Katalog

14 MAYIS 1983 • • • • HABERLERİN DEVAMI Cumhuriyet 11 Benzer organlar (Baştarab 1. Sayfada) düe getirdi. Hatta, geçen ay Istonbui'da düzenlediği basın top lantısında da, aynı konuya deSlndl. Gümrük ve Tekel Bakanı AH Bozer ile Adalet Bakanı Rıfat Bayant'ın dünkü istifalan işte bu düşüncenin somut bir yansı ması. Her ifci bakan dün öğle den sonra Başbakan Ulusu'yu ziyaret ederek istifalarmı sundular. «Bundan sonraki görev lerlne Turgut Sunalp'ın parti sine devam edeceklerinl» belir terek, Sımalp'ın kurucu listesin de yer alacaklannı bildirdiler. Böyle bir gelişme sanınz Baş bakan lçln sürpri2 değildi. Olayı yakından izleyenler için de, aslmda pek sürpriz sayılmadı. ÇünkU, özellikle son bir haftadır, başkent kulislerinde dün istifa etmiş olan iki baka nın adı çok sık geçlyordu. Ni tekim, her iki bakan istifadan hemen sonra başbakanlıktan ayrüdılar ve doğruca Sunalp'ın çalışmalarım yüıüttüğü «Beyaz Eve» gittiler. Başka hangi bakanlar istifa edebilir?.. Isimleri en çok ge çen îlhan Evliyaoğlu ile îlhan öztrak'm istifa eden bakanların yerine «vekaleten atanmalan» bu olasılığı şimdilik orta dan kaldırmış gözüküyor. Adı geçenler arasmda bulunan KÖy îşleri ve Kooperatifler Bakanı Mönir Güney'in durumu ise, birkaç gün içinde açıklık kaza nır. Çünkü, kendisi şu anda Kıbns'ta... Burada bir vurgulama zorun lu: Adı geçen bazı bakanlar mutlaka kurucu listelerde yer almayabilir. Dolayısıyla, istifala rı şu anda gereksiz olabilir. Bununla birlikte, zamanı gelın ce adı geçen bakanJarm «millet vekili aday Üstelcrinde» yer ai malan herhalde sürpriz olmaya cak. Milletveküi adaylan belü olduğunda da, hangi bakan lis tede ise. onun «gereğiıü yerine getirecejfme» kuşku yok... Başkentte «beklenen bu geliş menin» dışında, aslmda dikkat leri bir başka noktava daha çekmek istiyonız. Milli Güven lik Konseyi îhtisas Komisyon larında görüşülmekte olan seçim yasa tasarısma ilişkin «muhtemel bir gelişmeye»... Çok önemli bir olasıhk var: Seçim yasası partiler kurulduk tan sonra çıkacak. Partilerin kurulma çalışmaları bitecek. ku rumş bikUrgeleri önce tçişieri Bakanlığı'na oradan da MGK'ya iletilecek. Seçim yasası da bundan sonra yürürlUk kazana cak. Bir başka deyimle, parti lerin kurucu listeleri verildikten sonra, seçim yasasının ge çicl maddelerine yenileri eklenebilecek. Böyle bir olasüıktan yola çı karsak, bize göre, belirttiğimiz llke karan partilerin kurulma çalışmalanndan ve onlara ilişkin haberlerden kat kat önemJi. Çünkü, partilerin kurucu lis telerine yön verecek olan ilke seçim yasasmın ek geçiei mad deîerinde somut'.aşacak. BB ilke nedir ve seçim yasasının geçi ci maddesine nasıl eklenecek?.. Çok basit. Anayasanın geçicl dördüncü maddesinin (a) fıkra Binı bir kez daha iyice dikkatle okumak yeterli. Anılan madde ye aynen şöyle deniyor: «11 Eylfll 1980'de Iktidar par tisi ve ana mubalefet partisinln 1 Ooak 1980 ve daha sonra kl tarihlerde Genel Başkan, Ge nel Başkan Yardımcıian veya vekilleri, Geneı Sekreterleri, bnnlann yardımcılan ve Merkez Yönetim Kurulu veya ben scerl organlann fiyelerl on yd süreyle slyasl parti kuramazlar». 1 Ocak 1880 tarttılnde TBMM'de ttye bulunan millet vekilleri ile senatörler Ana» yasa'nın halk oylaması sonuca kabültt tarihinden baslamak üzere 5 yıl süreyle slyasi parti kuramazlar. Kurulacak siyas) partilerin merkez yönetim kurullannda veya benzerl organlarda görev alamazlar» Yukardaki cUmlenin günümüz açısmdan vurgulanması ge reken bölümü şu: «... Benzeri organlann Uyeleri slyasi parti kuramazlar». Ne olabilir «benzeri organlar»? Anayasanın geçici maddesınde yer alan «benzeri organlar» ashnda yoruma çok açık. Kaldı ki, yorum bir yana, partilerin «organlan» olduğuna göre, parti içinde herhangi bir işleve sahip kişilerin ve kurumlann türnU «benzeri organ» olarak nitelenebilir. Örneğin, feshedilmiş partilerin eski ÜBaşkanla rı «benzeri organlann üyeleri» arasında sayılabilir. Seçim yasasının geçici maddelerine böyle bir ek yapıldığı anda da, örneğin eski İl Başkanları Anayasanın dördüncü maddesi uyarınoa «parti kuramaz» kapsamına girerler. Partilerin kurucu listelerinde yer aldıklan takdirde de, kuru cu tıeyet listelerinden «kendlli. ğinden» çıkmış olurlar. özetlediğimiz olasılık gerçekle şir ve seçim yasasına belirttiği miz gibi, Anayasanın geçici dördüncü maddesinden hare ketle böyle bir madde eklenir se partilerin kuruculannın bundan bUyUk ölçüde etkilene ceğl ortada. Bu nedenle, parti kuruluş çalışmalarına katılmak ta olanlar, kendilerinin kurucu heyette olmasını «mutlaka iste yenler», sanırız biraz «frene basmak» zorundalar. En azından bu tür bir oiasüığın varlı ğını dikkate almak zorundalar. Böyle bir dikkati göstermek zorunda olanların başında da, galiba Sosyal Demokratlar geliyor. ÇUnkü, gece yarılarına ka dar süren toplantılarda tam o. lumlu noktalara varılacakken, «ben oimazsam olmaz» sözlerini duymaktan artık herkes bıktı. Bu sözleri söyleyen hele de «bazı eski Belediye Başkaıüarı» ise, özetlenen gelişmeleri dikkate almak önce onların görevi olmaiı. Türkıye'nin içınden geçmekte olduğu ortamda yenıden siyasal örgütlenmeye giderken «kurucu heyette ben olacağım, sen olacaksın» tartışmasuıa gir mek, hâlâ ve hâlâ var olan koşulların nerdeyse dışında yaşa mak anlamına geliyor. Ve bu hataya siyasal yelpaze içinde en çok da Sosyal Demokrat kesim düşüyor. «Sosyal Demokrat Gttç» baş langıçta olumlu bir hava içinde iken, daha sonra hiziplerin at oynatmalarına sahne olmus, ama ardından hareket kendine güven kazanma çabasına girmış ti. Ve belki de, bazı başarııar elde etm.e olarağını yakalam;*.tı. «Sosyal Demokrat Güy» tem silcileri oluşturduklan komite do «herkesle temasa» geçtı. Ge nış bir yelpaze kullanmaya baş ladı. Bunun sonucunda ilk an âa hareket* sahip çıkan hizip ler, yenildiklerınin farkına varır oldular. Başlangıçta «Bu muhteşem örgüt» sözünü kullananlar, önceki günden ıtibaren «örgiit bir baloıımuş ıneğerse, gittîniz jL'tkinizi başkaianna devrettiniz» gibi suçlamalara geçtiler. Belirtilen suçlamalar, belkı de «Ajıtalya'da bir tatil» ile noktalanacak. Kendiierinin devreden çıktıglnı ve denetimin ellerinden çıktığını görenler sinirlenebilir. Ama, bu sinir, diğerlerinin sağlıkh bir parti kur ma yönündeki çabalarını olum. lu yönde etkiler. Anayasanın geçici maddesinde belirtilen «benzeri organlar» kavramı yentden tanımlanabilir ve seçim yasasrna konulacak ek geçici madde ile çok kişi parti kurma yasağı kapsamına girmiş olabilir. Yasal açıdan «benzeri organlar» kavramı genişletilebi lir. Sosyal Demokratlar için ay rıca bir de fiıli durum var. özellikle Sosyal Demokrat keslm de «... Parti kuramayacak ben zeri organlar» galiba belü oldu: Hizîpler... Sosyal (Bajtarafı 1. Sayfada) Edinilen bilgılero göre, te. mas komisyoım toplantısma yurtdışmdan dönen AH Dinçer ile birlikte Ümit Gürtuna, Vc dat Dalokay, thsan Alyanak, Erol Köse ve Halil Akyüz katıldılar. Temas komisyonunun genlşletilmesi konusunda yapılan tartısmalar sonunda Adana'dan Fevö aritçi ile Rize' den Murat Kumbasar da komisyonda görev aldılar. 7 ki. şilik temas komisyonu kurucularla temas kurma, kurucu heyeti oluşturma, meslek ve temsil oranlarım saptama konusunda çalışacak. Komisyon çalışmalarım tamamladıktan sonra nihai heyeti SDG komiteslne sunacak ve nihai onay burada alındıktan sonra, kurucular konusunda kamuoyuna bir açıklama yapılacak. Zeytinburnu (Baştarafı 1. Sayfada) rekça olarak yazarımız Uğur Mumcu'nun 13 nisan günü yayınlanan <Yakınma> başlıklı yazısmı gösterdi. Yargıç Cimilli'nin çekilme karafr. Zeytfnburiiü '£'" AsMV6 Hükuk yargıcı Şerafettin Karabulut tarafından kabul edilmedi. Karabulut' un bu karan, Yargıtayca incelenecek Avukat Burhan Apaydm. daha önce Cimilli'nin usule aykırı kararlar verdiğinl ileri sürerek yargıcı reddetmişti. Red istemi uygun gflrülmemesi üzerine yargıç Cimilli. yeniden dosyayı ele almış. bu arada. Mumcu, Zeytinburnu Savcısı I. Hakkı İplikçioğlu'nun oğlunun Nazlı llıcak ile Kemal Ilıcak'ın avukatı olduğunu, ay rıca, Tercüman Gazetesi'nin yargıçlara ücretsiz olarak gönderildiğini ileri suren bir yazı yazmıştı. Burhan Apaydın ve Ugur Mumcu, yargıç Cimilli hakkında Yüksek Hakimler ve Savcılar Kuruluna da bir yakınma dilekçesi vermişlerdi. Yargıç •Cimilli'nin, Mumcu'nun sözkonusu yazısmı, kendiliğinden dosyaya koymasmı, «Yargıcın kendi başına dosyaya kanıt ifoyamayacağı» kuralına aykırı bu lan avukat Orhan Apaydıtı, Yargıç Cimilli ile yazar Mumcu arasmda bir «husumet» doğduğunu belirterok yeniden yargıcın reddini istemişü. İbrahim Telemen adiı bir silah kaçakcısının İzmir Sıkıyönetün Mahkemesinde verdiği yazılı ifadede Kemal Ilıcak'm adının geçmesi üzarine açılan oeza ve hukuk davaları nedeniyle, Telemen ile ilgill mahkemelerce dosya lstenmiş, Izmir 2. Asliye Ceza Mahkemesi'nce önce resmen «bulunnamadığı» bildirilen dosya yapılan arama üzerine bujunmuş ve «önlemli olarak» İstanbul Toplu Basm Mahkemesi'ne gönderilmış, içir.de Ilıcak'm adı da bulunan el yazılı tfade dosyada bulunduğu saptanmıştı. Aydın Yalçın Evren'den görüşme isteminde bulundu ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Sağ kanatta parti kurma girişimlerini sürdüren Prof. Aydın Valçın, Cumhurbaşkanı Kenan Evren'den görüşme isteminde bulunduğunu açıkladı. Prof. Yalçm, Batı'da büyük siyasal partilerin araştır. ma merkezleri olduğunu anım. satarak, «partimiz için bir bilçl işlem merkerf kurma çalışmaIarına başladık» dedi. Cumhuriyet muhablrinin soru larını yamtlayan Prof. Yalçın, sağ Kanatta parti kurma ginşımlerini sürdüren öteki gruplarla «dirsek temasını» sürdürdüklerini söyledi. Tokatiı (Baştarafı Spor'da) Pederasyonu'nu çabuk karar slmakla suçlayan demeciyle ilgili olarak görtişlerini açıkla. yan Tokatiı, «benim Federasvonum hangi karan, ne kadar zamanda alacağını kimseye gor mas. Bu bizinı Işimlzdir. Üstelık biz bugüne kadar hangi kulttbü çağınp da hesap gormuşuz. Bi/. hesap sormayse, bir yanhşlık varsa cezasuu veririz.» Boksörlerimiz (Baştarafı Sporda) piyat ikincisi Polonyah Skrezecez yine etkiliydi. Bu raund da da boksörümüze saydırarak karşılaşmayı 50 kazanarak fi nale yükseldi. Evüp Çiftçi ise bu yenilgi ile bronz madalya kazanan ikincl boksörUmüz ol du. Macit Zeren (parlamenter), Misbah Ongan (avukat), Ali Rıza Çetiner (parlamenter), Sabri Keıkln (parlamenter), Ab> durrahman Güler (parlamenter), Yılmaz öztuna (tarihçi), Yümaz Hocaoğiu (parlamenter), Haydar özalp (parlamenter), Çafer Tayyar Sadıklar (Merkez Bankası eski Başkanı), ANKARA, (Cumhurtyet Bü Fevri Fırat (parlamenter), Fevrosu) Ali Fethi Esener zl Halıcı (parlamenter), Na ile Hüsamettin Cindoruk mik Kemal Sentürk (parlamen t«r), Eşref Akıncı (DM üyesi), buluşmasından sonra basın mensupları ile Esener'ln tmren Aykut (DM üyesi). A U arabası arasında Ankara so Mazhar Haznedar (DM üyesi) Ahmet Sarp (DM uyesi). Ad. kaklarında nefes kesen bir nan örel (DM üyesi), Davut kovalamaca yasandı. GldeAkça (Ziraat Bankası eski Ge ceğl yeri basından glzlenel Müdürü), Utkan Kocatürk mek isteyen Esener, kovala (Baştarafı 1. Sayfada) (DM üyesi). Necmi özgür (DM miştir. Demokratik, Milli ve üyesi), Aydemir Aşkın (DM Uye macanm sonunda iyl organl Türkıye'nin gerçeklerlne en si), Tevfik Erdem (sendikacı), ze edilmiş bir plan ile bayakın bir program il e orta Selahattin Erkap (sondikacı), sın arabasını atlatarak glÇalışmalarım aün de sürdü ya cıkacagız. 18 Mayıs günü Ncda Teklnel (avukat), Yılmat deceğl yeri gizlemeyi baren Dr. Çağlar Kırcak, eski basınımıza gerekli «tçıklama Altuğ (öğretim üyesi), Müker şardı. sendikacılarla bir toplantı düyapılacaktır. Sayı n Gölhan rem Hlç, Musa Öğün (emekl) Esener ve Cindoruk bageneral TRT eski Genel Müzenledi. Türkiye Sosyal Demok sm mensuplannın sorularırat Partisi kurma çalışmaları. ile birlikte Türk milletinin dürü), Erdem Kırdar, Ahmet nı yanıtladıktan sonra aynı sürdürenler adma bir açık lıuzurunda oimaktan gurur thsan Kırımh (parlamenter) lama yapan Muammer Erteıı, duyuyoruz. Çok mutluyum. Partlnin Genel Merkez bina rı ayrı arabalara blnerek uHareketimiz hiçbir lesir al sında kurucuların bugün bir zaklaştılar. Basm mensup«Çaglar Kırcak ve arkadaşları ile birleşmelerinin an meselcsi tmda kalmaJcsızin birleşme araya gelmesi bekleniyor. ları saat 10.30 sıralarında olduğunu» söyledi. Cumhurivet sini sürdürecektir» Turgut Sunalp, kalmakta ol Esener'ln bindiğl kavunlçl muhabırinin sorularmı yanıtla. duğu Orduevi'nden dün sabah Cindoruk'a yöneltilen soru renkll 34 L 7137 plakalı ara yan Dr. Kırcak «SDG İle hersaat 10.00 sıralarında ayrılarak, bayı izlemeye başladı. Aralar ve yaiıtlar şöyle oldu: hangi bir temaslarunn olmadıSORU Birleşmemiz de yeni kiralanan parti Genel Mer ba büyük btr süratle Bulğını» belirtti. kez blnasma gsldl. Gazetecilevam edecek dediniz. Bu 'jaşvar üzerinden Kızılay'a gel rin çeşitli sorulaînı yamtlayan îstanbul'da bir açıklama ya ka gruplarla birlesmeniz anSunalp, kurucuların kesinleşti di. Basm mensuplannın ha pan İsmail Cenı «cözümün il. lamına mı geliyor? ğini, ancak isimlerini açıklama len arabayı izlediklerinl gö keli bütunleşmede olduğunu» CÎNDOBUK Evet.. yacağını söyledi. rünce, araba Kolej tarafısöyledi. SORU Başka grupıar Sunalp, ga^etecıleıin «AIî Fet. na doğru dönerek. oradan ismail Cem. THA muhabiri. derken, Özal grubunu da hl Esener (şenısiyemiz çok gebazı şaşırtamlar yaparak ne yaptığı açıklamada özetle niş dedi) bu konuda ne diyor yeniden Küçükesat Başçanu kastediyorsunuz? şu görüşlere yer verdi: sunuz» sorusuna, «Esener PaCÎNDORUK Isim ve>«tilkemizin genel yararları şaya sorun. Esener Paşaya so vuş sokaktaki evin önüne doğrııltusunda sosyal demokrat meveyim, göreceksinız. racağınız soruyu bana sorma geldl. Gazetecilerin lzleme SORU Dün İstanbu!' yın» yanıtmı verd'. anlayışm da topl»tmsal riengeyi sürdürmeleri üezrine alerdeki yeritıi sağlıkiı biçîmde da Turgut Özal ile görüşme «Semsiyenin genisliği» konu raba evin etrafmdaki ara alabilmesl için, bu inancı pay yapmışsmız? sokaklarda bir süre dolaşsunda sorulan bir başka soruyu laşan çevrelerin açık ve soçik CİNDORUK Tek başı Sunalp «şemslyeci bulun ölo tı. Esener'l taşıyan kavunilkeler çcvreslnde bütünleşmele ma açıklayamam. türun» biçiminde yanıtladi. içl renkli araba. tamdört ri zorunluğu, giderek anlaşılSunalp, «Partinin gelir kay. kez Başcavus sokaktaki eSORU Burada hulunanmakta. kabul edilmektedlr. naklarının nereden sağlanaca vin önünden geçti. Yaklaları kurucular heyeti olarak Eskiyi tekrar iddiası taşuna ğı» yolundaki soruyu, «Yasa şık yanm saat kadar süren yan, ancak, Cumhuriyet'le be değerlendirebilir miyiz? CİNDORUK ~ Biz isim var. Muayyen bir aidat tesbit raber daha açık nitelikler alkovalamacaya karşın baedilmedi henüz. Çünkü bu bir mış yenilikçl çlzginin tarihi de siz insanlarız. Biz davanın bağıştır. BU parti milletin par sm mensupları atlatılamavamı olan, insanlara yakla$ı adamlanyız. İsimlerimizın tisi olnıak iddiasmdadır» biçi ymca lyi organize edllmlş mında önyargısız, ilkelerlnde hiçbir önemi yok. Atalanminde yanıtladi. bir plan uygulandı. ise kararh olan Wr sosyal de rmzın, babalarımızın, aileleSunalp, bir başka soruya da Başçavuş sokaktaki Tamokrat oluşıım, sağlıkh bir bü. rimizin sürdürdüğü siyasi şu karşılığı verdi: nm apartmanı önüne 4. tünlUğü sağlayabilir, sosyal de fikirleri takip ediyoruz. «Umduğumun ilerisinc geçti kez gellndiğinde mokrat çözüm önerilerini ülkeEsener'l Turgut Sunalp ile görüş ğimi tahmin ediyorum. Ben ken yv sunabiilr, sivasete, yepyeni diınl politika bilmcyen bir in taşıyan araba, basm menme konusundaki bir soruya bir üslup getirebilir» san olarak kabul etmiyorum. suplarının arabasınm lylCindoruk, »Sunalp il e darbekledl. Bulunduğum görevter sırasuıda ce yaklaşmasını gın degiliz. Ama şu anda da politika ceıeyan ediyordu. Basm mensupları lylce yak kendi partimizin üzerindo O zaman rahatlıkla takip ede laşınca, Esener arabadan (Baştarafı 1. Sayfada) çalışıyoruz Kendilerj de k«q biliyordum. Yaııi, rahatlıkla inerek, orada bekleyen Reması için bir süre belirlenme di partileri üzerind e çalı;ıtakip edpbilecegim bir gürevde nault marka beyaz bir ara sini öngören 15. maddesi ayrı yorlar» yanıtmı verdi. bulunuyordum. 12 Mart döneayn oylanarak kabul edildi. Ali Fethi Esener. dün sa mlnln ikinci safhasuıda Genel baya geçtl. Kavunlçl renk 7. madde BM Genel Kurulu'1 araba dar sokağm orta1 nun Kıbns'taki tüm yabancı bah Cindoruk henüz kendi kurmay'da Iklncl Başkan'dun sında durup. yolu tıkadı birliklerin geri çekilmesini, sini ziyarete gelmeden önce, Daha yakınen takip imkâm bul dum. Politika benim yabancım ve basm mensuplarınm ara Kıbns sorununa taraflarca karargâh olarak kullandığı kabul edilebilir bir çözüm bu yeğeninin Küçükesat Başça değil. Yabancım olsa zaten gir basınm geçmesini önledl. mezdim. Yalnız politikanın için Bu arada Esener'l taşıyan lunmasım temel kabul ediyor. vuş Sokak'taki evinin penbeyaz renault hızla tızakBu maddeye Türkiye ile birlik ceresinden gazetecilere «Gün de hiç bulunmadım. tlk defa bu te Suudl Arabistan, Bangla aydın çocukla herşeyj bir lunuyorum. 20 günliik bir ma laştı. Basm mensuplanzim var. Bu 20 gün de bana siz r deş, Pakistan ve Malezya aleyh likte götüreceğiz. Her bilgi lerin sayesind/e çok büyüft tec nın gerl gerl giderek sote ay verdiler. 89 ülke lehte yi size verecegiz»d.edj . rübeler kazandırdı. Bu tecrübe kaktan çıkmalarına karşın, oy kallararken, 27 ülke çekimler bir tnsanın ilerlemesinl Ica beyaz Renault'u yakalayaYaklaşık l saat süre» ip«er kaldı, oylamaya 36 Ulke madılar. Böylece Esener ba ruşmeden sonra Esener ve bettlren unsnrlardır. O yüzden katılmadı. Cindoruk birlikte dışan çık zannediyormn ki, tahmmimden sm mensuplarını atlatarak, biraz daha ileriye gittim.» Tasarmın Güvenlik Konseyi gideceği yeri gizlemeyi batılar. Esener ve Cindoruk ile llgili 15. maddesi ise 8'e Gazetecilerin öncekl akşam şardı. bir ffüre fotoğraf çekilmeji karşı 86 oyla kabul edildi. Türiçin poz verdikten sonra, E AU Fethi Esener'le bir telefon kiye İle birlikte ABD, Portekiz, görüşmesi yaptığı yolundaki 60 sener, «Sayın Cindoruk be rusuna karşılık Sunalp, bu idSuudl Arabistan, Bangladeş, ni ziyaret etti Parti kurma Pakistan, Malezya ve Endonezdianın doğruluk derecesi olteşebbüsleri ve teknik çalıs madığmı söyledi. «Esener'le gö ya bu maddeye aleyhte oy kul(Baştarafı 1. Sayfada) malar konusunda gerekli landılar. rüşüp görüşmeyeccği» sorusuizahaü verdi. Fikir birliği na da Sunalp, «Benim lnsiyati fi değildir. OktıUarımızın 1çinde laburatuvarlar, spor Kabul edilen 15. maddede içindeyiz» dedi. Esener'e ba fim dahilinde değildir» yanıtmı Güventik Konseyi'nden BM'nin tesislerl ve diğer tesisler ol sın mensuplannın soruları verdi. Kıbns konusunda daha önce Turgut Sunalp Genel Mer madıkça bizim zamanumz nı şöyle yanıtladi: kabul ettiği tüm kararlann sükez binasmda saat 20 sıralaı Politikayı bıratarsanıı rında ayrılırken, hatlann ka daki okuldan bir farkı kal ratle ve etkill biçimde uygumayacaktır. Uygulamah yurt dışında bir göreve ata nşmasıyla bir gazetecinin telelanması için belirlı bir zaman ders gören çocuklarla, yan nacagınız yolunda bir haber fon konuşmasrna tanık oldusüresi içinde teşkilat yasası cerçevesinde gerekli ve uygun geldi. Dogru mu? ğıınu söyledi, Sıınalp bu gaze Iız kitaptan öğrenen çocuklar arasında büyük farklar göreceği tüm pratik tedbirleri ESENER Böyle hayall teciye «Ben de scnln hakkında alması istenlyor. konuşmalar üzerinde bana istihbarat yapıyorum, telefon vardır Te bütün bunlar tinî karışıkılığı nedeniyle konuş versite imtihanlarında der Genel kurulda kabul edilen soru sormaym. Paşam. çalışmaları hafta manin hepsini dinledik» dedi. hal kendisini göstermekteve bağlantısızlar tarafından su sonuna kadar yetiştirobillr Gazetecinin «Dlnlediniz mi e dir.» nulan tasarının maddeleri şöy fendim. Güzel şeyler var mıyTürkiye'nln hızla sanaylmisiniz? le. dı?» demesi üzerine «Sen gti. ESENER Kısmet olursa zel konuşur mıısıın?» biçimin leçtiğlnl ve vatandaşlarm ar # Kıbns'tan tüm yabancı tık Use ya da ortaokul yerl pazartesi günü millettn hu de konuştu. kuvvetleri «derhal» çekilme zuruna cıkacagız. ne meslek lisesi istediğinl Daha sonra gazetecilerin li, öte yandan Ali Fethi E «Kabineden başka bakanlar si hatırlatan Cumhurbaşkanı # Kıbns konusunda BM'nin sener'in temaslanyla zin kuracağmız partide yer a Evren «tşte Türkiye'nin kal ilgiîî bundan önceki kararlanna uyul bir açıklama yapan ba9;n lacak mı?» sorusuna «Başka kınmasınm yeğane yolu bu malı, ikl toplum temsilcileri a sözcüsü Erman Yerdelen hakanın istifa ctmesine zaman dur» dedi. Cumhurbaşkanı rasında anlamlı ve yapıcı gö «Kurucular listesinl 16 ma yok. Bizim defterimiz kapanKenan Evren konuşmasmrüşmeler yapümah. dir» yanıtmı verdi. yısta İçisleri Bakanlıgma Ahmet thsan Kırımh ise, da, okul yapımına katkıda üzere hazırlam:5 «Türkiye Ticaret Odalan Birli bulunan vatandaşlara da te # îki toplum liderleri araarn vermek da 1977 ve 1979 da vanlan an bulunııyoruz. Listenin ge ği Başkanı Mehmet Yazar slıln gekkür etti. laşmalar desteklenmeli, cikmesi sözkonusu değil» partide yer alacak mı?» soru. Cumhurbaşkanı Kenan dedi. suna ise şu yanıtı verdi: Evren konuşmasını göyle # BM Genel Sekreteri soru«tyi arkadaşımdır. Felsefesl Kurucular listesinde «yep tamamladı: nun çözümü yolunda kişisel ça yeni isimler» bulunduğunu aym. Benim üzüntüm felsefesi balanm sürdürmeli. «Bu okuldan yetişml? bir aynı olan kişilerin aynı çat» BM Daimi temsilcisi Coşkun vurgulayan basın sözcüsü fiğrenci olarak benim isml altmda birleşmemcsidir. Nasıl Kırca, kararm tek yanlı ve çe Yerdelen «kurucular liste olsa ideal bir olduktan sonra mi bu yeni yapılan okula lişkili' clduğunu bildirerek, böl sinde bazı emekli generalle o noktada birlcşeceğlz.» vermek kadirşlnaslığını gös gedeki Türk askerlerinin Kıb rin yer alacağım, ancak sateren il Valiliği ve Milli Eği rıslı Türkleri, Yunanistan ya yısını söylemeyeceğini» biltim camiasına teşekkür edl da Kıbrıslı Rumlann baskısın dirdiyorum. Ben hiç bir zaman dan korurnak amacıyla bulun (Baştarafı 1. *Sayfada) duğunu söyledi. diler. özer Gürbür, Ayhan Fı ismlmin böyle okullara ve rat, Paşa Sanoğlu ile Prof. Ha ya caddelere verilmesini ar lil İbıahim Karal'ın kurucu zu etmiyorum. Böyle şeyler (Baştarafı 1. Sayfada) üyeler arasında olacakları Nec. den hoslanan insan da delenllen gelişme henüz görülmü det Calp tarafından açıklandı. (Baştarafı 1. Sayfada) yor. Bunun tek nedeni olarak • Mehmet Yorgancıoğlu ve ğilim. Ama bu okulda okuda eskt partileri biraraya top arkadaşlanmn 9 maddelik bir muş bir kişi olarak bunu kıforte'nin 161 liradan 200 lira do layacak güce sahip kişilerin laylarına yükseimesi bekleniyor. ceviremedim. deklarasyonu CelaT Bayar. Bü ramadım, ortaya çıkmaması gösteriliyor. lrnd Ulusu. Turgut Sunalp ve Mcmnııniyetle kabul ettim. Bakkaldan şarküteriye dek Sağda Mustafa Öztürk ve Sa AH Fethi Esener'e gönderdik Bu okuldan mezun olacak her yerde satılan Aspirin'ın ise mi Topateş, çalışmalarım genel. leri bildirildi. «Mllliyetci mubu kez en yüksek oranlı zam çocuklann Atatürk'Un ilke likle ilçe ve köylere yönelik alacak ilaçlaıdan biri olması bafazakâr^larm aynı çatı altmlerine, inkilaplarına sahip, sürdürüyorlar. bekleniyor. 10 ay önceki son da toplanmasım isteyen dek. zamda düşük oranlı zam alarak larasyonda yer alan isimler onları benimsemiş birer va fiyatı 45 lira olarak beiirlenen şunlar: Behçet U«, Prot. Yu tandaş olarak mezun olma Aspirin için Birleşik Alman fir suf Vardar, Pertev Arat. Tur larını candan diliyorum ve (Baştarafı 1. Sayfada) ması bu kez 65 lira fiyat ıstesrut Esilmez. Cevat Ülkü, Ali böyle olacaklarına da ina «Ankara'da oturmuşluk yok» di mış bulunuyor. İlaç sanayine Çobanoğlıı, Ne,1at Halulu, Ab nıyorum.» yakın çevreler .Sağlık Bakan yorlar. Turgut Sunalp tanm ınet Par. Hayri Domaniç, Nec«Kenan Evren Lisesbnln lığı'nuı Aspirin'e bu kez 60 nuyor henüz. Sağ kesim, bin mctlln önder, FaruU Ilgaz, lira dolaylannda bir fiyat ver Sosyal Demokrat, biri sağ ke Ünal Yaltınk, Prof. Şener Ak açılış törenine MGK üyeleri Orgeneral Nurettln Ermesini bekliyorlar. Eğer firma simden iki partiden olmasım sa yol. nın istediği 20 lirahk zam veri vunuyor. Kurulacak sağ partide Deklarasyonda söyle denildi: sln, Orgeneral Tahsln Şalirse, Aspirin'e yüzde 45 dolay liderin teşkilat tarafından seçil. Nejat «Bazı eski siyasilerin kendi hinlcaya, Oramiral larında zam yapılmışolacak. mesi de öneriler arasında. lerine yeniden bir sandalye te. Tümer, Orgeneral Sedat Ce mini için girlştikleri yalpalı ve lasun, İstanbul Valisl Nev saşırtıcı faaliyetieri önlenme zat Ayaz, 1. Ordu Komutanı dikçe, Türk siyasi hayatının Orgeneral Haydar Saltık, arzulanan seviyeye getirilmesi mümkiin olmayacaktır. Ege'de askerl ve mülkl erkanla öğ renci velileri de katıldı. dinamizm sağlaraayan heyecan Cumhurbaşkanı Kenan Evuyandırınayan bir slj'asi hareket kısır kalacaktır.» ren, bugün Kırklareli'de ya# Parti kurma çalışmalarım nn da Tekirdağ'da halka hisürdüren Turgut Özal, ötekı taben birer konuşma yapagruplarla temasları konusunda, cak ve bölgedeki askeri bir İNKÎLAP CAD. NO: 13 KAT: 2 «Her zaman söylüyorum, bitimAKSARAY . İSTANBUL le görüşnkek isteyenlere hayır liklerl denetleyerek. yöneticî demeyiz. Şu anda bu gruplar lerden illerin sorunlan hakTlf.: 25 63 11 . 24 38 52 kında bilgi alacak. Cumhurla görüşme olsa bile. mınu acıkiamam mümkün değil» şek başkanı Evren, yarın Ankalinde konuştu. ra'ya dönecek. (Baştarafı 1. Sayfada) 1983 tarihinde Danışma Meclisı üyeliğinden ıstifa ederek Adalet Bakanlığı'na getirildi. Ulusu kabinesinde yer alan bakanların partilerin kurucu heyetlerinde yer almaları halinde HUkümet'ten istifa etme. ke karan alınmıştı. MİUiyetçi Demokrasi Partisi olarak kurulacak partinin kurucu üyelerinın 40 kişi olmasmın düşünüldüğü bildlriliyor. Kurucular listesinde yer alması beklenenlerden bazılarınuı adları şöyle: Sunalp'in partisine Esener, gazetecileri nasıl atlattı? Cepheleşnıe Cindoruk Kıbrıs'tan Istanbul'da (Baştarafı 1. Sayfada) mıgtır. Bunlar, «MGK'nin karar, bildiri ve icraatı» ile «Cumhurbaşkammn halkı aydınlatmak için yurt içlndekl yaptıkları ve yapacakları gezilerdeki beyanları» ve ayrıca, «Sıkıyöuetim Kouıutanlarının koyduklan yasaklar ve beyanlarsdvr. Aynı blldirlde, «feshedilmiş siyasi partilere ve nıcnsuplarına ilişkin olarak suçlayıcı, methedici veya savunucu nitelikte yazılı veya sözlü beyanda» bulunulması ve 12 Eylül 1980 önceslne benzer çekişme ve çatışmalann «kapatılan partilerin üyelerince yeniden canlandırıunası» ve «bunlann dışındaki kisilerce böyle bir ortamın oluşmasını teşvlk ve tahrlk» edilmesi yasaklanmıştır. 11 Eylül 1980, bir lflasuı adıdır. Hiçbir aklıbaşmda yurttaş, 12 Eylül öncesinin parlamentosunu, hükümetinl ve siyasal partilerini savunamaz. 12 Eylül, bir iç savaşı önlemiştir. Bu gerçeği, herkesln açık yürekle benlmsemesi gerekir. 12 Eylül öncesindeki kanh kargaşanm sorumlularını bugün için Sıkıyönetim Mahkemelerl saptamaktadır. Yann, aynı sorumluluk, kişi, örgüt, parti ve kurum olarak tarihin yamlmaz yargısı tarafından da saptanacaktır. Yaşanan gerçekler, beş duyumuzla algılayacağımız kadar somuttur. 12 Eylül harekâtmm yapılmıs olması, ülke ve toplum yarannadır. Tartışılmayacak tek konu budur. Tarüsılmayan konu, 12 Eylülün gelij nedenleridir. Acaba, bu gerçeğin dıgındakl konular tartışılamazsîı., siyasal partiler, kamuoyunca birbirlerinden nasıl ayırt edileceklerdir?. 12 Eylülün yapılıs nedenleri tartışılmaz, ama 12 Eylül döneminden önce başlayıp, sonra da s'üren ekonomik model tartışılmayacak mıdır?. Bu konuda herhangi bir yasak sözkonusu değildir. Bu yüzden, «24 Ocak kararları» kurulacak partiler arasmda tartışma konusu yapılabilir. Ancak, 24 Ocak kararlanna karşı çıkan bir parti, acaba, 12 Eylül'ün yapıhş nedenlerine de karşı çıkmış mı sayılacaktır?. Hemen belirtellm: Böyle bir yargı yanlış olur. Çünkü, 12 Eylül, «24 Ocak kararlarmın uygulanması» amacı İle yapılmadı. 12 Eylülün gerekçesi, kanlı çatışmaları bastırmak ve iç savaşı önlemekti. 24 Ocak uygulamaları, 12 Eylül 1980 tarihinden önce de varolan ve uygulanan bir ekonomik modelden kaynaklanmaktaydı. Turgut Özal gibi, 12 Eylül hareketi İle 24 Ocak kararlarım özdeşleştirip, bundan kendi siyasal geleceği için yarar bekleyenler olabilir. Fakat, herhalde önümüzdekl dönemde, tartışılması gereken konulardan biri, «24 Ocak kararlarısdır. «Devletçilik» ilkesinl benlmseyen bir parti, «24 Ocak modelini» eleştlrerek, kendi e&onomik modelini halka benimsetmeye çalışacaktır. Geçmig dönemlerdekl «banker faciasına» değinen bir parti sözcüsüne «sen 12 Eylule karşısın» denirse, bu hlç kuşkusuz, bir «demagoji» olur. Bu nedenle öııümüzdekt dönemde, «24 Ocak» ve «12 Eylül» tarihlerini çok kesin çizgilerle birbirinden ayırmak gerekir. Kurulacak partilerden bazıları, bu Anayasa' nın noktası ve virgülüne kadar, her hükmünü, her kuralmı, her ilkesini benimseyebilir. Bazı partiler de bu Anayasayı begenraeyebllir, bugün ya da yarın, Anayasa'nın belli hükümlerlnl değiştlrmek Isteyeblllr. Anayasa'nın ne yolla, nasıl değlştlrileceğinl ylne Anayasa'nın kendisi belirlemlştlr. Bir parti «çoğunluğu sağlarsam, Anayasa'nın şu, şu, maddelerini değiştireceğun» derse, bu parti «12 Eylüle karşı koyan bir parti» mi sayılacaktır?. 12 Eylülün yapılıs nedenleri aklıbaşmda lnsanlar tarafından tartışma konusu yapılmaz. Çünku, kimse 11 Eylül gününe özlem duyamaz. Ama Anayasa'nın bazı hükümleri elbette tartışma konusu olabilir. Anayasa'nın bazı hükümlerine karşı çıkmayı, bugünden «kahramanlık isteyen bir cesaret işi» yaparsak, tartışmalardan da sonuç alamayız. Evet, bu Anayasa, Türk halkınm büyük çoğunluğunca oylanarak benimsenmlştir. Bu sonuçlara saygımız vardır. Ama unutulmamalıdır kl, değiştirilen 1961 Anayasası da halk çoğunluğunca bentmsenerek yürürlüğe konmuştu. Anayasalann, Anayasa'da gösterilen yollarla değiştirilmelerlnl «vatana ihanet sayan» öfkelerden ve aşırılıklardan uzak durmak zorundayız. 12 Eylülün yapıhş nedenlerlnl kimse tartışmaz, ama 24 Ocak kararları İle Anayasa'nın bazı htücumlerlnin eleştirilmesi, «12 Eylüle karşı çıkmak» biçiminde yorumlamr ve sunulursa, o zaman, 27 Mayıs 1960 sonrasmdan başlayıp, 11 Eylül 1980 gününde doruk noktasına varan «cepheleşnıe» olguları yeniden başgösterir. Bunu da toplum olarak, önleyemeyiz. «Cepheleşme» önce insanlarm duygu ve düşüncelerinde başlar. Bunu önlemenin tek çaresl, toplumun her kesiminde hoşgörü rüzgârlan estırmektlr. «12 EylülcU partiler 12 Eylüle karşı partiler» glbl ayrımlar, yeni bir «cepheleşme» olgusunun tehlikeU işaretleridir. Ayrımlar, 12 Eylül tarihi dışmdaki olay, olgu ve tarihler gözönünde tutularak yapılmalıdır. Bunun için de «ekonomik model» ve içine Anayasa'nın bazı maddelerini de alaiı «siyasal hedefler» açıkça tartışılmalıdır. Prof. Yaşa Antalya 16 yasını doldurmamıs (Baştarafı 13. Sayfada) 100250 ile sınırhyor ve delegelerin üyeler tarafından seçilmesini öngörüyor. İşçi sendika. larında ise üye sayısı bini aşmışsa delege sistemi geliyor. Sendika genel kurul delegeieri, şubeler genel kurullarında seçıliyor. Sendika tüzüklerine de. lege seçilebilmeyi engelleyecek hüküm konamayacak. Yönetim ve denetleme kurulu üyeleri bu sıfatlan ile kendi genel kurullanna katılabilecekler. Böylece yasa kalabalık sendikalar ve sendika şubeleri için delege sis temine ağırlık kazandınrken, tüzüklerle geliştirilmiş doğal delegeük olgusunu da, yönetim ve denelleme kurulu üyeîeri ile sınırh kılıyor. lanması ve seçimlerin erte&i gün oıan pazar günü 9 17 saatleri arasmda yapılmasını sağlayacak biçimde belirlenmesi gerekiyor. Hakimin onayladı ğı gonel kurul üye ya da delege listasi genel lcuruı tarihinden 7 gün önce ilgilı şube, sen dika veya konfederasyon binasmda ilan edilecek. Üç güıılUk ilan süresi içinde yapılan ni. razlar hakim tarafından inceia necek ve böylece genel kurul listeleri ftesinük kazanacak. Ha kım ayrıca başkanı devlet me muru olacak, ikisi aday olmıyan üyelerden olusan seçim sandık kurulunu ve yedeklerinı seçecektir. Sendika ve konfederasyonlarm genel kurulları, tüzel kişilik kazanmalsrmdan başlıyarak 6 ay içinde yapılacak, o. lağan genel kurullar 3 yılda bir toplanacaktır. OlağanüstU genel kurul için genel kurul üys veya delegelerinin 1/5 ımzası gereklidir. Ganel kurullarda salt çoğunluk aranır. Çoğunluksuz genel kurul cn geç 15 gün sonra ve enaz 1/3 üye ya da delege ile yapılır. Krarlar için katılanlann çoğunluğu, tamsaymm l/4'ünün altır.da olmama koşulu ile yeterlidir. llaca Kars Yargı denetiminde Genel Kurulu Yasanın 14. maddesi yargt de. netiminde genel kurul yapılmasını öngörüyor. «Seçim yapıla. cak geneı kurul toplantılarından en az 15 gün önce genel kurula katüacak üye veya delegeleri belirleyen listeler ile toplantınm gündemi, yeri, günü, saatt ve çoğunluk olmama sı halinde yapılacak ikinci toplantıya ilişkin konulan belirfen yan ile ilglli seçim kuru. luna başvurulacak. Toplantı ta rihlerinin de, görüşmelerin bir cumartesi günü akşamı sonuç A. Fermani Altun İrtibat YARIN: Sendikaîarda birleşme. katılma...