Katalog

W AĞUSTOS 1983 EKONOMİ CUMHURİYET/7 Günün aynası Dolar hafif bir düşüş kaydetti Ekonomi Servisl Dolar sert paralar karşısında dün hafif bir değer kaybına uğradı. önceki günü 2.7 mark, 2.18 Isviçre Frangı, 8.12 Fransız Frangı değerlerinden kapayan dolar dün öğle saatlerinde 2.69 mark, 1.17 tsviçre Frangı ve 8.09 Fransız Frangı'ndan işlem gördü. Ingi'. Sterlini de biraz yükseldi ve ..49 dolara çıktı. Dolann değer kaybı, Merkez Bankalarının yoğun müdahalelerine bağlanıyor. Uzmanlar teknik faktörlerin ve yılbaşından sonra faiz oranlarının düşebileceği yolundaki Beyaz Saray açıklamasının da etkili olduğu görüşündeler. Yine de düşüşün sürüp sürmeyeceği konusu açıklık kazanmadı. Altın fiyatları ise dün 1 dolar artarak 410.75 dolara çıktı. Anadolulu işadamları içlerini döktü ŞilVde devlet el Sanayici ucıız krvdiyle desteklenmeli. İşsizliğin önlenmesine öncelik verilmeli. Finansman sıkınttsı had safltada. Yabancı sermayp teşvik edilmeli Ekonomi Servisi Anadolu'da 4 ilin meslek odalarının yöneticileri ekonomide son durumu değerlendirdiler ve kendi yörelerine özgü ekonomik sorunları dile getirdiler. "Ekonomide Mesaj" dergisinin "24 Ocak kararlarının etkinliği", " 5 . Plan'ın öncelikli konulan", "finansman sorununun boyutlan, "yöre ekonomisinin sorunlan", "yurt dışından gelen işgücünün istihdam imkânlan" gibi sorularını yanıtlayan Konya, lskenderun, Kayseri ve Mersin Ticaret ve Sanayi Odaları Başkanlarının görüşleri özetle şöyle: • Konya Ticaret Odası Yöne Konya Ticaret Odası Başkanı tim Kurulu Başkanı Rahim Öz Rahim Özkaymak kaymak: 24 Ocak'a ilişkin uygu ekonomisinde en fazla sıkıntı salamalarda son zamanlarda nayi kollannda ve özellikle inşaönemli sapmalar olmuştur. Fa at malzemesi üreticilerindedir. iz oranlarının kısıtlanması, ban Enerji maliyetlerinde özellikle kalara çekidüzen verilmek isten akaryakıt ve elektrik fiyatlarınmesi, emisyon ve para arzında dan dolayı meydana gelen artışki artış, KİT ürünlerine peşpeşe lar, rekabet ve pazarlama imve ölçüsüzce yapılan zamlar ve kanlarını engellemektedir. Alabazı şirket ve holdinglerin kur cakların vadesinde tahsil ediletarılma teşebbüsleri bunların memesi ve ödeme güçlüğü had başlıcalarıdır. Faizlerin kısıtlan safhadadır. 5. Planda inşaat sekmasını, bankalarla ilgili kararla törü ve bununla ilgili sanayinin n, hatta iki bankaya Maliye'nin kurtarılması ve ihracata yönelik, el koymasını isabetli karşılıyo tarıma dayalı sanayilere öncelik rum. Bu alandaki önlemlerin da verilmesi yerinde olacaktır. ha da sıkılaştırılmasından yana• İskenderun Ticaret ve Sanayım. Bankabanker çekişmesi ve bu konudaki kontrolsüzliik mil yi Odası Yönetim Kurulu Başkayonlarca küçük tasarrufun heder nı Mehmet Binbay: 24 Ocak kaolmasına yolaçmıştır. Ayrıca sa rarları olumlu yönlerine rağmen nayi işletmelerinde faizin mali ekonomiyi tahrip etmiştir. Canlı yete intikali zaman zaman yüz bir misal olarak banker olayı de 30'u aşjığı için üretilen mal gösterilebilir. 24 Ocak sadece ların fiyatları artmış ve mahn tü enflasyon hızını yavaşlatmış, buketiciye intikali çok güçlenmiş na karşılık tasarrufların yatırıma tir. Sanayide maliyet artışları ih dönüşmemesi işsizliği arttırmışracatı da engellemektedir. Sana tır. Bu nedenle 5. Planda yeni yicinin bir dereceye kadar ucuz yatirımlara gidilerek enflasyon krediyle desteklenmesi, para ar kadar önemli bir tehlike olan işsizlik önlenmelidir. Bölgemiz zının makul ölçüleri aşmamak koşuluyla arttırılması, buna kar ekonomisinde en fazla sıkıntısışılık KİT'lerin disipline edilme nı hissettiğimiz konu, uluslarasi ve KİT ürünlerine zam yapı rası nakliye sektöründeki tonaj lırken piyasa koşullarının gözö tahdidi ve 200 tonluk öz varlık nüne ahnması gerekir. Bölgemiz sorunlarıdır. Bu durum sadece koyduğu özel bankaları ABD bankalarına satıyor Ekonomi Servisi Şili'de devlet bir süre önce el koyduğu beş büyük özel bankayı Amerikan bankalarına satmak için Amerikalı bankacılarla pazarlığa oturdu. Batma tehlikesiyle karşı karşıya geldikleri için geçtiğimiz ocak ayında devlet denetimine alınan beş büyük bankaya yeni yerli ortaklar bulma çabası sonuç vermeyince, hükümet çareyi Amerikan bankalarına başvurmakta buldu. Şili ekonomisinde pek çok sektör derinlesen bir bunahmın etkisinde olduğundan sözkonusu bankalara sermaye yatırarak bunlara işlerlik kazandıracak kimse çıkmadı. Şili'de beş büyük özel sektör bankasının Amerikalılara satılmak istenmesi ekonomideki çöküşün yeni bir halkasını oluşturuyor. Hükümetin açık artırmaya çıkardığı beş büyük özel bankanın Amerikalılann eline geçmesi halinde yabancı bankalar Şili mali sisteminde hatırı sayılır bir ağırlık kazanmış olacaklar. Halen çeşitli ülkelerden 20 kadar yabancı banka Şili'de faaliyet gösteriyor, ancak bu bankaların toplam iş hacmi içindeki payları yüzde 10'u geçmiyor. Beş büyük özel bankanın yabancılara satılmak istenmesinin Şili'de yeni huzursuzluklara yol açması bekleniyor. Ayrıca Şili örneğinin devletin banka sis^emine müdahale etmek zorunda kaldığı diğer ülkeler için model oluşturup oluşturmayacağı d& tartışılıyor. S. Arabistan, Türkiye'ye 61 milyon dolar kredi veriyor RİYAD, (a.a.) Suudi Arabistan Maliye ve Ekonomi bakanı Şeyh Muhammed Ali Abdiilhalil, Suudi Arabistan'm Türkiye'ye 212 milyon riyal (yaklaşık 14.3 milyar lira) tutarında yeni bir kredi vereceğini, bu kredinin, Türkiye'nin demiryollannı yenileştirme projesinde kullanılacağını açıkladı. Suudi Arabistan Haber Ajansı "SPA" kredi anlaşmasının, Suudi Arabistan'a resmi bir ziyaret yapmakta olan Maliye Bakanı Adnan Başer Kafaoğlu ile Suudi Arap meslektaşı arasında Taif'de imzalandığını duyurdu. Suudi Kalkınma Fonu tarafından verilen kredi, lskenderun ile Divriği arasındaki demiryolu hattının yenileştirilmesi projesinin ikinci aşamasının finansmanında kullanılacak. Iki aşamada verilecek olan kredi, Suudi Kalkınma Fonu tarafından Türkiye'ye sağlanan yedinci kredi niteliğini taşıyor. Suudi Haber Ajansı, iki ülkenin ekonomik ve teknik işbirliğini geliştirmek için ortak bir komite oluşturulmasına karar verildiğini, bu ortak komitenin ilk toplantısını, önümüzdeki kasım ayı içinde Türkiye'de yapacağını da açıkladı. Kafaoğlu, Suudi Maliye Bakanı Abdülhalil'le görüşmesinde, Türkiye'nin Suudi Arabistan'a yapmakta olduğu teknolojik yardımı artırmaya hazır olduğunu kaydetmişti. Kayseri Ticaret Odası Başkanı Mustafa Nevzat Özhamurkar nakliye sektörünü değil, ihracatı ve dahili piyasayı da olımsuz etkilemiştir. Ulkemizde serbest bölgelerin çok süratle kurulması halinde yurt dışından kati dönüş yapacak işçilerin istihdam edilmesi mümkün olacaktır. • Kayseri Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Nevzat Özhamurkar: Bugünkü uygulamada her ne kadar sapma varsa da, yurdumuzda daha 12 yıl 24 Ocak kararlarının ışığında ekonomik politikalar uygulanacaktır. Sıkı para ve günlük döviz kuru politikasının gelecekte de devam edeceği açıktır. Gündemdeki en büyük mesele finansman yetersizliği, yatırım yapılamaması ve istihdamdır. Belirlenecek yeni politikalarla enflasyon hızının 1984'lerde yüzde 15'in altına çekilmesi, dış ticaret açiğının daha da azaltılması, KİT'lerin artık tamamen kendine yeterlı hale gelmesi gerekmektedir. Orta Anadolu bölgesinde finansman sıkıntısı had safhadadır. Bölgemizde kamu yatırımlarından çok, özel yatırımlar ağırlıktadır. Çiftçi alacaklarının zamanında ödenmemesi, müteahhit alacaklarının ödenmesinde ki gecikmeler sorun yaratmakta tskenderun Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Mehmet Binbay dır. • Mersin Ticaret ve Sanayi Odalan Meclis Başkanı Bahattin Çuval: 24 Ocak kararları, hiçbir demokratik siyasal iktidarın uygulamaya koyamayacağı, hatta düşünemeyeceği ölçüde cesurane ahnmış kararlardır. Bugünlerde başta faiz oranlarının düşürülmesi olmak üzere bu kararlara zıt uygulamalar düşünülmektedir. Faiz hadlerindeki bu düşüş, vatandaşı yeniden tefecinin eline düşürecektir. 5. Planda küçük tasarrufiarın yatırıma dönüştürülmesi üzerinde durulmalıdır. Bunun için öncelikle anonim şirket mevzuatlarında değişiklik yapılması gerekir. Anonim şirketlerde payların yüzde 51'ine sahip olanların keyiflerince kâr dağıtmaları, küçük tasarrufiarın yatırıma dönüşmesinde caydırıcı etki yapıyor. Bölgemizin sorunlarına gelince... Devlet narenciye ihracatı için yeterli desteği sağlayamamıştır. Bunun sonucu olarak vergi iadesi ve kredi olanakları açısından rakip ülkelere oranla geri kalıyoruz. Ulkemizde istihdam olanaklarının arttırılması ise, ancak yabancı sermayenin teşvikiyle mümkün olabilir. İşçi Kredi'nin vergi borctf nedeniyle bankalardaki »f varlıklaraıa haciz kondü ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) İşçi Kredi Bankası'nın, Maliye Bakanhğı'na olan vergi borcundan dolayı bankalardaki varlıklarına haciz konulduğu bildiriliyor. Maliye Bakanlığı'nın bundan birkaç ay önce Hisarbank ve Istanbul Bankası yönetimlerine el koyduğu günlerde, benzer işlem İşçi ve Kredi Bankası için de gündeme geldi. Kesin hazırlıkları da tamamlanmış olmasına rağmen, son anda Maliye Bakanlığı tşçi Kredi Bankası'na bir "fırsat" daha tanıdı ve bankanın "kendisini toparlaması" için süre koydu. Ancak, bu arada bir başka gelişme oldu ve İşçi Kredi Bankası'nın, Maliye Bakanhğı'na yaklaşık 300 milyon liralık verei Dışalım transferleri yavaşlıyor ANKARA, (ANKA) lthalat transferlerinin bu yıl 1982'ye göre yavaşladığı gözleniyor. Bu yıl nisan ayında Merkez Bankası ve ticari bankalar ca yapılan 466.3 milyon dolarlık transferlerle birlikte, ilk dört aylık dönemde gerçekleştirilen transfer tutarı 1,90 milyar dolar oldu. Ithalat transferlerinin, aynı dönemdeki döviz ödemesi gerektiren ithalat tutarının yüzde 69'u düzeyinde olduğu belirlenJ. Geçen yıhn eşdöneminde, bankalar, ocaknisan döneminde döviz ödemesi gerektiren ithalatın yüzde 80,5'ine eşdeğerde 1,98 milyar dolarlık ithalat transferi gerçekleştirmişlerdi. Buna göre, 1982'ye oranla dövizli ithalatın bu yıl yüzde 12'yi bulan 284 milyon dolarlık genişleme kaydetmesine karşın, ithalat transferlerinin 77 milyon dolar tutannda yüzde 4'lük azalma gösterdiği belirlendi. DESİYAB kâr eden çok ortaktı bazı şirketleri zararda gösteriyor İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) Devlet Sanayi Işçi Yatırım Bankası DESİYAB tarafından incelemeye alınan ve bunlar içinde zararda gösterilen bir kısım çok ortaklı şirketin kârda olduğu ve bunun bilançolara yansıtıldığı ortaya çıktı. DESİYAB çok ortaklı şirketler konusunun kazandığı boyut nedeniyle bu şirketleri inceleme kapsamına aldı ve bunun sonuc«*3<22 şirketin 1^7!sinin zararda olduğunu açıkladı. Ancak, DESlYAB'ırf ZOTarda gdsterdiği bir dizi şirketin Türkiye'nin en güçlü çok ortaklı şirketi olduğu, bunların düzenli bir biçimde ortaklanna temettü dağıttığı anlaşıldı. DESlYAB'ın zarar toplamlarını hangi kıstaslarla saptadığı ve bunu değerlendirdiği de anlaşılmadı. Zararda gösterilen, ancak 1982 yılı üretim ve pazarlama etkinlikleri sonucu kâr eden kuruluşların bazıları şöyle sıralanıyor: Söktaş Pamuk ve Tarım Ürünleri Değerlendirme Tic. ve San. A.Ş., Bağfaş Bandırma Gübre Fab. A.Ş., Işbir Sentetik Dokuma Sanayi A.Ş,.Balıkesir Yem Sanayi ve Tic. A.Ş., Çanakkale Serarnik Sanayi A.Ş., Ege Gübre Sanayi A.Ş., Batı Anadolu Çimento Sanayi A.Ş., Türksan Kağıt Kaplama A.Ş. Cantürk: Arpa üretiminin azalmasında geçen yıl verilen taban fiyat etkili oldu ANKARA, (ANKA) Ticaret Bakanı Kemal Canturk, arpa üretimindeki azalmada taban fiyatların da etkisi bulunduğu açıkladı. Cantürk, arpa üretiminin azalrriasında öncelikle bir kısım arpa ,im alanlannın buğday, mercimek ve kimyon ekimine kayması ile kötü hava koşullarının etkili olduğunu, bunun yanısıra, geçen yıl verilen taban fiyatların da bu yılın üretimini olumsuz yönde etkilemiş olabileceğini kaydetti. Cantürk, ayrıca Toprak Mahsulleri Ofisi'nin 3 ağustos tarihi itibariyle yaptığı buğday alımlarının geçen yılın eşdönemine göre artış kaydettiğini, bu nedenle buğday ithalatının şimdilik söz rihine kadar 1.5 ton alım yapılkonusu olmadığını belirtti. dı. Dönem sonuna kadarlOO200 Öte yandan, TMO'nin yaptı bin ton kadar alım yapılması ğı alımlar dikkate alındığında, bekleniyor. Buna göre, en iyimbuğday ithalatının gündeme ge ser tahminle buğday alımı 1.7 leceği görülüyor. TMO'nin, ge milyon ton olarak gerçekleşecek. çen yıl kampanya döneminin so Bu rakamın da geçen yılın tamanuna kadar yaptığı tüm buğday . mında yapılan alımlann altında 1 alımı 2 milyon 258 bin tofıa ulaş * * kartshrağı gt)«)iitİnîle bulunduru lursa, buğday ithalatı kaçınılmaz mıştı. Bu yıl kampanya döneminin başlangıcından 3 ağustos ta olacak. Bu arada, TMO'nin 3 ağustos tarihi itibariyle 1.5 milyon ton buğdayın yanısıra, 700 bin ton çavdar, 38 bin ton arpa, 608 bin mısır alımı yaptığı bildirildi. Toplam tutarı 39 milyar lira olan alımlar karşılığında üreticiye 32 milyar liralık ödeme yapıldı. Geçen yılın eşdöneminde ise 1.4 ton buğday ile 600 bin ton arpa alımı gerçekleştirilmişti. borcu bulunduğu saptandı. Anı ' lan bankanın kendisine veriteh J süre içinde vergi borcunu öde^' 1 mediği görülünce, bağh bulurjî duğu vergi dairesi harekete geçe^ rek, İşçi Kredi Bankası'nın diğef' bankalardaki mal varlıklarınift' haciz koydurdu. İlgili vergi dai*' resi bankalara yazdığı yazıda "İşçi Kredi Bankası'na ait bir hesabınız varsa, bu hesabın öncelikle vergi borcunun ödenmesi için aynlmasına karar veril' miştir ve bu hesaplara haciz ko' nulmuştur" diyerek bankalafd^' ki hesabın vergi borcu karşıhğıfi'11 da, vergi dairesine yatırılmasınr l istedi. • Belirtilen yazının geçen hafta" içinde yazıldığı, ilgili bankalaragönderildiği eklenen bilgiler arac sında yer alıyor. 2800 ortakh TİMGAŞhn icra yoluyla satışında alıcı çıkmadı 2 milyonltık icra masrafını ödeyen, 168 milyonluk şirkete sahip olacak DENİZLt (Cumhuriyet Ege Bürosu) Haraçmezat satışına başlanan çok ortaklı şirketlerden bir yenisinin icra yoluyla satışına, Denizli'nin Tavas ilçesinde başlandı. Ancak 126 milyonluk parayı ödeyen çdkmadtğından satış 15 ağustos gününe kaldı. 1975 yılında yurtdışında çalışan 2800 işçinin "Tavas'ta ilk fabrika bizim kurduğumuz olsun" diyerek oluşturduğu TİMGAŞ, Devlet Sanayi Yatırım ve İşçi Bankası'na (DESİYAB) 90 milyon lira olan yatırım kredisinin ödeyemeyince, DESlYAB'ın istemiyle icraya verildi. Sınai Kalkınma Bankası'na da döviz kredisi borcu bulunan TİMGAŞ'ın toplam borcu 118 milyon liraya ulaştı. İcra yoluyla satışına karar verilen TIMGAŞ'ın 5 ağustos günü Tavas İcra Memurluğu'ndaki satışına "alıcı" çıkmadı. Ancak ikinci satışta muhammen bedel ortadan kalkacağından, 2 milyonluk icra masrafını ödeyen herhangi bir rüçhanlı alacaklı firmayı satın alabilecek. DESİYAB, TlMGAŞ'ta yaptırdığı mali ekspertiz sonucu 118 milyon lira değer biçti. Ancak uzmanlar un, irmik ve makarna üreten ve faal durumda bulunan sözkonusu kuruluşun 400 milyon liralık bir değeri olduğunu'" ifade ettiler. İcra yoluyla satışında alacaklı çıkmaması üzerine, TİMGAŞ Yönetim Kurulu Başkan Vekili Ismet Çağlı, Başbakan Büle'riiP Ulusü'yabir tetgraf çekti: Çağif telgrafında, konuya el könülnYâ1 sı için bir ay öncesinden, Sanayi Bakanhğı'na başvurulduğunu, ancak herhangi bir tepkinin alınamadığını ifade ederek, satışındurdurulmaması halinde, 40# milyon TL. değeri olan firmanın yok pahasına el değiştireceğini kaydetti. •'* TİMGAŞ'ın satışına 15 ağustos günü DenizliTavas İcraMemurluğu'nda devam edilecek. Uluslararası Yaz Okulu Özel Konferanslar dizisi başladı Ekonomi Servisi Istanbul Üniversitesi Iktisat Fakültesi'nce düzenlenen Istanbul Uluslararası Yaz Okulu özel Konferanslar Dizisi dün başladı. İngilizce olarak düzenlenen ve herkese açık olan konferanslar dizisinin bugünkü bölümünde Prof. Dr. Giilten Kazgan saat 14'te "Türkiye'nin AET ile Ekonomik tlişkileri" ve Prof. Dr. Önder An saat 15.30'da "Türkiye'nin Dış Politikasındaki Gelişmeler" konusunda konuşacaklar. Yarın da aynı saatlerde Garanti Bankası Genel Müdürü Halit Soydan ile F. Almanya Trier Üniversitesi'nden Prof. Dr. Peter Jureca konferans verecekler. Konferans dizisi önümüzdeki hafta da sürecek. "Zor durumdaki firmaları almak isteyenler kurt gibi bekliyor" İSTANBLL, (UBA) lstanbul Ticaret Odası eski Meclis Başkanı ve işadamı Refık Sunol, Türk Parasını Koruma Mevzuat\'nın ihracatçı için bürokratik engel olmaktan başka bir fonksiyonu kalmadığını belirtti. Sunol, bunalıma düşen şirketler konusunda ise, "Bu şirketleri satın almak isteyenler, kurtlar gibi köşe başlannda bekliyorlar" dedi. Türk ekonomisindeki son gelişmeler konusunda açıklama yapan.Refik Sunol şöyle konuştu: "İhracatta iki yıldır süren olumlu gelişmeyi 1983 yılında da beklemek büyük yanılgı olacaktır. Çünkü geçen yılki bu artışın nedenlerine bakacak olursak, önceki yıllarda ihracatın büyük bölümünün OECD Ulkelerince yapıldığını, geçen yılki artışın ise, Ortadoğu ülkeleriyle yapılan dış ticaretten kaynaklandığını görürüz. Ortadoğu ülkelerinin bugün içinde bulunduğu siyasi durum, ihracatımızın gerilemesine yol açmıştır. Devlet, önce bu şirketlerin neden bunalıma düştüklerini iyice araştırmalı ve bir tasnife tabi tutmalıdır. Bunların içinde kur garantisinin geri alınmasından dolayı zor duruma düşen firmalar varsa, devlet, bu firmalara mutlaka gerekli yardımı yapmak zorundadır. Digerlerine yardım yapmaya gerek yoktur. Bunların içinde bazıları kendi çabaları ile serbest piyasa ekonomisi içinde kurtulacak, bazıları ise el değiştirecektir. Bunlan satın almak isteyenler, köşe başlannda kurt gibi bekliyor." Devletin tahıl üreticisine olan borcu bir türlü azalmıyor Fındık dışsatımı serbest bırakıldı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Fındık dışsatımının, serbest dışsatım beyannamesi esaslarına göre yapılacağı açıklandı. Dünkü resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren sirkülere göre, Ticaret BakanlıgY UND: Transit nakliye ücretleri yeniden artırılabilir tSTANBUL, (THA) Uluslararası Nakliyeciler Derneği UND Başkanı Saffet Ulusoy, TIR taşımacılığına gelen zamların özellikle Ortadoğu'ya yapılan transit nakliyedeki tıkanıkIıktan kaynaklandığını belirterek, "bu tıkanıklık sürdüğü müddetçe yeni zamlar kaçınılmazdır. Kısa bir süre sonra Or ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Toprak Mahsulleri Ofinın 17 ağustos 1982 tarihli "21 aralık 1981 tarih ve 8/4040 sa si'nin geçmiş borçlarını kapatıryılı Bakanlar Kurulu karan eki ken, tahıl üreticisine yeniden ihracat rejimi karannın 17. mad borçlanmakta olduğu belirtildi. desinin son fıkrası uyannca, her Buğday ahmları nedeniyle, Toptürlü fındık ihracı tesçile bağlan rak Mahsulleri Ofisi'nin üreticimıştır" hükmü yürürlükten kal ye olan 10 milyar liranın üzerindeki borcunun, son buğday dırıldı. ahmlarının peşin para ile yapılmaması nedeni ile sonuçta aynı kaldığı kaydedildi. Ticaret Bakanı Kemal Cantürk 'ün bir süre önce bağday tadoğu transit taşımacılığı fiyat üreticisine olan 13 milyar dolalarının yeniden yükseleceğini yındaki buğday borcunun günlük 12 milyar dolayındaki ödesöyleyebiliriz" dedi. melerle kapatılmakta olduğu yolundaki sözleri konusunda göAvrupa'ya yapılan transit tarüşlerini açıklayan Türkiye Ziraşımacılığı fiyatlarında fazla dalat Odaları Birliği yöneticileringalanma olmadığını vurgulayan den Vahap Manatacık, "Bu Ulusoy, şu andaki fiyatlarm diborc bakiyesi yeni alımlann ğer yıllara göre fazla artış kayödünç olarak yapılması yüzündetmediğine dikkati çekti. den aynı kalmaktadır" dedi. "Dışsatım belgeli firmaların yüzde 80 'i dışsatım yapmıyor tSTANBUL (THA) Türkiye'de isteyen her firmaya^ dışsatım belgesi verildiği ve bu firmalardan yüzde 80'inin ihracat yapmadığı öne sürüldü. İhracatçı Birlikleri Dönem Başkanı Lokman Kondakçı, yaptığı açıklamada, dışsatım belgesi alan her firmanın dışsatım gerçekleştirmediğini belirtti. Kondakçı, "İhracatçı firmaların sokakta bakla satma mantığıyla işe başladıklarını, bu nedenle de ihracat yapamadıklarını" söyledi. Yağmur Ticaret'in 350 teneke ' beyaz peyniri satısa çıkarıldı Istanbul Haber Servisi TT.JLJ No'lu Tasfiye Kurulu Yağmur tlcaret'e ait 350 teneke beyaz peyniri satışa çıkardı. "Topkapı Şerbetçi Soğuk Hava Deposunda bulunan 350 teneke beyaz peynirin muhammen bedeli 1 mil\on 225 bin liradır. Pazarlık etmek isteyenler («klif versinler." Dün 1 No'lu Tasfiye Kurulu koridorunda, asıl mesleği kjmya yüksek mühendisi olduğu hajuf iş bulamadığından "Takip Mje;murluğu" yapan Mehmet Gökoluk böyle bağırıyordu. Kendisinin banker değil de tüccar olduğunu savlayan, dolandırıcılık suçlamasıyla iki kez tutuklanıp tahliye olan ve hakkında açılan davalar halen süren Yağmur Ticaret sahibi Sinan Kuran'a aitti peynirler. Peynirlerın tek isteklisi, Gençler Ticaret ortaklarından Yaj^ar Kayagenç'ti. Saat 11.00'de satış yerine gelen Kayagenç 125 bin'Jiralık teminatını yatırarak, başla alıcıların gelmesini beklemeye koyuldu. Tasfiye Kurulu pazarlığın saat 12.00'ye kadar sür'ectğini, Kayagenç'ten başkasının gelmemesi durumunda 1 hafta bekleneceğini, bu süre içinde yüzde 15 fazla fiyat veren çıka'rsa Kayagenç'le ikinci istekli arasında artırmalı satışa gidileeeğıni söylediler. Saat 12.00'ye geldiğinde peynirlerin başka alıcısı çıkmarrilştı. Herkes, "peynirler artık Kayagenç'in" derken, Kayag'ettç'i'eminatını geri almak istediğini bildirdi. Daha sonra anlaşıldı ki Kayagenç, şart koşulan "muhammen bedelin" (1 milyon 225 bin lira) yüzde 75'ini veremeieceğini bildirmiş, pazarlığa eîM$i gün katılmak üzere teminatını çekmişti. Böylece 1 No'lu Tasfiye KurHîlu, Sinan Kuran'ın bir zama'fıfâr ucuz diye alıp depoladığı 350te1neke beyaz peyniri ilk günde satamadı. Ve pazarlıklı satış bugün 11.00 ile 12.00 arasında sürdürülmek üzere sona erdirildi. Bankalar Kararnamesi ne yetiriyor? CANSEVEN olan ilişkisini zımnen ortadan kaldırmaktadır. Yani bundan sonra mevduat ve kredi faizleri ve sair menfaat ve masraflar Bakanlar Kurulu'nca Kararnameye göre saptanabilecektir. Böylece Ödünç Verme lşleri Kanununun, bankalar dışındaki kişi ve kurumları ilgilendiren bir mahiyete kavuşacağı sanılmaktadır. Bankaları ilgilendiren hususların bir kanunda toplanılmaya çalışılmasının uygulamada kanunlar arasındaki yorum ve anlayış farklılıklarını ortadan kaldırmaya yardımcı olacağı düşünülmektedir. Eskiden bankaların kabul edebilecekleri toplam tasarruf mevduatı ödenmiş sermaye ve ihtiyat akçelerinin 1224 katı ile sınırlandırılmıştı. Kararnameyle bankaların özkaynakları ile tasarruf mevduatı arasındaki bu ilişkinin kaldırılıp yerine özkaynaklar ile aktif yapı (iştirak, kredi, gayrimenkul) arasında ilişki kurulmasını sağlayan düzenlemelerde bulunulması daha isabetli görülmektedir. Öte yandan, kararname ile tasarrufu teşvik ikramiyeleri hukuken kaldırılmış görünmekle birlikte mevduata faiz dışında sair menfaatlerin verilebilmesinin Bakanlar Kurulu'nun yetkisine bırakılması ve bu yetkinin geniş yorumlanması ve kullanılması halinde ise tasarrufu teşvik ikramiyelerinin düzenlenmesi mümkün görülmektedir. SURECEK Bakanlar Kurulü^nun faizlere müdahale yetkileri artırılıyor tiyle faiz veya her ne ad altında olursa olsun bir ivaz karşılığınKararname ile bankaların ayı da, istenildiğinde veya belli bir racakları kanuni yedek akçeleri vadede ayni veya misli olarak iaMerkez Bankası nezdinde Hazi de edilmek üzere alınan paralarne adına açılacak "Kanuni Ye dır. Alınan bu paralar karşılığındek Akçeler Karşılıgı Devlet da mevduat hesap cüzdanı yeriTahvili Hesabına" yatırma zo ne senet ya da makbuz verilmerunluluğu getirilmiştir. Eski Ka si de durumu değiştirmemektenunda sadece kanuni yedek ak dir. Diğer yandan, faiz veya her çelerin Amortisman ve Kredi ne ad altında olursa olsun, bir Sandığı veya Devlet lç lstikrar ivaz taahhüt edilip edilmediğine tahvillerine yatırılması zorunlu bakılmaksızın, menkul kıymetğu bulunmaktaydı.Merkez Ban lerin ibrazında veya belli bir vakası nezdindeki sözkonusu hesa dede geri alınacağı taahhüdünü bın işleyişi ve tabi olacağı şart içeren belgeler eşliğinde satılması lar Maliye Bakanlığınca saptana da mevduat kabulüdür. Mevducaktır. Banka zararlarının kanu atın kapsamının bu kadar geniş ni yedek akçelerle karşılanması tutulması son derece faydalı olgerektiği durumlarda, zararların muştur. Çünkü eski kanunda kapatılması için kullanılan yedek mevduatın kapsamı çizilmediakçelere tekabül eden karşıhklar ğinden bankalar dışında çeşitli Merkez Bankasf nca ilgili banka kişi ve kurumlar mevduat adı alya iade edilecektir. Yedek akçe tında olmamakla birlikte mahikarşılığının merkezi hesapta top yet itibariyle mevduat toplamışlanılması, uygulamadaki bazı lardır. Artık bundan sonra banformaliteleri ortadan kaldıraca kalar ya da kendilerine özel kanunlarına göre yetkı verılenlerin ğından faydalı görülmektedir. dışında hiç bir gerçek veya tüzel MEVDUATIN KAPSAMI kişi her ne surette olursa olsun Mevduatın tanımı şimdiye ka halktan para toplayamayacaktır. dar mevzuatımızda yapılamadı Mevduatın kapsamının geniş tuğından konuya Yargıtay karar tulması dinamik bir anlayışa da ları ile çözüm bulunmaya çalışı cevap verecek mahiyettedir. Eslıyordu. İlk kez kararname ile kiden olduğu gibi, şimdi de samevduatın kapsamı çizilmiştir. dece kendi üyelerine sağlık ve Buna göre mevduat; yazılı veya sosyal yardım, ihtiyat ve tasarsözlü olarak veya herhangi bir ruf sağlama amacıyta kurulmuş şekilde, halka duyurulmak sureolan sandıkların, üyelerinden bu amaçla topladıkları paralar mevduat sayılmayacaktır. Yani bu mahiyetteki sandıklar sözkonusu yasak kapsamı dışında tutulmuştur. FAİZLERİN SAPTANMASI Diğer yandan eskiden Ödünç Para Verme lşleri Kanunu'nun 9. maddesine göre mevduata verilecek azami faiz oranları ve sair menfaatler Bakanlar Kurulu'nca saptanmaktaydı. Kararnameye göre, mevduata verilecek asgari veya azami faiz oranları ile temin edilecek munzam menfaatlerin tespitine veya serbest bırakılmasma yine Bakanlar Kurulu karar verebilecektir. Yani ödünç Para Verme lşleri Kanunu'nda yer alan Bakanlar Kurulu yetkisi kararnamede de genişletilerek yer almıştır. Eskiden yetki faiz oranlarının ve temin edilecek menfaatlerin azami hadlerinin saptanması şeklindeydi. Şimdi ise mevduat faizleri için asgari hadler saptanabileceği gibi, kısmen veya tamamen de serbest bırakılabileceği açık biçimde belirtilmiştir. Kararnamede, mevduat faizleri hakkındaki düzenlemeye paralel olarak kredi faizleri hakkinda da benzer düzenlemeler yapılabileceği açıklanmış bulunmaktadır. Bu durumlar, bankaların Ödünç Para Verme İşleri Kanunu ile DÖVİZ KURLARI Dövizin Cinsi 1 ABD Doları 1 Avustralya Doları 1 Avusturya Şilini 1 Batı Alman Markı 1 Belçika Frangı \ 1 Danimarka Kronu i'TFransız Frangı . i' Hollanda Florini { J / İsveç Kronu * İ tsviçre Frangı 100 ttalyan Lireti 100 Japon Yeni 1 Kanada Doları 1 Kuveyt Dinarı. . 1 Norveç Kronu ' 1 Sterlin 1 S. Arabistan Riyali Döviz 232,65 203,71 12,32 86,55 4,32 24,07 28,76 77,47, 29,53 107,04 14,62 95,49 188,43 794,15 31,12 347,07 67,06 Ahş Döviz iEfektif Efektif Ahş Satış Sattş 237,30 232,65 239,63 207,78 193,52 209,82 12,57 12,32 12,69 88,28 86,55, 89J5 4,41 4,11 4,45 24,55 24,07 24,79 29,34 28,76 29,63 79,02 77,47 79,80 30,12 29,53 30,41 109,18 107,04 110,25 14,91 13,89 15,06 97,40 90,71 98,35 192,19 179,01 194,08 8)0,03 754,44 817,98 31,75 29,57 32,06 354,01 347,07 357,48 68,40 63,70 69,07 turtm II if J FİYATLARI MS HCFTEL 4 7 . 5 0 0 ^.500 TMT OTH. yarımpansiyon 36500 ujum AUAB0Ü(«W 20500 , DATÇA ALTIN GÜMÜŞ FİYATLARI Ahş AKTUR VİU.ALARI 550ÖO Cumhuriyet Reşat ' 24 Ayar 22 Ayar Bilezik Gümüş 25.850 25.500 3.565 3.245 80 Satış 26.000 26.000 3.580 3.360 82 | 10 Gül 9 Gect Her Cuma Kesın Hırektl Fiyailarımıu oıel otobm *Ikramlar *• Rehbefinil 4SCTVK v» Vcrgiler dlhiklir Barbaros Bulvarı 35/5 lıSI 10741618226 1612281 Kadıkoy.Aber.tur İİ7 61 07 A