Katalog

ÇAĞPAŞ YAYTNLARI TAXİP APAYDIN Köy Enstitüsü Yıllari Cumhjuriyet Türklyesl eğitimlnln tou llglnç deney ve uygulamasından anılar. Ederl: 275 Lira. tsteme adresi: Çağdaş Yayınlan Türkocagı Cad. 3941 Cağaloğlu İST. Cumhuriy 59. Yıl; Sayı: 21060 Kurucusu: Yunus NADÎ 40 TL. 15 Nisan 1983 Cuma lannı kastettlğinl büdirdller. Pentagon*un üç numarah sivil yetkilisl olan Verne Orr'un Hava Kuvvetleri Komutanlığı'tın çağrılısı olarak Ankara'da yaptığı görüşmelerde ele alınan konulardan biri de Türkiye'deki havaalanlannın modernizasyonu konusundaki çalışmalarin içinde bulunduğu durum oldu. Önceki gün MGK Uyesi Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Tahsin Şahinkaya. MilH Savunma Bakanı Haluk Bayülken ve Genelkurmay îkinci Baş kanı Orgeneral Necdet Öztorun ile görüşen Orr dün Ankara'dan aynldı. Orr. beraberinde çoğunluğu askerlerin oluşturduğu heyetle biriikte Türkiye'deki ge zisinin ikinci durağı olan İncirlik üssüne gitti. Verne Orr, incirlik üsstindeki incelemelerini tamamladıktan sonra bugün de İzmir'e geçecek ve Çiğli Hava Boşanma derdl olan ve olmayan bütün allelerde okunması gerekli kitap AİLENİN ÇİLESİ BOŞANMA OrtL Prot. H. V. VEL1DEDEOĞIÜ EDERt: 200 LİRA tttemt Adresi: Çağdaş Yayınlan Türhocağı Caddesl 39/41 Cağaloğlu İstanbul ABD Hava Bakanı: Türkiye'dekî yeni Unhrersite ortak üsler için Kongre'den para istedik adaylarıncı kılctvuz Cumhuriyet'in sorulannı yanıtlayan Amerikalı Hava Kuvvetleri Bakanı, ortak kullanımh tesis. lerin bazılanm son dönemde modernize ettikleri. ni söyledi ve «İncirlik üssünün modernizasyonıı için milyonlarca dolar harcıyoruz» dedi. Sedat ERGİN ANKABA Amerika Birleşik Devletlerl Hava Kuvvetleri Bakanı Verne Orr, Ankara'dakı temaslanndan şonra «Cumhuriyet»in sorulanııı yanıtlarken, havaalanlannın modernizasyonu çercevesindB Türkiye'de «or tak kiülammlı yeni üsler» için Kongre'den para talebinde bulunduklannı açıkladı. Verne Orr'un açıklamasmda «yeni üsler» ifadesini kullanmasına karşılık, Ankara'dakı ABD dlplonıatik çevreleri, bu ifadeyle bakanın Türkiye ile ABD arasında görüş birliğine vanlmış olan modernizasyon programmda yer alan havaalan alanı'nda incelemelerde buluns cak. Verne Orr, TUrkiye'deSI havaalanlannın modernizasyonu çalışmalan hakkmdaki soruları mızı yanıtlarken, «Havaalanları nın modemizasyonunun çeşitli a.şamalarda gerçekleştirilecepni» bildirdi. Halen încirlik üsstindeki çalışmalann sürdüğünti belirten Orr, «İncirlik için milvonlarca dolar hareıyoruz. Alan, karargâh ve buradald tesislerin bugünün ihtiyaçlanna cevap verecek bir duruma geti rUmeslne çalışüıyor» dedi. Aynı zamanda Türkiye'de «Ortak Inıllanımh veni üsler» (Arkası Sa. U, Sü. l'de) Komisyon çalısmalarinı tam'amladi Ankara, ABD yardımı konusunda simdilik resmî teoki belirtmiyor Haberi 11. Sayfada AGİA/V\A &EH VSLU ÇOCt/KLAft.1 HÎf gı'ft 8fiıti.bur<un ÇuCUti İ J Ofciay Akbal paraı cezasına çarptırıldı Tercüman Gazetesi yazar» Ahmet Kabaku'nın yazanmız Oktay Akbal ve Yazı İşleri eski Müdüriimüz Turhan Ilgaz aleyhine açtığı dava dün sonuçlandı. Mahkeme Akbal ve Ilgaz'ı 3'er ay hapis cezasına çarptırdı. Hapis cezası para cezasına çeyrildi ve tecil edildi. İstanbul Barosu'nun ve Baro Başkanı Orhan Apaydın'm Tercüman Gazetesi ve yazan Ergun Göze hakkında açtığı davaya devam edildi. «Ispat Hakkı» talepleri kabul edilmeyen Tercüman Gazetesi avukatlan yargıcı reddettiler ve duruşmadan çekildtler. Yazarımız Uçur Mumcu ve avukat Burlıan Apaydın, Zeytmbıırnu Adliyesi'nde görevli yargıçlar Hasan Bavdur CimirH ve Şerafettin Karabulut'u ba sında «35 milyonluk tazminat ılavası» olarak adlandmlan davada usul kura'lanna aykırı harekPt ettikleri gerekce.iıyle Vük. sek Hakimler ve Savcılar Ku. juJu'na şikâyet ettı. ^ • Seçtiğinİ2 vüksek okulu biürince sizi oasıl bir meslek yaşaou bekliyor? • Seçmek isiediğiniz meslek alanında haogi üniversitelerde uğrenim görebilirsiniz? • öğrencl Seçme ve Verieştinne Merkezf adaylan oeye göre eliyor? • Seçüğfni? dalda öğreaim görme olasılığı* au oedir? • KaüldığiDJz sınavıo aiteligJnl. özeüiklerini biliyor musunuı? • Gevcn yılkl SIDSVID soouçlanndao bo yıl için ne gibı soouçlar çıkıyor? • Çeşitli mebleklerio üulüleri işlerlni anlaüyorlar? DM, Seçim Yasasun 25 nisanda görüşmeye bashvor ANKARA, (Cumhuriyet Bilrosu) Anayasa komisyonu tarafından hazırlanan seçim yasa tasansı Danışma Meclisi Başkanlığma bugün sunulacak. Tasannm genel kurulda görüşülmesine 25 nisan pazartesi günü başlanacak. Anayasa komisyonu başkam Prof. Orhan Aldıkaçtı'nm bir basm toplantısı ile tasarıya ilişkin bilgi vermesi bekleniyor. Tasan, bir seçim çerçeveslnde, seçime katılan siyasi partilerin birleşik oy pusulasmdaki bütün adaylannm yasada belirlenen biçimde aldıklan geçerli oylann toplammın, siyasi partinin o seçim bölgesinda almış olduğu oyu belirlemesini öngörüyor. Siyasi parti aday lanndan seçilenlerin tespiti için, adaylann adlan altalta yaalacak, en çok oy alanden Üniversite sınavı, okul seçimı, meslek seçimi ile ilgili tüm sorulanruzın varutlan Bugün 6. Sayfada (Arkası Sa. 7, SU. l'de) Yunanistan, Türkiye ve «uslu çocuk primi...» Sunalp, temaslara başladı Merkez Partisi Başkanlığı'nuı ani dalgalanmalara hâlâ açık olduğu belirtiliyor. Sunalp Paşa baş. kente gelişlerinde edindiği bir ahşkanhğı ilk kez bozdu ve Orduevi yerine Çankaya'daki bir dostunun evinde kalmaya başladı. Yalçın DOĞAN ANKARA Başbakan Bülend Ulusn'nun yenl kurulacak bir merkez partlsinde Uderlik görevinden vazgeçmesl başkentte siyaset kulislerlni dalgalandırVe her olayın akışmda olduğu gibi. «peki şimdi merdj. Afla 400 milyarlık servetin ortaya cıkması bekleniyor Blokaj, Servet ve Gelir Vergisi beyannameleri için Ziraat Bankası şubeleri ve Vergi Daireleri bu gece yarısına kadar açık kalacak. Kafaoğlu nakit borç para verilmemesi konusunda halkı uyardı. Ekonomi Servtei Ziraat Bankası şubeleri ile vergi daireleri, blokaj, servet beyannameleri ve gelir vergisi beyannameleri verecek mükellefler için bu çece yarısına kadar açık kalacaklar Servet affma girecek beyandışı servetlerin 300400 milyar dolaymdn olacağı beklenlrken, Maliye Bakanı Adnan Başer Kafaoğlu, «Halkı uyanyonım, vatandaşlar yann (bugün) herhangi bir kim seye naklt, ödünç para vermesinler. Sonra başlanna dert olur. Türkler, bep dostluk ahbap lıkla hsreket ederler ve kanarlar» dedi. Kafaoğlu (aA.) muhabirine yaptığı açıklamada, bankaların Ziraat Bankası'nda blokaj yapacak müşterilerine para ödemede sıkmtı çektikleri, bu nedenle Merkez Bankası'nın bankalan desteklediğini bildirdi. Maliye Bakanı şunlan söyledi: «Para bloke etmek Isfeyen tüccarlar, kandırmak suretiyle bazı flgislz vatandaşlanmızın bankalardakl mevduatlannı çek tirdiklerinl Sğrendim. Bu vatandaşlar, Ueride bankerler ta(Arkası Sa. 11, Sü. 8'de) kımdır? Kürtaj Yasası DM'de kahııî edildi Kabul edılen tasarıya gore gebehğın ilh 10 haftasında kurtaı yapılabileceh ANKARA, (Cumhuriyet Büro. su) Damsma MecliM'nde Kurtaj Vasası adıyla anılan nu. tus plânlamasi hakkmdaki kanurı tasarı.sı kabul edildi. Tasanva şore gebeliğın ıllî 10 iıaitalık donemınde ısteğe bağlı olaraK kürtaj yapılabılecek, kanun tasansı tıbbı adı sterilizasyon olan geçici kısırlaştırmanın ısteğe bağlı yapümasına da imkan tanıyor. Ancak kürtaj ve sterilizasyon işlemine eşin de nza göstermesi gerekiyor. Gebelığin 10. haftasından sonra ancak anne ve bebeğin sağlığı açısmdan sakaıcalı olmaai durumunda kürtai yapılacak. Tasarı tıbben zorunlu görülen hallerde üreme yeleneğini tamamen ortadan kaldıran kast (Arkası Sa. 7, Sü. 8'de) kez partisi niteliğindeki bir siyasal partinin başma kim gelecek» sorusunu herkes birbirine sormaya başladı. Bıına hemen bir soru daha eklendi: «Turgut özal şimdi ne yapacak?... Şimdi, özal'ın şansı daha tnı arttı?»... Bu tür sorular birbirinl Izlerken, gözler «yeni Hder adayı» emekli Orgeneral Turgut Sunalp'e çevrilmiş durumda Sunalp, Ankara' ya yaptığı ziyaretlerde edm diği bir alışkanlığı İlk kez bozdu ve Orduevinde kalmadı. Çankaya'da bir dostunun evinde kalıyor. Büyük olasıhkla da başlattıgı temaslarını buradan sürdürecek. Bunun ilk denemesi m de dün yaptı. Örneğin Türkiye Tıcaret, Sanayı Odaları ve Borsalar Birliğl Başkanı Mehmet Yazar'la dünkü görüşmesi Sunalp Paşa'nın yaptığı ilk oneınli temas olarak nitelenebilir. Ancak bu temaslara rağmen, hemen belirtmek gerekır ki, Sunalp'm Ulusu' nun yerine, liderlik İçin ke sın ısim olduğunu söylemek henüz erken. Erken olmasına ragmen, Sayın Ulusu'dan da bugüne dek sağlanan bir birikiml devraldığını söylemek belll bir gerçeği yansıtıyor. Sunalp'in Ankara'ya gelmesinden sonra Başbakan TJlusu ile yaptığı görüşmede «bir anlamda devirteslim töreninin izlerini» görmek müm kündü. Peki, acaba Sayın Ulusu emekli Kanada Bü(Arkası Sa. 7, Sü. l'de) Haberleri 12 Sayfada Gürün: Ermeni tedhisinden Sovyetler, Yunanistan ve Fransa yararlanıyor ANKABA (Cumhuriyet Bürosu) Dışişleri Bakanlığı eski Müsteşarı Kâmuran Gürün, Sovyetler Biıiiği, Fransa ve Yunanıstan'ın Ermeni tedhisinden «istifade ettiklerini söylonebileEmekli Orgeneral ve Büyükelçi Turgut Sunalp, K/b^iS Ba ceğini» bıldırdi. Büyükelçi Gürün, bu görış Harekâtı'ndan sonra kurulan Ege Ordusu'nun ilk komutanı oldu. Fotoğraf, 1975 yılı temmuzunda çekildi. Su rüşü OrAn ve Bahçeüevler (Arkası Sa. 11, Sü. 4'de) nalp, zamanın Savunma Bakanı Ferit Melen'le görülüyor., Merkez Partisi için yeni isim: Turgut Sunalp ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Başbakan Bülend Ulusu nun kurulacak bir «Merkez Partisi» lıderliğinden vazgeçmesi üzerine siyaset kulislerin03 bu görev için adı ön plana çıkan Tnrgut Sunalp 68 yaşında. Emekli orgeneral ve büyük elçl olan Sunalp, davTanışlarmda «asker» niteliği ağır basan bir kişi olarak tamnıyor. Yakın çevresi Sunalp için, «Atatürkçü anlayışın önemli temsilcisi, bağunsiz düşünen, tntarlı» niteliklerini sayıyorlar. (Arkası Sa. 11. Sü. 2'de) Patrik Kalustyan Ermenileri terörizmle mücadeleye cağırdı İstanbul Haber Servisl Türk Ermeıuleri Patriği Şnork Kalustyan dünyanın dört bir yanında yaşayan Ermenileri, Ermeni ırkını kirleten eylemle. re karşı mücadeleye çağırdu Kalustyan dün düzenlediği basın toplantısmda her yıl nisan ayına girerken Türkiye aleyhtan faaliyetler ve terör olaylannm tırmanışa geçtiğine dıkkati çekerek, «1970lerden bu yana gittikçe artan milletlerara. sı terörün ülkemize yönelik şekillerinden biri de Ermeni terörttdür. Bu terörün baslıca hedeflerinden biri Türkiye'de Türk ve Ermeni toplumlan arasında bir düşmanlık ortamı yaratmaktatlır» dedi . (Arkası Sa. 11, Sü. 5'de) E K l K o z l u üretim bölgesi Ihsanıye böümihı. Kozlu faciasının nedeni belli oldu: Grizu zasmda olenlerin sayısı IV» yükseldi. Ankara'danp Fakültesi Hastaaesi'nde tedavi altma aluwn TO beyin ameliyab geçlren lşçi Muzaffer Altotaş önceki gece hayatuu kaybetti. 7 d e pazartes , ^^ meydarm s e I e n m a d p n ka . Kanserin mali yükü, 15 milyar lira Kanser, öldürücü bir hastalık olarak görühnemeli. Erken tanı için 35 « 40 yaşından sonra her. kesin her yıl periyodik kontrol yaptırması gerek. Hasan UYSAL ANKARA Türk Kanser Araştırma ve Savaş Kurumu Başkam Dinçer Pırat, Türkiye' de her yıl kanserden 100 bin kişi öldüğünü, bunun ise ekonomiye 15 milyar yük getirdiğini açıkladı. Cumhuriyet'in sorulanm ya mtlayan TKASV Başkanı, kan serde iyileşmeyl sağlayacak en önemli etkenin erken tanı olduğunu, erken tanı için 3540 yasmdan ltibaren her yıl periyodik kontrole gereksinma duyulduğunu belirtti. Prof. Dinçer Kırat Cumhuriyet'in sorularını daha sonra şöyle yanıtladı: SORG Türkiye'de kanser konusunda yeterli araştırma yapüıyor mu? tstatistikler doğru mudnr? Maalesef yapılamıyor. Kan ser için aynlan bütçe yeterU degildir. Başta her yıl 50 bin kadar kanserli hasta, sağlık kurumlarmda tedavi görmektedir. Ortalama 100 bin kişi kadan ise kanserden yaşamını yitirmektedir. Bu ölümlerden yüzde 10'unun kanserden olduğunu ortsya koymaktadu1. SORU Bu oran, bu yükselme kanser konusuna önemli ağırlık vermenin bir dev Tüm EKI yönetimi ocağa indi ama kaza önlenemedi Ümit KIVANC ZONGULDAK EKt Kozlu bölgesi îhsaniye bölümünde on kişinin hayatına malolan maden kazasınm nedenleri aydmlığa kavuşuyor. En büyuk olasılık, daha önce üretim yapılmış ve göçmüş bölnıelerde biriken grizunun o sırada çalışılan ayalt ta çıkan yangmdan ötürü patla mış olması. Olayda aynca, yanhş yerde ya da yetersiz ölçüm yapılmasmın, barajlann kurulmasında geclkmenin sözkonusu olabileceği ileri sürülüyor. Kazadan bir gün önce EKİ'nin ne redeyse bütün üst düzey kadrosunun, yangmın büyümesi üzerine, bizzat ocağa inip durumu kontrol ettıği, baraj kurulması karan aldığı biliniyor. Olaydan sonra kazamn olusumu hakkmda yapılan ilk yorumlann, açıklamalann büyuk ölçüde geçersiz olduğu görülüyor. 7onguldak'ta pek çok kişi, ka zada Emniyet Başmühendısi ile tecrübeli bir Emniyet Şefınin ölmesi. Bölge MUdür Yardımcısı ile üç mühendısın yaralanmasına dikkat çekivor. Üstelık kazadan bir gün önoe, pazar RÜ nü, EKf Müesspse Müdüriı, Mü essese Grup MüdürU. İşgtivenlıği İşçl SağhŞı MUdürü, Kozlu Bölge Müdürü ve Oretim Grup Müdürü'nün ocağa indiğf biüniyor. îhsaniye bSlUmünde, kazamn (Arkası Sa. 11, Sü. 4'de) (Arkası Sa. 7, Sü. 7'de) GERÇEK Kongre'de Beklenen Gelişmcs ardındaki olaybrın Amerikan Kongresi'nde Yunan görüşü yine ağır basmış ve Temsilciler Meclisi Alt Komisyonu'nda Türkiye'ye verileceh ashert kredi Atina'nm istediği biçimde kmlmıştır. Hemen söyleyelim ki, Ameriha ve Avrupa'da Türhiye'ye yönelih ha vayı bilenler için ortada beklenmedih bir olay yoktur. Bu yıl ABD'nin yardım programmda Turkiye'nin îsrail ve Mısır'dan eonra üçüncü sırada bulunduğu kamuoyuna gürültülü biçim de duyurulmugtu. ABD her yıl Türkiye'ye ortalama 750 milyon dolar dolayında yardım (bu 750 milyon dolann çok hüçüh bir kısmı hibe biçiminde olmasına karşm tümü yardım diye anılır) yapmahtadır. Bu miktarın bir bölümü askeri, bir bölümü ekonomih nitelik taşır. Bu yıl ilk hez kredi paketi 930 milyon dolara çıkanlmış, ekonomik bölümü kısılarah 175 milyon dolara tndirilmiş, 755 milyon dolan askeri krediye aynlmıştı. Kopanlan gürültu işte bu değişiklikten doğmaktaydı. Şimdi Temsilciler Meclisi Alt Komisyonu'nda askeri bölumde yapüan 43 milyon (Arkası Sa. 11, Sü. 8'de) « İsrall, Ürdüo ile srörü? tneye hazır. 3. Sayfada % Binlerce yapıtın yer al dığı sergi: Anadolu Me deniyetleri. 4. Sayfada • Merkez Bankası'nın flnnalsra «faiz farkı» borcu 22 müyara yükseldl. 9. Sayfada # VÖK'te degişikllk tasarısı öğretim üyeleri için önemli değişiklikIer getirlyor. Ermeniler, Amerika'da gösterilere hazırlanıyor WASHtNGTON (a.a.) ABD deki Ermenilerin, Eumlar'mda desteğiyle, çeşitli kentlerde, Türkiye alehinde gösterilere ha zırlandıklan bildirildi. Soykırım olduğunu iddia etr tikleri 24 nisan 1915 tarihinin yıldönümü nedeniyle gösterilere hazırlanan Ermeniler, Nazilerin Yahudi katliamını sergilemek üzere Washington'da açılacak olan Holocaust (soykınm) müzesinde ketıdilerine de yer verilmesini istiyorlar. TUrkiye (Arkası Sa. 11, Sü. 8'de) GOZLEM UĞUR MUMCU Yeni Ambargo. Erdem Finansman sahipleri bugün Adliye'ye veriliyor ANKAKA (Cumhuriyet Bfirosu) önceki gün Ankara'da yakslanan Erdem Finansman'm sahipleri Mazhar Demiralp ve Enis Eryılmaz'm bugün adliyeye sevk edilmeleri beklemyor Demiralp ve Eryılmaz'm adlî. yeye sevkedılerek, haklarmda^ ki gıyabi tutuklama kararlannın vicahiye çevrilmesi bekle» niyor. Etemiralp ve Eryılmaz, yaklaşık bir yıl kadar önce kar yıplara karışrruşlardı. 12. Sayfada «Uluslararası Stratejib Çaüşma Enstitüsü» tarafından yayınlanan «The Military Balances adlı dergide, Yunan Silahlı Kuvvetlerinin 206 bin 800 kişiden oluştuğu yazılıyor. Aynı dergl Türk Silahlı Kuvvetleri'nin beşyüz bini aşkın personele sabip olduğunu kaydetmektedir. Dergide, bütün (Arkası 7. Sayfada)