Katalog

15 NÎSAN 1983 KÜLTÜR Y A Ş A M Cumhurryet 5 sinema; Gandi'nin Iıikmeti scar ödüllerlnde In giliz yapımı «Gandi» iilminin 8 Osear birden alarak ödülleri 'sUip süpürmesi', o denli gürültü koparan diğer filmlerin, özellikle «E. T.»nin de önemli bazı ödüllere sahip olacağını bek liyenleri şaşırttı. «Gandi»yi görenlerden değiliz gerçi, ama filmin nitelikleri bu sonuçlan Hollywood'un bl linen mantığı açısmdan hlç de sa|irtıcı bulmayı gerektirmlyor sanırız. O Kuaföre giderken ruhsattan oldu AMANSIZ BİB FOLİS Sylvester Stallone, «Gece Şahini»nde bu kez amansız blr pollsl oynuyor. Besimde Stallone ve genç oyuncu Lindsay Wagner, bu filmin bir sahnesindegörülüyorlar. Terörizme yüzeysel olarak yaklaşan film: Gece lflr. 3 aztfı terörist, Blrleşmiş Mllletler'de görevll blr grup Insanı, bir teleferiğin içinde tutsak alırlar.. Da Silva lçin görev günü yaklaşmaktadır. Hele azılı katil, son sığınak olarak ayrıldığı ama hâlâ sevdlği ka • nsının evlnl seçince!.. «Gece Şahini», bu tür fllmlerln tüm blllnen klişe lerini, kalıplarını inamlmaz blçlmde yenlden blraraya getirerek kullanan blr geri lim filml.. Vietnam artığı orta kuşak Amerlkaülar. polis İçinde altüst çatışmaları, giddeti önce reddeden, sonra ona dört elle sa nlan pollsler, azıh ve dengesiz katiller, şlddetin durup dururken klşilerlmizln yakmlarma, ailelerine uzanması, gösterişli, gözboyayan blrkaç taklp bölümü (burda özellikle metroda ve teleferikteki sahneler)... Ve bir kez daha, önemll güncel, gerçek bir sorunun bir gös teri filmi yapma uğruna harcanması: Uluslararası terörizm gibi, üstelik bizim de uluşça hedeflerinden biri olduğumuz bir olayı, sonuç olarak her türlü politik, ide olojik yanından ve nedensellik bağından soyutlayıp böylesine kişisel bir düzeye bir 'iyi polis kötü adam çatısmasi'na indirgeyen bir film... Seyirllk nitelikleri ne olursa olsun, böylesine bir filmi ciddiye almaya, ona övgüler düzmeye olanak var mı? Sinemayı ciddiye alan birıyseniz, «Gece Şahini»ni görmeseniz de olur. Night Hawks / Yönetmen: Bruce Malmuth / Oyuncular: Sylvester Stallone, Billy Dee WillL ams, Lindsay Wagner, Persis Khambatta, Nigel Davenport, Rutger Hauer / CİC (Universal) ya. pımı (Site, Sinepop, Şafak, vs.). ew York'ta blri beyaz, diğeri zenci 2 'zehlr' polis, yasadışılarm peşine dü güp haklarken, dünyanın her yanında, Londra'da, Paris'te genel yerlerde birbl ri ardma bombalar patlamakta, insanlar ölmektedir. Gizli bir örgüte bağlı olarak çalışan uluslararası terörlst Wulfgar'ın eseridir bu işler... Wulfgar, sonunda kapağı Amerika'ya, New York'a atar... O arada, 'zehlr' polislerlmiz, Jnterpol'1in yeni oluşturduğu 'vu N ruca tüa'e atanmışlardır. Her polisiye filmde olduğu gibi yine biraz 'nazlanırlar', yenl işlerlni sevmez görünür ler... Hele baş kahramammız Da Silva (Sylvester Stallone) bu konuda ilke sahibidir: Sllahını kullanmaya, adam öldürmeye niyetli değlldir. Gerçl Vletnam da tam 52 kişiyi öldürmüştür, ama «o başka»dır!... Bu arada, Da Silva'ya «gerektîginde duraksamedan sl laba sanlmayı» telkin eden şefi Hartman, Wulfgar'm arkadaşı tarafmdan öldürü Çünkü «Gandi», Hollywood'un her zaman sevdiği, sahip çıktığı büyük tarihsel fresklerin, 'epik sinema' nın yeni bir örneglnden başka birşey değil. Sözgelimi Fransız eleştirmenleri, filml 'sinemasal bir olay' olarak değil, ama gündeme getirdiği Gandi'nin kişiligi, özellikle "barışçı niteliği' ve günümüzde banşçı (pasifist) bir tutumla politika alamnda nasıl sonuçlar alı nabileceğl sorusu nedeniyle ilginç ve önemll sayıyorlar. Ama bu tür bir sinemarun Hollywood'da her zaman be ğenildiği ve ödüllendirildi ği bilinir. «Arabistan'h Lawrence»den «Doktor Jivago»ya sayısız örnegl olmuştur bunun.. Yeter kl bu tür blr 'epik sinema', temelde Hollywood'un Ilkelerini sarsmasm, tabu'lara karşı çıkmasın, ideolojik açıdan su denli berrak olsun ve Amerikan sinemasının klaslk 'bümanlst' niteliklerinin ötesinde bir 'üericüik' savı taşımasın... Nitekim geçen yıl benzer türde bir film olan Warren Beatty'nin «Kızıllar»ı, fin,cancı katırlarmı biraz da olsa ürküttüğü için ayn) so nuçları alamamış, Beatty'ye bir en iyi yönetmen ödü lü getirmekle kalmıştı. D anışma Meclisi üyesi Halil Ertem'in kızı Öznur Solur, 6 nisan günü saat 14.00 sıralannda Ankara'daki Olgunlar SokaktaKi bir kuaföre gltti. Solur, kuaförün önünde genlş yer bulama^ ymca da arabasıru biraz yan oJarak park ettj. 06 SV 515 plâkalı arabasını park edecek bir yer bulabilmenin ver diği göntü rahatlığıyla kuar förün koltuğuna oturdu. So lur'un saçlan tam ıslatılmıs ü ki, dışardan blr trafik po lisinin kendisinl çagırdıgını duydu. Saçlannı sanp dışarı çıkınca, trafik polisl, Solur' dan ruhsatnamesinl Istedi. Solur ruhsatnamesinl uzattı ve bu arada tanıdık bazı polislerin adlannı verdi. Ancak traflk polisinin ruhsa tı aldıktan sonra, «Etiket meraklısı değilim» deyip yiirüyerek uzaklaştığını gördü. Solur saçlannı yaptırdıktan sonra arabasma btadi ve trafik polisinl aramaya başladı. Az ileride trafik polisini bulunca aralannda şiddetU bir tartışma başladı: « Neden ruhsatımı alıp gldlyorsun, seni mi taklp edeceğim? Senin sadece ceza yazma hakkm var. Ruhsatımı alaınazsuı. In aşağı! tnmiyoruın. Cezanı kes, ver ruhsatımı. Buna hakkın yok! Sen bana hakaret ettin!» Tartışmanın uzamas^ ve Solur'un ruhsatnamesinl ısrarla istemesi üzerine, trafik polısi 1500 lira ceza yazdı ve ruhsatnameyi lade etti. Oradan uzaklaştrken, Solur hâlâ söylenıyordu: « Seninle uğraşacağım. Trafik polisinizı ruhsatname almaya hakkı yoktur.» Vanuata Cumhuriyeti nerede? >£• stanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi Anabi• lim Dalı Araştırma görevlisi Dr. Nodir Paksoy, H Birleşmiş Milletler Kalkmma Programı fUNDP) tarafmdan yürütülen •sağlık hizmetlerini dü~ zenleme» projesi çerçevesinde 'Birleşmiş Miüetler Gönüllüsü* olarak görevlendirildi. Türkiye'den böyle bir yere seçilen ilk bilim adamı olan Paksoy, Vanuata Cumhuriyeti'nde çalışacak. Vanuata Cumhuriyeti neresi derseniz, tanıtalım. Ülke Güney Pasififte 1980'de îngiliz . Fransız ortak yönetiminden ayrılıp bağımsızhğa kavuşan eski adıyto Yeni Hebrid Tahım Adalan. Vanuata Cumhuriyeti, 130.000 nüfuslu ve 80 volkanik mercan adasından oluşuyor. Halkı Malenezya ırh grubundan, resmi dili Ingilizce ama büyük çoğunluh Bıslama dili konuşuyor. Klan halinde yaşıyor ve puta tapıyorlar. Dr. Paksoy'a bu ilginç ülkedehi görevinde başanlar düıyoruz. Hîst^r. At Ali özgentürk'ün filmi «At» bir çok Avrupa ülkesinden sonra şim di de ABD'de gösterime girmiş. Bir zamanlar Evliya Çelebi at sırtında gezmedik diyar bırakmanuştı. Şimdi de Ali Özgentürk modern Evliya Çelebi örneği «At» ile dünyayı dolaşıyor. AS. Amerikan usulü Hababam Sınıfı: Cılgınlar Okulu (National Lampoon's Anunal House) / Yönet. men: John Landis / Oyuncular: John Belushi, Tim Matheson, John Vernon, Verna Eloom, Ce. sare Danova ve Donald Sutherland / Universal filmi (As).*1 *a *tü'* '• , $ *<*# » e MiuA vv«« '. eni kuşak Amerikan yönetmeni Jobn Landis'in (Do ğumu 1950) ününü yapan ve özellikle Anglo*Sakson ülkelerde büyük ilgi görmüş olan bir komedi. Bir Amerikan üniversitesinde çeşitli «dernekler» arasındaki takışmalar, «Delta» derneği adı verilen ve özellikle en «azgın»ları bir araya toplayan bir grubun öyküsü, derneğe glriş törenleri, öğretmenlere yapılan «şakaslar, «çarşaf partlleri», seks sorunları, v.s.., v.s.. Sonradan «Londra'da Amerikalı Blr Kurt Adam» ve «Kara Göliin Canavarı» gibi korku filmleri de deneyecek olan Landis'in ken dine özgü bir hayli keskin bir gülmece duygusu var (Nitekim «Londra'da Amerikalı Bir Kurt Adam» da bir tür korku filmi/gülmece bireşimi denemesiydi). Film. Amerikan eğitim sistemine özgü birçok olguya ne yer yapabllecek, çok yetenekll bir oyuncuydu. 1960' larm başında, cinsel özgür lüğün yenlyenl yerleşmeye başladığı, slyah/beyaz çekişm«lerlnin doruğunda olduğu, partilerde Sam Co* okc'un plaklanrun çalındığı, öğrencl/öğretmen ilişkilerinin ise, tüm tipik Amerikan özelliklerl dışında hemen her ülkedekilere benzer temel yanlar içerdi' ğl bir Amerika'da geçen bu film, önce kolay icine glrllemiyen, ama girlldiğinde de bir hayli keyif veren nitelikler taşıyor... 15 dakika kadar kısaltılmıg olmasma karşm, filmin, bizlm «okul filrolerlamizin («Hababam Sınıfı» gibi) terslne, Ame'rikân okul hayatından ve eğitim sisteminden getirdiği lzdüşüm ise. başta da söylediğim gibi, yabana atıür cinsten değil.. Bu arada Landis'in finalde, fllmlnin gerçekdışı kahramanlanna, gerçek kişilermiş gîbî gelecek lçin yakıştedığı «meslekler» (bu arada, şişman, kaygısız ve sorumsuz Belusbl, «Amerika'ya senatör» olacaktır), bu «şen» filmin belkl de en lğneleyici yanlanndan blri... GULGEÇ (SELELlM HABCR MERKEUN MAKKINO& Kİ / y&uıu K1E OLSUN ıMÜOURUM HEP İTRAKVa: DAN GELCM HABERLBRB OK1CELİK İ ALLAH PEKİ 5EKJ HAMSİSıNE ÖNCEUK VERİRSiN BEKI MI Y dayandığı için blzlere ku$kusuz Amerikan gençliğine verdiği tadı vermiyor. Ama aynı nedenle de, bizler için nerdeyse belgesel düzeyde bîr ilginçlik içeriyor... Bizim eğitim sistemimizin ta nımadığı özgürlüklere, çocuksu törensellik duygusuna, kişisel beceriyi ve başarıyı ne pahasma olursa olsun ön plana alan, destekleyen bir anlayışa sahip bu eğitim düzenini, bir güldürü filmi çerçevesinde daha iyi anlamak bile olanaklı.. Diğer yandan, Landis'in çok başanlı bir tiplemesl var. Tüm oyuncular, bu «Amerikan Usulü Hababam Sınıfı»nm tlplerini ustalıkla canlandırıyorlar.. Ama özellikle 1981'de uyuşturucu madde kullanmaktan ölen John Belushi'yi tanımak, kaçınlır zevk değil.. Belushi. kendine özgü flziği, mimikleri (hele o «kaş kaldırnıa»ları) ve oyunuyla kuşkusuz gülmecede kendi . 9 JD D[ K İ M KİME DUM DUMA Dün gece ruyamdu feorneme zaytf gelmiş, uordufn J|"Mnin yuıune babamödım Uyanına] do ı/zuo bir siire Rendimi . Tembel Hüsnü gib BehicAK ÇOK 10K COK 50 15 NİSAN 1933 Içki aleyhtarı gençler kongresi Türkiye içki aleyhtarı gençler cemiyett senelik kongresi Halkevinde topianmıştır. Gençler tarafmdan oofc aJâka ıle karşılanan bu kongrede «Yeşilhüâl» nanura da bir heyet dınleyıci olarak bulun muştur. .Cemıyetin reisi doktor Fahrettln Kerlm Bsy, şunları söylemiştir: « Takip ettığimız gaye, neslimızi tehdit eden uyuşturucu zehirlerie mücadeledir Bılhassa ;rade ve seciye düşmam olan içkı ve uyuşturucu maddelere karşı yapılan mücadele herkesin kaidi m«nfaatlerile alâkadardır. yannın ıdare unsurîannı teskil edecek gençJerin şaadiden lradelerinl kuvvetlendirmege çâlışmak lânmdır. Mücadelelerlmlzl bühassa Maartt ve SılüMrt Vekilîeri teşcl etmişlerdir. Her ta rafta konferanslar vererek gençliği muhtemel tehllkeye karşı ikaz ettik ve edıyo ruz.» Pahrettin Kerlm Bey, Yeşilhüâl heyetîni selâmlıyarak nutkunu bitimüş ve çok alkışlannuştır. Mutdakıben, cenüyete yenl kaydedi» len 30 azanm ant içmş merasiml yapılmış. bu gençler, doktor reçetesi olmadıfe ça hiç bir uyuşturucu madde kullanmıyacaklanna yemüı etmişlerdir. İdare heyeti raporu okunarak tasvip edilmiştir. Çok sacma[ BiiTer ' aptalTardan \arna alıskonlarıyız.Herhalde Hüsnu qîbi HRYRT TBCRÜBBNİZ KELAYNAKLAR «SON İKİ HAFTA» VAZAN: BÎLGESU ERENUS TÖNETMEN : MEHMET AKAN MÜZİK : TARIK ÖCAL DEKOB : VECDİ SAYAB SATILIK Bodrum'da lebiderya arsa Tel: 4924 70 19.0021.00 Ttarihtebugün "BATMAT'TfTANtCL 13İZ'£>£, SABAHA KAR$t SAAT2 'DE, O 2AMANA DEĞİN YAPILMtŞ EN BÛYÜK 7RANGATLANTİK OLAN TtTANIC BATTI. "BATMAZ "DİY£ NİTELENOteİLEN GS~ 15 NİSAN MSmtazARIKAM ENtS FOSFOROĞLU TİYATROSU Bahariye Caddesl Kadıköy Oyun günlerl: Cuma Cumartesl. saat: 18.30 ESİN AFSAR AÜ ERDEMCI ELEMAN Mobilyac] ustası ve yardımcısı aranıyor. Adres: Plyolepaşa Cad. Torpü Sok. No. 12 KASHJPAŞA İmza Günü PINAR KÜR Akısı Olmayan Sular «dlı son öyku kitabuıı, bugun saat 1519 arasında, Akademi Kitabevinde ünzalayacaktır. 1 nulyon peşine daire anyorum. llgilenenler (Cu martesi Pazar hariç) 64 6394 numareü telefona haber verebiürler. DAİRE ARANIYOR Mİ 3 YtLDA İNfA EOİLMİŞrİ. 11NİSANPA İNGFCTERE'OEN 2.2ÛO YOLCU SUYLA AMe&KA 'YA HAREKETETTİ. " 14 NİSAN &BCESİSAAT HAS'TE UGUfi SUZ ÇARPlŞMADAN AZ ÖNCE BUZM Ğl FARK£OIL£BİLMİ$ AMA MANEVİ RAYA ZAMANKALMAMlŞTI.SUALT/N. M 90 METREUK BİR YIRTİK AÇlLAN GBMİ 2 SAAT İÇİNPESULARA 6ÖMÜL DÜ. İMOAT TELSİZİNİALlP OLAY YE ftİHE &EL£N CARPATHIA Ğ£Ml£İ AN. CAK 711 KifiyiSAĞ BuU'BtMİSTl'