Katalog

> NİSAN 1983 EKONOMİ Cumhuriyet 9 GÛNÜN AYNASI Bankalar haffada 6,5 milyar munzam karsıhk yatınyor ANKARA (ANKA) Bankalann bu yılın yaklaşık ilk 3,5 aylık döneminde Merkez Bankası'na haftada ortalama 6.5 milyar lira tutannda mev duat munzam karşılığı yatır dıldan belirlendi. Merkez Bankası verilerine dayanılarak yapılan hesaplamalara göre, bankadaki mevduat munzam karşılıklan yılbaşm dan 8 nisan tarihine kadar olan 14 haftalık dönemde 91,3 mllyar liralık artjş kaydederek 492,5 milyar liraya yükseldi. Bu arada, bankalarca Merkez Bankası'nda tu tulan mevduat aynı dönemde 51,6 milyar llra daraltıldı ve 9,5 milyar lira düzeyine indi. Sözkonusu azalmanın 47,8 milyar llrasının özel bankalardan kaynaklandıgı gözlen di. Resmi kuruluşlarm Merkez Bankası'na yatırdıklan mevduat lse nisan ayuun ilk haftasındakl 6,4 milyar liralık daralmaya karşm 9 nisan tarihi itibariyle yılbaşmdaki dü2»yinin 27,4 müyar Ura üzerine çıkmıs ve 331 milyar liraya ulaşmış bulunuyor. EKONOMİDE, Şubat ayında dışsatım 400 milyon dolarda kaldı Dıssatımda gerileme başladı Türkiye'nin dışsatımı (milyon dolar) Aylar Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 1980 236,3 244,2 233,6 219.0 196,5 169,3 167,1 178,0 219,8 260,7 326,5 457.2 1981 410,6 306,6 304,2 316,1 294,4 325,3 315,8 335,8 400,0 486.6 552,3 655.3 1983 446,1 410,2 447,3 402,1 414,5 419.6 412,7 408,4 456.4 560,0 604,7 766.0 Artış (yüzde) 1981 1982 1983 1983 /80 /81 /82 478,1 73.8 8.6 7.' 400,0 25.6 33.8 2.5 30,2 47,0 44,3 27.2 49,8 40,8 92.1 29,0 89.0 30,7 88,7 21,6 82.0 14,1 86.7 15,1 69.2 9,5 43.3 16.9 açık, şubatta 300 milyon dolara yükseldi. Böylece yılın ilk iki ayındaki dış ticaret açığı 550 milyon dolan aştı. Geçen yılın aynı dönemindekj açık 418 milyon dolar düzeyindeydi. Bu, iki aylık dış ticaret açığının yüzde 30 oranında arttığı anlamına geliyor DIŞALIMI KABŞILAMA ORANl Bu arada, işçj dövizi girişinin de yavaşlayarak 149.2 milyon dolardan, ocakta 121 milyon dolara duşmesı döviz gelirlerınin dışalımı kar şılama oranını azalttı. Ocak ayı itibarıyla geçen yıl dışsatım ve işçi dövizj gelirlerinin dışalımı karşılama oranı yüzde 98'den bu yılın ilk ayında »üzde 82'ye düştü. DOVIZ BIRİKİMİ AZALDI Öte yandan. Merkez Bankasmın kullanılabüir döviz birikimmin de yılbaşından 8 nisan tarihine kadar clan dö nemde 153.3 milyon dolarhk azalma kaydettiği gözleniyor. Bu dönemde, Merkez Banka sının döviz varükları 51.7 milyon dolar azalırken, döviz borçları 101.6 milvon dolar arttı. ¥DRUM V&lçın DÖĞAN Şubat ayı dış ticaretine ilişkin ilk geçici veri. ler dışahmm 700 mil. yon dolar olduğunu gösteriyor. Böylece iki aylık dış ticaret açığı 550 milyon dolara ulaş mış bulunuyor. Ekonomi Servisi Dışsatım artış hızında son aylarda belirgin biçimde çözlenen yavaşlama, yerini şrer'ilemeye bıraktı. Dışsatım son 3 yıldır ilk kez geçtiğimiz şubat ayında geriledi. Dışahmda ise belirgin bir artış eğilimi var. ANKA ajansının haberine göre. şubat ayına ilişkin ilk geçici veriler dışsattmda güç lükle 400 milyon dolara erişildiği yönünde. Geçen yılın şubat ayında 410 milyon dolarhk dışsatım gerçekleşti rilmişti. Böylece, dışsatım şubatta yüzde 2.5 oranında gerilemiş bulunuyor. YÜZDE 104 ARTIŞTAN GERİLEMEYE 24 Ocak kararlarıyla başlayan dışsatımı teşvik politikalan sonucunda dışsatım Sıra Ne Zaman Gelecek?.. Sanayicilerin mantıgı galiba başka türlü işliyor ya da burada böyle işliyor, orada başka türlü çalışıyor. Bir yandan Ankara'ya gellp, devletin «Bankalardan sonra firmaları kurtarma operasyonuna girmesini» istiyorlar, öte yandan İstanbul'da Başbakan Ulusu'ya «Elhamdülillah, hiçbir meselemiz yok» diyorlar. Başbakan Bülend Ulusu , İstanbul'daki basın toplantısından sonra, sanayici ve lşadamlarıyla özel bir toplantı düzenledl. Sanayicilerin sorunlarmı dinlemek istedi. Bizim sağladığımw bilgilere göre. sanayiciler «tşimiz iyi, çok şükür, Allah sizden razı olsun» gibi vurgulamalarla «işlerinin yolunda gittiğini» dile getirdiler. Peki, rnadem kl işleri yolunda, o zaman Ankara'da şu sıralarda gündemin ön sırasma yükselen «firmaları kurtarma operasyonı» ua neyln nesi? Geçenlerde bir ekonomik kurul toplantısmda konu tartışmaya açıldı. Bir hesaba göre 300, bir diğer hesaba göre sayısı 420'ye varan firma «içinde bulundugu güçlükten kurtarılnıası için» devlete başvurdu. Kur farklan, nakit sıkıntısı, sermaye eksikliği, pahalı ithalat gibi nedenlerle bazı sanayi firmaları güç durumda bulunuyorlar. Bu flrmalar Ankara'ya ne zaman gelseler. aynı sözleri simgellyorlar: «Eğer, Asilçelik ya da Güney Şanayi'nin dnrumuna düşmemizi istemiyorsanız, bizi kurtarmak için fortnül arayra, nakit sıkmtımızı çiderin, kur farklarını bir çözüme kavusturun:» Başbakan Ulusu'nun başkanlık ettiği nomik Kurul'da konu tüm ayrıntısı ile tartışıldı. Bir yöneticiye göre «kıırtarılacak firma sayısı bir düzineyi geçmiyor» ama, yukarda da beıirttiğimiz gibi. kurtanlacak firma sayısmm hayll yüksek olduğu öne sürülüyor. Belki de «blr düzlne firma» ile, şu anda kurtarılmasma Karar verilen firma sayısı anlatılmak isteniyor. Ekonomik Kurul'da sorunu dînleyen Başbakanın talimatı üzerine, şimdi bir komite oluşjuruldu. Maliye Bakanlığı, Merkez Bankası, DPT' den oluşan komitede, «firmaları kurtarma operasyonn için formüller» hazırlanıyor. Aslmda çalışmalar hayli ilerledi. Son benimsenen ve MaHye Bakanlığı'na yenl yetkiler veren «Yetki Tasası» çerçevesinde bazı çâzümlerin getirllmesi söz konusu. Ama, yetki kararnamesinden önce, herhalde bir kez daha Ekonomik Kurul'da ele ahnacak. îşin ilginç yanı, geçen cuma günü îstanbul* da Başbakan Ulusu'ya «Çok şükür, işlerimiz yolunda» diyen bazı sanayicilerin sahip, oldukîan firmalar da «kıırtarılacak firmalar» arasında yer ahyor. Kim bilir, belki de «serbest piyasa ekonomisinde devlet tarafından kartarılacaklanm bUdikleri içiD, işleri yolunda» gidiyordur. Hangi firma. neyi söylerse söyl'esin. üzertnde durulması gereken nokta. bankalardan sonra. Asilçelik ve Güney Sanayl'den sonra, «blr «Jttzine firma» ile ilgili yeni bir karar önceslnde bulunulmasıdır. Acaba, kimse soruyor mu, bu i o ca koca firmalar neden bu hale düştü, diye?... Neden serbest piyasada kâr edip, zora gellnee «imdat yelkenlerini» devlet sütü île indirmeye çahşıyorlar^.. Ekonomide neden sürekli kurtarma operasyonları birbfrinl Izliyor?^ Neden birt bitip, diğeri başhyor?. Madem kl, şimdi firmaları kurtarma operasyonu gündemfc gelecek, bunlara devlet tarafından kim bilir kaç milyar lira şırmga edilecek, o zaman şu bankerlerde batan halkın tasarrufları da bir an önce «kurtarılsa»!.. Ne de olsa, küçük tasarruf sahiplerinin man tığı sanaylcilerin mantığmdan farklı işliyor. Küçük tasarruf sahipleri «her yerde» İşlerinin kötü gittlğini söylüyorlar!.. üstelik aylardır bağıra bağıra nefeslerini tüketmek Uzereler... Kurtulma sırası Asiye'ye ne zaman gelecek dersi. niz?. Ekonomi, bes ana sekiör etrafmda düzenlenecek ANKARA. (THA) Türkiye'nin ekonomik yapısım koşullara uygun olarak yeniden düzenlemek için DPT ve Maliye Bakanlığmda çalışmalar yapıldığı ögrenlldi. Edlnilen bilgilere göre, orta ve uzun vadeli olarak programlanan ve hazırlanacak beş yıllık planda yer alması beklenen çahşmalann son biçiminin Bakanlıklararası Ekonomik Kurul'da belirleneceği kaydedildi. Mall ve ekonomik sistemdeki bazı aksaklıklan 'da gidermek amacıyla yapılan çalışmalarda, . ekonominin kendi içinde 5 ana sektörden oluşması öngörülüyor. Bunlar, elektronik, tekstildokuma, gıda. inşaat müteahhitlik hizmetieri çimento demir, çelik ve petro kimya kimyevi maddeler ilaç olarak belirlendi. Bu sektorler içinde yer alan ve devletin öncülük edeceği. dallann ise, petrokimya, demir çelik, uçak ve harp sanayii olması hususunda görüş birliğine vanldı. Gıda sektörünün başlıca kaynağı olan tanma öncelik verilerek. buna dayah bir sanayileşmeyi öngören çalışmalarda bu alandaki fiyat politikasının dış fiyatlara uygun biçimde ayarlanması, bu alanda uygulanan kredı mekanizmasının yeniden gözden geçirilmesi de öngörülüyor. da aylık artış hızı yüzde 110'lara ulaşmıştı. Ama. 1982 yılmın ikincj yansıyla birlikte dışsatım artış hızında azalan bir seyir izlendi. Geçen ağustos ayında yüzde 30 olan dışsatım artış hızı, daha sonrakj aylar sürekli bir azalış gösterdi ve ocak ayında yüzde 7 2'ye ka dar düştü. Şubat ayı geçici verileri ise artık dışsatım artış hızının değil, dışsatımın kendisinin gerilediğini gösteriyor. DIŞALIM ARTIYOR Yine ANKA'nin haberine göre dışalım şubatta 700 mil yon dolara ulaştı. Geçen yıhn aynı ayında dışalım 668 milyon dolar düzeyiadeydi. Bu veriler de, 1982 yılında toplam olarak gerileyen dışahmm 1983 yılıyla birlikte artış eğilimine girdiği gözleniyor. Dışalım ocak ayında geçen yılın aynı ayına gö re yüzde 20, şubatta da yüzde 6 dolayında artış kaydetti. DIŞ TİCARET AÇIĞI Dışsatımdaki gerileme ve dışahmdaki artış, dış ticaret açığını da büyüttü. Ocak aymda 253 milyon dolar olan Irak, îran veLibyayia ticaret açığı ocakta 168 milyon dolar ANKARA (ANKA) Bu yıl ocak ayında, Türkiye' dış ticareti 168 milyon do larlık aleyhte açıkla kapandı. Ocak ayında bu ülkelere 89 milyon dolarlık ihracat gercekleştlren Türkiye, söz konusu ülkelerden 257 mil yon dolarhk ithalat yaptı. Tamamına yakm bölümünü petrol alımlarının oluşturduğu bu ithalatın 87.7 milyon dolan Irak. 70 milyon dolan Îran ve 99,2 milyon dolan da Libya kaynakh oldu. Geçen yılm eşaymda Irak'tan 128.7 milyon dolar Libyadan da 100.4 milyon dolar tutannda ithalat gerçekleştirilmiş, tran'dan lse ithalat yapılmamıştı. Bu arada, Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkelerinin geçen yıl ocakta yüzde 38,4 düzeyinde olan ithalattakl paylarısm bu yıl yüzde 41.4'e ytikseldiği gözlendi. AET ülkelerinin ithâlattaki paylan ise Federal Almanya, Hollanda, îngiltere The Economist Türkîye'ye geniş yer verdi: Ocak ayı dışalımımn ülkelere dağılımı (milyon dolar) • OECD AET Diğet • Doğu Avrupa • Ortadoğu • Diğer TOPLAM 1982 Pay (%) 305.8 50.3 181.9 19.9 124.0 20.4 4.0 24.5 233.3 38.4 32.7 5.4 607.9 100.0 1983 1Pay (%) 350.7 48.0 215.7 29.4 135.5 18.5 7.4 53.8 302.9 41.4 2.1 15.6 731.0 100.0 Cantürk: iran'a her alanda yardıma hazırız ANKARA, (ANKA) Türkiyeîran Karma Ekonomik Kotnisyonu toplantısı dün Ankara'da başladı. Dışişleri Bakanlığı'nda başlayan toplantının açış konuşmasını yapan Ticaret Bakanı Kemal Cantürk, «lran'uı de» tek aradığı her alanda yardjma hazırız» dedi. Cantürk, TUrkİran tıcari ilişkilerinin iki yılda 10 misli artarak karşılık lı 1,5 milyar doian aşan bir düzeye ulaştığını kaydederek, «Bu ülhelerimizin önemll blt başarısını ve sağlam bir gtleceğini kanıtiamaktadır» şeklin de konuştu. Türkîran heyetlerinın teknik düzeyde bir haftadan beri çalışmalannı sürdürdüklerini kaydeden Cantürk, bir çok alanda İran'm Türkiye'den alabileceği çok sayıda malların saptandığını söyledi. Cantürk, özetle şöyle dedi: «Türkiye'nin İran'a ihracaünın geçen yüki seviyesini ö. neruli ölçüde aşması bekleniyor. Buna mnkabil, Türkiye tüm petrol ihtiyacının üçte bi rlnl Iran'dan almayı kesin oIarak kararlaştırmıştır. TabU gaz ihtiyaçiarınm büyük biı lasmının da aynı şekilde Îran' dan karsüanması için çalışma lara başlanmıştır.» Cantürk, sanayi, petrokimya ve teknoloji alanında önemli işbirliğı olanakları saptandığı nı ve Türkiye'nin îran'dakı hidrolik santralların yapımıy la ilgilendiğini de sözlerine ek tedı. Toplantıda konuşan îran Ağır Sanayi Bakanı ve îran He yetl Başbakanı Behzat Nabawi ise, Türkiye ile îran'm son iki yılda hızla sağlam ilişkilerin temelini attıgmı belirterek, geçen yıl başlayan ekonomik ve ticari ilişkilerln sıçrama noktasına geldiğini söyledi. îran'm Müslüman ülkelerle iUşkilerinl gellştirmeye bü yük önem verdiğini kaydeden Nabawi bu konuda şöyle de di: «Ancak bu UişkUerin geliştl rilmesi, süper güçlere olan bağunlılığın giderllmesine bağ lı. Biz son iki yılda bu amacın gerçekleştirilmesi yönünde ö nemli adımlar attık. Şah döneminde bizim Uişkl lerimiz ABD ve Batı'nm istediği çerçevede belirleniyordu. İran İslam Cumhuriyetl hükü meti bu polltikayı yıktı.» Latin Amerika, Türkiye'nin haşansına kolay ulaşamaz Ekonomi Servisi Ingiltere'de yaymlanan haftalık «The Economist» dergisinde Türkiyeye'ye geniş yer verildi. Türkiye'yi Latin Amerika'nın borç rekortmenleri Brezilya ve Arjantin gibi ülkelere örnek gösteren «The Economist»te ülkemizin ödemeler dengesl krizini üç yılda atlatmayı başardığım hatırlatıldıktan sonra, «Latin Amerika'da 1986'da bu işi atlatabilirse kendini sanslı saymalı» deniliyor. «Türkiye artık kendi ayakları üstiinde durur hale geldi,» denilen yazıda, ülkemizin coğrafi konumu ve kültürel bağları açısmdan savaş bölgesi Ortadoğu'ya yakmlığınm da bu başarıda payı olduğu kaydedillyor. Borç yüklü Latin Amerika ülkelerlnin Türkiye gibi kendi ayakları üstünde durur hale gelebilmeleri için>öncellkle büyük dış pazarlara açılmaları gerektlğlne işaret eden «The Economist», «Ancak dünya ticaretinin daraldığı bu ortamda bu pazarlar nerede bulunabilir ki,» diye soruyor. ve Fransa'dan yapılan ltha lattaki artışa. karşm, 1982 yılınm ocak ayma göre daha düşük bir düzeyde kaldı. Ocak ayı itibariyle geçen yıl 67 milyon dolar olan Fe deral Almanya kaynaklı ithalat bu yıl 95 milyon do lara, 14 milyon dolar olan Fransa kaynaklı ithalat 19 milyon dolara ve 13 milyon .dolar olan Hollanda kaynaklı ithalat da 18,2 milyon dolara yükseldi. Îngiltere' d«n yapılan ithalat ise 24 milyon dolardan 35,7 milyon dolara çıktı. Buna karşılık, Belçika Lüksemburg'dan yapılan ithalatın 10,7 milyon dolardan 8,6 milyon dolara, ttalya'dan yapılan ithalatın da 52,1 milyon dolardan 36.1 milyon dolara gerilediğl gözlendi. Böylece, geçen yıl ocak ayında yüzde 29,9 olan AET ülkelerinin İthalattakl payı bu yılın eşaymda yüzde 29.4'e indi. Birleşfk Amerika'dan yapılan ithalat da, 1982 ocak ayına göre 5 milyon dolar daha artarak 56,3 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Garanfi Bankası sertnayesini 8 milyar lîraya çıkanyor 'ISTANBUL. (THA) Türkiye Garanti Bankası sermayesınl 8 milyar liraya çıkarmak üzere Genel Kurul'a gidıyor. Halen 600 milyon lirası ödenmiş, tamamı 2 mil , yar lira olan sermayenin 8 milyar liraya çıkarılması için banka yönetim kurulu, ortaklar genel kurulu'nu olağanüstü olarak toplantıya çağırdı. 29 nisan cuma •günü saat 15.30'da Çınar Otel'de yapılacak genel kurul toplantısmda sermaye artışı ve bu sermayenin hisselere dağılım biçimi karara bağlanacak. Maliye Bakanlığı, Bankalar Yasa Tasarısmı yumuşattı toplama oranlan yeni tasan Bankaların kredi toplama oranlan yükseltildi. ile «yükseltiliyor».da Bankaların Sermaye dağılımı ve mülkiyet yapısına doku. mülkiyet yapılarını dusenleyen maddelere ise, Kafaoğlu'nun mılmadı. sözlü güvencesı uyarınca doku ANKARA, (Cumlıuriyet Bürostn Maliye Bakanlıgı'nın, bankacıhk sisteminin yeniden düzenlenmesini öngören yasa tasansına, «yunraşatarak» kesin biçimi verdigi bildirildi. Maliye Bakanı Adııan Başer Kafaoğlu' nun da banka genel müdürlerine yeni tasan ile «BankaJann mülkiyet yapılanna dokunulmayacağı» yolunda güvence ver diğ* öğrenildi. Maliye Bakanlığı, Bankalar Yasası Uzerindeki çahşmalannı tamamlayarak geçen cuma günü Merkez Bankası Başkanlığı'na gönderdi. Merkez Banka sı Başkanı Osman Şıklar da va sa tasansım, incelemek üzere 6 banka genel mudurunden olu şan Çalışraa Komitesi'ne gönderdi. Çalışma Komitesi'nde tüm bankacılık sektörünü tem silen Rörev alan Iş Bankası, Zıraat Bankası, Yapı Kredi Bankası, Egebank, Akbank ve Citibank Genel Müdürleri de «keslnleşmiş» tasan uzerindeki incelemelerini hafta sonu sürdürdüler. nulmuyor. Buna göre, bankalann sermaye dağılmılannın yürürlükteki yasa hükümleri uya rınca «aynen korunulduğu» öğ renildi. Bu arada, Çalışma Ko mitesi'nin toplantısmda, krediler ile ilgili düzenlemeierin, bankalan ne yolda etkileyeceği nin incelendiği belırtıliyor. Bu amaçla toplantıda bankalarca yeni tasanda öngörülen sınırlan geçen kredi uyguiamalan fir ma temelinde ele almdı. Çalışmalar sonunda Komite'nin sımrlannı aşan krediler için Maliye Bakanlığı'na «tasflye öneri slnde» bulunmaya karar verdıgi öğrenildi. Buna göre banka genel müdürleri tasan metnine tasfiye işlerinin düzenlenmesi amacıyla «geçici maddeler» eklenmesi görüşünde birleşiyor. Maliye Bakanlığı'na iletilmesi kararlaştırılan bu görüş kredilerin, «i'irmalann durnınu da göz önüne alınaraK». tir ödeme planına bağlanmasını öngörüyor. Vehbi Koç, Ankara'mn vergî rekortmeni oldu ANKARA. (Cumhuriyet Bü. rosu) Ankara'da 1982 yılı vergi rekortmeni 205 milyon 919 bin 664 lira ile Vehbi Koç oldu. Ankara'da vergi ödemede ikincl 168 milyon 777 bin 417 Ura ile Oğuz Gürsel. üçüncü ise 154 milyon 688 bin 916 lira Orhan Evin oldu. 1980 yılmın Ankara vergi rekortmeni olan Nezih Dural, bu kez 100 milyon 586 bin 445 lira ile sekizinci sırada yer aldı. 1981 yılmın vergi birincisi Şiikrtt tsUtyeli ise 16 milyon 192 bin 898 lira ile 87'ncl sırada yer aldı. Dünya ekonomisi Budapeşte Yaz Üniversitesi 1ZM1R, (Cumhuriyet Ege Bürosu) Dünya ekonomisı sorunlarının tartışılacağı Uluslararası J a z Üniversitesi'nin Budapeşte'de açılacağı öğrenildi. Ege Bölgesi Sanayl Odası. üyelerine gönderdiği bir yazıda 720 ağustos tarihlerinde Budapeşte'de açılacak olan ve dünya ekonomisinin sorunlarının tartışılacağı Uluslararası Yaz Üniversitesi'ne katılmak isteyenlere duyuruda bulundu. Yazıda Yaz Üniversitesi ile ilgili bilgilerin ve katılma formlannın EBSO Tatbikat Dairesinden edinilebilecegi kaydedildi. Çalışma Komitesi bankacılılc sektörü adma ortak bir görüş belirlemek ve öneriieri saptamak üzere dün Bankalar Birligi'nde ilk toplantısını düzenledi. Sağlanan bilgilere göre Maliye Bakanlığı'nca hazırlanan son yasa tasarısı ilk metine gö re «büj'jk değisiküklere» ugramıs durumda, Maliye Bakaru Kafaoğlu'nun banka genel mudürleriyle yaptığı toplantıda, «Bankalaruı mülkiyet yapjsına dokunulmayacağı» yolunda söz vermesl üzerine tasarının ba zı maddelerinin «yumuşadığı» öğrenildi. Bu ilkaye göre ke'sinleşen tasanda kredilerin çeşitleri ve oranlan «sadeleşürU6i». Daha önceden Maliyece ha zırlanan ilk metinlerde mevdu ata göre sınırlandırılan kredi O L Ü M Karadeniz Ereğli'll merhum Hakkı ve Hacer Karadeniz'in kızları, merhum Bedri Koray'm eşi, Nebiye SOYSAL, merhum Saadet YALAZAN ve Sabahat EKÎNGEN'ln ablaları, Yılmaz SOYSAL, Vildan GÜNER, Gönül AKINCI, Mete YALAZAN ve Teoman YALAZAN'ın teyzeleri, merhum Hulusi ÖZHAN'm yeğeni, Av. Hüsnü ÖZHAN, Savcı Alptekin ÖZHAN ve Süheyla ÖZHAN'ın balazadeleri, Dr. Ali KORAY'm yengesl, ve Dr. Abide KORAY'm görümcesl, Gonca, Sadakat, Murat, Burak, Esra, Sıla, Aytaç ve Ateş'in büyük teyzeleri, Bahriye SOYSAL'ın kaymvalidesi, tlhami SOYSAL'm annesi, Dr. Alev SÜRMEN'in babaannesi, Kerem SÜRMEN'in büyük babaannesi, Nafize Koray dün hayata gözlerini yummuştur. Bugün (19 Nisan 1983 Salı) öğle namazından sonra Kadıköy Koşuyolu Camiinde kılınacak namazdan sonra toprağa verilecektir. NOT: Çelenk gönderilmemesi rlca olunur. Vidasız geçişli alüminyum doğrama Kenan MOBTAN Piyasada ilginç yeni bir ürün dolaşıyor. Tüm insaatlarda kullanılabilen «Vidasız geçişli alüminyum doğrama..» Yapımcısı îzmitli Aziz Gümüş. Firmas'nın adı Model Metal, Yapımcılann ifadesine göre bu teknik, ya ni alüminyum doğramamn vidasız birleştirilmosi. dünyada ilk kez deneniyor. İzmit Bağdat Caddesi'nde küçük bir ately i, daha doğrusu bir araştırma ünitesine sahip olan Gümüş, «İlgim Almanya'da Hesbach Metallbau'da çahşırken başladı. 6 yıllık çalışma süremde bunu geliştirmek için yüzlerce mo del kesit çizdira. Baktım he men herkes bize meister dîye sesleniyor. Blz bunu neden Tfirkiye'de yapmayalım dedim, dönüşte çalışmaya başladım.» Aziz Gümüs, iki teknik ressamla kendi tf.idesiyle, •50 cm.'lik aydınger boyuna ulasan kesit detayjanndan» geliştirdigi vldasız • geçlşlî alüminyum doğramaya patent almak için, Sanayj ve Teknoloji Bakanlığına 1981' in ekim ayında başvurmuş. 10 sayfalık patent başvurusu ise çok açık. «Dünyada bunun eşi herhangi bir model bulunması halinde patent talebimi geri abrım..» Türkiye'ye dönük seferber edeyim. Sonuç ortada...» Dogal olarak vidasız geçişli alüminyum doğramanm ne olduğunu ögrenmtjk istediğimizde, «Model Metal»in kurucusu Aziz Güınüş'ün yanıtı şöyle oluyor: «Teknik basittir ama Edison'un ilk ampulü gibi sonuçları büyüktür. Klasik alüminyum doğramaya göre çok daha ekonomiktir. Çünkü bina yıkılsa bile. vida olmadığından dayanak (istinad) noktaları tüm düzey olmaktadır. İkincisi, istendiği zaman yerinden sökülüp bu aJüminyum doğramamn yeniden dökülmesi imkanı mevcuttur. Yani bunu ekonomiye yeniden kazandınna îmkânı vardır. Bir mpnteşeye bu teknik 2 daldkada takılırken, düz doğrama 45 dakikaya çıkmaktadır. Bu yüzden şantiyelerdo zamandan yüzde70 tasarruf sağ.lanmaktadır.» 38 yaşmdaki Aziz Gümüş, 3 yıllık çahşmasmm ürünü için Sanayı Bakanlığından berat bekleyedursun, firmanin da bu patenti satın almak için girişimde bulunduğunu öğreniyoruz. Son olarak bu teknik hakkında bilgisine vaşvurduğumuz Ay kim Alüminyum Sanayii Genel Müdürü Dr. Mühendis Tüm insaatlarda kullanılabilen yeni bir ürün: Wf& GÜMÜŞ r\V\\ L A n l &:*»: ALIŞ 25.500 25.000 3.640 3.310 77.00 SATIŞ 25.600 25.500 3.650 3.420 78.00 Cumhuriyet Reşat 24 Ayar 22 Ayar Bilezik Gümüş m DCVİZ KURLAF8 i ü DÖVtZÎN CÎNSİ i ABD Dolan l Avustralya Dolan 1 Avusturya Şilini 1 Batı Alman Markı 1 Belçika Frangv 1 Danünarka Kronu 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Plorinl 1 îsveç Kronu 1 tsviçre Frangı 300 îtalyan Liretl 100 Japon Yenl 1 Kanada Dolan 1 Kuveyt Dinan I Norveç Kronu lSterlta 1 S. Arablstan Riyali DÖVİZ Alış Satı? 206.40 210.53 182.80 179.22 12.22 11.98 85.94 84.25 4.31 4.23 24.21 23.73 28.66 28.10 71.31 74.81 28.10 27.55 102.80 100.78 14.44 14.16 88.59 86.85 170.40 167.06 723.21 709.03 29.41 28.84 327,52 321.10 '61.01 59.82 306.40 170.26 Patentin sahibi İzmitli Aziz Gümüş: İki yıldır ne yazık ki, patent tes. cili bekliyorum. Oysa sanayi dünyasınin gereklerinj hâlâ anlayamayan üniversitelerünizin tepkisi garip olmuş. Bakanlık adjna analiz yapan ODTÜ. yenilik olmadıği» gerekçesiyle patent verilmesine karşı çıkarken, ITÜ de «Alüminyum dograma kesitlerine patent verilmez» demiş. Gümiiş'ün bu gelişmeler için söylediği şu: «înanm plyasad a satılan harcıalem alüminyum doğra manın satışını yapsaydım bü yük para kazanırdun Ka «n. âım da. Oysa istedim ki, birikimlmi yenl tfr mal için Mühendis Bilgili: Ger. çekten yeni bir teknik. le karşı karşryayız. Akay Bilgili, «Gerçekten yeni bir teknik, deneme çalışmalarında tüm kaydedilen vasıflan içerdiginl gördük» diyor. Nasaş Alüminyum esk{ İthalat Müdürü Mümtaz Tuğtan'm yorumu ise şöyle; Dünyanın çeşitli ülkelerindeki alüminyum doğraraa tekniklerinî yerinde görmüş bir insanım. Bu ilginç tekniğe rastlamış değilim. Gerçekten ancak şapka çıkanlır.» Bütun bu değerlendirmeler dea Aziz Gümüş'ün, İstanbul Balat'ından başlayarak Antep küçük sanayîina kadar uzanan alanda yüzlerce mucid ustayı simgeledigini ifşa »tmiyor mu dersiniz? Oğlumuz HAKAN'ın Doğumunu dost ve akrabalarımıza müjdeleriz. Ülker • tsmail ÇEZU 18.4.1983 EFEKTÎF Ahs Saty 11.98 84.25 4.02 23.73 28.10 74.81 27.5b 100.78 13.45 32.51 158.70 673.57 27.40 321.10 56.83 212.59 184.59 12.34 86.78 4.36 24.44 28.94 77.05 28.38 103.80 14.59 88.46 172.07 730.10 2970 330.73 61.61 • Slgorta kartunı kaybettim. Hukümsüzdür. Şevket KARSL1 • îşletme defteri tutulur. Tel: 6133 65. • 1983 yıh 3/M 0050.931 s) cil no'lu temmuz devre çekimi ve maaş cüzdanımı zayi ettim. Hükümsüzdür.' AYŞE BAYER tLANEN TEBLtGAT BEYOĞtü 3. tcaiA MEMURLUĞU Sayı 1982/3745 Borçlu: Fikri Sınar Maltepe Feyzullah Mah. Nilüfer Sok. No: 5 Ada Apt. D. 12 Kartal. Alacaklı Rısa Can vekili Av. Bahattin Kaplan tara,ftndan alehinize yapılan Jera takibi sebebiyle Beyoğlu 1. İcra Memurluğu'nun 1981/478 sayılı dosyasmdaki mevcut 26.783 lira alacağınıza haciz konmustur. İş bu davet kâğıdının gazetede neşri tarlhinden itibaren İÎK.'nun 103. maddesi gereğince 18 gün içinde hacze dfyeceğiniz varsa bildirme. niz için icra daıresine baş vurmanız tebliğ olunur. 23. 2.1983. (Basın: 3950) Eyüp 1. Asliye Hukuk Mahke mesi'nin 1983/92 esas 1983/139 karar sayüı ve 74.1983 tarihli kararı ile Aklan olan soyadım AKLANOÖLU olarak tashih edilmlştir. îlan olunur. Mehmet AKLAN