Katalog

Vedat Nedim Tör Çağdaş Yayınlan Türk Ocağı Cad. 39/41 Cağaloğlu Istanbul, 200 Lira. DRAMI Lumnu r ı yeı 60. Yıl Sayı: 21129 Kurucusu: Yunus Nadi 40 TL. 23 Haziran 1983 Perşembe duğunu belirten Türkmen, "ABD'nin tuturnumuz konusunda en ufak bir tereddiide kapılmasına imkan yoktur" dedi.Atina ile Washington arasındaki üs görüşmeleri Papandreu'nun bu konudaki talepleri nedeniyle tıkanıkhğa girmiş bulunuyor. "Cumhuriyet"üı Dışişleri Bakanına yönelttiği sorular ve Türkmen'in yanıtlan şöyle: SORU Ynnanistan Başbakam Andreas Papandreu, miizakere ettiği üsler anlaşmasını imzalamak için ABD'den Tiirkiye ile li güvenceler istiyor. ABD, Yunanistan'a Tiirkiye ile ilgili bir guvence verirse, Türkiye'nin tepkisi ne olur? YANIT: Bu konuda Papandreu ile bir polemiğe girmek istemeyiz. Bizim Amerikalılarla görüşmelerimizde belirttiğimiz bir tututn vardır ve bu tutumumuzda ısrarlıyız O da şudur: nasıl ki Türkiye ile ABD arasındaki Savunma ve Ekonomik lşbirliği Anlaşmasında Yunanistan'ı ilgilendiren herhangi bir hüküm yok ise, ABD ile Yunanistan arasında imzalanacak anlaşmada da Türkiye ile ilgili en ufak bir hüküm bulunmamalıdır. Bu ikisini birbirinden ayırmak lazımdır. Bu doğrudan doğruya Yunanistan ile ABD'yi ilgilendiren bir işbirliği anlaşması olacaktır. Burada Türkiye hakkında doğrudan doğruya veya dolaylı en ufak bir hüküm konmasını kabul edemeyiz. Biz bu tutumumuzu Amerikalılara açıkukla ve en yüksek duzeyde birkaç kere belirttik. Geçenlerde de vurguladığunp gibi, şayet böyle bir hüküm yer alırsa; bizim arzumuzun ak«ine "Amerika Hükümeti Yunaniılardan kazandığı avantajlardan çok daha fazla Türkiye ile ilişkilerinde kayıpiara uğrar" dedik. Bu sözümüz son derece ciddidir. Birleşik Amerika'nın da bu tutumumuzu göz önünde bulunduracağım temenni etmekteyiz. SORU Papandreu geçenlerde yaptıgı bir açıUamada TUrk Ordusu "hırslı" bir şekilde modernize edilirken, ABD Yunanistan'a guvence vermezse, tek taraflı hareketlere girişebileceklerini açıkladı. Papandreu'nun bu sözferini ve Türkiye ile ilgili güvenceler talep etmesini nasıl kar(Arkası Sa. 11, Sü. 7'de) KUŞLARI Oktay Akbal Çağdaş Yayınlan Türk Ocağı Cad. 39/41 Cağaloğlu Istanbul, 150 Lira. rürkmen uyardı: Yunanistan'a şüvence verîrse ABD zararlı çıkar işleri Bakanı Türkmen, Cumhuriyet'e verdiği tıeçte; "dolaylı" ya da "dolaysız" herhangi bir ilde Yunanistan'a verilecek Amerikan "güveni"ne Türkiye'nin karşı olduğunu söyledi. verilmesinın kabul edilemeyeceğini belirten Türkmen, "Cumhuriyef'e verdiği demeçte, "ABD, NKARA (Cumhuriyet Bü Yunanistan'a guvence verirse, ) Dışişleri Bakanı tlter Yunanlılardan kazandığı avanımen, Yunanistan'a "girven tajlardan çok daha f azla Tiirkikonusunda ABD'yi kesin ye ile ilişkilerinde kayıpiara ugiille uyardı.Türkiye ile ilgili rar" dedi. ik Yunanistan'a'tfolaylı ya da Türkiye'nin görüşlerınin lysız" herhangi bir guvence ABD'ye en üst düzeyde duyunıl IMF'ye göre temel sorunlar çözülemedi ANKARA (Cumhuriyet Biırosu) Üç yıllık anlaşmanın sona ermesi ı.edeniyle Türkiye'de denetlemelerde bulunan IMF heyeti Ankara'nın verdiği yeni niyet mektubuna ek olarak "genel bir degerlendinnede" bulundular ve gorüşlerini haarlanan rapora eklediler. IMF belgesinde "Türkiye'ye giden heyetin görüşleri" başlığını taşıyan bölüm Ankara'da Maliye Bakanlığı, Merkez Bankası ve DPT ile görüşmeler yapıldıktan sonra hazırlandı. IMF heyeti görüşmeleri ve incelemelerinden elde ettikleri rakamsal bilgiîere kendi edindikleri izlenimleri de ekleyerek görüş bildirdiler. Niyet mektubu ile birlikte IMF Yönetim Kurulu'na sunulan "görüş"te, IMF heyeti bir yandan iyimser sonuçlara varıyor, bir yandan da kaygılannı dile geti )AT ERGÎN Yapısal değişikliğin gerçekleşmediğini savunan IMF raporunda sorunlann hafiflediği bildiriliyor. nyor. IMF uzmanlanna göre, geçen üç yıl içinde ortaya çıkan başarı talep kısıtlamasına bağlanıyor, ancak bu dönem içinde herhangi bir yapısal değişikliğin gerçekleşmediği vurgulanıyor. Buna karşılık, özellikle dış borçlanma açısından "belli bir iyikşmenin variığına" dikkat çekiliyor. IMF heyetinin göruşü son rapordan aktardığımız biçimiyle aynen şöyle: "1980 yılı basında uygulanmaya başlayan ve üç yıllık standby anlaşması dönemince sürdurülen istikrar programı özlü sonuçlar getirmiştir. Alınan önlemlerle enflasyon oranı üç haneli rakamlardan yüzde 27'ye indirilirken, üretimdeki düşüş tersine çevrilmiş, aynca ödemeler dengesi açığı da yüzde 6.25'ten yüzde 2'ye çekilmiştir. tçinde bulunulan yıl(Arkası Sa. 11, Sü. 2'de) , Kissinger'i 1974'deki 'abatarından ötürü övdü kNKARA, (Cumhuriyet Büu) özel bir ziyaret için Ana'da bulunan ABD'nin eski işleri Bakanlarından Henry singer, dün Çankaya Köşıde Cumhurbaşkanı Kenan •en tarafından kabul edildi. falnızca yanm saat suren gömeden önce Kissinger Ev'e "Beni kabul ettiginiz için e çok teşekkür ederim. Türe'de bana gösterilen konukreriikten dolayı müteşekkin " dedi. "umhurbaşkanı Evren ise ısinger'e kendisiyle görüşmekı memnunluk duyduğunu ifaetti ve Kıbrıs bunalımını ima erek "1974 senesinde kritik zamanlarda gösterdiginiz çabalan hâlâ hatırlıyoruz. Burada faydalı bir göriışme yapacağımızı umuyorum" şeklinde konuştu. Evren, Kissinger'i uzerinde açık bej rengi bir 'akım elbise olduğu halde kabul etti. Görüşmede Dışişbri Bakanı llterTürkmen de hazır bulundu. Kissinger, göruşmeden sonra köşkun kapısından çıkarken soru sormak için bekleşen gazetecilere yalnızca el sallamakla yetindi. Bir tesadüf olarak Kissinger'in çıkışından birkaç dakika kadar önce de Milli Güvenlik Konseyi üyesi Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Nurettin Ersin makam arabasıyla köşke girdi. Henry Kissinger, Cumhurbaşkanından daha önce Başbakan Bülend Ulusu tarafından kabul edildi. Bu görüşmede TürkAmerikan ilişkileri ve Kıbns sorunu ile Türkiye'deki durumun göndeme geldiği haber verildi. Kissinger, dünkü görüşmeleri ile Ankara'da resmi çevrelerle yaptığı temaslarını tamamlamış oldu. Kissinger, aynca dün öğleyin Başbakan Bülend Ulusu, akşam da ABD'nin Ankara Büyukelçisi Robert StrauzsHupe'nin verdiği yemeklere katıldı. Henry Kissinger, dün akşam 19 Mayıs Stadyumunda Fenerbahçe ile Trabzon arasında oynanan Cumhurbaşkanlığı Kupası maçını izledi. Kissinger, stadda seref tribününde oturdu. Ziyaretin en ilginç anlarından birı de, Dışişleri Bakanı llter Türkmen'in önceki akşam yabancı konuklar konutunda verdiği yemekte yaşandı ve Kissinger burada YÖK Başkanı Prof. Ihsan Doğramacı ile tanışarak bir süre sohbet etti. Kissınpcr ile Doğramacı'nın nc konuştukları ögrenilemedi. Türkmen'in yemeğine davet edilen ve Kissinger ile karşılaşan konuklar arasında gazeteci Me(Arkası Sa. 11, Sü. 6'da) Mehmet Yazar ne yapmak istiyor? YALÇIN DOĞAN ANKARA Mehmet Yazar parti kuruyor. Bu da nereden çıktı?.. Mehmet Yazar parti kurmuyor. Evet efendim, Mehmet Yazar parti kuracak, artık kesinleşti. Hayır efendim, kendisinin son karan belli oldu, parti kurmuyor. Mehmet Yazar parti kurma karannı verdi, ancak son olarak bir kez daha düşünmek için süre istedi...Geçen gün istediği sure sona erdi, şimdi tstanbul'dan ses bekliyor. tstanbul'dan beklediği işaret geldi, ama artık çok geç;çünkü vazgeçti. Mehmet Yazar Izmir'den aldığı telefon üzerine yeniden parti kurma karanna vardı, yarın çalışmalarını açıklaya cak... Günlerdir bu komedi sürüp gidiyor. Oysa, içinde yaşadığımız dönemin ardından başlayacak olan partili siyasal yaşam, böylesine tutarsızlıklara, kararsızlıklara ve hatta beraber çalıştığı arkadaşlanna saygısızlıklara izin verecek ölçüde geniş değildir. Odalar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Yazar'ın böylesine "Bir adım ileri iki adım geri" yöntemiyle tango yapmasına yol açan etkenler neler olabilir?... Şurası kesin ki, sağ taban baştan beri, Mehmet Yazar'ın başkanlığında bir parti kurmak için olanca çabayı gösterdi. Ama, Yazar'ın kendisi yine sağ tabana seslenmekle birlikte, daha aylarca önce "Merkez Partisi"ne oynadı. Yani, sağ tabana seslenen ve fakat sağ tabanın asıl kendisinin olmayan bir partiye oynadı. llk tutarsızlık buradan kaynaklandı. Daha sonra "Merkez Partisi" formülü biraz tuttu, biraz tutmadı, ama sonuçta dağıldı. Ortaya bu tip bir parti çıktıysa da, buna kimse damgasım vurmak istemedi. Işte, Mehmet Bey böyle bir aşamada yeniden zuhur etti. siyasal tangoya dönüşen acıklı güldürünün perdesi böylece açılmış oldu. Bu amaçla da çok yoğun temaslara girdi. Haftalar boyu görüşmeler birbirini izledi. Ne var ki, bu görüşmeler içinde kendisinin asıl beklediği "Randevu" Çankaya ile olanı idi. Geçtiğimiz (Arkası Sa. 11, Sü. S'de) ivas olayları davası skeri Yargıtay karannda, Askeri Savcının Sivas İJIii Ocakları Derneği'nin kapatılması yolundaki ismi yerinde görülmedi. Askeri Yargıtay karanna luhalefet eden üye yargıç OBA teşkuatında oldukırını ikrar eden sanıkların cezalandınlması görüinde olduğunu bildirdi. ANKARA (Cumhuriyet Büsu) Askeri Yargıtay 2. Daî'sinin 307 sanıkh "Sivas olayn " davasına ilişkin karan açıkndı. Askeri Yargıtay, ölüm ceısına çarptınlan 7 sanık hakndaki karan bozarken, Ülkü cakları ve Ülkucü Gençlik Der:ği Sivas Şubelerinin kapatılası istemlerini de kabul etmedi. Sivas'ta 34 eylül 1978'de 11 ışinin ölümü, yüzden fazla kinin yaralanması ve 500'den ızla işyerinin yakılıp yıkılması avasına ilişkin Erzurum Sıkıyöetim Komutanlığı 2 numaralı ri Mahkemesi'nin karanrun i Yargıtayca incelenmesi ımamlandı. Askeri Yargıtay 2. Dairesi, lüm cezasına çarptınlan sanıkır Hüseyin Çetin, Mehmet Uran, Kazım Keskin, Emine AkU, Hüseyin Keklik, Mustafa Jyar haklanndaki cezanm noksan soruşturma" nedenıy: bozulmasını kararlaştırdı. Müm cezası verildikten sonra >len sanıklar Ahmet Çetin ve Osman Keskin haklanndaki davanın düşmesine karar verildi. Ayjıca, 74'ü Oba teşkilatı ile ilgili sanıklar olmak üzere çeşitli hapis cezalarına çarptınlan 127 sanık hakkındaki karar bozuldu. Bazı sanıklann tahliyelerine karar verildi. 95 sanık hakkındaki çeşitli hapis cezaları ise onandı. Erzurum Sıkıyönetim Komutanlığı Askeri Savcısı'nın, "Ülkücüye notlar" adlı kitabın yazarı Necdet Sevinç hakkında suç duyurusunda bulunulması istemi kabul edilmedi. Askeri Sava'nın ÜOD ve ÜGD Sivas şubelerinin kapatılması istemi de " Ü O D ve ÜGD Sivas şubelerinin olaylara iştirak ettiğine dair bir delile rastianmadtgı" gerekçesiyle reddedildi ve Askeri Mahkemenin kapatma karan vermemesinin uygun olduğu belirtildi. Askeri Yargıtay 2. Dairesi üyesi Yargıç Albay Muammer Aksüt, karann bir bölumüne muhalefet etti. Albay Aksüt, Oba teşkiîatında yer aldıklannı (Arkası 7. Sayfada) idam, 127 hapis tezası bozuldu 7 Mehmet Yazarhn son demeci: Taran eğitîmi görenlere toprak ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Danışma Meclisi Başkanhğına sunulan Toprak ve Tarım Reformu Yasa Tasarısı, Tarım Orman, Köyişleri ve Kooperatifler Komisyonunda ele alınacak. DM'nın beş komisyonundan görüş istenecek olan Toprak ve Tanm Reformu Yasa Tasansında okumayazma bilenlerle tanmla ilgili dallarda eğitim görenlere toprak dağıtımında öncelik tanınması hükme bağlanıyor. Yapılacak kamulaştırmalarda, peşin ödenecek miktar değerin yüzde 30'undan aşağı olamayacak. Topraksız olan veya yeter toprağı bulunmayan çiftçilere toprak verilmesi amacım güden tasanda, reformun uygulanacağı yerler Bakanlar Kurulu karan ile reform bölgesi ilan edilecek. Birkaç gün içinde görüşlerimi bildireceğim ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Türkiye Odalar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yazar siyasi bir parti kurmanın ana hedefi olmadığını belirterek, "herşeyi dikkate alarak bir değeıiendirme yapacagım ve birkaç gün içinde görüşmelerimi açıklayacağım" dedi. 'İJlke kalkınmasında hür teşebbüsün yeri ve üniversitelerin katkısı"paneline giderken gazetecilerin son siyasal gelişmelere ilişkin sorunlannı yanıtlayan Mehmet Yazar, parti kurma girişimlerinden vazgeçtiğini anımsatan bir gazetecinin "havlu attınız?" sorusuna "havlu almadım ki, atayım" karşılığını verdikten sonra şöyle dedi: "Bugüne kadar daha çok benim dışımda yazıldı çizildi ve söylendi. Benim dışımda çalış(Arkast 7. Sayfada) Cınnır 31 bin öerenci dun Anadolu Liseleri • • • O İ I 1 4 V • • • özel Türk ve yabancı okullar 2. basamak sınavında ter dokerken, sınav salonlannıa kapılaruıda bekleşen veliler arasında biivuk bir tedirginlik egemendi. 11 il merkezi ve Lefkoşe'de yapılan sınavlar 100 dakika sürdü ve küçükler bu süre içinde 120 soruya yamt vermeye çalıştılar. Dışarda bekleşen veliler, çocukları sınavı kazanamazsa nıhsal bunalıma duşmemelerini nasıl sağlayacaklannı tartıştılar. Veliler tüm liselerde yabancı dile gereken önemin verilmesijle bu sorunun çozulmesini istediler. Hattâ bazı kolej mezunu veliler, "Evde boş otunıyoruz, Milli Eğitim Bakanlığı sınav açsın, aramızdap bazılannı yabancı dil öğretmeni yapsın. Yeter ki, bu çile artık bitsin," dediler. (Fotoğraf: Ender ERKEK) Bekaa'da yeni savaş ABD'den taviz harekutı CENGİZ ÇANDAR ~ Ve artık ElFetih ve FKÖ içinde yaklaşık bir buçuk aydır süregelen bunalırru orten perde açıldı. Gerçek aktörler sahnede başbaşa kaldılar. Filistinlilerarası gözüken iç : . bunalım aslında SuriyeFKÖ ya da SuriyeLibya mihveri ile FKÖ arasında idi. Kişiler boyutunda ele alımrsa Hafız Esad ile Arafat ve Kaddafi ile Arafat arasındaydı. Son gelişmeler FKÖ lideri Arafat'ın kendi orgütü içindeki çatlağı etkisiz duruma getirmesinin ardından patlak verdi. Uluslararası basında da Arafat'ın duruma hakim olduğuna ilişkin başlıklar sıkça görübnekteydi. lsyancı ElFetih liderleri de Arafat'ı lider tanıdıklanm, sadece "çizgisini düzeltmek amacım" güttuklerinı bildiren demeçler veriyor, aynüğı asla silahlı çatışmaya başvurarak çözmeyi düşünmediğini vurguluyorlardı. Geçtiğimiz hafta sonunda Bekaa'ıiaki Libya birliği ile Libyanın Tınanse ettiği Ahmet Cibrilin FHKCGenel Komutanhk adlı ftnnirünün eerillalan ile ElFetih Suriye FKO'ye saldırdı Arafat: Suriye bizi arkadan vuruyor den sonra Lubnan Suriye sınırının yanıbaşındaki Mejdel Anjar kasabasındaki Arafat yanlısı Filistinli guçler çekildi. Kasaba ve karargah, Suriye birlikleri tarafından El Fetih isyancısı Abu Musa kuvvetleri ve El Fetih'e karşı silahlı saldırılara geçen Libya ve Suriye desteğindeki Ahmet Cibril'in örgütü Filistin Halk Kurtuluş Cephesi Genel Komutanlığı'nın gerillalanDış Haberler Servisi El Fetih ve daha sonra giderek FKÖ içinde bir süredir kaynayan kazan, Bekaa Vadisi'ndeki Suriye tanklannın Arafat yanlısı güçlerin mevzilerine giriştiği saldınyla yeni boyutlar kazandı. Şimdi, Lübnan'da huküm suren gerilim Suriye Filistin askeri çatışmasına dönüşmüş durumda. Dün sabah şafak vakti dört saat suren yoğun bir tank ateşinna devredildi. Olaylar üzerine başta Arafat, ElFetih liderleri Şam'ı terkederek Lübnan'ın kuzeyinde ulkenin ikinci büyük kenti Trablus'a (Trablusşam) geçtiler. Arafat, Amerikan AP Ajansı'na bir demeç vererek, "Suriye bizi arkadan vuruyor" dedi. LUbnan radyoları yeni çatışmalarda 3040 dolayında gerilla(Arkası Sa. 11, Sü. l'de) Seçeneksiz Seçenek? rüşleri kadar çeşitli ve seçeneklidir. Bu gerçeği kimse yadsıyamaz. Ne var ki "24 Ocak kararlarının seçeneksizliği"nin ardında bir başka gerçek yatıyordu. Türkiye borca batık bir ülkeydi ve IMF'nin ongördüğü veya dayattığı ekonomik programı ister istemez uygulamak zorundaydı. 24 Ocak kararlannın seçenekleÜnlü "24 Ocak kararlan" ri ülkeyi moratoryumu yeğleme 1980 yılında yürürlüğe konduğu noktasına değin götürebilirdi, Ekonomi ile sıyasamn içiçelizaman kaçınılmaz koşulunu da GERCEK çıkıp neden OLAYLAREN yoktu? alternatifi (seçeneği) yasal güçler ortayaolur ve oluştuğunda sözkonusu gündeKuşkusuz ekonomi politikala me girer. ARDENDAKI n toplumsal ve siyasal dünya gö Bu bakımdan Maliye Bakanı Sayın Kafaoğlu'nun 18 Mayıs 1983'te IMF'ye gönderdiğı yeni "niyet mektubunu" değerlendirmekte yarar vardır. IMF ile üç yıllık anlaşma sonucu uygulanan "seçeneksiz ekonomi politikası" bu yeni mektupla kağıt üzerınde 1984 'ü de kapsamakla birlikte, gerçekte önümüzdeki beş yıla uzanan bir anlam taşımaktadır. "Niyet mektuplan"nda 'LÜç yıllık anlaşma suresince izlenmiş ve 1983 boyunca da sürecek olan l • ŞilVde Pinochet işçilere karşı baskıyı yoğunlaştınyor. • Sovyetler Afganistan 'daki direnişi bir tiirlü kıramıyor 3. Sayfada • Ekonomide hızlı büyümeye geçişe devletin öncülük etmesi isteniyor. 9. Sayfada • Imar affının yükü artık belediyelerde • Gözleri görmeyen trlandalı 14 yıldır fotoğraf çekiyor • Kansere karşı mucize varatan ilacları alabilmek UGUR MUMCU GOZLEM İngiliz Anahtarı... İngiltere'de Bayan Thatcher'ın basında bulunduğu Muhafazak3r Parti'nin seçimlerde 397 sandalye kazanmaşı, bizdeki "alaturka muhafazakâr"ların pek hoşuna gitti. "İşte" dediler, "lıberal ekonomiyi uygulayan Bayan Thatcher, programını ingilizler gibi aydın bir halka onaylatmış oldu.." Bir bakıma böytedir. Şerçekten Bayan Thatcher, "kadının fendierkeği yendi" deyişinde olduğu gibi.İşçi Partisi'nindar gelirli memur emeklisini andıran lideri Michael Foot'u altetmiş oldu. İngiliz seçim sisteminin verdiği sonuç budur. Muhafazakârlar bu sisteme göre, evet, büyük bir seçım yengisi kazanmıslardır. Bavan Thatchet'ın "erken seçim teorisi" de