Katalog

ÇAÖDAŞ YAYINLARI NADtR NADİ Olur Şey Değil X Ban Ederlt 150 U r * lstem* AdrasL Çağdaş Yaymlan Türhoeağı Cad. 30/41 Cağaloğlu tstanbul Cumhuriyet 59. Yıl; Sayı: 21055 Kurucusu: Yunus NADİ 40 TL. 10 Nisan 1983 Pazar Işık KANSU sendeci» olmalan hallnde kanunlardan istenen ve beklenenlerin yerine gelme yeceğini ifade ederek, «Kamu görevlileri menfi davrandıkça vatandaşlann dev lete olan giiveni sarsıhyor» biçiminde konuştu. Evren, özetle şunları dedi: «Eğer doktor hastanız ile ilgilenmemiş ise, hizmeti gereği devletten para alan kişi yapmakla mükellef olduğu işi yapmazsa, elektriğiniz, suyunuz sık sık kesiliyorsa yönetime ve yavaş yavaş yok olmaya mahkumdurlar.» söyledi. Evren şöyle konuştu: «Kamu görevlileri yetkilerini sahip oldukları hak ve hürriyet ile kanştıraıarualılar. Devlet yetkilerini şabsma bağlı olarak değerlendirmeye kalkışılmaınalıdır. Makamlar kimseye bak! kalmamıştır. Vatandaşlar arasında siyasi düşüncelerinden dolayı ya da ırk, cins, din, mezbep ayırım yapılnıamahdır. Bu biiyük bir haksızlık ve suçtur.» Evren, vatandaşlann eşit olduğunu anımsatarak, «Ülkede imtiyazh kimsenin bulunmadığını» söyledi. «Bcn de imtiyazh değilim. Devletin başı olarak bazı yetkilerim vardır, o ka dar» dedi. (Arkası Sa.9, Sü. 8'de) ÇAĞDAŞ YAYINLARI Samim Kocagöz Roman ve Yazarlık Onuru Ederi 200 Llra Meme Adresi: Çağdaş Yayırüan Türhocağı Cad. 39/41 Cağaloğlu İstanbul Vatandaşlar arasında ayrım yapmak haksızlık ve suçtur İzlenimler Cumhurbaskanı Evren Aydında konust Toprak reformu tasarısmı açıkhyoruz Jeotermal enerjinin önemî Barış KUDAR DENİZLÎ Cumhur başkanı Kenan Evren Ege inceleme gezisinin dördüncü gtinünde Türkiye'nin enerjidekl yeni umudu jeotermal enerjinin ana üretim merkezlerl Germencik (Arkası Sa. 9, Sü. 3'de) Cumhurbaskanı Evren, Aydın'da yaptığı konuş. devlete karşı itimatmız kal maz. meselemada, «Feragat ve fedakarlık sözcüklerini söz. sidir. Bu bir eğitim fedakarFeragat ve lüklerimizden çıkarmayalım. Feragat ve feda. lık sözcüklerini sözlüklerikarlık sözcüklerini unutmuş olan milletler ya. mizden çıkarmayalım. Fera vaş yavaş yok olmaya mahkumdurlar» dedi. gat ve fedakarlık sözcüklerini unutmuş olan milletler Anayasa'nın vatandaşlara eşit muamele yapılmasını, siyasi düşüncelerlnden dolayı ayrım yapılmamasını emrettiğini belirten Evren, «Kanunlar bir taraftan kamu görevlilerlne bazı haklar tanırken, bazı mfikellefiyetler de getirmiştir» dedi. «Kamu görevlilerine verilen yetkinin bir imtiyaz olmadıgını» anlatan Cumhurbaşkanı, bu yetkilerin «devlet yetkisi oldugunu» Reşit ve ciftcilik yapabilecek erkek cocuğa da toprak verilecek Toprak talebinde bulunanlardan, Cumhuriyeti ortadan kaldırmak amacıyla işlenen suçlardan hü. küm giyenler affa uğramış olsalar dahi toprak dağıtımından faydalanamayacaklar. ANKARA (Cumhuriyet Bttrosu) Toprak ve Tarım Refor mu Yasa Tasansı tarım arazilerinın kamulaştırılması ve da ğıtımı konusunda yeni ilkeler getıriyor. Tasarı, sahibine bırakılacak arazi miktarmm Ba kanlar Kurulu kararı ile saptanacak bir katsayınm yasada öngörülen arazi büyüklükleri ile çarpımı sonucunda bulun masını öngörüyor. K^riaştırmada kesin ödenecek miktann toplam bedelin yüzde 30'undan az olmamasım öngören tasanda aynca, toprak dagıtımmda aile başkanları ile bağunsız işletme kurabileceklerine karar verilen reşit ve mümeyyiz erkek lere arazi verilebilecegj bükme baglanıyor. Toprak Refcrmu Yasa Tasar rısı ile getîrilen dnemli düzenlemeler şöyle sıralamyor: • Toprak verilecek kişilerin, bulunduklan yerin toprak ve tarım bölgesi üan edilınesinden sonra yapılan yaş düzeltmeleri dikkate aluunayacak (madde 43) • Bölgede uygulamaya geçıleceğinin duyurulmasından sonra iki ay içinde basvuru da bulıuımayarilar toprak dağıtımı ile ılgili hukümlerden ya rarlanamazlar (madde 44) • Toprak talebinde bulunan lardan affa uğramıs olsalar bile nitelikleri anayasada belirtilen Cumhuriyeti ortadan kaldır raak amacıyla işlenen suçlardan hüküm giyenler toprak dağıtımından faydalanamazlar. % Toprak dağıtımından yararianacak aile başkanları ile kişılere 1982 yıU toptan eşya fiyatlan endeksine göre yılda 375 bin liralık tanmsal gelir sağlamaya yeterli arazi verilecek. (madde 47) • Reform bölgesi olarak belirtüen yerlerde, Bakanlar Kurulu karannın yayınıı tarihinden itibaren kamulaştırma, top lulaştırma, arazi değiştirilmesi ve dagıtim işlemlerinin yeni du ruma göre, tapuda şerh ve tescili sonuçlanıncaya kadar, gerçek kişilerle özel hukuk tüzel kişilerine ait arazinin mülkiyet ve züyetiigi devir ve tem lik olunamaz (madde (13) • Miras yoluyla üıtikaller bu hükmün kapsamı dışında kahr (Arkası Sa. 9, Sü. J'de) AYDDJ Cumhurbaskanı Kenan Evren, dün Aydın'da yaptığı konuşmada kamu görevlHerinln vatandaşa nasıl davranması gerektiğini anlatırken, «Vatandaşlar arasında siyasi düşüncelerinden dolayı ya da ırk, cins, dil, din ve mezhep ayrımı yapılmamalıdır. Biiyük haksızlık ve suçtur» dedi. Cumhurbaskanı Evren, kamu görevlilerinin «adam DEVLETE GÜVEN Cnmhurbaşkam Evren, «Kamu görevlfleri menfi davrandıkça vatandaşm devlete olan güvenl sarsıbyor.» dedi. Smav havasma girinceye dek kolay soruları yanıtlaym 360 bin dolayında öğrenci yarın üniversiteler. arası 1. basamak seçme smavuia girecek. Doçent Dr. Aysel Ekşi, «Öğrenci kesin kurallar koyma. dan kendini zorlamadan nasıl rahat ve huzurlu olursa o şekilde davranmalıdır» dedi. tstanbul Haber Servisi Aylardır ilk ve ortaokul öğ rencilerini saran smav he yecaru, bu kez de yetişkin öğrenciler arasmda yaşanmaya başlandı. 360 bln dolayında öğrenci yann Üniversitelerarası 1. basamak «Seçme» smavına girecek. Sınav öncesi ve sınav sı rasında öğrencilerln dikkat etmeleri gereken noktalar konusunda Doç. Dr. Aysel Ekşi, «tlfc hatırlanması gereken, sınav heyecanınm doğal oldugunu kabul etraektir. Çok iyi çalışmış öğ: rencller dahi sınav duruınunda kaysnlanır.» dedi. tstanbul Üniversitesi MedikoSosyal Merke?i Mttdürü Doç. Ekşi özetle şu önerilerde bulundu: «Heyecanlanmanıak için çaba harcamak aslında dik kati heyecanuı kendisi üze rinde toplatnaktır. trısan kendi kendine şunları söylemelidir. 'Elitnden geieni. yapmanı gerekeni yaptım mı? Öyleyse sınavda heyecan lanmama gerek yoktur. <) layı fazla abartmamalıyım. Başka şeylerle ilgilenmeliyim.' Smavdan öncefel giin, her günkü alışkanlıklar sürdttrttlmeli. öğrenci, kesin kurallar koytnadan ken dini zorlamadan, nasıl rahat ve huzurlu olursa o şe kilde davranmalıdır. Sınava geç kalmak gibl son an da çıkabilecek ve fazladan heyecan yaratacak sürpriz lere karşı önlem almalıdır. Sınav kapısında pek çok öğrencî, zihninln boşaldıgını, hiçbir şey hatırlamadığmı hissedebilir. Bu nedenle paniğe kapılmaya gerek yoktur. Önceden öğrenilen işaretler ve temel kelimeler sınavdakl sorular okundugunda zihlnlerde ça&nşımlar yapacaktır. Sınav öncesi diğer öğren cilerle tartışmaktan kaçınıl malıdır. Öğrenciler fstemeyerek bildiklerini sergileme yoluyla diğerlerini kor kutabilirler. Sınava girildiğinde sorular çabucak gözden geçiril melidir. Puan değerlerini belirledikten sonra önce en kolay gelenler yanıtlan malıdır. Böylece öğrenci sı navın havasına girinceye kadar geçen zamanda bildi fü sorulan yanıtlayarak za man kazanmış olacaktır. Hiçbir sorıı üzerinde aşın zaman harcanmamalı, soru da temel uyancı sözlere dikkat edilmell, soruda ne Istendiği iyice anlaşılmaya calışılmalıdır.» Toprak reformuna karşı çıkmamn kaynağı Yalçın DOĞAN A N K A R A Toprak reformuna karşı çıkanlar ve aniden reforma karşı büyük bir kampanya yürütenlerin dikkat çekiei bir lıareket noktalan var «Ne giizel geçinip gidiyordnk, nereden . çıktı bu toprak reformu da şlmdl durop dururken?» diye kızıyorlar yeni tasanyı gündeme getirenlere... Peki, yeni tasannın neresine kızıyor toprak sahıpleri acaba? ...Gaüba sabi(Arkası Sa. 9, Sü. l'de) Anadolu liseleri sınav sonucundan kuskulananfar, Milli Egitim'e basvuracak ANKARA (Cumhuriyet Bü rosu) Milll Eğitim Bakanlığı Bilgl îşlem Dairedı Başkanı Muhlis tnalpulat, Anadolu Liseleri sınavı sonuçlarından şüphelenen adayların velilerinin kendi lerine başvurmalarmı istedi. Inalpulat Anadolu Lisele ri ile özel Türk ve Yabancı (Arkası Sa. 9. Sü. ftle) iaşta İstanbul olmak uzere büyüh kentlere öğrenci akını başladı. Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merhezi'nce kuru ton Danışma Büroları bu nedenle dolup taşıyor. 360 bin dolayında öğrencinin katılacağı ve bunlardan 160 bininin eleneceği 1. basamah sınavı yarın 45 il merkezinde saat 9.30' da başlayacah ve 150 dakika süreceh. 1.180 ayrı binada, 15 bin 601 salonda yapılacah sınavda öğrenciler 170 soruya yanıt vereceh. 64 bin öğrencinin sınava katılacağı tstanbul'da, Haydarpaşa Gan, Topkapı'daki Trakya ve Anadolu Otogarlan (fotoğraf) ve Harem Otogannda dört danışma bürosu kurüldu. Bürolarda ikişer uzman görev yapıyor ve öğrencilere smav yerlerine nasıl gidileceğinden nerelerde kahnabileceğine hadar her konuda bilgi veriyor. BÜYÜK KENTLERE ÖĞRENCİ AKINh Y^n Gelirler Genel Müdürü: Ödünc • yapı^caküniversiteyegiriş 1 .basamak sınavı için alarak servet affı beyanı yapılamaz Aykon Doğan, 1982 sonu itibarıyle bankalarda bulunan hesapların blokaja tabi obnadığını, bun. ların çekilip servet beyannamesinde nakit olarak bildirihnesinden kaçınıhnasım istedi. ANKARA, (ANKA) Maliyo Bakanlığı Gelirler Genel Müdürü Aykon Doğan, Ziraat Ban kası ile ötcki bankalar arasmda «örtülü bir çekişmeye» dönüşen servet affı blokajı konusuna açıklık getırdı. Aykon Doğan, ANKA"ya yaptığı açıkla mada, 1982 yılı sonu ıtibanyle bankalarda mevcut olan mev duat hesaplanrun blokaja tabi olmadığım vurguladı ve banka larda mevcut bu mevduat hesaplarının servet beyannamesinde gösterilmesinden sonra çekilip nakit olarak bildirilmek üzere bloke edilmesinin «mükerrer beyana» yol açacağını vo bıuıdan kaçınmak gerektığını Eöyledi. Buna göre, herhangi bir ban kadakl mevduat hesabında bu lunan para servet beyanında bildirildikten sonra, çekilip ve nakit olarak yeniden bildirilmek üzere gelir idaresintn kasası durumundaki Ziraat Bankası'nda blokaja tabi tutulursa, yapılan bu beyan «mükerrer» sayılacak ve kabul edilmeyecek. ödünç alarak beyanda bulunulamayacağmı da kaydeden Gelirler Genel Müdürü Aykon Doğan'ın servet affı blokajı konusunda ANKA'ya yaptığı açıklama şdyle: «1 31 arahk 1983 tarihinde bankalarda mevcut vadeli ve vadesiz tasarruf mevduatının blokajı söz konusu değildir. 2 Eğer bu mevduat hesapları, 1983 yıh içinde bozulmuş ve bugüne kadar bunlarla, gay nmenkul, taşıt ya da benzeri bir mal almmışsa, bir başka deyişle resmi belgelerle teşvık edilebilecek biçimde bir servete dönüşmüşse, burada da blokaj söz konusu değildir. 3 3 1 arahk 1982 itibaüyle bankalarda mevduat olarak bu lunan nakitler önce bu sekîlde servet beyanuıda bildirilip, daha sonra bozulttr ve nakit olarak bildirillrae mükerrer beyanda bulunulmuş olur. Ba hu susa mükellefler dikkat etmeUdir. 4 Bugünkü beyan sistemi, kendine ait olmayanın beyanına imkân vermez, aynca mükerrer beyana da izın vermez. Buna göre, ödünç alarakı servet beyanında bıüunulm£ ma!ıdır. Sistem bunlan kendi ıçmde kontrol etmektedir.» Yesil Kitap Sempozyumu Kazalar ve bilirkişi raporları havsanın kaderini değiştirmedi İşvereni yüzde 100 kusurlu bulan yüzlerce bi. lirkişi raporlarına karşıhk TKt'nin özel raporla. nnda kimsenin sorumlu olmadığım belirtilmesi gibi zıtlıklar geçmiş kazalarda da görühnüş. Libya'da Orta Âmerika rüzgarları esiyor Cengiz ÇANDAR BlNGAZİ 1979 Ekitninden 1983 nisanına, üç buçuk yıl geçtl. Yine Bingazi'de, yine Uluslararası «Yeşil Kitap Sempozyunnı»ndayız. Aradan geçen tiç buçuk yıl Bingazi'yi de, Albay Kaddafı'ye Libyalı yandaşlannın yaptığı bitmek bilmeyen şarkılı tezahüratı da değiştirmemiş. Hattâ Kaddafi'nin salona giriş biçimi bile değişmemiş. Tıpkı üç buçuk yıl önce olduğu gibi, birkaç saatlik bir gecikmeden sonra, Kaddafl, hiç befclenmedik bir anda anfl biçimindeki salonun en arka sırasında ortaya çıkıverdi Ama üç buçuk yıl önce(Arkası Sa. 9, Sfl. î de) 1Olay yerine inen çok sayıda bilirklşinin bulguları «kaçuıılmaz kazayı» değil zincirleme hata, kusur ve ihmallerin sayısız örneklerinı sergıliyor. Bilirkişilerin incelemesi sırasuıda üretim aZanuıda yüzde 32'den başlayan ve araçlann ölçemedlği kadar artan grizu be lirlenmiş. Patlamanın meydana Savoılığın, işvereni yüzde 100 kusurlu bulan bilirkişi raporlarına karşüık TKI'nin özel raporunda kimsenin sorumlu olmadığının belirtilmesi gibi zıtlıklar geçmiş kazalarda da görülmüş. Çelişki, kargaşa, her geldiğl, temiz olması gereken şeyin eskisi gibi aürüp githava yolunda, tehlikeli sını mesi, yeni kurbanlar verilmesi rın üstünde yüzde 1 5 arasm sonucunu getiriyor. da grizu bulunmuş. Son faciadaki bilirkişi rapoBugüne kadar havzada mey ru gibi, geçmişteki pek çok radana gelen kazalarda işverenin porlarda da aşağı yukarı aynı yüzde 100 kusurlu bulunduğu türden eksiklikler dile getirüyüzlerce rapor var. Ancak bun miş. Ancak havzada hiçbir lar sadece o kazada ölen ve şey değişmemiş. yaralananlann tazminatlan açı101 ya da 102 ÖU diye tartı1 sından bir ise yaramış. üretim şıyor yetkililer... En çok sayıde ise değişen hiçbir şey yok. da işçimizin ölümü ile sonuçla nan grizu faclasının ardından bir ay geçti. Ateşta üstünü kül mü bağladı ne?.. ölenlerin tazminat haklarmda rol oynayacak «faciaya sorumlu bulma» çalışmaları olmasa yörede hiçbir iz bırakmadığı sanısına varabilirsiniz. Doğanm yasası gidenin yerinin doldurulması. An cak en son ölenlerin, ölümleriy le hiç degilse ders alınmasına yararlı olacaklanm beklemek olmayacak bir düş mü? Sorumlu arama çalışmalarında en yetkili, daha doğrusu yar gı açısmdan, ölenlerin, yaralananlann tazminat haklan açısından en geçerli bilirkişinın (Arkası Sa. 9, Sü. 3'de) • FKÖ, Ürdün'e kendilerini temsil yetkisi vermiyor. • Körfez ülkeleri petrol yayılması için BM Güvenlik Konseyi'ne baş vnracak. 3. Sayfada • Doç Dr. Selçnk Abaç: Mali kesun borç ekonomisinden Inırtulmamn sancısmı çekiyor. 7. Sayfada • Nikaragua Enformasyon Bakanı Comlınriyet'in sorularmı yanıtladı. • Uzay MeHği ChaUanger ı dakika hata İle dflnyaya döndü. 10. Sayfada Dışardaki mal varlığı ve kaçak dövizler de affa aîındı Aftan yararlanabilmek için yurt içindehi ve yurt dışındaki beyan dışı honvertibl dövizlerin Ziraat Banhasına yatınlması ve dövız hesabı açılması gerehiyor. ANKARA, (ANKA) BugÜne kadar «Hangi nedeaie olursa olsuıı» kayıt ve beyan dışı kalmış olan yabancı sorvetıer de servet affı kapsamma alındı. Maliye Bakanlığı'mn Resmi Gazete'de yayıa'anan teblıgine göre, af kapsamma alınan yabancı servetleı şunlar: Yurt içinrteki ve yurt dl« şındaki kon'ertible dövizler. Yabancı hisse senedi ve tahvll gibi ntenkul kıymetler. Yurt dışmdaki gerni ve gayrimenkuller. Aftan yararlanablımek içm, yurt içindeki ve yurt dışuıdakl beyan dışı konvertibl dövizlerin Ziraat Bankası'na yatırılma sı ve ddviz tevdiat hesabı açıîması gerekiyor. Yabancı hisse (Arkası Sa. 9, Sfl. l'de) Müsterek oy pusulasından vazgecildi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Danışma Meclisi Anayasa Ko misyonu dün de Seçim Yasası Taslağı üzerindekl görüşmeleri nl sürdürdü ve müsterek oy pusulasının taslaktan çıkarüma sma karar verildi. Komisyon, dün sabah toplanarak alt komisyon tarafmdan hazırlanan üç m.>ddesmi daha ele aldj. Milletvekilliği adayIığı partilerin teşkiiatlanması v e en az 34 ilde teşkilat kurulmasını öngören maddelerin si(Arkası S*. 9, Sü. 5'de) TKFnîn islettiğî bazı madenlerîn özel sektöre devri öhgörülüyor Türkiye Kömiir İşletmeleri'nin önemli yatınm. lar yaptığı ve rezervleri gereği havza olarak de. ğerlendiribnesi gereken bu sahalann sahiplerine geri verikaesi DM Komisyonu'nda kabul edildi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Danışma Meclisi'n de görüşülmekte olan «Bor, kömür, asfaltit ve demir madenleri ile nükleer enerji hammaddelerinin işletilmesini düzenleyen» yasa tasarısında, Türkiye Kömür İşletmelerl (TKİ)'nin fillen lşlettiğl bazı sahalann devletçe lşletilecek maden sahaları arasından çıiarılarak özel sektöre devrl ön görülüyor. TKİ'nln önemli yatırımlar yaptığı ve rezervleri gereği havza olarak değerlendirilmesi gereken bu sa halann, hükümet tasarısına karşın, Danışma Mecllsl îktlsadl tşler Komisyonu'nda yapılan uzun tartışmalardan sonra sahiplerine geri verllmeleri kararlaştınldı. TKİ'nin en gelişmiş kuruluşu olan Garp Llnyitleri îşletmelerl smırlan içinde kalan ve bölgedekl termlk santrallan da beslemesl söz konusu olan Kütahya Tavşanlı bölgesindeki 14 sa ha llsteden çıkarıldı. tktisadi Işler Komlsyonu 100 mllyon ton rezervl olan, TKİ'nin bölge kurduğu, 1980 yılında 100 bin ton tiretimin gerçekleştirildiğl (Arkası S». 9, SU. l'de)