur gelirse?.. Tarımda, elimde sınırlı imkânlar var. Güzelim arazi çıplak duruyor orada. Çalıştıramıyoruz. Mekanizasyon koyamıyoruz. Elimizde kaynak yok. İşte, Ceylanpınar Çiftliği'nde binlerce dönüm var, ne yapılıyor?.. Halbuki yabancı sermaye ile modern teknoloji getirebilirsek, çölleri vaha yaparız. DOGAN Somut bağlantı var mı şu sıralarda? zaman işlenmiş. 25 aralık. Ne zaman çıkmış bu tedbir. 26 aralık diyelim. Ben derim ki evet 25*inde bu suç vardı. Şimdi kalktı. O gün için suç sayılıyordu. Bugün için suç değil. Takdirlerinize efendim. Hâkim diyecek ki, "Suç suçtur. Mesela ben ona ceza yazdım" veya diyecek ki hâkim, "kardeşim bu suçlar kaldınlmıştır, kalksın" diyecek. İkisinden birisine karar verecek. Verdiği karara saygılıyız. Hâkim karar verecek. Yargıtay var. O denetim mekanizması farklı. Kendi çalışma şartlanna terk etmek lazım. DOGAN Başka bir konnya geçmek istiyorum. İthalatı nasıl fınanse edeceksiniz? Şimdi serbest bıraküınca, herhalde sizin programladığınızdan daha da artmış olacak ithalat. İhracat 6.8 milyar dolar olarak öngörüldü. İşçi dövizleri var. (Arkası Sa.ll, Sü.2'de) 84 Tiirkive'sinde sosyal ıı: ODEP özgürleştirilmiş insanın mutluluğunu amaçlayan bir düzen istiyor ARAZ Mmalkçı Parti, sosyal demokrat kesimi iktidara getirmek için kuruldu PROF. TEKELI !Sol partiler sınanmadıkça birleşme nokîasına gelemeyecekler Dışişleri: Mitterrand'ın konuşması uluslararası tedhişe cesaret verir ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Dışişleri Bakanı Vahit Halefoğlu, dün Fransız Buyükelçisi'ni makamına davet ederek, Fransa Cumhurbaşkanı Mitterrand'ın Fransa'nın Vienne şehrindeki Ermeni cemaatına hitaben yaptığı konuşmada Ermenilerin tarihi gerçekleri saptırarak öne sürdükleri soykırım iddiasını mesnetsiz bir şekilde benimsemesini esefle karşıladığımızı kendisine bildirdi. Dışişleri Bakanlığı'ndan konu (Arkası Sa.ll, Sü.S'de) UĞUR MUMCU GÖZLEM Toplu Konut... Devletın konut sorununu çözmesı başlıca görevlerinden biridir. Büyük kentlerde ev kiraları, kiracıların ödeme gücünü çoktan aşmıştır. Eski yapılar, "yapsatçı" adı verilen türedi müteahhıtlerin elinde çarçur olmakta; inşaatlar yarıda kalmakta, bıten yapıların bir kısmı da ya imar kurallarına ya da estetik ölçülere ters düşmektedir. Boğaziçi'nin içler acısı durumu gözler önündedir. Düzensiz kenileşmenin yarattığı dengesizlikler, bir yanda süper lüks yapı üretimine yol açarken, bir yandan da emeği ile geçinen ınsanları. başlarını sokacak birer konut sahibı yapmaktan gittikçe uzaklaştırmaktadır. Söz gelişi, beşon yıl önce emekli olan bir kamu görevlisi ya da işçi, üç aşağıbeş yukarı, başını sokacak bir apartman dairesı alabiliyordu. Bu hızlı enflasyon sürecinde "ortadırek"\n elınden bu olanak da alınmış bulunuyor. Bu koşullarda ev sahibikiracı ılışkısini düzenleyecek bir yasa bile söz konusu değildir. Toplu konut yasasının getirilmesi bu bakımdan zorunlu (Arkası Sa.ll, Sü.rde) Talih kuşu Manisa'ya yuva ynptı IHıllı Piyango'nun dünku çekilişinde 30 milyon lıralık büyuk ikratniveyi Manisa ve tzmir paylaştı. Liste 6. Sayfada • Riyad'daki üçlü toplantı sonuç alınamadan dağıldı. • Libyah gerillalar Tunus 'ta petrol boru hattını havaya uçurdu. 3. Sayfada • 27 sanıklı döviz kaçakçılığı davası başladı. 11. Sayfada • Toplu sözleşme düzenine geçiş anahtan bakanhkta. 12. Sayfada Erbil Tuşalp'in yazı dizisi 7. sayfada y tim olarak satılan radyo, teyp ve müzik setleri ithalatla ilgili son kararlarm almmasından sonra dukkân sahipleri tarafmdan ithal malı gibi gösteriliyor. Uzun süredir parçalarının bir bölümü yurt dışından ithal edilen ve montajı yapıldıktan sonra piyasaya sürülen radyo, teyp ve müzik seti gibi cihazlan bazı açıkgöz dukkân sahipleri "Fransız malı" etiketleriyle satma uğraşı içine girdiler. Henüz ithali yapılmayan bu tür cihazlan her yerde bulmak mümkiın. Fotoğrafta Mısır Çarşısı'nda "Fransız malı" etiketi yapıştınlmış bir müzik seti görülüyor. (Fotoğraf: KADÎR CAN) Yerliydi Fransız oldu ^^j.^fe^a..