Katalog

Cumhuriyet Tekstil sektörü bu yıl 400 milyon dolarlık yatırım yapacak Sahıbı Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecılık Turk Anonım Şırketı adına Nadır Nadı, 0 Genel Yayın Muduru Hasan Cemal, Muessese Muduru Emıne Uşaklıgıl, Yazı tşlen Muduru Okay Gonensın, • Yazı Işlerı Mudur Yardımcısı Ahmet Korulsan, Haber Merkezı Muduru Yalçın Bayer, Sayfa Duzenı Yonetmenı Alı Acar. TAKVIM 29 Mayıs 1983 Imsak 3 21 Guneş 5 31 Öğle 13 11 Temsılaler: ANKARA Yalçın Dogan, IZM1R HıkmeC Çelınkaja, ADANA Burolar • Ankara: Konur Sokak No 24/4 Yenışehır, Tel 175825175866, Mehmel Mercan, # ServısŞeflerı Islanbul Haberlen Selahatlın Guler, Dış ldare 183335 • İzmır J^alıt Zıya Bulvarı No 65/3, Tel 254709 131230 Haberler Ergun Balcı, Ekonomı Osman Ulagay, Yurt Haberlen Barbaros • Adana Ataturk Caddesı, T H K lşhanı Kat 2/13, Tel 1455019731 • Basan ve Yayan: Cumhurıyel Matbaacılık ve Gazetecılık T A Ş Türk Gençak, Kultur Aydın Emeç, Magazın YaHın Pekşetı, Spor Danışmanı OcagıCad 39/41, Cağaloğlu, İst PK 246İst Tel 209703 Telex 22246 Abdulkadır Yucelman, Duzeltme Konur Jrtop, Aidşıırma Şahm Alpay Ikındı 17 10 Akşam 20 32 Vatsı 22 29 Cüney AmerikatJa Şahin Demokrasiye geçiş ALRAY Arjantin'de Falkland yenilgisi askeri yönetimin sonunu hazırladı Halkın milliyetçi duygularma seslenen ve kendisine «Malvinas Fatihi» olarak yeni ve sağlam bir meşruiyet sağlayacağı umulan Falkland Savaşı'nda ağır bir hezimete uğrayan askeri yönetim iktidardan çekilmekten başka çıkar yol bulamadı. Ordu hem ülkeyi yönetmenin, hem de savaşmanın olanaksızlığını gördü. MARMARİS Türkiye Sınai Kalkınma Bankası (TSKB) Kredi Yatırım Müdürü Dr. Metin Çağlar tekstil sektörüntin bu yılki toplam yatınmı nın 400 milyon dolara ulaşacağını bıldırerek, bunun 1973 yılmdan bu yana en yüksek düzey olduğunu söyledi Türkiye Tekstıl îşverenlen Sendıkası'nın Marmaris Martı Motel'de düzenlenen «Türk teks tillnin Sorunlan» seminerinin 2. gününde konuşan Çağlar, yatırımcı sanayicıler ıçin üç müj de vereceğını belırterek şunlan sdyledi: «TSKB, olarak kur rfaldnden anndırılnuş, yani tamamı Türk parası olan kredi verebll me Uzerinde çalısıyoruz. Bn ko Mevsiml geçmeslne ragmen Kalkan balıkçı tablalannda halâ kilonnda hanrladıfcınuı rapor M»HJJ. KUlttd. 11ye Bakanlığı'nda gSruşülfiyor. nloslararası s u 9 O o Ue 1000 llra arasından satılıyor. Karadeniz'de Karann tenunuz ayı Içinde çı sularda yakalanan Kalkanlar fiyat düşmesin diye Balık Hali'nde açık artırmayla az miktarda piyasaya sürülüyor. kacağını sanıyorum. İklncl ola Kalkan bahgı y&kalamanın çok zor oldafunu öne sttren balıkçılar: «Bu av içln çok güçlü motorlarla donatılmış tekrak, Türk parası Işletme serma nelere ihtiyaç var. Ağları attıgımız yer tstanbul'dan 2 gün uzaklıkta. Kalkan avı ag atma, gidişdönüş yaklasık 1 yesi kredisi biçlminde bir ca hafta sürüyor. Bu bir hafta içinde de ağlara takılan Kalkan sayısı kısmete bagh. Bazen çok, bazen az. Lezzetli, ama lışmamız var. Bunun gerçekleş zahmetli balık. Bunun içln ftyatlar duşmttyor» diyorlar. 20 Haziranda balık avı yasagının baslayaca&jnı bellrten balıkmesi yıl sonunu bulacaktır. Ay çılar tablalardakl Kalkanlann son torfanda oldufnnu, onttar da bitince Kalkan yemek için gelecek ydı beklemek genca zor durumdakl vtatetter k i s yu o l r ö l y ra . (KADtB CAN) Içln lkl uygutama ü ü t 3 Ticaret Bakanı: Ihraeatta hedef tutturulacak Kenan MORTAN son iki yılda dış piyasalarda gösterdigi btiyttk sıçrama dünya ticaretini yakından etkileyen durgunluk nedeniyle yeryer zorlanıyor. thracatı daha dinamik kılacak bir sistem uzerinde çalışıyor musunuz? CANTÜRK Sistem dememiz doğru olmaz ,Ancak ihracatımızı dinamik kılacak her türlü tedbiri gecikmeden devreye koymaya çalışıyoruz Bunu kararların konsolide edilmesi olarak da niteleyebiliriz Artık tatbikinden vazgeçilmeyecek muvaffak bir ihracat sis temi vardır ve oturmuştur Ancak bütün bunları yapar ken müdahaleye girmeden işin kendı rasyoneli içinde çozümlemeyi de hedef olarak alıyoruz SORU Müdahale sözcıigunden ne anlamamız gerekir efendim? CANTÜRK Efendim, 'firma var ihracat bağlantısı yapmış ama malını yolIamamış' deniyor. 'Usulsüz kredi alnıış, bunu ihracatta kullanmamış' deniyor. Ve bunlar için müdahale isteniyor tşte bunlara şiddetle karşı çıkıyoruz Bu tür fiiller ancak bir kere yapılır Ama bu arada Türkiye ihracatı öğreniyor, rasyonel olmayı kavrıyor, bu dinamik sistemle bütünleşiyor thracat fnlinde azalttığımız her imza, her işlem bir başarıdır. SORU Sayın Cantürk, dunyada genelde çok yaygın olarak uygulanan bir sistem var. Gözetme şirket leri aracılığıyla ihraç ürünleri ekspertizden geçlriliyor. Bu yolla kalite tescil edilmiş oluyor. Bunu ihracat rejimine alarak yaygınlaştır mayı duşünmez misiniz? CANTÜRK Zorlamayla hayır Akıllı olan bir ihracatçı firma zaten bunu tatbık ediyor thracatta süreklilık düşünen bir firma bundan uzak duramaz. Ancak bu gerçeği biz rejime alacak olursak, 'ihracat bal talanıyor' denir. Ticaret Bakanı Kemal Cantürk Cumhuriyet'e verdiği özel demeçte, «thracatta hedefler tutturulacaktır. Nisan ayı geçlci ihracat rakamı geçtigimiz yıla göre 14 milyon dolar artışla 416 milyon dolara ulaşmıstır. Ayrıca devletin ödeme imkânlarının de. artması sonu cu taban fiyatlannda tatbik edilen sistem degişikltğe uğrayacaktır. Üreticinin tatmini bizim asli görevimizdir» dedi Cumhuriyet'in soruları ve Ticaret Bakanı Kemal Cantürk'ün yanıtları şoyle" SORU Sayın Bakan Türk ihracat ttrünlerinin Ek tpsvikten vantvım SORU Sayın Cantürk, Hollanda. Danimarka ihra SAYIN SEYıRCİLER BUGÖN HdV& ÇOK G Û Z E L O A â K HAV4 SICAKLIGINCfel ARTI'v GORDLECEKTıR ... HV SıCAKLıĞı . VÜKSEUDIG; İÇiN KAR V& DURMUSTUR BULUTUAR SA&DAH 5OL4 MAVADAKı N E M ORANI, EH.'. FEN4 AFRiKA'GAN GELEN &ICAK HAVA AkHMI T Û M YURDUMUZU ETK.5; AT OfTOli^f^ MANIM BiZ.M MAHAULEDE N E OLJJP BıT.VoR İsmail Gülgeç Arjantln dünyanın en şatafatlı zengin kulüplerinin ve kayak merkezlerinin bu lunduğu ülke öte yandan son yıllarda işsizlik ve yok sulluk o boyutlara vardı ki, binlerce işçi ailesinin karnı catmı teşvik etmek için ula kilisenin açtığı aşevlerlnfe şımlarını parasız yapmaya doyurulabildi Doktorlar ve başladı. Türkiye benzer bir hukukçular geçinebilmek sistemi tatbik edemez mi? için taksl şöförlüğü yapCANTÜRK Bu sisteme mak zorunda kaldılar. geçiyoruz. THY'nin kargo Latln Amerika'nın doğal taşımacılığı özellikle uzak kaynaktarı bakımından en ve yeni pazarlar için devlet zengin ülkesi sayılan Arjaneliyle sübvanse edilecektir. tln, 1980'lerin başında kıta Esasen tekstilde bu uygulanın uluslararası iflas eşlma başlamıştır Daha açıkğine gelen üç büyükleriçası yıllık hedeflerln üstünnin (Brezilya, Meksika ve de ihracat taahhüdünde bu Arjantin) ilki durumunday lunan bir firma bazında ek dı. teşvik verilmeslnden yanaArjantin'de ordu 1930'dan yım bu yana tam altı defa SORU Bu türden bir lkfldara el koydu ve Ulke ço uygulama yanlış anlaşılmaz ğunlukla askerler tarafınmı? dan yönetildi Mart 1976'da CANTÜRK Neden olyapılan son darbe, efsanevl sun ki 9 Firmaya sağlanan lider Juan PERON'un karısı bir ek yeni teşvik, sektore ve ülkenin son seçlmle ge tanınmış demektir Giderek len Başkanı tsabel PERON'u tüm firmalar bu hedeflere deviriyordu Ülke şimdi 30 ulaşmak için çaba gostereEkim 1983'te yapılacağı acektir Türkiye bu konuda çıklanan seçimlere hazırlaartık rasyonel olçülerı benıyor. Geçtiğimiz temmuz nimsemek zorundadır. thayında siyaset yasagının racat olayının yetkili Bakaldırılmasıyla siyasal par kanlığı olarak ihracat taahhüdünde bulunan her fir tller yeniden örgütlenme ye başladılar. maya açığım diyorum. Gerekli her karar mutlaka Seçim hazırhğı ahnacaktır. Fransa'mn Le Monde gaTicaret çalkantılıdır zetesi muhabiri Jacques Dep res Beunos Aires'in Mayıs SORU Sayın Bakan, yine Ortadoğu pazarlanna 1983'teki durumunu şöyle an dönük olarak Batı ülkelerilatıyor: «Duvarlar pazarlanin yöneünesi sonucu ihrama şirketlerince bflyük öcatınuzın ayhk hedeflerlntenle hazırlanan siyasal par de uzak sapmalar gözleniti afislerlyle dolu. Radyolar yor. Gellşme ne yöndedlr, günboyu, Peroncu marşlarnisan ayı rakamları belli la süslenen, siyasal reklam olmuş mudur? lar yayınlıyor. Sokaklarda CANTÜRK Ticaret adı Komttnist Partl'ye ve çeşit Ustünde çalkantılıdır. înl§, 11 Troçkist gruplara mençıkışları vardır. Bunları zor sup görevliler partilerine ye lama yorumların içine oturt ni ttye kaydetmeye ugraşımak yanlış olur. tşte nisan yorlar. Meydanlarda bir yan ayı geçici rakamları belli dan yönetim aleyhinde nuolmuştur. Buna gore, 13 tuklar atılırken, bir yandan bin beyannameden 12 bini da kamuoyu araştujna merüzerinden yapılan geçici lnkezlerinin elemanlan seçcelemeye gore ihracat 416 menlarin egilimlerlnl sapmilyon dolardır. Bu geçtitamaya çaüsıyorlar. Hiç bir ğimiz yıl aynı ayda 402 mil sey eksik deglL Olan bltenyoo dolar idi. Kesin rakam leri sessizce izlemekte olan bunun UstUnde olacaktır pollsler bile varj» Hedefler tutturulacaktır Kayıp onbeş bin özellikle Ortak Pazar dışında Llbya, Irak, tran ve şimmuhalif di de Mısır'da yarattığunız Yılda % 400 oranına kaihracat koridorları ihracatı dar yükselen enflasyon, üremümkün kılacak alt yapıyı timde çok ciddi gerilemeleryaratmıştır le kendini gosteren ekonomik bunalım ve askerlerin iktidara gelmesinden bu ya na toplam 15.000 rejim aleyhtarmın ortadan kaybolması olgusunda ifadesini bu lan korkunç siyasal baskıların yolaçtığı tepkiler askeri rejlml büyük ölçüde yıprattı. Halkın milliyetçi duygularma seslenen ve ken disine «Malvinas Fatihi» olarak yeni ve sağlam bir KÜTAHYA, (a3.) Sanayı meşruiyet dayanağı sağla vs Teknolojı Bakanı Mehmet Turgut, televızyonda ve sanay yacağı umulan Falkland ha kuruluşlarmda elektrik enerjı rekatında çok ağır bir hezisı tasarrufunun zorunlu oldu mete uğrayınca ordu, İktiğunu bıldırdı dardan çekilmekten başka Turgut, Bakanlığı'na Dağl Çikar yol bulamadı. daırelerin Genel Müdurleri ik bırlıkte ayhk olağan toplantıya katılmak üzere geldığı KUtah Gozlemcilere gore Falkya'da bır açıklama yaptı Baland savaşı askerlere pek kan, bugun ıçın sanayi kuru çok dersler verdl. Arjantin luşlarının en onemli sorununun Silahlı Kuvvetlerinin ozellik elektrik enerjısı olduğunu beUrttı ve, «Sanayi kuruluşlanle kara savaşı için hazırlık mızdan, elektrik enerjisi tasar sız olduğunu gosterdiğl girufu yapümasıoa ilişkin öneri bl, ordunun hem ülkeyi yöler gelmektedir. Ancak, elektnetmek ve hem de savaşma rik enerjisi tasarrufu artık kayı bir arada yürütemeyeceçınılmaz olmuştur. Bu nedenle ği iyice anlagıldı öte yan öncellkle televizyonda ve sanadan Arjantinli askerler ger yi kuruluşlarunızda tasarrufa Rİdilecektir» dedi çek dostlarının kimler ol hodmet Arjantin ordusun» ve Arjantlnlllere çok önetnll dersler veıdL.. duğunu görmek fırsatmı buldular. Dost sayılan ABD' nin savaşta tngiltere'nin ya nında yer alması ordu safla rında büyük bir hayal kırık lığı yaratırken; Latln Ame rika'nın büyük bir bölumünün ve üçüncü dünya ülkelerlnin çoğunun Arjantin' in yanında yer almaları kolay unutulacağa benzemlyor Askerlerin Falkland savaşından aldıklan baska bir ders de, serbest tegebbüs esasım ve uluslararası iş bölümünü benimseyen bir ekonomlnin uzun sürell bir savaşı sürdürmede karşılaşacağı güçlüklerdi. Yine göz lemcilere göre, Gen. URtBURU'nun yönettiği 1930'da kl ilk askeri darbeden bu yana Arjantin'de ordunun politika dısında kalma arzusu hiç bir zaman bu kadar güçlü olmadı. Geçtiği miz şubat ayında basarısız kalan darbe glrişiminin amacı demokrasiye dönüsü önlemek değildi. Tutuklanan darbeciler önce orduyu yoz ve yeteneksiz generallerden arındırmak sonra da yeniden örgütlenme ve moiçin tam bir halindeler. fikir birliği Arjantinliler 30 Ekim 1983 tarihinde sandık başına gidecekler. Geçtiğimiz şubat ayında yapılan bir kamuoyu yoklamasına göre seçmenlerin yüzde 39'u Peronculara, yüzde 46'sı ise Radikallere oy vereceğini söylüyorlar. dernleşme için kesin olarak kışlalara donmek nlyetinde olduklarını söylediler. Herşeye rağmen Arjantin'de ordunun siyasal ha yattan çekilmesini güçleşti ren bazı etkenler var. Bu etkenlerin başında subayla rın son yedi yıldır şirketlerde, bankalarda ve çeşitli kamu kurumlarında kllit mevkllerde bulunuyor olma ları. Subayların bu mevki lerl terketmelerinin kolay olmayacağı düşünülüyor. ö te yandan kimi gozlemciler, mevcut ekonomik koşullar altında demokrasiye dönüşün kısa zamanda sosyal bir patlamaya yol açabileceğini ve yeniden otoriter bir rejime gerek duyulabilecegini öne sürüyorlar.? «15.000 kayıp» konusu da ordunun kışlaya donmesinl güçlejtlren etkenler arasın da geliyor. tnsan Hakları ör gütleri parlamento toplanır toplanmaz bu konuda araştırma açümasını talep ediyorlar. Başka konularda de rin görüş aynlıkları içln de olan askerler, bu konu Üzerine sttnger çekilmesi 30 Ekim 1983 seçiıolerinin yapılmasından sonra, 30 Ocak 1984'te işbaşına gelecek olan yeni Başkan, Arjantin tarihinde yepyeni bir dönemi başlatablleceJ mi? Bu soruya verllen nıtlar iyimser değil. Yöne me gelmeye aday parti v« kl şUerin ülkenin lvedl çözüm bekleyen ekonomik sorunla rın» getlrdikleri çözüm önerileri somut programları içermiyor. Genelllkle ekonominin canlandırılması ve spekülasyonun önlenmesi gt bi «yuvarlak» hedeflerden söz ediliyor. Yönetime gelmek İçin ya rışan partllerin en güçlüsü Peroncu Adaletçi (Justicialista) Partl (MNJ). MNJ, efsanevi lider Juan PERON' un adıyla anılan hareketin temsilcisl. 1946'da seçimle işbaşına gellp 195S'te dar beyle devrilene kadar yöne timde kalan PERON, hima yeci bir sanayllesme poll tikası ve çeşitll popülist po litlkalarla en sağdan en so la kadar birçok unsuru içln de banndıran genis bir halk deateğl sağlamıstı. 1973'te surgünden dönünce yeniden Bagkanlıga seçllmis f akat er tesl yıl ölmüştü. Yepyeni bir dönem Peroncular kflybedebilir Peroncu Partinin Bagkan adayı konusunda birleşeme mlş olması, durumunu gücleştiriyor. Madrid'de bulunan eski Başkan tsabel PE RON'un sesslzUğini surdür meslyle partide dağnııkbjc sürmekte. Askeri yönetim PERON'un ulkeye dönebileceğini fakat aday olmasına izin verilmeyeceğinl açıkla dı. Kamuoyu ynif1ftmnl arın n göre Peroncu partinin yitirdiği oylar genelllkJe S o mttnist Partl'ye ve ülkenin geleneksel ana munalefet partisi Radikal Birlik Par tisi'ne (UCR) kayıyor. KomUnist Parti, «jir*>nin Ü çttncü büyük partlai olmak yolunda. Parti. askeri yönetimin kenmiarincç. «atın ^"»«y*»"» slyafial Örgütlc y ly g kftcılftrın Itthorlftnrıı yltİT «Dönüş»ün engelleri Mehmet Turgut: TV'de enerji tasarrufu zorunlu re gösterdigl noegörüden ol duğu kadar, Peroncu seodl melerlnden de yararlandığı gozleniyor. Şubat ayında yapılan bir kamuoyu yoklamMimt göre, seçmuüsrjn yüzde 39'u Peronculan dM teklerken, yüzde 46'sı Badı kallere oy vereceğinl söyluALFONSİN olan Radikaller Batı Avrupa ölçüleriyle sol liberal çlzgide bir partt. Gozlemciler Arjantin'de demokrasiye geçiş surednln güç olmayacagıni, zjca bal' kın demokrasiyi <«»*<n(^t ancak sonradan nnnmİBT eıkabUeceğlni beurU|0e)H, yor. Başkan adaylan BJUII YARIN: Uruguay'fe «geçiş»...